ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 31 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 23 : Sutta. Khu. Paṭisambhidāmaggo

page244.

Mahavagge anapanakatha -------- [362] Solasavatthukam anapanassatisamadhim bhavayato samadhikani dve nanasatani uppajjanti attha paripanthe nanani attha ca upakare nanani attharasa upakkilese nanani terasa vodane nanani battimsam satokarisu 1- nanani catuvisati samadhivasena nanani dvesattati vipassanavasena nanani attha nibbidananani attha nibbidanulome nanani attha nibbidapatippassaddhinanani ekavisati vimuttisukhe nanani. [363] Katamani attha paripanthe nanani attha ca upakare nanani . kamacchando samadhissa paripantho nekkhammam samadhissa upakaram byapado samadhissa paripantho abyapado samadhissa upakaram thinamiddham samadhissa paripantho alokasanna samadhissa upakaram uddhaccam samadhissa paripantho avikkhepo samadhissa upakaram vicikiccha samadhissa paripantho dhammavavatthanam samadhissa upakaram avijja samadhissa paripantho nanam samadhissa upakaram arati samadhissa paripantho pamujjam samadhissa upakaram sabbepi akusala dhamma samadhissa paripantho sabbepi kusala dhamma samadhissa upakaram imani attha @Footnote: 1 Ma. satokarisusa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page245.

Panthe nanani attha ca upakare nanani imehi solasahi akarehi udupitacittam samudupitacittam 1- ekatte santitthati nivaranehi visujjhati. [364] Katame te ekatta . nekkhammam ekattam abyapado ekattam alokasanna ekattam avikkhepo ekattam dhammavavatthanam ekattam nanam ekattam pamujjam ekattam sabbe kusala dhamma ekatta . katame te nivarana . kamacchando nivaranam byapado nivaranam thinamiddham nivaranam uddhaccakukkuccam nivaranam vicikiccha nivaranam avijja nivaranam arati nivaranam sabbe akusala dhamma nivarana. [365] Nivaranati kenatthena nivarana . niyyanavaranatthena nivarana . katame te niyyana . nekkhammam ariyanam niyyanam tena ca nekkhammena ariya niyanti kamacchando niyyanavaranam tena ca kamacchandena nivutatta nekkhammam ariyanam niyyanam nappajanatiti kamacchando niyyanavaranam abyapado ariyanam niyyanam tena ca abyapadena ariya niyanti byapado niyyanavaranam tena ca byapadena nivutatta abyapadam ariyanam niyyanam nappajanatiti byapado niyyanavaranam alokasanna ariyanam niyyanam taya ca alokasannaya ariya @Footnote: 1 Si. uddhatam cittam pamuducittam cittam. Ma. uducitam cittam samuducitam @cittam. Yu. uddhatam cittam samuducittam cittam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page246.

Niyanti thinamiddham niyyanavaranam tena ca thinamiddhena nivutatta alokasannam ariyanam niyyanam nappajanatiti thinamiddham niyyanavaranam avikkhepo ariyanam niyyanam tena ca avikkhepena ariya niyanti uddhaccam niyyanavaranam tena ca uddhaccena nivutatta avikkhepam ariyanam niyyanam nappajanatiti uddhaccam niyyanavaranam dhammavavatthanam ariyanam niyyanam tena ca dhammavavatthanena ariya niyanti vicikiccha niyyanavaranam taya ca vicikicchaya nivutatta dhammavavatthanam ariyanam niyyanam nappajanatiti {365.1} vicikiccha niyyanavaranam nanam ariyanam niyyanam tena ca nanena ariya niyanti avijja niyyanavaranam taya ca avijjaya nivutatta nanam ariyanam niyyanam nappajanatiti avijja niyyanavaranam pamujjam ariyanam niyyanam tena pamujjena ariya niyanti arati niyyanavaranam taya ca aratiya nivutatta pamujjam ariyanam niyyanam nappajanatiti arati niyyanavaranam sabbepi kusala dhamma ariyanam niyyanam tehi [1]- dhammehi ariya niyanti sabbepi akusala dhamma niyyanavarana tehi ca akusalehi dhammehi nivutatta kusale dhamme ariyanam niyyanam nappajanatiti sabbepi akusala dhamma niyyanavarana imehi ca pana nivaranehi visuddhacittassa solasavatthukam anapanassatisamadhim bhavayato khanikasamodhana. @Footnote: 1 Ma. ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page247.

[366] Katame attharasa upakkilesa uppajjanti . Assasadimajjhapariyosanam satiya anugacchato ajjhattavikkhepagatam cittam samadhissa paripantho passasadimajjhapariyosanam satiya anugacchato bahiddhavikkhepagatam cittam samadhissa paripantho assasapatikankhana nikanti tanhacariya samadhissa paripantho passasapatikankhana nikanti tanhacariya samadhissa paripantho assasenabhitunnassa passasapatilabhe mucchana 1- samadhissa paripantho passasenabhitunnassa assasapatilabhe mucchana 2- samadhissa paripantho. Anugacchana ca assasam passasam anugacchana sati ajjhattavikkhepa kankhana bahiddhavikkhepapanthana 3- cha [4]- ete upakkilesa anapanassatisamadhissa yehi vikampamanassa 5- no ce 6- cittam vimuccati vimokkham appajananta te honti parapattiyati. [367] Nimittam avajjato assase cittam vikampati samadhissa paripantho assasam avajjato nimitte cittam vikampati samadhissa paripantho nimittam avajjato passase cittam vikampati samadhissa paripantho passasam avajjato nimitte cittam vikampati samadhissa paripantho assasam avajjato passase cittam vikampati samadhissa paripantho passasam avajjato assase @Footnote: 1-2 Si. samucchinna. 3 Ma. Yu. ... patthana. 4 Ma. Yu. assase nabhitunnassa, @passasapatilabhe mucchana passase nabhitunnassa assasapatilabhe mucchana. @5 Ma. vikkhippamanassa. Yu. vikkhepamanassa. evamuparipi. @6 Ma. Yu. ca. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page248.

Cittam vikampati samadhissa paripantho. Nimittam avajjamanassa assase vikkhippate 1- mano assasam avajjamanassa nimitte cittam vikampati nimittam avajjamanassa passase vikkhippate mano passasam avajjamanassa nimitte cittam vikampati assasam avajjamanassa passase vikkhippate mano passasam avajjamanassa assase cittam vikampati cha ete upakkilesa anapanassatisamadhissa yehi vikampamanassa no ce cittam vimuccati vimokkham appajananta te honti parapattiyati. {367.1} Atitanudhavanam cittam vikkhepanupatitam samadhissa paripantho anagatapatikankhanam cittam vikampitam samadhissa paripantho linam cittam kosajjanupatitam samadhissa paripantho atipaggahitam cittam uddhaccanupatitam samadhissa paripantho abhinnatam 2- cittam raganupatitam samadhissa paripantho apannatam 3- cittam byapadanupatitam samadhissa paripantho. [368] Atitanudhavanam cittam anagatapatikankhanam linam atipaggahitam abhinnatam apannatam cittam na samadhiyati cha ete upakkilesa anapanassatisamadhissa @Footnote: 1 Ma. vikkhipate. evamuparipi. 2 Si. Ma. Yu. abhinatam. @3 Si. Ma. Yu. apanatam. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page249.

Yehi upakkilitthasankappo adhicittam nappajanatiti. [369] Assasadimajjhapariyosanam satiya anugacchato ajjhattam vikkhepagatena cittena kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca {369.1} passasadimajjhapariyosanam satiya anugacchato bahiddha vikkhepagatena cittena kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca assasapatikankhanaya nikantiya tanhacariyaya kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca passasapatikankhanaya nikantiya tanhacariyaya kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca assasenabhitunnassa passasapatilabhe mucchitatta 1- kayopi {369.2} cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca passasenabhitunnassa assasapatilabhe mucchitatta kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca {369.3} nimittam avajjato assase cittam vikampitatta kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca assasam avajjato nimitte cittam vikampitatta kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca nimittam avajjato passase cittam vikampitatta 2- kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca passasam avajjato nimitte cittam vikampitatta kayopi cittampi saraddha ca honti @Footnote: 1 Si. mucchanatta. 2 Si. vikkhambhitatta.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page250.

Injita ca phandita ca assasam avajjato passase cittam vikampitatta kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca passasam avajjato assase cittam vikampitatta kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca atitanudhavanena cittena vikkhepanupatitena kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca anagatapatikankhena cittena vikampitena 1- kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca {369.4} linena cittena kosajjanupatitena kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca atipaggahitena cittena uddhaccanupatitena kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca abhinnatena 2- cittena raganupatitena kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca apannatena 3- cittena byapadanupatitena kayopi cittampi saraddha ca honti injita ca phandita ca. Anapanassati yassa aparipunna abhavita kayopi injito hoti cittampi hoti injitam kayopi phandito hoti cittampi hoti phanditam anapanassati yassa paripunna subhavita kayopi aninjito hoti cittampi hoti aninjitam @Footnote: 1 Si. Yu. vikkhambhitena. 2 Si. abhinatena. 3 Si. Ma. apanatena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page251.

