พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๒ อภิ. วิภงฺโค

     [๔๕๘]   จตฺตาโร   สติปฏฺฐานา  อิธ  ภิกฺขุ  กาเย  กายานุปสฺสี
วิหรติ   เวทนาสุ   เวทนานุปสฺสี   วิหรติ   จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ
ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ ฯ
     [๔๕๙]   กถญฺจ   ภิกฺขุ   กาเย  กายานุปสฺสี  วิหรติ  อิธ  ภิกฺขุ
ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ  ภาเวติ  นิยฺยานิกํ  อปจยคามึ  ทิฏฺฐิคตานํ
ปหานาย   ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ
ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ  ทุกฺขาปฏิปทํ  ทนฺธาภิญฺญํ  กาเย  กายานุปสฺสี
ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ   อนุสฺสติ  ฯเปฯ  สมฺมาสติ  สติสมฺโพชฺฌงฺโค
มคฺคงฺคํ   มคฺคปริยาปนฺนํ   อิทํ   วุจฺจติ   สติปฏฺฐานํ   อวเสสา  ธมฺมา
สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๕๙.๑}   กถญฺจ  ภิกฺขุ  เวทนาสุ  เวทนานุปสฺสี  วิหรติ อิธ ภิกฺขุ
ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ  ภาเวติ  นิยฺยานิกํ  อปจยคามึ  ทิฏฺฐิคตานํ
ปหานาย  ปฐมาย  ภูมิยา  ปตฺติยา  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ ปฐมํ ฌานํ
อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ   เวทนาสุ  เวทนานุปสฺสี
ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ   อนุสฺสติ  ฯเปฯ  สมฺมาสติ  สติสมฺโพชฺฌงฺโค
มคฺคงฺคํ   มคฺคปริยาปนฺนํ   อิทํ   วุจฺจติ   สติปฏฺฐานํ   อวเสสา  ธมฺมา
สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๕๙.๒}   กถญฺจ  ภิกฺขุ  จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี วิหรติ อิธ ภิกฺขุ ยสฺมึ
สมเย   โลกุตฺตรํ   ฌานํ   ภาเวติ   นิยฺยานิกํ   อปจยคามึ  ทิฏฺฐิคตานํ
ปหานาย   ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ
ฌานํ     อุปสมฺปชฺช     วิหรติ    ทุกฺขาปฏิปทํ    ทนฺธาภิญฺญํ    จิตฺเต
จิตฺตานุปสฺสี   ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ   อนุสฺสติ   ฯเปฯ   สมฺมาสติ
สติสมฺโพชฺฌงฺโค    มคฺคงฺคํ   มคฺคปริยาปนฺนํ   อิทํ   วุจฺจติ   สติปฏฺฐานํ
อวเสสา ธมฺมา สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๕๙.๓}   กถญฺจ   ภิกฺขุ   ธมฺเมสุ   ธมฺมานุปสฺสี   วิหรติ  อิธ
ภิกฺขุ   ยสฺมึ   สมเย   โลกุตฺตรํ   ฌานํ  ภาเวติ  นิยฺยานิกํ  อปจยคามึ
ทิฏฺฐิคตานํ   ปหานาย   ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา   วิวิจฺเจว  กาเมหิ
ฯเปฯ    ปฐมํ   ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ
ธมฺเมสุ    ธมฺมานุปสฺสี   ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ   อนุสฺสติ   ฯเปฯ
