ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
ไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ENGLISH letter
TIPITAKA Volume 32 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 24 : Sutta. Khu. Apa(1)

page1.

Suttantapiṭake khuddakanikāyassa apadānaṃ ----- namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa. Paṭhamo buddhavaggo paṭhamaṃ buddhāpadānaṃ [1] |1.1| Tathāgataṃ jetavane vasantaṃ apucchi vedehamunī nataṅgo sabbaññubuddhā kira nāma honti bhavanti te hetuhi kehi dhīrā 1-. |1.2| Tadāha sabbaññuvaro mahesī ānandabhaddaṃ madhurassarena ye sabbabuddhesu katādhikārā aladdhamokkhā jinasāsanesu. |1.3| Teneva sambodhimukhena dhīrā ajjhāsayenāpi mahābalena paññāya tejena sutikkhapaññā sabbaññubhāvaṃ anupāpuṇanti. @Footnote: 1 Ma. dhīra.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page2.

|1.4| Ahampi pubbabuddhesu buddhattaṃ abhipatthayiṃ tiṃsa pārami sampuṇṇā [1]- dhammarājā asaṅkhiyā. |1.5| Sambodhiṃ buddhaseṭṭhānaṃ sasaṅghe lokanāyake dasaṅgulī namassitvā sirasā abhivādaye 2-. |1.6| Yāvatā buddhakhettesu ratanā vijjantisaṅkhiyā ākāsaṭṭhā ca bhummaṭṭhā manasā sabbamāhare 3-. |1.7| Tattha rūpiyabhūmiyaṃ pāsādaṃ māpaye ahaṃ nekabhummaṃ ratanamayaṃ 4- ubbiddhaṃ nabhamuggataṃ. |1.8| Vicittathamabhaṃ sukataṃ suvibhattaṃ mahārahaṃ kanakāmayasaṅghāṭaṃ 5- kontacchattehi maṇḍitaṃ. |1.9| Paṭhamā veḷuriyā bhūmi vimalabbhasamā subhā naḷinājalajākiṇṇā 6- varakañcanabhūmiyā. |1.10| Pahaṭṭhasākhāpavāḷa- vaṇṇā lohitakā subhā 7- indagopakavaṇṇābhā bhūmi obhāsatī disā. |1.11| Suvibhattā gharamukhā niyyuhā 8- sīhapañjarā caturo vedikā jālā gandhāveḷā manoramā. |1.12| Nīlā pītā lohitakā odātā suddhakāḷakā kūṭāgāravarūpetā sattaratanabhūsitā. |1.13| Olokamayā padumā vāḷavihaṅgasobhitā nakkhattatārakākiṇṇā candasuriyehi 9- maṇḍitā. @Footnote: 1 Ma. manasāyeva hutvāna dhammarājā asaṅkhiyā. @ atha buddhāpadānāni suṇātha suddhamānasā. @2 Ma. abhivādayiṃ. 3. Ma. sabbamāhariṃ. 4 Ma. ratanāmayaṃ. 5 Ma. kanakamaya-. @6 Ma. naḷinajalajākiṇṇā. 7 Ma. pavāḷasā pavāḷavaṇṇā kāci lohitakā subhā. @8 Ma. niyyūhā. 9 Ma. candasūrehi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page3.

|1.14| Hemajālena sañchannā soṇṇakiṃkiṇikāyutā vātavegena kujjanti soṇṇajālā 1- manoramā. |1.15| Mañjeṭṭhakaṃ lohitakaṃ pītakaṃ haripañjaraṃ nānāraṅgehi saṃcittaṃ 2- ussitaddhajamālinī. |1.16| Nānā 3- bahūnekasatā phalakā 4- rajatāmayā maṇimayā lohitaṅkā masāragallamayā tathā. Nānāsayanacittitā 5- saṇhakāsikasanthatā |1.17| kambalā dukulā cīnā pattuṇṇā paṇḍupāvurā. Vividhattharaṇaṃ sabbaṃ manasā paññapemahaṃ |1.18| tāsu tāsveva bhūmīsu ratanakūṭalaṅkatā. Maṇiverocanā ukkā dhārayantā sutiṭṭhare |1.19| sobhanti esikā thambhā subhā kañcanatoraṇā. Jambonadā sāramayā atho rajatamayāpica |1.20| nekāsandhī suvibhattā kavāṭaggalacittitā. Ubhato puṇṇaghaṭānekā padumuppalasaṃyutā |1.21| atīte sabbabuddhe ca sasaṅghe lokanāyake. Pakativaṇṇarūpena nimminitvā sasāvake |1.22| tena dvārena pavīsitvā sabbabuddhā sasāvakā. Sabbasovaṇṇamaye pīṭhe nisinnā ariyamaṇḍalā |1.23| ye ca etarahi atthi buddhā loke anuttarā. @Footnote: 1 Ma. soṇṇamālā. 2 Ma. sampitaṃ. 3 Ma. na naṃ. 4 Ma. phalikā. @5 Ma. nānāsayanavicittā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page4.

Atītā 1- vattamānā ca bhavanaṃ sabbe samāruhuṃ |1.24| paccekabuddhenekasate sayambhū aparājite. Atīte vattamāne ca bhavanaṃ sabbe samāruhuṃ |1.25| kapparukkhā bahū atthi ye dibbā ye ca mānusā. Sabbaṃ dussaṃ samāhantvā acchādemi ticīvaraṃ |1.26| khajjabhojjaṃ sāyaniyaṃ sampannaṃ pānabhojanaṃ. Maṇimaye subhe patte sampūretvā adāsahaṃ |1.27| dibbavatthā samāhutvā maṭṭhā cīvarasaṃyutā. Madhurā sakkharā ceva telā ca madhuphāṇitā |1.28| tappitā paramannena sabbe ariyamaṇḍalā. Ratanagabbhaṃ pavīsitvā kesarīva guhāsaye |1.29| mahārahamhi sayane sīhaseyyamakappayuṃ. Sampajānā samuṭṭhāya seyye pallaṅkamābhajuṃ |1.30| gocaraṃ sabbabuddhānaṃ jhānaratisamappitā. Aññe dhammāni desenti aññe kīḷanti iddhiyā |1.31| appanāyapi kīḷanti abhiññāvasibhāvitā. Vikubbanā vikubbanti anekasatasahassiyo |1.32| buddhāpi buddhe pucchanti visayaṃ sabbaññumālayaṃ. Gambhīraṃ nipuṇaṃ ṭhānaṃ paññāya vinibujjhare |1.33| sāvakā buddhe pucchanti buddhā pucchanti sāvake. @Footnote: 1 Ma. atīte. 2 samāhariṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page5.

Aññamaññañca pucchanti 1- aññamaññaṃ byākaronti te |1.34| buddhā paccekabuddhā ca sāvakā paricārakā. Evaṃ ratīsu ramamānā pāsādebhiramanti te |1.35| chattātichattā tiṭṭhanti ratanāveḷusannibhā 2-. Suvaṇṇajālasaṃyuttaṃ rajatajālakhacitaṃ 3- muttājālaparikkhittaṃ 4- sabbe dhārentu matthake. |1.36| Bhavanti 5- celavitānā soṇṇatārakacittitā vicittā malayavitatā sabbe dhārentu matthake. |1.37| Vitatā malayadāmehi gandhadāmehi sobhitā dussadāmehi parikiṇṇā ratanadāmabhūsitā. |1.38| Pupphābhikiṇṇā suvicittā surabhigandhadhūpitā gandhapañcāṅgulaṅkatā hemacchadanachāditā. |1.39| Catuddisā pokkharañño padumuppalasanthatā sovaṇṇarūpe khāyantu padumareṇurajuggatā. |1.40| Pupphantu pādapā sabbe pāsādassa samantato sayañca pupphā muñcitvā gantvā bhavanamokiruṃ. |1.41| Sikhino tattha naccantu dibbā haṃsā pakujjare karavikā ca gāyantu dijasaṅghā samantato. |1.42| Bheriyo sabbā vajjantu vīṇā sabbā ravantu tā 6- sabbā saṅgīti vattantu pāsādassa samantato. @Footnote: 1 Ma. pucchitvā. 2 Ma. chattā tiṭṭhantu ratanā kāñcanāveṭhapantikā. 3 Ma. @ayaṃ upaḍḍhagāthā natthi. 4 Ma. muttājālaparikkhittā. 5 Ma. bhavantu. @6 Ma. rasantu tā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page6.

|1.43| Yāvatā buddhakhettamhi cakkavāḷā 1- camūpari mahantā jotisampannā acchiddā ratanāmayā. |1.44| Tiṭṭhantu soṇṇapallaṅkā dīparukkhā jalantu te bhavantu ekapajjotā dasasahassaparamparā. |1.45| Gaṇikā lāsikā ceva naccantu accharāgaṇā nānāraṅgā padissantu pāsādassa samantato. |1.46| Dumagge pabbatagge vā sinerugirimuddhane ussāpemi dhajaṃ sabbaṃ vicittaṃ pañcavaṇṇikaṃ. |1.47| Narā nāgā ca gandhabbā sabbe devā upentu te namassantā pañjalikā pāsādaṃ parivārayuṃ. |1.48| Yaṅkiñci kusalaṃ kammaṃ kattabbaṃ kiriyaṃ mama kāyena vācāmanasā tidase sugataṃ kataṃ. |1.49| Ye sattā saññino atthi ye ca sattā asaññino kataṃ puññaphalaṃ mayhaṃ sabbe bhāgī bhavantu te. |1.50| Ye 2- taṃ kataṃ suviditaṃ dinnaṃ puññaphalaṃ mayā ye ca tattha na jānanti devā gantvā nivedayuṃ. |1.51| Sabbe lokamhi ye sattā jīvantāhārahetukā manuññaṃ bhojanaṃ sabbe 3- labhantu mama cetasā. |1.52| Manasā dānaṃ mayā dinnaṃ manasā pasādamādayiṃ 4- pūjitvā 5- sabbasambuddhaṃ paccekānañca pūjayiṃ. @Footnote: 1 Ma. cakkavāḷe tato pare. 2 Ma. yesaṃ. 3 Ma. sabbaṃ. 4 Ma. pasādamāvahiṃ. @5 Ma. pūjitā sabbasambuddhā paccekā jinasāvakā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page7.

|1.53| Tena kammena sukatena cetanāpaṇidhīhi ca jahetvā mānusaṃ dehaṃ tāvatiṃsaṃ agañchahaṃ. |1.54| Duve bhave pajānāmi devattaṃ atha mānusaṃ aññaṃ gatiṃ na jānāmi manasā patthanāphalaṃ. |1.55| Devānaṃ adhiko homi bhavāmi manujādhipo rūpalakkhaṇasampanno paññāya asamo bhave. |1.56| Bhojanaṃ vividhaṃ seṭṭhaṃ ratanañca anappakaṃ nānāvidhāni vatthāni nabhasā khippaṃ upenti maṃ. |1.57| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha 1- hatthaṃ pasāremi dibbā bhakkhā upenti maṃ. |1.58| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi ratanā sabbe upenti me. |1.59| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi sabbe gandhā upenti me. |1.60| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi sabbe yānā upenti me. |1.61| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi sabbe mālā upenti me. |1.62| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi alaṅkārā upenti me. @Footnote: 1 Ma. yaṃ yaṃ. sabbattha īdisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page8.

|1.63| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi sabbā kaññā upenti me. |1.64| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi madhusakkharā upenti me. |1.65| Paṭhabyā pabbate ceva ākāse udake vane yattha hatthaṃ pasāremi sabbe khajjā upenti me. |1.66| Adhane addhike jane yācake ca pathāvino dadāmi taṃ dānavaraṃ sambodhivarapattiyā. |1.67| Nādento pabbataṃ selaṃ gajjento bahalaṃ giriṃ sadevakaṃ hāsayanto buddho loke bhavāmahaṃ. |1.68| Disā dasavidhā loke yāyato natthi antakaṃ tasmiñca disābhāgamhi buddhakhettā asaṅkhiyā. |1.69| Pabhā pakittitā mayhaṃ yamakā raṃsivāhanā etthantare raṃsijālaṃ āloko vipulo bhave. |1.70| Ettake lokadhātumhi sabbe passantu maṃ janā sabbeva 1- sumanā hontu sabbe maṃ anuvattare. |1.71| Visiṭṭhamadhuranādena amataṃ bherimāhare 2- etthantare janā sabbe suṇantu madhuraṃ giraṃ. |1.72| Dhammameghena vassante sabbe hontu anāsavā ye tattha pacchimakā sattā sotāpannā bhavantu te. @Footnote: 1 Ma. sabbe maṃ anuvattantu yāva brahmanivesanaṃ. 2 Ma. bherimāhaniṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page9.

|1.73| Datvā dātabbakaṃ dānaṃ sīlaṃ pūre 1- asesato nekkhammapāramiṃ gantvā patto sambodhimuttamaṃ. |1.74| Paṇḍite paripucchitvā katvā viriyamuttamaṃ khantiyā pāramiṃ gantvā patto sambodhimuttamaṃ. |1.75| Katvā daḷhamadhiṭṭhānaṃ saccapārami pūraye mettāya pāramiṃ gantvā patto sambodhimuttamaṃ. |1.76| Lābhālābhe sukhadukkhe sammānane vimānane sabbattha samako hutvā patto sambodhimuttamaṃ. |1.77| Kosajjaṃ bhayato disvā viriyañcāpi khemato āraddhaviriyā hotha esā buddhānusāsanī. |1.78| Vivādaṃ bhayato disvā avivādañca khemato samaggā sakhilā hotha esā buddhānusāsanī. |1.79| Pamādaṃ bhayato disvā appamādañca khemato bhāvethaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ esā buddhānusāsanī. |1.80| Samāgatā bahū buddhā arahanto ca sabbaso sambuddhe arahante ca vandamānā namassatha. |1.81| Evaṃ acintiyā buddhā buddhadhammā acintiyā acintiyesu pasannānaṃ vipāko hotyacintiyoti. Itthaṃ sudaṃ bhagavā attano buddhacaritaṃ sambodhayamāno 2- buddhāpadāniyaṃ nāma dhammapariyāyaṃ abhāsitthāti. Buddhāpadānaṃ samattaṃ. @Footnote: 1 Ma. pūretvā. 2 Ma. sambhāvayamāno.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page10.

