Atthamam upalittherapadanam (6)
[8] |8.438| Nagare hamsavatiya sujato nama brahmano
asitikotisannicayo 2- pahutadhanadhannava.
|8.439| Ajjhayako mantadharo tinnam vedana paragu
lakkhane itihase ca saddhamme paramim gato.
@Footnote: 1 Ma. abhasayim.. 2 Ma. Yu. asitikotinicayo.
|8.440| Paribbaja ekasikha gotama buddhasavaka
caraka tapasa ceva caranti mahiya tada.
|8.441| Tepi mam parivarenti brahmano vissuto iti
bahu jana mam pujenti 1- naham pujemi kincinam.
|8.442| Pujaraham na passami manathaddho aham tada
buddhoti vacanam natthi tava nuppajjate jino.
|8.443| Accayena ahorattam padumuttaranayako 2-
sabbam tamam vinodetva loke uppajji cakkhuma.
|8.444| Vittharike bahu janne puthubhute ca sasane
upagami tada buddho nagaram hamsasavhayam.
|8.445| Pitu atthaya so buddho dhammam desesi cakkhuma
tena kalena parisa samanta yojanam tada.
|8.446| Sammato manujanam yo 3- sunando nama tapaso
yavata buddhaparisa pupphehicchadayi tada.
|8.447| Catusaccam pakasento setthe ca pupphamandape
kotisatasahassanam dhammabhisamayo ahu.
|8.448| Sattarattindivam buddho vassitva dhammavutthiya
atthame divase patte sunandam kittayi jino.
|8.449| Devaloke manusse va samsaranto ayam bhave
sabbesam pavaro hutva bhavesu samsarissati.
@Footnote: 1 Ma. Yu. bahujjano mam pujeti. 2 Ma. padumuttaranamako. 3 Ma. Yu. so.
|8.450| Kappasatasahassamhi okkakakulasambhavo
gotamo nama namena sattha loke bhavissati.
|8.451| Tassa dhammesu dayado oraso dhammanimmito
mantaniputto punnoti hessati satthu savako.
|8.452| Evam kittayi sambuddho sunandam tapasam tada
hasayanto janam sabbam dassayanto sakam balam.
|8.453| Katanjali namassanti sunandam tapasam tada 1-
buddhe karam karitvana sodhesi gatimattano.
|8.454| Tattha me ahu sankappo sutvana munino vacam
aham 2- karam karissami yatha passami gotamam.
|8.455| Evaham cintayitvana kiriyam cintayim mamam
kyaham kammam acarami punnakkhette anuttare.
|8.456| Ayanca pathiko bhikkhu sabbapathina 3- sasane
vinaye agganikkhitto tam thanam patthayim 4- aham.
|8.457| Idam me amitam bhogam akkhobham sagarupamam
tena bhogena buddhassa aramam mapaye aham.
|8.458| Sobhanam nama aramam nagarassa puratthato
katva 5- satasahassena sangharamam amapayim.
|8.459| Kutagare ca pasade mandape hammiye guha
cankame sukate katva sangharame 6- amapayim.
@Footnote: 1 Ma. jana. 2 Ma. ahampi karam kassami. 3 Ma. sabbapathissa. Yu. sabbapathikasasane.
@4 Ma. Yu. patthaye. 5 Ma. kinitva. 6 Ma. sangharamam.
|8.460| Jantagharam aggisalam atho udakamalakam
nhanagharam mapayitva bhikkhusanghassadasaham.
|8.461| Asandiyo ca pithake paribhoge ca bhajane
aramikanca bhesajjam sabbametam adasaham.
|8.462| Arakkham patthapetvana pakaram karayim dalham
ma nam koci vihethesi santacittana tadinam.
|8.463| Avase 1- satasahasse sangharame 2- amapayim
vepullatam mapayitva sambuddham upanamayim.