สมฺมาสติ        สติสมฺโพชฺฌงฺโค        มคฺคงฺคํ       มคฺคปริยาปนฺนํ
อิทํ วุจฺจติ สติปฏฺฐานํ อวเสสา ธมฺมา สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๕๙.๔}   ตตฺถ   กตมํ   สติปฏฺฐานํ   อิธ  ภิกฺขุ  ยสฺมึ  สมเย
โลกุตฺตรํ   ฌานํ   ภาเวติ   นิยฺยานิกํ  อปจยคามึ  ทิฏฺฐิคตานํ  ปหานาย
ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ   ธมฺเมสุ   ธมฺมานุปสฺสี
ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ   อนุสฺสติ  ฯเปฯ  สมฺมาสติ  สติสมฺโพชฺฌงฺโค
มคฺคงฺคํ   มคฺคปริยาปนฺนํ   อิทํ   วุจฺจติ   สติปฏฺฐานํ   อวเสสา  ธมฺมา
สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     [๔๖๐]   จตฺตาโร   สติปฏฺฐานา  อิธ  ภิกฺขุ  กาเย  กายานุปสฺสี
วิหรติ   เวทนาสุ   เวทนานุปสฺสี   วิหรติ   จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ
ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ ฯ
     [๔๖๑]   กถญฺจ   ภิกฺขุ   กาเย  กายานุปสฺสี  วิหรติ  อิธ  ภิกฺขุ
ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ  ภาเวติ  นิยฺยานิกํ  อปจยคามึ  ทิฏฺฐิคตานํ
ปหานาย   ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ
ฌานํ    อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ   ตสฺมึ   สมเย
ผสฺโส   โหติ   ฯเปฯ  อวิกฺเขโป  โหติ  อิเม  ธมฺมา  กุสลา  ตสฺเสว
โลกุตฺตรสฺส   กุสลสฺส   ฌานสฺส   กตตฺตา  ภาวิตตฺตา  วิปากํ  วิวิจฺเจว
กาเมหิ    ฯเปฯ    ปฐมํ    ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ
ทนฺธาภิญฺญํ   สุญฺญตํ   กาเย   กายานุปสฺสี   ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ
อนุสฺสติ   ฯเปฯ   สมฺมาสติ   สติสมฺโพชฺฌงฺโค   มคฺคงฺคํ  มคฺคปริยาปนฺนํ
อิทํ วุจฺจติ สติปฏฺฐานํ อวเสสา ธมฺมา สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๖๑.๑}   กถญฺจ   ภิกฺขุ   เวทนาสุ  เวทนานุปสฺสี  วิหรติ  อิธ
ภิกฺขุ   ยสฺมึ   สมเย   โลกุตฺตรํ   ฌานํ  ภาเวติ  นิยฺยานิกํ  อปจยคามึ
ทิฏฺฐิคตานํ   ปหานาย   ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา   วิวิจฺเจว  กาเมหิ
ฯเปฯ    ปฐมํ   ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ
ตสฺมึ   สมเย   ผสฺโส   โหติ   ฯเปฯ  อวิกฺเขโป  โหติ  อิเม  ธมฺมา
กุสลา   ตสฺเสว   โลกุตฺตรสฺส   กุสลสฺส   ฌานสฺส  กตตฺตา  ภาวิตตฺตา
วิปากํ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ   ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ทุกฺขาปฏิปทํ    ทนฺธาภิญฺญํ    สุญฺญตํ    เวทนาสุ    เวทนานุปสฺสี   ยา
ตสฺมึ    สมเย    สติ   อนุสฺสติ   ฯเปฯ   สมฺมาสติ   สติสมฺโพชฺฌงฺโค