Kayopi aphandito hoti cittampi hoti aphanditanti. {369.5} Tehi ca pana nivaranehi visuddhacittassa solasavatthukam anapanassatisamadhim bhavayato khanikasamodhana ime attharasa upakkilesa uppajjanti. [370] Katamani terasa vodane nanani . atitanudhavanam cittam vikkhepanupatitam tam vivajjayitva ekatthane samadahati evampi cittam na vikkhepam gacchati anagatapatikankhanam cittam vikampitam 1- tam vivajjayitva tattheva adhimokkheti evampi cittam na vikkhepam gacchati linam cittam kosajjanupatitam tam pagganhitva kosajjam pajahati evampi cittam na vikkhepam gacchati atipaggahitam cittam uddhaccanupatitam tam nigganhitva uddhaccam pajahati evampi cittam na vikkhepam gacchati abhinnatam cittam raganupatitam tam sampajano hutva ragam pajahati evampi cittam na vikkhepam gacchati apannatam cittam byapadanupatitam tam sampajano hutva byapadam pajahati evampi cittam na vikkhepam gacchati imehi chahi thanehi parisuddham cittam pariyodatam ekattagatam hoti. [371] Katame te ekatta . danavossaggupatthanekattam samathanimittupatthanekattam vayalakkhanupatthanekattam nirodhupatthanekattam danavossaggupatthanekattam cagadhimuttanam samathanimittupatthanekattanca @Footnote: 1 Si. Yu. vikkhambhitam. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page252.

Adhicittamanuyuttanam vayalakkhanupatthanekattanca vipassakanam nirodhupatthanekattanca ariyapuggalanam imehi catuhi thanehi ekattagatam cittam patipadavisuddhipasannanceva hoti upekkhanubruhitanca nanena ca sampahamsitam. [372] Pathamajjhanassa ko adi kim majjhe kim pariyosanam . Pathamajjhanassa patipadavisuddhi adi upekkhanubruhana majjhe sampahamsana pariyosanam. [373] Pathamajjhanassa patipadavisuddhi adi adissa kati lakkhanani . adissa tini lakkhanani yo tassa paripantho tato cittam visujjhati visuddhatta cittam majjhimam samathanimittam patipajjati patipannatta tattha cittam pakkhandati yanca paripanthato cittam visujjhati yanca visuddhatta cittam majjhimam samathanimittam patipajjati yanca patipannatta tattha cittam pakkhandati pathamajjhanassa patipadavisuddhi adi adissa imani tini lakkhanani tena vuccati pathamajjhanam adikalyananceva hoti lakkhanasampannanca. [374] Pathamajjhanassa upekkhanubruhana majjhe majjhassa kati lakkhanani . majjhassa tini lakkhanani visuddham cittam ajjhupekkhati samathapatipannam ajjhupekkhati ekattupatthanam ajjhupekkhati yanca visuddham cittam ajjhupekkhati yanca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page253.

Samathapatipannam ajjhupekkhati yanca ekattupatthanam ajjhupekkhati pathamajjhanassa upekkhanubruhana majjhe majjhassa imani tini lakkhanani tena vuccati pathamajjhanam majjhe kalyananceva hoti lakkhanasampannanca. [375] Pathamajjhanassa sampahamsana pariyosanam pariyosanassa kati lakkhanani . pariyosanassa cattari lakkhanani tattha jatanam dhammanam anativattanatthena sampahamsana indriyanam ekarasatthena sampahamsana tadupagaviriyavahanatthena sampahamsana asevanatthena sampahamsana pathamajjhanassa sampahamsana pariyosanam pariyosanassa imani cattari lakkhanani tena vuccati pathamajjhanam pariyosanakalyananceva hoti lakkhanasampannanca evam tivattagatam cittam tividhakalyanakam dasalakkhanasampannam vitakkasampannanceva hoti vicarasampannanca pitisampannanca sukhasampannanca cittassa adhitthanasampannanca saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca. [376] Dutiyajjhanassa ko adi kim majjhe kim pariyosanam . Dutiyajjhanassa patipadavisuddhi adi upekkhanubruhana majjhe sampahamsana pariyosanam .pe. evam tivattagatam cittam tividhakalyanakam dasalakkhanasampannam vicarasampannanca pitisampannanceva hoti sukhasampannanca cittassa adhitthanasampannanca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page254.

Saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca. [377] Tatiyajjhanassa ko adi kim majjhe kim pariyosanam .pe. evam tivattagatam cittam tividhakalyanakam dasalakkhanasampannam pitisampannanca 1- sukhasampannanceva hoti cittassa adhitthanasampannanca saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca. [378] Catutthajjhanassa ko adi kim majjhe kim pariyosanam .pe. evam tivattagatam cittam tividhakalyanakam dasalakkhanasampannam upekkhasampannanceva hoti cittassa adhitthanasampannanca saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca. [379] Akasanancayatanasamapattiya vinnanancayatana- samapattiya akincannayatanasamapattiya nevasanna- nasannayatanasamapattiya ko adi kim majjhe kim pariyosanam .pe. Evam tivattagatam cittam tividhakalyanakam dasalakkhanasampannam upekkhasampannanceva hoti cittassa adhitthanasampannanca .pe. Pannasampannanca. [380] Aniccanupassanaya ko adi kim majjhe kim pariyosanam .pe. evam tivattagatam cittam tividhakalyanakam @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page255.

Dasalakkhanasampannanceva hoti vicarasampannanca pitisampannanca sukhasampannanca cittassa adhitthanasampannanca saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca . Dukkhanupassanaya anattanupassanaya nibbidanupassanaya viraganupassanaya nirodhanupassanaya patinissagganupassanaya khayanupassanaya vayanupassanaya viparinamanupassanaya animittanupassanaya appanihitanupassanaya sunnatanupassanaya adhipannadhammavipassanaya yathabhutananadassanaya adinavanupassanaya patisankhanupassanaya vivattananupassanaya sotapattimaggassa sakadagamimaggassa anagamimaggassa .pe. [381] Arahattamaggassa ko adi kim majjhe kim pariyosanam . Arahattamaggassa patipadavisuddhi adi upekkhanubruhana majjhe sampahamsana pariyosanam . arahattamaggassa patipadavisuddhi adi adissa kati lakkhanani . adissa tini lakkhanani yo tassa paripantho tato cittam visujjhati yanca visuddhatta cittam majjhimam samathanimittam patipajjati yanca patipannatta tattha cittam pakkhandati yanca paripanthato cittam visujjhati yanca visuddhatta cittam majjhimam samathanimittam patipajjati yanca patipannatta tattha cittam pakkhandati arahattamaggassa patipadavisuddhi adi adissa imani tini lakkhanani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page256.

Tena vuccati arahattamaggo adikalyano ceva hoti lakkhanasampanno ca. [382] Arahattamaggassa upekkhanubruhana majjhe majjhassa kati lakkhanani . majjhassa tini lakkhanani visuddhacittam ajjhupekkhati samathapatipannam ajjhupekkhati ekattupatthanam ajjhupekkhati yanca visuddham cittam ajjhupekkhati yanca samathapatipannam ajjhupekkhati yanca ekattupatthanam ajjhupekkhati tena vuccati arahattamaggo majjhekalyano ceva hoti lakkhanasampanno ca. [383] Arahattamaggassa sampahamsana pariyosanam pariyosanassa kati lakkhanani . pariyosanassa cattari lakkhanani tattha jatanam dhammanam anativattanatthena sampahamsana indriyanam ekarasatthena sampahamsana tadupagaviriyavahanatthena sampahamsana asevanatthena sampahamsana arahattamaggassa sampahamsana pariyosanam pariyosanassa imani cattari lakkhanani tena vuccati arahattamaggo pariyosanakalyano ceva hoti lakkhanasampanno ca evam tivattagatam cittam tividhakalyanakam dasalakkhanasampannam vitakkasampannanceva hoti vicarasampannanca pitisampannanca sukhasampannanca cittassa adhitthanasampannanca saddhasampannanca viriyasampannanca satisampannanca samadhisampannanca pannasampannanca .pe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page257.

[383] Nimittam assasapassasa anarammanamekacittassa ajanato ca tayo dhamme bhavana nupalabbhati nimittam assasapassasa anarammanamekacittassa janato ca tayo dhamme bhavana upalabbhatiti. [384] Katham ime ca tayo dhamma ekacittassa arammana na honti na cime tayo dhamma avidita honti na ca cittam vikkhepam gacchati padhananca pannayati payoganca sadheti visesamadhigacchati . seyyathapi rukkho same bhumibhage nikkhitto tamenam puriso kakacena chindeyya rukkhe phutthakakacadantanam vasena purisassa sati upatthita hoti na agate va gate va kakacadante manasi karoti na agata va gata va kakacadanta avidita honti padhananca pannayati payoganca sadheti visesamadhigacchati 1- yatha rukkho same bhumibhage nikkhitto evam upanibandhananimittam yatha kakacadanta evam assasapassasa yatha rukkhe phutthakakacadantanam vasena purisassa sati upatthita hoti na agate va gate va kakacadante manasi karoti na agata va gata va kakacadanta avidita honti padhananca pannayati payoganca sadheti visesamadhigacchati 1- evameva bhikkhu nasikagge va mukhanimitte va satim upatthapetva nisinno hoti na agate @Footnote: 1 Ma. ime patha natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page258.

