บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ThaiVersion PaliThai PaliRoman |
Suttantapitake khuddakanikayassa culaniddeso ------------ namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa. Parayanavaggo vatthugatha [1] Kosalanam pura ramma agama dakkhinapatham akincannam patthayano brahmano mantaparagu. [2] So assakassa visaye mulakassa 1- samasane vasi 2- godhavarikule unchena ca phalena ca. [3] Tasseva upanissaya gamo ca vipulo ahu tato jatena ayena mahayannam akappayi. [4] Mahayannam yajitvana puna pavisi assamam tasmim patipavitthamhi anno aganchi brahmano. [5] Ugghattapado tasito pankadanto rajassiro @Footnote: 1 Ma. malakassa. Yu. alakassa. 2 Ma. vasi. So ca nam upasankamma satani panca yacati. [6] Tamenam bavari disva asanena nimantayi sukhanca kusalam pucchi idam vacanamabravi. [7] Yam kho mamam deyyadhammam sabbam visajjitam maya anujanahi me brahme natthi panca satani me. [8] Sace me yacamanassa bhavam nanuppadassati sattame divase tuyham muddha phalatu sattadha. [9] Abhisankharitva kuhako bheravam so akittayi tassa tam vacanam sutva bavari dukkhito ahu. [10] Ussussati anaharo sokasallasamappito athopi evamcittassa jahane 1- na ramati mano. [11] Utrastam dukkhitam disva devata atthakamini bavarim upasankamma idam vacanamabravi. [12] Na so muddham pajanati kuhako so dhanatthiko muddhani muddhadhipate 2- va nanam tassa na vijjati. [13] Pahoti 3- carahi janati tamme akkhahi pucchita muddham muddhadhipatanca tam sunoma vaco tava. [14] Ahampetam na janami nanammettha 4- na vijjati muddham muddhadhipato 5- ca jinanam heta dassanam 6-. @Footnote: 1 Ma. jhane. 2 Ma. muddhapate. 3 Ma. Yu. bhoti. 4 Ma. nanam mettha. @5 Ma. muddhadhipate ca. 6 Ma. hettha dassanam. [15] Atha ko carahi janati asmim pathavimandale 1- muddham muddhadhipatanca tamme akkhahi devate. [16] Pura kapilavatthumha nikkhanto lokanayako apacco okkakarajassa sakyaputto pabhankaro. [17] So hi brahmana sambuddho sabbadhammana paragu sabbabhinnabalappatto sabbadhammesu cakkhuma sabbadhammakkhayam 2- patto vimutto upadhikkhaye. [18] Buddho so bhagava loke dhammam deseti cakkhuma tam tvam gantvana pucchassu so te tam byakarissati. [19] Sambuddhoti vaco sutva udaggo bavari ahu sokassa tanuko asi pitinca vipulam labhi. [20] So bavari attamano udaggo tam devatam pucchati vedajato katamamhi game nigamamhi va pana katamamhi va janapade lokanatho yattha gantva namassemu 3- sambuddham dipaduttamam 4-. [21] Savatthiyam kosalamandire jino pahutapanno varabhurimedhaso so sakyaputto vidhuro anasavo @Footnote: 1 Ma. pathavimandale. Si. puthavimandale. 2 Ma. sabbakammakkhayam. @3 Ma. passemu. 4 Ma. sabbattha dvipaduttamam. Muddhadhipatassa vidu narasabho. [22] Tato amantayi sisse brahmane mantaparage 1- etha manava akkhissam sunotha vacanam mama. [23] Yasseso dullabho loke patubhavo abhinhaso svajja lokamhi uppanno sambuddho iti vissuto khippam gantvana savatthim passavho dipaduttamam. [24] Katham carahi janemu disva buddhoti brahmana ajanatam no pabruhi yatha janemu tam mayam. [25] Agatani hi mantesu mahapurisalakkhana dvattimsa ca byakhyata 2- samatta anupubbaso. [26] Yassete honti gattesu mahapurisalakkhana duveva 3- tassa gatiyo tatiya hi na vijjati. [27] Sace agaram avasati vijeyya pathavim imam adandena asatthena dhammenamanusasati 4-. [28] Sace ca so pabbajati agara anagariyam vivatacchado 5- sambuddho araha bhavati anuttaro. [29] Jatim gottanca lakkhanam mante sisse punapare muddham muddhadhipatanca manasayeva pucchatha. [30] Anavaranadassavi yadi buddho bhavissati manasa pucchite panhe vacaya vissajessati 6-. @Footnote: 1 Ma. mantaparagu. 2 Ma. dvattimsani ca byakkhata. 3 Ma. dveyeva. @4 Ma. dhammena anusasati. 5 Si. vivattacchaddo. Ma. vivattacchado. @6 Ma. visajjissati. [31] Bavarissa vaco sutva sissa solasa brahmana ajito tissametteyyo punnako atha mettagu. [32] Dhotako upasivo ca nando ca atha hemako todeyyakappa dubhayo jatukanni ca pandito. [33] Bhadravudho udayo ca posalo capi brahmano mogharaja ca medhavi pingiyo ca mahaisi. [34] Paccekaganino sabbe sabbalokassa vissuta jhayi jhanarata dhira pubbavasanavasita. [35] Bavarim abhivadetva katva ca nam padakkhinam jatajinadhara sabbe pakkamum uttaramukha. [36] Mulakassa 1- patitthanam purimam mahissatim 2- tada ujjenincapi gonaddham vedisam vanasavhayam. [37] Kosambincapi saketam savatthinca puruttamam setabyam kapilavatthum kusinaranca mandiram. [38] Pavanca bhoganagaram vesalim magadham puram pasanakam cetiyanca ramaniyam manoramam. [39] Tasito vudakam sitam mahalabhamva vanijo chayam ghammabhitattova turita pabbatamaruhum. [40] Bhagava ca 3- tamhi samaye bhikkhusanghapurakkhato bhikkhunam dhammam deseti sihova nadati vane. @Footnote: 1 Ma. malakassa. 2 Ma. puramahissatim. 3 Ma. casaddo natthi. [41] Ajito addasa sambuddham 1- vitaramsimva 2- bhanumam candam yatha pannarase paripurim 3- upagatam. [42] Athassa gatte disvana paripuranca byanjanam ekamantam thito hattho manopanhe apucchatha. [43] Adissa jammanam bruhi gottam bruhi salakkhanam mantesu paramim bruhi kati vaceti brahmano. [44] Visam vassasatam ayu so ca gottena bavari tinassa 4- lakkhana gatte tinnam vedana paragu. [45] Lakkhane itihase ca sanighandusaketubhe pancasatani vaceti sadhamme paramim gato. [46] Lakkhananam pavicayam bavarissa naruttama tanhacchida pakasehi ma no kankhayitam ahu. [47] Mukham jivhaya chadeti unnassa bhamukantare kosohitam vatthaguyham evam janahi manava. [48] Puccham hi kanci 5- asunanto sutva panhe viyakate vicinteti jano sabbo vedajato katanjali 6-. [49] Ko nu devova 7- brahma va indo vapi sujampati manasa pucchite panhe kametam patibhasati. [50] Muddham muddhadhipatanca bavari paripucchati tam byakarohi bhagava kankham vinaya no ise. @Footnote: 1 Ma. buddham. 2 Ma. pitaramsimva. 3 Ma. paripuram. 4 Ma. tinissa. @5 Ma. kinci. 6 Ma. katanjali. 7 Ma. devo va. [51] Avijja muddhati janahi vijja muddhadhipatini saddhasatisamadhihi chandaviriyena 1- samyuta. [52] Tato vedena mahata santhambhitvana 2- manavo ekamsam ajinam katva padesu sirasa pati. [53] Bavari brahmano koto saha sissehi marisa udaggacitto sumano pade vandati cakkhuma. [54] Sukhito bavari hotu saha sissehi brahmano tvancapi sukhito hohi ciram jivahi manava. [55] Bavarissa ca tuyham va sabbesam sabbasamsayam katavakasa pucchavho yankinci manasicchatha. [56] Sambuddhena katokaso nisiditvana panjali 3- ajito pathamam panham tattha pucchi tathagatam. Vatthugatha nitthita. [4]- ------------- @Footnote: 1 Ma. sabbattha chandaviriyena. 2 Ma. santhambhetvana. 3 Ma. panjali. evamupari. @4 Ma. etthantare ajitamanavapucchaya patathaya yava parayananugitigathapariyosana sabbesam @manavakananceva buddhassaca panhapucchavisajjanam atthi. syamapotthake panetam natthi. Ajitamanavakapanhaniddeso 1- [57] Kenassu nivuto loko (iccayasma ajito) kenassu nappakasati kissabhilepanam bruhi 2- kimsu tassa mahabbhayam. [58] Kenassu nivuto lokoti nirayaloko tiracchanaloko pittivisayaloko 3- manussaloko devaloko khandhaloko dhatuloko ayatanaloko ayam loko paro loko brahmaloko sadevaloko 4- ayam vuccati loko . ayam loko kena avuto nivuto ophuto 5- pihito paticchanno patikujjitoti kenassu nivuto loko. [59] Iccayasma ajitoti iccati padasandhi padasamsaggo padaparipuri 6- akkharasamavayo byanjanasilitthata padanupubbakametam 7- iccati . ayasmati piyavacanam garukavacanam sagaravasappatissadhivacanametam ayasmati . ajitoti tassa brahmanassa namam sankha samanna pannatti voharo namam namakammam namadheyyam nirutti byanjanam abhilapoti iccayasma ajito. [60] Kenassu nappakasatiti kena loko nappakasati na bhasati na tapati na virocati na sannayati 8- na pannayatiti kenassu @Footnote: 1 Ma. manavapucchaniddeso. evamuparipi. 2 Ma. Yu. brusi. evamuparipi. @3 Ma. sabbattha pettivisayaloko. 4 ma devaloko. 5 Ma. ovuto. @6 Ma. padaparipuri. evamuparipi. 