มคฺคงฺคํ     มคฺคปริยาปนฺนํ    อิทํ    วุจฺจติ    สติปฏฺฐานํ    อวเสสา
ธมฺมา สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๖๑.๒}   กถญฺจ  ภิกฺขุ   จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ  อิธ  ภิกฺขุ
ยสฺมึ    สมเย    โลกุตฺตรํ    ฌานํ   ภาเวติ   นิยฺยานิกํ   อปจยคามึ
ทิฏฺฐิคตานํ   ปหานาย   ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา   วิวิจฺเจว  กาเมหิ
ฯเปฯ    ปฐมํ   ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ
ตสฺมึ  สมเย  ผสฺโส  โหติ  ฯเปฯ  อวิกฺเขโป  โหติ  อิเม ธมฺมา กุสลา
ตสฺเสว    โลกุตฺตรสฺส    กุสลสฺส    ฌานสฺส    กตตฺตา    ภาวิตตฺตา
วิปากํ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ   ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ทุกฺขาปฏิปทํ     ทนฺธาภิญฺญํ     สุญฺญตํ    จิตฺเต    จิตฺตานุปสฺสี    ยา
ตสฺมึ    สมเย    สติ   อนุสฺสติ   ฯเปฯ   สมฺมาสติ   สติสมฺโพชฺฌงฺโค
มคฺคงฺคํ     มคฺคปริยาปนฺนํ    อิทํ    วุจฺจติ    สติปฏฺฐานํ    อวเสสา
ธมฺมา สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๖๑.๓}   กถญฺจ  ภิกฺขุ  ธมฺเมสุ  ธมฺมานุปสฺสี  วิหรติ  อิธ  ภิกฺขุ
ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ  ภาเวติ  นิยฺยานิกํ  อปจยคามึ  ทิฏฺฐิคตานํ
ปหานาย   ปฐมาย   ภูมิยา   ปตฺติยา  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ
ฌานํ    อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ   ตสฺมึ   สมเย
ผสฺโส  โหติ ฯเปฯ อวิกฺเขโป โหติ อิเม ธมฺมา กุสลา ตสฺเสว โลกุตฺตรสฺส
กุสลสฺส  ฌานสฺส  กตตฺตา  ภาวิตตฺตา  วิปากํ  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ
ปฐมํ    ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ   สุญฺญตํ
ธมฺเมสุ    ธมฺมานุปสฺสี   ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ   อนุสฺสติ   ฯเปฯ
สมฺมาสติ    สติสมฺโพชฺฌงฺโค    มคฺคงฺคํ   มคฺคปริยาปนฺนํ   อิทํ   วุจฺจติ
สติปฏฺฐานํ อวเสสา ธมฺมา สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
     {๔๖๑.๔}   ตตฺถ  กตมํ  สติปฏฺฐานํ  อิธ ภิกฺขุ ยสฺมึ สมเย โลกุตฺตรํ
ฌานํ   ภาเวติ   นิยฺยานิกํ   อปจยคามึ   ทิฏฺฐิคตานํ  ปหานาย  ปฐมาย
ภูมิยา  ปตฺติยา  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ  ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ
ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ  ตสฺมึ  สมเย  ผสฺโส  โหติ  ฯเปฯ  อวิกฺเขโป
โหติ   อิเม   ธมฺมา   กุสลา   ตสฺเสว  โลกุตฺตรสฺส  กุสลสฺส  ฌานสฺส
