พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๙ อภิ. ป.(๓) อนุโลมทุกปฏฺฐานํ ปุริมํ

                        อภิธมฺมปิฏเก ปฏฺฐานํ
                               ตติโย ภาโค
                        อนุโลมทุกปฏฺฐานํ ปุริมํ
                                 ----------
           นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ
                                  เหตุทุกํ
                                 ปฏิจฺจวาโร
     [๑]   เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ  เหตุปจฺจยา:
อโลภํ   ปฏิจฺจ   อโทโส   อโมโห   อโทสํ   ปฏิจฺจ  อโลโภ  อโมโห
อโมหํ    ปฏิจฺจ    อโลโภ   อโทโส   โลภํ   ปฏิจฺจ   โมโห   โมหํ
ปฏิจฺจ    โลโภ    โทสํ    ปฏิจฺจ    โมโห   โมหํ   ปฏิจฺจ   โทโส
ปฏิสนฺธิกฺขเณ   ฯเปฯ   เหตุํ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ  นเหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ
เหตุปจฺจยา:   เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  สมฺปยุตฺตกา  ขนฺธา  จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ
รูปํ  ปฏิสนฺธิกฺขเณ  ฯเปฯ  เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ  จ นเหตุ จ ธมฺมา
อุปฺปชฺชนฺติ   เหตุปจฺจยา:  อโลภํ  ปฏิจฺจ  อโทโส  อโมโห  สมฺปยุตฺตกา
จ   ขนฺธา  จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ  รูปํ  ฯ  จกฺกํ  พนฺธิตพฺพํ  ฯ  โลภํ  ปฏิจฺจ
โมโห สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ ฯเปฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ ฯเปฯ
     {๑.๑}   นเหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  นเหตุ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา:
นเหตุํ  เอกํ  ขนฺธํ  ปฏิจฺจ  ตโย  ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ ฯเปฯ เทฺว
ขนฺเธ   ปฏิจฺจ   เทฺว   ขนฺธา   จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ   รูปํ   ปฏิสนฺธิกฺขเณ
ขนฺเธ   ปฏิจฺจ   วตฺถุ   วตฺถุํ   ปฏิจฺจ   ขนฺธา  เอกํ  มหาภูตํ  ฯเปฯ
นเหตุํ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ   เหตุ   ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ  เหตุปจฺจยา:  นเหตู
ขนฺเธ   ปฏิจฺจ   เหตู   ปฏิสนฺธิกฺขเณ   วตฺถุํ  ปฏิจฺจ  เหตู  ฯ  นเหตุํ
ธมฺมํ   ปฏิจฺจ   เหตุ   จ  นเหตุ  จ  ธมฺมา  อุปฺปชฺชนฺติ  เหตุปจฺจยา:
นเหตุํ   เอกํ   ขนฺธํ   ปฏิจฺจ  ตโย  ขนฺธา  เหตุ  จ  จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ
รูปํ  ฯเปฯ  เทฺว  ขนฺเธ  ปฏิจฺจ  เทฺว  ขนฺธา  เหตุ จ จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ
รูปํ ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ เหตู สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ฯ
     {๑.๒}   เหตุญฺจ  นเหตุญฺจ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ
เหตุปจฺจยา:  อโลภญฺจ  สมฺปยุตฺตเก  จ  ขนฺเธ ปฏิจฺจ อโทโส อโมโห ฯ
จกฺกํ  พนฺธิตพฺพํ  ฯ  โลภญฺจ  สมฺปยุตฺตเก  จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ โมโห โทสญฺจ
สมฺปยุตฺตเก    จ   ขนฺเธ   ปฏิจฺจ   โมโห   ปฏิสนฺธิกฺขเณ   อโลภญฺจ
วตฺถุญฺจ   ปฏิจฺจ   อโทโส   อโมโห   ฯเปฯ  เหตุญฺจ  นเหตุญฺจ  ธมฺมํ
ปฏิจฺจ   นเหตุ   ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ  เหตุปจฺจยา:  นเหตุํ  เอกํ  ขนฺธญฺจ
เหตุญฺจ   ปฏิจฺจ   ตโย   ขนฺธา   จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ   รูปํ  ฯเปฯ  เทฺว
ขนฺเธ   จ   เหตุญฺจ   ปฏิจฺจ   เทฺว   ขนฺธา   จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ   รูปํ
ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุญฺจ เหตุญฺจ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา ฯ