7 Ma. padanupabbatapetam. @8 Ma. nayati. evamuparipi. Nappakasati. [61] Kissabhilepanam bruhiti kim assa 1- lokassa abhilepanam 2- lagganam bandhanam upakkileso . kena loko litto [3]- palitto 4- kilittho sankilittho makkhito samsattho laggo laggito palibuddho bruhi acikkhahi desehi pannapehi patthapehi vivarahi vibhajahi uttanikarohi pakasehiti kissabhilepanam bruhi. [62] Kimsu tassa mahabbhayanti kim tassa 5- lokassa [6]- mahabbhayam pilanam ghattanam upaddavo upasaggoti kimsu tassa mahabbhayam . tenaha so brahmano kenassu nivuto loko (iccayasma ajito) kenassu nappakasati kissabhilepanam bruhi kimsu tassa mahabbhayanti. [63] Avijjaya nivuto loko (ajitati bhagava) veviccha (pamada) nappakasati jappabhilepanam brumi dukkhamassa mahabbhayam. [64] Avijjaya nivuto lokoti avijjati dukkhe ananam dukkhasamudaye ananam dukkhanirodhe ananam dukkhanirodhagaminiya patipadaya ananam pubbante ananam aparante ananam @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. lepanam. 3 Ma. samlitto. 4 Ma. upalitto. @5 Ma. ayam patho natthi. 6 Ma. bhayam. Pubbantaparante ananam idappaccayatapaticcasamuppannesu dhammesu ananam yam evarupam ananam adassanam anabhisamayo ananubodho asambodho appativedho asangahana apariyogahana asamapekkhana apaccavekkhana apaccakkhakammam 1- dummejjham balyam asampajannam [2]- pamoho sampamoho 3- [4]- avijjogho avijjayogo avijjanusayo avijja- pariyutthanam avijjajalam 5- moho akusalamulam ayam vuccati avijja. Lokoti nirayaloko tiracchanaloko pittivisayaloko manussaloko devaloko khandhaloko dhatuloko ayatanaloko ayam loko paro loko brahmaloko sadevaloko ayam vuccati loko . [6]- Imaya avijjaya avuto nivuto ophuto pihito paticchanno patikujjitoti avijjaya nivuto loko. [65] Ajitati bhagava tam brahmanam namena alapati. Bhagavati garavadhivacanametam . apica bhaggaragoti bhagava . Bhaggadosoti bhagava. Bhaggamohoti bhagava . bhaggamanoti bhagava . bhaggaditthiti bhagava . Bhaggakantakoti bhagava . bhaggakilesoti bhagava . bhaji vibhaji pativibhaji dhammaratananti bhagava . bhavanam antakaroti bhagava . bhavitakayoti bhagava . bhavitasiloti bhavitacittoti bhavitapannoti 7- bhagava . Bhaji va bhagava arannavanapatthani pantani senasanani appasaddani appanigghosani vijanavatani manussarahaseyyakani 8- patisallana- sarupaniti bhagava. @Footnote: 1 Ma. apaccavekkhana apaccavekkhanakammam. 2 Ma. moho. 3 Ma. sammoho. @4 Ma. avijja. 5 Ma. avijjalangi. 6 Ma. ayam loko. 7 Ma. bhavitakayo, bhavitasilo, @bhavitacitto, bhavitapannoti. 8 Ma. manussarahasseyyakani. evamuparipi. Bhagi va bhagava civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajja- parikkharananti bhagava . bhagi va bhagava attharasassa dhammarasassa vimuttirasassa adhisilassa adhicittassa adhipannayati bhagava . bhagi va bhagava catunnam jhananam catunnam appamannanam catunnam arupasamapattinanti bhagava . bhagi va bhagava atthannam vimokkhanam atthannam abhibhayatananam navannam anapubbaviharasamapattinanti 1- bhagava . bhagi va bhagava dasannam sannabhavananam dasannam kasinasamapattinam anapanassatisamadhissa asubhasamapattiyati bhagava. {65.1} Bhagi va bhagava catunnam satipatthananam catunnam sammappadhananam catunnam iddhipadanam pancannam indriyanam pancannam balanam sattannam bojjhanganam ariyassa atthangikassa maggassati bhagava . bhagi va bhagava dasannam tathagatabalanam catunnam vesarajjanam catunnam patisambhidanam channam abhinnanam channam buddhadhammananti bhagava . bhagavati netam namam matara katam na pitara katam na bhatara katam na bhaginiya katam na mittamaccehi katam na natisalohitehi katam na samanabrahmanehi katam na devatahi katam vimokkhantikametam buddhanam bhagavantanam bodhiya mule saha sabbannutananassa patilabha sacchika pannatti yadidam bhagavati ajitati bhagava. [66] Veviccha pamada nappakasatiti veviccham vuccanti panca macchariyani avasamacchariyam kulamacchariyam labhamacchariyam @Footnote: 1 Ma. anupubbasamapattinanti. Vannamacchariyam dhammamacchariyam yam evarupam macchariyam 1- maccharayana maccharayitattam veviccham kadariyam katukancakata 2- aggahitattam cittassa idam vuccati macchariyam . apica khandhamacchariyampi macchariyam dhatumacchariyampi macchariyam ayatanamacchariyampi macchariyam gaho vuccati macchariyam . pamado vattabbo kayaduccarite va vaciduccarite va manoduccarite va pancasu va kamagunesu cittassa vossaggo vossagganuppadanam 3- kusalanam va dhammanam bhavanaya asakkaccakiriyata asataccakiriyata anatthitata 4- olinavuttita nikkhittacchandata nikkhittadhurata anasevana abhavana abahulikammam anadhitthanam ananuyogo pamado yo evarupo pamado pamajjana pamajjitattam ayam vuccati pamado . veviccha pamada nappakasatiti imina macchariyena imina pamadena loko nappakasati na bhasati na tapati na virocati na sannayati na pannayatiti veviccha pamada nappakasati. [67] Jappabhilepanam brumiti jappa vuccati tanha yo rago sarago anunayo anurodho nandi 5- nandirago cittassa sarago iccha muccha ajjhosanam gedho paligedho sango panko eja maya janika sanjanani sibbini jalini sarita visattika sottam visata 6- ayuhani dutiya panidhi bhavanetti vanam vanatho santhavo sineho apekkha patibaddha 7- asa asimsana 8- asimsitattam rupasa saddasa gandhasa rasasa photthabbasa @Footnote: 1 Ma. maccheram. 2 Ma. katukancukata. 3 Ma. vosaggo vosagganuppadanam. @4 Ma. anatthitakiriyata. 5 Ma. nandi. evamuparipi. 6 Ma. suttam visata. @7 Ma. patibandhu. 8 Ma. sabbattha asisa .... Labhasa dhanasa puttasa jivitasa jappa pajappa abhijappa jappana jappitattam loluppa 1- loluppayana loluppayitattam pucchancikata 2- sadhukamyata adhammarago visamalobho nikanti nikamana patthana pihana sampatthana kamatanha bhavatanha vibhavatanha rupatanha arupatanha nirodhatanha rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha ogho yogo gantho upadanam avaranam nivaranam chadanam bandhanam upakkileso anusayo pariyutthanam lata veviccham dukkhamulam dukkhanidanam dukkhappabhavo marapaso marabalisam [3]- maravisayo [4]- maragocaro marabandhanam tanhanadi tanhajalam tanhagaddalam 5- tanhasamuddo abhijjha lobho akusalamulam ayam vuccati jappa . lokassa lepanam lagganam bandhanam upakkileso imaya jappaya loko litto [6]- palitto 7- kilittho sankilittho makkhito samsattho laggo laggito palibuddho . Brumi acikkhami desemi pannapemi patthapemi vivarami vibhajami uttanikaromi pakasemiti jappabhilepanam brumi. [68] Dukkhamassa mahabbhayanti dukkhanti jatidukkham jaradukkham byadhidukkham maranadukkham sokaparidevadukkhadomanassupayasadukkham nerayikam dukkham tiracchanayonikam dukkham pittivisayikam dukkham manusikam dukkham gabbhokkantimulakam dukkham gabbhethitimulakam 8- dukkham gabbhavutthanamulakam dukkham jatassupanibandhakam dukkham jatassa paradheyyakam dukkham attupakkamam @Footnote: 1 Ma. loluppam. 2 Ma. pucchanjikata. 3 Ma. maramisam. 4 Ma. maranivaso. @5 Ma. tanhagaddulam. 6 Ma. samlitto. 7 Ma. upalitto. evamuparipi. @8 Ma. gabbhatthitimulakam. Dukkham parupakkamam dukkham dukkhadukkham 1- samsaradukkham viparinamadukkham cakkhurogo sotarogo ghanarogo jivharogo kayarogo sisarogo kannarogo mukharogo dantarogo kaso saso pinaso daho 2- jaro kucchirogo muccha pakkhandika sula 3- visucika kuttham gando kilaso soso apamaro daddu kandu kacchu rakhasa vitacchika lohitam pittam madhumeho amsa pilaka bhagandala pittasamutthana abadha semhasamutthana abadha vatasamutthana abadha sannipatika abadha utuparinamaja abadha visamapariharaja abadha opakkamika abadha kammavipakaja abadha sitam unham jighaccha pipasa uccaro passavo {68.1} damsamakasavatatapasirimsapasamphassadukkham matumaranam dukkham pitumaranam dukkham bhatumaranam dukkham bhaginimaranam dukkham puttamaranam dukkham dhitumaranam dukkham natibyasanam dukkham bhogabyasanam dukkham rogabyasanam dukkham silabyasanam dukkham ditthibyasanam dukkham yesam dhammanam adito samudagamanam pannayati atthangamato nirodho pannayati kammasannissito vipako vipakasannissitam kammam namasannissitam rupam rupasannissitam namam jatiya anugatam jaraya anusatam byadhina abhibhutam maranena abbhahatam dukkhe patitthitam atanam alenam asaranam asaranibhutam idam vuccati dukkham . [5]- assa 6- lokassa dukkham 7- mahabbhayam 8- pilanam ghattanam upaddavo upasaggoti dukkhamassa mahabbhayam. Tenaha bhagava @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. daho. evamuparipi. 