กตตฺตา   ภาวิตตฺตา   วิปากํ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ    ทุกฺขาปฏิปทํ    ทนฺธาภิญฺญํ    สุญฺญตํ    ธมฺเมสุ
ธมฺมานุปสฺสี   ยา   ตสฺมึ   สมเย   สติ   อนุสฺสติ   ฯเปฯ   สมฺมาสติ
สติสมฺโพชฺฌงฺโค    มคฺคงฺคํ   มคฺคปริยาปนฺนํ   อิทํ   วุจฺจติ   สติปฏฺฐานํ
อวเสสา ธมฺมา สติปฏฺฐานสมฺปยุตฺตา ฯ
                                  อภิธมฺมภาชนียํ ฯ
     [๔๖๒]   จตฺตาโร   สติปฏฺฐานา  อิธ  ภิกฺขุ  กาเย  กายานุปสฺสี
วิหรติ   อาตาปี   สมฺปชาโน   สติมา  วิเนยฺย  โลเก  อภิชฺฌาโทมนสฺสํ
เวทนาสุ   เวทนานุปสฺสี   วิหรติ   อาตาปี  สมฺปชาโน  สติมา  วิเนยฺย
โลเก  อภิชฺฌาโทมนสฺสํ  จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ  อาตาปี  สมฺปชาโน
สติมา    วิเนยฺย    โลเก    อภิชฺฌาโทมนสฺสํ   ธมฺเมสุ   ธมฺมานุปสฺสี
วิหรติ  อาตาปี  สมฺปชาโน  สติมา  วิเนยฺย  โลเก  อภิชฺฌาโทมนสฺสํ  ฯ
จตุนฺนํ   สติปฏฺฐานานํ   กติ   กุสลา   กติ   อกุสลา   กติ  อพฺยากตา
ฯเปฯ กติ สรณา กติ อรณา ฯ
     [๔๖๓]   สิยา  กุสลา  สิยา  อพฺยากตา  สิยา  สุขาย  เวทนาย
สมฺปยุตฺตา   สิยา   อทุกฺขมสุขาย   เวทนาย  สมฺปยุตฺตา  สิยา  วิปากา
สิยา      วิปากธมฺมธมฺมา      อนุปาทินฺนอนุปาทานิยา     อสงฺกิลิฏฺฐ-
อสงฺกิเลสิกา    สิยา    สวิตกฺกสวิจารา    สิยา   อวิตกฺกวิจารมตฺตา
สิยา   อวิตกฺกอวิจารา   สิยา   ปีติสหคตา   สิยา   สุขสหคตา   สิยา
อุเปกฺขาสหคตา      เนวทสฺสเนนนภาวนายปหาตพฺพา     เนวทสฺสเนน-
นภาวนายปหาตพฺพเหตุกา  สิยา  อปจยคามิโน  สิยา  เนวอาจยคามิโน-
นอปจยคามิโน    สิยา    เสกฺขา    สิยา    อเสกฺขา    อปฺปมาณา
อปฺปมาณารมฺมณา    ปณีตา    สิยา    สมฺมตฺตนิยตา    สิยา   อนิยตา
มคฺคารมฺมณา  สิยา  มคฺคเหตุกา  สิยา  มคฺคาธิปติโน  สิยา  น วตฺตพฺพา
มคฺคเหตุกาติปิ   มคฺคาธิปติโนติปิ   สิยา   อุปฺปนฺนา   สิยา   อนุปฺปนฺนา
สิยา   อุปฺปาทิโน   สิยา   อตีตา   สิยา  อนาคตา  สิยา  ปจฺจุปฺปนฺนา
น        วตฺตพฺพา        อตีตารมฺมณาติปิ        อนาคตารมฺมณาติปิ
ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณาติปิ    สิยา    อชฺฌตฺตา    สิยา    พหิทฺธา    สิยา
อชฺฌตฺตพหิทฺธา พหิทฺธารมฺมณา อนิทสฺสนอปฺปฏิฆา ฯ
     [๔๖๔]   น   เหตู   สเหตุกา   เหตุสมฺปยุตฺตา   น   วตฺตพฺพา
เหตู  เจว  สเหตุกา  จาติ  สเหตุกา  เจว  น  จ  เหตู  น วตฺตพฺพา
เหตู   เจว   เหตุสมฺปยุตฺตา  จาติ  เหตุสมฺปยุตฺตา  เจว  น  จ  เหตู
น   เหตู   สเหตุกา   ฯ   สปฺปจฺจยา   สงฺขตา  อนิทสฺสนา  อปฺปฏิฆา
อรูปา   โลกุตฺตรา   เกนจิ   วิญฺเญยฺยา   เกนจิ   น   วิญฺเญยฺยา  ฯ
โน    อาสวา   อนาสวา   อาสววิปฺปยุตฺตา   น   วตฺตพฺพา   อาสวา
เจว  สาสวา  จาติปิ  สาสวา  เจว  โน  จ  อาสวาติปิ  น  วตฺตพฺพา
