ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 50 : PALI ROMAN Apa.A.2 (visuddha.2)

page66.

36. 4. Kaludayittherapadanavannana padumuttarabuddhassatiadikam ayasmato kaludayittherassa apadanam. Ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayani punnani upacinanto padumuttarassa bhagavato kale hamsavatinagare kulagehe nibbatto satthu dhammadesanam sunanto sattharam ekam bhikkhum kulappasadakanam bhikkhunam aggatthane thapentam disva tajjam 1- abhiniharam katva tam thanantaram patthesi. So yavajivam kusalam katva devamanussesu samsaranto amhakam bodhisattassa matukucchiyam patisandhiggahanadivase kapilavatthusmimyeva amaccagehe patisandhim ganhi, bodhisattena saddhim ekadivaseyeva 2- jatoti. Tam divasamyeva dukulacumbatake 3- nipajjapetva bodhisattassa upatthanatthaya 4- nayimsu. Bodhisattena hi saddhim bodhirukkho, rahulamata, cattaro nidhi, arohanahatthi, assakanthako, anando, channo, kaludayiti ime satta ekadivase jatatta sahajata nama ahesum. Athassa namaggahanadivase sakalanagarassa udaggacittajatatta 5- udayitveva namam akamsu. Thokam kaladhatukatta pana kaludayiti pannayittha. So bodhisattena saddhim kumarakilam kilanto vuddhim agamasi. Aparabhage lokanathe mahabhinikkhamam nikkhamitva anukkamena sabbannutam patva pavattavaradhammacakke rajagaham upanissaya veluvane viharante suddhodana- maharaja tam pavattim sutva purisasahassaparivaram ekam amaccam "puttam me idhanehi"ti pesesi. So dhammadesanavelayam satthu santikam gantva parisapariyante thito dhammam sunitva saparivaro arahattam papuni. Atha ne sattha "etha @Footnote: 1 Ma. tadisam. 2 cha.Ma. ekadivasamyeva. @3 dukulacumbitake. mano.pu. 1/268. @4 ka. upatthanam. 5 cha.Ma. udaggacittadivase jatatta.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

Bhikkhavo"ti hattham pasaresi. Sabbe tankhanamyeva iddhimayapattacivaradhara vassasatikat- thera 1- viya ahesum. Arahattappattito patthaya pana ariya majjhattava honti. Tasma ranna pahitasasanam dasabalassa na kathesi. Raja "neva gato agacchati, sasanam na suyyati"ti aparam amaccam purisasahassehi saddhim pesesi. Tasmimpi tatha patipanne aparampi pesesiti evam navahi amaccehi saddhim nava purisasahassani 2- pesesi. Sabbe arahattam patva tunhi ahesum. Atha raja cintesi "ettaka jana mayi sinehabhavena dasabalassa idhagamanatthaya na kinci kathayimsu, ayam kho udayi dasabalena samavayo, sahapamsukiliko, mayi ca sineho atthi, 3- imam pesessami"ti tam pakkosapetva "tata tvam purisasahassaparivaro rajagaham gantva dasabalam idhanehi"ti vatva pesesi. So pana gacchanto "sacaham deva pabbajitum labhissami, evaham bhagavantam idhanessami"ti vatva "yam kinci katva mama puttam dassehi"ti vutte 4- rajagaham gantva satthu dhammadesanavelayam parisapariyante thito dhammam sutva saparivaro arahattam patva ehibhikkhubhave patitthasi. Arahattam pana patva "na tavayam dasabalassa kulanagaram gantum kalo, vasante pana upagate pupphite vanasande haritatinasanchannaya 5- bhumiya gamanakalo bhavissati"ti kalam patimanento vasante sampatte satthu kulanagaram gantum gamanamaggavannam vannento:- "angarino dani duma bhadante phalesino chadanam vippahaya te accimantova pabhasayanti samayo mahavira bhagi rathanam. @Footnote: 1 cha.Ma. vassasatthikatthera, evamuparipi. 2 cha.Ma. navahi purisasahassehi saddhim nava @amacce. 3 Si. sinehava. 4 cha.Ma. vutto. 5 ka. haritatinasamataYu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page68.