|8.464| Nitthapito mayaramo sampaticcha tuvam muni
niyyadessami tam 3- dhira adhivasehi cakkhuma.
|8.465| Padumuttaro lokavidu ahutinam patiggaho
mama sankappamannaya adhivasehi nayako.
|8.466| Adhivasanamannaya sabbannussa mahesino
bhojanam patiyadetva kalamarocayim aham.
|8.467| Arocitamhi kalamhi padumuttaranayako
khinasavasahassehi aramam me upagami.
|8.468| Nisinnakalamannaya annapanena tappayim
bhuttavikalamannaya idam vacanamabravim.
|8.469| Kito satasahassena tattakeneva karito
sobhano nama aramo sampaticcha tuvam muni.
@Footnote: 1 Ma. satasahassenavasam. 2 Yu. sangharamam. 3 Yu. te vira. Ma. tam vira.
|8.470| Imina bhumidanena cetanapanidhihi ca
bhave nibbattamanoham labhami mama patthitam.
|8.471| Patiggahetva sambuddho sangharamam sumapitam
bhikkhusanghe nisiditva idam vacanamabravi.
|8.472| Yo so buddhassa padasi sangharamam sumapitam
tamaham kittayissami sunatha mama bhasato.
|8.473| Hatthi assa ratha patti sena ca caturangini
parivarentimam niccam sangharamassidam phalam.
|8.474| Satthi turiyasahassani bheriyo samalankata
parivarentimam niccam sangharamassidam phalam.
|8.475| Chalasitisahassani nariyo samalankata
vicittavatthabharana amuttamanikundala.
|8.476| Alaramukha 1- hasula susanna tanumajjhima
parivaressantimam niccam sangharamassidam phalam.
|8.477| Timsakappasahassani devaloke ramissati
sahassakkhattum devindo devarajjam karissati.
|8.478| Devarajena pattabbam sabbam patilabhissati
anunabhogo hutvana devarajjam karissati.
|8.479| Sahassakkhattum cakkavatti raja ratthe bhavissati.
Pathabya rajjam vipulam gananato asankhayam 2-.
@Footnote: 1 Ma. Yu. alarapamha. 2 Po. Ma. Yu. asankhiyam.
|8.480| Kappasatasahassamhi okkakakulasambhavo
gotamo nama gottena sattha loke bhavissati.
|8.481| Tassa dhammesu dayado oraso dhammanimmito
upali nama namena hessati satthu savako.
|8.482| Vinaye paramim patva thanathane ca kovido
jinasasanam dharayanto viharissatinasavo.
|8.483| Sabbametam abhinnaya gotamo sakyapungavo
bhikkhusanghe nisiditva etadagge thapessati.
|8.484| Aparimeyyam upadaya patthemi tava sasanam
so me attho anuppatto sabbasamyojanakkhayo.
|8.485| Yatha sulavuto poso rajadandena tajjito
sule satam avindanto parimuttimva icchati.
|8.486| Tathevaham mahavira bhavadandena tajjito
kammasulavuto santo pipasavedanatthito.
|8.487| Bhave satam na vindami dayhanto tihi aggihi
parimuttim gavesami yatha ca rajadandato.
|8.488| Yatha visarado puriso visena paripilito
agadam so gaveseyya visaghatayupayanam 1- .
|8.489| Gavesamano passeyya agadam visaghatakam
tam pivitva sukhi assa visamha parimuttiya.