อาสวา   เจว   อาสวสมฺปยุตฺตา   จาติปิ   อาสวสมฺปยุตฺตา  เจว  โน
จ   อาสวาติปิ   อาสววิปฺปยุตฺตอนาสวา   ฯ   โน   สญฺโญชนา  ฯเปฯ
โน  คนฺถา  ฯเปฯ  โน  โอฆา  ฯเปฯ  โน  โยคา  ฯเปฯ โน นีวรณา
ฯเปฯ   โน   ปรามาสา   ฯเปฯ   สารมฺมณา   โน  จิตฺตา  เจตสิกา
จิตฺตสมฺปยุตฺตา       จิตฺตสํสฏฺฐา      จิตฺตสมุฏฺฐานา      จิตฺตสหภุโน
จิตฺตานุปริวตฺติโน        จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานา       จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐาน-
สหภุโน      จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานานุปริวตฺติโน      พาหิรา     นุปาทา
อนุปาทินฺนา   ฯ  นุปาทานา  ฯเปฯ  โน  กิเลสา  ฯเปฯ  น  ทสฺสเนน
ปหาตพฺพา   น   ภาวนาย   ปหาตพฺพา   น  ทสฺสเนน  ปหาตพฺพเหตุกา
น    ภาวนาย   ปหาตพฺพเหตุกา   สิยา   สวิตกฺกา   สิยา   อวิตกฺกา
สิยา   สวิจารา   สิยา   อวิจารา   สิยา   สปฺปีติกา  สิยา  อปฺปีติกา
สิยา   ปีติสหคตา   สิยา   น   ปีติสหคตา   สิยา   สุขสหคตา   สิยา
น   สุขสหคตา   สิยา   อุเปกฺขาสหคตา   สิยา   น   อุเปกฺขาสหคตา
น    กามาวจรา    น   รูปาวจรา   น   อรูปาวจรา   อปริยาปนฺนา
สิยา   นิยฺยานิกา   สิยา   อนิยฺยานิกา   สิยา   นิยตา  สิยา  อนิยตา
อนุตฺตรา อรณาติ ฯ
                                  ปญฺหาปุจฺฉกํ ฯ
                            สติปฏฺฐานวิภงฺโค สมตฺโต ฯ
                                     ---------
                               สมฺมปฺปธานวิภงฺโค
     [๔๖๕]   จตฺตาโร  สมฺมปฺปธานา  อิธ  ภิกฺขุ  อนุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ
อกุสลานํ   ธมฺมานํ   อนุปฺปาทาย  ฉนฺทํ  ชเนติ  วายมติ  วิริยํ  อารภติ
จิตฺตํ     ปคฺคณฺหาติ     ปทหติ    อุปฺปนฺนานํ    ปาปกานํ    อกุสลานํ
ธมฺมานํ   ปหานาย   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ   วิริยํ   อารภติ   จิตฺตํ
ปคฺคณฺหาติ   ปทหติ   อนุปฺปนฺนานํ   กุสลานํ   ธมฺมานํ  อุปฺปาทาย  ฉนฺทํ
ชเนติ   วายมติ   วิริยํ   อารภติ  จิตฺตํ  ปคฺคณฺหาติ  ปทหติ  อุปฺปนฺนานํ
กุสลานํ    ธมฺมานํ    ฐิติยา   อสมฺโมสาย   ภิยฺโยภาวาย   เวปุลฺลาย
ภาวนาย   ปาริปูริยา   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ   วิริยํ  อารภติ  จิตฺตํ
ปคฺคณฺหาติ ปทหติ ฯ
     [๔๖๖]   กถญฺจ  ภิกฺขุ  อนุปฺปนฺนานํ  ปาปกานํ  อกุสลานํ  ธมฺมานํ
อนุปฺปาทาย   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ  วิริยํ  อารภติ  จิตฺตํ  ปคฺคณฺหาติ
ปทหติ   ฯ   ตตฺถ   กตเม   อนุปฺปนฺนา  ปาปกา  อกุสลา  ธมฺมา  ตีณิ
อกุสลมูลานิ  โลโภ  โทโส  โมโห  ตเทกฏฺฐา  จ  กิเลสา  ตํสมฺปยุตฺโต
เวทนากฺขนฺโธ      สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ
ตํสมุฏฺฐานํ   กายกมฺมํ   วจีกมฺมํ   มโนกมฺมํ   อิเม  วุจฺจนฺติ  อนุปฺปนฺนา
ปาปกา   อกุสลา   ธมฺมา   ฯ   อิติ   อิเมสํ   อนุปฺปนฺนานํ  ปาปกานํ
อกุสลานํ   ธมฺมานํ   อนุปฺปาทาย  ฉนฺทํ  ชเนติ  วายมติ  วิริยํ  อารภติ
จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ ฯ
     [๔๖๗]   ฉนฺทํ  ชเนตีติ  ตตฺถ  กตโม  ฉนฺโท  โย ฉนฺโท ฉนฺทีกตา
กตฺตุกมฺยตา   กุสโล   ธมฺมจฺฉนฺโท   อยํ   วุจฺจติ   ฉนฺโท   อิมํ  ฉนฺทํ
ชเนติ   สญฺชเนติ   อุฏฺฐาเปติ   สมุฏฺฐาเปติ   นิพฺพตฺเตติ  อภินิพฺพตฺเตติ
เตน วุจฺจติ ฉนฺทํ ชเนตีติ ฯ
     [๔๖๘]   วายมตีติ   ตตฺถ   กตโม   วายาโม   โย   เจตสิโก
วิริยารมฺโภ   ฯเปฯ   สมฺมาวายาโม   อยํ   วุจฺจติ   วายาโม  อิมินา
วายาเมน     อุเปโต    โหติ    สมุเปโต    อุปาคโต    สมุปาคโต
อุปปนฺโน สมุปปนฺโน สมนฺนาคโต เตน วุจฺจติ วายมตีติ ฯ
     [๔๖๙]   วิริยํ   อารภตีติ   ตตฺถ   กตมํ   วิริยํ  โย  เจตสิโก
วิริยารมฺโภ   ฯเปฯ   สมฺมาวายาโม   อิทํ   วุจฺจติ   วิริยํ  อิมํ  วิริยํ
อารภติ   สมารภติ   อาเสวติ  ภาเวติ  พหุลีกโรติ  เตน  วุจฺจติ  วิริยํ
อารภตีติ ฯ
     [๔๗๐]   จิตฺตํ   ปคฺคณฺหาตีติ  ตตฺถ  กตมํ  จิตฺตํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ   วุจฺจติ   จิตฺตํ   อิมํ
จิตฺตํ     ปคฺคณฺหาติ     สมฺปคฺคณฺหาติ    อุปตฺถมฺเภติ    ปจฺจุปตฺถมฺเภติ
เตน วุจฺจติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ ฯ
     [๔๗๑]   ปทหตีติ  ตตฺถ  กตมํ  ปธานํ  โย  เจตสิโก  วิริยารมฺโภ
ฯเปฯ   สมฺมาวายาโม   อิทํ  วุจฺจติ  ปธานํ  อิมินา  ปธาเนน  อุเปโต
โหติ ฯเปฯ สมนฺนาคโต เตน วุจฺจติ ปทหตีติ ฯ
     [๔๗๒]   กถญฺจ   ภิกฺขุ  อุปฺปนฺนานํ  ปาปกานํ  อกุสลานํ  ธมฺมานํ
ปหานาย   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ   วิริยํ   อารภติ  จิตฺตํ  ปคฺคณฺหาติ
ปทหติ   ฯ   ตตฺถ   กตเม   อุปฺปนฺนา   ปาปกา  อกุสลา  ธมฺมา  ตีณิ
อกุสลมูลานิ  โลโภ  โทโส  โมโห  ตเทกฏฺฐา  จ  กิเลสา  ตํสมฺปยุตฺโต
เวทนากฺขนฺโธ      สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ
ตํสมุฏฺฐานํ   กายกมฺมํ   วจีกมฺมํ   มโนกมฺมํ   อิเม   วุจฺจนฺติ  อุปฺปนฺนา
ปาปกา   อกุสลา   ธมฺมา   ฯ   อิติ   อิเมสํ   อุปฺปนฺนานํ   ปาปกานํ
อกุสลานํ   ธมฺมานํ   ปหานาย   ฉนฺทํ   ชเนติ  วายมติ  วิริยํ  อารภติ
จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ ฯ
     [๔๗๓]   ฉนฺทํ  ชเนตีติ  ตตฺถ  กตโม  ฉนฺโท  โย ฉนฺโท ฉนฺทีกตา
กตฺตุกมฺยตา   กุสโล   ธมฺมจฺฉนฺโท   อยํ   วุจฺจติ   ฉนฺโท   อิมํ  ฉนฺทํ
ชเนติ   สญฺชเนติ   อุฏฺฐาเปติ   สมุฏฺฐาเปติ   นิพฺพตฺเตติ  อภินิพฺพตฺเตติ