Dumani phullani manoramani samantato sabbadisa pavanti pattam pahaya phalamasasana kalo ito pakkamanaya dhira. Nevatisitam na panatiunham sukha utu addhaniya bhadante passantu tam sakiya koliya ca pacchamukham rohiniyam tarantam. Asaya kasate khettam bijam asaya vappati asaya vanija yanti samuddam dhanaharaka yaya asaya titthami sa me asa samijjhatu. Natisitam 1- natiunham natidubbhikkhachatakam saddala harita bhumi esa kalo mahamuni. 1- Punappunanceva vapanti bijam punappunam vassati devaraja punappunam khettam kasanti kassaka punappunam dhannamupeti rattham. Punappunam yacanaka caranti punappunam danappati dadanti punappunam danappati daditva punappunam saggamupenti thanam. @Footnote: 1-1 ayam gatha theragathayam natthi, mano.pu. 1/269 pitthe pana atti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page69.

Viro have sattayugam puneti yasmim kule jayati bhuripanno mannamaham sakkati devadevo taya hi jato muni saccanamo. Suddhodano nama pita mahesino buddhassa mata pana mayanama ya bodhisattam parihariya kucchina kayassa bheda tidivasmi modati. Sa gotami kalakata ito cuta dibbehi kamehi samangibhuta sa modati kamagunehi pancahi parivarita devaganehi tehi"ti 1- ima gathayo abhasi. Tattha angarinoti angarani viyati angarani. Angarani rattapavalavannani rukkhanam pupphaphalani, tani etesam santiti angarino, angaralohitaka- kusumbhakimsukehi 2- angaravutthiya parikinna viyati attho. Daniti imasmim kale. Dumati rukkha. Bhadanteti bhaddam ante etassati "bhadante"ti etassa dakarassa lopam katva vuccati. Gunavisesayutto, gunavisesayuttananca aggabhuto sattha. Tasma bhadanteti satthu alapanameva, paccattavacanancetam ekarantam "sugate patikamme sukhe dukkhe jive"tiadisu viya. Idha pana sambodhanatthe datthabbam. Tena vuttam "bhadanteti alapanan"ti. "bhaddasaddena samanattham @Footnote: 1 khu.thera. 26/527-35/347-9. 2 cha.Ma. abhilohitakusumakisalayehi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page70.

Padantaramekan"ti keci. Phalani esantiti phalesino. Acetanepi hi sacetanakiriyam 1- aha. Evam therena yacito bhagava tattha gamane bahunam visesadhigamam disva visatisahassakhinasavaparivuto rajagahato aturitagamanavasena 2- kapilavatthugamimaggam patipajji. Thero iddhiya kapilavatthum gantva ranno purato akase thitova aditthapubbavesam disva ranna "kosi tvan"ti pucchito "amaccaputtam taya bhagavato santikam pesitam mam na janasi, tvam evam pana janahi"ti dassento:- buddhassa puttomhi asayhasahino angirasassappatimassa tadino pitupita mayham tvamsi sakka dhammena me gotama ayyakositi 3- gathamaha. Tattha buddhassa puttomhiti sabbannubuddhassa orasaputto amhi. Asayhasahinoti abhisambodhito pubbe thapetva mahabodhisattam annehi sahitum vahitum asakkuneyyatta asayhassa sakalassa bodhisambharassa mahakarunadhikarassa 4- ca sahanato vahanato, tato parampi annehi sahitum abhibhavitum asakkuneyyatta asayhanam pancannam maranam sahanato abhibhavanato, asayanusayacaritadhimuttiadi- samangibhagavabodhanena 5- yatharaham veneyyanam ditthadhammikasamparayikaparamatthehi anusasanisankhatassa annehi asayhassa buddhakiccassa sahanato, tattha va sadhukaribhavato asayhasahino. Angirasassati angikatasiladisampattikassa. Angamangehi niccharanakaobhasassati 6- apare. Keci pana "angiraso, siddhatthoti dve namani @Footnote: 1 i. sacetanakalam. 2 cha.Ma. aturitacarikavasena. @3 khu.thera. 26/536/349. 4 cha.Ma.mahakarunikadhikarassa. @5 cha.Ma....adivibhagavabodhanena. 6 ka. niravajjaka....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page71.