Va gate va assasapassase manasi karoti na agata va gata va assasapassasa avidita honti padhananca pannayati payoganca sadheti visesamadhigacchati [1]-. [385] Katamam padhanam . araddhaviriyassa kayopi cittampi kammaniyam hoti idam padhanam . katamo payogo . araddhaviriyassa upakkilesa pahiyanti vitakka vupasamanti ayam payogo . katamo viseso . araddhaviriyassa sannojanani pahiyanti anusaya byasanti 2- ayam viseso . evam ime ca tayo dhamma ekacittassa arammana na honti na cime tayo dhamma avidita honti na ca cittam vikkhepam gacchati padhananca pannayati payoganca sadheti visesamadhigacchati. [386] Anapanassati yassa paripunna subhavita anupubbam paricita yatha buddhena desita so imam lokam 3- pabhaseti abbha muttova candimati. {386.1} Ananti assaso no passaso. Apananti passaso no assaso . assasapassasavasena upatthanam sati 4- yo assasati tassupatthati yo passasati tassupatthati . paripunnati pariggahatthena paripunna parivaratthena paripunna paripuratthena @Footnote: 1 Ma. padhananca. 2 Ma. byanti honti. 3 Si. ime loke. @4 Si. assasavasena upatthanam sati passasavasena upatthanam sati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page259.

Paripunna. {386.2} Subhavitati catasso bhavana tattha jatanam dhammanam anativattanatthena bhavana indriyanam ekarasatthena bhavana tadupagaviriyavahanatthena bhavana asevanatthena bhavana tassime cattaro bhavanattha yanikata honti vatthukata anutthita paricita susamaraddha. {386.3} Yanikatati yattha yattha akankhati tattha tattha vasippatto hoti balappatto vesarajjappatto tassa [1]- te dhamma avajjanapatibaddha honti akankhanapatibaddha 2- manasikarapatibaddha cittuppadapatibaddha tena vuccati yanikatati. {386.4} Vatthukatati yasmim yasmim vatthusmim cittam svadhitthitam hoti tasmim tasmim vatthusmim sati supatitthita 3- hoti yasmim yasmim va pana vatthusmim sati supatitthita hoti tasmim tasmim vatthusmim cittam svadhitthitam hoti tena vuccati vatthukatati. {386.5} Anutthitati yena yena cittam abhiniharati tena tena sati anuparivattati yena yena va pana sati anuparivattati tena tena cittam abhiniharati tena vuccati anutthitati. {386.6} Paricitati pariggahatthena paricita parivaratthena paricita paripuratthena paricita satiya parigganhanto jinati papake akusale dhamme tena vuccati paricitati. @Footnote: 1 Ma. me. 2 Ma. akankhapatibaddha. 3 Si. supatthita. Ma. supatthita. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page260.

{386.7} Susamaraddhati cattaro susamaraddha tattha jatanam dhammanam anativattanatthena susamaraddha indriyanam ekarasatthena susamaraddha tadupagaviriyavahanatthena susamaraddha tappaccanikanam kilesanam susamugghatatta 1- susamaraddha. {386.8} Susamanti atthi samam atthi susamam. Katamam samam. Ye tattha jata anavajja kusala bodhipakkhiya idam samam . katamam susamam . Yam tesam 2- dhammanam arammanam nirodho nibbanam idam susamam . iti idanca samam susamam natam hoti dittham viditam sacchikatam phassitam pannaya araddham hoti viriyam asallinam upatthita sati apamuttha 3- passaddho kayo araddho samahitam cittam ekattam tena vuccati susamaraddhati. {386.9} Anupubbam paricitati digham assasavasena purima purima paricita pacchima pacchima anuparicita digham passasavasena purima purima paricita pacchima pacchima anuparicita rassam assasavasena purima purima paricita pacchima pacchima anuparicita rassam passasavasena purima purima paricita pacchima pacchima anuparicita .pe. patinissagganupassi assasavasena purima purima paricita pacchima pacchima anuparicita patinissagganupassi passasavasena purima purima paricita pacchima pacchima anuparicita sabbapi solasavatthuka anapanassatiyo annamannam @Footnote: 1 Ma. susamuhatatta. 2 Ma. amenditam. 3 Ma. asammuttha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page261.

Paricita ceva honti anuparicita ca tena vuccati anupubbam paricitati. {386.10} Yathati dasa yathattha attadamathattho yathattho attasamathattho yathattho attaparinibbapanattho yathattho abhinnattho yathattho parinnattho yathattho pahanattho yathattho bhavanattho yathattho sacchikiriyattho yathattho saccabhisamayattho yathattho nirodhe patitthapakattho yathattho. {386.11} Buddhoti yo so bhagava sayambhu anacariyako pubbe ananussutesu dhammesu samam saccani abhisambujjhi tattha ca sabbannutam patto balesu ca vasibhavam. {386.12} Buddhoti kenatthena buddho . bujjhita saccaniti buddho bodhento 1- pajayati buddho sabbannutaya buddho sabbadassavitaya buddho anannaneyyataya buddho visatitaya 2- buddho khinasavasankhatena buddho nirupakkilesasankhatena 3- buddho ekantavitaragoti buddho ekantavitadosoti buddho ekantavitamohoti buddho ekantanikkilesoti buddho ekayanamaggam gatoti buddho eko anuttaram sammasambodhim abhisambuddhoti buddho abuddhivihatatta buddhipatilabha buddho. {386.13} Buddhoti netam namam matara katam na pitara katam na bhaginiya katam na mittamaccehi katam na natisalohitehi katam na @Footnote: 1 Ma. Yu. bodheta. 2 Ma. Yu. visavitaya. 3 Ma. nirupalepasankhatena. @Yu. nirupadhisankhatena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page262.

Samanabrahmanehi katam na devatahi katam vimokkhantikametam buddhanam bhagavantanam bodhiya mule saha sabbannutananassa patilabha sacchika pannatti yadidam buddhoti. {386.14} Desitati attadamathattho yathattho yatha buddhena desito attasamathattho yathattho yatha buddhena desito attaparinibbapanattho yathattho yatha buddhena desito .pe. Nirodhe patitthapakattho yathattho yatha buddhena desito hoti gahattho va hoti pabbajito va. {386.15} Lokoti khandhaloko dhatuloko ayatanaloko vipattibhavaloko vipattisambhavaloko sampattibhavaloko sampattisambhavaloko eko loko sabbe satta aharatthitika .pe. Attharasa loka attharasa dhatuyo. {386.16} Pabhasetiti attadamathattham yathattham abhisambuddhatta so imam lokam obhaseti [1]- pabhaseti attasamathattham yathattham abhisambuddhatta so imam lokam obhaseti [1]- pabhaseti attaparinibbapanattham yathattham abhisambuddhatta so imam lokam obhaseti .pe. nirodhe patitthapakattham yathattham abhisambuddhatta so imam lokam obhaseti pabhaseti. {386.17} Abbha muttova candimati yatha abbha evam kilesa yatha cando evam ariyananam yatha candima devaputto evam bhikkhu @Footnote: 1 Ma. Yu. bhaseti. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page263.

Yatha cando abbha mutto mahiya 1- dhumarajamutto rahupana 2- vippamutto bhasate ca tapate ca virocati 3- ca evameva bhikkhu sabbakilesehi vimutto 4- bhasate ca tapate ca virocati ca tena vuccati abbha muttova candimati imani terasa vodane nanani. Bhanavaram. [387] Katamani battimsam satokarisu nanani idha bhikkhu arannagato va rukkhamulagato va sunnagaragato va nisidati pallankam abhujitva ujum kayam panidhaya parimukham satim upatthapetva so satova assasati .pe. sabbakayapatisamvedi assasissamiti sikkhati sabbakayapatisamvedi passasissamiti sikkhati passambhayam kayasankharam assasissamiti sikkhati passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati pitipatisamvedi sukhapatisamvedi cittasankharapatisamvedi passambhayam cittasankharam cittapatisamvedi abhippamodayam cittam samadaham cittam vimocayam cittam aniccanupassi viraganupassi nirodhanupassi patinissagganupassi assasissamiti sikkhati patinissagganupassi passasissamiti sikkhati. [388] Idhati imissa ditthiya imissa khantiya imissa ruciya imasmim adaye imasmim dhamme imasmim vinaye imasmim dhammavinaye imasmim pavacane imasmim brahmacariye imasmim satthusasane tena vuccati idhati. @Footnote: 1 Ma. mahika mutto. 2 Ma. Yu. rahugahana. 3 Ma. virocate. evamuparipi. @4 Ma. Yu. vippamutto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page264.