เตน วุจฺจติ ฉนฺทํ ชเนตีติ ฯ
     [๔๗๔]   วายมตีติ  ตตฺถ  กตโม วายาโม โย เจตสิโก วิริยารมฺโภ
ฯเปฯ  สมฺมาวายาโม  อยํ  วุจฺจติ  วายาโม  อิมินา  วายาเมน อุเปโต
โหติ ฯเปฯ สมนฺนาคโต เตน วุจฺจติ วายมตีติ ฯ
     [๔๗๕]   วิริยํ  อารภตีติ  ตตฺถ กตมํ วิริยํ โย เจตสิโล วิริยารมฺโภ
ฯเปฯ  สมฺมาวายาโม  อิทํ  วุจฺจติ  วิริยํ  อิมํ  วิริยํ  อารภติ  สมารภติ
อาเสวติ ภาเวติ พหุลีกโรติ เตน วุจฺจติ วิริยํ อารภตีติ ฯ
     [๔๗๖]   จิตฺตํ   ปคฺคณฺหาตีติ  ตตฺถ  กตมํ  จิตฺตํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ   วุจฺจติ   จิตฺตํ   อิมํ
จิตฺตํ     ปคฺคณฺหาติ     สมฺปคฺคณฺหาติ    อุปตฺถมฺเภติ    ปจฺจุปตฺถมฺเภติ
เตน วุจฺจติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ ฯ
     [๔๗๗]   ปทหตีติ  ตตฺถ  กตมํ  ปธานํ  โย  เจตสิโก  วิริยารมฺโภ
ฯเปฯ   สมฺมาวายาโม   อิทํ  วุจฺจติ  ปธานํ  อิมินา  ปธาเนน  อุเปโต
โหติ ฯเปฯ สมนฺนาคโต เตน วุจฺจติ ปทหตีติ ฯ
     [๔๗๘]   กถญฺจ  ภิกฺขุ  อนุปฺปนฺนานํ  กุสลานํ  ธมฺมานํ  อุปฺปาทาย
ฉนฺทํ  ชเนติ  วายมติ  วิริยํ  อารภติ  จิตฺตํ  ปคฺคณฺหาติ  ปทหติ  ฯ ตตฺถ
กตเม   อนุปฺปนฺนา   กุสลา   ธมฺมา  ตีณิ  กุสลมูลานิ  อโลโภ  อโทโส
อโมโห    ตํสมฺปยุตฺโต   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ    ตํสมุฏฺฐานํ    กายกมฺมํ    วจีกมฺมํ   มโนกมฺมํ   อิเม
วุจฺจนฺติ  อนุปฺปนฺนา  กุสลา  ธมฺมา  ฯ  อิติ  อิเมสํ  อนุปฺปนฺนานํ กุสลานํ
ธมฺมานํ   อุปฺปาทาย   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ   วิริยํ   อารภติ  จิตฺตํ
ปคฺคณฺหาติ ปทหติ ฯ
     [๔๗๙]   ฉนฺทํ  ชเนตีติ  ฯเปฯ  วายมตีติ  ฯเปฯ  วิริยํ  อารภตีติ
ฯเปฯ   จิตฺตํ   ปคฺคณฺหาตีติ   ฯเปฯ  ปทหตีติ  ตตฺถ  กตมํ  ปธานํ  โย
เจตสิโก  วิริยารมฺโภ  ฯเปฯ  สมฺมาวายาโม  อิทํ  วุจฺจติ  ปธานํ อิมินา
ปธาเนน อุเปโต โหติ ฯเปฯ สมนฺนาคโต เตน วุจฺจติ ปทหตีติ ฯ
     [๔๘๐]   กถญฺจ   ภิกฺขุ   อุปฺปนฺนานํ   กุสลานํ   ธมฺมานํ  ฐิติยา
อสมฺโมสาย   ภิยฺโยภาวาย   เวปุลฺลาย   ภาวนาย   ปาริปูริยา   ฉนฺทํ
ชเนติ  วายมติ  วิริยํ  อารภติ  จิตฺตํ  ปคฺคณฺหาติ  ปทหติ  ฯ ตตฺถ กตเม
อุปฺปนฺนา   กุสลา   ธมฺมา   ตีณิ  กุสลมูลานิ  อโลโภ  อโทโส  อโมโห
ตํสมฺปยุตฺโต      เวทนากฺขนฺโธ      สญฺญากฺขนฺโธ      สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   ตํสมุฏฺฐานํ  กายกมฺมํ  วจีกมฺมํ  มโนกมฺมํ  อิเม  วุจฺจนฺติ
อุปฺปนฺนา   กุสลา  ธมฺมา  ฯ  อิติ  อิเมสํ  อุปฺปนฺนานํ  กุสลานํ  ธมฺมานํ
ฐิติยา   อสมฺโมสาย   ภิยฺโยภาวาย   เวปุลฺลาย   ภาวนาย  ปาริปูริยา
ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วิริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ ฯ