3 Ma. sula. evamuparipi. @4 Ma. sabbattha -sarisapa-. 5 Ma. idam dukkham. 6 Ma. ayam patho natthi. @7-8 Ma. bhayam mahabhayam. Avijjaya nivuto loko (ajitati bhagava) veviccha (pamada) nappakasati jappabhilepanam brumi dukkhamassa mahabbhayanti. [69] Savanti sabbadhi sota (iccayasma ajito) sotanam kinnivaranam sotanam samvaram bruhi kena sota pithiyyare 1-. [70] Savanti sabbadhi sotati sotati tanhasoto ditthisoto kilesasoto duccaritasoto avijjasoto . sabbadhiti sabbesu ayatanesu . savantiti savanti asavanti sandanti pavattanti cakkhuto rupe savanti asavanti sandanti pavattanti sotato sadde savanti ghanato gandhe savanti jivhato rase savanti kayato photthabbe savanti manato dhamme savanti asavanti sandanti pavattanti cakkhuto rupatanha savanti asavanti sandanti pavattanti sotato saddatanha savanti asavanti sandanti pavattanti ghanato gandhatanha savanti jivhato rasatanha savanti kayato photthabbatanha savanti manato dhammatanha savanti asavanti sandanti pavattantiti savanti sabbadhi sota. [71] Iccayasma ajitoti iccati padasandhi padasamsaggo @Footnote: 1 Si. pithiyare. Ma. pidhiyare. evamuparipi. Padaparipuri akkharasamavayo byanjanasilitthata padanupubbakametam iccati . ayasmati piyavacanam garuvacanam sagaravasappatissadhivacanametam ayasmati . ajitoti tassa brahmanassa namam sankha samanna pannatti voharo namam namakammam namadheyyam nirutti byanjanam abhilapoti iccayasma ajito. [72] Sotanam kinnivarananti sotanam kim avaranam nivaranam samvaranam rakkhanam gopananti sotanam kinnivaranam. [73] Sotanam samvaram bruhiti sotanam avaranam nivaranam samvaranam rakkhanam gopanam bruhi acikkhahi desehi pannapehi patthapehi vivarahi vibhajahi uttanikarohi pakasehiti sotanam samvaram bruhi. [74] Kena sota pithiyyareti kena sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattantiti kena sota pithiyyare. Tenaha so brahmano savanti sabbadhi sota (iccayasma ajito) sotanam kinnivaranam sotanam samvaram bruhi kena sota pithiyyareti. [75] Yani sotani lokasmim (ajitati bhagava) sati tesam nivaranam sotanam samvaram brumi Pannayete pithiyyare. [76] Yani sotani lokasminti yani etani sotani maya kittitani [1]- acikkhitani desitani pannapitani patthapitani vivaritani vibhajitani uttanikatani pakasitani seyyathidam tanhasoto ditthisoto kilesasoto duccaritasoto avijjasoto . lokasminti apayaloke manussaloke devaloke khandhaloke dhatuloke ayatanaloketi yani sotani lokasmim. Ajitati bhagava tam brahmanam namena alapati. [77] Sati tesam nivarananti satiti ya sati anussati patissati sati saranata dharanata apilapanata asammussanata sati satindriyam [2]- satisambojjhango ekayanamaggo ayam vuccati sati . nivarananti avaranam nivaranam samvaranam rakkhanam gopananti sati tesam nivaranam. [78] Sotanam samvaram brumiti sotanam avaranam nivaranam samvaranam rakkhanam gopanam brumi acikkhami desemi pannapemi patthapemi vivarami vibhajami uttanikaromi pakasemiti sotanam samvaram brumi. [79] Pannayete pithiyyareti pannati ya panna pajanana .pe. amoho dhammavicayo sammaditthi . pannayete pithiyyareti pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti . sabbe sankhara aniccati janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti @Footnote: 1 Ma. pakittitani. 2 Ma. satibalam sammasati. Na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti . sabbe sankhara dukkhati janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti . Sabbe dhamma anattati janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti. {79.1} Avijjapaccaya sankharati janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti. {79.2} Sankharapaccaya vinnananti vinnanapaccaya namarupanti namarupaccaya salayatananti salayatanapaccaya phassoti phassapaccaya vedanati vedanapaccaya tanhati tanhapaccaya upadananti upadanapaccaya bhavoti bhavapaccaya jatiti jatipaccaya jaramarananti janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti. {79.3} Avijjanirodha sankharanirodhoti sankharanirodha vinnananirodhoti vinnananirodha namarupanirodhoti namarupanirodha salayatananirodhoti salayatananirodha phassanirodhoti phassanirodha vedananirodhoti vedananirodha tanhanirodhoti tanhanirodha upadananirodhoti upadananirodha bhavanirodhoti bhavanirodha jatinirodhoti jatinirodha jaramarananirodhoti janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na Asavanti na sandanti nappavattanti . idam dukkhanti ayam dukkhasamudayoti ayam dukkhanirodhoti ayam dukkhanirodhagamini patipadati janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti. {79.4} Ime [1]- asavati ayam asavasamudayoti ayam asavanirodhoti ayam asavanirodhagamini patipadati janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti . ime dhamma abhinaneyyati ime dhamma parinneyyati ime dhamma pahatabbati ime dhamma bhavetabbati ime dhamma sacchikatabbati janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti. {79.5} Channam phassayatananam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na sandanti nappavattanti. Pancannam upadanakkhandhanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca janato passato catunnam mahabhutanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca janato passato yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti janato passato pannaya ete sota pithiyyanti pacchijjanti na savanti na asavanti na @Footnote: 1 Ma. dhamma. Sandanti nappavattantiti pannaya ete sota pithiyyare . Tenaha bhagava yani sotani lokasmim (ajitati bhagava) sati tesam nivaranam sotanam samvaram brumi pannayete pithiyyareti. [80] Panna ceva sati capi (iccayasma ajito) namarupanca marisa etamme puttho pabruhi katthetam uparujjhati. [81] Panna ceva sati capiti pannati ya panna pajanana vicayo pavicayo [1]- sallakkhana upalakkhana paccupalakkhana pandiccam kosallam nepunnam vebhabya cinta upaparikkha bhuri medha parinayika vipassana sampajannam patodo panna pannindriyam pannabalam pannasattham pannapasado pannaaloko pannaobhaso pannapajjoto pannaratanam amoho dhammavicayo sammaditthi . Satiti ya sati anussati .pe. sammasatiti panna ceva sati capi iccayasma ajito. [82] Namarupanca marisati namanti cattaro arupino khandha . rupanti cattaro ca mahabhuta catunnanca mahabhutanam @Footnote: 1 Ma. dhammavicayo. Upadayarupam . marisati piyavacanam garuvacanam sagaravasappatissadhivacanametam marisati namarupanca marisa. [83] Etamme puttho pabruhiti etammeti yam pucchami yam yacami yam ajjhesami yam pasademi . putthoti pucchito yacito ajjhesito pasadito . pabruhiti bruhi acikkhahi desehi pannapehi patthapehi vivarahi vibhajahi uttanikarohi pakasehiti etamme puttho pabruhi. [84] Katthetam uparujjhatiti katthetam nirujjhati vupasammati attham gacchati patippassambhatiti katthetam uparujjhati . tenaha so brahmano panna ceva sati capi (iccayasma ajito) namarupanca marisa etamme puttho pabruhi katthetam uparujjhatiti. [85] Yametam panham apucchi ajita tam vadami te yattha namanca rupanca asesam uparujjhati vinnanassa nirodhena etthetam uparujjhati. [86] Yametam panham apucchiti yametanti pannanca satinca namarupanca . apucchiti apucchasi ayacasi ajjhesasi pasadesiti yametam panham apucchi. [87] Ajita tam vadami teti ajitati bhagava tam brahmanam namena alapati . tanti pannanca satinca namarupanca . Vadamiti tam vadami acikkhami desemi pannapemi patthapemi vivarami vibhajami uttanikaromi pakasemiti ajita tam vadami te. [88] Yattha namanca rupanca asesam uparujjhatiti namanti cattaro arupino khandha . rupanti cattaro ca mahabhuta catunnanca mahabhutanam upadayarupam . asesanti sabbena sabbam sabbatha sabbam asesam nissesam pariyadayavacanametam 1- asesanti . Uparujjhatiti nirujjhati vupasammati attham gacchati patippassambhatiti yattha namanca rupanca asesam uparujjhati. [89] Vinnanassa nirodhena etthetam uparujjhatiti sotapattimaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena satta bhave thapetva anamatagge samsare ye uppajjeyyum namanca rupanca etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patippassambhanti . Sakadagamimaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena dve bhave thapetva pancasu bhavesu ye uppajjeyyum namanca rupanca etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patippassambhanti . Anagamimaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena ekam bhavam thapetva kamadhatuya 2- va rupadhatuya va arupadhatuya va ye uppajjeyyum namanca rupanca etthete nirujjhanti vupasamanti @Footnote: 1 Ma. pariyadiyanavacanametam. evamuparipi. 