{388.1} Bhikkhuti puthujjanakalyanako va hoti bhikkhu sekkho va araha va akuppadhammo. {388.2} Arannanti nikkhamitva bahi indakhila sabbametam arannam. {388.3} Rukkhamulanti tattha bhikkhuno asanam pannattam hoti manco va pitham va bhisi va tattika va cammakhando va tinasantharo va pannasantharo va palasasantharo va tattha bhikkhu cankamati va titthati va nisidati va seyyam va kappeti. {388.4} Sunnanti kenaci anakinnam hoti gahatthehi va pabbajitehi va. {388.5} Agaranti viharo addhayogo pasado hammiyam guhati. {388.6} Nisidati pallankam abhujitvati nisinno hoti pallankam abhujitva ujum kayam panidhaya 1- ujuko hoti kayo panidhito 2- panihito. {388.7} Parimukham satim upatthapetvati pariti pariggahattho mukhanti niyyanattho satiti upatthanattho tena vuccati parimukham satim upatthapetvati. [389] Satova assasatiti [3]- battimsaya akarehi satokari digham assasavasena cittassekaggatam avikkhepam pajanato satim 4- upatthita hoti taya satiya tena nanena satokari hoti digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato satim upatthita @Footnote: 1 Ma. panidhayati. 2 Ma. Yu. dhito supanihito. 3 Ma. Yu. satova assasati @satova passasatiti. 4 Ma. Yu. sati. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page265.

Thita hoti taya satiya tena nanena satokari hoti rassam assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato satim upatthita hoti taya satiya tena nanena satokari hoti rassam passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato satim upatthita hoti taya satiya tena nanena satokari hoti .pe. Patinissagganupassi assasavasena patinissagganupassi passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato satim upatthita hoti taya satiya tena nanena satokari hoti. [390] Katham digham assasanto digham assasamiti pajanati digham passasanto digham passasamiti pajanati. {390.1} Digham assasam addhanasankhate assasati digham passasam addhanasankhate passasati digham assasapassasam addhanasankhate assasatipi passasatipi digham assasapassasam addhanasankhate assasatopi passasatopi chando uppajjati chandavasena tato sukhumataram digham assasam addhanasankhate assasati chandavasena tato sukhumataram digham passasam addhanasankhate passasati chandavasena tato sukhumataram digham assasapassasam addhanasankhate assasatipi passasatipi chandavasena tato sukhumataram digham assasapassasam addhanasankhate assasatopi passasatopi pamujjam uppajjati pamujjavasena tato sukhumataram digham assasam addhanasankhate assasati pamujjavasena tato sukhumataram digham passasam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page266.

Addhanasankhate passasati pamujjavasena tato sukhumataram digham assasapassasam addhanasankhate assasatipi passasatipi pamujjavasena tato sukhumataram digham assasapassasam addhanasankhate assasatopi passasatopi digham assasapassasa cittam vivattati upekkha santhati imehi navahakarehi digham assasapassasakayo upatthanam sati anupassanananam kayo upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam kayam anupassatiti tena vuccati kaye kayanupassana satipatthanabhavana. [391] Anupassatiti katham tam kayam anupassati . aniccato anupassati no niccato dukkhato anupassati no sukhato anattato anupassati no attato nibbindati no nandati virajjati no rajjati nirodheti no samudeti patinissajjati no adiyati aniccato anupassanto niccasannam pajahati dukkhato anupassanto sukhasannam pajahati anattato anupassanto attasannam pajahati nibbindanto nandim pajahati virajjanto ragam pajahati nirodhento samudayam pajahati patinissajjanto adanam pajahati evantam kayam anupassati. [392] Bhavanati catasso bhavana tattha jatanam dhammanam anativattanatthena bhavana indriyanam ekarasatthena bhavana tadupagaviriyavahanatthena bhavana asevanatthena bhavana digham

--------------------------------------------------------------------------------------------- page267.

Assasapassasavasena cittassekaggatam avikkhepam pajanato vidita vedana uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti vidita sanna uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti vidita vitakka uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti. [393] Katham vidita vedana uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti. {393.1} Katham vedanaya uppado vidito hoti. Avijjasamudaya vedanasamudayoti paccayasamudayatthena vedanaya uppado vidito hoti tanhasamudaya vedanasamudayoti kammasamudaya vedanasamudayoti phassasamudaya vedanasamudayoti paccayasamudayatthena vedanaya uppado vidito hoti nibbattilakkhanam passatopi vedanaya uppado vidito hoti evam vedanaya uppado vidito hoti. {393.2} Katham vedanaya upatthanam viditam hoti . aniccato manasikaroto khayatupatthanam viditam hoti dukkhato manasikaroto bhayatupatthanam viditam hoti anattato manasikaroto sunnatupatthanam viditam hoti evam vedanaya upatthanam viditam hoti. {393.3} Katham vedanaya atthangamo vidito hoti. Avijjanirodha vedananirodhoti paccayanirodhatthena vedanaya atthangamo vidito hoti tanhanirodha vedananirodhoti kammanirodha vedananirodhoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page268.

Phassanirodha vedananirodhoti paccayanirodhatthena vedanaya atthangamo vidito hoti viparinamalakkhanam passatopi vedanaya atthangamo vidito hoti evam vedanaya atthangamo vidito hoti evam vidita vedana uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti. [394] Katham vidita sanna uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti. {394.1} Katham sannaya uppado vidito hoti. Avijjasamudaya sannasamudayoti paccayasamudayatthena sannaya uppado vidito hoti tanhasamudaya sannasamudayoti kammasamudaya sannasamudayoti phassasamudaya sannasamudayoti paccayasamudayatthena sannaya uppado vidito hoti nibbattilakkhanam passatopi sannaya uppado vidito hoti evam sannaya uppado vidito hoti. {394.2} Katham sannaya upatthanam viditam hoti . aniccato manasikaroto khayatupatthanam viditam hoti dukkhato manasikaroto bhayatupatthanam viditam hoti anattato manasikaroto sunnatupatthanam viditam hoti evam sannaya upatthanam viditam hoti. {394.3} Katham sannaya atthangamo vidito hoti. Avijjanirodha sannanirodhoti paccayanirodhatthena sannaya atthangamo vidito hoti tanhanirodha sannanirodhoti kammanirodha sannanirodhoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page269.

Phassanirodha sannanirodhoti paccayanirodhatthena sannaya atthangamo vidito hoti viparinamalakkhanam passatopi sannaya atthangamo vidito hoti evam sannaya atthangamo vidito hoti evam vidita sanna uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti. [395] Katham vidita vitakka uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti. {395.1} Katham vitakkanam uppado vidito hoti. Avijjasamudaya vitakkasamudayoti paccayasamudayatthena vitakkanam uppado vidito hoti tanhasamudaya vitakkasamudayoti kammasamudaya vitakkasamudayoti sannasamudaya vitakkasamudayoti paccayasamudayatthena vitakkanam uppado vidito hoti nibbattilakkhanam passatopi vitakkanam uppado vidito hoti evam vitakkanam uppado vidito hoti. {395.2} Katham vitakkanam upatthanam viditam hoti . aniccato manasikaroto khayatupatthanam viditam hoti dukkhato manasikaroto bhayatupatthanam viditam hoti anattato manasikaroto sunnatupatthanam viditam hoti evam vitakkanam upatthanam viditam hoti. {395.3} Katham vitakkanam atthangamo vidito hoti. Avijjanirodha vitakkanirodhoti paccayanirodhatthena vitakkanam atthangamo vidito hoti tanhanirodha vitakkanirodhoti kammanirodha vitakkanirodhoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page270.

Sannanirodha vitakkanirodhoti paccayanirodhatthena vitakkanam atthangamo vidito hoti viparinamalakkhanam passatopi vitakkanam atthangamo vidito hoti evam vitakkanam atthangamo vidito hoti evam vidita vitakka uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti. [396] Digham assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajananto indriyani samodhaneti gocaranca pajanati samatthanca pativijjhati .pe. dhamme samodhaneti gocaranca pajanati samatthanca pativijjhati. {396.1} Indriyani samodhanetiti katham indriyani samodhaneti. Adhimokkhatthena saddhindriyam samodhaneti paggahatthena viriyindriyam samodhaneti upatthanatthena satindriyam samodhaneti avikkhepatthena samadhindriyam samodhaneti dassanatthena pannindriyam samodhaneti ayam puggalo imani indriyani imasmim arammane samodhanetiti tena vuccati indriyani samodhaneti. {396.2} Gocaranca pajanatiti yantassa arammanam tam tassa gocaram yam tassa gocaram tam tassa arammanam pajanatiti puggalo pajanana panna. {396.3} Samanti arammanassa upatthanam samam cittassa avikkhepo samam cittassa adhitthanam samam cittassa vodanam samam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page271.

