[๑๔๖] วินยมฺหิ มหตฺเถสุ เปสลานํ สุขาวเห
นิคฺคหานญฺจ ๒- ปาปิจฺเฉ ลชฺชีนํ ปคฺคเหสุ จ
สาสนาธารเณ เจว สพฺพญฺญุชินโคจเร
อนญฺญวิสเย เขเม สุปญฺญตฺเต อสํสเย
ขนฺธเก วินเย เจว ปริวาเร จ มาติเก
ยถาตฺถการี ๓- กุสโล ปฏิปชฺชติ โยนิโส ฯ
โย ควํ น วิชานาติ น โส รกฺขติ โคคณํ
@เชิงอรรถ: ๑ สี. ปฏินิสฺสเชตํ ฯ ๒ นิคฺคหานนฺติ นิคฺคหกรเณสูติ วิมติวิโนทนี ฯ
@ยุ. นิคฺคเห จ ปาปิจฺฉานํ ฯ ๓ ยุ. ยถตฺถการี ฯ
เอวํ สีลํ อชานนฺโต กึ โส รกฺเขยฺย สํวรํ ฯ
ปมุฏฺฐมฺหิ จ สุตฺตนฺเต อภิธมฺเม จ ตาวเท
วินเย อวินฏฺฐมฺหิ ปุน ติฏฺฐติ สาสนํ ฯ
ตสฺมา สงฺคาหนาเหตุ ๑- อุทฺทานํ อนุปุพฺพโส
ปวกฺขามิ ยถาญาณํ ๒- สุณาถ ๓- มม ภาสโต ฯ
วตฺถุ นิทานํ อาปตฺติ ๔- นยา เปยฺยาลเมว จ
ทุกฺกรนฺตํ อเสเสตุํ นยโต ตํ ๕- วิชานถาติ ฯ
โพธิ ราชายตนญฺจ ๖- อชปาโล สหมฺปติ
พฺรหฺมาฬาโร อุทฺทโก จ ๗- ภิกฺขุ จ อุปโก อิสิ ฯ
โกณฺฑญฺโญ ภทฺทิโย วปฺโป ๘- มหานาโม จ อสฺสชิ
ยโส จตฺตาริ ปญฺญาล ๙- สพฺเพ เปเสสิ โส ทิสา
วตฺถุ ๑๐- มาเรหิ ตึสา จ อุรุเวลนฺตโย ชฏี
อคฺยาคารํ มหาราชา สกฺโก พฺรหฺมา จ เกวลา ๑๑-
ปํสุกูลํ โปกฺขรณี สิลา จ กกุโธ สิลา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ...เหตุํ ฯ ๒ สี. ม. ยถาญายํ ฯ ๓ สี. สุโณถ ฯ
@๔ สี. วตฺถุํ นิทานํ อาปตฺตึ ฯ ๕ สี. นํ ฯ ๖ สี. โพธิ ราชายตนํ ฯ
@ยุ. โพธิ จ ราชายตนํ ฯ ๗ สี. พฺรหฺมา อาฬาโร
@อุทฺโท จ ฯ ยุ. พฺรหฺมา อาฬาโร อุทฺทโก ฯ ๘ ม. ยุ. รา. โกณฺฑญฺโญ
@วปฺโป ภทฺทิโย ฯ ๙ สี. ยโส จตฺตารปญฺญาส ฯ ม. ยุ. ยโส จตฺตาโร
@ปญฺญาสํ ฯ ๑๐ ม. ยุ. รา. วตฺถุํ ฯ ๑๑ สี. ม. รา. เกวโล ฯ
ชมฺพุ อมฺโพ จ อามณฺโฑ ๑- ปาริปุปฺผญฺจ ๒- อาหริ
ผาลิยนฺตุ อุชฺชลนฺตุ วิชฺฌายนฺตุ จ กสฺสป
นิมุชฺชนฺติ มุขี เมโฆ คยา ลฏฺฐี จ มาคโธ
อุปติสฺโส โกลิโต จ อภิญฺญาตา จ ปพฺพชุํ ๓-
ทุนฺนิวตฺถา ปณามนา กิโส ลูโข จ พฺราหฺมโณ
อนาจารํ อาจรติ อุทรํ มาณโว คโณ
วสฺสํ พาเลหิ ปกฺกนฺโต ทส วสฺสานิ นิสฺสโย
น วตฺตนฺติ ปณาเมตุํ พาลา ปสฺสิทฺธิ ปญฺจ ฉ
โย โส อญฺโญ จ นคฺโค จ อจฺฉินฺนํ ชฏิ สากิโย
มคเธสุ ปญฺจ อาพาธา ภโฏ โจโร องฺคุลิ ๔-
มาคโธ จ อนุญฺญาสิ การา ลิขิ กสาหโต
ลกฺขณา อิณทาโส ๕- จ ภณฺฑุโก อุปลิ ๖- อหิ
สทฺธํ กุลํ กณฺฏโก จ อาหุนฺทฺริกเมว จ
วตฺถุสฺมึ ทารโก สิกฺขา วิหรนฺติ จ กินฺนุโข
สพฺพํ มุขํ อุปชฺฌาเย อปลาฬนกณฺฏโก ฯ
ปณฺฑโก เถยฺยปกฺกนฺโต อหิ จ มาตริ ปิตา
อรหนฺตภิกฺขุนีเภทา รุหิเรน จ พฺยญฺชนํ
อนุปชฺฌายสงฺเฆน คณปณฺฑกปตฺตโก
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อามโล ฯ ยุ. อามลโก ฯ ๒ ยุ. ปาริฉตฺตปุปฺผํ ฯ ๓ ม. ยุ. รา. ปพฺพชฺชํ ฯ
@๔ สี. เอโก ราชา องฺคุลิ ฯ ม. เอโก ราชา จ องฺคุลิ ฯ ยุ. รา. เอโก โจโร