2 Ma. ayam patho natthi. Attham gacchanti patippassambhanti . arahattamaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena ye uppajjeyyum namanca rupanca etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patippassambhanti . Arahato anupadisesaya parinibbanadhatuya 1- parinibbayantassa purimavinnanassa 2- nirodhena panna ca sati ca namanca rupanca etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patippassambhantiti vinnanassa nirodhena etthetam uparujjhati. Tenaha bhagava yametam panham apucchi ajita tam vadami te yattha namanca rupanca asesam uparujjhati vinnanassa nirodhena etthetam uparujjhatiti. [90] Ye ca sankhatadhammase ye ca sekkha 3- puthu idha tesam me nipako iriyam puttho pabruhi marisa. [91] Ye ca sankhatadhammaseti sankhatadhamma vuccanti arahanto khinasava . kimkarana sankhatadhamma vuccanti arahanto khinasava . te sankhatadhamma natadhamma tulitadhamma tiritadhamma 4- vibhutadhamma vibhavitadhamma sabbe sankhara aniccati sankhatadhamma natadhamma tulitadhamma tiritadhamma vibhutadhamma vibhavitadhamma sabbe sankhara dukkhati sankhatadhamma .pe. sabbe dhamma anattati sankhatadhamma avijjapaccaya sankharati sankhatadhamma .pe. Yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti sankhatadhamma @Footnote: 1 Ma. nibbanadhatuya. 2 Ma. carimavinnanassa. 3 Ma. sekha. evamidisesu padesu. @4 Ma. tiritadhamma. evamuparipi. Natadhamma tulitadhamma tiritadhamma vibhutadhamma vibhavitadhamma . athava tesam khandha sankhata dhatuyo sankhata ayatanani sankhatani gatiyo sankhata upapattiyo sankhata patisandhiyo sankhata bhava sankhata samsara sankhata vatta sankhata . athava te khandhapariyante thita dhatupariyante thita ayatanapariyante thita gatipariyante thita upapattipariyante thita patisandhipariyante thita bhavapariyante thita samsarapariyante thita vattapariyante thita antimabhave thita antimasamussaye thita antimadehadhara arahanto. Tesam cayam pacchimako carimoyam samussayo jatimaranasamsaro natthi nesam punabbhavoti. Tamkarana sankhatadhamma vuccanti arahanto khinasavati ye ca sankhatadhammase. [92] Ye ca sekkha puthu idhati sekkhati kimkarana vuccanti sekkha . sikkhantiti sekkha . kim sikkhanti . Adhisilampi sikkhanti adhicittampi sikkhanti adhipannampi sikkhanti. {92.1} Katama ca 1- adhisilasikkha . idha bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu khuddakopi 2- silakkhandho mahantopi 3- silakkhandho silam patittha avaranam 4- samyamo samvaro mukham pamukham kusalanam dhammanam sammapattiya 5- ayam adhisilasikkha. @Footnote: 1 Ma. casaddo natthi. evamidisesu thanesu. 2-3 Ma. pisaddo natthi. @4 Ma. caranam. 5 Ma. samapattiya. {92.2} Katama ca adhicittasikkha . idha bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamam jhanam dutiyam jhanam tatiyam jhanam catuttham jhanam upasampajja viharati ayam adhicittasikkha. {92.3} Katama ca adhipannasikkha . idha bhikkhu pannava hoti uyayatthagaminiya pannaya samannagato ariyaya nibbedhikaya sammadukkhakkhayagaminiya so idam dukkhanti yathabhutam pajanati ayam dukkhasamudayoti ayam dukkhanirodhoti ayam dukkhanirodhagamini patipadati yathabhutam pajanati ime asavati ayam asavasamudayoti ayam asavanirodhoti ayam asavanirodhagamini patipadati yathabhutam pajanati ayam adhipannasikkha. {92.4} Ima tisso sikkha avajjenta sikkhanti jananta sikkhanti [1]- cittam adhitthahanta sikkhanti saddhaya adhimuccanta sikkhanti viriyam 2- pagganhanta sikkhanti satim upatthapenta sikkhanti cittam samadahanta sikkhanti pannaya pajananta sikkhanti abhinneyyam abhijananta sikkhanti parinneyyam parijananta sikkhanti pahatabbam pajahanta sikkhanti bhavetabbam bhaventa sikkhanti sacchikatabbam sacchikaronta sikkhanti caranti 3- acaranti samacaranti samadaya vattanti tamkarana vuccanti sekkha . puthuti bahuka ete sekkha sotapanna ca patipanna ca sakadagamino ca patipanna @Footnote: 1 Ma. passanta sikkhanti. 2 Ma. viriyam. evamidisesu padesu. 3 Ma. ayam patho @natthi. Ca anagamino ca patipanna ca arahanta ca patipanna ca . Idhati imissa ditthiya imissa khantiya imissa ruciya imasmim adaye imasmim vinaye imasmim dhamme imasmim dhammavinaye imasmim pavacane imasmim brahmacariye imasmim satthusasane imasmim attabhave imasmim manussaloketi ye ca sekkha puthu idha. [93] Tesam me nipako iriyam puttho pabruhi marisati tvampi nipako pandito pannava buddhima nani vibhavi medhavi tesam sankhatadhammananca sekkhananca iriyam cariyam vuttim acaram gocaram viharam patipadam . putthoti puttho 1- pucchito yacito ajjhesito pasadito . pabruhiti bruhi acikkhahi desehi pannapehi patthapehi vivarahi vibhajahi uttanikarohi pakasehi . marisati piyavacanam garuvacanam sagaravasappatissadhivacanametam marisati tesam me nipako iriyam puttho pabruhi marisa. Tenaha so brahmano ye ca sankhatadhammase ye ca sekkha puthu idha tesam me nipako iriyam puttho pabruhi marisati. [94] Kamesu nabhigijjheyya manasanavilo siya kusalo sabbadhammanam sato bhikkhu paribbaje. [95] Kamesu nabhigijjheyyati kamati uddanato dve kama vatthukama ca kilesakama ca. {95.1} Katame vatthukama . manapika rupa manapika sadda manapika @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. Gandha manapika rasa manapika photthabba attharana papurana 1- dasidasa ajelaka kukkutasukara hatthigavassavalava khettam vatthu hirannam suvannam gamanigamarajadhaniyo ratthanca janapado ca koso ca kotthagaranca yankinci rajaniyavatthu vatthukama . Apica atita kama anagata kama paccuppanna kama ajjhatta kama bahiddha kama ajjhattabahiddha kama hina kama majjhima kama panita kama apayika kama manusika kama dibba kama paccupatthita kama nimmita kama paranimmita kama pariggahita kama apariggahita kama mamayita kama amamayita kama sabbepi kamavacara dhamma sabbepi rupavacara dhamma sabbepi arupavacara dhamma tanhavatthuka tanharammana kamaniyatthena rajaniyatthena madaniyatthena [2]- kama ime vuccanti vatthukama. {95.2} Katame kilesakama. Chando kamo rago kamo chandarago kamo sankappo kamo rago kamo sankapparago kamo yo kamesu kamacchando kamarago kamanandi 3- kamatanha kamasineho kamapipasa kamaparilaho kamagedho kamamuccha kamajjhosanam kamogho kamayogo kamupadanam kamacchandanivaranam. Addasam kama te mulam sankappa kama jayasi na tam sankappayissami evam kama na hehisiti. @Footnote: 1 Ma. pavurana. evamuparipi. 2 Ma. ramaniyatthena. 3 Ma. sabbattha kamanandi. @evamuparipi. Ime vuccanti kilesakama . gedho vuccati tanha yo rago sarago .pe. abhijjha lobho akusalamulam . kamesu nabhigijjheyyati kilesakamesu vatthukamesu nabhigijjheyya na palibujjheyya 1- agiddho agadhito amucchito anajjhopanno 2- vitagedho [3]- cattagedho vantagedho muttagedho pahinagedho patinissatthagedho vitarago [4]- cattarago vantarago muttarago pahinarago patinissattharago nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana vihareyyati kamesu nabhigijjheyya. [96] Manasanavilo siyati manoti yam cittam mano manasam hadayam pandaram [5]- manayatanam manindriyam vinnanam vinnanakkhandho [6]- manovinnanadhatu . kayaduccaritena cittam avilam hoti lulitam eritam ghattitam calitam bhantam avupasantam vaciduccaritena manoduccaritena ragena dosena mohena kodhena upanahena makkhena palasena issaya macchariyena mayaya satheyyena thambhena sarambhena manena atimanena madena pamadena sabbakilesehi sabbaduccaritehi sabbadarathehi 7- sabbaparilahehi sabbasantapehi sabbakusalabhisankharehi cittam avilam hoti lulitam eritam ghattitam calitam bhantam avupasantam . manasanavilo siyati cittena anavilo siya alulito anerito aghattito acalito abhanto vupasanto avilakare kilese jaheyya pajaheyya vinodeyya byantikareyya @Footnote: 1 Ma. palibundheyya. 