บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ | |
| |
ชีวกสุตฺตํ [๕๖] เอวมฺเม สุตํ เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ ชีวกสฺส โกมารภจฺจสฺส อมฺพวเน ฯ อถ โข ชีวโก โกมารภจฺโจ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข ชีวโก โกมารภจฺโจ ภควนฺตํ เอตทโวจ สุตเมตํ ภนฺเต สมณํ โคตมํ อุทฺทิสฺส ปาณํ อารภนฺติ ตํ สมโณ โคตโม ชานํ อุทฺทิสฺส กตํ มํสํ ปริภุญฺชติ ปฏิจฺจ กมฺมนฺติ เย เต ๑- ภนฺเต เอวมาหํสุ สมณํ โคตมํ อุทฺทิสฺส ปาณํ อารภนฺติ ตํ สมโณ โคตโม ชานํ อุทฺทิสฺส กตํ มํสํ ปริภุญฺชติ ปฏิจฺจ กมฺมนฺติ กจฺจิ เต ภนฺเต ภควตา วุตฺตวาทิโน น จ ภควนฺตํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขนฺติ ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ พฺยากโรนฺติ น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุวาโท คารยฺหฏฺานํ ๒- อาคจฺฉตีติ ฯ [๕๗] เย เต ชีวก เอวมาหํสุ สมณํ โคตมํ อุทฺทิสฺส ปาณํ อารภนฺติ ตํ สมโณ โคตโม ชานํ อุทฺทิสฺส กตํ มํสํ ปริภุญฺชติ ปฏิจฺจ กมฺมนฺติ น เม เต วุตฺตวาทิโน ๓- อพฺภาจิกฺขนฺติ จ ๔- มํ เต อสตา อภูเตน ตีหิ โข อหํ ชีวก าเนหิ มํสํ อปฺปริโภคนฺติ วทามิ ทิฏฺ สุตํ ปริสงฺกิตํ อิเมหิ โข อหํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. เย เต ภควนฺตํ ฯ ๒ ยุ คารยฺหํ านนฺติ ทิสฺสติ ฯ ๓ โป. วุตฺตวาทิโน @อสตา อภูเตน อพฺภาจิกฺขนฺติ ตีหิ โข ... ฯ จ มํ เต-ติ ตโย ปาา น ทิสฺสนฺติ ฯ @๔ ม. ยุ. จ ปน มนฺเต ฯ ชีวก ตีหิ าเนหิ มํสํ อปฺปริโภคนฺติ วทามิ ตีหิ โข อหํ ชีวก าเนหิ มํสํ ปริโภคนฺติ วทามิ อทิฏฺ อสุตํ อปริสงฺกิตํ อิเมหิ โข อหํ ชีวก ตีหิ าเนหิ มํสํ ปริโภคนฺติ วทามิ ฯ [๕๘] อิธ ชีวก ภิกฺขุ อญฺตรํ คามํ วา นิคมํ วา อุปนิสฺสาย วิหรติ ฯ โส เมตฺตาสหคเตน เจตสา เอกํ ทิสํ ผริตฺวา วิหรติ ตถา ทุติยํ ตถา ตติยํ ตถา จตุตฺถํ อิติ อุทฺธมโธ ติริยํ สพฺพธิ สพฺพตฺถตาย สพฺพาวนฺตํ โลกํ เมตฺตาสหคเตน เจตสา วิปุเลน มหคฺคเตน อปฺปมาเณน อเวเรน อพฺยาปชฺเฌน ผริตฺวา วิหรติ ฯ ตเมนํ คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา อุปสงฺกมิตฺวา สฺวาตนาย ภตฺเตน นิมนฺเตติ อากงฺขมาโน ๑- ชีวก ภิกฺขุ อธิวาเสติ ฯ โส ตสฺสา รตฺติยา อจฺจเยน ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย เยน ตสฺส คหปติสฺส วา คหปติปุตฺตสฺส วา นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺตฺเต อาสเน นิสีทติ ฯ ตเมนํ โส คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา ปณีเตน ปิณฺฑปาเตน ปริวิสติ ฯ ตสฺส น เอวํ โหติ สาธุ วต มายํ คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา ปณีเตน ปิณฺฑปาเตน ปริวิสติ ๒- อโห วต มายํ คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา อายติมฺปิ เอวรูเปน ปณีเตน ปิณฺฑปาเตน ปริวิเสยฺยาติ เอวมฺปิสฺส น โหติ ฯ โส ตํ ปิณฺฑปาตํ อคธิโต ๓- อมุจฺฉิโต อนชฺฌาปนฺโน อาทีนวทสฺสาวี นิสฺสรณปญฺโ ปริภุญฺชติ ฯ ตํ กึ มญฺสิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อากงฺขมาโนว ฯ ๒ ม. ปริวิเสยฺยาติ ฯ ๓ ยุ. อคถิโต ฯ ชีวก อปิ นุ โส ภิกฺขุ ตสฺมึ สมเย อตฺตพฺยาพาธาย วา เจเตติ ปรพฺยาพาธาย วา เจเตติ อุภยพฺยาพาธาย วา เจเตตีติ ฯ โน เหตํ ภนฺเต ฯ {๕๘.