ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 39 : PALI ROMAN Ja.A.5 chakka-dasakanipata

                      Dalhadhammajatakam
     ahanca dalhadhammassati idam sattha kosambiyam upanissaya
ghositarame viharanto udenassa ranno bhaddavatim hatthinim arabbha
kathesi. Tassa pana hatthiniya laddhavidhanam udenassa rajavamso ca
matangajatake avibhavissati.
     Ekadivasam pana hatthini nagara nikkhamanti bhagavantam patova
ariyaganaparivutam anopamaya buddhasiriya nagaram pindaya pavisantam
disva tathagatassa padamule nipajjitva bhagava sabbannu sabbaloka-
nittharano udeno raja mam tarunakale kammam nittharitum samatthakale

--------------------------------------------------------------------------------------------- page208.

Mam nissaya maya jivitanca rajjanca devi ca laddhati piyayitva mahantam pariharam adasi sabbalankarehi alankaritva thitatthanam alankaritva gandhaparibhandam karetva matthake suvannatarakakhacitavitanam bandhapetva samanta citrasanim parikkhipapetva gandhatelena dipam jalapetva dhumakatahakam thapapetva karisachadditatthane suvannakataham patitthapetva mam cittattharanake pithe thapesi rajarahanca me nanaggarasabhojanam dapesi idani pana me mahallakakale kammam nittharitum asamatthakale sabbantam pariharam acchindi anatha nippaccaya hutva aranne ketakani khadanti jivami annam mayham patisaranam natthi udenam mama gunam sallakkhapetva poranakapariharam me patipakatikam karotha bhagavati paridevamana tathagatam yaci. Sattha gaccha tvam aham ranno kathetva yasam patipakatikam karissamiti vatva ranno nivesanadvaram agamasi. Raja tathagatam attano nivesane pavesetva buddhappamukhassa sanghassa mahadanam pavattesi. Sattha bhattakiccapariyosane anumodanam karonto maharaja bhaddavatika kuhinti pucchi. Na janami bhanteti. Maharaja upakarakanam yasam datva mahallakakale gahetum nama na vattati katnnuna katavedina bhavitum vattati bhaddavatika idani mahallika jarajinna anatha hutva aranne ketakani khadanti jivati tam jinnakale anatham katum tumhakam ayuttanti bhaddavatikaya gunam kathetva sabbam poranaka- pariharam pakatikam karohiti vatva pakkami. Raja tatha akasi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page209.

Tathagatena kira bhaddavatikaya gunam kathetva poranakayaso patipakatiko karitoti sakalanagaram patthari. Bhikkhusanghepi sa pavatti pakata jata. Atha bhikkhu dhammasabhayam katham samutthapesum avuso satthara kira bhaddavatikaya gunam kathetva poranakayaso patipakatiko karitoti. Sattha agantva kaya nuttha bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imaya namati vutte na bhikkhave idaneva pubbepi tathagato etissa gunam kathetva nattham yasam patipakatikam karesiyevati vatva atitam ahari atite baranasiyam dalhadhammo nama raja rajjam karesi. Tada bodhisatto amaccakule nibbattitva vayappatto tam rajanam upatthahi. So tassa santika mahantam yasam labhitva amaccaratanatthane atthasi. Tada tassa ranno eka otthibyadhi hatthini thamabala- sampanna mahabala ahosi. Sa ekadivasam yojanasatam gacchati. Ranno duteyyaharanakiccam karoti. Sangame yuddham katva suttumaddanam karoti. Raja ayam me bahupakarati tassa sabbalankaram datva udenena bhaddavatikaya dinnasadisam sabbam pariharam dapesi. Athassa jinnadubbalakale raja sabbam yasam ganhi. Sa tato patthaya anatha hutva aranne tinapannani khadanti jivati. Athekadivasam rajakule bhajanesu appahontesu raja kumbhakaram pakkosa- petva bhajanani kira nappahontiti aha. Gomayaharanayanake

--------------------------------------------------------------------------------------------- page210.