Dutiyaṃ paccekabuddhāpadānaṃ [2] |2.82| Atha paccekabuddhāpadānaṃ suṇātha. Tathāgataṃ jetavane vasantaṃ apucchi vedehamunī nataṅgo paccekabuddhā kira nāma honti bhavanti te hetuhi kehi dhīrā 1-. |2.83| Tadāha sabbaññuvaro mahesī ānandabhaddaṃ madhurassarena ye sabbabuddhesu 2- katādhikārā aladdhamokkhā jinasāsanesu. |2.84| Teneva saṃvegamukhena dhīrā vināpi buddhehi sutikkhapaññā ārammaṇenāpi parittakena paccekabodhiṃ anupāpuṇanti. |2.85| Sabbamhi lokamhi mamaṃ ṭhapetvā paccekabuddhāna 3- samova natthi tesaṃ imaṃ vaṇṇapadesamattaṃ vakkhāmahaṃ sādhu mahāmunīnaṃ. @Footnote: 1 Ma. vīra. 2 Ma. pubbabuddhesu. 3 Ma. paccekabuddhehi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page11.

|2.86| Sayameva buddhāna mahāisīnaṃ sādhūni vākyāni madhuṃva khuddaṃ anuttaraṃ bhesajjaṃ patthayantā suṇātha sabbe supasannacittā. |2.87| Paccekabuddhāna samāgatānaṃ paramparaṃ byākaraṇāni yāni ādīnavo yañca virāgavatthuṃ yathā ca bodhiṃ anupāpuṇiṃsu. |2.88| Sarāgavatthūsu virāgasaññī rattamhi lokamhi virattacittā hitvā papañcaṃ 1- jitaphanditāni tattheva bodhiṃ anupāpuṇiṃsu. |2.89| Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ mettena cittena hitānukampī eko care khaggavisāṇakappo. |2.90| Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ na puttamiccheyya kuto sahāyaṃ eko care khaggavisāṇakappo. @Footnote: 1 Ma. papañce.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page12.

|2.91| Saṃsaggajātassa bhavanti snehā snehanvayaṃ dukkhamidaṃ pahoti ādīnavaṃ snehajaṃ pekkhamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.92| Mitte suhajje anukampamāno hāpeti atthaṃ paṭibandhacitto etaṃ bhayaṃ santhave pekkhamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.93| Vaṃso visālova yathā visatto puttesu dāresu ca yā apekkhā vaṃsakkaḷīrova asajjamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.94| Migo araññamhi yathā abandho yenicchakaṃ gacchati gocarāya viññū naro seritaṃ pekkhamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.95| Āmantanā hoti sahāyamajjhe vāse ṭhāne gamane cārikāya anabhijjhitaṃ seritaṃ pekkhamāno eko care khaggavisāṇakappo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page13.

|2.96| Khiḍḍā ratī hoti sahāyamajjhe puttesu pemaṃ vipulañca hoti piyavippayogaṃ vijigucchamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.97| Cātuddiso appaṭigho ca hoti santussamāno itarītarena parissayānaṃ sahitā achambhī eko care khaggavisāṇakappo. |2.98| Dussaṅgahā pabbajitāpi eke atho gahaṭṭhā gharamāvasantā appossukko paraputtesu hutvā eko care khaggavisāṇakappo. |2.99| Oropayitvā gihibyañjanāni sañchinnapatto yathā koviḷāro chetvāna vīro gihibandhanāni eko care khaggavisāṇakappo. |2.100| Sace labhetha nipakaṃ sahāyaṃ saddhiñcaraṃ sādhuvihāridhīraṃ abhibhuyya sabbāni parissayāni careyya tenattamano satimā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page14.

|2.101| No ce labhetha nipakaṃ sahāyaṃ saddhiñcaraṃ sādhuvihāridhīraṃ rājāva raṭṭhaṃ vijitaṃ pahāya eko care mātaṅgaraññeva nāgo. |2.102| Addhā pasaṃsāma sahāyasampadaṃ seṭṭhā samā sevitabbā sahāyā ete aladdhā anavajjabhojī eko care khaggavisāṇakappo. |2.103| Disvā suvaṇṇassa pabhassarāni kammāraputtena suniṭṭhitāni saṅghaṭṭamānāni duve bhujasmiṃ eko care khaggavisāṇakappo. |2.104| Evaṃ dutiyena sahā mamassa vācābhilāpo abhisajjanā vā etaṃ bhayaṃ āyati pekkhamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.105| Kāmā hi citrā madhurā manoramā virūparūpena mathenti cittaṃ ādīnavaṃ kāmaguṇesu disvā eko care khaggavisāṇakappo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page15.

|2.106| Ītī ca gaṇḍo ca upaddavo ca rogo ca sallañca bhayañca metaṃ etaṃ bhayaṃ kāmaguṇesu disvā eko care khaggavisāṇakappo. |2.107| Sītañca uṇhañca khudaṃ pipāsaṃ vātātape ḍaṃsasiriṃsape ca sabbānipetāni abhibhavitvā eko care khaggavisāṇakappo. |2.108| Nāgova yūthāni vivajjayitvā sañjātakhandho padumī uḷāro yathābhirantaṃ viharaṃ araññe eko care khaggavisāṇakappo. |2.109| Aṭṭhānataṃ saṅgaṇikāratassa yaṃ phussaye 1- sāmayikaṃ vimuttiṃ ādiccabandhussa vaco nisamma eko care khaggavisāṇakappo. |2.110| Diṭṭhīvisūkāni upātivatto patto niyāmaṃ paṭiladdhamaggo uppannañāṇomhi anaññaneyyo eko care khaggavisāṇakappo. @Footnote: 1 Ma. phassaye.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page16.

|2.111| Nillolupo nikkuho nippipāso nimmakkho niddhantakasāvamoho nirāsayo sabbaloke bhavitvā eko care khaggavisāṇakappo. |2.112| Pāpaṃ sahāyaṃ parivajjayetha anatthadassiṃ visame niviṭṭhaṃ sayaṃ na seve pasutaṃ pamattaṃ eko care khaggavisāṇakappo. |2.113| Bahussutaṃ dhammadharaṃ bhajetha mittaṃ uḷāraṃ paṭibhāṇavantaṃ aññāya atthāni vineyya kaṅkhaṃ eko care khaggavisāṇakappo. |2.114| Khiḍḍaṃ ratiṃ kāmasukhañca loke analaṅkaritvā anapekkhamāno vibhūsanaṭṭhānā virato saccavādī eko care khaggavisāṇakappo. |2.115| Puttañca dāraṃ pitarañca mātaraṃ dhanāni dhaññāni ca bandhavāni hitvāna kāmāni yathodhikāni eko care khaggavisāṇakappo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page17.

|2.116| Saṅgo eso parittamettha sokhyaṃ appassādo dukkhamevettha bhiyyo kaṇḍo eso iti ñatvā matimā eko care khaggavisāṇakappo. |2.117| Sandālayitvāna saṃyojanāni jālaṃva bhitvā salilambucārī aggīva daḍḍhaṃ anivattamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.118| Okkhittacakkhū na ca pādalolo guttindriyo rakkhitamānasāno anavassuto appariḍayhamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.119| Ohārayitvā gihibyañjanāni sañchinnapatto yathā pārichatto kāsāyavattho abhinikkhamitvā eko care khaggavisāṇakappo. |2.120| Rasesu gedhaṃ akaraṃ alolo anaññaposī sapadānacārī kule kule appaṭibaddhacitto eko care khaggavisāṇakappo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page18.

|2.121| Pahāya pañcāvaraṇāni cetaso upakkilese byapanujja sabbe anissito chejja sinehadosaṃ eko care khaggavisāṇakappo. |2.122| Vipiṭṭhikatvāna sukhañca dukkhaṃ pubbeva somanassaṃ domanassaṃ laddhānupekkhaṃ samathaṃ visuddhaṃ eko care khaggavisāṇakappo. |2.123| Āraddhaviriyo paramatthapattiyā alīnacitto akusītavutti daḷhanikkamo thāmabalūpapanno eko care khaggavisāṇakappo. |2.124| Paṭisallānaṃ jhānamariñcamāno dhammesu niccaṃ anudhammacārī ādīnavaṃ sammasitā bhavesu eko care khaggavisāṇakappo. |2.125| Taṇhakkhayaṃ patthayamappamatto anelamūgo sutavā satimā saṅkhātadhammo niyato padhānavā eko care khaggavisāṇakappo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page19.

|2.126| Sīhova saddesu asantasanto vātova jālamhi asajjamāno padumaṃva toyena alimpamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.127| Sīho yathā dāṭhabalī pasayha rājā migānaṃ abhibhuyyacārī sevetha pantāni senāsanāni eko care khaggavisāṇakappo. |2.128| Mettaṃ upekkhaṃ karuṇaṃ vimuttiṃ āsevamāno muditañca kāle sabbena lokena avirujjhamāno eko care khaggavisāṇakappo. |2.129| Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ sandālayitvāna saṃyojanāni asantasaṃ jīvitasaṅkhayamhi eko care khaggavisāṇakappo. |2.130| Bhajanti sevanti ca kāraṇatthā nikkāraṇā dullabhā ajja mittā attatthapaññā asucī manussā eko care khaggavisāṇakappo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page20.

|2.131| Visuddhasīlā suvisuddhapaññā samāhitā jāgariyānuyuttā vipassakā dhammavisesadassī maggaṅgabojjhaṅgagate vijaññā. |2.132| Suññappaṇidhiñca tathānimittaṃ āsevayitvā jinasāsanamhi ye sāvakattaṃ na vajanti dhīrā bhavanti paccekajinā sayambhū. |2.133| Mahantadhammā bahudhammakāyā cittissarā sabbadukkhoghatiṇṇā udaggacittā paramatthadassī sīhopamā khaggavisāṇakappā. |2.134| Santindriyā santamanā samādhī paccantasattesu matippacārā dīpā parattha idha vijjalantā paccekabuddhā sattahitāme 1-. |2.135| Pahīnasabbāvaraṇā janindā lokappadīpā ghanakañcanābhā nissaṃsayaṃ lokasudakkhiṇeyyā paccekabuddhā satatappitāme. @Footnote: 1 Ma. satataṃ hitā me.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page21.

|2.136| Paccekabuddhāna subhāsitāni caranti lokamhi sadevakamhi sutvā tathā ye na karonti bālā vajjanti 1- dukkhesu punappunante. |2.137| Paccekabuddhāna subhāsitāni madhuṃ yathā khuddamivassavantaṃ sutvā tathā ye paṭipattiyuttā bhavanti te saccadasā sapaññā. |2.138| Paccekabuddhehi jinehi bhāsitā gāthā 2- uḷārā abhinikkhamitvā tā sakyasīhena naruttamena pakāsitā dhammavijānanatthaṃ. |2.139| Lokānukampāya imāni tesaṃ paccekabuddhāna vikubbitāni saṃvegasaṅgamativaḍḍhanatthaṃ sayambhusīhena pakāsitānīti. Paccekabuddhāpadānaṃ samattaṃ. Dutiyaṃ. @Footnote: 1 Ma. caranti. 2 Ma. kathā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page22.

Tatiyaṃ sārīputtattherāpadānaṃ (1) atha therāpadānaṃ suṇātha [3] |3.140| Himavantassa avidūre lambako nāma pabbato assamo sukato mayhaṃ paṇṇasālā sumāpitā. |3.141| Uttānakūlā nadikā supatitthā manoramā susuddhapuḷinākiṇṇā avidūre mamassamaṃ. |3.142| Asakkharā apabbhārā sādu appaṭigandhikā sandanti nadikā tattha sobhayantā mamassamaṃ. |3.143| Kumbhīlā makarā cettha suṃsumārā ca kacchapā sandanti 1- nadiyā tattha sobhayantā mamassamaṃ. |3.144| Pāṭhīnā pāvusā macchā valajā muñjarohitā vagguḷā papatāyanti sobhayantā mamassamaṃ. |3.145| Ubhokūlesu nadiyā pupphino phalino dumā ubhato atilambanti sobhayantā mamassamaṃ. |3.146| Ambā sālā ca tilakā pāṭalī sinduvāritā dibbā gandhā sampavanti pupphitā mama assame. |3.147| Campakā salaḷā nīpā nāgapunnāgaketakā dibbā gandhā sampavanti pupphitā mama assame. @Footnote: 1 Ma. caranti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page23.

|3.148| Atimuttā asokā ca bhaginīmālā ca pupphitā aṅkolā bimbijālā ca pupphitā mama assame. |3.149| Ketakā kadalī ceva kebukā tiṇasūlikā dibbā 1- gandhā sampavanti sobhayantā mamassamaṃ. |3.150| Kaṇikā kaṇṇikārā ca asanā añjanā bahū dibbā 1- gandhā sampavanti sobhayantā mamassamaṃ. |3.151| Puṇṇāvā 2- giripuṇṇāvā 3- koviḷārā ca pupphitā dibbā 1- gandhā sampavanti sobhayantā mamassamaṃ. |3.152| Uddālakā ca kuṭajā kadambā bakulā bahū dibbā 1- gandhā sampavanti sobhayantā mamassamaṃ. |3.153| Āḷakā isimuggā ca kadalī mātuluṅgiyo gandhodakena saṃvaḍḍhā phalāni dhārayanti te. |3.154| Aññe pupphanti padumā aññe jāyanti kesarī aññe opupphā padumā pupphitā taḷake tadā. |3.155| Gabbhaṃ gaṇhanti padumā niddhāvanti muḷāliyo siṅghāṭapattamākiṇṇā sobhayanti taḷake tadā. |3.156| Nayitā ambagaṇḍī ca uttarā 4- hi bandhujīvakā dibbā gandhā sampavanti pupphitā taḷake tadā. |3.157| Pāṭhīnā pāvusā macchā valajā muñjarohitā saṅkulā maggurā ceva vasanti taḷake tadā. @Footnote: 1 Ma. dibbagandhaṃ sambhavantā sobhayanti mamassamaṃ. 2-3 Ma. puṇṇāgā. girapuṇṇāgā. @4 Ma. uttarī.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page24.

|3.158| Kumbhīlā suṃsumārā ca tantiggāhā ca rakkhasā ogāhā 1- ajagarā ca vasanti taḷake tadā. |3.159| Pārevatā ravihaṃsā cakkavākā nadīcarā kokilā suvasālikā upajīvanti taṃ saraṃ. |3.160| Kukkutthakā kuḷīrakā vane pokkharasātakā dindibhā suvapotā ca upajīvanti taṃ saraṃ. |3.161| Haṃsā koñcā mayurā ca kokilā lambacūḷakā 2- campakā jīvajīvā ca upajīvanti taṃ saraṃ. |3.162| Kosikā poṭṭhasīsā ca kurarā senakā bahū mahākāḷā ca sakuṇā upajīvanti taṃ saraṃ. |3.163| Pasadā 3- migā varāhā ca vakā bheraṇḍakā bahū rohiccā suttapotā 4- ca upajīvanti taṃ saraṃ. |3.164| Sīhā byagghā ca dīpi ca acchakokataracchabhi 5- tidhappabhinnā mātaṅgā upajīvanti taṃ saraṃ. |3.165| Kinnarā vānarā ceva athopi vanakammikā cetā ca luddakā ceva upajīvanti taṃ saraṃ. |3.166| Tindukāni piyālāni madhukā kāsamāriyo dhuvaṃ phalāni dhārenti avidūre mamassamaṃ. |3.167| Kosumbhā 6- salaḷā nīpā 7- sāraphalasamāyutā dhuvaṃ phalāni dhārenti avidūre mamassamaṃ. @Footnote: 1 Ma. oguhā. 2 Ma. tammacūḷakā . 3 Ma. pasadā ca varāhā ca camarā kaṇḍakā @bahū. 4 Ma. sukapotā. 5 Ma. acchakokataracchikā. 6 Ma. kosambhā. @7 Ma. nibbā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page25.

|3.168| Harītakā āmalakā ambā jambū vibhedakā kolā bhallātakā billā phalāni dhārayanti te. |3.169| Āluvā ca kalambā ca biḷālitakkaḷāni ca jīvakā sambakā ceva bahukā mama assame. |3.170| Assamassāvidūramhi taḷākāsi 1- sunimmitā acchodakā sītajalā supatitthā manoramā. |3.171| Padumuppalasañchannā puṇḍarīkasamāyutā mandālakehi sañchannā dibbo gandho pavāyati. |3.172| Evaṃ sabbaṅgasampanne pupphite phalite vane sukate assame ramme viharāmi ahaṃ tadā. |3.173| Sīlavā vattasampanno jhāyī jhānarato sadā pañcābhiññābalappatto suruci nāma tāpaso. |3.174| Catubbīsasahassāni sissā mayhaṃ upaṭṭhahuṃ sabbeva brāhmaṇā ete jātimanto yasassino. |3.175| Lakkhaṇe itihāse ca sanighaṇḍusakeṭubhe padakā veyyākaraṇā saddhamme pāramiṃ gatā. |3.176| Uppātesu nimittesu lakkhaṇesu ca kovidā paṭhabyā bhummantalikkhe mama sissā susikkhitā. |3.177| Appicchā nipakā ete appāhārā alolupā lābhālābhena santuṭṭhā parivārenti maṃ sadā. @Footnote: 1 Ma. taḷākāsuṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page26.

|3.178| Jhāyī jhānaratā dhīrā santacittā samāhitā ākiñcaññaṃ patthayantā parivārenti maṃ sadā. |3.179| Abhiññāpāramippattā pettike gocare ratā antalikkhacarā dhīrā parivārenti maṃ sadā. |3.180| Saṃvutā chasu dvāresu aneñjā rakkhitindriyā asaṃsaṭṭhā ca te dhīrā mama sissā durāsadā. |3.181| Pallaṅkena nisajjāya ṭhānā caṅkamanena ca vītināmenti te rattiṃ mama sissā durāsadā. |3.182| Rajjanīye na rajjanti dosanīye na dussare mohanīye na muyhanti mama sissā durāsadā. |3.183| Iddhiṃ vimaṃsamānā te vattanti niccakālikaṃ paṭhaviṃ te pakampenti sārambhena durāsadā. |3.184| Kīḷamānāva te sissā kīḷanti jhānakīḷitaṃ jambuto phalamānenti mama sissā durāsadā. |3.185| Aññe gacchanti goyānaṃ aññe pubbavidehanaṃ aññe ca uttarakuruṃ mama sissā durāsadā. |3.186| Purato pesenti te khāriṃ pacchato ca vajanti te catubbīsasahassehi chāditaṃ hoti ambaraṃ. |3.187| Aggipākaṃ 1- anaggiṃ ca dantodukkhalikāpica ambanā koṭikā keci pavattaphalabhojanā. @Footnote: 1 Ma. aggapākī anaggī ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page27.