@Footnote: 1 Ma. visaghatayupalanam. Yu. .. payaso.
|8.490| Tathevaham mahavira yatha visagato 1- naro
sampilito avijjaya saddhammagadamesaham.
|8.491| Dhammagadam gavesanto addakkhim sakyasasanam
aggasaccosathanantam 2- sabbasallavinodanam.
|8.492| Dhammosatham pivitvana visam sabbam samuhanim
ajaramaram sitibhavam nibbanam passayim 3- aham.
|8.493| Yatha bhutatajjito poso bhutaggahena pilito
bhutavejjam gaveseyya bhutasma parimuttiya.
|8.494| Gavesamano passeyya bhutavijjasu kovidam
tassa so vihanne bhutam samulanca vinasaye.
|8.495| Tathevaham mahavira tamaggahena pilito
nanalokam gavesami tamato parimuttiya.
|8.496| Athaddasam sakyamunim kilesatamasodhanam
so me tamam vinodesi bhutavejjova bhutikam 4-.
|8.497| Samsarasotam sanchindim tanhasotam nivarayim
bhavam ugghatayim sabbam bhutavejjova mulato.
|8.498| Garulo yatha opatati pannagam bhakkhamattano
samanta yojanasatam vikkhobheti mahasaram.
|8.499| Pannagam so gahetvana adhosisam vihethayam
adaya so pakkamati yena kamam vihangamo.
@Footnote: 1 Ma. Yu. visahato. 2 Ma. aggam sabbosadhanam tam . Yu. aggasabbo ....
@3 Po. phussayim. Ma. phassayim. 4 Ma. bhutakam.
|8.500| Tathevaham mahavira yathapi garulo bali
asankhatam gavesanto dose vikkhalayim aham.
|8.501| Dittho aham dhammavaram santipadam anuttaram
adaya viharametam garulo pannagam yatha.
|8.502| Asavati nama lata jata cittalatavane
tassa vassasahassena ekam nibbattate phalam.
|8.503| Tam deva payirupasanti tava duraphalam 1- sakim
devanam sa piya evam asavati phaluttama 2-.
|8.504| Satasahassam upadaya taham paricare munim 3-
sayam patam namassami deva asavatim yatha.
|8.505| Avanjha paricariya amogha ca namassana
duragatampi mam santam khano mam 4- na viradhayi.
|8.506| Patisandhim na passami vicinanto bhave aham
nirupadhi vippamutto upasanto caramaham.
|8.507| Yathapi padumam nama suriyaramsena pupphati
tathevaham mahavira buddharamsena pupphito.
|8.508| Yatha balakayonimhi na vijjati puma 4- sada
meghesu gajjamanesu gabbham ganhanti ta sada.
|8.509| Cirampi gabbham dharenti yava megho na gajjati
bharato parimuccanti yada megho pavassati.
@Footnote: 1 Ma. tava duraphale sati. 2 Ma. Yu. latuttama. 3 Ma. muni. 4 Ma. yam.
@5 Po. Ma. pumo.
|8.510| Padumuttarabuddhassa dhammameghena gajjato 1-
saddena dhammameghassa dhammagabbham aganhaham.
|8.511| Satasahassam upadaya punnagabbham dharemaham
nappamuncami bharato dhammamegho na gajjati.
|8.512| Yada tuvam sakyamuni ramme kapilavatthave
gajjasi dhammameghena bharato parimuccaham.
|8.513| Sunnatam animittanca athapanihitampi 2- ca
caturo ca phale sabbe dhammam 3- vijati tampiham.
Dutiyabhanavaram.
|8.514| Aparimeyyam upadaya patthemi tava sasanam
so me attho anuppatto santipadam anuttaram.
|8.515| Vinaye paramim patto yathapi pathiko isi
na me samasamo atthi dharemi sasanam aham.
|8.516| Vinaye khandhake capi tikacchedeva pancake
ettha me vimati natthi akkhare byanjanepi va.
|8.517| Niggahe patikamme ca thanathane ca kovido
osarane vutthapane sabbattha paramim gato.
|8.518| Vinaye khandhake capi 4- nikkhipitva padam aham
ubhato 5- vibhange ceva rasato osareyyaham.
@Footnote: 1 Po. gajjito. 2 Ma. Yu. tathappanihitampi ca. 3 Ma. dhammevam vijanayim aham.