@จ องฺคุลิ ฯ ๕ ม. อิณา ทาโส จ ฯ ๖ ยุ. อุปาลิ ฯ
อจีวรํ ตทุภยํ ยาจิเตนปิ เย ตโย
หตฺถา ปาทา หตฺถปาทา กณฺณา นาสา ตทูภยํ
องฺคุลิ อฬกณฺฑรํ ผณํ ขุชฺชญฺจ วามนํ
คลคณฺฑี ๑- ลกฺขณา จ ๒- กสา ลิขิตสีปที
ปาปปริสทูสี จ ๓- กาณกุณี ๔- ตเถว จ
ขญฺชปกฺขหตญฺเจว ๕- สญฺฉินฺนอิริยาปถํ ๖-
ชรานฺธมูคพธิรํ อนฺธมูคญฺจ ยํ ตหึ
อนฺธพธิรํ ยํ วุตฺตํ มูคพธิรเมว จ
อนฺธมูคพธิรญฺจ อลชฺชีนญฺจ นิสฺสยํ
วตฺถพฺพญฺจ ตถาทฺธานํ ๗- ยาจมาเนน เปกฺขนา
อาคจฺฉตุ ๘- วิวาเทนฺติ เอกุปชฺเฌน ๙- กสฺสโป
ทิสฺสนฺติ อุปสมฺปนฺนา อาพาเธหิ จ ปีฬิตา
อนนุสิฏฺฐา วิตฺถนฺติ ตตฺเถว อนุสาสนา
สงฺเฆปิจ อโถ พาโล ๑๐- อสมฺมโต ๑๑- จ เอกโต
อุลฺลุมฺปตุปสมฺปทา นิสฺสโย เอกโต ตโยติ
อิมสฺมึ ขนฺธเก วตฺถุ เอกสตํ ทฺวาสตฺตติ ฯ
มหาขนฺธเก อุทฺทานํ นิฏฺฐิตํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. คลคณฺฑิ ฯ ๒ ม. เจว ฯ ๓ ยุ. รา. ปาปปริสทูสญฺจ ฯ
@๔ ยุ. กาณกุณึ ฯ ๕ สี. ขญฺชํ ปกฺขหตํ ยํ หิ ฯ ๖ ม. ยุ. สจฺฉินฺน... ฯ
@๗ สี. กถาทฺธานํ ฯ ยุ. กตทฺธานํ ฯ ๘ ม. ยุ. อาคจฺฉนฺตํ ฯ
@๙ ม. ยุ. เอกุปชฺฌาเยน ฯ ๑๐ ม. พาลา ฯ ๑๑ ม. อสมฺมตา ฯ
อุโปสถกฺขนฺธกํ
[๑๔๗] เตน โข ปน สมเยน พุทฺโธ ภควา ราชคเห วิหรติ
คิชฺฌกูเฏ ปพฺพเต ฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺญติตฺถิยา
ปริพฺพาชกา จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตฺวา
ธมฺมํ ภาสนฺติ ฯ เต มนุสฺสา อุปสงฺกมนฺติ ธมฺมสฺสวนาย ฯ เต
ลภนฺติ อญฺญติตฺถิเยสุ ปริพฺพาชเกสุ เปมํ ลภนฺติ ปสาทํ ลภนฺติ
อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา ปกฺขํ ฯ อถโข รญฺโญ มาคธสฺส
เสนิยสฺส พิมฺพิสารสฺส รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส
ปริวิตกฺโก อุทปาทิ เอตรหิ โข อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา
จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตฺวา ธมฺมํ
ภาสนฺติ เต มนุสฺสา อุปสงฺกมนฺติ ธมฺมสฺสวนาย เต ลภนฺติ
อญฺญติตฺถิเยสุ ปริพฺพาชเกสุ เปมํ ลภนฺติ ปสาทํ ลภนฺติ
อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา ปกฺขํ ยนฺนูน อยฺยาปิ จาตุทฺทเส
ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปเตยฺยุนฺติ ฯ
{๑๔๗.๑} อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร เยน
ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา
เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข ราชา มาคโธ เสนิโย
พิมฺพิสาโร ภควนฺตํ เอตทโวจ อิธ มยฺหํ ภนฺเต รโหคตสฺส
ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ เอตรหิ โข
อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา
จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตฺวา ธมฺมํ ภาสนฺติ เต
มนุสฺสา อุปสงฺกมนฺติ ธมฺมสฺสวนาย เต ลภนฺติ อญฺญติตฺถิเยสุ
ปริพฺพาชเกสุ เปมํ ลภนฺติ ปสาทํ ลภนฺติ อญฺญติตฺถิยา
ปริพฺพาชกา ปกฺขํ ยนฺนูน อยฺยาปิ จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา
จ ปกฺขสฺส สนฺนิปเตยฺยุนฺติ สาธุ ภนฺเต อยฺยาปิ จาตุทฺทเส
ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปเตยฺยุนฺติ ฯ อถโข ภควา
ราชานํ มาคธํ เสนิยํ พิมฺพิสารํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสสิ สมาทเปสิ
สมุตฺเตเชสิ สมฺปหํเสสิ ฯ อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร
ภควตา ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิโต สมาทปิโต สมุตฺเตชิโต
สมฺปหํสิโต อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา
ปกฺกามิ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ
กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว จาตุทฺทเส
ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตุนฺติ ฯ
[๑๔๘] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภควตา อนุญฺญาตํ ๑-
จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตุนฺติ ฯ เต
จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตฺวา ตุณฺหี
นิสีทนฺติ ฯ เต มนุสฺสา อุปสงฺกมนฺติ ธมฺมสฺสวนาย ฯ เต
อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา
จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตฺวา ตุณฺหี
นิสีทิสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ มูคสูกรา นนุ นาม สนฺนิปติเตหิ ธมฺโม
ภาสิตพฺโพติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อนุญฺญาตา ฯ
ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ
ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว จาตุทฺทเส
ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส สนฺนิปติตฺวา ธมฺมํ ภาสิตุนฺติ ฯ
[๑๔๙] อถโข ภควโต รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส
ปริวิตกฺโก อุทปาทิ ยนฺนูนาหํ ยานิ มยา ภิกฺขูนํ ปญฺญตฺตานิ
สิกฺขาปทานิ ตานิ เนสํ ปาติโมกฺขุทฺเทสํ อนุชาเนยฺยํ โส เนสํ
ภวิสฺสติ อุโปสถกมฺมนฺติ ฯ อถโข ภควา สายณฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา
วุฏฺฐิโต เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา
ภิกฺขู อามนฺเตสิ อิธ มยฺหํ ภิกฺขเว รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส
เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ ยนฺนูนาหํ ยานิ มยา ภิกฺขูนํ
ปญฺญตฺตานิ สิกฺขาปทานิ ตานิ เนสํ ปาติโมกฺขุทฺเทสํ อนุชาเนยฺยํ
โส เนสํ ภวิสฺสติ อุโปสถกมฺมนฺติ อนุชานามิ ภิกฺขเว ปาติโมกฺขํ
อุทฺทิสิตุํ ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อุทฺทิสิตพฺพํ ฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา
ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ
{๑๔๙.๑} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ ๑- ยทิ
@เชิงอรรถ: ๑ อิโต ปรํ สีหลโปตฺถกํ ฐเปตฺวา สพฺพโปตฺถเกสุ อชฺชุโปสโถ ปณฺณรโสติ
@ปาลิ ปญฺญายติ ฯ สา ปน ยสฺมา อิธ ทิวโส น ตาว อนุญฺญาโต โหติ ตถา หิ
@วกฺขติ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภควตา ปาติโมกฺขุทฺเทโส อนุญฺญาโตติ เทวสิกํ
@ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺตีติอาทึ สเจ อิธ ทิวสํ อนุชาเนยฺย เต ภิกฺขู เทวสิกํ น
@อุทฺทิเสยฺยุํ ตสฺมา อิธ น ยุชฺชติ ทิวสสฺส ปน อนุญฺญาตกาลโต ปฏฺฐาย วฏฺฏติ ฯ
@อยมฺปน สีหลโปตฺถกํ อนุวตฺติตฺวา โสธิโตติ เวทิตพฺโพ ฯ
สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อุโปสถํ กเรยฺย ปาติโมกฺขํ อุทฺทิเสยฺย ฯ
กึ สงฺฆสฺส ปุพฺพกิจฺจํ ฯ ปาริสุทฺธึ อายสฺมนฺโต อาโรเจถ ฯ
ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิสฺสามิ ฯ ตํ สพฺเพ ว สนฺตา สาธุกํ สุโณม
มนสิกโรม ฯ ยสฺส สิยา อาปตฺติ โส อาวิกเรยฺย อสนฺติยา
อาปตฺติยา ตุณฺหีภวิตพฺพํ ฯ ตุณฺหีภาเวน โข ปนายสฺมนฺเต
ปริสุทฺธาติ เวทิสฺสามิ ฯ
{๑๔๙.๒} ยถา โข ปน ปจฺเจกปุฏฺฐสฺส เวยฺยากรณํ โหติ เอวเมวํ ๑-
เอวรูปาย ปริสาย ยาวตติยํ อนุสฺสาวิตํ โหติ ฯ โย ปน ภิกฺขุ
ยาวตติยํ อนุสฺสาวิยมาเน สรมาโน สนฺตึ อาปตฺตึ นาวิกเรยฺย
สมฺปชานมุสาวาทสฺส โหติ ฯ สมฺปชานมุสาวาโท โข ปนายสฺมนฺโต
อนฺตรายิโก ธมฺโม วุตฺโต ภควตา ตสฺมา สรมาเนน ภิกฺขุนา
อาปนฺเนน วิสุทฺธาเปกฺเขน สนฺตี อาปตฺติ อาวิกาตพฺพา ฯ อาวิกตา
หิสฺส ผาสุ โหตีติ ฯ
[๑๕๐] ปาติโมกฺขนฺติ อาทิเมตํ มุขเมตํ ปมุขเมตํ กุสลานํ ธมฺมานํ
เตน วุจฺจติ ปาติโมกฺขนฺติ ฯ อายสฺมนฺโตติ ปิยวจนเมตํ ครุวจนเมตํ
สคารวสปฺปติสฺสาธิวจนเมตํ อายสฺมนฺโตติ ฯ อุทฺทิสิสฺสามีติ
อาจิกฺขิสฺสามิ เทเสสฺสามิ ปญฺญาเปสฺสามิ ปฏฺฐเปสฺสามิ วิวริสฺสามิ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เอวเมว ฯ
วิภชิสฺสามิ อุตฺตานีกริสฺสามิ ปกาเสสฺสามิ ฯ ตนฺติ ปาติโมกฺขํ
วุจฺจติ ฯ สพฺเพ ว สนฺตาติ ยาวติกา ตสฺสา ปริสาย เถรา จ นวา
จ มชฺฌิมา จ เอเต วุจฺจนฺติ สพฺเพ ว สนฺตาติ ฯ สาธุกํ สุโณมาติ
อฏฺฐิกตฺวา มนสิกตฺวา สพฺพํ เจตสา สมนฺนาหราม ฯ มนสิกโรมาติ