|3.188| Udakorohakā keci sāyaṃ pāto suciratā toyābhisekacaraṇā 1- mama sissā durāsadā. |3.189| Parūḷhakacchanakhalomā paṅkadantā rajassirā gandhitā sīlagandhena mama sissā durāsadā. |3.190| Pātova sannipātetvā jaṭilā uggatāpanā lābhālābhaṃ pakittetvā gacchanti ambare tadā. |3.191| Etesaṃ pakkamantānaṃ mahāsaddo pavattati ajinacammasaddena moditā honti devatā. |3.192| Disodisā pakkamanti antalikkhacarā isī sakabalenupatthaddhā te gacchanti yathicchakaṃ. |3.193| Paṭhavīkampakā ete sabbeva nabhacārino uggatejā duppasahā sāgarova akhobhiyā. |3.194| Ṭhānacaṅkamiyā keci keci nesajjikā isī pavattabhojanā keci mama sissā durāsadā. |3.195| Mettāvihārino ete hitesī sabbapāṇinaṃ anattukkaṃsakā sabbe na te vambhenti kassaci. |3.196| Sīharājāva sambhītā gajarājāva thāmavā durāsadā byagghāriva āgacchanti mamantike. |3.197| Vijjādharā devatā ca nāgagandhabbarakkhasā kumbhaṇḍā dānavā garuḷā upajīvanti taṃ saraṃ. @Footnote: 1 Ma. toyābhisecanakarā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page28.

|3.198| Te jaṭākhāribharitā ajinuttaravāsino antalikkhacarā sabbe upajīvanti taṃ saraṃ. |3.199| Tadānucchavikā ete aññamaññaṃ sagāravā catubbīsasahassānaṃ khittasaddo na vijjati. |3.200| Pāde pādaṃ nikkhipantā appasaddā susaṃvutā upasaṅkamma sabbe te sirasā vandare mamaṃ. |3.201| Tehi sissehi parivuto santehi ca tapassibhi vasāmi assame tattha jhāyī jhānarato ahaṃ. |3.202| Isīnaṃ sīlagandhena pupphagandhena cūbhayaṃ phalīnaṃ phalagandhena gandhito hoti assamo. |3.203| Rattindivaṃ na jānāmi arati me na vijjati sake sisse ovadanto bhiyyo hāsaṃ labhāmahaṃ. |3.204| Pupphānaṃ pupphamānānaṃ phalānañca vipaccataṃ dibbā gandhā pavāyanti sobhayantā mamassamaṃ. |3.205| Samādhimhā vuṭṭhahitvā ātāpī nipako ahaṃ khāribhāraṃ gahetvāna vanaṃ ajjhogahiṃ ahaṃ. |3.206| Uppāte supine cāpi lakkhaṇesu susikkhito pavattamānaṃ mantapadaṃ dhārayāmi ahaṃ tadā. |3.207| Anomadassī bhagavā lokajeṭṭho narāsabho vivekakāmo sambuddho himavantaṃ upāgami.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page29.

|3.208| Ajjhogahetvā himavantaṃ aggo kāruṇiko muni pallaṅkaṃ ābhujitvāna nisīdi purisuttamo. |3.209| Tamaddasāhaṃ sambuddhaṃ sappabhāsaṃ manoramaṃ indīvaraṃva jalitaṃ ādittaṃva hutāsanaṃ. |3.210| Jalantaṃ dīparukkhaṃva vijjuṃva 1- gagaṇe yathā suphullaṃ sālarājaṃva addasaṃ lokanāyakaṃ. |3.211| Ayaṃ nāgo mahāvīro dukkhassantakaro muni imaṃ dassanamāgamma sabbadukkhā pamuccare. |3.212| Disvānāhaṃ devadevaṃ lakkhaṇaṃ upadhārayiṃ buddho nu kho na vā buddho handa passāmi cakkhumaṃ. |3.213| Sahassārāni cakkāni dissanti caraṇuttame lakkhaṇānissa disvāna niṭṭhaṃ gañchiṃ tathāgate. |3.214| Sammajjaniṃ gahetvā sammajjitvānahaṃ tadā aṭṭha pupphe samānetvā buddhaseṭṭhaṃ apūjayiṃ. |3.215| Pūjayitvāna taṃ buddhaṃ oghatiṇṇamanāsavaṃ ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā namassiṃ lokanāyakaṃ. |3.216| Yena ñāṇena sambuddho viharati anāsavo taṃ ñāṇaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |3.217| Samuddharayimaṃ lokaṃ sayambhu amitodaya tava dassanamāgamma kaṅkhāsotaṃ taranti te. @Footnote: 1 Ma. vijjutaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page30.

|3.218| Tuvaṃ satthā ca ketu ca dhajo yūpo ca pāṇinaṃ parāyano patiṭṭhā ca dīpo ca dipaduttamo. |3.219| Sakkā samudde udakaṃ pametuṃ āḷhakena vā na tveva tava sabbaññu ñāṇaṃ sakkā pametave. |3.220| Dhāretuṃ paṭhaviṃ sakkā ṭhapetvā tulamaṇḍale na tveva tava sabbaññu ñāṇaṃ sakkā pametave. |3.221| Ākāsaṃ minituṃ sakkā rajjunā 1- aṅgulena vā na tveva tava sabbaññu ñāṇaṃ sakkā pametave. |3.222| Mahāsamudde udakaṃ paṭhaviñcākhilañjahe buddhañāṇaṃ upādāya upamāto na yujjare. |3.223| Sadevakassa lokassa cittaṃ yesaṃ pavattati antojāligatā ete tava ñāṇamhi cakkhuma. |3.224| Yena ñāṇena pattosi kevalaṃ bodhimuttamaṃ tena ñāṇena sabbaññu maddasi paratitthiye. |3.225| Imā gāthā paṭhetvāna suruci nāma tāpaso ajinaṃ pattharitvāna paṭhaviyaṃ nisīdi so. |3.226| Cullāsītisahassāni ajjhogāḷho mahaṇṇave accuggato tāvadeva girirājā pavuccati. |3.227| Tāva accuggato neru āyato vitthato ca so cuṇṇito saṅkhabhedena 2- koṭisatasahassiyo. @Footnote: 1 Ma. rajjuyā. 2 Ma. aṇubhedena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page31.

|3.228| Lakkhe ṭhapiyamānamhi parikkhayamagacchatha na tveva tava sabbaññu ñāṇaṃ sakkā pametave. |3.229| Sukhumacchikena jālena udakaṃ yo parikkhipe ye keci udake pāṇā antojāligatā siyuṃ. |3.230| Tatheva hi mahāvīra ye keci puthutitthiyā diṭṭhiggahaṇapakkhantā parāmāsena mohitā. |3.231| Tava suddhena ñāṇena anāvaraṇadassinā antojāligatā ete ñāṇante nātivattare. |3.232| Bhagavā ca tamhi samaye anomadassī mahāyaso vuṭṭhahitvā samādhimhā disaṃ olokayī jino. |3.233| Anomadassimunino nisabho nāma sāvako parivuto satasahassehi santacittehi tādibhi. |3.234| Khīṇāsavehi suddhehi chaḷabhiññehi tādihi 1- cittamaññāya buddhassa upesi lokanāyakaṃ. |3.235| Antalikkhe ṭhitā tattha padakkhiṇamakaṃsu te namassantā pañjalikā oruhuṃ 2- buddhasantike. |3.236| Amodassī bhagavā lokajeṭṭho narāsabho bhikkhusaṅghe nisīditvā sitaṃ pātuṃ karī jino. |3.237| Varuṇo nāmupaṭṭhāko anomadassissa satthuno ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā āpucchi lokanāyakaṃ. @Footnote: 1 Ma. jhāyibhi. 2 Ma. otaruṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page32.

|3.238| Ko nu kho bhagavā hetu sitakammassa satthuno na hi buddhā ahetūhi sitaṃ pātuṃ karonti te. |3.239| Anomadassī bhagavā lokajeṭṭho narāsabho bhikkhumajjhe nisīditvā imaṃ gāthaṃ abhāsatha. |3.240| Yo maṃ pupphena pūjesi ñāṇañcāpi anutthavi tamahaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |3.241| Buddhassa giramaññāya sabbe devā samānusā 1- saddhammaṃ sotukāmā te sambuddhaṃ upasaṅkamuṃ. |3.242| Dasasu lokadhātūsu devakāyā mahiddhikā saddhammaṃ sotukāmā te sambuddhaṃ upasaṅkamuṃ. |3.243| Hatthī assā rathā pattī senā ca caturaṅginī parivāressantimaṃ niccaṃ buddhapūjāyidaṃ phalaṃ. |3.244| Saṭṭhī turiyasahassāni bheriyo samalaṅkatā upaṭṭhissantimaṃ niccaṃ buddhapūjāyidaṃ phalaṃ. |3.245| Soḷasitthīsahassāni nāriyo samalaṅkatā vicittavatthābharaṇā āmuttamaṇikuṇḍalā. |3.246| Āḷāramukhā 2- hasulā susaññā tanumajjhimā parivāressantimaṃ niccaṃ buddhapūjāyidaṃ phalaṃ. |3.247| Kappasatasahassāni devaloke ramissati sahassakkhattuṃ cakkavatti rājā raṭṭhe bhavissati. @Footnote: 1 Ma. samāgatā. 2 Po. aḷārapamhā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page33.

|3.248| Sahassakkhattuṃ devindo devarajjaṃ karissati padesarajjaṃ vipulaṃ gaṇanāto asaṅkhayaṃ. |3.249| Pacchime bhavasampatte manussattaṃ gamissati brāhmaṇisāriyā nāma dhārayissati kucchinā. |3.250| Mātuyā nāmagottena paññāyissatiyaṃ naro sārīputtoti nāmena tikkhapañño bhavissati. |3.251| Asītikoṭī chaḍḍetvā pabbajissatikiñcano gavesanto santipadaṃ carissati mahiṃ imaṃ. |3.252| Aparimeyye ito kappe okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. |3.253| Tassa dhammesu dāyādo oraso dhammanimmito sārīputtoti nāmena hessati aggasāvako. |3.254| Ayaṃ bhāgīrasī gaṅgā himavantā pabhāvitā mahāsamuddamappeti tappayantī mahodadhiṃ. |3.255| Tathevāyaṃ sārīputto sakko tīsu visārado paññāya pāramiṃ gantvā tappayissati pāṇino. |3.256| Himavantaṃ upādāya sāgarañca mahodadhiṃ etthantare yaṃ puḷinaṃ gaṇanāto asaṅkhayaṃ. |3.257| Tampi sakkā asesena saṅkhyātuṃ gaṇanā yathā na tveva sārīputtassa paññāyanto bhavissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page34.

|3.258| Lakkhe ṭhapiyamānamhi khīye gaṅgāya vālukā na tveva sārīputtassa paññāyanto bhavissati. |3.259| Mahāsamudde ūmiyo gaṇanāto asaṅkhayā tatheva sārīputtassa paññāyanto na hessati. |3.260| Ārādhayitvā sambuddhaṃ gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ paññāya pāramiṃ gantvā hessati aggasāvako. |3.261| Pavattitaṃ dhammacakkaṃ sakyaputtena tādinā anvattissati sammā vassanto dhammavuṭṭhiyo. |3.262| Sabbametaṃ abhiññāya gotamo sakyapuṅgavo bhikkhusaṅghe nisīditvā aggaṭṭhāne ṭhapessati. |3.263| Aho me sukataṃ kammaṃ anomadassissa satthuno yassādhikāraṃ 1- katvāna sabbattha pāramiṃ gato. |3.264| Aparimeyye kataṃ kammaṃ phalaṃ dassesi me idha sumutto saravegova kilese jhāpayiṃ ahaṃ. |3.265| Asaṅkhataṃ gavesanto nibbānaṃ acalaṃ padaṃ vicinaṃ titthiye sabbe esāhaṃ saṃsariṃ bhave. |3.266| Yathāpi byādhiko poso pariyeseyya osathaṃ vicineyya dhanaṃ sabbaṃ byādhito parimuttiyā. |3.267| Asaṅkhataṃ gavesanto nibbānaṃ amataṃ padaṃ abbokiṇṇaṃ pañcasataṃ pabbajiṃ isipabbajaṃ. @Footnote: 1 Ma. yassāhaṃ kāraṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page35.

|3.268| Jaṭāya bhārabharito ajinuttaranivāsahaṃ 1- abhiññāpāramiṃ gantvā brahmalokaṃ agañchahaṃ. |3.269| Natthi bāhirake suddhi ṭhapetvā jinasāsanaṃ ye keci buddhimā sattā sujjhanti jinasāsane. |3.270| Atthakāmaṃ 2- mamametaṃ na hi nisiṃ ahaṃ iti asaṅkhataṃ gavesanto kutitthaṃ sañcariṃ ahaṃ. |3.271| Yathā sāratthiko poso kadaliṃ chetvāna phālaye na tattha sāraṃ vindeyya sārena rittako hi so. |3.272| Tatheva titthiyā loke nānādiṭṭhī bahū janā asaṅkhatena rittā te sārena kadalī yathā. |3.273| Pacchime bhavasampatte brahmabandhu ahosahaṃ mahābhogaṃ chaḍḍayitvāna pabbajiṃ anagāriyaṃ. Paṭhamabhāṇavāraṃ. |3.274| Ajjhāyako mantadharo tiṇṇaṃ vedāna pāragū brāhmaṇo sañjayo nāma tassa mūle vasāmahaṃ. |3.275| Sāvako te mahāvīra assaji nāma brāhmaṇo durāsado uggatejo piṇḍāya caratī tadā. |3.276| Tamaddasāsiṃ sappaññaṃ muniṃ mone samāhitaṃ santacittaṃ mahānāgaṃ suphullaṃ padumaṃ yathā. @Footnote: 1 Ma. ajinuttaranivāsano. 2 Ma. atthakāmamayaṃ etaṃ na yidaṃ itihītihaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page36.

|3.277| Disvā me cittamuppajji sudantaṃ suddhamānasaṃ usabhaṃ pavaraṃ vīraṃ arahāyaṃ bhavissati. |3.278| Pāsādiko iriyati abhirūpo susaṃvuto uttame damathe danto amatadassī bhavissati. |3.279| Yannūnāhaṃ uttamatthaṃ puccheyyaṃ tuṭṭhamānasaṃ so ce 1- puṭṭho kathissati paṭipucchāmahantadā. |3.280| Piṇḍacāraṃ 2- carantassa pacchato agamāsahaṃ okāsaṃ paṭimānento pucchituṃ amataṃ padaṃ. |3.281| Vīthantare anuppattaṃ upagantvāna pucchahaṃ kathaṃ gottosi tvaṃ vīra 3- kassa sissosi mārisa. |3.282| So me puṭṭho viyākāsi asambhītova kesarī buddho loke samuppanno tassa sissomhi āvuso 4-. |3.283| Kidisante mahāvīra anujāta mahāyasa 5- buddhassa sāsanaṃ dhammaṃ sādhu me kathayassu bho. |3.284| So me puṭṭho kathī sabbaṃ gambhīraṃ nipuṇaṃ padaṃ taṇhāsallassa hantāraṃ sabbadukkhāpanūdanaṃ. |3.285| Ye dhammā hetupabhavā tesaṃ hetuṃ tathāgato āha tesañca yo nirodho evaṃvādī mahāsamaṇo. |3.286| Sohaṃ vissajjite pañhe paṭhamaṃ phalamajjhagaṃ virajo vimalo āsiṃ sutvāna jinasāsanaṃ. @Footnote: 1 Ma. Yu. me. 2 Ma. piṇḍapātaṃ. 3 Yu. dhīra. 4 Yu. sāvako. 5 Yu. mahāyaso.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page37.