Yojetum gone na labhami devati. Raja tassa katham sutva amhakam otthibyadhi hatthini kahanti pucchi. Attano dhammataya carati devati. Raja ito patthaya tam yojetva gomayam aharati tam kumbhakarassa adasi. Kumbhakaro sadhu devati tatha akasi. Athekadivasam sa nagara nikkhamamana nagaram pavisantam bodhisattam disva vanditva tassa padamule nipajjitva paridevamana sami raja mam tarunakale bahupakarati sallakkhetva mahantam yasam datva idani mahallakakale sabbam acchinditva mayi cittampi na karoti aham anatha aranne tinapannani khadanti jivami evam dukkhappattam mam idani yanake yojetum kumbhakarassa adasi thapetva tumhe anno mayham patisaranam natthi maya ranno katupakaram tumhe janatha sadhu idani me nattham yasam patipakatikam karothati vatva tisso gatha abhasi ahanca dalhadhammassa vahanti nabhiradhayim nudanti urasi sallam yuddhe vikkantacarini. Na nuna raja janati mama vikkamaporisam sangame sukatantani dutavippahitani ca. Sa nunaham marissami abandhu aparayini tada hi kumbhakarassa dinna chakanaharikati. Tattha vahantiti duteyyaharanam sangame balakottham bhindanti tamtam kiccam vahanti nittharanti. Nudanti urasi sallanti urasmim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page211.

Bandham asim va sattim va yuddhakale sattunam upari abhiharanti. Vikkantacariniti vikkamam katva parabalavijayena yuddhavikkantagamini. Idam vuttam hoti sace sami aham imani kiccani karonti ranno dalhadhammassa cittam naradhayim na paritosesim ko dani anno tassa cittam aradhessatiti. Mama vikkamaporisanti maya katam purisaparakkamam. Sukatantaniti sukatani. Yatha hi kammaneva kammantani vananeva vanantani evamidha sukataneva sukatantani vuttani kiccani. Dutavippahitani cati gale pannam bandhitva asukaranno nama dehiti pahitaya maya ekadivaseneva yojanasatam gantva katani dutapesanani. Na nuna raja janatiti nuna tumhakam esa raja etani maya katani kiccani na janati. Aparayiniti appatisarana. Tada hiti tatha hi. Ayameva va patho. Dinnati aham hi ranna chakanaharika katva kumbhakarassa dinnati. Bodhisatto tassa katham sutva tvam ma soci aham ranno kathetva tava yasam pakatikam karissamiti tam samassasetva nagaram pavisitva bhuttapataraso ranno santikam gantva katham samutthapetva maharaja nanu tumhakam asuka nama otthibyadhi asukatthane ca asukatthane ca ure sallam bandhitva sangamam nittharati asukadivasam nama givaya pannam bandhitva pesita yojanasatam agamasi tumhepissa mahantam yasam adattha sa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page212.

Idani kahanti. Tamaham kumbhakarassa gomayaharanatthaya adasinti. Atha nam bodhisatto ayuttam kho maharaja tumhakam katam kumbhakarassa yanake yojanatthaya datunti vatva ranno ovadavasena catasso gatha abhasi yavatasimsati poso tavadeva pavinati atthapaye jahanti nam otthibyadhimva khattiyo. Yo pubbe katakalyano katattho navabujjhati attha tassa palujjanti ye honti abhipatthita. Yo pubbe katakalyano katattho manubujjhati attha tassa pavaddhanti ye honti abhipatthita. Tam vo vadami bhaddam vo yavantettha samagata sabbe katannuno hotha ciram saggamhi thassathati. Tattha pathamagathaya taya attho idhekacco ananajatiko poso yavatasimsatiti yava idam nama me ayam katum sakkhissatiti paccasimsati tavadeva tam purisam pavinati bhajati sevati tassa pana atthapaye vuddhiya agamane parihinakale tam nanakiccesu patitthitam posam ekacce bala imam otthibyadhim ayam khattiyo viya jahanti. Katakalyanoti parena attano katakalyanadhammo. Katatthoti nipphaditakicco. Navabujjhatiti paccha tam parena katam upakaram tassa jarajinnakale asamatthakale na sarati attana dinnampi yasam puna ganhati. Palujjantiti bhanjanti nassanti. Ye

--------------------------------------------------------------------------------------------- page213.

Honti abhipatthitati yekeci icchita nama honti sabbe nassantiti dipeti. Mittadubbipuggalassa hi tam patthitam aggimhi patitthitam vijam viya nassati. Katattho manubujjhatiti makaro byanjanasandhivasena gahito. Tam vo vadamiti tena karanena tumhe vadami. Thassathati katannuno hutva ciram kalam saggamhi dibbasampattim anubhavanta patitthahissathati. Evam mahasatto rajanam adim katva sannipatitanam sabbesam ovadam adasi. Tam sutva raja otthibyadhiya yasam pakatikam akasi. Bodhisattassa ovade thatva ciram danadini punnani katva saggaparayano ahosi. Sattha imam dhammadesanam aharitva jatakam samodhanesi tada otthibyadhi bhaddavatika ahosi raja anando ahosi amacco pana ahamevati. Dalhadhammajatakam catuttham.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 207-213. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=4158&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=4158&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1065              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=4595              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=4628              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=4628              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]