     {๑.๓}   เหตุญฺจ  นเหตุญฺจ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ จ นเหตุ จ ธมฺมา
อุปฺปชฺชนฺติ   เหตุปจฺจยา:   นเหตุํ   เอกํ   ขนฺธญฺจ   อโลภญฺจ  ปฏิจฺจ
ตโย    ขนฺธา    อโทโส    อโมโห   จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ   รูปํ   ฯเปฯ
เทฺว   ขนฺเธ   จ   อโลภญฺจ   ปฏิจฺจ  เทฺว  ขนฺธา  อโทโส  อโมโห
จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ   รูปํ   ฯ   จกฺกํ  พนฺธิตพฺพํ  ฯ  นเหตุํ  เอกํ  ขนฺธญฺจ
โลภญฺจ   ปฏิจฺจ  ตโย  ขนฺธา  โมโห  จ  จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ  รูปํ  ฯเปฯ
เทฺว    ขนฺเธ    ฯเปฯ   ปฏิสนฺธิกฺขเณ   วตฺถุญฺจ   อโลภญฺจ   ปฏิจฺจ
อโทโส อโมโห สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ฯเปฯ
     [๒]   เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ  ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา:
รูปํ    ฉฑฺเฑตฺวา    อรูเปเยว    นว    ปญฺหา   ฯ   อธิปติปจฺจยา:
ปฏิสนฺธิ   นตฺถิ   ปริปุณฺณํ   เอกํ   มหาภูตํ   ปฏิจฺจ   ฯเปฯ  มหาภูเต
ปฏิจฺจ   จิตฺตสมุฏฺฐานํ   รูปํ  อุปาทารูปํ  อิทํ  นานํ  ฯ  อนนฺตรปจฺจยา:
สมนนฺตรปจฺจยา:  สหชาตปจฺจยา:  สพฺเพ  มหาภูตา  ยาว อสญฺญสตฺตา ฯ
อญฺญมญฺญปจฺจยา:           นิสฺสยปจฺจยา:          อุปนิสฺสยปจฺจยา:
ปุเรชาตปจฺจยา:    อาเสวนปจฺจยา:    ทฺวีสุปิ    ปฏิสนฺธิ   นตฺถิ   ฯ
กมฺมปจฺจยา: วิปากปจฺจยา: ฯ สงฺขิตฺตํ ฯ อวิคตปจฺจยา: ฯ
     [๓]   เหตุยา   นว   อารมฺมเณ   นว   สพฺพตฺถ  นว  อวิคเต
นว ฯ เอวํ คเณตพฺพํ ฯ
                            อนุโลมํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๔]   นเหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  นเหตุ  ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา:
อเหตุกํ   นเหตุํ   เอกํ   ขนฺธํ   ปฏิจฺจ  ตโย  ขนฺธา  จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ
รูปํ     ฯเปฯ     เทฺว     ขนฺเธ     ...     อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ
ขนฺเธ   ปฏิจฺจ   วตฺถุ   วตฺถุํ   ปฏิจฺจ   ขนฺธา  เอกํ  มหาภูตํ  ฯเปฯ
พาหิรํ  ...  อาหารสมุฏฺฐานํ  ... อุตุสมุฏฺฐานํ ... อสญฺญสตฺตานํ ฯเปฯ
นเหตุํ    ธมฺมํ    ปฏิจฺจ    เหตุ   ธมฺโม   อุปฺปชฺชติ   นเหตุปจฺจยา:
วิจิกิจฺฉาสหคเต    อุทฺธจฺจสหคเต    ขนฺเธ    ปฏิจฺจ   วิจิกิจฺฉาสหคโต
อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ฯ
     [๕]   เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ นเหตุ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา:
เหตุํ     ปฏิจฺจ     จิตฺตสมุฏฺฐานํ     รูปํ     ปฏิสนฺธิกฺขเณ    ฯเปฯ
นเหตุํ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ   นเหตุ   ธมฺโม   อุปฺปชฺชติ  นอารมฺมณปจฺจยา:
นเหตู    ขนฺเธ   ปฏิจฺจ   จิตฺตสมุฏฺฐานํ   รูปํ   ปฏิสนฺธิกฺขเณ   สพฺเพ
มหาภูตา    ฯ   เหตุญฺจ   นเหตุญฺจ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ   นเหตุ   ธมฺโม
อุปฺปชฺชติ   นอารมฺมณปจฺจยา:   เหตุญฺจ   นเหตู   จ   ขนฺเธ   ปฏิจฺจ
จิตฺตสมุฏฺฐานํ     รูปํ     ปฏิสนฺธิกฺขเณ     ฯเปฯ     นอธิปติปจฺจยา:
ปริปุณฺณํ   ฯ   นอนนฺตรปจฺจยา:   นสมนนฺตรปจฺจยา:  นอญฺญมญฺญปจฺจยา:
นอุปนิสฺสยปจฺจยา: ฯ
     [๖]   เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา:
อรูเป   อโลภํ   ปฏิจฺจ   อโทโส   อโมโห   ฯ   จกฺกํ  พนฺธิตพฺพํ  ฯ
โลภํ  ปฏิจฺจ  โมโห  โมหํ  ปฏิจฺจ  โลโภ  ฯเปฯ  ปฏิสนฺธิกฺขเณ  ฯเปฯ
เหตุํ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ   นเหตุ   ธมฺโม   อุปฺปชฺชติ   นปุเรชาตปจฺจยา:
อรูเป     เหตุํ    ปฏิจฺจ    สมฺปยุตฺตกา    ขนฺธา    เหตุํ    ปฏิจฺจ
จิตฺตสมุฏฺฐานํ    รูปํ    ปฏิสนฺธิกฺขเณ    ฯเปฯ   เหตุํ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ
เหตุ   จ   นเหตุ   จ   ธมฺมา  อุปฺปชฺชนฺติ  นปุเรชาตปจฺจยา:  อรูเป
อโลภํ   ปฏิจฺจ   อโทโส   อโมโห   สมฺปยุตฺตกา  จ  ขนฺธา  ฯ  จกฺกํ
พนฺธิตพฺพํ   ฯ   โลภํ  ปฏิจฺจ  โมโห  สมฺปยุตฺตกา  จ  ขนฺธา  ฯ  จกฺกํ
พนฺธิตพฺพํ ฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ ฯเปฯ
     {๖.๑}   นเหตุํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเหตุ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา:
อรูเป  นเหตุํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ฯเปฯ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว
ขนฺธา   นเหตู  ขนฺเธ  ปฏิจฺจ  จิตฺตสมุฏฺฐานํ  รูปํ  ปฏิสนฺธิกฺขเณ  ฯเปฯ
นเหตุํ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ   เหตุ   ธมฺโม   อุปฺปชฺชติ   นปุเรชาตปจฺจยา:
อรูเป   นเหตู   ขนฺเธ   ปฏิจฺจ   เหตู   ปฏิสนฺธิกฺขเณ  ฯเปฯ  นเหตุํ
ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ  จ  นเหตุ  จ  ธมฺมา  อุปฺปชฺชนฺติ นปุเรชาตปจฺจยา:
อรูเป   นเหตุํ   เอกํ   ขนฺธํ   ปฏิจฺจ  ตโย  ขนฺธา  เหตู  จ  ฯเปฯ
เทฺว ขนฺเธ ฯเปฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ ฯเปฯ
     {๖.๒}   เหตุญฺจ  นเหตุญฺจ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ
นปุเรชาตปจฺจยา:   อรูเป   อโลภญฺจ   สมฺปยุตฺตเก  จ  ขนฺเธ  ปฏิจฺจ
อโทโส  อโมโห  ฯ  จกฺกํ  พนฺธิตพฺพํ  ฯ  อรูเป  โลภญฺจ สมฺปยุตฺตเก จ
ขนฺเธ  ปฏิจฺจ  โมโห  ฯ  จกฺกํ  พนฺธิตพฺพํ ฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ ฯเปฯ เหตุญฺจ
นเหตุญฺจ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ   นเหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ  นปุเรชาตปจฺจยา:
อรูเป   นเหตุํ   เอกํ   ขนฺธญฺจ  เหตุญฺจ  ปฏิจฺจ  ตโย  ขนฺธา  ฯเปฯ
เทฺว   ขนฺเธ   ...  นเหตู  ขนฺเธ  จ  เหตุญฺจ  ปฏิจฺจ  จิตฺตสมุฏฺฐานํ
รูปํ    ปฏิสนฺธิกฺขเณ    ฯเปฯ    เหตุญฺจ    นเหตุญฺจ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ
เหตุ   จ   นเหตุ   จ   ธมฺมา  อุปฺปชฺชนฺติ  นปุเรชาตปจฺจยา:  อรูเป
นเหตุํ   เอกํ   ขนฺธญฺจ   อโลภญฺจ   ปฏิจฺจ   ตโย   ขนฺธา   อโทโส
อโมโห  จ  ฯเปฯ  เทฺว  ขนฺเธ  ...  ฯ  จกฺกํ  พนฺธิตพฺพํ  ฯ  นเหตุํ
เอกํ   ขนฺธญฺจ   โลภญฺจ   ปฏิจฺจ   ตโย  ขนฺธา  โมโห  จ  ฯ  จกฺกํ
พนฺธิตพฺพํ ฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ ฯเปฯ
     [๗]   เหตุํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เหตุ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปจฺฉาชาตปจฺจยา: ฯ
... นอาเสวนปจฺจยา: ฯ
     [๘]   เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  นเหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา:
เหตุํ    ปฏิจฺจ    สมฺปยุตฺตกา   เจตนา   ฯ   นเหตุํ   ธมฺมํ   ปฏิจฺจ
นเหตุ    ธมฺโม   อุปฺปชฺชติ   นกมฺมปจฺจยา:   นเหตู   ขนฺเธ   ปฏิจฺจ
สมฺปยุตฺตกา  เจตนา พาหิรํ ... อาหารสมุฏฺฐานํ ... อุตุสมุฏฺฐานํ ... ฯ
เหตุญฺจ  นเหตุญฺจ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  นเหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา:
เหตุญฺจ     สมฺปยุตฺตเก     จ     ขนฺเธ     ปฏิจฺจ     สมฺปยุตฺตกา
เจตนา ฯ
     [๙]   เหตุํ  ธมฺมํ  ปฏิจฺจ  เหตุ  ธมฺโม  อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา:
นว ฯ
     [๑๐]   นเหตุํ  ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเหตุ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาหารปจฺจยา:
พาหิรํ   ...   อุตุสมุฏฺฐานํ  ...  อสญฺญสตฺตานํ  เอกํ  มหาภูตํ  ปฏิจฺจ
ตโย มหาภูตา ฯเปฯ มหาภูเต ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ อุปาทารูปํ ฯ
     [๑๑]   ...  นอินฺทฺริยปจฺจยา:  พาหิรํ  ... อาหารสมุฏฺฐานํ ...
