ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter
Atthakatha Book 30 : PALI ROMAN Vimana.A. (paramatthadi.)

                     36. 8.  Mallikavimanavannana
      pitavatthe pitadhajeti mallikavimanam. Tassa ka uppatti? dhammacakkappavattanamadim
katva yava subhaddaparibbajakavinayana katabuddhakicce kusinarayam
upavattane mallarajunam salavane yamakasalanamantare visakhapunnamayam paccusavelayam
anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbute bhagavati lokanathe devamanussehi tassa
sarirapujaya kayiramanaya tada kusinarayam vasamana bandhulamallassa bhariya
@Footnote: 1 ka. ayam  2 Si.,i. tasma  3 Si.,i. kathitakathamattam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page186.

Mallarajaputti mallika nama upasika saddha pasanna visakhaya mahaupasikaya pasadhanasadisam attano mahalatapasadhanam gandhodakena dhovitva dukulacumbatakena majjitva 1- annanca bahum gandhamaladim gahetva bhagavato sariram 2- pujesi. Ayamettha sankhepo, vittharato pana mallikavatthu dhammapadavannanayam 3- agatameva. Sa aparabhage kalam katva tavatimsesu nibbatti, tena pujanubhavena assa annehi asadharana ulara dibbasampatti ahosi. Vatthalankaravimanani sattaratanasamujjalani visesato singisuvannobhasani ativiya pabhassarani sabba disa asincamanava suvannarasadharapinjara karonti. Athayasma narado devacarikam caranto tam disva upaganchi. Sa tam disva vanditva anjalim paggayha atthasi. So tam pucchi:- [658] "pitavatthe pitadhaje pitalankarabhusite pitantarahi vagguhi apilandhava sobhasi. [659] Ka kambukayuradhare kancanavelabhusite hemajalakasanchanne 4- nanaratanamalini. [660] Sovannamaya lohitangamaya ca muttamaya veluriyamaya ca masaragalla sahalohitanga parevatakkhihi manihi cittata. @Footnote: 1 Si. madditva 2 i. sariradhatum @3 dhamMa.A. 3/15 (sya.) 4 Si. hemajalakapacchanne

--------------------------------------------------------------------------------------------- page187.

[661] Koci koci ettha mayurasussaro hamsassaranno karavikasussaro tesam saro suyyati vaggurupo pancangikam turiyamivappavaditam. [662] Ratho ca te subho vaggu nanaratanacittito nanavannahi dhatuhi suvibhattova sobhati [663] Tasmim rathe kancanabimbavanne ya tvam 1- thita bhasasi'mam padesam devate pucchitacikkha kissa kammassidam phalan"ti. #[658] Tattha pitavattheti parisuddhacamikarapabhassarataya pitobhasanivasane. Pitadhajeti vimanadvare rathe ca samussitahemamayavipulaketubhavato pitobhasadhaje. Pitalankarabhusiteti pitobhasehi abharanehi alankate. Satipi alankaranam nanavidharamsijalasamujjalavividharatanavicittabhave tadisasucaritavisesanibbattataya pana suparisuddhacamikaramaricijalavijjotitatta visesato pitanibhasani tassa abharanani ahesum. Pitantarahiti pitavannehi uttariyehi. "santaruttaraparamam tena bhikkhuna tato civaram saditabban"tiadisu 2- nivasane antarasaddo agato, idha pana "antarasataka"tiadisu viya uttariye datthabbo. Antara uttariyam uttarasango upasambyananti pariyayasadda ete. Vagguhiti sobhanehi sanhamatthehi. Apilandhava sobhasiti tvam imehi alankarehi analankatapi attano rupasampattiyava sobhasi, te pana alankara tava sariram patva sobhanti, tasma analankatapi tvam alankatasadisiti adhippayo. @Footnote: 1 Si. yattha 2 vi.mahavi. 2/523/27

--------------------------------------------------------------------------------------------- page188.

#[659] Ka kambukayuradhareti ka tvam kataradevanikayapariyapanna suvannamaya- pariharakadhare, suvannamayakeyuradhare 1- va. Kambupariharakanti ca hatthalankaraviseso vuccati. Kayuranti 2- bhujalankaraviseso. 3- Atha va kambuti suvannam, tasma kambukayuradhare suvannamayabahabharanadhareti attho. 3- Kancanavelabhusiteti kancanamayavelapilandhanabhusite. Hemajalakasanchanneti ratanaparisibbitena hemamayena jalakena chaditasarire. Nanaratanamaliniti nakkhattamalaya viya kalapakkharattiyam sise patimukkahi vividhahi ratanavalihi nanaratanamalini ka tvanti pucchati. #[660] Sovannamayatiadi yahi ratanamalahi sa devata nanaratanamaliniti vutta, tasam dassanam. Tattha sovannamayati singisuvannamaya mala. Lohitangamayati padumaragadirattamanimaya. Masaragallati masaragallamanimaya. Sahalohitangati lohitangamanimayahi saddhim kabaramanimaya ceva lohitangasankhatarattamanimaya cati attho. Parevatakkhihi manihi cittatati parevatakkhisadisehi manihi yathavuttamanihi ca sankhatacittabhava 4- ima tava kesahatthe ratanamalati adhippayo. #[661] Koci kociti ekacco ekacco. Etthati etesu maladamesu. Mayurasussaroti mayuro viya sundaranado. