บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๗

หน้าที่ ๓๔๗.

กเถสฺสามาติ ฯ อาจริโย ปญฺหํ ปุจฺฉนฺโต ปฐมํ คาถมาห กาโล ฆสติ ภูตานิ สพฺพาเนว สหตฺตนา, โย จ กาลฆโส ภูโต ส ภูตปจนึ ปจีติ ฯ ตตฺถ กาโลติ ปุเรภตฺตกาโลปิ ปจฺฉาภตฺตกาโลปีติ เอวมาทิ ฯ ภูตานีติ สตฺตาธิวจนเมตํ ฯ น กาโล ภูตานํ จมฺมมํสาทีนิ ลุญฺจิตฺวา ขาทติ, อปิ จ โข เนสํ อายุวณฺณพลานิ เขเปนฺโต โยพฺพนํ มทฺทนฺโต อาโรคฺยํ วินาเสนฺโต ฆสติ ขาทตีติ วุจฺจติ ฯ เอวํ ฆสนฺโต จ น กิญฺจิ วชฺเชนฺโต สพฺพาเนว ฆสติ ฯ น เกวลญฺจ ภูตาเนว อปิ จ โข สหตฺตนา อตฺตานมฺปิ ฆสติ, ปุเรภตฺตกาโล ปจฺฉาภตฺตกาลํ น ปาปุณาติ ฯ เอส นโย ปจฺฉาภตฺตกาลาทีสุ ฯ โย จ กาลฆโส ภูโตติ ขีณาสวสฺเสตํ อธิวจนํ ฯ โส หิ อริยมคฺเคน อายตึ ปฏิสนฺธิกาลํ เขเปตฺวา ขาทิตฺวา ฐิตตฺตา กาลฆโสติ วุจฺจติ ฯ ส ภูตปจนึ ปจีติ ยายํ ตณฺหา อปาเยสุ ภูเต ปจติ ตํ ญาณคฺคินา ปจิ ทหิ ภสฺมมกาสิ ฯ เตน ภูตปจนึ ปจีติ วุจฺจติ ฯ ปชนินฺติปิ ปาโฐ ฯ ชนิตํ นิพฺพตฺติตนฺติ อตฺโถ ฯ อิมํ ปญฺหํ สุตฺวา มาณเวสุ เอโกปิ ชานิตุํ สมตฺโถ นาโหสิ ฯ อถ เน โพธิสตฺโต มา โข ตุมฺเห อยํ ปญฺโห ตีสุ เวเทสุ อตฺถีติ สญฺญํ อกริตฺถ, ตุมฺเห ยมหํ ชานามิ, ตํ สพฺพํ ชานามาติ มญฺญมานา มํ พทรรุกฺขสทิสํ กโรถ, มม ตุมฺเหหิ อญฺญาตสฺส พหุโน ปชานนภาวํ น ชานาถ, คจฺฉถ, สตฺตเม ทิวเส กาลํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๘.

ทมฺมิ, เอตฺตเกน กาเลน อิมํ ปญฺหํ จินฺเตถาติ ฯ เต โพธิสตฺตํ วนฺทิตฺวา อตฺตโน อตฺตโน วสนฏฺฐานํ คนฺตฺวา สตฺตาหํ จินฺเตตฺวาปิ ปญฺหสฺส เนว อนฺตํ น โกฏึ ปสฺสึสุ ฯ เต สตฺตเม ทิวเส อาจริยสฺส สนฺติกํ อาคนฺตฺวา วนฺทิตฺวา นิสีทิตฺวา กึ ภทฺทมุขา ชานาถ ปญฺหนฺติ วุตฺเต น ชานามาติ วทึสุ ฯ ปุน โพธิสตฺโต เต ครหมาโน ทุติยํ คาถมาห พหูนิ นรสีสานิ โลมสานิ พฺรหานิ จ คีวาสุ ปฏิมุกฺกานิ โกจิเทเวตฺถ กณฺณวาติ ฯ ตสฺสตฺโถ พหูนิ นรานํ สีสานิ ทิสฺสนฺติ, สพฺพานิ จ ตานิ โลมสานิ, สพฺพานิ มหนฺตานิ, คีวาสุ เยว ฐปิตานิ, น ตาลผลํ วิย หตฺเถน คหิตานิ, นตฺถิ เตสํ อิเมหิ ธมฺเมหิ นานากรณํ ฯ เอตฺถ ปน โกจิเทว กณฺณวาติ อตฺตานํ สนฺธายาห ฯ กณฺณวาติ ปญฺญวา ฯ กณฺณฉิทฺทํ ปน น กสฺสจิ นตฺถิ ฯ อิติ เต มาณวเก กณฺณฉิทฺทมตฺตเมว ตุมฺหากํ พาลานํ อตฺถิ, น ปญฺญาติ ครหิตฺวา ปญฺหํ วิสฺสชฺเชสิ ฯ เต สุตฺวา อโห อาจริยา นาม มหนฺตาติ ขมาเปตฺวา นีหตมานา โพธิสตฺตํ อุปฏฺฐหึสุ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ ตทา ปญฺจสตา มาณวกา อิเม ภิกฺขู อเหสุํ, อาจริโย ปน อหเมวาติ ฯ มูลปริยายชาตกํ ปญฺจมํ ฯ ---------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๓๔๗-๓๔๘. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=37&A=6861&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=6861&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=340 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1920 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1907 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1907 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27