อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๓)
หน้าที่ ๔๘๑-๔๘๓.

หน้าที่ ๔๘๑.
                    กติปุจฺฉาวารวณฺณนา
                       ---------
     {๒๗๑} อิทานิ อาปตฺติอาทิโกฏฺฐาเสสุ โกสลฺลชนนตฺถํ กติ อาปตฺติโยติ-
อาทินา นเยน มาติกํ ฐเปตฺวา นิทฺเทสปฏินิทฺเทสวเสน วิภงฺโค
วุตฺโต ฯ ตตฺถ กติ อาปตฺติโยติ มาติกาย จ วิภงฺเค จ อาคตาปตฺติ-
ปุจฺฉา ฯ เอส นโย ทุติยปเทปิ ฯ เกวลญฺเหตฺถ อาปตฺติโย เอว
ราสิวเสน ขนฺธาติ วุตฺตา ฯ วินีตวตฺถูนีติ ตาสํ อาปตฺตีนํ
วินยปุจฺฉา ฯ วินีตํ วินโย วูปสโมติ อิทญฺหิ อตฺถโต เอกํ ฯ
วินีตานิเยว วินีตวตฺถูนีติ อยเมตฺถ ปทตฺโถ ฯ อิทานิ เยสุ สติ
อาปตฺติโย โหนฺติ อสติ น โหนฺติ เต ทสฺเสตุํ กติ อคารวาติ
ปุจฺฉาทฺวยํ ฯ วินีตวตฺถูนีติ อยํ ปน เตสํ อคารวานํ วินยปุจฺฉา ฯ
ยสฺมา ปน ตา อาปตฺติโย วิปตฺติอปฺปตฺตา นาม นตฺถิ ตสฺมา
กติ วิปตฺติโยติ อยํ อาปตฺตีนํ วิปตฺติภาวปุจฺฉา ฯ กติ อาปตฺติ-
สมุฏฺฐานาติ ตาสํเยว อาปตฺตีนํ สมุฏฺฐานปุจฺฉา ฯ วิวาทมูลานิ
อนุวาทมูลานีติ อิมา วิวาทาธิกรณํ อนุวาทาธิกรณนฺติ อาคตานํ
วิวาทานุวาทานํ มูลปุจฺฉา ฯ สาราณียา ธมฺมาติ วิวาทานุวาทมูลานํ
อภาวกรณธมฺมปุจฺฉา ฯ เภทกรวตฺถูนีติ อยํ เภทสํวตฺตนิกํ วา
อธิกรณนฺติอาทีสุ วุตฺตเภทกรณปุจฺฉา ฯ อธิกรณานีติ เภทกรวตฺถูสุ
สติ อุปฺปชฺชนกธมฺมปุจฺฉา ฯ สมถาติ เตสํเยว วูปสมนธมฺมปุจฺฉา ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๘๒.
     ปญฺจ อาปตฺติโยติ มาติกาย อาคตวเสน วุตฺตา ฯ สตฺตาติ
วิภงฺเค อาคตวเสน ฯ
     อารกา เอเตหิ รมตีติ อารติ ฯ ภุสา วา รติ อารติ ฯ
วินา เอเตหิ รมตีติ วิรติ ฯ ปจฺเจกํ ปจฺเจกํ วิรตีติ ปฏิวิรติ ฯ
เวรํ มณติ วินาเสตีติ เวรมณี ฯ น เอตาย เอเต อาปตฺติกฺขนฺธา
กริยนฺตีติ อกิริยา ฯ ยํ เอตาย อสติ อาปตฺติกฺขนฺธกรณํ
อุปฺปชฺเชยฺย ตสฺส ปฏิปกฺขโต อกรณํ ฯ อาปตฺติกฺขนฺธอชฺฌาปตฺติยา
ปฏิปกฺขโต อนชฺฌาปตฺติ ฯ เวลนโต เวลา จลนโต วินาสนโตติ
อตฺโถ ฯ นิยฺยานํ สิโนติ พนฺธติ นิวาเรตีติ เสตุ ฯ อาปตฺติกฺ-
ขนฺธานเมตํ อธิวจนํ ฯ โส เสตุ เอตาย หญฺญตีติ เสตุฆาโต ฯ
เสสวินีตวตฺถุนิทฺเทเสสุปิ เอเสว นโย ฯ
     พุทฺเธ อคารโวติอาทิสุ โย พุทฺเธ ธรมาเน อุปฏฺฐานํ น
คจฺฉติ ปรินิพฺพุเต เจติยฏฺฐานํ โพธิฏฺฐานํ น คจฺฉติ เจติยํ วา
โพธึ วา น วนฺทติ เจติยงฺคเณ สฉตฺโต สอุปาหโน จ จรติ
นตฺเถตสฺส พุทฺเธ คารโวติ เวทิตพฺโพ ฯ โย ปน สกฺโกนฺโตเยว
ธมฺมสฺสวนํ น คจฺฉติ สรภญฺญํ น ภณติ ธมฺมกถํ น กเถติ
ธมฺมสฺสวนคฺคํ ภินฺทิตฺวา คจฺฉติ วิกฺขิตฺโต วา อนาทโร วา นิสีทติ
นตฺเถตสฺส ธมฺเม คารโว ฯ โย เถรนวมชฺฌิเมสุ จิตฺติการํ น
ปจฺจุปฏฺฐเปติ อุโปสถาคารวิตกฺกมาฬกาทีสุ กายปาคพฺภิยํ ทสฺเสติ
ยถาวุฑฺฒํ น วนฺทติ นตฺเถตสฺส สงฺเฆ คารโว ฯ ติสฺโส สิกฺขา
สมาทาย อสิกฺขมาโนเยว ปน สิกฺขาย อคารโวติ เวทิตพฺโพ ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๘๓.
ปมาเท จ สติวิปฺปวาเส ติฏฺฐมาโนเยว อปฺปมาทลกฺขณํ อพฺรูหยมาโน
อปฺปมาเท อคารโวติ เวทิตพฺโพ ฯ ตถา อามิสปฏิสนฺถารํ
ธมฺมปฏิสนฺถารนฺติ อิมํ ทุวิธํ ปฏิสนฺถารํ อกโรนฺโตเยว ปฏิสนฺถาเร
อคารโวติ เวทิตพฺโพ ฯ คารวนิทฺเทเส วุตฺตวิปริยาเยน อตฺโถ
เวทิตพฺโพ ฯ
     {๒๗๒} วิวาทมูลนิทฺเทเส ฯ สตฺถริปิ อคารโวติอาทีนํ พุทฺเธ
อคารวาทีสุ วุตฺตนเยเนว อตฺโถ เวทิตพฺโพ ฯ อปฺปฏิสฺโสติ
อนีจวุตฺติ น สตฺถารํ เชฏฺฐกํ กตฺวา วิหรติ ฯ อชฺฌตฺตํ วาติ
อตฺตโน สนฺตาเน วา อตฺตโน ปกฺเข วา สกาย ปริสายาติ
อตฺโถ ฯ พหิทฺธา วาติ ปรสนฺตาเน วา ปรปกฺเข วา ฯ ตตฺถ
ตุมฺเหติ ตสฺมึ อชฺฌตฺตพหิทฺธาเภเท สปรสนฺตาเน วา สปรปริสาย
วา ฯ ปหานาย วายเมยฺยาถาติ เมตฺตาภาวนาทีหิ นเยหิ ปหานตฺถํ
วายเมยฺยาถ ฯ เมตฺตาภาวนาทินเยน หิ ตํ อชฺฌตฺตํปิ พหิทฺธาปิ
ปหิยฺยติ ฯ อนวสฺสวายาติ อปฺปวตฺติภาวาย ฯ สนฺทิฏฺฐิปรามาสีติ
สกเมว ทิฏฺฐึ ปรามสติ ยํ อตฺตนา ทิฏฺฐํ ตํ อิทเมว สจฺจนฺติ
คณฺหาติ ฯ อาธานคาหีติ ทฬฺหคาหี ฯ
     {๒๗๓} อนุวาทมูลนิทฺเทโส กิญฺจาปิ วิวาทมูลนิทฺเทเสเนว สมาโน ฯ
อถโข อฏฺฐารส เภทกรวตฺถูนิ นิสฺสาย วิวทนฺตานํ โกธูปนาหาทโย
วิวาทมูลานิ ฯ ตถา วิวทนฺตา ปน สีลวิปตฺติอาทีสุ อญฺญตรํ
วิปตฺตึ อาปชฺชิตฺวา อสุโก นาม ภิกฺขุ อสุกํ นาม วิปตฺตึ
อาปนฺโนติ วา ปาราชิกํ อาปนฺโนสิ สงฺฆาทิเสสํ อาปนฺโนสีติ วา


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๔๘๑-๔๘๓.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=481&pages=3&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=9803&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=9803&modeTY=2&pagebreak=1#p481