อุตุสมุฏฺฐานํ   เอกํ   มหาภูตํ   ฯเปฯ   มหาภูเต   ปฏิจฺจ   อุปาทารูปํ
อสญฺญสตฺตานํ มหาภูเต ปฏิจฺจ รูปชีวิตินฺทฺริยํ ฯ
     [๑๒]   ...  นฌานปจฺจยา:  ปญฺจวิญฺญาณสหคตํ  เอกํ  ขนฺธํ ฯเปฯ
พาหิรํ ... อาหารสมุฏฺฐานํ ... อุตุสมุฏฺฐานํ ... อสญฺญสตฺตานํ ฯเปฯ
     [๑๓]   ...  นมคฺคปจฺจยา: อเหตุกํ นเหตุํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ฯเปฯ
อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ    ...    พาหิรํ   ...   อาหารสมุฏฺฐานํ   ...
อุตุสมุฏฺฐานํ ... อสญฺญสตฺตานํ ฯเปฯ นสมฺปยุตฺตปจฺจยา: นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา:
นปุเรชาตสทิสํ อรูปปญฺหาเยว ฯ โนนตฺถิปจฺจยา: โนวิคตปจฺจยา: ฯ
     [๑๔]   นเหตุยา   เทฺว   นอารมฺมเณ   ตีณิ   นอธิปติยา   นว
นอนนฺตเร      ตีณิ     นสมนนฺตเร     ตีณิ     นอญฺญมญฺเญ     ตีณิ
นอุปนิสฺสเย   ตีณิ   นปุเรชาเต   นว   นปจฺฉาชาเต  นว  นอาเสวเน
นว   นกมฺเม   ตีณิ   นวิปาเก   นว   นอาหาเร   เอกํ   นอินฺทฺริเย
เอกํ     นฌาเน     เอกํ    นมคฺเค    เอกํ    นสมฺปยุตฺเต    ตีณิ
นวิปฺปยุตฺเต    นว    โนนตฺถิยา    ตีณิ   โนวิคเต   ตีณิ   ฯ   เอวํ
คเณตพฺพํ ฯ
                           ปจฺจนียํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๑๕]   เหตุปจฺจยา   นอารมฺมเณ   ตีณิ   ...  นอธิปติยา  นว
นอนนฺตเร  ตีณิ  ฯ  สงฺขิตฺตํ  ฯ  ...  นอุปนิสฺสเย  ตีณิ นปุเรชาเต นว
นอาเสวเน   นว   นกมฺเม   ตีณิ   นวิปาเก   นว   นสมฺปยุตฺเต  ตีณิ
นวิปฺปยุตฺเต นว โนนตฺถิยา ตีณิ โนวิคเต ตีณิ ฯ
                       อนุโลมปจฺจนียํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     [๑๖]   นเหตุปจฺจยา  อารมฺมเณ  เทฺว  ...  อนนฺตเร  เทฺว  ฯ
สงฺขิตฺตํ  ฯ  ...  กมฺเม  เทฺว  วิปาเก  เอกํ  อาหาเร เทฺว อินฺทฺริเย
เทฺว   ฌาเน   เทฺว   มคฺเค  เอกํ  สมฺปยุตฺเต  เทฺว  ฯ  สงฺขิตฺตํ  ฯ
... อวิคเต เทฺว ฯ
                        ปจฺจนียานุโลมํ นิฏฺฐิตํ ฯ
     สหชาตวาโรปิ   ปฏิจฺจวารสทิโส   ฯ  ปจฺจยวาโรปิ  นิสฺสยวาโรปิ
ปฏิจฺจวารสทิสาเยว   ปญฺหา   มหาภูเตสุ   นิฏฺฐิเตสุ   วตฺถุํ   ปจฺจยาติ
กาตพฺพา    ปญฺจายตนานิ    อนุโลเมปิ    ปจฺจนีเยปิ   ยถา   ลพฺภนฺติ
ตถา   กาตพฺพา   ฯ   สํสฏฺฐวาโรปิ   สมฺปยุตฺตวาโรปิ   ปริปุณฺณา  รูปํ
นตฺถิ อรูปเมว ฯ
                               ปญฺหาวาโร
     [๑๗]   เหตุ   ธมฺโม  เหตุสฺส  ธมฺมสฺส  เหตุปจฺจเยน  ปจฺจโย:
อโลโภ    อโทสสฺส    อโมหสฺส   เหตุปจฺจเยน   ปจฺจโย   ฯ   จกฺกํ
พนฺธิตพฺพํ   ฯ   โลโภ  โมหสฺส  เหตุปจฺจเยน  ปจฺจโย  โทโส  โมหสฺส
เหตุปจฺจเยน   ปจฺจโย   ปฏิสนฺธิกฺขเณ   ฯเปฯ  เหตุ  ธมฺโม  นเหตุสฺส
ธมฺมสฺส    เหตุปจฺจเยน    ปจฺจโย:    เหตุ   สมฺปยุตฺตกานํ   ขนฺธานํ
จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ    รูปานํ    เหตุปจฺจเยน    ปจฺจโย   ปฏิสนฺธิกฺขเณ
