อรรถกถาเล่มที่ ๓๘ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๔ ติก-ปญฺจกนิปาต

                     พาเวรุรฏฺชาตกํ
     อทสฺสเนน โมรสฺสาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
หตลาภสกฺกาเร ติตฺถิเย อารพฺภ กเถสิ ฯ
     ติตฺถิยา หิ อนุปฺปนฺเน พุทฺเธ ลาภิโน อเหสุํ ฯ
อุปฺปนฺเน ปน พุทฺเธ หตลาภสกฺการา สูริยุคฺคมเน ชชฺโชปนกา วิย
ชาตา ฯ เตสํ ตํ ปวุตฺตึ อารพฺภ ธมฺมสภายํ กถํ สมุฏฺาเปสุํ ฯ
สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ
ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว ปุพฺเพปิ
ยาว คุณวนฺโต น อุปฺปชฺชนฺติ ตาว นิคฺคุณา ลาภยสคฺคปฺปตฺตา
อเหสุํ คุณวนฺเตสุ อุปฺปนฺเนสุ นิคฺคุณา หตลาภสกฺการาว ชาตาติ
วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
โมรโยนิยํ นิพฺพตฺติตฺวา วุฑฺฒิมนฺวาย โสภคฺคปฺปตฺโต อรญฺเ
วิจริ ฯ ตทา เอกจฺเจ พาณิชา ทิสากากํ คเหตฺวา นาวาย พาเวรุรฏฺ
อคมํสุ ฯ ตสฺมึ กิร กาเลเยว พาเวรุรฏฺเ  สกุณา นาม นตฺถิ ฯ
อาคตาคตา รฏฺวาสิโน ตํ ปญฺชเร ๑- นิสินฺนํ ทิสฺวา ปสฺสถิมสฺส
ฉวิวณฺณํ คลปริโยสานํ มุขตุณฺฑกํ มณิคุฬสทิสานิ อกฺขีนีติ
กากเมว ปสํสิตฺวา เต พาณิชเก อาหํสุ อิมํ อยฺยา สกุณํ
อมฺหากํ เทถ อมฺหากมฺปิ อิมินา อตฺโถ ตุมฺเห อตฺตโน รฏฺเ
อญฺ ลภิสฺสถาติ ฯ เตนหิ มูเลน คณฺหถาติ ฯ ปญฺจกหาปเณน
@เชิงอรรถ: ๑ กูปคฺเค ฯ
โน เทถาติ ฯ น เทมาติ ฯ อนุปุพฺเพน วฑฺเฒตฺวา สเตน
เทถาติ วุตฺเต อมฺหากํ เอส พหูปกาโร ตุมฺเหหิ ปน สทฺธึ
เมตฺติ โหตูติ กหาปณสตํ คเหตฺวา อทํสุ ฯ เต ตํ เนตฺวา
สุวณฺณปญฺชเร ปกฺขิปิตฺวา นานปฺปกาเรน มจฺฉมํเสน เจว ผลาผเลน จ
ปฏิชคฺคึสุ ฯ อญฺเสํ สกุณานํ อวิชฺชมานฏฺาเน ทสหิ อสทฺธมฺเมหิ
สมนฺนาคโต กาโก ลาภคฺคปฺปตฺโต อโหสิ ฯ ปุน วาเร เต พาณิชา
เอกํ มยูรราชานํ คเหตฺวา ยถา อจฺฉรสทฺเทน วสฺสติ ปาณิปฺปหรณสทฺเทน
นจฺจติ เอวํ สิกฺขาเปตฺวา พาเวรุรฏฺ อคมํสุ ฯ
โส มหาชเน สนฺนิปติเต นาวาย ธูเร ตฺวา ปกฺเข วิธูนิตฺวา
มธุรสฺสรํ นิจฺฉาเรตฺวา นจฺจติ ฯ มนุสฺสา ตํ ทิสฺวา โสมนสฺสชาตา
เอตํ อยฺยา โสภคฺคปฺปตฺตํ สุสิกฺขิตํ สกุณราชานํ อมฺหากํ เทถาติ
อาหํสุ ฯ อมฺเหหิ ปมํ กาโก อานีโต ตํ คณฺหิตฺถ อิทานิ
เอกํ โมรราชานํ อานยิมฺหา เอตมฺปิ ยาจถ ตุมฺหากํ รฏฺเ สกุณํ
นาม คเหตฺวา อาคนฺตุํ น สกฺกาติ ฯ โหตุ อยฺยา อตฺตโน รฏฺเ
อญฺมฺปิ ลภิสฺสถ อิมํ โน เทถาติ มูลํ วฑฺเฒตฺวา สหสฺเสน
คณฺหึสุ ฯ อถ นํ สตฺตรตนวิจิตฺเต ปญฺชเร เปตฺวา มจฺฉมํสผลาผเลหิ
เจว มธุลาชสกฺขรปานกาทีหิ ปฏิชคฺคึสุ ฯ มยูรราชา
ลาภคฺค ยสคฺคปฺปตฺโต ชาโต ฯ ตสฺสาคตกาลโต ปฏฺาย กากสฺส
ลาภสกฺกาโร ปริหายิ ฯ โกจิ นํ โอโลเกตุมฺปิ น อิจฺฉิ ฯ กาโก
ขาทนียโภชนียํ อลภมาโน กา กาติ วสฺสนฺโต คนฺตฺวา อุกฺการภูมิยํ
โอตรติ ฯ
     สตฺถา เทฺว วตฺถูนิ ฆเฏตฺวา อภิสมฺพุทฺโธ หุตฺวา อิมา คาถา
อภาสิ
            อทสฺสเนน โมรสฺส       สิขิโน มญฺชุภาณิโน
            กากํ ตตฺถ อปูเชสุํ       มํเสน จ ผเลน จ
            ยทา จ สรสมฺปนฺโน      โมโร พาเวรุมาคโต
            อถ ลาโภ จ สกฺกาโร    วายสสฺส อหายถ
            ยาว นุปฺปชฺชตี พุทฺโธ     ธมฺมราชา ปภงฺกโร
            ตาว อญฺเ อปูเชสุํ      ปุถู สมณพฺราหฺมเณ
            ยทา จ สรสมฺปนฺโน      พุทฺโธ ธมฺมํ อเทสยิ
            อถ ลาโภ จ สกฺกาโร    ติตฺถิยานํ อหายถาติ ฯ
     ตตฺถ สิขิโนติ สิขาย สมนฺนาคตสฺส ฯ มญฺขุภาณิโนติ มธุรสฺสรสฺส ฯ
อปูเชสุนฺติ อปูชยึสุ ฯ ผเลน จาติ นานปฺปกาเรน ผลาผเลน
จ ฯ พาเวรุมาคโตติ พาเวรุรฏฺ อาคโต ฯ ปาเวรุนฺติปิ ปาโ ฯ
อหายถาติ ปริหีโน ฯ ธมฺมราชาติ นวหิ โลกุตฺตรธมฺเมหิ ปริสํ
รญฺเชตีติ ธมฺมราชา ฯ ปภงฺกโรติ สตฺตโลก โอกาสโลก สงฺขารโลเกสุ
อาโลกสฺส กตตฺตา ปภงฺกโร ฯ สรสมฺปนฺโนติ พฺรหฺมสฺสเรน สมนฺนาคโต ฯ
ธมฺมํ อเทสยีติ จตุสจฺจธมฺมํ ปกาเสตีติ ฯ
     อิติ อิมา จตสฺโส คาถา ภาสิตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ
ตทา กาโก นิคฺคณฺโ นาฏปุตฺโต อโหสิ โมรราชา ปน อหเมวาติ ฯ
                   พาเวรุรฏฺชาตกํ นวมํ
                     -------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๓๘๕-๓๘๗.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=7997&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=7997&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=654
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=3148
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=3118
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=3118
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27