ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 49 : PALI ROMAN Apa.A.1 (visuddha.1)

                  5. Punnamantaniputtattherapadanavannana
     ajjhayako mantadharotiadikam ayasmato punnassa mantaniputtattherassa
apadanam. Ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayani
punnani upacinanto padumuttarassa bhagavato uppattito puretarameva hamsavatinagare
brahmanamahasalakule nibbattitva anukkameneva 1- vinnutam patto. Aparabhage
padumuttare bhagavati uppajjitva bodhaneyyanam dhammam desente hettha
vuttanayena mahajanena saddhim viharam gantva parisapariyante nisiditva dhammam
sunanto sattharam ekam bhikkhum dhammakathikanam aggatthane thapentam disva
"mayapi anagate evarupena bhavitum vattati"ti cintetva  desanavasane
utthitaya parisaya sattharam upasankamitva nimantetva hettha vuttanayena
mahasakkaram katva bhagavantam evamaha "bhante aham imina adhikarena na
annam sampattim patthemi, yatha paneso bhikkhu sattamadivasamatthake tumhehi
dhammakathikanam aggatthane thapito, evam ahampi anagate ekassa buddhassa
sasane dhammakathikanam aggo bhaveyyan"ti patthanam akasi. Sattha anagatam
olokento tassa patthanaya samijjhanabhavam disva "anagate kappasatasahassamatthake
gotamo nama buddho uppajjissati, tassa sasane pabbajitva tvam
dhammakathikanam aggo bhavissasi"ti byakasi.
     So yavatayukam kalyanakammam katva tato cuto kaspasatasahassam
punnasambharam sambharanto devamanussesu samsaritva amhakam bhagavato kale
kapilavatthunagarassa avidure donavatthunamake brahmanagame brahmanamahasalakule
annasikondannattherassa 2- bhagineyyo hutva nibbatti, tassa punnoti
namam akamsu. So satthari abhisambodhim patva pavattitavaradhammacakke anukkamena
rajagaham upanissaya viharante annasikondannassa santike pabbajitva
laddhupasampado padhanamanuyunjanto sabbam pabbajitakiccam matkakam papetva
@Footnote: 1 cha.Ma. anukkamena.  2 Si.,i. annakondannattherassa, Ma.
@annatakondannattherassa.
"dasabalassa santikam gamissami"ti matulattherena saddhim satthu santikam agantva
kapilavatthusamantayeva ohiyitva yoniso manasikare kammam karonto nacirasseva
vipassanam ussukkapetva arahattam papuni.
     Tassa pana punnattherassa santike pabbajita kulaputta pancasata
ahesum. Thero te dasakathavatthuhi ovadi. Tepi sabbe dasakathavatthuhi ovadita
tassa ovade thatva arahattam papunitva attano pabbajitakiccam matthakappattam
natva upajjhayam upasankamitva ahamsu "bhante mayam pabbajitakiccassa matthakam
patta, dasannanca kathavatthunam labhino, samayo dani no dasabalam passitun"ti,
thero tesam vacanam sutva cintesi "mayham dasakathavatthulabhitam sattha janati.
Aham dhammam desento dasakathavatthuni amuncitvava desemi, mayi ca gacchante
sabbepi me bhikkhu mam parivaretva gacchissanti, evam me ganena saddhim
gantva ayuttam dasabalam passitum, ime tava dasabalam passitum gacchantu"ti.
Atha te evamaha "avuso tumhe purato gantva dasabalam passatha, mama
vacanena tathagatassa pade vandatha, ahampi tumhakam gatamaggena agacchissami"ti.