Pitarayeva gahitani"ti vadanti. Appatimassati anupamassa. 1- Itthanitthesu tadilakkhanappattiya tadino. Pitupita mayham tuvamsiti ariyajativasena mayham pitu sammasambuddhassa lokavoharena tvam pita asi. Sakkati jativasena rajanam alapati. Dhammenati sabhavena ariyajati lokiyajatiti dvinnam jatinam sabhavasamodhanena. Gotamati rajanam gottena alapati. Ayyakositi pitamaho asi. Ettha pana 2- "buddhassa puttomhi"tiadim vadanto thero annam byakasi. Evam pana thero 3- attanam janapetva hatthatutthena ranna maharahe pallanke nisidapetva attano patiyaditassa nanaggarasassa bhojanassa pattam puretva dinne gamanakaram dassesi. "kasma bhante gantukamattha, bhunjatha"ti ca vutte satthu santikam gantva bhunjissamiti. Kaham pana satthati. Visatisahassa- bhikkhuparivaro tumhakam dassanatthaya maggam patipannoti. "tumhe imam pindapatam bhunjatha, annam bhagavato harissatha. Yava ca mama putto imam nagaram sampapunati, tavassa ito pindapatam haratha"ti vutte thero bhattakiccam katva ranno parisaya ca dhammam kathetva satthu agamanato puretarameva sakalarajanivesanam ratanattaye abhippasannam karonto sabbesam passantanamyeva attana 4- satthu aharitabbabhattapunnam pattam akase vissajjetva sayampi vehasam abbhuggantva pindapatam upanametva satthu hatthe thapesi. Sattha tam pindapatam paribhunji. Evam satthiyojanamagge divase divase yojanam gacchantassa bhagavato rajagehatoyeva pindapatam aharitva adasi. Atha nam bhagava "ayam mayham pituno sakalanivesanam pasadeti"ti "etadaggam bhikkhave mama savakanam kulappasadakanam bhikkhunam yadidam kaludayi"ti 5- kulappasadakanam aggatthane thapesi. @Footnote: 1 ka. anupamassa asadisassa. 2 cha.Ma. ca. 3 cha.Ma. ayam patho na dissati. @4 cha.Ma. ayam patho na dissati. 5 an.ekaka. 20/225/25.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page72.

[48-9] Evam so katapunnasambharanurupena arahattam patva patta- etadaggatthano attano pubbakammam saritva somanassavasena pubbacaritapadanam pakasento padumuttarassa buddhassatiadimaha. Addhanam patipannassati apararattham gamanatthaya duramaggam patipajjantassa. Carato carikam tadati antomandalam majjhemandalam bahimandalanti tini mandalani tada carikam carato carantassa padumuttarabuddhassa bhagavato suphullam sutthu phullam pabodhitam gayha gahetva na kevalameva padumam, uppalanca mallikam vikasitam aham gayha ubhohi hatthehi gahetva puresinti sambandho. Paramannam gahetvanati paramam uttamam settham madhuram sabbasupakkam saliodanam gahetva satthuno adasim bhojesinti attho. [57] Sakyanam nandijananoti sakyarajakulanam bhagavato natinam arohaparinaharupayobbanavacanalapanasampattiya nandam tutthim janento uppadento. Natibandhu bhavissatiti nato pakato bandhu bhavissati. Sesam suvinneyyamevati. Kaludayittherapadanavannana nitthita. -------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 50 page 66-72. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=1450&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=1450&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=36              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=32&A=1966              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=32&A=2530              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=32&A=2530              Contents of The Tipitaka Volume 32 http://84000.org/tipitaka/read/?index_32

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]