เอกคฺคจิตฺตา อวิกฺขิตฺตจิตฺตา อวิสาหฏจิตฺตา นิสาเมม ฯ ยสฺส
สิยา อาปตฺตีติ เถรสฺส วา นวสฺส วา มชฺฌิมสฺส วา ปญฺจนฺนํ
วา อาปตฺติกฺขนฺธานํ อญฺญตรา อาปตฺติ สตฺตนฺนํ วา
อาปตฺติกฺขนฺธานํ อญฺญตรา อาปตฺติ ฯ โส อาวิกเรยฺยาติ
โส เทเสยฺย โส วิวเรยฺย โส อุตฺตานีกเรยฺย โส ปกาเสยฺย
สงฺฆมชฺเฌ วา คณมชฺเฌ วา เอกปุคฺคเล วา ฯ
{๑๕๐.๑} อสนฺตี นาม อาปตฺติ อนชฺฌาปนฺโน ๑- วา โหติ
อาปชฺชิตฺวา วา วุฏฺฐิโต ๒- ฯ ตุณฺหีภวิตพฺพนฺติ อธิวาเสตพฺพํ น
พฺยาหริตพฺพํ ๓- ฯ ปริสุทฺธาติ เวทิสฺสามีติ ชานิสฺสามิ ธาเรสฺสามิ ฯ
ยถา โข ปน ปจฺเจกปุฏฺฐสฺส เวยฺยากรณํ โหตีติ ยถา เอเกน เอโก ปุฏฺโฐ
พฺยากเรยฺย เอวเมวํ ตสฺสา ปริสาย ชานิตพฺพํ มํ ปุจฺฉตีติ ฯ เอวรูปา นาม
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อนชฺฌาปนฺนา ฯ ๒ อวุฏฺฐิตา ฯ ตพฺพณฺณนายํ ปน อนชฺณาปนฺโน วา
@โหติ อาปชฺชิตฺวา วา วุฏฺฐิโตติ เอตฺถ ยํ อาปตฺตึ ภิกฺขุ น อชฺณาปนฺโน วา โหติ
@อาปชฺชิตฺวา วา วุฏฺฐิโต อยํ อสนฺตี นาม อาปตฺตีติ เอวมตฺโถ เวทิตพฺโพติ
@วุตฺตํ ฯ ๓ ยุ. น วฺยาหาตพฺพํ ฯ
ปริสา ภิกฺขุปริสา วุจฺจติ ฯ ยาวตติยํ อนุสฺสาวิตํ โหตีติ สกึปิ
อนุสฺสาวิตํ โหติ ทุติยมฺปิ อนุสฺสาวิตํ โหติ ตติยมฺปิ อนุสฺสาวิตํ
โหติ ฯ สรมาโนติ ชานมาโน สญฺชานมาโน ฯ สนฺตี นาม
อาปตฺติ อชฺฌาปนฺโน ๑- วา โหติ อาปชฺชิตฺวา วา อวุฏฺฐิโต ๒- ฯ
{๑๕๐.๒} นาวิกเรยฺยาติ น เทเสยฺย น วิวเรยฺย น อุตฺตานีกเรยฺย
น ปกาเสยฺย สงฺฆมชฺเฌ วา คณมชฺเฌ วา เอกปุคฺคเล วา ฯ
สมฺปชานมุสาวาทสฺส โหตีติ สมฺปชานมุสาวาโท ๓- กึ โหติ ฯ
ทุกฺกฏํ โหติ ฯ อนฺตรายิโก ธมฺโม วุตฺโต ภควตาติ กิสฺส อนฺตรายิโก ฯ
ปฐมสฺส ฌานสฺส อธิคมาย อนฺตรายิโก ทุติยสฺส ฌานสฺส
อธิคมาย อนฺตรายิโก ตติยสฺส ฌานสฺส อธิคมาย อนฺตรายิโก
จตุตฺถสฺส ฌานสฺส อธิคมาย อนฺตรายิโก ฌานานํ วิโมกฺขานํ
สมาธีนํ สมาปตฺตีนํ เนกฺขมฺมานํ นิสฺสรณานํ ปวิเวกานํ กุสลานํ
ธมฺมานํ อธิคมาย อนฺตรายิโก ฯ ตสฺมาติ ตํการณา ฯ
สรมาเนนาติ ชานมาเนน สญฺชานมาเนน ฯ วิสุทฺธาเปกฺเขนาติ
วุฏฺฐาตุกาเมน วิสุชฺฌิตุกาเมน ฯ สนฺตี นาม อาปตฺติ อชฺฌาปนฺโน
วา โหติ อาปชฺชิตฺวา วา อวุฏฺฐิโต ฯ อาวิกาตพฺพาติ อาวิกาตพฺพา
สงฺฆมชฺเฌ วา คณมชฺเฌ วา เอกปุคฺคเล วา ฯ อาวิกตา หิสฺส
ผาสุ โหตีติ กิสฺส ผาสุ โหติ ฯ ปฐมสฺส ฌานสฺส อธิคมาย ผาสุ
โหติ ทุติยสฺส ฌานสฺส อธิคมาย ผาสุ โหติ ตติยสฺส
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อชฺฌาปนฺนา ฯ ๒ อวุฏฺฐิตา ฯ ๓ ม. สมฺปชานมฺสาวาเท ฯ
ฌานสฺส อธิคมาย ผาสุ โหติ จตุตฺถสฺส ฌานสฺส อธิคมาย
ผาสุ โหติ ฌานานํ วิโมกฺขานํ สมาธีนํ สมาปตฺตีนํ เนกฺขมฺมานํ
นิสฺสรณานํ ปวิเวกานํ กุสลานํ ธมฺมานํ อธิคมาย ผาสุ โหตีติ ฯ