{396.4} Atthoti anavajjattho nikkilesattho vodanattho paramattho. {396.5} Pativijjhatiti arammanassa upatthanattham pativijjhati cittassa avikkhepattham pativijjhati cittassa adhitthanattham pativijjhati cittassa vodanattham pativijjhati tena vuccati samatthanca pativijjhati. [397] Balani samodhanetiti katham balani samodhaneti . Assaddhiye akappiyatthena saddhabalam samodhaneti kosajje akampiyatthena viriyabalam samodhaneti pamade akampiyatthena satibalam samodhaneti uddhacce akampiyatthena samadhibalam samodhaneti avijjaya akampiyatthena pannabalam samodhaneti ayam puggalo imani balani imasmim arammane samodhanetiti tena vuccati balani samodhaneti. {397.1} Gocaranca pajanatiti .pe. tena vuccati samatthanca pativijjhati. [398] Bojjhange samodhanetiti katham bojjhange samodhaneti. Upatthanatthena satisambojjhangam samodhaneti pavicayatthena dhammavicayasambojjhangam samodhaneti paggahatthena viriyasambojjhangam samodhaneti pharanatthena pitisambojjhangam samodhaneti upasamatthena passaddhisambojjhangam samodhaneti avikkhepatthena samadhisambojjhangam samodhaneti patisankhanatthena upekkhasambojjhangam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page272.

Samodhaneti ayam puggalo ime bojjhange imasmim arammane samodhanetiti tena vuccati bojjhange samodhaneti. {398.1} Gocaranca pajanatiti .pe. tena vuccati samatthanca pativijjhati. [399] Maggam samodhanetiti katham maggam samodhaneti. Dassanatthena sammaditthim samodhaneti abhiniropanatthena sammasankappam samodhaneti pariggahatthena sammavacam samodhaneti samutthanatthena sammakammantam samodhaneti vodanatthena sammaajivam samodhaneti paggahatthena sammavayamam samodhaneti upatthanatthena sammasatim samodhaneti avikkhepatthena sammasamadhim samodhaneti ayam puggalo imam maggam imasmim arammane samodhanetiti tena vuccati maggam samodhaneti. {399.1} Gocaranca pajanatiti .pe. tena vuccati samatthanca pativijjhati. [400] Dhamme samodhanetiti katham dhamme samodhaneti . Adhipateyyatthena indriyani samodhaneti akampiyatthena balani samodhaneti niyyanatthena bojjhange samodhaneti hetatthena maggam samodhaneti upatthanatthena satipatthanam samodhaneti padahanatthena sammappadhanam samodhaneti ijjhanatthena iddhipadam samodhaneti tathatthena saccam samodhaneti avikkhepatthena samatham samodhaneti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page273.

Anupassanatthena vipassanam samodhaneti ekarasatthena samathavipassanam samodhaneti anativattanatthena yuganaddham samodhaneti samvaratthena silavisuddhim samodhaneti avikkhepatthena cittavisuddhim samodhaneti dassanatthena ditthivisuddhim samodhaneti muttatthena vimokkham samodhaneti pativedhatthena vijjam samodhaneti pariccagatthena vimuttim samodhaneti samucchedatthena khaye nanam samodhaneti patippassatthena anuppade nanam samodhaneti chandam mulatthena samodhaneti manasikaram samutthanatthena samodhaneti phassam samodhanatthena samodhaneti vedanam samosaranatthena samodhaneti samadhim pamukhatthena samodhaneti satim adhipateyyatthena samodhaneti satisampajannam 1- tatuttaratthena samodhaneti vimuttim saratthena samodhaneti amatogadham nibbanam pariyosanatthena samodhaneti ayam puggalo ime dhamme imasmim arammane samodhanetiti tena vuccati dhamme samodhaneti. {400.1} Gocaranca pajanatiti yantassa arammanam tam tassa gocaram yantassa gocaram tam tassa arammanam pajanatiti puggalo pajanana panna. {400.2} Samanti arammanassa upatthanam samam cittassa avikkhepo samam cittassa adhitthanam samam cittassa vodanam samam. {400.3} Atthoti anavajjattho nikkilesattho vodanattho paramattho. @Footnote: 1 Ma. Yu. pannam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page274.

{400.4} Pativijjhatiti arammanassa upatthanattham pativijjhati cittassa avikkhepattham pativijjhati cittassa adhitthanattham pativijjhati cittassa vodanattham pativijjhati tena vuccati samatthanca pativijjhati. [401] Katham rassam assasanto rassam assasamiti pajanati rassam passasanto rassam passasamiti pajanati . rassam assasam ittarasankhate assasati rassam passasam ittarasankhate passasati rassam assasapassasam ittarasankhate assasatipi passasatipi rassam assasapassasam ittarasankhate assasatopi passasatopi chando uppajjati chandavasena tato sukhumataram rassam assasam ittarasankhate assasati chandavasena tato sukhumataram rassam passasam ittarasankhate passasati chandavasena tato sukhumataram rassam assasapassasam ittarasankhate assasatipi passasatipi chandavasena tato sukhumataram rassam assasapassasam ittarasankhate assasatopi passasatopi pamujjam uppajjati pamujjavasena tato sukhumataram rassam assasam ittarasankhate assasati pamujjavasena tato sukhumataram rassam passasam ittarasankhate passasati pamujjavasena tato sukhumataram rassam assasapassasam ittarasankhate assasatipi passasatipi pamujjavasena tato sukhumataram rassam assasapassasam ittarasankhate assasatopi passasatopi rassam assasapassasa cittam vivattati upekkha santhati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page275.

Imehi navahakarehi rassam assasapassasakayo upatthanam sati anupassanananam kayo upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam kayam anupassatiti tena vuccati kaye kayanupassana satipatthanabhavana. [402] Anupassatiti katham tam kayam anupassati .pe. evantam kayam anupassati. {402.1} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana rassam assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato vidita vedana uppajjanti .pe. rassam assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajananto indriyanam samodhaneti .pe. tena vuccati samatthanca pativijjhati. [403] Katham sabbakayapatisamvedi assasissamiti sikkhati sabbakayapatisamvedi passasissamiti sikkhati. {403.1} Kayoti dve kaya namakayo ca rupakayo ca. Katamo namakayo . vedana sanna cetana phasso manasikaro namanca namakayo ca ye ca vuccanti cittasankhara ayam namakayo . Katamo rupakayo . cattaro ca mahabhuta catunnanca mahabhutanam upadayarupam assaso ca passaso ca nimittanca upanibandhana ye ca vuccanti kayasankhara ayam rupakayo. [404] Kathante kaya patividita honti digham assasavasena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page276.

Cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te kaya patividita honti digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te kaya patividita honti rassam assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te kaya patividita honti rassam passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te kaya patividita honti avajjato te kaya patividita honti {404.1} janato te kaya patividita honti passato te kaya patividita honti paccavekkhato te kaya patividita honti cittam adhitthahato te kaya patividita honti saddhaya adhimuccato te kaya patividita honti viriyam pagganhato te kaya patividita honti satim upatthapayato te kaya patividita honti cittam samadahato te kaya patividita honti pannaya pajanato te kaya patividita honti abhinneyyam abhijanato te kaya patividita honti parinneyyam parijanato te kaya patividita honti pahatabbam pajahato te kaya patividita honti bhavetabbam bhavayato te kaya patividita honti sacchikatabbam sacchikaroto te kaya patividita honti evante kaya patividita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page277.

Honti sabbakayapatisamvedi assasapassasakayo upatthanam sati anupassanananam kayo upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam kayam anupassatiti tena vuccati kaye kayanupassana satipatthanabhavana. [405] Anupassatiti .pe. sabbakayapatisamvedi assasapassasa 1- samvaratthena silavisuddhi avikkhepatthena cittavisuddhi dassanatthena ditthivisuddhi yo tattha samvarattho ayam adhisilasikkha yo tattha avikkhepattho ayam adhicittasikkha yo tattha dassanattho ayam adhipannasikkha ima tisso sikkhayo avajjanto sikkhati jananto sikkhati passanto sikkhati paccavekkhanto sikkhati cittam adhitthahanto sikkhati saddhaya adhimuccanto sikakhati viriyam pagganhanto sikkhati satim upatthapento sikkhati cittam samadahanto sikkhati pannaya pajananto sikkhati abhinneyyam abhijananto sikkhati parinneyyam parijananto sikkhati pahatabbam pajahanto sikkhati bhavetabbam bhavento sikkhati sacchikatabbam sacchikaronto sikkhati sabbakayapatisamvedi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato vidita vedana uppajjanti .pe. sabbakayapatisamvedi assasa- passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajananto indriyani samodhaneti .pe. Tena vuccati samatthanca pativijjhatiti. @Footnote: 1 Ma. Yu. assasapassasanam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page278.