@Yu. ... vijatayaham. 4 Ma. vapi. 5 Ma. Yu. ubhato vinivethetva.
|8.519| Niruttiya ca kusalo 1- atthanatthe ca kovido
anannatam maya natthi ekaggo satthu sasane.
|8.520| Rupadakkho aham ajja sakyaputtassa sasane
kankham sabbam vinodemi chindami sabbasamsayam.
|8.521| Padam anupadancapi akkharancapi byanjanam
nidane pariyosane sabbattha kovido aham.
|8.522| Yathapi raja balava nihanitva 2- parantape
vijinitvana sangamam nagaram tattha mapaye.
|8.523| Pakaram parikkhancapi esikam dvarakotthakam
attalake ca vividhe karaye nagare bahu.
|8.524| Simghatakam paccuranca 3- suvibhattantarapanam
karapeyya 4- sabham tattha atthanatthavinicchayam.
|8.525| Nigghatattham amittanam chiddachiddanca janitum
balakayassa rakkhaya senamaccam 5- thapeti so.
|8.526| Arakkhatthaya bhandassa nidhanakusalam naram
ma me bhandam vinassiti bhandarakkham thapeti so.
|8.527| Samaggo 6- hoti so 7- ranno vuddhim yassa ca icchati
tassadhikaranam deti mittassa patipajjitum.
|8.528| Uppadesu 8- nimittesu lakkhanesu ca kovidam
ajjhayakam mantadharam porohicce thapeti so.
@Footnote: 1 Ma. sukusalo. 2 Ma. Yu. nigganhitva. 3 Ma. Yu. simghatakam caccaranca.
@4 Ma. Yu. karayeyya. 5 Ma. Yu. senapaccam. 6 Po. samatto. Ma. mamatto.
@Yu. samako. 7 Po. Ma. Yu. yo. 8 Po. Ma. uppatesu.
|8.529| Etehangehi sampanno khattiyoti pavuccati
sada rakkhanti rajanam cakkavakova dukkhinam 1-.
|8.530| Tatheva tvam mahavira hatamittova khattiyo
sadevakassa lokassa dhammarajati vuccati.
|8.531| Titthiye niharitvana 2- marancapi sasenakam
tamandhakaram vidhamsetva 3- dhammanagaram amapayi.
|8.532| Silam pakarikam tattha nanante dvarakotthakam
saddha te esika dhira dvarapalo ca samvaro.
|8.533| Satipatthanamattalam panna te caccaram mune
iddhipadanca singhatam dhammavithi 4- sumapitam 5-.
|8.534| Suttantam abhidhammanca vinayam capi kevalam
navangam buddhavacanam esa dhammasabha tava.
|8.535| Sunnatam animittanca viharancapanihitam
anejo ca nirodho ca esa dhammakuti tava.
|8.536| Pannaya aggo nikkhitto patibhane ca kovido
sariputtoti namena dhammasenapati tava.
|8.537| Cutupapatakusalo iddhiya paramim gato
kolito nama namena porohicco tava 6- mune.
|8.538| Poranakavamsadharo uggatejo durasado
dhutavadigune aggo akkhadasso tava mune.
@Footnote: 1 Ma. Yu. dukkhitam. 2 Ma. nihanitvana. 3 Ma. Yu. vidhamitva. 4 Yu. dhammavithim.
@5 Ma. sumapita. 6 Po. tuvam.. Ma. tvam. ito param idisameva.
|8.539| Bahussuto dhammadharo sabbapathi ca sasane
anando nama namena dhammarakkho tava mune.
|8.540| Ete sabbe atikkamma mahesi bhagava mama
vinicchayam me padasi vinaye vinnudesitam.
|8.541| Yo koci vinaye panham pucchati buddhasavako
tattha me cintana natthi tannevattham kathemaham.
|8.542| Yavata buddhakhettamhi thapetva ca 1- mahamunim
vinaye madiso natthi kuto bhiyyo bhavissati.