๑} นนุ โส ชีวก ภิกฺขุ ตสฺมึ สมเย อนวชฺชํเยว อาหารํ อาหาเรตีติ ฯ เอวํ ภนฺเต สุตํ เมตํ ภนฺเต พฺรหฺมา เมตฺตาวิหารีติ ตมฺเม อิทํ ภนฺเต ภควา สกฺขิ ทิฏฺโ ภควา หิ ภนฺเต เมตฺตาวิหารีติ ฯ เยน โข ชีวก ราเคน เยน โทเสน เยน โมเหน พฺยาปาทวา ๑- อสฺส โส ราโค โส โทโส โส โมโห ตถาคตสฺส ปหีโน อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวงฺคโต ๒- อายตึ อนุปฺปาทธมฺโม สเจ โข เต ชีวก อิทํ สนฺธาย ภาสิตํ อนุชานามิ เต เอตนฺติ ฯ เอตเทว โข ปน เม ภนฺเต สนฺธาย ภาสิตนฺติ ๓- ฯ [๕๙] อิธ ชีวก ภิกฺขุ อญฺตรํ คามํ วา นิคมํ วา อุปนิสฺสาย วิหรติ ฯ โส กรุณาสหคเตน เจตสา ฯเปฯ มุทิตาสหคเตน เจตสา ... อุเปกฺขาสหคเตน เจตสา เอกํ ทิสํ ผริตฺวา วิหรติ ตถา ทุติยํ ตถา ตติยํ ตถา จตุตฺถํ อิติ อุทฺธมโธ ติริยํ สพฺพธิ สพฺพตฺถตาย สพฺพาวนฺตํ โลกํ อุเปกฺขาสหคเตน เจตสา วิปุเลน มหคฺคเตน อปฺปมาเณน อเวเรน อพฺยาปชฺเฌน ผริตฺวา วิหรติ ฯ ตเมนํ คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา อุปสงฺกมิตฺวา สฺวาตนาย ภตฺเตน นิมนฺเตติ อากงฺขมาโน ๔- ชีวก ภิกฺขุ อธิวาเสติ ฯ โส ตสฺสา รตฺติยา อจฺจเยน ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย @เชิงอรรถ: ๑ โป. พฺยาพาธํ ฯ ม. พฺยาปาทํ วา ฯ ๒ โป. อนภาวงฺกโต ฯ ยุ. อนภาวกโต ฯ @๓ ยุ. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ ๔ ยุ. เอตฺถนฺตเร วาสทฺโท ทิสฺสติ ฯ เยน ตสฺส คหปติสฺส วา คหปติปุตฺตสฺส วา นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺตฺเต อาสเน นิสีทติ ฯ ตเมนํ โส คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา ปณีเตน ปิณฺฑปาเตน ปริวิสติ ฯ ตสฺส น เอวํ โหติ สาธุ วต มายํ คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา ปณีเตน ปิณฺฑปาเตน ปริวิสติ ๑- อโห วต มายํ คหปติ วา คหปติปุตฺโต วา อายติมฺปิ เอวรูเปน ปณีเตน ปิณฺฑปาเตน ปริวิเสยฺยาติ เอวมฺปิสฺส น โหติ ฯ โส ตํ ปิณฺฑปาตํ อคธิโต อมุจฺฉิโต อนชฺฌาปนฺโน อาทีนวทสฺสาวี นิสฺสรณปญฺโ ปริภุญฺชติ ฯ ตํ กึ มญฺสิ ชีวก อปิ นุ โส ภิกฺขุ ตสฺมึ สมเย อตฺตพฺยาพาธาย วา เจเตติ ปรพฺยาพาธาย วา เจเตติ อุภยพฺยาพาธาย วา เจเตตีติ ฯ โน เหตํ ภนฺเต ฯ {๕๙.