|3.287| Sutvāna munino vākyaṃ passitvā dhammamuttamaṃ pariyogāḷhasaddhammo imaṃ gāthaṃ abhāsahaṃ. |3.288| Eseva dhammo yadi tāvadeva paccabyathā padamasokaṃ adiṭṭhaṃ abbhatītaṃ bahukehi kappanahutehi. |3.289| Yohaṃ dhammaṃ gavesanto kutitthe sañcariṃ ahaṃ so me attho anuppatto kālo me nappamajjituṃ. |3.290| Tositohaṃ assajinā patvāna acalaṃ padaṃ. Sahāyakaṃ gavesanto assamaṃ agamāsahaṃ |3.291| dūratova mamaṃ disvā sahāyo me susikkhito iriyāpathasampanno idaṃ vacanamabravi. |3.292| Pasannamukhanettosi munibhāvova dissati amatādhigato kacci nibbānaṃ accutaṃ padaṃ. |3.293| Subhānurūpo āyāsi āneñjakārito viya dantova 1- dantadamathe 2- upasantosi brāhmaṇa. |3.294| Amataṃ mayā adhigataṃ sokasallavinodanaṃ tuvaṃpi taṃ adhigacchehi 3- gacchāma buddhasantikaṃ. |3.295| Sādhūti so paṭissutvā sahāyo me susikkhito hatthena hatthaṃ gaṇhitvā upāgamma tavantikaṃ 4-. |3.296| Ubhopi pabbajissāma sakyaputta tavantike. Tava sāsanamāgamma viharāma anāsavā. @Footnote: 1 Yu. ca. 2 Ma. dantadamatho. Yu. uttadamathe. 3 Ma. adhigacchesi. @4 Yu. upāgamī satthu santikaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page38.

|3.297| Kolito iddhiyā seṭṭho ahaṃ paññāya pārago ubhova ekato hutvā sāsanaṃ sobhayāma se. |3.298| Apariyositasaṅkappo kutitthe sañcariṃ ahaṃ tava dassanamāgamma saṅkappo pūrito mama. |3.299| Paṭhaviyaṃ patiṭṭhāya pupphanti samaye dumā dibbā gandhā sampavanti tosenti sabbapāṇinaṃ. |3.300| Tathevāhaṃ mahāvīra sakyaputta mahāyasa sāsane vo 1- patiṭṭhāya samayesāmi pupphituṃ. |3.301| Vimuttipupphamesanto bhavasaṃsāramocanaṃ vimuttipupphalābhena tosemi sabbapāṇinaṃ. |3.302| Yāvatā buddhakhettamhi ṭhapetvāna mahāmuniṃ paññāya sadiso natthi tava puttassa cakkhuma. |3.303| Suvinītā ca te sissā parisā ca susikkhitā uttame damathe dantā parivārenti taṃ sadā. |3.304| Jhāyī jhānaratā dhīrā santacittā samāhitā munī moneyyasampannā parivārenti taṃ sadā. |3.305| Appicchā nipakā dhīrā appāhārā alolupā lābhālābhena santuṭṭhā parivārenti taṃ sadā. |3.306| Āraññikā dhutaratā jhāyino lūkhacīvarā vivekābhiratā dhīrā parivārenti taṃ sadā. @Footnote: 1 Ma. Yu. te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page39.

|3.307| Paṭipannā phalaṭṭhā ca sekhā phalasamaṅgino āsiṃsakā 1- uttamatthaṃ parivārenti taṃ sadā. |3.308| Sotāpannā ca vimalā sakadāgāmino ca ye anāgāmī ca arahā parivārenti taṃ sadā. |3.309| Satipaṭṭhānakusalā bojjhaṅgabhāvanāratā sāvakā vo 2- bahū sabbe parivārenti taṃ sadā. |3.310| Iddhipādesu kusalā samādhibhāvanāratā sammappadhānamanuyuttā parivārenti taṃ sadā. |3.311| Tevijjā chaḷabhiññā ca iddhiyā pāramiṃ gatā paññāya pāramimpattā parivārenti taṃ sadā. |3.312| Īdisā 3- vo 2- mahāvīra tava sissā susikkhitā durāsadā uggatejā parivārenti taṃ sadā. |3.313| Tehi sissehi parivuto saññatehi tapassibhi migarājāvasambhīto uḷurājāva sobhasi. |3.314| Paṭhaviyaṃ patiṭṭhāya ruhanti kharaṇīruhā vepullattaṃ pāpuṇanti phalañca dassayanti te. |3.315| Paṭhavīsadiso tvaṃsi sakyaputta mahāyasa. Sāsane te patiṭṭhāya labhanti amataṃ phalaṃ. |3.316| Sindhu sarassatī ceva nadiyo candabhāgikā 4- gaṅgā ca yamunā ceva sarabhū ca atho mahī. @Footnote: 1 Ma. āsīsakā. 2 Ma. Yu. te. 3 Ma. Yu. edisā. 4 Yu. nadiyā candabhāgiyo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page40.

|3.317| Etāsaṃ sandamānānaṃ sāgaro sampaṭicchati jahanti purimaṃ nāmaṃ sāgarotveva ñāyati. |3.318| Tathevime catuvaṇṇā pabbajitvā tavantike jahanti purimaṃ nāmaṃ buddhaputtāti ñāyare. |3.319| Yathāpi cando vimalo gacchaṃ ākāsadhātuyā sabbe tāragaṇe loke ābhāya atirocati. |3.320| Tatheva tvaṃ mahāvīra parivuto devamānuse buddhakkhettaṃ atikkamma jalasi sabbadā tuvaṃ. |3.321| Gambhīre uṭṭhitā ūmi na velaṃ ativattati sabbavelaṃ paphussanti sañcuṇṇā vikiranti tā. |3.322| Tatheva titthiyā loke nānādiṭṭhī bahū janā dhammaṃ taritukāmā te nātivattanti taṃ muniṃ. |3.323| Sace ca 1- taṃ pāpuṇanti paṭivārehi 2- cakkhuma tavantikaṃ upāgantvā sañcuṇṇāva bhavanti te. |3.324| Yathāpi udake jātā kumudā mandālakā 3- bahū upalimpanti toyena kaddamakalalena ca. |3.325| Tatheva bahukā sattā loke jātā virūhare aḍḍitā rāgadosena kaddame kumudaṃ yathā. |3.326| Yathā padumaṃ jalajaṃ jalamajjhe virocati 4- na so limpati toyena parisuddho hi kesarī. @Footnote: 1 Yu. va. 2 Ma. Yu. paṭivādehi. 3 Yu. maddālakā. 4 Ma. Yu. virūhati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page41.

|3.327| Tatheva tvaṃ mahāvīra loke jāto mahāmuni nopalimpasi lokena toyena padumaṃ yathā. |3.328| Yathā hi rammake māse bahū pupphanti vārijā nātikkamanti taṃ māsaṃ samayo pupphanāya so. |3.329| Tatheva tvaṃ sakyaputta 1- pupphito te vimuttiyā sāsanaṃ nātivattanti padumaṃ vārinā yathā. |3.330| Supupphito sālarājāva dibbagandhaṃ pavāyati aññasālehi parivuto sālarājātisobhati 2-. |3.331| Tatheva tvaṃ mahāvīra buddhañāṇena pupphito bhikkhusaṅghena parivuto sālarājāva sobhasi. |3.332| Yathāpi selo himavā osatho sabbapāṇinaṃ nāgānaṃ asurānañca devānaṃ ālayopica. |3.333| Tatheva tvaṃ mahāvīra osatho viya pāṇinaṃ tevijjā chaḷabhiññā ca iddhiyā pāramiṃ gatā. |3.334| Anusiṭṭhā mahāvīra tayā kāruṇikena te ramanti dhammaratiyā vasanti tava sāsane. |3.335| Migarājā yathā sīho abhinikkhamma āsayā catuddisā 3- viloketvā tikkhattuṃ abhinādati 4-. |3.336| Sabbe migā uttasanti migarājassa gajjato tathā hi jātimā eso pasuṃ 5- tāseti sabbadā. @Footnote: 1 Ma. mahāvīra. 2 Ma. Yu. sālarājāva sobhati. 3 Ma. catuddisānuviloketvā. @4 Yu. abhinādayi. 5 Ma. Yu. pasū.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page42.

|3.337| Gajjato te mahāvīra basudhāyaṃ pakampati bodhaneyyā pabujjhanti tasanti mārakāyikā. |3.338| Tasanti titthiyā sabbe nadato te mahāmuni kākasenāva vibbhantā migaraññā yathā migā. |3.339| Ye keci gaṇino loke satthāroti pavuccare paramparābhataṃ dhammaṃ desenti parisāya te. |3.340| Na heva tvaṃ mahāvīra dhammaṃ desesi pāṇinaṃ sāmaṃ saccāni bujjhitvā kevalaṃ bodhipakkhikaṃ. |3.341| Āsayānusayaṃ ñatvā indriyānaṃ balābalaṃ bhabbābhabbe viditvāna mahāmeghova gajjasi. |3.342| Cakkavāḷapariyantā nisinnā parisā bhave nānādiṭṭhī vicintenti vimaticchedanāya taṃ. |3.343| Sabbesaṃ cittamaññāya opammakusalo muni ekaṃ pañhaṃ kathentova vimatiṃ chindi pāṇinaṃ. |3.344| Upadisāsadiseheva 1- vasudhā pūritā bhave sabbeva te pañjalikā kittayuṃ lokanāyakaṃ. |3.345| Kappaṃ vā te kittayantā nānāvaṇṇehi kittayuṃ parimetuṃ na kappeyyuṃ 2- appameyyo tathāgato. |3.346| Tathā 3- sakena thāmena kittito hi mahājino 4- kappakoṭī pakittentā evamevaṃ pakittayuṃ. @Footnote: 1 Ma. upatissasadiseheva. 2 Ma. sakkeyyaṃ. Yu. pappayuyaṃ. 3 Yu. yathā. @4 Ma. mayā jino.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

|3.347| Sace hi koci devo vā manusso vā susikkhito pametuṃ parikappeyya 1- vighātaṃva labheyya so. |3.348| Sāsane te patiṭṭhāya sakyaputta mahāyasa paññāya pāramiṃ gantvā viharāmi anāsavo. |3.349| Titthiye sampamaddāmi vattemi jinasāsanaṃ dhammasenāpati ajja sakyaputtassa sāsane. |3.350| Aparimeyye kataṃ kammaṃ phalaṃ dassesi me idha sumutto 2- saravegova kilese jhāpayiṃ mamaṃ. |3.351| Yo koci manujo bhāraṃ dhāreyya matthake sadā bhārena dukkhito assa bhāro hi bharito tathā. |3.352| Ḍayhamāno tihaggīhi bhavesu saṃsariṃ ahaṃ bharito bhavabhārena neru uddharito yathā 3-. |3.353| Oropito ca me bhāro bhavā ugghāṭitā mayā karaṇīyaṃ kataṃ sabbaṃ sakyaputtassa sāsane. |3.354| Yāvatā buddhakhettamhi ṭhapetvā sakyapuṅgavaṃ ahaṃ aggomhi paññāya sadiso me na vijjati. |3.355| Samādhimhi sukusalo iddhiyā pāramiṃ gato icchamāno ahaṃ 4- ajja sahassaṃ abhinimmine. |3.356| Anupubbavihārassa vasībhūto mahāmuni kathesi sāsanaṃ mayhaṃ nirodho sayanaṃ mama. @Footnote: 1 Yu. pūritaṃ parikaddheyya. 2 Ma. sukhitto. yu sukhito. 3 Ma. Yu. giriṃ @uccārito yathā. 4 Ma. cahaṃ. Yu. vahaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

|3.357| Dibbacakkhuṃ visuddhaṃ me samādhikusalo ahaṃ sammappadhānamanuyutto bojjhaṅgabhāvanārato. |3.358| Sāvakena hi pattabbaṃ sabbameva kataṃ mama 1- lokanāthaṃ ṭhapetvāna sadiso me na vijjati. |3.359| Samāpattimhi 2- kusalo jhānavimokkhānaṃ khippaṃ paṭilābhī bojjhaṅgabhāvanārato sāvakaguṇapāramiṃ gatosmi. |3.360| Sāvakaguṇaphussena 3- buddhiyā purisuttamagāravā 4- saddhāsaṅgahitaṃ cittaṃ [5]- sadā sabrahmacārisu. |3.361| Uddhaṭadāḍhova 6- sappo chinnavisāṇova usabho nikkhittamānadappova upemi garugāravena gaṇaṃ. |3.362| Yadi rūpinī bhaveyya paññā me vasu patīnaṃ 7- sameyya anomadassissa bhagavato phalametaṃ ñāṇathavanāya. |3.363| Pavattitaṃ dhammacakkaṃ sakyaputtena tādinā anuvattemahaṃ sammā ñāṇathavanāyidaṃ phalaṃ. |3.364| Mā me kadāci pāpiccho sameto hīnavīriyo appassuto anācāro 8- sameto katthaci ahu. |3.365| Bahussuto ca medhāvī sīlesu susamāhito cetosamathānuyutto api muddhani tiṭṭhatu. |3.366| Taṃ vo vadāmi bhaddaṃ vo 9- yāvantettha samāgatā appicchā hotha santuṭṭhā dānaṃ datvā sadā ahu 10-. @Footnote: 1 Ma. mayā. Yu. mamaṃ. 2 Ma. samāpattinaṃ. Yu. samāpattivinayakusalo. 3 Ma. Yu. @sāvakaguṇenāpi phussena. 4 Ma. purisuttamabhāravā. 5 (yaṃ). 6 Ma. Yu. uddhavisova. @7 Ma. vasumatīpi na sameyya. 8 Ma. anādaro. 9 Ma. Yu. bhadante. @10 Ma. Yu. jhāyī ṇānaratā sadā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

|3.367| Yamahaṃ paṭhamaṃ disvā virajo vimalo ahu 1- so me ācariyo dhīro 2- assaji nāma sāvako. |3.368| Tassāhaṃ sāvako ajja 3- dhammasenāpatī ahu 1- sabbattha pāramiṃ patvā viharāmi anāsavo. |3.369| Yo me ācariyo āsi assaji nāma sāvako yassaṃ disāyaṃ vasati ussīsamhi karomahaṃ. |3.370| Mama kammaṃ saritvāna gotamo sakyapuṅgavo bhikkhusaṅghe nisīditvā aggaṭṭhāne ṭhapesi maṃ. [4]- |3.371| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhame chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti 5-. Itthaṃ sudaṃ āyasmā sārīputto thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Sārīputtattherassa apadānaṃ samattaṃ. Catutthaṃ mahāmoggallānattherāpadānaṃ (2) [4] |4.372| Anomadassī bhagavā lokajeṭṭho narāsabho vihāsi himavantamhi devasaṅghapurakkhato. |4.373| Varuṇo nāma nāmena nāgarājā ahaṃ tadā kāmarūpī vikubbāmi mahodadhinivāsahaṃ. @Footnote: 1 Ma. Yu. ahaṃ . 2 Yu. vīro . 3 Ma. Yu. tassāhaṃ āhasā ajja. @4 Ma. kilesā jhāpitā mayhaṃ bhavā sabbe samūhatā @ māgova bandhanaṃ hitvā viharāmi anāsavo @ svāgataṃ vata me āsi buddhaseṭṭhassa santike @ tisso vijjā anuppattā kataṃ buddhassa sāsanaṃ. @5 Ma. sabbattha itisaddo natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page46.