ฯเปฯ   เหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  จ  นเหตุสฺส  จ  ธมฺมสฺส  เหตุปจฺจเยน
ปจฺจโย:    อโลโภ   อโทสสฺส   อโมหสฺส   สมฺปยุตฺตกานญฺจ   ขนฺธานํ
จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ    รูปานํ    เหตุปจฺจเยน    ปจฺจโย    ฯ    จกฺกํ
พนฺธิตพฺพํ ฯ โลโภ โมหสฺส ฯเปฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ ฯเปฯ
     [๑๘]   เหตุ    ธมฺโม   เหตุสฺส   ธมฺมสฺส   อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย:   เหตุํ  อารพฺภ  เหตู  อุปฺปชฺชนฺติ  ฯ  เหตุ  ธมฺโม  นเหตุสฺส
ธมฺมสฺส   อารมฺมณปจฺจเยน   ปจฺจโย:   เหตุํ   อารพฺภ  นเหตู  ขนฺธา
อุปฺปชฺชนฺติ   ฯ   เหตุ   ธมฺโม   เหตุสฺส   จ   นเหตุสฺส  จ  ธมฺมสฺส
อารมฺมณปจฺจเยน   ปจฺจโย:   เหตุํ  อารพฺภ  เหตู  จ  สมฺปยุตฺตกา  จ
ขนฺธา  อุปฺปชฺชนฺติ  ฯ  นเหตุ  ธมฺโม  นเหตุสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย:     ทานํ     ทตฺวา     สีลํ     สมาทิยิตฺวา    อุโปสถกมฺมํ
กตฺวา    ตํ    ปจฺจเวกฺขติ   ปุพฺเพ   สุจิณฺณานิ   ปจฺจเวกฺขติ   ฌานา
วุฏฺฐหิตฺวา    ฌานํ   ปจฺจเวกฺขติ   อริยา   มคฺคา   วุฏฺฐหิตฺวา   มคฺคํ
ปจฺจเวกฺขนฺติ  ผลํ  ...  นิพฺพานํ  ...  นิพฺพานํ  โคตฺรภุสฺส  โวทานสฺส
มคฺคสฺส    ผลสฺส    อาวชฺชนาย   อารมฺมณปจฺจเยน   ปจฺจโย   อริยา
นเหตู  ปหีเน  กิเลเส  ปจฺจเวกฺขนฺติ  วิกฺขมฺภิเต  กิเลเส  ...  ปุพฺเพ
สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ จกฺขุํ ... ฯเปฯ
     {๑๘.๑}   วตฺถุํ  ...  นเหตู  ขนฺเธ  อนิจฺจโต  ทุกฺขโต อนตฺตโต
วิปสฺสนฺติ   ฯเปฯ   โทมนสฺสํ   อุปฺปชฺชติ  ทิพฺเพน  จกฺขุนา  รูปํ  ปสฺสติ
ทิพฺพาย      โสตธาตุยา      สทฺทํ      สุณาติ     เจโตปริยญาเณน
นเหตุจิตฺตสมงฺคิสฺส      จิตฺตํ      ชานาติ      อากาสานญฺจายตนกิริยํ
วิญฺญาณญฺจายตนกิริยสฺส อากิญฺจญฺญายตนกิริยํ
เนวสญฺญานาสญฺญายตนกิริยสฺส         รูปายตนํ         จกฺขุวิญฺญาณสฺส
ฯเปฯ       โผฏฺฐพฺพายตนํ      กายวิญฺญาณสฺส      อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย     นเหตู     ขนฺธา     อิทฺธิวิธญาณสฺส     เจโตปริยญาณสฺส
ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส       ยถากมฺมูปคญาณสฺส      อนาคตํสญาณสฺส
อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     {๑๘.๒}   นเหตุ  ธมฺโม เหตุสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย:
ทานํ  ทตฺวา  ...  ปฐมคมนํเยว อาวชฺชนา นตฺถิ รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส
ฯเปฯ   โผฏฺฐพฺพายตนํ  กายวิญฺญาณสฺสาติ  อิทํ  นตฺถิ  ฯ  นเหตุ  ธมฺโม
เหตุสฺส  จ  นเหตุสฺส  จ  ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย: ทานํ ทตฺวา
สีลํ  ...  อุโปสถกมฺมํ ... ตํ ปจฺจเวกฺขติ ตํ อารพฺภ เหตู จ สมฺปยุตฺตกา
จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ ฯ ตตฺถ ฐิเตน อิมํ กาตพฺพํ ทุติยคมนสทิสํ ฯ
     {๑๘.๓}   เหตุ จ นเหตุ จ ธมฺมา เหตุสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย:  เหตุญฺจ  สมฺปยุตฺตเก  จ  ขนฺเธ  อารพฺภ  เหตู  อุปฺปชฺชนฺติ ฯ
เหตุ   จ   นเหตุ   จ   ธมฺมา   นเหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย:   เหตุญฺจ   สมฺปยุตฺตเก   จ   ขนฺเธ  อารพฺภ  นเหตู  ขนฺธา
อุปฺปชฺชนฺติ   ฯ  เหตุ  จ  นเหตุ  จ  ธมฺมา  เหตุสฺส  จ  นเหตุสฺส  จ
ธมฺมสฺส    อารมฺมณปจฺจเยน    ปจฺจโย:    เหตุญฺจ   สมฺปยุตฺตเก   จ
ขนฺเธ อารพฺภ เหตู จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ ฯ
     [๑๙]   เหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อธิปติปจฺจเยน  ปจฺจโย:
อารมฺมณาธิปติ   สหชาตาธิปติ   ฯ   อารมฺมณาธิปติ:  เหตุํ  ครุํ  กตฺวา
เหตู   อุปฺปชฺชนฺติ   ฯ   สหชาตาธิปติ:   เหตุ   อธิปติ   สมฺปยุตฺตกานํ
เหตูนํ   อธิปติปจฺจเยน   ปจฺจโย   ฯ  เหตุ  ธมฺโม  นเหตุสฺส  ธมฺมสฺส
อธิปติปจฺจเยน     ปจฺจโย:     อารมฺมณาธิปติ     สหชาตาธิปติ    ฯ
อารมฺมณาธิปติ:   เหตุํ   ครุํ   กตฺวา   นเหตู   ขนฺธา  อุปฺปชฺชนฺติ  ฯ
สหชาตาธิปติ:   เหตุ  อธิปติ  สมฺปยุตฺตกานํ  ขนฺธานํ  จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ
รูปานํ    อธิปติปจฺจเยน   ปจฺจโย   ฯ   เหตุ   ธมฺโม   เหตุสฺส   จ
นเหตุสฺส    จ    ธมฺมสฺส   อธิปติปจฺจเยน   ปจฺจโย:   อารมฺมณาธิปติ
สหชาตาธิปติ   ฯ   อารมฺมณาธิปติ:   เหตุํ   ครุํ   กตฺวา   เหตู   จ
สมฺปยุตฺตกา   จ   ขนฺธา   อุปฺปชฺชนฺติ  ฯ  สหชาตาธิปติ:  เหตุ  อธิปติ
สมฺปยุตฺตกานํ     ขนฺธานํ     เหตูนญฺจ    จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ    รูปานํ
อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     {๑๙.๑}   นเหตุ  ธมฺโม  นเหตุสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย:
อารมฺมณาธิปติ    สหชาตาธิปติ   ฯ   อารมฺมณาธิปติ:   ทานํ   ทตฺวาติ
วิตฺถาเรตพฺพํ   ยาว   นเหตู  ขนฺธา  ฯ  สหชาตาธิปติ:  นเหตุ  อธิปติ
สมฺปยุตฺตกานํ    ขนฺธานํ    จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ   รูปานํ   อธิปติปจฺจเยน
ปจฺจโย   ฯ  นเหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อธิปติปจฺจเยน  ปจฺจโย:
อารมฺมณาธิปติ   สหชาตาธิปติ   ฯ  อารมฺมณาธิปติ:  ทานํ  ทตฺวา  ...
สงฺขิตฺตํ  ยาว  วตฺถุ  นเหตู  จ  ขนฺธา  ตาว  กาตพฺพํ ฯ สหชาตาธิปติ:
นเหตุ อธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ เหตูนํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     {๑๙.๒}   นเหตุ    ธมฺโม    เหตุสฺส    จ    นเหตุสฺส   จ
ธมฺมสฺส        อธิปติปจฺจเยน        ปจฺจโย:        อารมฺมณาธิปติ
สหชาตาธิปติ  ฯ  อารมฺมณาธิปติ:  ทานํ ทตฺวา สีลํ ... อุโปสถกมฺมํ ...
