อรรถกถาเล่มที่ ๔๒ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๘ ปญฺญาส-อสีตินิปาต

หน้าที่ ๒๐๗.
        ตาย นํ ปาริจริยาย      มาตาปิตูสุ ปณฺฑิโต
        อิเธว นํ ปสํสนฺติ        เปจฺจ สคฺเค ปโมทตีติ ฯ
     ตตฺถ ปุตฺตผลนฺติ ปุตฺตสงฺขาตํ ผลํ ฯ เทวตาย นมสฺสตีติ
ปุตฺโต เม อุปฺปชฺชตูติ เทวตาย นมการํ กโรติ อายาจติ ฯ
นกฺขตฺตานิ จ ปุจฺฉตีติ กตเรน นกฺขตฺเตน ชาโต ปุตฺโต ทีฆายุโก
โหติ กตเรน อปฺปายุโกติ เอวํ นกฺขตฺตานิ จ ปุจฺฉติ ฯ
อุตุสํวจฺฉรานิ จาติ ฉนฺนํ อุตูนํ กตมมฺหิ อุตุมฺหิ ชาโต ทีฆายุโก
โหติ กตมมฺหิ อุตุมฺหิ อปฺปายุโก โหติ กติวสฺสาย วา มาตุ
ชาโต ปุตฺโต ทีฆายุโก โหติ กติวสฺสาย อปฺปายุโก โหตีติ
เอวํ อุตุสํวจฺฉรานิ จ ปุจฺฉติ ฯ อุตุสิ นหาตายาติ ปุปฺเผ อุปฺปนฺเน
อุตุมฺหิ นหาตาย ฯ อวกฺกโมติ ติณฺณํ สนฺนิปาตา คพฺภาวกฺกนฺติ
โหติ กุจฺฉิยํ คพฺโภ ปติฏฺฐาติ ฯ เตนาติ เตน คพฺเภน สา
โทหฬินี โหติ ฯ เตนาติ ตทา ตสฺสา กุจฺฉิมฺหิปิ นิพฺพตฺตปชาย
สิเนโห อุปฺปชฺชิ เตน การเณน สุหทาติ วุจฺจติ ฯ เตนาติ เตน
การเณน สา ชนยนฺตีติ จ ชเนตฺตีติ จ วุจฺจติ ฯ องฺคปาวุรเณน
จาติ ถนนฺตเร นิปชฺชาเปตฺวา สรีรสมฺผสฺสํ ผราเปนฺตี องฺคสงฺขาเตเนว
ปาวุรเณน ฯ โตเสนฺตีติ สญฺญาเปนฺตี หาเสนฺตี ฯ มมฺมํ กตฺวา
อุทิกฺขตีติ อโห ปุตฺตสฺส เม อุปริ วาโต ปหรติ อาตโป ปหรตีติ
เอวํ มมฺมการํ กตฺวา สินิทฺเธน หทเยน อุทิกฺขติ ฯ อุภยมฺเปตสฺสาติ
อุภยํเปตํ ธนํ เอตสฺส ปุตฺตสฺส อตฺถาย อญฺเญสํ อทสฺเสตฺวา
สารคพฺภาทีสุ มาตา โคเปติ ฯ เอวํ ปุตฺต อทุํ ปุตฺตาติ อนฺธพาล
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๘.