2 Ma. anajjhapanno. 3 Ma. vigatagedho. 4 Ma. vigatarago. @5 Ma. mano. 6 tajja. 7 Ma. sabbadahehi. Anabhavangameyya avilakarehi kilesehi ca arato virato pativirato nikkhanto nissattho vupasanto vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa vihareyyati manasanavilo siya. [97] Kusalo sabbadhammananti sabbe sankhara aniccati kusalo sabbadhammanam sabbe sankhara dukkhati kusalo sabbadhammanam sabbe dhamma anattati kusalo sabbadhammanam avijjapaccaya sankharati kusalo sabbadhammanam .pe. yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti kusalo sabbadhammanam evampi kusalo sabbadhammanam. {97.1} Athava aniccato kusalo sabbadhammanam dukkhato rogato gandato sallato aghato abadhato parato palokato itito upaddavato asatato 1- bhayato upasaggato calato pabhanguto addhuvato atanato alenato asaranato asaranibhutato rittato tucchato sunnato anattato adinavato viparinamadhammato asarakato aghamulato vadhakato vibhavato sasavato sankhatato maramisato jatidhammato jaradhammato byadhidhammato maranadhammato sokaparidevadukkhadomanassupayasadhammato sankilesadhammato samudayato atthangamato anassadato 2- adinavato anissaranato 3- kusalo sabbadhammanam evampi kusalo sabbadhammanam. {97.2} Athava khandhakusalo dhatukusalo ayatanakusalo paticcasamuppada- kusalo satipatthanakusalo sammappadhanakusalo iddhippadakusalo indriyakusalo balakusalo bojjhangakusalo maggakusalo @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. assadato. evamuparipi. 3 Ma. nissaranatopi. @evamidisesu padesu. Phalakusalo nibbanakusalo evampi kusalo sabbadhammanam . athava sabbadhamma vuccanti dvadasayatanani cakkhu ceva rupa ca sotanca sadda ca ghananca gandha ca jivha ca rasa ca kayo ca photthabba ca mano ca dhamma ca . yato ca ajjhattikabahiresu ayatanesu rago 1- pahino hoti ucchinnamulo talavatthukato anabhavangato ayatimanuppadadhammo ettavatapi kusalo sabbadhammananti kusalo sabbadhammanam. [98] Sato bhikkhu paribbajeti satoti catuhi karanehi sato kaye kayanupassanasatipatthanam bhavento sato vedanasu vedananupassanasatipatthanam bhavento sato citte cittanupassanasatipatthanam bhavento sato dhammesu dhammanupassanasatipatthanam bhavento sato . aparehipi catuhi karanehi sato asatiparivajjanaya sato satikaraniyanam dhammanam katatta sato satipatipakkhanam 2- dhammanam hatatta sato satinimittanam dhammanam appamutthatta 3- sato. {98.1} Aparehipi catuhi karanehi sato satiya samannagatatta sato satiya vasitatta sato satiya pagunnataya 4- sato satiya apaccorohanataya sato . aparehipi catuhi karanehi sato satatta 5- sato santatta sato samitatta sato santadhammasamannagatatta sato . buddhanussatiya sato dhammanussatiya sato sanghanussatiya sato silanussatiya sato caganussatiya sato devatanussatiya @Footnote: 1 Ma. chandarago. 2 Ma. satiparibandhanam. 3 Ma. asammutthatta. 4 Ma. pagunnena @samannagatatta. 5 Ma. satiya samannagatatta. Sato anapanassatiya sato marananussatiya 1- sato kayagatasatiya sato upasamanussatiya sato . ya sati .pe. sammasati satisambojjhango ekayanamaggo ayam vuccati sati . imaya upeto hoti samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato so vuccati sato . bhikkhuti sattannam dhammanam bhinnatta bhikkhu . sakkayaditthi bhinna hoti vicikiccha bhinna hoti silabbataparamaso bhinno hoti rago bhinno hoti doso bhinno hoti moho bhinno hoti mano bhinno hoti bhinnassa 2- honti papaka akusala dhamma sankilesika ponobbhavika 3- sadara dukkhavipaka ayatimjatijaramaraniya. Pajjena katena attana (sabhiyati bhagava) parinibbanagato vitinnakankho vibhavanca bhavanca vippahaya vusitava khinapunabbhavo sa bhikkhuti. {98.2} Sato bhikkhu paribbajeti sato bhikkhu paribbaje sato gaccheyya sato tittheyya sato nisideyya sato seyyam kappeyya sato abhikkameyya sato patikkameyya sato alokeyya sato vilokeyya sato samminjeyya 4- sato pasareyya sato sanghati- pattacivaram dhareyya sato careyya sato 5- vihareyya vatteyya iriyeyya paleyya yapeyya yapeyyati sato bhikkhu paribbaje . Tenaha bhagava @Footnote: 1 Ma. maranassatiya. 2 Ma. bhinna. 3 Ma. ponobhavika. 4 Ma. saminjeyya. @5 Ma. ayam patho natthi. Kamesu nabhigijjheyya manasanavilo siya kusalo sabbadhammanam sato bhikkhu paribbajeti. [99] Saha gathapariyosana tena 1- brahmanena saddhim ekacchanda ekappayoga ekadhippaya ekavasanavasita tesam anekapanasahassanam virajam vitamalam dhammacakkhum udapadi yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti tassa ca brahmanassa anupadaya asavehi cittam vimucci . saha arahattappatta ajinajatavakaciradandakamandalukesa ca massu ca antarahita . Bhandakasayavatthavasano 3- sanghatipattacivaradharo bhikkhu 4- anvatthapatipattiya panjaliko bhagavantam namassamano nisinno hoti sattha me bhante bhagava savakohamasmiti. Ajitamanavakapanhaniddeso pathamo. --------------- @Footnote: 1 Ma. ye te. 2 Ma.-tidandaka ... evamuparipi. 3 Ma. bhandu ... evamuparipi. @4 Ma. ayam patho natthi. Tissametteyyamanavakapanhaniddeso [100] Kodha santusito loke (iccayasma tissametteyyo) kassa no santi injita ko ubhantamabhinnaya majjhe manta na limpati 1- kam brusi mahapurisoti ko idha sibbanimaccagati 2-. [101] Kodha santusito loketi [3]- santuttho attamano paripunnasankappoti kodha santusito loke . iccayasma tissametteyyoti iccati padasandhi padasamsaggo padaparipuri akkharasamavayo byanjanasilitthata padanupubbakametam 4- iccati . ayasmati piyavacanam garuvacanam sagaravasappatissadhivacanametam ayasmati . tissati 5- tassa brahmanassa namam sankha samanna pannatti voharo namam namakammam namadheyyam nirutti byanjanam abhilapo . metteyyati 6- tassa brahmanassa gottam sankha samanna pannatti voharoti iccayasma tissametteyyo. [102] Kassa no santi injitati tanhinjitam ditthinjitam maninjitam kilesinjitam kamminjitam kassime injita natthi na santi na samvijjanti nupalabbhanti pahina samucchinna vupasanta @Footnote: 1 na. lippati. 2 Ma. sabbinimaccaga. evamuparipi. 3 tuttho. 4 Ma. @padanupubbatametam. evamuparipi. 5 Ma. tissoti. 6 metteyyoti. Patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati kassa no santi injita. [103] Ko ubhantamabhinnayati ko ubho ante abhinnaya janitva tulayitva tirayitva 1- vibhavayitva vibhutam katvati ko ubhantamabhinnaya. [104] Majjhe manta nalimpatiti [1]- alitto anupalitto nikkhanto nissattho vippamutto visamyutto vimariyadikatena cetasa viharatiti majjhe manta na limpati. [105] Kam brusi mahapurisoti mahapuriso aggapuriso setthapuriso visetthapuriso pamokkhapuriso uttamapuriso [3]- pavarapurisoti kam brusi kam kathesi kam mannesi kam bhanasi kam passasi kam voharesiti 4- kam brusi mahapurisoti. [106] Ko idha sibbanimaccagati ko sibbanim 5- tanham accaga upaccaga atikkanto samatikkanto vitivattoti ko idha sibbanimaccaga. Tenaha so brahmano kodha santusito loke (accayasma tissametteyyo) kassa no santi injita ko ubhantamabhinnaya majjhe manta na limpati kam brusi mahapurisoti @Footnote: 1 Ma. tirayitva. evamuparipi. 2 Ma. majjhe mantaya nalippati. 3 Ma. padhanapuriso. @4 Ma. voharasiti. 