|4.374| Aṅganiyagaṇaṃ hitvā turiyaṃ paṭṭhapesahaṃ sambuddhaṃ parivāretvā vādesuṃ accharā tadā. |4.375| Vijjamānesu 1- turiyesu devaturiyāni vajjayuṃ ubhinnaṃ saddaṃ sutvāna buddhopi sampabujjhatha. |4.376| Nimantayitvā sambuddhaṃ sakaṃ bhavanamupāgamiṃ āsanaṃ paññapetvāna kālamārocayiṃ ahaṃ. |4.377| Khīṇāsavasahassehi purito 2- lokanāyako obhāsento disā sabbā bhavanamme upāgami. |4.378| Upaviṭṭhaṃ mahāvīraṃ devadevaṃ narāsabhaṃ bhikkhusaṅghaṃ santappesiṃ 3- annapānenahaṃ tadā. |4.379| Anumodi mahāvīro sayambhū aggapuggalo bhikkhusaṅghe nisīditvā imā gāthā abhāsatha. |4.380| Yo so saṅghaṃ apūjesi buddhañca lokanāyakaṃ tena cittappasādena devalokaṃ gamissati. |4.381| Sattasattatikkhattuñca devarajjaṃ karissati paṭhabyā rajjaṃ aṭṭhasataṃ vasudhaṃ āvasissati. |4.382| Pañcapaññāsakkhattuṃ ca cakkavatti bhavissati bhogā asaṅkhayā tassa uppajjissanti tāvade. |4.383| Aparimeyye ito kappe okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. @Footnote: 1 Ma. vajjamānesu tūresu devā tūrāni vajjayu. Yu. ajjamānesu. 2 Ma. parivuto. @Yu. purato. 3 Ma. sa bhikkhusaṅghaṃ tappesiṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page47.

|4.384| Nirayā so cavitvāna manussattaṃ gamissati kolito nāma nāmena brahmabandhu bhavissati. |4.385| So pacchā pabbajitvāna kusalamūlena codito gotamassa bhāvato dutiyo hessati sāvako. |4.386| Āraddhaviriyo pahitatto iddhiyā pāramiṃ gato sabbāsave pariññāya nibbāyissatyanāsavo. |4.387| Pāpamittopanissāya kāmarāgavasaṃ gato mātaraṃ pitarañcāpi ghātayiṃ duṭṭhamānaso. |4.388| Yaṃ yaṃ yonūpapajjāmi nirayaṃ atha mānusaṃ pāpakammasamaṅgitaṃ 1- bhinnasīso marāmahaṃ 2-. |4.389| Idaṃ pacchimakaṃ mayhaṃ carimo vattate bhavo idhāpi īdisaṃ mayhaṃ maraṇakāle bhavissati. |4.390| Pavivekamanuyutto samādhibhāvanārato sabbāsave pariññāya viharāmi anāsavo. |4.391| Dharaṇiṃpi sugambhīraṃ bahalaṃ duppadhaṃsiyaṃ vāmaṅguṭṭhena cāleyyaṃ 3- iddhiyā pāramiṃ gato. |4.392| Asmimānaṃ na passāmi māno mayhaṃ na vijjati sāmaṇere upādāya garucittaṃ karomahaṃ. |4.393| Aparimeyye ito kappe yaṃ kammaṃ abhinīharaṃ tamahaṃ bhūmiṃ anuppatto pattomhi āsavakkhayaṃ. @Footnote: 1 Ma. pāpakammasamaṅgitā. Yu. pāpakammasamaṅgīnaṃ. 2 Yu. bhavāmahaṃ. @3 Ma. Yu. khobheyyaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page48.

|4.394| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahāmoggallāno thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Mahāmoggallānattherassa apadānaṃ samattaṃ. Pañcamaṃ mahākassapattherāpadānaṃ (3) [5] |5.395| Padumuttarassa bhagavato lokajeṭṭhassa tādino nibbute lokanāthasmiṃ pūjaṃ kubbanti satthuno. |5.396| Udaggacittā janatā āmoditappamoditā tesu saṃvegajātesu pīti me upapajjatha 1-. |5.397| Ñātimitte samānetvā idaṃ vacanamabraviṃ parinibbuto mahāvīro handa pūjaṃ karoma se. |5.398| Sādhūti te paṭissutvā bhiyyo hāsaṃ janiṃsu me buddhasmiṃ lokanāthasmiṃ kāhāma puññasañcayaṃ. |5.399| Agghiyaṃ sukataṃ katvā satahatthaṃ samuggataṃ diyaḍḍhaṃ hatthasataṃpi vimānaṃ nabhamuggataṃ. |5.400| Katvāna agghiyaṃ tattha kusalapantīhi cittitaṃ sakaṃ cittaṃ pasādetvā cetiyaṃ pūjayuttamaṃ. @Footnote: 1 Ma. Yu. udapajjatha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page49.

|5.401| Aggikkhandhova jalati sālarājāva phullito 1- indalaṭṭhīva ākāse obhāsati 2- catuddisā. |5.402| Tattha cittaṃ pasādetvā katvāna kusalaṃ bahuṃ pubbakammaṃ saritvāna tidasaṃ upapajjahaṃ. |5.403| Sahassayuttaṃ hayavāhiṃ dibbayānaṃ adhiṭṭhito ubbiddhaṃ bhavanaṃ mayhaṃ sattabhummaṃ samuggataṃ. |5.404| Kūṭāgārasahassāni sabbasoṇṇamayā ahu 3- jalanti sakatejena disā sabbā pabhāsayuṃ 4-. |5.405| Santi aññepi niyyuhā lohitaṅkamayā 5- tadā tepi jotanti ābhāya samantā caturo disā. |5.406| Puññakammābhinibbattā kūṭāgārā sunimmitā maṇimayāpi jotanti disodisaṃ 6- samantato. |5.407| Tesaṃ ujjotamānānaṃ obhāso vipulo ahu sabbe deve abhibhomi puññakammassidaṃ phalaṃ. |5.408| Saṭṭhikappasahassamhi ubbiddho nāma khattiyo cāturanto vijitāvī paṭhaviṃ āvasiṃ ahaṃ |5.409| tatheva bhaddake kappe tiṃsakkhattuṃ ahosahaṃ. Sakakammābhiraddhomhi cakkavatti mahabbalo. |5.410| Sattaratanasampanno catudīpamhi issaro tatthāpi bhavanaṃ mayhaṃ indalaṭṭhīva uggataṃ. @Footnote: 1 Ma. aggikkhandhova jalito kiṃsukoiva phullito. Yu... jalito.... 2 Ma. obhāseti. @3 Ma. ahaṃ. Yu. sabbe sovaṇṇamayā ahaṃ. 4 Ma. Yu. pabhāsayaṃ. @5 Ma. niyyūhā lohitaṅgamayā. 6 Ma. Yu. disā dasa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page50.

|5.411| Āyāmato catubbīsā vitthārena ca dvādasā rammakaṃ 1- nāma nagaraṃ daḷhapākāratoraṇaṃ. |5.412| Āyāmato pañcasataṃ vitthārena tadaḍḍhakaṃ ākiṇṇaṃ janakāyehi tidasānaṃ puraṃ viya. |5.413| Yathā sūcighare sūci pakkhittā paṇṇavīsati aññamaññaṃ paghaṭṭenti ākiṇṇā hoti satatā 2-. |5.414| Evampi nagaraṃ mayhaṃ hatthassarathasaṅkulaṃ 3- manussehi tadākiṇṇaṃ rammakaṃ 1- nagaruttamaṃ. |5.415| Tattha bhutvā pivitvā ca puna devattataṃ gato bhave pacchimake mayhaṃ ahosi kulasampadā. |5.416| Brahmaññakulasambhūto mahāratanasañcayo asītikoṭiyo hitvā hiraññassa paribbajiṃ 4-. |5.417| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahākassapo thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Mahākassapattherassa apadānaṃ samattaṃ. @Footnote: 1 Ma. rammaṇaṃ. 2 Ma. ākiṇṇaṃ hoti laṅkataṃ. Yu. .. hoti taṃ tadā. @3 Ma. hatthissarathasaṅkulaṃ. 4 Ma. hiraññassāpi pabbajiṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page51.

Chaṭṭhaṃ anuruddhattherāpadānaṃ (4) [6] |6.418| Sumedhaṃ bhagavantāhaṃ lokajeṭṭhaṃ narāsabhaṃ vūpakaṭṭhaṃ viharantaṃ addasaṃ lokanāyakaṃ. |6.419| Upagantvāna sambuddhaṃ sumedhaṃ lokanāyakaṃ añjaliṃ paggahetvāna buddhaseṭṭhaṃ ayācahaṃ. |6.420| Anukampa mahāvīra lokajeṭṭha narāsabha padīpante padassāmi rukkhamūlamhi jhāyato. |6.421| Adhivāsesi so dhīro sayambhū vadataṃ varo dumesu vinivijjhitvā yantaṃ yojetvahantadā 1-. |6.422| Sahassavaṭṭipādāsiṃ buddhassa lokabandhuno sattāhaṃ pajjalitvāna padīpā vūpasammisuṃ 2-. |6.423| Tena cittappasādena cetanāpaṇidhīhi ca jahitvā mānusaṃ dehaṃ vimānaṃ upapajjahaṃ. |6.424| Upapannassa devattaṃ byamho 3- āsi sunimmito samantato pajjalati dīpadānassidaṃ phalaṃ. |6.425| Aṭṭhavīsatikkhattuñca cakkavatti ahosahaṃ divārattiñca passāmi samantā yojanantadā. |6.426| Samantā yojanaṃ sabbaṃ virocemi ahaṃ tadā sabbe deve abhibhomi dīpadānassidaṃ phalaṃ. @Footnote: 1 Ma. yojiyahaṃ tadā. 2 Ma. dīpā vūpasamiṃsu me. 3 Ma. byamhaṃ āsi sunimmitaṃ. @Yu. thambho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page52.

|6.427| Tiṃsakappāni devindo deve rajjamakārayiṃ na maṃ kecātimaññanti dīpadānassidaṃ phalaṃ. |6.428| Sahassalokaṃ ñāṇena passāmi satthusāsane dibbacakkhuṃ anuppatto dīpadānassidaṃ phalaṃ. |6.429| Sumedho nāma sambuddho tiṃsakappasahassiko 1- tassa dīpo mayā dinno vippasannena cetasā. |6.430| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpi ca aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā anuruddho thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Anuruddhattherassa apadānaṃ samattaṃ. Sattamaṃ puṇṇamantānīputtattherāpadānaṃ (5) [7] |7.431| Ajjhānako mantadharo tiṇṇaṃ vedāna pāragū purakkhatomhi sissehi upagañchiṃ naruttamaṃ. |7.432| Padumuttaro lokavidū āhutīnaṃ paṭiggaho mama kammaṃ pakittesi saṅkhittena mahāmuni. |7.433| Tāhaṃ dhammaṃ suṇitvāna abhivādetvāna satthuno añjaliṃ paggahetvāna pakkāmiṃ 2- dakkhiṇāmukho. @Footnote: 1 Ma. Yu. tiṃsakappasahassito. 2 Ma. pakkamiṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page53.

|7.434| Saṅkhittena suṇitvāna vitthārena adesayiṃ 1- sabbe sissā attamanā sutvāna mama bhāsato. Sakaṃ diṭṭhiṃ vinodetvā buddhe cittaṃ pasādayuṃ |7.435| saṅkhittenapi desemi vitthārena tathevahaṃ. Abhidhammanayaññohaṃ kathāvatthuvisuddhiyā sabbesaṃ viññāpetvāna viharāmi anāsavo. |7.436| Ito pañcasate kappe caturo suppakāsakā sattaratanasampannā catudīpamhi issarā. |7.437| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā puṇṇo mantānīputto thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Puṇṇassa mantānīputtattherassa apadānaṃ samattaṃ. Aṭṭhamaṃ upālittherāpadānaṃ (6) [8] |8.438| Nagare haṃsavatiyā sujāto nāma brāhmaṇo asītikoṭisannicayo 2- pahūtadhanadhaññavā. |8.439| Ajjhāyako mantadharo tiṇṇaṃ vedāna pāragū lakkhaṇe itihāse ca saddhamme pāramiṃ gato. @Footnote: 1 Ma. abhāsayiṃ.. 2 Ma. Yu. asītikoṭinicayo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page54.

|8.440| Paribbajā ekasikhā gotamā buddhasāvakā carakā tāpasā ceva caranti mahiyā tadā. |8.441| Tepi maṃ parivārenti brāhmaṇo vissuto iti bahū janā maṃ pūjenti 1- nāhaṃ pūjemi kiñcinaṃ. |8.442| Pūjārahaṃ na passāmi mānathaddho ahaṃ tadā buddhoti vacanaṃ natthi tāva nuppajjate jino. |8.443| Accayena ahorattaṃ padumuttaranāyako 2- sabbaṃ tamaṃ vinodetvā loke uppajji cakkhumā. |8.444| Vitthārike bahū jaññe puthubhūte ca sāsane upāgami tadā buddho nagaraṃ haṃsasavhayaṃ. |8.445| Pitu atthāya so buddho dhammaṃ desesi cakkhumā tena kālena parisā samantā yojanaṃ tadā. |8.446| Sammato manujānaṃ yo 3- sunando nāma tāpaso yāvatā buddhaparisā pupphehicchādayi tadā. |8.447| Catusaccaṃ pakāsento seṭṭhe ca pupphamaṇḍape koṭisatasahassānaṃ dhammābhisamayo ahu. |8.448| Sattarattindivaṃ buddho vassitvā dhammavuṭṭhiyā aṭṭhame divase patte sunandaṃ kittayī jino. |8.449| Devaloke manusse vā saṃsaranto ayaṃ bhave sabbesaṃ pavaro hutvā bhavesu saṃsarissati. @Footnote: 1 Ma. Yu. bahujjano maṃ pūjeti. 2 Ma. padumuttaranāmako. 3 Ma. Yu. so.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

|8.450| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma nāmena satthā loke bhavissati. |8.451| Tassa dhammesu dāyādo oraso dhammanimmito mantānīputto puṇṇoti hessati satthu sāvako. |8.452| Evaṃ kittayi sambuddho sunandaṃ tāpasaṃ tadā hāsayanto janaṃ sabbaṃ dassayanto sakaṃ balaṃ. |8.453| Katañjalī namassanti sunandaṃ tāpasaṃ tadā 1- buddhe kāraṃ karitvāna sodhesi gatimattano. |8.454| Tattha me ahu saṅkappo sutvāna munino vacaṃ ahaṃ 2- kāraṃ karissāmi yathā passāmi gotamaṃ. |8.455| Evāhaṃ cintayitvāna kiriyaṃ cintayiṃ mamaṃ kyāhaṃ kammaṃ ācarāmi puññakkhette anuttare. |8.456| Ayañca pāṭhiko bhikkhu sabbapāṭhīna 3- sāsane vinaye agganikkhitto taṃ ṭhānaṃ patthayiṃ 4- ahaṃ. |8.457| Idaṃ me amitaṃ bhogaṃ akkhobhaṃ sāgarūpamaṃ tena bhogena buddhassa ārāmaṃ māpaye ahaṃ. |8.458| Sobhanaṃ nāma ārāmaṃ nagarassa puratthato katvā 5- satasahassena saṅghārāmaṃ amāpayiṃ. |8.459| Kūṭāgāre ca pāsāde maṇḍape hammiye guhā caṅkame sukate katvā saṅghārāme 6- amāpayiṃ. @Footnote: 1 Ma. janā. 2 Ma. ahampi kāraṃ kassāmi. 3 Ma. sabbapāṭhissa. Yu. sabbapāṭhikasāsane. @4 Ma. Yu. patthaye. 5 Ma. kiṇitvā. 6 Ma. saṅghārāmaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