|8.543| Bhikkhusanghe nisiditva evam gajjati gotamo
upalissa samo natthi vinaye khandhakesu ca.
|8.544| Yavata buddhabhanitam navangam satthusasanam
vinaye 2- kathitam sabbam vinayamulapassino.
|8.545| Mama kammam saritvana gotamo sakyapungavo
bhikkhusanghe nisiditva etadagge thapesi mam.
|8.546| Satasahassam upadaya imam thanam apatthayim
so me attho anuppatto vinaye paramim gato.
|8.547| Sakyanam nandijanako 3- kappako asiham pure
vijahitvana tam jatim putto jato mahesino.
|8.548| Ito dutiyake kappe anjaso nama khattiyo
anantatejo amitayaso bhumipalo mahaddhano.
@Footnote: 1 Ma. Yu. tam mahamuni. 2 Ma. Yu. vinayogadham tam sabbam. 3 Ma. Yu. nandijanano.
|8.549| Tassa ranno aham putto candano nama khattiyo
jatimadena patthaddho yasobhogamadena ca.
|8.550| Nagasatasahassani sabbalankarabhusita
tidha pabhinna matanga parivarenti mam sada.
|8.551| Sabalehi paretoham uyyanam gantukamako
aruyha sirikam nagam nagara nikkhamim tada.
|8.552| Caranena ca sampanno guttadvaro susamvuto
devalo nama sambuddho agacchi purato mamam.
|8.553| Pesetva sirikam nagam buddham asadayim tada
tato sanjatakopova 1- nago nuddharako 2- padam.
|8.554| Nagam runnamanam 3- disva buddhe kopam akasaham
vihethayitva sambuddham uyyanam agamasaham.
|8.555| Satam tattha na vindami siro pajjalito yatha
parilahena dayhami macchova balisadako.
|8.556| Sasagaranta pathavi aditta viya hoti me
pitu santikupagamma idam vacanamabravim.
|8.557| Asivisamva kupitam aggikkhandhamva agatam
mattamva kunjaram dantim yam sayambhum asadayim.
|8.558| Asadito maya buddho ghoro uggatapo jino
pura sabbe vinassama khamapessama tam munim.
@Footnote: 1 Ma. Yu. sanjatakopo so. 2 Ma. Yu. nuddharate. 3 Yu. dutthamanam.
|8.559| No ce tam nijjhapessama attadantam samahitam
orena 1- sattame divase ratthamme vidhamissati.
|8.560| Sumekhalo kosiyo ca siggavo capi sattako
asadayitva isayo duggata te sasenaka.
|8.561| Yada kuppanti isayo sannata brahmacarino
sadevakam vinasenti sasagaram sapabbatam.
|8.562| Tiyojanasahassamhi purise sannipatayim
accayam desanatthaya sayambhum upasankamim.
|8.563| Allavattha allasira sabbeva panjalikata
buddhassa pade nipatitva idam vacanamabravum.
|8.564| Khamassu tvam mahavira abhiyacati tam jano
parilaham vinodehi ma ca 2- rattham vinasaye.
|8.565| Sadevamanusa sabbe sadanava sarakkhasa
ayomayena kutena siram bhindeyyu me sada.
|8.566| Udake aggi na santhati vijam sele na ruhati
agade kimi na santhati kopo buddhe na jayati.
|8.567| Yatha ca bhumi acala appameyyo ca sagaro
anantako ca akaso evam buddha 3- akhobhiya.
|8.568| Attadanta 4- mahavira khamita ca tapassino
khantanam khamitanam ca gamanam vo 5- na vijjati.
@Footnote: 1 Ma. orena sattadivasa. 2 Ma. no. 3 Yu. buddho akhobhiyo.