ตํ   ครุํ   กตฺวา   ปจฺจเวกฺขติ   ตํ   ครุํ  กตฺวา   นเหตู  ขนฺธา  จ
เหตู   จ  อุปฺปชฺชนฺติ  ปุพฺเพ  สุจิณฺณานิ  ยาว  วตฺถุ  นเหตู  ขนฺธา  จ
ตาว  กาตพฺพํ  ฯ  สหชาตาธิปติ:  นเหตุ  อธิปติ  สมฺปยุตฺตกานํ  ขนฺธานํ
เหตูนญฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     {๑๙.๓}   เหตุ  จ  นเหตุ จ ธมฺมา เหตุสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน
ปจฺจโย:  อารมฺมณาธิปติ:  เหตุญฺจ  สมฺปยุตฺตเก  จ  ขนฺเธ  ครุํ  กตฺวา
เหตู   อุปฺปชฺชนฺติ   ฯ  เหตุ  จ  นเหตุ  จ  ธมฺมา  นเหตุสฺส  ธมฺมสฺส
อธิปติปจฺจเยน   ปจฺจโย:   อารมฺมณาธิปติ:   เหตุญฺจ   สมฺปยุตฺตเก  จ
ขนฺเธ  ครุํ  กตฺวา  นเหตู  ขนฺธา  อุปฺปชฺชนฺติ  ฯ  เหตุ  จ  นเหตุ  จ
ธมฺมา   เหตุสฺส   จ   นเหตุสฺส  จ  ธมฺมสฺส  อธิปติปจฺจเยน  ปจฺจโย:
อารมฺมณาธิปติ:  เหตุญฺจ  สมฺปยุตฺตเก  จ  ขนฺเธ  ครุํ  กตฺวา  เหตู  จ
สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ ฯ
     [๒๐]   เหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อนนฺตรปจฺจเยน  ปจฺจโย:
ปุริมา   ปุริมา   เหตู   ปจฺฉิมานํ   ปจฺฉิมานํ   เหตูนํ  อนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย  ฯ  เหตุ  ธมฺโม  นเหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อนนฺตรปจฺจเยน  ปจฺจโย:
ปุริมา  ปุริมา  เหตู  ปจฺฉิมานํ  ปจฺฉิมานํ นเหตูนํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจเยน  ปจฺจโย  ฯ  เหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  จ  นเหตุสฺส  จ  ธมฺมสฺส
อนนฺตรปจฺจเยน   ปจฺจโย:   ปุริมา   ปุริมา  เหตู  ปจฺฉิมานํ  ปจฺฉิมานํ
เหตูนํ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     {๒๐.๑}   นเหตุ  ธมฺโม นเหตุสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย:
ปุริมา   ปุริมา   นเหตู   ขนฺธา  ปจฺฉิมานํ  ปจฺฉิมานํ  นเหตูนํ  ขนฺธานํ
อนนฺตรปจฺจเยน    ปจฺจโย    อนุโลมํ   โคตฺรภุสฺส   ฯ   สงฺขิตฺตํ   ฯ
เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ   ผลสมาปตฺติยา   อนนฺตรปจฺจเยน   ปจฺจโย   ฯ
นเหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อนนฺตรปจฺจเยน  ปจฺจโย: นเหตุ ธมฺโม
เหตุสฺส  จ  นเหตุสฺส  จ  ธมฺมสฺส  อนนฺตรปจฺจเยน  ปจฺจโย: นเหตุมูลกํ
ตีณิปิ เอกสทิสํ ฯ
     {๒๐.๒}   เหตุ  จ นเหตุ จ ธมฺมา เหตุสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย:   ปุริมา   ปุริมา  เหตู  จ  สมฺปยุตฺตกา  จ  ขนฺธา  ปจฺฉิมานํ
ปจฺฉิมานํ   เหตูนํ   อนนฺตรปจฺจเยน   ปจฺจโย  ฯ  เหตุ  จ  นเหตุ  จ
ธมฺมา    นเหตุสฺส    ธมฺมสฺส    อนนฺตรปจฺจเยน    ปจฺจโย:   ปุริมา
ปุริมา    เหตู   จ   สมฺปยุตฺตกา   จ   ขนฺธา   ปจฺฉิมานํ   ปจฺฉิมานํ
นเหตูนํ   ขนฺธานํ   อนนฺตรปจฺจเยน   ปจฺจโย   เหตุ   จ   นเหตุ  จ
ธมฺมา   เหตุสฺส   จ  นเหตุสฺส  จ  ธมฺมสฺส  อนนฺตรปจฺจเยน  ปจฺจโย:
ปุริมา   ปุริมา   เหตู  จ  สมฺปยุตฺตกา  จ  ขนฺธา  ปจฺฉิมานํ  ปจฺฉิมานํ
เหตูนํ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๒๑]   เหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  ธมฺมสฺส  สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย:
อนนฺตรสทิสํ   ฯ   ...   สหชาตปจฺจเยน   ปจฺจโย:  อญฺญมญฺญปจฺจเยน
ปจฺจโย:  อิเม  เทฺวปิ  ปฏิจฺจวารสทิสา  ฯ ... นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย:
ปจฺจยวาเร นิสฺสยสทิโส ฯ