[406] Katham passambhayam kayasankharam assasissamiti sikkhati passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati. {406.1} Katamo kayasankharo . digham assasa kayika ete dhamma kayapatibaddha kayasankhara te kayasankhare passambhento nirodhento vupasamento sikkhati digham passasa kayika ete dhamma kayapatibaddha kayasankhara te kayasankhare passambhento nirodhento vupasamento sikkhati rassam assasa rassam passasa sabbakayapatisamvedi assasa kayika ete dhamma kayapatibaddha kayasankhara te kayasankhare passambhento nirodhento vupasamento sikkhati {406.2} yatharupehi kayasankharehi ya kayassa anamana vinamana sannamana panamana injana phandana calana kampana passambhayam kayasankharam assasissamiti sikkhati passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati yatharupehi kayasankharehi ya kayassa naanamana navinamana nasannamana nappanamana aninjana naphandana acalana akampana santam sukhumam passambhayam kayasankharam assasissamiti sikkhati passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati {406.3} iti kira passambhayam kayasankharam assasissamiti sikkhati passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati evam sante vatupaladdhiya ca pabhavana na hoti assasapassasananca pabhavana na hoti anapanassatiya ca pabhavana na hoti anapanassatisamadhissa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page279.

Ca pabhavana na hoti na ca tam samapattim pandita samapajjantipi vutthahantipi {406.4} iti kira passambhayam kayasankharam assasissamiti sikkhati passambhayam kayasankharam passasissamiti sikkhati evam sante vatupaladdhiya ca pabhavana hoti assasapassasananca pabhavana hoti anapanassatiya ca pabhavana hoti anapanassatisamadhissa ca pabhavana hoti tanca nam samapattim pandita samapajjantipi vutthahantipi yathakatham viya seyyathapi kamse akotite pathamam olarika sadda pavattanti olarikanam saddanam nimittam suggahitatta sumanasikatatta supadharitatta niruddhepi olarike sadde {406.5} atha paccha sukhumaka sadda pavattanti sukhumakanam saddanam nimittam suggahitatta sumanasikatatta supadharitatta niruddhepi sukhumake sadde atha paccha sukhumanimittarammanattapi cittam pavattati evameva pathamam olarika assasapassasa pavattanti olarikanam assasapassasanam nimittam suggahitatta sumanasikatatta supadharitatta niruddhepi olarike assasapassase atha paccha sukhumaka assasapassasa pavattanti sukhumakanam assasapassasanam nimittam suggahitatta sumanasikatatta supadharitatta niruddhepi sukhumake assasapassase atha paccha sukhumakanam assasapassasanam nimittarammanattapi cittam na vikkhepam gacchati evam sante vatupaladdhiya ca pabhavana hoti assasapassasananca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page280.

Pabhavana hoti anapanassatiya ca pabhavana hoti anapanassatisamadhissa ca pabhavana hoti tanca nam samapattim pandita samapajjantipi vutthahantipi passambhayam kayasankharam assasapassasakayo upatthanam sati anupassanananam kayo upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam kayam anupassati tena vuccati kaye kayanupassana satipatthanabhavana. [407] Anupassatiti katham tam kayam anupassati .pe. Evantam kayam anupassati. {407.1} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. Passambhayam kayasankharam assasapassasa 1- samvaratthena silavisuddhi avikkhepatthena cittavisuddhi dassanatthena ditthivisuddhi yo tattha samvarattho ayam adhisilasikkha yo tattha avikkhepattho ayam adhicittasikkha yo tattha dassanattho ayam adhipannasikkha ima tisso sikkhayo avajjanto sikkhati .pe. sacchikatabbam sacchikaronto sikkhati passambhayam kayasankharam assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato vidita vedana uppajjanti .pe. passambhayam kayasankharam assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato indriyani samodhaneti .pe. tena vuccati samatthanca pativijjhati 2- attha anupassane nanani attha ca @Footnote: 1 Ma. Yu. assasapassasanam. evamuparipi. 2 Ma. Yu. pativijjhatiti. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page281.

Upatthananussatiyo cattari suttantikavatthuni kaye kayanupassanaya. Bhanavaram. [408] Katham pitipatisamvedi assasissamiti sikkhati pitipatisamvedi passasissamiti sikkhati. {408.1} Katama piti . digham assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato uppajjati pitipamujjam .pe. digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato uppajjati pitipamujjam .pe. Rassam assasavasena rassam passasavasena sabbakayapatisamvedi assasavasena sabbakayapatisamvedi passasavasena passambhayam kayasankharam assasavasena passambhayam kayasankharam passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato uppajjati pitipamujjam ya pitipamujjam amodana pamodana haso pahaso cittassa odagyam attamanata cittassa ayam piti [1]- patividita hoti digham assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti {408.2} taya satiya tena nanena sa piti patividita hoti digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena sa piti patividita hoti rassam assasavasena rassam passasavasena sabbakayapatisamvedi assasavasena passambhayam kayasankharam assasavasena passambhayam @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam piti. katham sa piti ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page282.

Kayasankharam passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena sa piti patividita hoti avajjato sa piti patividita hoti janato ... passato paccavekkhato cittam adhitthahato saddhaya adhimuccato viriyam pagganhato satim upatthapayato cittam samadahato pannaya pajanato abhinneyyam abhijanato parinneyyam parijanato pahatabbam pajahato bhavetabbam bhavayato sacchikatabbam sacchikaroto sa piti patividita hoti evam sa [1]- pitipatisamvedi assasapassasavasena vedana upatthanam sati anupassanananam vedana upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam vedanam anupassatiti tena vuccati vedanasu vedananupassana satipatthanabhavana 2-. {408.3} Anupassatiti katham tam vedanam anupassati .pe. Evantam vedanam anupassati. {408.4} Bhavanati catasso bhavana .pe. asevanatthena bhavana . pitipatisamvedi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. pitipatisamvedi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [409] Katham sukhapatisamvedi passasissamiti sikkhati. @Footnote: 1 Ma. Yu. piti patividita hoti. 2 Ma. Yu. ... bhavanati. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

{409.1} Sukhanti dve sukhani kayikanca sukham cetasikanca sukham. {409.2} Katamam kayikam sukham. Yam kayikam satam kayikam sukham vedayitam 1- kayasamphassaja sata sukha vedana idam kayikam sukham . katamam cetasikam sukham . yam [2]- cetasikam sukham cetosamphassajam satam sukham vedayitam cetosamphassaja sata sukha vedana idam cetasikam sukham. {409.3} Katham te sukha patividita honti . Digham assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te sukha patividita honti digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te sukha patividita honti .pe. sacchikatabbam sacchikaroto te sukha patividita honti evante sukha patividita honti sukhapatisamvedi assasapassasavasena vedana upatthanam sati anupassanananam vedana upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam vedanam anupassatiti tena vuccati vedanasu vedananupassana satipatthanabhavana. {409.4} Anupassatiti katham vedanam anupassati . aniccato anupassati .pe. Evantam vedanam anupassati. {409.5} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. Sukhapatisamvedi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. sukhapatisamvedi @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho natthi. 2 Ma. Yu. cetasikam satam ...

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

Assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [410] Katham cittasankharapatisamvedi assasissamiti sikkhati cittasankharapatisamvedi passasissamiti sikkhati. {410.1} Katamo cittasankharo . digham assasavasena sanna ca vedana ca cetasika ete dhamma cittapatibaddha cittasankhara digham passasavasena sanna ca vedana ca cetasika ete dhamma cittapatibaddha cittasankhara .pe. sukhapatisamvedi assasavasena sukhapatisamvedi passasavasena sanna ca vedana ca cetasika ete dhamma cittapatibaddha cittasankhara ayam cittasankharo. {410.2} Katham te cittasankhara patividita honti . digham assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te cittasankhara patividita honti digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena te cittasankhara patividita honti .pe. sacchikatabbam sacchikaroto te cittasankhara patividita honti evante cittasankhara patividita honti cittasankharapatisamvedi assasapassasavasena vedana upatthanam sati anupassanananam vedana upatthanam no sati sati upatthanam ceva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

Sati ca taya satiya tena nanena tam vedanam anupassatiti tena vuccati vedanasu vedananupassana satipatthanabhavana. {410.3} Anupassatiti katham tam vedanam anupassati . aniccato anupassati .pe. Evantam vedanam anupassati. {410.4} Bhavanati catasso bhavana .pe. asevanatthena bhavana . cittasankharapatisamvedi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. cittasankharapatisamvedi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [411] Katham passambhayam cittasankharam assasissamiti sikkhati passambhayam cittasankharam passasissamiti sikkhati. {411.1} Katamo cittasankharo . digham assasavasena sanna ca vedana ca cetasika ete dhamma cittapatibaddha cittasankhara te cittasankhare passambhento nirodhento vupasamento sikkhati digham passasavasena sanna ca vedana ca cetasika ete dhamma cittapatibaddha cittasankhara te cittasankhare passambhento nirodhento vupasamento sikkhati cittasankharapatisamvedi assasavasena cittasankharapatisamvedi passasavasena sanna ca vedana ca cetasika ete dhamma cittapatibaddha cittasankhara te cittasankhare passambhento nirodhento vupasamento sikkhati passambhayam cittasankharam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Assasapassasavasena vedana upatthanam sati anupassanananam vedana upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam vedanam anupassatiti tena vuccati vedanasu vedananupassana satipatthanabhavana. {411.2} Anupassatiti katham tam vedanam anupassati .pe. Evantam vedanam anupassati. {411.3} Bhavanati catasso bhavana .pe. asevanatthena bhavana . passambhayam cittasankharam assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. passambhayam cittasankharam assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati attha anupassane nanani attha ca upatthananussatiyo cattari suttantikavatthuni vedanasu vedananupassanaya. Bhanavaram. [412] Katham cittapatisamvedi assasissamiti sikkhati cittapatisamvedi passasissamiti sikkhati. {412.1} Katamam tam cittam . digham assasavasena vinnanacittam yam cittam mano manasam hadayam pandaram [1]- manayatanam manindriyam vinnanam vinnanakkhandho tajja manovinnanadhatu digham passasavasena @Footnote: 1 Ma. Yu. mano. evamuparipi. 2 Si. Yu. tajjamano. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page287.