|8.460| Jantāgharaṃ aggisālaṃ atho udakamāḷakaṃ nhānagharaṃ māpayitvā bhikkhusaṅghassadāsahaṃ. |8.461| Āsandiyo ca pīṭhake paribhoge ca bhājane ārāmikañca bhesajjaṃ sabbametaṃ adāsahaṃ. |8.462| Ārakkhaṃ paṭṭhapetvāna pākāraṃ kārayiṃ daḷhaṃ mā naṃ koci viheṭhesi santacittāna tādinaṃ. |8.463| Āvāse 1- satasahasse saṅghārāme 2- amāpayiṃ vepullataṃ māpayitvā sambuddhaṃ upanāmayiṃ. |8.464| Niṭṭhāpito mayārāmo sampaṭiccha tuvaṃ muni niyyādessāmi taṃ 3- dhīra adhivāsehi cakkhuma. |8.465| Padumuttaro lokavidū āhutīnaṃ paṭiggaho mama saṅkappamaññāya adhivāsehi nāyako. |8.466| Adhivāsanamaññāya sabbaññussa mahesino bhojanaṃ paṭiyādetvā kālamārocayiṃ ahaṃ. |8.467| Ārocitamhi kālamhi padumuttaranāyako khīṇāsavasahassehi ārāmaṃ me upāgami. |8.468| Nisinnakālamaññāya annapānena tappayiṃ bhuttāvīkālamaññāya idaṃ vacanamabraviṃ. |8.469| Kīto satasahassena tattakeneva kārito sobhano nāma ārāmo sampaṭiccha tuvaṃ muni. @Footnote: 1 Ma. satasahassenāvāsaṃ. 2 Yu. saṅghārāmaṃ. 3 Yu. te vīra. Ma. taṃ vīra.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

|8.470| Iminā bhūmidānena cetanāpaṇidhīhi ca bhave nibbattamānohaṃ labhāmi mama patthitaṃ. |8.471| Paṭiggahetvā sambuddho saṅghārāmaṃ sumāpitaṃ bhikkhusaṅghe nisīditvā idaṃ vacanamabravi. |8.472| Yo so buddhassa pādāsi saṅghārāmaṃ sumāpitaṃ tamahaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |8.473| Hatthī assā rathā pattī senā ca caturaṅginī parivārentimaṃ niccaṃ saṅghārāmassidaṃ phalaṃ. |8.474| Saṭṭhī turiyasahassāni bheriyo samalaṅkatā parivārentimaṃ niccaṃ saṅghārāmassidaṃ phalaṃ. |8.475| Chaḷāsītisahassāni nāriyo samalaṅkatā vicittavatthābharaṇā āmuttamaṇikuṇḍalā. |8.476| Āḷāramukhā 1- hasulā susaññā tanumajjhimā parivāressantimaṃ niccaṃ saṅghārāmassidaṃ phalaṃ. |8.477| Tiṃsakappasahassāni devaloke ramissati sahassakkhattuṃ devindo devarajjaṃ karissati. |8.478| Devarājena pattabbaṃ sabbaṃ paṭilabhissati anūnabhogo hutvāna devarajjaṃ karissati. |8.479| Sahassakkhattuṃ cakkavatti rājā raṭṭhe bhavissati. Paṭhabyā rajjaṃ vipulaṃ gaṇanāto asaṅkhayaṃ 2-. @Footnote: 1 Ma. Yu. āḷārapamhā. 2 Po. Ma. Yu. asaṅkhiyaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page58.

|8.480| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. |8.481| Tassa dhammesu dāyādo oraso dhammanimmito upāli nāma nāmena hessati satthu sāvako. |8.482| Vinaye pāramiṃ patvā ṭhānāṭhāne ca kovido jinasāsanaṃ dhārayanto viharissatināsavo. |8.483| Sabbametaṃ abhiññāya gotamo sakyapuṅgavo bhikkhusaṅghe nisīditvā etadagge ṭhapessati. |8.484| Aparimeyyaṃ upādāya patthemi tava sāsanaṃ so me attho anuppatto sabbasaṃyojanakkhayo. |8.485| Yathā sūlāvuto poso rājadaṇḍena tajjito sūle sātaṃ avindanto parimuttiṃva icchati. |8.486| Tathevāhaṃ mahāvīra bhavadaṇḍena tajjito kammasūlāvuto santo pipāsāvedanāṭṭhito. |8.487| Bhave sātaṃ na vindāmi ḍayhanto tīhi aggihi parimuttiṃ gavesāmi yathā ca rājadaṇḍato. |8.488| Yathā visārado puriso visena paripīḷito agadaṃ so gaveseyya visaghātāyupāyanaṃ 1- . |8.489| Gavesamāno passeyya agadaṃ visaghātakaṃ taṃ pivitvā sukhī assa visamhā parimuttiyā. @Footnote: 1 Ma. visaghātāyupālanaṃ. Yu. .. pāyaso.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page59.

|8.490| Tathevāhaṃ mahāvīra yathā visagato 1- naro sampīḷito avijjāya saddhammāgadamesahaṃ. |8.491| Dhammāgadaṃ gavesanto addakkhiṃ sakyasāsanaṃ aggasaccosathānantaṃ 2- sabbasallavinodanaṃ. |8.492| Dhammosathaṃ pivitvāna visaṃ sabbaṃ samūhaniṃ ajarāmaraṃ sītibhāvaṃ nibbānaṃ passayiṃ 3- ahaṃ. |8.493| Yathā bhūtatajjito poso bhūtaggāhena pīḷito bhūtavejjaṃ gaveseyya bhūtasmā parimuttiyā. |8.494| Gavesamāno passeyya bhūtavijjāsu kovidaṃ tassa so vihaññe bhūtaṃ samūlañca vināsaye. |8.495| Tathevāhaṃ mahāvīra tamaggāhena pīḷito ñāṇālokaṃ gavesāmi tamato parimuttiyā. |8.496| Athaddasaṃ sakyamuniṃ kilesatamasodhanaṃ so me tamaṃ vinodesi bhūtavejjova bhūtikaṃ 4-. |8.497| Saṃsārasotaṃ sañchindiṃ taṇhāsotaṃ nivārayiṃ bhavaṃ ugghātayiṃ sabbaṃ bhūtavejjova mūlato. |8.498| Garuḷo yathā opatati pannagaṃ bhakkhamattano samantā yojanasataṃ vikkhobheti mahāsaraṃ. |8.499| Pannagaṃ so gahetvāna adhosīsaṃ viheṭhayaṃ ādāya so pakkamati yena kāmaṃ vihaṅgamo. @Footnote: 1 Ma. Yu. visahato. 2 Ma. aggaṃ sabbosadhānaṃ taṃ . Yu. aggasabbo .... @3 Po. phussayiṃ. Ma. phassayiṃ. 4 Ma. bhūtakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page60.

|8.500| Tathevāhaṃ mahāvīra yathāpi garuḷo balī asaṅkhataṃ gavesanto dose vikkhālayiṃ ahaṃ. |8.501| Diṭṭho ahaṃ dhammavaraṃ santipadaṃ anuttaraṃ ādāya viharāmetaṃ garuḷo pannagaṃ yathā. |8.502| Āsāvatī nāma latā jātā cittalatāvane tassā vassasahassena ekaṃ nibbattate phalaṃ. |8.503| Taṃ devā payirupāsanti tāva dūraphalaṃ 1- sakiṃ devānaṃ sā piyā evaṃ āsāvatī phaluttamā 2-. |8.504| Satasahassaṃ upādāya tāhaṃ paricare muniṃ 3- sāyaṃ pātaṃ namassāmi devā āsāvatiṃ yathā. |8.505| Avañjhā pāricariyā amoghā ca namassanā dūrāgataṃpi maṃ santaṃ khaṇo maṃ 4- na virādhayi. |8.506| Paṭisandhiṃ na passāmi vicinanto bhave ahaṃ nirūpadhi vippamutto upasanto carāmahaṃ. |8.507| Yathāpi padumaṃ nāma suriyaraṃsena pupphati tathevāhaṃ mahāvīra buddharaṃsena pupphito. |8.508| Yathā balākayonimhi na vijjati pumā 4- sadā meghesu gajjamānesu gabbhaṃ gaṇhanti tā sadā. |8.509| Ciraṃpi gabbhaṃ dhārenti yāva megho na gajjati bhārato parimuccanti yadā megho pavassati. @Footnote: 1 Ma. tāva dūraphale sati. 2 Ma. Yu. latuttamā. 3 Ma. muni. 4 Ma. yaṃ. @5 Po. Ma. pumo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page61.

|8.510| Padumuttarabuddhassa dhammameghena gajjato 1- saddena dhammameghassa dhammagabbhaṃ agaṇhahaṃ. |8.511| Satasahassaṃ upādāya puññagabbhaṃ dharemahaṃ nappamuñcāmi bhārato dhammamegho na gajjati. |8.512| Yadā tuvaṃ sakyamuni ramme kāpilavatthave gajjasi dhammameghena bhārato parimuccahaṃ. |8.513| Suññataṃ animittañca athāpaṇihitaṃpi 2- ca caturo ca phale sabbe dhammaṃ 3- vijaṭi taṃpihaṃ. Dutiyabhāṇavāraṃ. |8.514| Aparimeyyaṃ upādāya patthemi tava sāsanaṃ so me attho anuppatto santipadaṃ anuttaraṃ. |8.515| Vinaye pāramiṃ patto yathāpi pāṭhiko isī na me samasamo atthi dhāremi sāsanaṃ ahaṃ. |8.516| Vinaye khandhake cāpi tikacchedeva pañcake ettha me vimati natthi akkhare byañjanepi vā. |8.517| Niggahe paṭikamme ca ṭhānāṭhāne ca kovido osāraṇe vuṭṭhāpane sabbattha pāramiṃ gato. |8.518| Vinaye khandhake cāpi 4- nikkhipitvā padaṃ ahaṃ ubhato 5- vibhaṅge ceva rasato osareyyahaṃ. @Footnote: 1 Po. gajjito. 2 Ma. Yu. tathāppaṇihitampi ca. 3 Ma. dhammevaṃ vijanayiṃ ahaṃ. @Yu. ... vijaṭāyahaṃ. 4 Ma. vāpi. 5 Ma. Yu. ubhato viniveṭhetvā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page62.

|8.519| Niruttiyā ca kusalo 1- atthānatthe ca kovido anaññātaṃ mayā natthi ekaggo satthu sāsane. |8.520| Rūpadakkho ahaṃ ajja sakyaputtassa sāsane kaṅkhaṃ sabbaṃ vinodemi chindāmi sabbasaṃsayaṃ. |8.521| Padaṃ anupadañcāpi akkharañcāpi byañjanaṃ nidāne pariyosāne sabbattha kovido ahaṃ. |8.522| Yathāpi rājā balavā nihanitvā 2- parantape vijinitvāna saṅgāmaṃ nagaraṃ tattha māpaye. |8.523| Pākāraṃ parikkhañcāpi esikaṃ dvārakoṭṭhakaṃ aṭṭālake ca vividhe kāraye nagare bahū. |8.524| Siṃghāṭakaṃ paccurañca 3- suvibhattantarāpaṇaṃ kārāpeyya 4- sabhaṃ tattha atthānatthavinicchayaṃ. |8.525| Nigghāṭatthaṃ amittānaṃ chiddāchiddañca jānituṃ balakāyassa rakkhāya senāmaccaṃ 5- ṭhapeti so. |8.526| Ārakkhatthāya bhaṇḍassa nidhānakusalaṃ naraṃ mā me bhaṇḍaṃ vinassīti bhaṇḍarakkhaṃ ṭhapeti so. |8.527| Samaggo 6- hoti so 7- rañño vuḍḍhiṃ yassa ca icchati tassādhikaraṇaṃ deti mittassa paṭipajjituṃ. |8.528| Uppādesu 8- nimittesu lakkhaṇesu ca kovidaṃ ajjhāyakaṃ mantadharaṃ porohicce ṭhapeti so. @Footnote: 1 Ma. sukusalo. 2 Ma. Yu. niggaṇhitvā. 3 Ma. Yu. siṃghāṭakaṃ caccarañca. @4 Ma. Yu. kārayeyya. 5 Ma. Yu. senāpaccaṃ. 6 Po. samatto. Ma. mamatto. @Yu. sāmako. 7 Po. Ma. Yu. yo. 8 Po. Ma. uppātesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page63.

|8.529| Etehaṅgehi sampanno khattiyoti pavuccati sadā rakkhanti rājānaṃ cakkavākova dukkhinaṃ 1-. |8.530| Tatheva tvaṃ mahāvīra hatāmittova khattiyo sadevakassa lokassa dhammarājāti vuccati. |8.531| Titthiye nīharitvāna 2- mārañcāpi sasenakaṃ tamandhakāraṃ vidhaṃsetvā 3- dhammanagaraṃ amāpayi. |8.532| Sīlaṃ pākārikaṃ tattha ñāṇante dvārakoṭṭhakaṃ saddhā te esikā dhīra dvārapālo ca saṃvaro. |8.533| Satipaṭṭhānamaṭṭālaṃ paññā te caccaraṃ mune iddhipādañca siṅghāṭaṃ dhammavīthi 4- sumāpitaṃ 5-. |8.534| Suttantaṃ abhidhammañca vinayaṃ cāpi kevalaṃ navaṅgaṃ buddhavacanaṃ esā dhammasabhā tava. |8.535| Suññataṃ animittañca vihārañcāpaṇīhitaṃ anejo ca nirodho ca esā dhammakuṭī tava. |8.536| Paññāya aggo nikkhitto paṭibhāṇe ca kovido sārīputtoti nāmena dhammasenāpatī tava. |8.537| Cutūpapātakusalo iddhiyā pāramiṃ gato kolito nāma nāmena porohicco tava 6- mune. |8.538| Porāṇakavaṃsadharo uggatejo durāsado dhutavādiguṇe aggo akkhadasso tava mune. @Footnote: 1 Ma. Yu. dukkhitaṃ. 2 Ma. nīhanitvāna. 3 Ma. Yu. vidhamitvā. 4 Yu. dhammavīthiṃ. @5 Ma. sumāpitā. 6 Po. tuvaṃ.. Ma. tvaṃ. ito paraṃ īdisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

|8.539| Bahussuto dhammadharo sabbapāṭhī ca sāsane ānando nāma nāmena dhammarakkho tava mune. |8.540| Ete sabbe atikkamma mahesī bhagavā mama vinicchayaṃ me pādāsi vinaye viññudesitaṃ. |8.541| Yo koci vinaye pañhaṃ pucchati buddhasāvako tattha me cintanā natthi taññevatthaṃ kathemahaṃ. |8.542| Yāvatā buddhakhettamhi ṭhapetvā ca 1- mahāmuniṃ vinaye mādiso natthi kuto bhiyyo bhavissati. |8.543| Bhikkhusaṅghe nisīditvā evaṃ gajjati gotamo upālissa samo natthi vinaye khandhakesu ca. |8.544| Yāvatā buddhabhaṇitaṃ navaṅgaṃ satthusāsanaṃ vinaye 2- kathitaṃ sabbaṃ vinayamūlapassino. |8.545| Mama kammaṃ saritvāna gotamo sakyapuṅgavo bhikkhusaṅghe nisīditvā etadagge ṭhapesi maṃ. |8.546| Satasahassaṃ upādāya imaṃ ṭhānaṃ apatthayiṃ so me attho anuppatto vinaye pāramiṃ gato. |8.547| Sakyānaṃ nandijanako 3- kappako āsihaṃ pure vijahitvāna taṃ jātiṃ putto jāto mahesino. |8.548| Ito dutiyake kappe añjaso nāma khattiyo anantatejo amitayaso bhūmipālo mahaddhano. @Footnote: 1 Ma. Yu. taṃ mahāmuni. 2 Ma. Yu. vinayogadhaṃ taṃ sabbaṃ. 3 Ma. Yu. nandijanano.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

|8.549| Tassa rañño ahaṃ putto candano nāma khattiyo jātimadena patthaddho yasobhogamadena ca. |8.550| Nāgasatasahassāni sabbālaṅkārabhūsitā tidhā pabhinnā mātaṅgā parivārenti maṃ sadā. |8.551| Sabalehi paretohaṃ uyyānaṃ gantukāmako āruyha sirikaṃ nāgaṃ nagarā nikkhamiṃ tadā. |8.552| Caraṇena ca sampanno guttadvāro susaṃvuto devalo nāma sambuddho āgacchi purato mamaṃ. |8.553| Pesetvā sirikaṃ nāgaṃ buddhaṃ āsādayiṃ tadā tato sañjātakopova 1- nāgo nuddharako 2- padaṃ. |8.554| Nāgaṃ ruṇṇamanaṃ 3- disvā buddhe kopaṃ akāsahaṃ viheṭhayitvā sambuddhaṃ uyyānaṃ agamāsahaṃ. |8.555| Sātaṃ tattha na vindāmi siro pajjalito yathā pariḷāhena ḍayhāmi macchova balisādako. |8.556| Sasāgarantā paṭhavī ādittā viya hoti me pitu santikupāgamma idaṃ vacanamabraviṃ. |8.557| Āsīvisaṃva kupitaṃ aggikkhandhaṃva āgataṃ mattaṃva kuñjaraṃ dantiṃ yaṃ sayambhuṃ asādayiṃ. |8.558| Āsādito mayā buddho ghoro uggatapo jino purā sabbe vinassāma khamāpessāma taṃ muniṃ. @Footnote: 1 Ma. Yu. sañjātakopo so. 2 Ma. Yu. nuddharate. 3 Yu. duṭṭhamanaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