ปุตฺต เอวํ ราชกุลาทีสุ อปฺปมตฺโต โหหิ อทุํ จ กมฺมํ กโรหีติ
สิกฺขาเปนฺตี ฯ อิติ มาตา วิหญฺญตีติ กิลมติ ฯ ปตฺตโยพฺพเนติ
ปุตฺเต ปตฺตโยพฺพเน ตํ ปุตฺตํ นิสฺสิเว ปรทาเรสุ ปมตฺตํ สายํ
อนาคจฺฉนฺตํ ญตฺวา อสฺสุปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ ปุตฺตํ โอโลเกนฺตี ฯ
วิหญฺญตีติ กิลมติ ฯ กิจฺฉาภโตติ กิจฺเฉน อาภโต ปฏิชคฺคิโต ฯ
มิจฺฉาจริตฺวานาติ มาตรํ อปฏิชคฺคิตฺวา ฯ ธนาปีติ ธนํปิ ฯ อยเมว
วา ปาโฐ ฯ อิทํ วุตฺตํ โหติ ธนกามานํ อุปฺปนฺนํ ธนํปิ มาตรํ
อปฏิชคฺคนฺตานํ นสฺสตีติ เม สุตนฺติ ฯ กิจฺฉํ วา โสติ อิติ ธนํ วา
ตสฺส นสฺสติ ทุกฺขํ วา โส นิคจฺฉติ ฯ ลพฺภเมตนฺติ เอตํ อิธ
โลเก จ ปรโลเก จ อานนฺทาทิสุขํ มาตรํ ปริจริตฺวา วิชานโต
ปณฺฑิตสฺส ลพฺภํ สกฺกา ลทฺธุํ ตาทิเสนาติ อตฺโถ ฯ ทานญฺจาติ
มาตาปิตูนํ ทานํ ทาตพฺพํ ปิยวจนํ ภณิตพฺพํ อุปฺปนฺนกิจฺจสาธนวเสน
อตฺโถ จริตพฺโพ ฯ ธมฺเมสูติ เชฏฺฐาปจายนธมฺเมสุ ตตฺถ ตตฺถ
ปริสมชฺเฌ วา รโหคตานํ วา อภิวาทนาทิวเสน สมานตฺตตา
กาตพฺพา น รโห อภิวาทนาทีนิ กตฺวา ปริสติ น กาตพฺพานิ
สพฺพตฺถ สมาเนเนว ภวิตพฺพํ ฯ เอเต จ สงฺคหา นาสฺสูติ สเจ
เอเต จตฺตาโร สงฺคหา น ภเวยฺยุํ ฯ สมเปกฺขนฺตีติ สมฺมา นเยน
การเณน เปกฺขนฺติ ฯ มหตฺตนฺติ เสฏฺฐตฺตํ ฯ พฺรหฺมาติ ปุตฺตานํ
พฺรหฺมสมา อุตฺตมาว เสฏฺฐา ฯ ปุพฺพาจริยาติ ปฐมาจริยา ฯ
อาหุเนยฺยาติ อาหุนํ ปฏิคฺคาหกา ยสฺส กสฺสจิ สกฺการสฺส อนุจฺฉวิกา ฯ
อนฺเนน อโถติ อถวา ปาเนน จ ฯ เปจฺจาติ กาลกิริยปริโยสาเน
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๐๙.
อิโต คนฺตฺวา สคฺเค ปโมทติ ฯ
     เอวํ มหาสตฺโต สิเนรุํ ปริวตฺเตนฺโต วิย ธมฺมเทสนํ นิฏฺฐาเปสิ ฯ
ตํ สุตฺวา สพฺเพปิ เต ราชาโน พลกายา จ ปสีทึสุ ฯ อถ มหาสตฺโต
เต ราชาโน ปญฺจสุ สีเลสุ ปติฏฺฐาเปตฺวา ทานาทีสุ ปุญฺเญสุ
อปฺปมตฺตา โหถาติ โอวทิตฺวา อุยฺโยเชสิ ฯ สพฺเพปิ เต ราชาโน
ธมฺเมน รชฺชํ กาเรตฺวา อายูหปริโยสาเน เทวนครํ ปูรยึสุ ฯ
โสณปณฺฑิโต จ นนฺทปณฺฑิโต จ ยาวตายุกํ มาตาปิตโร ปริจริตฺวา
พฺรหฺมโลกปรายนา อเหสุํ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา ชาตกํ
สโมธาเนสิ ฯ สจฺจปริโยสาเน มาตาปิตุโปสกภิกฺขุ โสตาปตฺติผเล
ปติฏฺฐหิ ฯ ตทา มาตาปิตโร มหาราชกุลานิ อเหสุํ ฯ มโนโช
ราชา สารีปุตฺโต อโหสิ ฯ เอกสตราชา อสีติมหาเถรา เจว
อญฺญตรมหาเถรา จ ฯ จตุวีสติ อกฺโขภินิโย พุทฺธปริสา ฯ
นนฺทปณฺฑิโต อานนฺโท อโหสิ ฯ โสณปณฺฑิโต ปน อหเมวาติ ฯ
                   โสณนนฺทชาตกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                         ทุติยํ ฯ
               อิติ สตฺตตินิปาตวณฺณนา นิฏฺฐิตา ฯ
                      -----------
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๑๐.
@เชิงอรรถ:
@*** หน้านี้ไม่มีข้อมูล ***

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๒ หน้า ๒๐๗-๒๑๐.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=42&A=4202&modeTY=2&pagebreak=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=42&A=4202&modeTY=2&pagebreak=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=134
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=28&A=943
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=28&A=1159
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=28&A=1159
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘
http://84000.org/tipitaka/read/?index_28