Tepi thera sabbe dasabalassa jatibhumiratthavasino sabbe khinasava sabbe
dasakathavatthulabhino upajjhayassa ovadam acchinditva theram vanditva anupubbena
carikam caranta satthiyojanamaggam atikkamma rajagahe veluvanamahaviharam gantva
dasabalassa pade vanditva ekamantam nisidimsu. Acinnam kho panetam buddhanam
bhagavantanam agantukehi bhikkhuhi saddhim patisammoditunti bhagava tehi saddhim
"kacci bhikkhave khamaniyan"tiadina nayena madhurapatisantharam katva "kuto ca
tumhe bhikkhave agatattha"ti pucchitva puna tehi "jatibhumito"ti vutte "ko
nu kho bhikkhave jatibhumiyam jatibhumakanam bhikkhunam sabrahmacarinam evam sambhavito
`attana ca appiccho appicchakathanca bhikkhunam katta'ti "1- dasakathavatthulabhim
bhikkhum pucchi. Tepi "punno nama bhante ayasma mantaniputto"ti arocayimsu.
@Footnote: 1 Ma. mu. 12/252/215.
     Tesam katham sutva ayasma sariputto theram dassanakamo ahosi. Atha
sattha rajagahato savatthim agamasi. Punnattheropi dasabalassa tattha agatabhavam
sutva "sattharam passissami"ti gantva anto gandhakutiyamyeva tathagatam
sampapuni. Sattha tassa dhammam desesi. Thero dhammam sutva dasabalam vanditva
patisallanatthaya andhavanam gantva annatarasmim rukkhamule divaviharam nisidi.
Sariputtattheropi tassagamanam sutva sisanulokiko gantva okasam sallakkhetva
tasmim rukkhamule nisinnakam upasankamitva therena saddhim sammoditva tam
visuddhikkamam 1- pucchi. Sopissa pucchitapucchitam byakaronto rathavinitupamaya
ativiya cittam aradhesi, te annamannassa subhasitam samanumodimsu.
     [434] Atha nam sattha aparabhage bhikkhusamghassa majjhe nisinno theram
"etadaggam bhikkhave mama savakanam bhikkhunam dhammakathikanam yadidam punno"ti 2-
etadagge thapesi. So pubbakammam saritva somanassavasena pubbacaritapadanam
vibhavento ajjhayakotiadimaha.
     Tattha ajjhayakoti anekabrahmananam vaceta sikkhapeta. Mantadharoti
mantanam dharetati attho, vedasankhatassa catutthavedassa sajjhayanasavanadananam
vasena dharetati vuttam hoti. Tinnam vedananti iruvedayajuvedasamavedasankhatanam
tinnam vedanam nanena dharetabbatta "vedo"ti laddhanamesu tisu vedaganthesu
param pariyosanam gatoti attho. Purakkhatomhi sissehiti mama niccaparivarabhutehi
sissehi parivuto aham amhi. Upagacchim naruttamanti naranam uttamam bhagavantam
upasankamim, samipam gatoti attho. Sesam suvinneyyameva.
     [438] Abhidhammanayannuhanti 3- aham tada tassa buddhassa kale
abhidhammanayakovidoti attho. Kathavatthuvisuddhiyati kathavatthuppakarane visuddhiya cheko,
appicchasantutthikathadisu dasasu kathavatthusu va cheko, taya kathavatthuvisuddhiya
@Footnote: 1 Ma. mu. 12/257/217.  2 an. ekaka. 20/196/23.  3 pali. abhidhammanayannoham.
Sabbesam yatijananam 1- panditanam vinnapetvana bodhetvana anasavo
nikkileso viharami vasam kappemi.
     [439] Ito pancasate kappeti ito pancabuddhapatimanditato
bhaddakappato pancasate kappe suppakasaka sutthu pakata cakkaratanadisattahi
ratanehi sampanna jambudipadicatudipamhi issara padhana caturo cattaro
cakkavattirajano ahesunti attho. Sesam vuttanayamevati.
                Punnamantaniputtattherapadanavannana nitthita.
                         --------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 49 page 328-331. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=49&A=8197&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=49&A=8197&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=7              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=32&A=783              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=32&A=1085              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=32&A=1085              Contents of The Tipitaka Volume 32 http://84000.org/tipitaka/read/?index_32

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]