|8.559| No ce taṃ nijjhāpessāma attadantaṃ samāhitaṃ orena 1- sattame divase raṭṭhamme vidhamissati. |8.560| Sumekhalo kosiyo ca siggavo cāpi sattako āsādayitvā isayo duggatā te sasenakā. |8.561| Yadā kuppanti isayo saññatā brahmacārino sadevakaṃ vināsenti sasāgaraṃ sapabbataṃ. |8.562| Tiyojanasahassamhi purise sannipātayiṃ accayaṃ desanatthāya sayambhuṃ upasaṅkamiṃ. |8.563| Allavatthā allasirā sabbeva pañjalīkatā buddhassa pāde nipatitvā idaṃ vacanamabravuṃ. |8.564| Khamassu tvaṃ mahāvīra abhiyācati taṃ jano pariḷāhaṃ vinodehi mā ca 2- raṭṭhaṃ vināsaye. |8.565| Sadevamānusā sabbe sadānavā sarakkhasā ayomayena kūṭena siraṃ bhindeyyu me sadā. |8.566| Udake aggi na saṇṭhāti vījaṃ sele na rūhati agade kimi na saṇṭhāti kopo buddhe na jāyati. |8.567| Yathā ca bhūmi acalā appameyyo ca sāgaro anantako ca ākāso evaṃ buddhā 3- akhobhiyā. |8.568| Attadantā 4- mahāvīrā khamitā ca tapassino khantānaṃ khamitānaṃ ca gamanaṃ vo 5- na vijjati. @Footnote: 1 Ma. orena sattadivasā. 2 Ma. no. 3 Yu. buddho akhobhiyo. @4 Ma. Yu. sadā khantā. 5 Po. te. Ma. taṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

|8.569| Idaṃ vatvāna sambuddho pariḷāhaṃ vinodayi 1- mahājanassa purato nabhaṃ abbhuggamī tadā. |8.570| Tena kammenahaṃ vīra 2- hīnattaṃ ajjhupāgato samatikkamma taṃ jātiṃ pāvisiṃ abhayaṃ puraṃ. |8.571| Tadāpi maṃ mahāvīra ḍayhamānaṃ susaṇṭhitaṃ 3- pariḷāhaṃ vinodesi sayambhuṃ ca khamāpayiṃ. |8.572| Ajjāpi maṃ mahāvīra ḍayhamānaṃ tihaggibhi nibbāpesi tayo aggī sītibhāvañca pāpayiṃ. |8.573| Yesaṃ 4- sotāvadhānatthi suṇātha mama bhāsato atthaṃ tuyhaṃ pavakkhāmi yathādiṭṭhaṃ padaṃ mamaṃ. |8.574| Sayambhuṃ taṃ vimānetvā santacittaṃ samāhitaṃ tena kanmenahaṃ ajja jātomhi nīcayoniyaṃ. |8.575| Mā vo khaṇaṃ virādhetha khaṇātītā hi socare sadatthe vāyameyyātha khaṇo vo paṭipādito. |8.576| Ekaccānañca vamanaṃ ekaccānaṃ virecanaṃ visaṃ halāhalaṃ eke 5- ekaccānañca osathaṃ. |8.577| Vamanaṃ paṭipannānaṃ phalaṭṭhānaṃ virecanaṃ osathaṃ phalalābhīnaṃ puññakkhettaṃ gavesinaṃ. |8.578| Sāsanena viruddhānaṃ visaṃ halāhalaṃ yathā āsīviso duṭṭhaviso 6- ekaṃ 7- jhāpeti taṃ naraṃ. @Footnote: 1 Ma. vinodayaṃ. 2 Yu. dhīra. 3 Po. sukhe ṭhitaṃ. 4 Po. saṃsāre sassatā natthi. @5 Yu. ete. 6 Ma. diṭṭhaviso. Yu. daṭṭhaviso. 7 Po. Ma. Yu. evaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page68.

|8.579| Sakiṃ pītaṃ halāhalaṃ uparuddheti jīvitaṃ sāsanena virujjhitvā kappakoṭimhi ḍayhati. |8.580| Khantiyā avihiṃsāya mettacittavatāya ca sadevakaṃ so tarati tasmā te 1- avirodhiyā 2-. |8.581| Lābhālābhe na sajjanti sammānane vimānane paṭhavīsadisā buddhā tasmā te na virodhiyā 3-. |8.582| Devadatte ca vadhake core caṅgulimālake rāhule dhanapāle ca sabbesaṃ samako muni. |8.583| Etesaṃ paṭighaṃ natthi rāgomesaṃ na vijjati sabbesaṃ samako buddho vadhakassorasassa ca. |8.584| Panthe disvāna kāsāvaṃ chaḍḍitaṃ miḷhamakkhitaṃ sirasā 4- añjaliṃ katvā vanditabbaṃ isiddhajaṃ. |8.585| Abbhatītā ca ye buddhā vattamānā anāgatā dhajenānena sujjhanti tasmā ete namassiyā. |8.586| Satthukappaṃ suvinayaṃ dhāremi hadayenahaṃ namassamāno vinayaṃ viharissāmi sabbadā. |8.587| Vinayo āsayo mayhaṃ vinayo ṭhānacaṅkamaṃ kappemi vinaye vāsaṃ vinayo mayha gocaro. |8.588| Vinaye pāramippatto samathe cāpi kovido upāli taṃ mahāvīra pāde vandati satthuno. @Footnote: 1 Yu. vo. 2-3 Ma. avirādhiyā. 4 Ma. sirasmiṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page69.

|8.589| So ahaṃ vicarissāmi gāmā gāmaṃ purā puraṃ namassamāno sambuddhaṃ dhammassa ca sudhammataṃ. |8.590| Kilesā jhāpitā mayhaṃ bhavā sabbe samūhatā sabbāsavā parikkhīṇā natthi dāni punabbhavo. |8.591| Svāgataṃ vata me āsi buddhaseṭṭhassa santike tisso vijjā anuppattā kataṃ buddhassa sāsanaṃ. |8.592| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā upāli thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Upālittherassa apadānaṃ samattaṃ. Navamaṃ aññākoṇḍaññattherāpadānaṃ (7) [9] |9.593| Padumuttarasambuddhaṃ lokajeṭṭhaṃ vināyakaṃ buddhabhūmiṃ anuppattaṃ paṭhamaṃ addasaṃ ahaṃ. |9.594| Yāvatā bodhiyā mūle yakkhā sabbe samāgatā sambuddhaṃ parivāretvā vandanti pañjalīkatā. |9.595| Sabbe devā tuṭṭhamanā ākāse sañcaranti te buddho ayaṃ anuppatto andhakāratamonudo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page70.

|9.596| Tesaṃ hāsaparetānaṃ mahānādo avattatha kilese jhāpayissāma sammāsambuddhasāsane. |9.597| Devānaṃ giramaññāya vācāya 1- samudīritaṃ haṭṭho haṭṭhena cittena ādibhikkhamadāsahaṃ. |9.598| Mama saṅkappamaññāya satthā loke anuttaro devasaṅghe nisīditvā imā gāthā abhāsatha. |9.599| Sattāhaṃ abhinikkhamma bodhiṃ ajjhagamaṃ ahaṃ idaṃ me paṭhamaṃ bhattaṃ brahmacārissa yāpanaṃ. |9.600| Tusitāhi idhāgantvā yo me bhikkhaṃ upānayi tamahaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |9.601| Tiṃsamatte 2- kappasahasse devarajjaṃ karissati sabbe deve abhibhotvā tidivaṃ āvasissati. |9.602| Devalokā cavitvāna manussattaṃ gamissati sahassadhā 3- cakkavatti tattha rajjaṃ karissati. |9.603| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. |9.604| Tidasā so cavitvāna manussattaṃ gamissati agārā pabbajitvāna chabbassāni vasissati. |9.605| Tato sattamake vasse buddho saccaṃ kathessati koṇḍañño nāma nāmena paṭhamaṃ sacchikāhiti. @Footnote: 1 Ma. Yu. vācāsabhimudīritaṃ. 2 Ma. tiṃsakappasahassāni. 3 Yu. sahassaṃva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page71.

|9.606| Nikkhantenānupabbajjiṃ padhānaṃ sukataṃ mayā kilese jhāpanatthāya pabbajiṃ anagāriyaṃ. |9.607| Adhigantvāna sabbaññū buddho loke sadevake iminā 1- me mahāraññaṃ 2- amatabherimāhani. |9.608| Sodāni patto amataṃ santaṃ 3- padamanuttaraṃ sabbāsave pariññāya viharāmi anāsavo. |9.609| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā aññākoṇḍañño 4- thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Aññākoṇḍaññattherassa apadānaṃ samattaṃ. Dasamaṃ piṇḍolabhāradvājattherāpadānaṃ (8) [10] |10.610| Padumuttaro nāma jino sayambhū aggapuggalo purato himavantassa cittakūṭe vasī tadā. |10.611| Abhītarūpo tatthāsiṃ migarājā catukkamo yassa 5- saddaṃ suṇitvāna vikkhambhanti bahū janā. |10.612| Suphullaṃ padumaṃ gayha upagañchiṃ narāsabhaṃ vuṭṭhitassa samādhimhā buddhassa abhiropayiṃ. @Footnote: 1 Ma. isināme migāraññe. 2 Yu. migaraññe. 3 Ma. santipadamanuttaraṃ. @4 Po. aññātakoṇḍañño. Ma. aññāsikoṇḍañño. 5 Ma. tassa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page72.

|10.613| Cātuddisaṃ namassitvā buddhaseṭṭhaṃ naruttamaṃ sakaṃ cittaṃ pasādetvā sīhanādaṃ nadiṃ tadā 1-. |10.614| Padumuttaro lokavidū āhutīnaṃ paṭiggaho sakāsane nisīditvā imā gāthā abhāsatha. |10.615| Buddhassa giramaññāya sabbe devā samāgatā āgato vadataṃ seṭṭho dhammaṃ sossāma taṃ mayaṃ. |10.616| Tesaṃ hāsaparetānaṃ purato lokanāyako mama saddaṃ pakittesi dīghadassī mahāmuni. |10.617| Yenidaṃ padumaṃ dinnaṃ sīhanādo ca nādito tamahaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |10.618| Ito aṭṭhamake kappe cakkavatti bhavissati sattaratanasampanno catudīpamhi issaro. |10.619| Kārayissati issaraṃ 2- mahiyā catusaṭṭhiyā padumo nāma nāmena cakkavatti mahābalo. |10.620| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. |10.621| Pakāsite pāvacane brahmabandhu bhavissati brahmaññā abhinikkhamma pabbajissati tāvade. |10.622| Padhānaṃ pahitatto so upasanto nirūpadhi sabbāsave pariññāya nibbāyissatināsavo. @Footnote: 1 Ma. ahaṃ. Yu. adāsahaṃ. 2 Po. Ma. issariyaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page73.

|10.623| Vijjane 1- pantaseyyamhi vāḷamigasamākule sabbāsave pariññāya nibbāyissatināsavo. |10.624| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā piṇḍolabhāradvājo thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Piṇḍolabhāradvājattherassa apadānaṃ samattaṃ. Ekādasamaṃ khadiravaniyarevatattherāpadānaṃ (9) [11] |11.625| Gaṅgā bhāgīrasī 2- nāma himavantā pabhāvitā kutitthe nāviko āsiṃ orimaṃ 3- ca tare ahaṃ. |11.626| Padumuttaranāyako sambuddho dipaduttamo vīsasatasahassehi gaṅgāsotaṃ 4- tarissati. |11.627| Bahū nāvā samānetvā vaḍḍhakīhi susaṅkhataṃ nāvāya chadanaṃ katvā paṭimāniṃ narāsabhaṃ. |11.628| Āgantvāna ca sambuddho āruyhi 5- nāvalañjakaṃ vārimajjhe ṭhito satthā imā gāthā abhāsatha. |11.629| Yo so tāresi sambuddhaṃ saṅghaṃ cāpi anāsavaṃ tena cittappasādena devaloke ramissati. |11.630| Nibbattissati te byamhaṃ sukataṃ nāvasaṇṭhitaṃ ākāse pupphachadanaṃ dhārayissati sabbadā. @Footnote: 1 Ma. vijane. Yu. vipine. 2 Ma. bhāgīrathī. 3 Ma. Yu. orime ca tariṃ ahaṃ. @4 Ma. gaṅgātīramupāgato. 5 Ma. ārūhi tañcanāvakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page74.

|11.631| Aṭṭhapaññāsakappamhi tāraṇo 1- nāma khattiyo cāturanto vijitāvī cakkavatti bhavissati. |11.632| Sattapaññāsakappamhi cambako nāma khattiyo uggacchantova suriyo jotissati mahābalo. |11.633| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. |11.634| Tidasāva 2- cavitvāna manussattaṃ gamissati revato nāma nāmena brahmabandhu bhavissati. |11.635| Agārā nikkhamitvāna sukkamūlena codito gotamassa bhagavato sāsane pabbajissati. |11.636| So pacchā pabbajitvāna yuttayogo vipassako sabbāsave pariññāya nibbāyissatyanāsavo. |11.637| Viriyaṃ me dhuradhorayhaṃ yogakkhemādhivāhanaṃ dhāremi antimaṃ dehaṃ sammāsambuddhasāsane. |11.638| Paṭisambhidā catasso [3]- vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā khadiravaniyo revatatthero imā gāthāyo abhāsitthāti. Khadiravaniyarevatattherassa apadānaṃ samattaṃ. @Footnote: 1 Ma. tārako nāma. 2 Ma. Yu. tidasā so. @3 Ma. satasahasse kataṃ kammaṃ phalaṃ dassesi me idha @ sumutto saravegova kilese jhāpayī mama @ tatomaṃ vananirataṃ disvā lokantagū muni @ vanavāsi bhikkhūnaggaṃ paññapesi mahāmati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page75.

