อรรถกถาเล่มที่ ๓๙ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๕ ฉกฺก-ทสกนิปาต

                       ชาครชาตกํ
     โกธ ชาครตํ สุตฺโตติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อญฺตรํ
อุปาสกํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     โส หิ โสตาปนฺโน อริยสาวโก สาวตฺถิโต สกฏสตฺเถน สทฺธึ
กนฺตารมคฺคํ ปฏิปชฺชิ ฯ สตฺถวาโห ตตฺเถกสฺมึ อุทกผาสุกฏฺาเน
ปญฺจ สกฏสตานิ โมเจตฺวา ขาทนียํ โภชนียํ สํวิทหิตฺวา วาสํ
อุปคจฺฉิ ฯ เต มนุสฺสา ตตฺถ ตตฺถ นิปชฺชิตฺวา สุปึสุ ฯ อุปาสโก ปน
สตฺถวาหสฺส สนฺติเก เอกสฺมึ รุกฺขมูเล จงฺกมํ อธิฏฺาสิ ฯ อถ
ตํ สตฺถํ วิลุมฺปิตุกามา ปญฺจสตา โจรา นานาวุธานิ คเหตฺวา สตฺถํ
ปริวาเรตฺวา อฏฺสุ ฯ เต ตํ อุปาสกํ จงฺกมนฺตํ ทิสฺวา อิมสฺส
นิทฺทายนกาเล วิลุมฺปิสฺสามาติ ตตฺถ ตตฺถ อฏฺสุ ฯ โสปิ ติยามรตฺตึ
จงฺกมิเยว ฯ โจรา ปจฺจูสสมเย คหิตปาสาณมุคฺคราทโย ฉฑฺเฑตฺวา
โภ สตฺถวาห อิมํ อปฺปมาเทน ชาครนฺตํ ปุริสํ นิสฺสาย ชีวิตํ
ลภิตฺวา ตว สนฺตกสฺส สามิโก ชาโตติ เอตสฺส สกฺการํ
กเรยฺยาสีติ วตฺวา ปกฺกมึสุ ฯ มนุสฺสา กาลสฺเสว วุฏฺาย เตหิ
ฉฑฺฑิเต ปาสาณมุคฺคราทโย ทิสฺวา อิมํ นิสฺสาย อมฺเหหิ ชีวิตํ
ลทฺธนฺติ อุปาสกสฺส สกฺการํ อกํสุ ฯ อุปาสโกปิ อิจฺฉิติจฺฉิตฏฺานํ
คนฺตฺวา กตกิจฺโจ ปุน สาวตฺถึ อาคนฺตฺวา เชตวนํ คนฺตฺวา ตถาคตํ
ปูเชตฺวา วนฺทิตฺวา นิสินฺโน กึ อุปาสก น ปญฺายสีติ วุตฺเต
ตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ สตฺถา น โข อุปาสก ตฺวญฺเจว อนิทฺทายิตฺวา
ชคฺคนฺโต วิเสสํ ลภิ โปราณกปณฺฑิตาปิ ชคฺคนฺตา วิเสสํ ลภึสูติ
วตฺวา เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ตกฺกสิลายํ สพฺพสิปฺปานิ
อุคฺคณฺหิตฺวา ปจฺจาคนฺตฺวา อคารมชฺเฌ วสนฺโต อปรภาเค
นิกฺขมิตฺวา อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา น จิรสฺเสว ฌานาภิญฺา
นิพฺพตฺเตตฺวา หิมวนฺตปฺปเทเส านจงฺกมิริยาปโถ หุตฺวา วสนฺโต
นิทฺทํ อนุปคนฺตฺวา สพฺพรตฺตึ จงฺกมติ ฯ อถสฺส จงฺกมนโกฏิยํ รุกฺเข
นิพฺพตฺตเทวตา ตุสฺสิตฺวา ขนฺธวิฏเป ตฺวา ปญฺหํ ปุจฺฉนฺตี ปมํ
คาถมาห
         โกธ ชาครตํ สุตฺโต      โกธ สุตฺเตสุ ชาคโร
         โก เมตํ นุ วิชานาติ     โก ตํ ปฏิภณาติ เมติ ฯ
     ตตฺถ โกธาติ โก อิธ ฯ โก เมตนฺติ โก มม เอตํ ปญฺหํ
วิชานาติ ฯ โก ตํ ปฏิภณาติ เมติ ตํ เอตํ มยา ปุฏฺปญฺหํ
มยฺหํ โก ปฏิภณาติ โก พฺยากริตุํ สกฺขิสฺสตีติ ปุจฺฉติ ฯ
     โพธิสตฺโต ตสฺสา วจนํ สุตฺวา
         อหํ ชาครตํ สุตฺโต       อหํ สุตฺเตสุ ชาคโร
         อหเมตํ วิชานามิ        อหํ ปฏิภณามิ เตติ
     อิมํ คาถํ วตฺวา ปุน ตาย
         กถํ ชาครตํ สุตฺโต       กถํ สุตฺเตสุ ชาคโร
         กถํ เอตํ วิชานาสิ       กถํ ปฏิภณาสิ เมติ
     อิมํ คาถํ ปุฏฺโ ตมตฺถํ พฺยากโรนฺโต
         เย ธมฺมํ นปฺปชานนฺติ     สญฺโมติ ทโมติ จ
         เตสุ สุตฺตปฺปมาเทสุ      อหํ ชคฺคามิ เทวเต ฯ
         เยสํ ราโค จ โทโส จ   อวิชฺชา จ วิราชิตา
         เตสุ ชาครมาเนสุ       อหํ สุตฺโตสฺมิ เทวเต ฯ
         เอวํ ชาครตํ สุตฺโต      เอวํ สุตฺเตสุ ชาคโร
         เอวเมตํ วิชานามิ       เอวํ ปฏิภณามิ เตติ
อิมา คาถา อาห ฯ
     ตตฺถ กถํ ชาครตํ สุตฺโตติ กถํ ตฺวํ ชาครตํ สตฺตานํ อนฺตเร
สุตฺโต นาม โหสิ ฯ เอส นโย สพฺพตฺถ ฯ เย ธมฺมนฺติ เย
สตฺตา นววิธํ โลกุตฺตรธมฺมํ น ชานนฺติ ฯ สญฺโมติ ทโมติ จาติ
อยํ สญฺโม อยํ ทโมติ เอวญฺจ เยน มคฺเคน อาคตํ สีลญฺเจว
อินฺทฺริยสํวรญฺจ น ชานนฺติ ฯ อินฺทฺริยสํวโร หิ มนจฺฉฏฺานํ
อินฺทฺริยานํ ทมนโต ทโมติ วุจฺจติ ฯ เตสุ สุตฺตปฺปมาเทสูติ เตสุ
กิเลเสสุ นิทฺทาย วเสน สุตฺเตสุ อหํ อปฺปมาทวเสน ชคฺคามิ ฯ
เยสํ ราโค จาติ คาถาย เยสํ มหาขีณาสวานํ ปทสเตน
นิทฺทิฏฺทิยฑฺฒสหสฺสโลภสงฺขาโต ราโค จ นวาฆาตวตฺถุสมุฏฺาโน โทโส
จ ทุกฺขาทีสุ อฏฺสุ วตฺถูสุ อาณภูตา อวิชฺชา จาติ อิเม กิเลสา
วิราชิตา ปหีนา เตสุ อริเยสุ สพฺพากาเรน ชาครมาเนสุ เต อุปาทาย
อหํ สุตฺโต นาม เทวเตติ อตฺโถ ฯ เอวํ ชาครตนฺติ เอวํ เทวเต
อหํ อิมินา การเณน ชาครตํ สุตฺโต นามาติ ฯ เอส นโย สพฺพตฺถ
ปเทสุ ฯ
     เอวํ มหาสตฺเตน ปญฺเห กถิเต ตุฏฺา เทวตา ตสฺส ถุตึ
กโรนฺตี โอสานคาถมาห
         สาธุ ชาครตํ สุตฺโต      สาธุ สุตฺเตสุ ชาคโร
         สาธุ เมตํ วิชานาสิ      สาธุ ปฏิภณาสิ เมติ ฯ
     ตตฺถ สาธูติ สาธุ ลทฺธกํ กตฺวา ตฺวํ อิมํ ปญฺหํ กเถสิ
มยํปิ นํ เอวเมว กเถมาติ ฯ
     เอวํ สา โพธิสตฺตสฺส ถุตึ กตฺวา อตฺตโน วิมานเมว ปาวิสิ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา
เทวตา อุปฺปลวณฺณา อโหสิ ตาปโส ปน อหเมวาติ ฯ
                   ชาครชาตกํ นวมํ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๙ หน้า ๒๓๓-๒๓๖.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=4686&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=4686&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1100
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=4706
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=4740
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=4740
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27