     [๒๒]   เหตุ  ธมฺโม  เหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย:
อารมฺมณูปนิสฺสโย   อนนฺตรูปนิสฺสโย  ปกตูปนิสฺสโย  ฯเปฯ  ปกตูปนิสฺสโย:
เหตู    เหตูนํ    อุปนิสฺสยปจฺจเยน    ปจฺจโย    ฯ    เหตุ   ธมฺโม
นเหตุสฺส    ธมฺมสฺส    อุปนิสฺสยปจฺจเยน   ปจฺจโย:   อารมฺมณูปนิสฺสโย
อนนฺตรูปนิสฺสโย     ปกตูปนิสฺสโย     ฯเปฯ    ปกตูปนิสฺสโย:    เหตู
นเหตูนํ  ขนฺธานํ  อุปนิสฺสยปจฺจเยน  ปจฺจโย  ฯ  เหตุ  ธมฺโม เหตุสฺส จ
นเหตุสฺส   จ   ธมฺมสฺส   อุปนิสฺสยปจฺจเยน  ปจฺจโย:  อารมฺมณูปนิสฺสโย
อนนฺตรูปนิสฺสโย       ปกตูปนิสฺสโย       ฯเปฯ       ปกตูปนิสฺสโย:
เหตู เหตูนํ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     {๒๒.๑}   นเหตุ   ธมฺโม   นเหตุสฺส  ธมฺมสฺส  อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย:      อารมฺมณูปนิสฺสโย      อนนฺตรูปนิสฺสโย     ปกตูปนิสฺสโย
ฯเปฯ   ปกตูปนิสฺสโย:  สทฺธํ  อุปนิสฺสาย  ทานํ  เทติ  ฯเปฯ  สมาปตฺตึ
อุปฺปาเทติ   มานํ  ชปฺเปติ  ทิฏฺฐึ  คณฺหาติ  สีลํ  ...  ฯเปฯ  เสนาสนํ
อุปนิสฺสาย   ทานํ  เทติ  ฯเปฯ  สงฺฆํ  ภินฺทติ  สทฺธา  ฯเปฯ  เสนาสนํ
สทฺธาย   ฯเปฯ   ปตฺถนาย   มคฺคสฺส  ผลสมาปตฺติยา  อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย ฯ
     {๒๒.๒}   นเหตุ   ธมฺโม   เหตุสฺส   ธมฺมสฺส  อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย:    อารมฺมณูปนิสฺสโย   อนนฺตรูปนิสฺสโย   ปกตูปนิสฺสโย   ฯเปฯ
ปกตูปนิสฺสโย:   สทฺธํ  ฯเปฯ  เสนาสนํ  อุปนิสฺสาย  ทานํ  เทติ  ฯเปฯ
สงฺฆํ   ภินฺทติ   สทฺธา   ฯเปฯ   เสนาสนํ   สทฺธาย  ฯเปฯ  ปตฺถนาย
มคฺคสฺส   ผลสมาปตฺติยา   อุปนิสฺสยปจฺจเยน  ปจฺจโย  ฯ  นเหตุ  ธมฺโม
เหตุสฺส    จ   นเหตุสฺส   จ   ธมฺมสฺส   อุปนิสฺสยปจฺจเยน   ปจฺจโย:
อารมฺมณูปนิสฺสโย       อนนฺตรูปนิสฺสโย      ปกตูปนิสฺสโย      ฯเปฯ
ปกตูปนิสฺสโย: ทุติยอุปนิสฺสยสทิสํ ฯ
     {๒๒.๓}   เหตุ จ นเหตุ จ ธมฺมา เหตุสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย:    อารมฺมณูปนิสฺสโย   อนนฺตรูปนิสฺสโย   ปกตูปนิสฺสโย   ฯเปฯ
ปกตูปนิสฺสโย:  เหตู  จ  สมฺปยุตฺตกา  จ  ขนฺธา เหตูนํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย  ฯ  เหตุ  จ  นเหตุ จ ธมฺมา นเหตุสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย:    อารมฺมณูปนิสฺสโย   อนนฺตรูปนิสฺสโย   ปกตูปนิสฺสโย   ฯเปฯ
ปกตูปนิสฺสโย:   เหตู   จ   สมฺปยุตฺตกา   จ  ขนฺธา  นเหตูนํ  ขนฺธานํ
อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     {๒๒.๔}   เหตุ  จ  นเหตุ จ ธมฺมา เหตุสฺส จ นเหตุสฺส จ ธมฺมสฺส
อุปนิสฺสยปจฺจเยน     ปจฺจโย:    อารมฺมณูปนิสฺสโย:    อนนฺตรูปนิสฺสโย
ปกตูปนิสฺสโย   ฯเปฯ  ปกตูปนิสฺสโย:  เหตู  จ  สมฺปยุตฺตกา  จ  ขนฺธา
เหตูนํ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๒ หน้าที่ ๑-๑๕.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=42&item=1&items=22
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=42&item=1&items=22&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=42&item=1&items=22
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=42&item=1&items=22
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=42&i=1
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๒
https://84000.org/tipitaka/read/?index_42
https://84000.org/tipitaka/english/?index_42