Dvādasamaṃ ānandattherāpadānaṃ (10) [12] |12.639| Ārāmadvārā nikkhamma padumuttaro mahāmuni vassanto amatavuṭṭhiṃ nibbāpesi mahājanaṃ. |12.640| Satasahassā 1- te dhīrā chaḷabhiññā mahiddhikā parivārenti sambuddhaṃ chāyāva anupāyinī. |12.641| Hatthikkhandhagato āsiṃ setacchattaṃ varuttamaṃ sutānurūpaṃ 2- disvāna pīti me upapajjatha. |12.642| Oruyha hatthikkhandhamhā upagañchiṃ narāsabhaṃ ratanamayaṃ chattaṃ me buddhaseṭṭhassa dhārayiṃ. |12.643| Mama saṅkappamaññāya padumuttaro mahāisi taṃ kathaṃ ṭhapayitvāna imā gāthā abhāsatha. |12.644| Yo so chattaṃ adhārayi soṇṇalaṅkārabhūsitaṃ tamahaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |12.645| Ito gantvā ayaṃ poso tusitaṃ āvasissati anubhossati sampattiṃ accharāhi purakkhato. |12.646| Catuttiṃsatikkhattuṃ ca devarajjaṃ karissati narādhipo 3- aṭṭhasataṃ vasudhaṃ āvasissati. |12.647| Aṭṭhapaññāsakkhattuṃ ca cakkavatti bhavissati padesarajjaṃ vipulaṃ mahiyā kārayissati. @Footnote: 1 Ma. satasahassaṃ. 2 Ma. Yu. sucārurūpaṃ. 3 Ma. Yu. balādhipo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page76.

|12.648| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. |12.649| Sakyānaṃ kulaketussa ñātibandhu bhavissati ānando nāma nāmena upaṭṭhāko mahesino. |12.650| Ātāpī nipako cāpi bāhusaccesu kovido nivātavutti atthaddho sabbapāṭhī bhavissati. |12.651| Padhānaṃ pahitatto so upasanto nirūpadhi sabbāsave pariññāya nibbāyissatyanāsavo. |12.652| Santi āraññakā nāgā kuñjarā saṭṭhihāyanā tidhappabhinnā mātaṅgā īsādantā uruḷhavā. |12.653| Anekasatasahassā paṇḍitāpi mahiddhikā sabbe te buddhanāgassa na honti 1- parivimbhitā. |12.654| Ādiyāme namassāmi majjhime atha pacchime pasannacitto sumano buddhaseṭṭhaṃ upaṭṭhahiṃ. |12.655| Ātāpī nipako cāpi sampajāno paṭissato sotāpattiphalaṃ patto sekhabhūmīsu kovido. |12.656| Kappeto satasahasse yaṃ kammamabhinīhariṃ tāhaṃ bhūmiṃ anuppatto ṭhitā 2- saddhā mahapphalā. |12.657| Svāgataṃ vata me āsi buddhaseṭṭhassa santike tisso vijjā anuppattā kataṃ buddhassa sāsanaṃ. @Footnote: 1 Ma. na hontu. 2 Ma. ṭhitā saddhammamācalā. Yu. ṭhito saṅgāmamācalo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page77.

|12.658| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā ānando thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Ānandattherassa apadānaṃ samattaṃ. Uddānaṃ buddho paccekasambuddho sārīputto ca kolito kassapo anuruddho ca puṇṇatthero upāli ca. Koṇḍañño cāpi piṇḍolo revatonandapaṇḍito cha satāni ca paññāsā gāthāyo sabbapiṇḍitā. Apadāne buddhavaggo paṭhamo. ------------- Dutiyo sīhāsaniyavaggo paṭhamaṃ sīhāsanadāyakattherāpadānaṃ (11) [13] |13.1| Nibbute lokanāthamhi siddhatthe dīpaduttame vitthārite pāvacane bāhujaññamhi sāsane. |13.2| Pasannacitto sumano sīhāsanamakāsahaṃ sīhāsanaṃ karitvāna pādapīṭhamakāsahaṃ. |13.3| Sīhāsane ca vassante gharaṃ tattha akāsahaṃ tena cittappasādena tusitaṃ upapajjahaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page78.

|13.4| Āyāmena catubbīsā 1- yojanāsiṃsu 2- tāvade vimānaṃ sukataṃ mayhaṃ vitthārena catuddasaṃ. |13.5| Satta kaññāsahassāni parivārenti maṃ sadā soṇṇamayañca pallaṅkaṃ byamhe āsi sunimmitaṃ. |13.6| Hatthiyānaṃ assayānaṃ dibbayānaṃ upaṭṭhitaṃ pāsādā sivikā ceva nibbattanti yadicchakaṃ. |13.7| Maṇimayā ca pallaṅkā aññe sāramayā bahū nibbattanti mamaṃ sabbe sīhāsanassidaṃ phalaṃ. |13.8| Soṇṇamayā rūpimayā phalikā veḷuriyāmayā pādukā abhiruyhāmi pādapiṭhassidaṃ phalaṃ. |13.9| Catunavute ito kappe yaṃ kammamakariṃ tadā duggatiṃ nābhijānāmi puññakammassidaṃ phalaṃ. |13.10| Tesattati ito kappe indanāmā tayo janā dvesattati ito kappe tayo sumananāmakā. |13.11| Samasattatito kappe tayo varuṇanāmakā sattaratanasampannā catudīpamhi issarā. |13.12| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā sīhāsanadāyako thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Sīhāsanadāyakattherassa apadānaṃ samattaṃ. @Footnote: 1 Ma. catubbīsa. 2 Ma. yojanaṃ āsi tāvade.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page79.

Dutiyaṃ ekatthambhikattherāpadānaṃ (12) [14] |14.13| Siddhatthassa bhagavato mahāpugagaṇo 1- ahu saraṇaṃ gatā ca te buddhaṃ saddahanti tathāgataṃ. |14.14| Sabbe saṅgamma mantetvā māḷaṃ kubbanti satthuno ekatthambhaṃ alabhantā vicinanti brahāvane. |14.15| Tehaṃ araññe disvāna upagamma gaṇaṃ tadā añjaliṃ paggahetvāna paripucchiṃ gaṇaṃ ahaṃ. |14.16| Te me puṭṭhā viyākaṃsu sīlavanto upāsakā māḷaṃ mayaṃ kattukāmā ekatthambho na labbhati. |14.17| Ekatthambhaṃ mamaṃ detha ahaṃ dassāmi satthuno āharissāmahaṃ thambhaṃ appossukkā bhavantu te. |14.18| Te me thambhaṃ pavecchiṃsu pasannā tuṭṭhamānasā tato paṭinivattitvā āgamaṃsu sakaṃ gharaṃ. |14.19| Aciraṃ gate pugagaṇe 2- thambhaṃ adāsahaṃ 3- tadā haṭṭho haṭṭhena cittena paṭhamaṃ ussapesahaṃ. |14.20| Tena cittappasādena vimānaṃ upapajjahaṃ ubbiddhaṃ bhavanaṃ mayhaṃ sattabhūmaṃ samuggataṃ. |14.21| Vajjamānāsu bherīsu paricāremahaṃ sadā pañcapaññāsakappamhi rājā āsiṃ yasodharo. @Footnote: 1-2 Ma. Yu. mahāpūgagaṇo - gaṇe. 3 Po. Ma. ahāsahaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page80.

|14.22| Tatthāpi bhavanaṃ mayhaṃ sattabhūmaṃ samuggataṃ kūṭāgāravarūpetaṃ ekatthambhaṃ manoramaṃ. |14.23| Ekavīsatikappamhi udeno nāma khattiyo tatrāpi bhavanaṃ mayhaṃ sattabhūmaṃ sulaṅkataṃ. |14.24| Yaṃ yaṃ yonūpapajjāmi devattaṃ atha mānusaṃ anubhomi sabbametaṃ 1- ekatthambhassidaṃ phalaṃ. |14.25| Catunavute ito kappe yaṃ thambhamadadiṃ 2- tadā duggatiṃ nābhijānāmi ekatthambhassidaṃ phalaṃ. |14.26| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā ekatthambhiko thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Ekatthambhikattherassa apadānaṃ samattaṃ. Tatiyaṃ nandattherāpadānaṃ (13) [15] |15.27| Padumuttarassa bhagavato lokajeṭṭhassa tādino vatthaṃ khomaṃ mayā dinnaṃ sayambhussa mahesino. |15.28| Tamme buddho viyākāsi jalajuttamanāyako iminā vatthadānena hemavaṇṇo bhavissasi. @Footnote: 1 Ma. sukhaṃ sabbaṃ. 2 Ma. thambhamadadaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page81.

|15.29| Dvesampattiṃ anubhotvā sukkamūlena codito gotamassa bhagavato kaniṭṭho tvaṃ bhavissasi. |15.30| Rāgaratto sukhasīlo kāmesu gedhamāyuto buddhena codito santo tato 1- tvaṃ pabbajissasi. |15.31| Pabbajitvāna tvaṃ tattha kusalamūlena codito sabbāsave pariññāya nibbāyissatyanāsavo. |15.32| Satakappasahassamhi caturo celanāmakā saṭṭhikappasahassamhi upacelā catujjanā. |15.33| Pañcakappasahassamhi celāva caturo janā sattaratanasampannā catudīpamhi issarā. |15.34| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā nando thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Nandattherassa apadānaṃ samattaṃ. Catutthaṃ cullapanthakattherāpadānaṃ (14) [16] |16.35| Padumuttaro nāma jino āhutīnaṃ paṭiggaho gaṇamhā vūpakaṭṭho so himavante vasī tadā. @Footnote: 1 Ma. tadā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page82.

|16.36| Ahaṃpi himavantamhi vasāmi assame tadā acirāgataṃ mahāvīraṃ upesiṃ lokanāyakaṃ. |16.37| Pupphacchattaṃ gahetvāna upagañchiṃ narāsabhaṃ samādhiṃ samāpajjantaṃ antarāyamakāsahaṃ. |16.38| Ubhohatthehi paggayha pupphacchattaṃ adāsahaṃ paṭiggahesi bhagavā padumuttaro mahāmuni. |16.39| Sabbe devā attamanā himavantaṃ upenti te sādhukāraṃ pavattiṃsu anumodissati cakkhumā. |16.40| Idaṃ vatvāna te devā upagañchuṃ naruttamaṃ ākāse dhārayantassa padumaṃ chattamuttamaṃ. |16.41| Sattapattachattaṃ 1- paggayha adāsi tāpaso mama tamahaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |16.42| Pañcavīsatikappāni devarajjaṃ karissati catuttiṃsatikkhattuñca cakkavatti bhavissati. |16.43| Yaṃ yaṃ yoniṃ saṃsarati devattaṃ atha mānusaṃ abbhokāse patiṭṭhantaṃ padumaṃ dhārayissati. |16.44| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma gottena satthā loke bhavissati. |16.45| Pakāsite pāvacane manussattaṃ labhissati manomayamhi kāyamhi uttamo so bhavissati. @Footnote: 1 Yu. padumachattaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page83.

|16.46| Dve bhātaro bhavissanti ubhopi panthakavhayā 1- anubhotvā uttamatthaṃ jotayissanti sāsanaṃ. |16.47| So aṭṭhārasavassohaṃ pabbajiṃ anagāriyaṃ visesāhaṃ na vindāmi sakyaputtassa sāsane. |16.48| Dandhā mayhaṃ gati āsi paribhūto pure ahaṃ 2- bhātā ca maṃ paṇāmesi gaccha dāni sakaṃ gharaṃ. |16.49| Sohaṃ paṇāmito santo saṅghārāmassa koṭṭhake dummano tattha aṭṭhāsiṃ sāmaññasmiṃ apekkhavā. |16.50| Athettha 3- satthā āgacchi sīsaṃ mayhaṃ parāmasi bāhāya maṃ gahetvāna saṅghārāmaṃ pavesayi. |16.51| Anukampāya me satthā adāsi pādapuñchaniṃ evaṃ suddhaṃ adhiṭṭhehi ekamantaṃ adhiṭṭhitaṃ. |16.52| Hatthehi tamahaṃ gayha sariṃ kokanadaṃ ahaṃ tattha cittaṃ vimuccī me arahattaṃ apāpuṇiṃ. |16.53| Manomayesu kāyesu sabbattha pāramiṃ gato sabbāsave pariññāya viharāmi anāsavo. |16.54| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā cullapanthako thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Cullapanthakattherassa apadānaṃ samattaṃ. @Footnote: 1 Po. Yu. panthasvahayā. 2 Ma. ahuṃ. 3 Ma. bhagavā tattha āgacchi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page84.

Pañcamaṃ pilindavacchattherāpadānaṃ (15) [17] |17.55| Nibbute lokanāthamhi sumedhe aggapuggale pasannacitto sumano thūpapūjaṃ akāsahaṃ. |17.56| Ye ca khīṇāsavā tattha chaḷabhiññā mahiddhikā tehaṃ tattha samānetvā saṅghabhattamakāsahaṃ. |17.57| Sumedhassa bhagavato upaṭṭhāko tadā ahu sumedho nāma nāmena anumodittha so tadā. |17.58| Tena cittappasādena vimānaṃ upapajjahaṃ chaḷāsītisahassāni accharāyo ahesu 1- me. |17.59| Mameva anuvattanti sabbakāmehi 2- tā sadā aññe deve abhibhomi puññakammassidaṃ phalaṃ. |17.60| Pañcavīsatikappamhi varuṇo nāma khattiyo visuddhabhojano āsiṃ cakkavatti ahaṃ tadā. |17.61| Na te bījaṃ pavappanti napi nīyanti naṅgalā akaṭṭhapākimaṃ sāliṃ paribhuñjanti mānusā. |17.62| Tattha rajjaṃ karitvāna devattaṃ puna gañchahaṃ 3- tadāpi edisā mayhaṃ nibbattā bhogasampadā. |17.63| Na maṃ mittā amittā vā hiṃsanti sabbapāṇino sabbesaṃ ca piyo homi puññakammassidaṃ phalaṃ. @Footnote: 1 Ma. Yu. ramiṃsu. 2 Po. sabbakāmasamohito. 3 Yu. gacchahaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page85.

|17.64| Tiṃsakappasahassamhi yaṃ dānamadadiṃ tadā duggatiṃ nābhijānāmi gandhalepassidaṃ phalaṃ. |17.65| Imamhi bhaddake kappe eko āsiṃ janādhipo mahānubhāvo rājisi 1- cakkavatti mahabbalo. |17.66| Sohaṃ pañcasu sīlesu ṭhapetvā janataṃ bahuṃ pāpetvā sugatiṃyeva devatānaṃ piyo ahaṃ. |17.67| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā pilindavaccho thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Pilindavacchattherassa apadānaṃ samattaṃ. Chaṭṭhaṃ rāhulattherāpadānaṃ (16) [18] |18.68| Padumuttarassa bhagavato lokajeṭṭhassa tādino sattabhūmimhi pāsāde ādāsaṃ santhariṃ ahaṃ. |18.69| Khīṇāsavasahassehi parikiṇṇo mahāmuni upāgami gandhakuṭiṃ dipadindo narāsabho. |18.70| Virocayaṃ gandhakuṭiṃ devadevo narāsabho bhikkhusaṅghe ṭhito satthā imā gāthā abhāsatha. @Footnote: 1 Ma. rājāhaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page86.

|18.71| Yenāyaṃ jotitā seyyā ādāsova susanthato. Tamahaṃ kittayissāmi suṇātha mama bhāsato. |18.72| Soṇṇamayā rūpimayā atho veḷuriyāmayā nibbattissanti pāsādā yekeci manaso piyā. |18.73| Catusaṭṭhikkhattuṃ devindo devarajjaṃ karissati sahassakkhattuṃ cakkavatti bhavissati anantarā. |18.74| Ekavīsatikappamhi vimalo nāma khattiyo cāturanto vijitāvī cakkavatti bhavissati. |18.75| Nagaraṃ reṇuvati nāma iṭṭhakāhi sumāpitaṃ āyāmato tīṇisataṃ caturassasamāyutaṃ. |18.76| Sudassano nāma pāsādo visukammena māpito kūṭāgāravarūpeto sattaratanabhūsito. |18.77| Dasasaddāvivittantaṃ vijjādharasamākulaṃ sudassanaṃva nagaraṃ devatānaṃ bhavissati. |18.78| Pabhā niggacchate tassa uggacchanteva sūriye virocissati taṃ niccaṃ samantā aṭṭhayojanaṃ. |18.79| Kappasatasahassamhi okkākakulasambhavo gotamo nāma nāmena satthā loke bhavissati. |18.80| Tusitāva cavitvāna sukkamūlena codito gotamassa bhagavato atrajo so bhavissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page87.

|18.81| Sace vaseyya agāraṃ cakkavatti bhaveyya so aṭṭhānametaṃ yaṃ tādi agāre ratimajjhagā. |18.82| Nikkhamitvā agāramhā pabbajissati subbato rāhulo nāma nāmena arahā so bhavissati. |18.83| Kikīva aṇḍaṃ rakkheyya cāmarīriva vāladhiṃ nipako sīlasampanno mamaṃ dakkhi 1- mahāmuni. |18.84| Tassāhaṃ dhammamaññāya vihāsiṃ sāsane rato sabbāsave pariññāya viharāmi anāsavo. |18.85| Paṭisambhidā catasso vimokkhāpica aṭṭhime chaḷabhiññā sacchikatā kataṃ buddhassa sāsananti. Itthaṃ sudaṃ āyasmā rāhulo thero imā gāthāyo abhāsitthāti. Rāhulattherassa apadānaṃ samattaṃ.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 32 page 1-87. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=32&item=1&items=18&pagebreak=1              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=1              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=49&A=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=49&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 32 http://84000.org/tipitaka/read/?index_32

ไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ENGLISH letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :