พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓ พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๑๐
ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๔

             [๖๗๒] สัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสัปปีติกธรรม ขันธ์ ๒ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             อัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ปีติ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย ที่เป็นสัปปีติกธรรม ใน
ปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             สัปปีติกธรรม และอัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ และปีติ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสัปปีติกธรรม
ขันธ์ ๒ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             อัปปีติกธรรม อาศัยอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นอัปปีติกธรรม จิตตสมุฏฐานรูป
อาศัยปีติ
             ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ และกฏัตตารูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นอัปปีติกธรรม ขันธ์ ๒
ฯลฯ กฏัตตารูป อาศัยปีติ หทัยวัตถุ อาศัยขันธ์ทั้งหลาย ขันธ์ทั้งหลายอาศัยหทัยวัตถุ หทัยวัตถุ
อาศัยปีติ ปีติอาศัยหทัยวัตถุ อาศัยมหาภูตรูป ๑ ฯลฯ.
             พึงทำสัปปีติกทุกะ เหมือนกับสวิตักกทุกะ ในที่ทั้งปวง
             ในปัจจัยทั้งปวง ปวัตติ ปฏิสนธิ	มีวาระ ๙.
             [๖๗๓] 	ในเหตุปัจจัย    	มีวาระ ๙
                          ในอารัมมณปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอธิปติปัจจัย	มี  "  ๙ ฯลฯ
                          ในปุเรชาตปัจจัย	มี  "  ๖
                          ในกัมมปัจจัย   	มี  "  ๙
                          ในวิปากปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอวิคตปัจจัย	มี  "  ๙.
             [๖๗๔] สัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ ขันธ์ ๒ ฯลฯ
             อัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ปีติและจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ.
             สัปปีติกธรรม และอัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ และปีติ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่ง
เป็นอเหตุกะ ขันธ์ ๒ ฯลฯ.
             อัปปีติกธรรม อาศัยอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นอัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ
ขันธ์ ๒ ฯลฯ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยปีติ
             ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ และกฏัตตารูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นอัปปีติกธรรม
ขันธ์ ๒ และกฏัตตารูป อาศัยขันธ์ ๒ หทัยวัตถุ อาศัยขันธ์ทั้งหลาย ขันธ์ทั้งหลายอาศัย
หทัยวัตถุ มหาภูตรูป ๑ ตลอดถึงอสัญญสัตว์ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วย
อุทธัจจะ อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.
             สัปปีติกธรรม อาศัยอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัปปีติกธรรม อาศัยปีติ ซึ่งเป็นอเหตุกะ.
พึงกระทำมูล
             ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัปปีติกธรรม และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยปีติ.
             สัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม และอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ และปีติ ขันธ์ ๒ ฯลฯ.
             อัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรม และอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ และปีติ
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ และมหาภูตรูป
ทั้งหลาย.
             สัปปีติกธรรม และอัปปีติกธรรม อาศัยสัปปีติกธรรมและอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่
เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ
และปีติ ขันธ์ ๒ ฯลฯ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ และปีติ
ขันธ์ ๒ ฯลฯ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัปปีติกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ และ
ปีติ และมหาภูตรูปทั้งหลาย.
             [๖๗๕] 	ในปัจจัยที่ไม่ใช่เหตุปัจจัย    	มีวาระ ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อารัมมณปัจจัย	มี  "  ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อธิปติปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อนันตรปัจจัย	มี  "  ๓ ฯลฯ
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อุปนิสสยปัจจัย	มี  "  ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่ปุเรชาตปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่ปัจฉาชาตปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อาเสวนปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่กัมมปัจจัย	มี  "  ๔
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่วิปากปัจจัย	มี  "  ๑
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อาหารปัจจัย	มี  "  ๑
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อินทริยปัจจัย	มี  "  ๑
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่ฌานปัจจัย	มี  "  ๑
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่มัคคปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่สัมปยุตตปัจจัย	มี  "  ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่วิปปยุตตปัจจัย	มี  "  ๖
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่นัตถิปัจจัย	มี  "  ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อวิคตปัจจัย	มี  "  ๓.
การนับทั้งสอง นอกจากนี้ก็ดี สหชาตวารก็ดี พึงกระทำอย่างนี้.
ปัจจยวาร

             เนื้อความพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓ บรรทัดที่ ๑๑๒๐๘-๑๑๒๘๐ หน้าที่ ๔๓๘-๔๔๑.
http://84000.org/tipitaka/read/v.php?B=43&A=11208&Z=11280&pagebreak=0
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=43&item=672&items=4&mode=bracket
             อ่านโดยใช้เนื้อความเป็น เกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=43&item=672&items=4
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=43&item=672&items=4&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=43&item=672&items=4&mode=bracket
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=43&i=672
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_43