๑} นนุ โส ชีวก ภิกฺขุ ตสฺมึ สมเย ตํ ๒- อนวชฺชํเยว อาหารํ อาหาเรตีติ ฯ เอวํ ภนฺเต สุตํ เมตํ ภนฺเต พฺรหฺมา อุเปกฺขาวิหารีติ ฯ ตมฺเม อิทํ ภนฺเต ภควา สกฺขิ ทิฏฺโ ภควา หิ ภนฺเต อุเปกฺขาวิหารีติ ฯ เยน โข ชีวก ราเคน เยน โทเสน เยน โมเหน วิเหสวา ๓- อสฺส อรติวา อสฺส ปฏิฆวา ๔- อสฺส โส ราโค โส โทโส โส โมโห ตถาคตสฺส ปหีโน อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวงฺคโต อายตึ อนุปฺปาทธมฺโม สเจ โข เต ชีวก อิทํ สนฺธาย ภาสิตํ อนุชานามิ เต เอตนฺติ ฯ เอตเทว โข ปน เม สนฺธาย ภาสิตนฺติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปริวิเสยฺยาติ ฯ ๒ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ ๓ โป. วิเหสา อสฺส อรติ @วา อสฺส ปฏิโฆ วา อสฺส ฯ ม. ยุ. วิเหสา วา ฯ ๔ ม. ปฏิโฆ วา อสฺส ฯ [๖๐] โย โข ชีวก ตถาคตํ วา ตถาคตสาวกํ วา อุทฺทิสฺส ปาณํ อารภติ โส ปญฺจหิ าเนหิ พหุํ อปุญฺ ปสวติ ยมฺปิ โส คหปติ ๑- เอวมาห คจฺฉถ อมุกํ นาม ปาณํ อาเนถาติ อิมินา ปเมน าเนน พหุํ อปุญฺ ปสวติ ยมฺปิ โส ปาโณ คลปฺปเวธเกน อานียมาโน ทุกฺขโทมนสฺสํ ปฏิสํเวเทติ อิมินา ทุติเยน าเนน พหุํ อปุญฺ ปสวติ ยมฺปิ โส เอวมาห คจฺฉถ อิมํ ปาณํ อารกถาติ อิมินา ตติเยน าเนน พหุํ อปุญฺ ปสวติ ยมฺปิ โส ปาโณ อารภิยมาโน ทุกฺขโทมนสฺสํ ปฏิสํเวเทติ อิมินา จตุตฺเถน าเนน พหุํ อปุญฺ ปสวติ ยมฺปิ โส ตถาคตํ วา ตถาคตสาวกํ วา อกปฺปิเยน อสฺสาเทติ อิมินา ปญฺจเมน าเนน พหุํ อปุญฺ ปสวติ โย โข ชีวก ตถาคตํ วา ตถาคตสาวกํ วา อุทฺทิสฺส ปาณํ อารภติ โส อิเมหิ ปญฺจหิ าเนหิ พหุํ อปุญฺ ปสวตีติ ฯ [๖๑] เอวํ วุตฺเต ชีวโก โกมารภจฺโจ ภควนฺตํ เอตทโวจ อจฺฉริยํ ภนฺเต อพฺภูตํ ภนฺเต กปฺปิยํ วต ภนฺเต ภิกฺขู อาหารํ อาหาเรนฺติ อนวชฺชํ วต ภนฺเต ภิกฺขู อาหารํ อาหาเรนฺติ อภิกฺกนฺตํ ภนฺเต อภิกฺกนฺตํ ภนฺเต เสยฺยถาปิ ภนฺเต นิกฺกุชฺชิตํ วา อุกฺกุชฺเชยฺย ปฏิจฺฉนฺนํ วา วิวเรยฺย มูฬฺหสฺส วา มคฺคํ อาจิกฺเขยฺย อนฺธกาเร วา เตลปชฺโชตํ ธาเรยฺย จกฺขุมนฺโต รูปานิ ทกฺขนฺตีติ เอวเมว ภควตา อเนกปริยาเยน ธมฺโม ปกาสิโต เอสาหํ ภนฺเต ภควนฺตํ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ สรณํ คจฺฉามิ ธมฺมญฺจ ภิกฺขุสงฺฆญฺจ อุปาสกํ มํ ภควา ธาเรตุ อชฺชตคฺเค ปาณุเปตํ สรณงฺคตนฺติ ฯ ชีวกสุตฺตํ นิฏฺิตํ ปญฺจมํ ฯ --------
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๔๘-๕๓. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=971&w=&modeTY=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=971&modeTY=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=13&item=56&items=6 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=13&siri=5 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=56 อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=844 The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=844 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ https://84000.org/tipitaka/read/?index_13 https://84000.org/tipitaka/english/?index_13
|
บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]