5 Ma. sibbinim. evamuparipi. Ko idha sibbanimaccagati. [107] Kamesu brahmacariyava (metteyyati bhagava) vitatanho sada sato sankhaya nibbuto bhikkhu tassa no santi injita so ubhantamabhinnaya majjhe manta na limpati tam brumi mahapurisoti so idha sibbanimaccagati. [108] Kamesu brahmacariyavati kamati uddanato dve kama vatthukama ca kilesakama ca .pe. ime vuccanti vatthukama .pe. ime vuccanti kilesakama . brahmacariyavati 1- brahmacariyam vuccati assaddhammasamapattiya arati virati pativirati verani akiriya akaranam anajjhapatti velaanatikkamo . apica nippariyayena brahmacariyam vuccati ariyo atthangiko maggo seyyathidam sammaditthi sammasankappo sammavaca sammakammanto sammaajivo sammavayamo sammasati sammasamadhi . yo imina ariyena atthangikena maggena upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato so vuccati brahmacariyava . Yatha ca dhanena dhanavati vuccati bhogena bhogavati vuccati yasena @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. Yasavati vuccati sippena sippavati vuccati silena silavati vuccati viriyena viriyavati vuccati pannaya pannavati vuccati vijjaya vijjavati vuccati evameva yo imina ariyena atthangikena maggena upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato so vuccati brahmacariyavati kamesu brahmacariyava . metteyyati bhagava tam brahmanam gottena alapati . bhagavati garavadhivacanametam .pe. sacchika pannatti yadidam bhagavati metteyyati bhagava. [109] Vitatanho sada satoti tanhati rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha . yassesa tanha pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddha so vuccati vitatanho cattatanho vantatanho muttatanho pahinatanho patinissatthatanho vitarago cattarago vantarago muttarago pahinarago patinissattharago nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharati . Sadati sada sabbada sabbakalam niccakalam dhuvakalam satatam samitam abbokinnam pokhanupokham 1- avici samangi sahitam phusitam purebhattam pacchabhattam purimayamam majjhimayamam pacchimayamam kale junhe vasse hemante gimhe purime vayokhandhe majjhime vayokhandhe pacchime vayokhandhe . satoti catuhi karanehi sato @Footnote: 1-2 Ma. ponkhanuponkham udakumikajatam avicisantatisahitam phassitam. evamuparipi. Kaye kayanupassanasatipatthananam bhavitatta 1- sato vedanasu vedananupassanasatipatthananam bhavitatta sato citte cittanupassana- satipatthananam bhavitatta sato dhammesu dhammanupassanasatipatthananam bhavitatta sato .pe. So vuccati satoti vitatanho sada sato. [110] Sankhaya nibbuto bhikkhuti sankhati 2- nanam ya panna pajanana vicayo .pe. amoho dhammavicayo sammaditthi . sankhayati sankhaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva sabbe sankhara aniccati sankhaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva sabbe sankhara dukkhati sabbe dhamma anattati avijjapaccaya sankharati .pe. yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti sankhaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva. {110.1} Athava aniccato sankhaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva dukkhato rogato gandato sallato .pe. anissaranato sankhaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva . nibbutoti ragassa nibbapitatta nibbuto dosassa nibbapitatta nibbuto mohassa nibbapitatta nibbuto kodhassa upanahassa makkhassa palasassa issaya macchariyassa mayaya satheyyassa thambhassa sarambhassa manassa atimanassa madassa pamadassa sabbakilesanam sabbaduccaritanam @Footnote: 1 Ma. ... satipatthanam bhavento. evamuparipi. 2 Ma. sankha vuccati nanam. Sabbadarathanam sabbaparilahanam sabbasantapanam sabbakusalabhisankharanam nibbapitatta nibbuto . bhikkhuti sattannam dhammanam bhinnatta bhikkhu .pe. Vusitava khinapunabbhavo sa bhikkhuti sankhaya nibbuto bhikkhu. [111] Tassa no santi injitati tassati arahato khinasavassa injita tanhinjitam ditthinjitam maninjitam kilesinjitam kamminjitam . Tassime injita natthi na santi na samvijjanti nupalabbhanti pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati tassa no santi injita. [112] So ubhantamabhinnaya majjhe manta na limpatiti antoti phasso eko anto phassasamudayo dutiyo anto phassanirodho majjhe atitam eko anto anagatam dutiyo anto paccuppannam majjhe sukha vedana eko anto dukkha vedana dutiyo anto adukkhamasukha vedana majjhe namam eko anto rupam dutiyo anto vinnanam majjhe cha ajjhattikani ayatanani eko anto cha bahirani ayatanani dutiyo anto vinnanam majjhe sakkayo eko anto sakkayasamudayo dutiyo anto sakkayanirodho majjhe . manta vuccati panna ya panna pajanana .pe. amoho dhammavicayo sammaditthi . lepati dve lepa tanhalepo ca ditthilepo ca . katamo Tanhalepo . yavata tanhasankhatena simakatam mariyadikatam 1- odhikatam pariyantikatam 2- pariggahitam mamayitam idam mamam etam mamam ettakam mamam ettavata mamam mama rupa sadda gandha rasa photthabba attharana papurana dasidasa ajelaka kukkutasukara hatthigavassavalava khettam vatthu hirannam suvannam gamanigamarajadhaniyo ratthanca janapado ca koso ca kotthagaranca kevalampi mahapathavim tanhavasena mamayati yavata atthasatatanhaviparitam ayam tanhalepo. Katamo ditthilepo. {112.1} Visativatthuka sakkayaditthi dasavatthuka micchaditthi dasavatthuka antaggahika ditthi ya evarupa ditthi ditthigatam ditthigahanam ditthikantaro ditthivisukayikam ditthivipphanditam ditthisannojanam gaho patiggaho abhiniveso paramaso kummaggo micchapatho micchattam titthayatanam vipariyesaggaho 3- viparitaggaho vipallasaggaho micchagaho ayathavakasmim yathavakanti gaho yavata dvasatthi ditthigatani ayam ditthilepo . so ubhantamabhinnaya majjhe manta na limpatiti so ubho ca ante majjhanca mantaya abhinnaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva na limpati [4]- nupalimpati alitto [5]- anupalitto nikkhanto nissattho vippamutto visamyutto vimariyadikatena cetasa viharatiti so ubhantamabhinnaya majjhe manta na limpati. @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. pariyantakatam. 3 Ma. pariyasaggaho .... evamuparipi. @4 Ma. na palippati. 5 Ma. asamlitto. evamuparipi. [113] Tam brumi mahapurisoti mahapuriso aggapuriso setthapuriso visetthapuriso pamokkhapuriso uttamapuriso pavarapurisoti tam brumi tam kathemi tam mannami tam bhanami tam passami tam voharemi . Ayasma sariputto bhagavantam etadavoca mahapurisoti 1- bhante vuccati kittavata nu kho bhante mahapuriso hotiti . vimuttacittatta khvaham sariputta mahapurisoti vadami adhimuttacittatta no mahapurisoti vadami kathanca sariputta vimuttacitto hoti idha sariputta bhikkhu ajjhattam kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam tassa kaye kayanupassino viharato cittam virajjati vimuccati anupadaya asavehi vedanasu citte dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam tassa dhammesu dhammanupassino viharato cittam virajjati vimuccati anupadaya asavehi evam kho sariputta bhikkhu vimuttacitto vimuttacittatta khvaham sariputta mahapurisoti vadami adhimuttacittatta no mahapurisoti vadamiti tam brumi mahapurisoti. [114] So idha sibbanimaccagati sibbani vuccati tanha yo rago sarago .pe. abhijjha lobho akusalamulam . yassesa sibbani tanha pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddha so sibbanim tanham accaga @Footnote: 1 Ma. mahapuriso mahapurisoti. Upaccaga atikkanto samatikkanto vitivattoti so idha sibbanimaccaga. Tenaha bhagava kamesu brahmacariyava (metteyyati bhagava) vitatanho sada sato sankhaya nibbuto bhikkhu tassa no santi injita so ubhantamabhinnaya majjhe manta na limpati tam brumi mahapurisoti so idha sibbanimaccagati. [115] Saha gathapariyosana tena brahmanena saddhim ekacchanda ekappayoga ekadhippaya ekavasanavasita tesam anekapanasahassanam virajam vitamalam dhammacakkhum udapadi yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti tassa ca brahmanassa anupadaya asavehi cittam vimucci . saha arahattappatta ajinajatavakaciradandakamandalukesa ca massu ca antarahita . Bhandakasayavatthavasano sanghatipattacivaradharo anvatthapatipattiya panjaliko bhagavantam namassamano nisinno hoti sattha me bhante bhagava savakohamasmiti. Tissametteyyamanavakapanhaniddeso dutiyo. Punnakamanavakapanhaniddeso [116] Anejam muladassavim (iccayasma punnako) atthi panhena agamam kim nissita isayo manuja khattiya brahmana devatanam yannamakappimsu 1- puthudha loke pucchami tam bhagava bruhi me tam. [117] Anejam muladassavinti eja vuccati tanha yo rago sarago .pe. abhijjha lobho akusalamulam . sa eja tanha buddhassa bhagavato pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma tasma buddho anejo . Ejaya pahinatta anejo . bhagava labhepi na injati alabhepi na injati yasepi na injati ayasepi na injati pasamsayapi na injati nindayapi na injati sukhepi na injati dukkhepi na injati na calati na vedhati nappavedhatiti anejam . muladassavinti bhagava muladassavi hetudassavi nidanadassavi sambhavadassavi [2]- samutthanadassavi aharadassavi arammanadassavi paccayadassavi samudayadassavi. {117.1} Tini akusalamulani lobho akusalamulam doso akusalamulam moho akusalamulam . vuttanhetam bhagavata tinimani bhikkhave @Footnote: 1 Ma. yannamakappayimsu. 