     [๔๘๑]   ฐิติยาติ  ยา  ฐิติ  โส  อสมฺโมโส  โย  อสมฺโมโส  โส
ภิยฺโยภาโว   โย   ภิยฺโยภาโว  ตํ  เวปุลฺลํ  ยํ  เวปุลฺลํ  สา  ภาวนา
ยา ภาวนา สา ปาริปูริ ฯ
     [๔๘๒]   ฉนฺทํ  ชเนตีติ  ฯเปฯ  วายมตีติ  ฯเปฯ  วิริยํ  อารภตีติ
ฯเปฯ   จิตฺตํ   ปคฺคณฺหาตีติ   ฯเปฯ   ปทหตีติ   ตตฺถ   กตมํ   ปธานํ
โย   เจตสิโก  วิริยารมฺโภ  ฯเปฯ  สมฺมาวายาโม  อิทํ  วุจฺจติ  ปธานํ
อิมินา ปธาเนน อุเปโต โหติ ฯเปฯ สมนฺนาคโต เตน วุจฺจติ ปทหตีติ ฯ
                                 สุตฺตนฺตภาชนียํ ฯ
     [๔๘๓]   จตฺตาโร    สมฺมปฺปธานา   อิธ   ภิกฺขุ   อนุปฺปนฺนานํ
ปาปกานํ   อกุสลานํ  ธมฺมานํ  อนุปฺปาทาย  ฉนฺทํ  ชเนติ  วายมติ  วิริยํ
อารภติ   จิตฺตํ   ปคฺคณฺหาติ   ปทหติ   อุปฺปนฺนานํ   ปาปกานํ  อกุสลานํ
ธมฺมานํ   ปหานาย   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ   วิริยํ   อารภติ   จิตฺตํ
ปคฺคณฺหาติ    ปทหติ    อนุปฺปนฺนานํ    กุสลานํ    ธมฺมานํ   อุปฺปาทาย
ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ   วิริยํ   อารภติ   จิตฺตํ   ปคฺคณฺหาติ   ปทหติ
อุปฺปนฺนานํ    กุสลานํ    ธมฺมานํ   ฐิติยา   อสมฺโมสาย   ภิยฺโยภาวาย
เวปุลฺลาย   ภาวนาย  ปาริปูริยา  ฉนฺทํ  ชเนติ  วายมติ  วิริยํ  อารภติ
จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ ฯ
     [๔๘๔]   กถญฺจ  ภิกฺขุ  อนุปฺปนฺนานํ  ปาปกานํ  อกุสลานํ  ธมฺมานํ
อนุปฺปาทาย   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ  วิริยํ  อารภติ  จิตฺตํ  ปคฺคณฺหาติ
ปทหติ   อิธ   ภิกฺขุ   ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ  ภาเวติ  นิยฺยานิกํ
อปจยคามึ   ทิฏฺฐิคตานํ   ปหานาย   ปฐมาย  ภูมิยา  ปตฺติยา  วิวิจฺเจว
กาเมหิ    ฯเปฯ    ปฐมํ    ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ
ทนฺธาภิญฺญํ   ตสฺมึ   สมเย   อนุปฺปนฺนานํ   ปาปกานํ  อกุสลานํ  ธมฺมานํ
อนุปฺปาทาย   ฉนฺทํ   ชเนติ   วายมติ  วิริยํ  อารภติ  จิตฺตํ  ปคฺคณฺหาติ
ปทหติ ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๕ หน้าที่ ๒๗๒-๒๘๕.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=35&item=458&items=27
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=35&item=458&items=27&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=35&item=458&items=27
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=35&item=458&items=27
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=458
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕
https://84000.org/tipitaka/read/?index_35
https://84000.org/tipitaka/english/?index_35