[๑๕๑] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภควตา ปาติโมกฺขุทฺเทโส
อนุญฺญาโตติ เทวสิกํ ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ น ภิกฺขเว เทวสิกํ ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิตพฺพํ โย
อุทฺทิเสยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว อุโปสเถ
ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิตุนฺติ ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ภควตา
อุโปสเถ ปาติโมกฺขุทฺเทโส อนุญฺญาโตติ ปกฺขสฺส ติกฺขตฺตุํ
ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺติ จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ
ปกฺขสฺส ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ น ภิกฺขเว ปกฺขสฺส
ติกฺขตฺตุํ ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิตพฺพํ โย อุทฺทิเสยฺย อาปตฺติ
ทุกฺกฏสฺส ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว สกึ ปกฺขสฺส จาตุทฺทเส วา
ปณฺณรเส วา ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิตุนฺติ ฯ
[๑๕๒] เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ยถาปริสาย
ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺติ สกาย สกาย ปริสาย ฯ ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ ฯ น ภิกฺขเว ยถาปริสาย ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิตพฺพํ
สกาย สกาย ปริสาย โย อุทฺทิเสยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ
อนุชานามิ ภิกฺขเว สมคฺคานํ อุโปสถกมฺมนฺติ ฯ อถโข ภิกฺขูนํ
เอตทโหสิ ภควตา ปญฺญตฺตํ สมคฺคานํ อุโปสถกมฺมนฺติ
กิตฺตาวตา นุ โข สามคฺคี โหติ ยาวตา เอกาวาโส อุทาหุ
สพฺพา ปฐวีติ ๑- ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนุชานามิ
ภิกฺขเว เอตฺตาวตา สามคฺคี ยาวตา เอกาวาโสติ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๑๙๗-๒๐๘.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=4&item=146&items=7
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=4&item=146&items=7&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=4&item=146&items=7
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=4&item=146&items=7
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=146
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔
https://84000.org/tipitaka/read/?index_4
https://84000.org/tipitaka/english/?index_4
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