.pe. Passambhayam cittasankharam assasavasena vinnanacittam yam cittam mano manasam hadayam pandaram manayatanam manindriyam vinnanam vinnanakkhandho tajja manovinnanadhatu idam cittam. {412.2} Katham cittam patividitam hoti . Digham assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena tam cittam patividitam hoti digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti taya satiya tena nanena cittam patividitam hoti .pe. sacchikatabbam sacchikaroto tam cittam patividitam hoti evantam cittam patividitam hoti cittapatisamvedi assasavasena vinnanacittam upatthanam sati anupassanananam cittam upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam cittam anupassatiti tena vuccati citte cittanupassana satipatthanabhavana. {412.3} Anupassatiti katham tam cittam anupassati .pe. evantam cittam anupassati. {412.4} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. Cittapatisamvedi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. Cittapatisamvedi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page288.

[413] Katham abhippamodayam cittam assasissamiti sikkhati abhippamodayam cittam passasissamiti sikkhati. {413.1} Katamo ca 1- cittassa abhippamodo. Digham assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato uppajjati cittassa abhippamodo ya cittassa amodana pamodana haso pahaso cittassa odagyam attamanata cittassa digham passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato uppajjati cittassa abhippamodo ya cittassa amodana pamodana haso pahaso cittassa 2- odagyam attamanata cittassa .pe. cittapatisamvedi assasavasena cittapatisamvedi passasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato uppajjati cittassa abhippamodo ya cittassa amodana pamodana haso pahaso cittassa odagyam attamanata cittassa ayam cittassa abhippamodo . abhippamodayam cittam assasapassasavasena vinnanacittam upatthanam sati anupassanananam cittam upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam cittam anupassatiti tena vuccati citte cittanupassana satipatthanabhavana. {413.2} Anupassatiti katham tam cittam anupassati .pe. Evantam cittam anupassati. {413.3} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. @Footnote: 1 Ma. Yu. casaddo natthi. 2 Ma. Yu. vitti. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page289.

Abhippamodayam cittam assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. Abhippamodayam cittam assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [414] Katham samadaham cittam assasissamiti sikkhati samadaham cittam passasissamiti sikkhati. {414.1} Katamanca samadhindriyam 1-. Digham assasavasena cittassa ekaggata avikkhepo samadhi [2]- digham passasavasena cittassa ekaggata avikkhepo samadhi [2]- samadaham cittam assasavasena [3]- cittassa ekaggata avikkhepo samadhi ya cittassa thiti santhiti adhitthiti 4- avisaharo avikkhepo ca 5- avisahatamanasata samatho samadhindriyam samadhibalam sammasamadhi ayam [6]- samadaham cittam assasavasena 7- vinnanacittam upatthanam sati anupassanananam cittam upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena tam cittam anupassatiti tena vuccati citte cittanupassana satipatthanabhavana. {414.2} Anupassatiti katham tam cittam anupassati .pe. Evantam cittam anupassati. {414.3} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. Samadaham cittam assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. @Footnote: 1 Ma. Yu. katamo samadhi. 2 Ma. ya cittassa thiti .pe. samadhibalam sammasamadhi. @3 Ma. samadaham cittam passasavasena .... 4 Ma. Yu. avatthiti. 5 Ma. Yu. casaddo @natthi. 6 Ma. samadhi. 7 Ma. assasapassasavasena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page290.

Samadaham cittam assasavasena 1- cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [415] Katham vimocayam cittam assasissamiti sikkhati vimocayam cittam passasissamiti sikkhati . ragato vimocayam cittam assasissamiti sikkhati ragato vimocayam cittam passasissamiti sikkhati dosato vimocayam cittam assasissamiti sikkhati dosato vimocayam cittam passasissamiti sikkhati mohato vimocayam cittam assasissamiti sikkhati mohato vimocayam cittam passasissamiti sikkhati .pe. manato vimocayam cittam ditthiya vimocayam cittam vicikicchaya vimocayam cittam thinamiddhato vimocayam cittam uddhaccato vimocayam cittam ahirikato vimocayam cittam anottappato vimocayam cittam assasissamiti sikkhati anottappato vimocayam cittam passasissamiti sikkhati vimocayam cittam assasapassasavasena vinnanacittam upatthanam sati .pe.. {415.1} Anupassatiti katham tam cittam anupassati .pe. evantam cittam anupassati. {415.2} Bhavanati catasso bhavana .pe. asevanatthena bhavana . vimocayam cittam assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. Vimocayam cittam assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam @Footnote: 1 Ma. assasapassasavasena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page291.

Pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati . attha anupassane nanani attha ca upatthananussatiyo cattari sutantikavatthuni citte cittanupassanaya. [416] Katham aniccanupassi assasissamiti sikkhati aniccanupassi passasissamiti sikkhati. {416.1} Aniccanti kim aniccam. Pancakkhandha anicca. Kenatthena anicca . uppadavayatthena anicca . pancannam khandhanam udayam passanto kati lakkhanani passati vayam passanto kati lakkhanani passati udayabbayam passanto kati lakkhanani passati . pancannam khandhanam udayam passanto pancavisati lakkhanani passati .pe. Pancannam khandhanam udayabbayam passanto imani pannasam lakkhanani passati rupe aniccanupassi assasissamiti sikkhati rupe aniccanupassi passasissamiti sikkhati vedanaya sannaya sankharesu vinnane cakkhusmim .pe. jaramarane aniccanupassi assasissamiti sikkhati jaramarane aniccanupassi passasissamiti sikkhati aniccanupassi assasapassasavasena dhamma upatthanam sati anupassanananam dhamma upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena te dhamme anupassatiti tena vuccati dhammesu dhammanupassana satipatthanabhavana.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page292.

{416.2} Anupassatiti katham te dhamme anupassati .pe. Evante dhamme anupassati. {416.3} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. Aniccanupassi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. Aniccanupassi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [417] Katham viraganupassi assasissamiti sikkhati viraganupassi passasissamiti sikkhati . rupe adinavam disva rupavirage chandajato hoti saddhadhimutto cittam cassa svadhitthitam rupe viraganupassi assasissamiti sikkhati rupe viraganupassi passasissamiti sikkhati vedanaya sannaya sankharesu vinnane cakkhusmim .pe. jaramarane adinavam disva jaramaranavirage chandajato hoti saddhadhimutto cittam cassa svadhitthitam jaramarane viraganupassi assasissamiti sikkhati jaramarane viraganupassi passasissamiti sikkhati viraganupassi assasapassasavasena dhamma upatthanam sati anupassanananam dhamma upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena te dhamme anupassatiti tena vuccati dhammesu dhammanupassana satipatthanabhavana.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page293.

{417.1} Anupassatiti katham te dhamme anupassati .pe. Evante dhamme anupassati. {417.2} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. Viraganupassi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. Viraganupassi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [418] Katham nirodhanupassi assasissamiti sikkhati nirodhanupassi passasissamiti sikkhati . rupe adinavam disva rupanirodhe chandajato hoti saddhadhimutto cittam cassa svadhitthitam rupe nirodhanupassi assasissamiti sikkhati rupe nirodhanupassi passasissamiti sikkhati vedanaya sannaya sankharesu vinnane cakkhusmim .pe. jaramarane adinavam disva jaramarananirodhe chandajato hoti saddhadhimutto cittam cassa svadhitthitam jaramarane nirodhanupassi assasissamiti sikkhati jaramarane nirodhanupassi passasissamiti sikkhati. [419] Katihakarehi avijjaya adinavo hoti katihakarehi avijja nirujjhati . pancahakarehi avijjaya adinavo hoti atthahakarehi avijja nirujjhati. {419.1} Katamehi pancahakarehi avijjaya adinavo hoti. Aniccatthena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page294.

Avijjaya adinavo hoti dukkhatthena avijjaya adinavo hoti anattatthena avijjaya adinavo hoti santapatthena avijjaya adinavo hoti viparinamatthena avijjaya adinavo hoti imehi pancahakarehi avijjaya adinavo hoti. {419.2} Katamehi atthahakarehi avijja nirujjhati. Nidananirodhena avijja nirujjhati samudayanirodhena avijja nirujjhati jatinirodhena avijja nirujjhati aharanirodhena 1- avijja nirujjhati hetunirodhena avijja nirujjhati paccayanirodhena avijja nirujjhati nanuppadena avijja nirujjhati nirodhupatthanena avijja nirujjhati imehi atthahakarehi avijja nirujjhati imehi pancahakarehi avijjaya adinavam disva imehi atthahakarehi avijjanirodhena chandajato hoti saddhadhimutto cittam cassa svadhitthitam avijjaya nirodhanupassi assasissamiti sikkhati avijjaya nirodhanupassi passasissamiti sikkhati. [420] Katihakarehi sankharesu adinavo hoti katihakarehi sankhara nirujjhanti .pe. katihakarehi vinnane adinavo hoti katihakarehi vinnanam nirujjhati katihakarehi namarupe adinavo hoti katihakarehi namarupam nirujjhati katihakarehi salayatane adinavo hoti katihakarehi salayatanam nirujjhati katihakarehi phasse adinavo hoti katihakarehi phasso nirujjhati katihakarehi @Footnote: 1 Ma. Yu. bhavanirodhena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page295.

Vedanaya adinavo hoti katihakarehi vedana nirujjhati katihakarehi tanhaya adinavo hoti katihakarehi tanha nirujjhati katihakarehi upadane adinavo hoti katihakarehi upadanam nirujjhati katihakarehi bhave adinavo hoti katihakarehi bhavo nirujjhati katihakarehi jatiya adinavo hoti katihakarehi jati nirujjhati katihakarehi jaramarane adinavo hoti katihakarehi jaramaranam nirujjhati . pancahakarehi jaramarane adinavo hoti atthahakarehi jaramaranam nirujjhati. {420.1} Katamehi pancahakarehi jaramarane adinavo hoti. Aniccatthena jaramarane adinavo hoti dukkhatthena anattatthena santapatthena viparinamatthena jaramarane adinavo hoti imehi pancahakarehi jaramarane adinavo hoti. {420.2} Katamehi atthahakarehi jaramaranam nirujjhati . Nidananirodhena jaramaranam nirujjhati samudayanirodhena jatinirodhena bhavanirodhena 1- hetunirodhena paccayanirodhena nanuppadena nirodhupatthanena jaramaranam nirujjhati imehi atthahakarehi jaramaranam nirujjhati imehi pancahakarehi jaramarane adinavam disva imehi atthahakarehi jaramarananirodhe chandajato hoti saddhadhimutto cittam cassa svadhitthitam jaramarane nirodhanupassi assasissamiti sikkhati jaramarane nirodhanupassi passasissamiti sikkhati nirodhanupassi @Footnote: 1 Ma. Yu. pabhavanirodhena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page296.

Assasapassasavasena dhamma upatthanam sati anupassanananam dhamma upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena te dhamme anupassatiti tena vuccati dhammesu dhammanupassana satipatthanabhavana. {420.3} Anupassatiti kathante dhamme anupassati .pe. Evante dhamme anupassati. {420.4} Bhavanati catasso bhavana .pe. Asevanatthena bhavana. Nirodhanupassi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi .pe. Nirodhanupassi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti tena vuccati samatthanca pativijjhati. [421] Katham patinissagganupassi assasissamiti sikkhati patinissagganupassi passasissamiti sikkhati . dve patinissagga pariccagapatinissaggo ca pakkhandanapatinissaggo ca . rupam pariccajatiti paticcagapatinissaggo rupanirodhe nibbane cittam pakkhandatiti pakkhandanapatinissaggo . rupe patinissagganupassi assasissamiti sikkhati rupe patinissagganupassi passasissamiti sikkhati vedanam sannam sankhare vinnanam cakkhum .pe. jaramaranam pariccajatiti pariccagapatinissaggo jaramarananirodhe nibbane cittam pakkhandatiti pakkhandanapatinissaggo . jaramarane patinissagganupassi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page297.

Assasissamiti sikkhati jaramarane patinissagganupassi passasissamiti sikkhati patinissagganupassi assasapassasavasena dhamma upatthanam sati anupassanananam dhamma upatthanam no sati sati upatthanam ceva sati ca taya satiya tena nanena te dhamme anupassatiti tena vuccati dhammesu dhammanupassana satipatthanabhavana. {421.1} Anupassatiti kathante dhamme anupassati . aniccato anupassati no niccato .pe. patinissajjati no adiyati aniccato anupassanto niccasannam pajahati .pe. patinissajjanto adanam pajahati evante dhamme anupassati. {421.2} Bhavanati catasso bhavana tattha jatanam dhammanam anativattanatthena bhavana .pe. asevanatthena bhavana . Patinissagganupassi assasapassasa samvaratthena silavisuddhi avikkhepatthena cittavisuddhi dassanatthena ditthivisuddhi yo tattha samvarattho ayam adhisilasikkha yo tattha avikkhepattho ayam adhicittasikkha yo tattha dassanattho ayam adhipannasikkha ima tisso sikkhayo avajjanto sikkhati jananto sikkhati .pe. sacchikatabbam sacchikaronto sikkhati patinissagganupassi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato vidita vedana uppajjanti vidita upatthahanti [1]- abbhattham gacchanti .pe. @Footnote: 1 Ma. Yu. vidita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page298.

Patinissagganupassi assasapassasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato .pe. pajananto indriyani samodhaneti gocaranca pajanati samatthanca pativijjhati balani samodhaneti bojjhange samodhaneti maggam samodhaneti dhamme samodhaneti gocaranca pajanati samatthanca pativijjhati. {421.3} Indriyani samodhanetiti katham indriyani samodhaneti. Adhimokkhatthena saddhindriyam samodhaneti .pe. tena vuccati samatthanca pativijjhati attha anupassane nanani attha ca upatthananussatiyo cattari suttantikavatthuni dhammesu dhammanupassanaya imani battimsam satokarisu nanani. [422] Katamani catuvisati samadhivasena nanani . digham assasavasena cittassa ekaggata avikkhepo samadhi digham passasavasena cittassa ekaggata avikkhepo samadhi .pe. Vimocayam cittam assasavasena cittassa ekaggata avikkhepo samadhi imani catuvisati samadhivasena nanani. {422.1} Katamani dvesattati vipassanavasena nanani . digham assasam aniccato anupassanatthena vipassana dukkhato anupassanatthena vipassana anattato anupassanatthena vipassana digham passasam aniccato anupassanatthena vipassana dukkhato anupassanatthena vipassana anattato anupassanatthena vipassana .pe. vimocayam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page299.

Cittam assasam vimocayam cittam passasam aniccato anupassanatthena vipassana dukkhato anupassanatthena vipassana anattato anupassanatthena vipassana imani dvesattati vipassanavasena nanani. {422.2} Katamani attha nibbidananani. Aniccanupassi assasam yathabhutam janati passatiti nibbidananam aniccanupassi passasam yathabhutam janati passatiti nibbidananam .pe. patinissagganupassi assasam yathabhutam janati passatiti nibbidananam patinissagganupassi passasam yathabhutam janati passatiti nibbidananam imani attha nibbidananani. {422.3} Katamani attha nibbidanulome nanani. Aniccanupassi assasam bhayatupatthane panna nibbidanulome nanam aniccanupassi passasam bhayatupatthane panna nibbidanulome nanam .pe. Patinissagganupassi assasam bhayatupatthane panna nibbidanulome nanam patinissagganupassi passasam bhayatupatthane panna nibbidanulome nanam imani attha nibbidanulome nanani. {422.4} Katamani attha nibbidapatippassaddhinanani . Aniccanupassi assasam patisankha santitthana panna nibbida- patippassaddhinanam aniccanupassi passasam patisankha santitthana panna nibbidapatippassaddhinanam .pe. imani attha nibbida- patippassaddhinanani. {422.5} Katamani ekavisati vimuttisukhe nanani. Sotapattimaggena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page300.

Sakkayaditthiya pahinatta samucchinnatta uppajjati vimuttisukhe nanam vicikicchaya pahinatta samucchinnatta uppajjati vimuttisukhe nanam silabbataparamasassa ditthanusayassa vicikicchanusayassa pahinatta samucchinnatta uppajjati vimuttisukhe nanam sakadagamimaggena olarikassa kamaragasannojanassa patighasannojanassa olarikassa kamaraganusayassa patighanusayassa pahinatta samucchinnatta uppajjati vimuttisukhe nanam anagamimaggena anusahagatassa kamaragasannojanassa patighasannojanassa anusahagatassa kamaraganusayassa patighanusayassa pahinatta samucchinnatta uppajjati vimuttisukhe nanam arahattamaggena ruparagassa aruparagassa manassa uddhaccassa avijjaya mananusayassa ca bhavaraganusayassa avijjanusayassa pahinatta samucchinnatta uppajjati vimuttisukhe nanam imani ekavisati vimuttisukhe nanani solasavatthukam anapanassatisamadhim bhavayato samadhikani imani dve nanasatani uppajjanti. Anapanakatha samatta 1-. ----------


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 31 page 244-300. https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=4888&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=4888&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=31&item=362&items=61              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=31&siri=62              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=362              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=48&A=1781              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=48&A=1781              Contents of The Tipitaka Volume 31 https://84000.org/tipitaka/read/?index_31 https://84000.org/tipitaka/english/?index_31

First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]