@4 Ma. Yu. sada khanta. 5 Po. te. Ma. tam.
|8.569| Idam vatvana sambuddho parilaham vinodayi 1-
mahajanassa purato nabham abbhuggami tada.
|8.570| Tena kammenaham vira 2- hinattam ajjhupagato
samatikkamma tam jatim pavisim abhayam puram.
|8.571| Tadapi mam mahavira dayhamanam susanthitam 3-
parilaham vinodesi sayambhum ca khamapayim.
|8.572| Ajjapi mam mahavira dayhamanam tihaggibhi
nibbapesi tayo aggi sitibhavanca papayim.
|8.573| Yesam 4- sotavadhanatthi sunatha mama bhasato
attham tuyham pavakkhami yathadittham padam mamam.
|8.574| Sayambhum tam vimanetva santacittam samahitam
tena kanmenaham ajja jatomhi nicayoniyam.
|8.575| Ma vo khanam viradhetha khanatita hi socare
sadatthe vayameyyatha khano vo patipadito.
|8.576| Ekaccananca vamanam ekaccanam virecanam
visam halahalam eke 5- ekaccananca osatham.
|8.577| Vamanam patipannanam phalatthanam virecanam
osatham phalalabhinam punnakkhettam gavesinam.
|8.578| Sasanena viruddhanam visam halahalam yatha
asiviso dutthaviso 6- ekam 7- jhapeti tam naram.
@Footnote: 1 Ma. vinodayam. 2 Yu. dhira. 3 Po. sukhe thitam. 4 Po. samsare sassata natthi.
@5 Yu. ete. 6 Ma. ditthaviso. Yu. datthaviso. 7 Po. Ma. Yu. evam.
|8.579| Sakim pitam halahalam uparuddheti jivitam
sasanena virujjhitva kappakotimhi dayhati.
|8.580| Khantiya avihimsaya mettacittavataya ca
sadevakam so tarati tasma te 1- avirodhiya 2-.
|8.581| Labhalabhe na sajjanti sammanane vimanane
pathavisadisa buddha tasma te na virodhiya 3-.
|8.582| Devadatte ca vadhake core cangulimalake
rahule dhanapale ca sabbesam samako muni.
|8.583| Etesam patigham natthi ragomesam na vijjati
sabbesam samako buddho vadhakassorasassa ca.
|8.584| Panthe disvana kasavam chadditam milhamakkhitam
sirasa 4- anjalim katva vanditabbam isiddhajam.
|8.585| Abbhatita ca ye buddha vattamana anagata
dhajenanena sujjhanti tasma ete namassiya.
|8.586| Satthukappam suvinayam dharemi hadayenaham
namassamano vinayam viharissami sabbada.
|8.587| Vinayo asayo mayham vinayo thanacankamam
kappemi vinaye vasam vinayo mayha gocaro.
|8.588| Vinaye paramippatto samathe capi kovido
upali tam mahavira pade vandati satthuno.
@Footnote: 1 Yu. vo. 2-3 Ma. aviradhiya. 4 Ma. sirasmim.
|8.589| So aham vicarissami gama gamam pura puram
namassamano sambuddham dhammassa ca sudhammatam.
|8.590| Kilesa jhapita mayham bhava sabbe samuhata
sabbasava parikkhina natthi dani punabbhavo.
|8.591| Svagatam vata me asi buddhasetthassa santike
tisso vijja anuppatta katam buddhassa sasanam.
|8.592| Patisambhida catasso vimokkhapica atthime
chalabhinna sacchikata katam buddhassa sasananti.
Ittham sudam ayasma upali thero ima gathayo
abhasitthati.
Upalittherassa apadanam samattam.
The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 32 page 53-69.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=32&item=8&items=1&modeTY=2
Classified by [Item Number] :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=32&item=8&items=1&modeTY=2&mode=bracket
Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=32&item=8&items=1&modeTY=2
Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=32&item=8&items=1&modeTY=2
Study Atthakatha :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=8
The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=49&A=8280
The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=49&A=8280
Contents of The Tipitaka Volume 32
http://84000.org/tipitaka/read/?index_32
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ DhammaPerfect@yahoo.com