2 Ma. pabhavadassavi. evamuparipi. Nidanani kammanam samudayaya [1]- lobho nidanam kammanam samudayaya doso nidanam kammanam samudayaya moho nidanam kammanam samudayaya na bhikkhave lobhajena kammena dosajena kammena mohajena kammena deva pannayanti manussa pannayanti ya va panannapi kaci sugatiyo athakho bhikkhave lobhajena kammena dosajena kammena mohajena kammena nirayo pannayati tiracchanayoni pannayati pittivisayo pannayati ya va panannapi kaci duggatiyo niraye tiracchanayoniyam pittivisaye attabhavabhinibbattiya imani tini akusalamulaniti bhagava janati passati. {117.2} Evampi bhagava muladassavi .pe. samudayadassavi . Tini kusalamulani alobho kusalamulam adoso kusalamulam amoho kusalamulam. Vuttanhetam bhagavata tinimani .pe. na bhikkhave alobhajena kammena adosajena kammena amohajena kammena nirayo pannayati tiracchanayoni pannayati pittivisayo pannayati ya va panannapi kaci duggatiyo athakho bhikkhave alobhajena kammena adosajena kammena amohajena kammena deva pannayanti manussa pannayanti ya va panannapi kaci sugatiyo deve ca manusse ca attabhavabhinibbattiya imani tini kusalamulaniti bhagava janati passati . Evampi bhagava muladassavi .pe. Samudayadassavi. {117.3} Vuttanhetam bhagavata yekeci bhikkhave dhamma akusala akusalabhagiya akusalapakkhika @Footnote: 1 Ma. katamani tini. Pakkhika sabbe te avijjamulaka avijjasamosarana avijjasamugghata sabbe te samugghatam gacchantiti bhagava janati passati . evampi bhagava muladassavi .pe. samudayadassavi . vuttanhetam bhagavata yekeci bhikkhave dhamma kusala kusalabhagiya kusalapakkhika sabbe te appamadamulaka appamadasamosarana appamado tesam dhammanam aggamakkhayatiti bhagava janati passati . evampi bhagava muladassavi .pe. Samudayadassavi. {117.4} Athava bhagava janati passati avijja mulam sankharanam sankhara mulam vinnanassa vinnanam mulam namarupassa namarupam mulam salayatanassa salayatanam mulam phassassa phasso mulam vedanaya vedana mulam tanhaya tanha mulam upadanassa upadanam mulam bhavassa bhavo mulam jatiya jati mulam jaramaranassati bhagava janati passati. Evampi bhagava muladassavi .pe. Samudayadassavi. {117.5} Vuttanhetam 1- bhagavata yekeci bhikkhave dhamma akusala akusalabhagiya akusalapakkhika sabbe te avijjamulaka avijjasamosarana avijjasamugghata sabbe te samugghatam gacchantiti 2- bhagava janati passati . evampi bhagava muladassavi hetudassavi nidanadassavi sambhavadassavi samutthanadassavi aharadassavi arammanadassavi paccayadassavi samudayadassaviti anejam muladassavim . iccayasma punnakoti iccati padasandhi . Ayasmati piyavacanam. @Footnote: 1-2 Ma. athava bhagava janati passati cakkhu mulam cakkhuroganam sotam mulam sotaroganam @ghanam mulam ghanaroganam jivha mulam jivharoganam kayo mulam kayaroganam mano mulam @cetasikanam dukkhananti. Punnakoti tassa brahmanassa namam. [118] Atthi panhena agamanti panhatthikamha 1- agata panham pucchitukamamha agata panham sotukama agatamhati 2- evampi atthi panhena agamam . athava panhatthikanam panham pucchitukamanam panham sotukamanam agamam abhikkamanam upasankamanam payirupasanam atthiti evampi atthi panhena agamam . athava panhagamo tuyham atthi tvampi pahu visavi alamatto maya pucchitum 3- kathetum visajjetum sandassetum 4- bhanitunti 5- evampi atthi panhena agamam. [119] Kimnissita isayo manujati kimnissitati kim nissita asita allina upagata ajjhosita adhimutta . isayoti isinamaka yekeci isipabbajjam pabbajita ajivaka niggantha jatila tapasa. Manujati manussa vuccantiti kimnissita isayo manuja. [120] Khattiya brahmana devatananti khattiyati yekeci khattiyajatika . brahmanati yekeci bhovadika . devatananti ajivakasavakanam ajivaka devata nigganthasavakanam niggantha devata jatilasavakanam jatila devata paribbajakasavakanam paribbajaka devata avaruddhakasavakanam 6- avaruddhaka 7- devata hatthivatikanam hatthi devata assavatikanam assa devata govatikanam gavo devata kukkuravatikanam kukkura devata kakavatikanam kaka devata vasudevavatikanam vasudevo devata baladevavatikanam @Footnote: 1-2 Ma. panhena atthiko agatomhi panham pucchitukamo agatomhi panham sotukamo @agatomhiti. 3 Ma. pucchitam. 4-5 Ma. vahassetam bharanti. 6-7 Ma. aviruddha .... Baladevo devata punnabhaddavatikanam punnabhaddo devata manibhaddavatikanam manibhaddo devata aggivatikanam aggi devata nagavatikanam naga devata supannavatikanam supanna devata yakkhavatikanam yakkha devata asuravatikanam asura devata gandhabbavatikanam gandhabba devata maharajavatikanam maharaja devata candavatikanam cando devata suriyavatikanam suriyo devata indavatikanam indo devata brahmavatikanam brahma devata devavatikanam deva devata disavatikanam disa devata ye yesam dakkhineyya te tesam devatati khattiya brahmana devatanam. [121] Yannamakappimsu puthudha loketi yanno 1- vuccati deyyadhammo civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam . yannamakappimsuti yepi yannam esanti gavesanti pariyesanti civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam tepi yannam kappenti . yepi yannam abhisankharonti civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam tepi yannam kappenti . yepi yannam denti yajanti pariccajanti civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam @Footnote: 1 Ma. yannam. evamuparipi. Vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam tepi yannam kappenti . puthuti yanna va ete puthu yannayajaka 1- va ete puthu dakkhineyya va ete puthu . katham yanna va ete puthu . ete yanna puthu 2- civarapindapatasenasana- gilanapaccayabhesajjaparikkhara annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam evam yanna va ete puthu. {121.1} Katham yannayajaka va ete puthu . [3]- ete yannayajaka puthu khattiya ca brahmana ca vessa ca sudda ca gahattha ca pabbajita ca deva ca manussa ca evam yannayajaka va ete puthu. Katham dakkhineyya va ete puthu. 4- Ete dakkhineyya puthu samanabrahmana yacaka vanibbaka savaka 5- evam dakkhineyya va ete puthu. Idha loketi manussaloketi yannamakappimsu puthudha loke. [122] Pucchami tam bhagava bruhi me tanti pucchati tisso puccha aditthajotana puccha ditthasamsandana puccha vimaticchedana puccha. Katama aditthajotana puccha . pakatiya lakkhanam anatam hoti adittham atulitam atiritam avibhavitam avibhutam tassa nanaya dassanaya tulanaya tiranaya vibhavanatthaya vibhutatthaya panham pucchati ayam aditthajotana puccha. {122.1} Katama ditthasamsandana puccha. Pakatiya lakkhanam natam hoti @Footnote: 1 Ma. yannayajaka. evamuparipi. 2 Ma. bahukanam ete yanna. 3-4 Ma. bahuka. @5 Ma. kapanaddhikavanibbakayacaka. Dittham tulitam tiritam vibhavitam vibhutam annehi panditehi saddhim samsandanatthaya panham pucchati ayam ditthasamsandana puccha. Katama vimaticchedana puccha . pakatiya samsayam pakkhanno 1- hoti vimatim pakkhanno 2- dvelhakajato evam nu kho na nu kho kinnu kho kathamnu khoti so vimaticchedanatthaya panham pucchati ayam vimaticchedana puccha. Ima tisso puccha. Aparapi tisso puccha manussapuccha amanussapuccha nimmitapuccha. {122.2} Katama manussapuccha . manussa buddham bhagavantam upasankamitva panham 3- pucchanti bhikkhu pucchanti bhikkhuniyo pucchanti upasaka pucchanti upasikayo pucchanti rajano pucchanti khattiya pucchanti brahmana pucchanti vessa pucchanti sudda pucchanti gahattha pucchanti pabbajita pucchanti ayam manussapuccha. {122.3} Katama amanussapuccha . amanussa buddham bhagavantam upasankamitva panham pucchanti naga pucchanti supanna pucchanti yakkha pucchanti asura pucchanti gandhabba pucchanti maharajano pucchanti inda pucchanti brahmano pucchanti devatayo pucchanti ayam amanussapuccha. {122.4} Katama nimmitapuccha . yam bhagava rupam abhinimminati manomayam sabbangapaccangam ahinindriyam so nimmito buddham bhagavantam upasankamitva @Footnote: 1-2 Ma. pakkhando. 3 Ma. ayam patho natthi. Panham pucchati bhagava visajjeti ayam nimmitapuccha . Ima tisso puccha. Aparapi tisso puccha attatthapuccha paratthapuccha ubhayatthapuccha. {122.5} Aparapi tisso puccha ditthadhammikatthapuccha samparayikatthapuccha paramatthapuccha. Aparapi tisso puccha anavajjatthapuccha nikkilesatthapuccha vodanatthapuccha. Aparapi tisso puccha atitapuccha anagatapuccha paccuppannapuccha. Aparapi tisso puccha ajjhattapuccha bahiddhapuccha ajjhattabahiddhapuccha. {122.6} Aparapi tisso puccha kusalapuccha akusalapuccha abyakatapuccha. Aparapi tisso puccha khandhapuccha dhatupuccha ayatanapuccha. Aparapi tisso puccha satipatthanapuccha sammappadhanapuccha iddhipadapuccha. Aparapi tisso puccha indriyapuccha balapuccha bojjhangapuccha. Aparapi tisso puccha maggapuccha phalapuccha nibbanapuccha. {122.7} Pucchami tanti pucchami tam yacami tam ajjhesami tam pasademi tam kathassu meti pucchami tam . bhagavati garavadhivacanametam .pe. sacchika pannatti yadidam bhagavati . bruhi me tanti bruhi acikkhahi desehi pannapehi patthapehi vivarahi vibhajahi uttanikarohi pakasehiti pucchami tam bhagava bruhi me tam . Tenaha so brahmano anejam muladassavim (iccayasma punnako) atthi panhena agamam kimnissita isayo manuja khattiya brahmana devatanam yannamakappimsu puthudha loke pucchami tam bhagava bruhi me tanti. [123] Yekecime isayo manuja (punnakati bhagava) khattiya brahmana devatanam yannamakappimsu puthudha loke asimsamana 1- punnaka itthatam 2- jaram sita yannamakappayimsu. [124] Yekecime isayo manujati yekecimeti sabbena sabbam sabbatha sabbam asesam nissesam pariyadayavacanametam yekecimeti . Isayoti isinamaka yekeci isipabbajjam pabbajita ajivaka @Footnote: 1 Ma. asisamana. evamuparipi. 2 Ma. itthattam. evamuparipi. Niggantha jatila tapasa . manujati manussa vuccantiti yekecime isayo manuja . punnakati bhagava tam brahmanam namena alapati . bhagavati garavadhivacanametam .pe. sacchika pannatti yadidam bhagavati punnakati bhagava. [125] Khattiya brahmana devatananti khattiyati yekeci khattiyajatika . brahmanati yekeci bhovadika . devatananti ajivakasavakanam ajivaka devata .pe. disavatikanam disa devata ye yesam dakkhineyya te tesam devatati khattiya brahmana devatanam. [126] Yannamakappimsu puthudha loketi yanno vuccati deyyadhammo civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam . Yannamakappimsuti yepi yannam esanti gavesanti pariyesanti civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam tepi yannam kappenti . puthuti yanna va ete puthu yannayajaka va ete puthu dakkhineyya va ete puthu . katham yanna va ete puthu .pe. Evam dakkhineyya va ete puthu . idha loketi manussaloketi yannamakappimsu puthudha loke. [127] Asimsamana punnaka itthatanti asimsamanati Rupapatilabham asimsamana saddapatilabham asimsamana gandhapatilabham asimsamana rasapatilabham asimsamana photthabbapatilabham asimsamana puttapatilabham asimsamana darapatilabham asimsamana dhanapatilabham asimsamana yasapatilabham asimsamana issariyapatilabham asimsamana khattiyamahasalakule attabhavapatilabham asimsamana brahmanamahasalakule attabhavapatilabham asimsamana gahapatimahasalakule attabhavapatilabham asimsamana catummaharajikesu devesu attabhavapatilabham asimsamana tavatimsesu devesu yamesu devesu tusitesu devesu nimmanaratisu devesu paranimmitavasavattisu devesu brahmakayikesu devesu attabhavapatilabham asimsamana icchamana sadiyamana patthayamana pihayamana abhijappamanati asimsamana. {127.1} Punnaka itthatanti ettha attabhavabhinibbattim asimsamana ettha khattiyamahasalakule attabhavabhinibbattim asimsamana ettha brahmanamahasalakule attabhavabhinibbattim asimsamana ettha gahapatimahasalakule attabhavabhinibbattim asimsamana ettha catummaharajikesu devesu attabhavabhinibbattim asimsamana ettha tavatimsesu devesu ettha yamesu devesu ettha tusitesu devesu ettha nimmanaratisu devesu ettha paranimmitavasavattisu devesu ettha brahmakayikesu devesu attabhavabhinibbattim asimsamana icchamana sadiyamana patthayamana pihayamana abhijappamanati Asimsamana punnaka itthatam. [128] Jaram sita yannamakappayimsuti jaram sitati jaranissita byadhinissita marananissita sokaparidevadukkhadomanassupayasanissita devate 1- jatinissitaya devate jatinissita va devate jaranissitaya devate jaranissita va devate byadhinissitaya devate byadhinissita va devate marananissitaya devate marananissita va devate sokaparidevadukkhadomanassupayasanissitaya devate sokaparidevadukkha- domanassupayasanissita va devate gatinissitaya devate gatinissita va devate upapattinissitaya devate upapattinissita va devate patisandhinissitaya devate patisandhinissita va devate bhavanissitaya devate bhavanissita va devate samsaranissitaya devate samsaranissita va devate vattanissitaya devate vattanissita va asita allina upagata ajjhosita adhimuttati jaram sita yannamakappayimsu . Tenaha bhagava yekecime isayo manuja (punnakati bhagava) khattiya brahmana devatanam yannamakappimsu puthudha loke asimsamana punnaka itthatam jaram sita yannamakappayimsuti. [129] Yekecime isayo manuja (iccayasma punnako) @Footnote: 1 Ma. yadeva te jatinissita. tadeva te jaranissita. yadeva te jaranissita. @tadeva te byadhinissita .... evamuparipi. Khattiya brahmana devatanam yannamakappimsu puthudha loke kaccissu 1- te bhagava yannapathe appamatta atarum 2- jatinca jaranca marisa pucchami tam bhagava bruhi me tam. [130] Yekecime isayo manujati yekecimeti .pe. kaccissu te bhagava yannapathe appamattati kaccissuti samsayapuccha vimatipuccha dvelhakapuccha anekamsapuccha evam nukho na nu kho kinnu kho katham nu khoti kaccissu . teti yannayajaka [3]- . bhagavati garavadhivacanametam .pe. sacchika pannatti yadidam bhagavati kaccissu te bhagava . yannapathe appamattati yannoyeva vuccati yannapatho . Yatha ariyamaggo ariyapatho devamaggo devapatho brahmamaggo brahmapatho evameva yannoyeva vuccati yannapatho. {130.1} Appamattati yannapathe appamatta lakkaccakarino sataccakarino atthitakarino anolinavuttino anikkhittacchanda anikkhittadhura taccarita tabbahula taggaruka tanninna tappona tappabbhara tadadhimutta tadadhipateyyati [4]- yannapathe appamatta. Yepi yannam esanti gavesanti pariyesanti civarapindapatasenasana- gilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malaganadham vilepanam seyyavasatham padipeyyam sakkaccakarino .pe. Tadadhipateyya tepi yannapathe @Footnote: 1 Ma. kaccisu. evamupari. 2 Ma. ataru. 3 Ma. vuccanti. 4 Ma. tepi. Appamatta . yepi yannam abhisankharonti civarapindapatasenasana- gilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam sakkaccakarino .pe. tadadhipateyya patepi yannapathe appamatta . yepi yannam denti yajanti pariccajanti civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam annam panam vattham yanam malagandham vilepanam seyyavasatham padipeyyam sakkaccakarino .pe. tadadhipateyya tepi yannapathe appamattati kaccissu te bhagava yannapathe appamatta. [131] Atarum jatinca jaranca marisati jatijaramaranam atarimsu uttarimsu patarimsu samatikkamimsu vitivattimsu . marisati piyavacanam garuvacanam sagaravasappatissadhivacanametam marisati atarum jatinca jaranca marisa.The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 30 page 1-55. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=30&item=1&items=131 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=30&item=1&items=131&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=30&item=1&items=131 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=30&item=1&items=131 Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=30&i=1 Contents of The Tipitaka Volume 30 https://84000.org/tipitaka/read/?index_30 https://84000.org/tipitaka/english/?index_30
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]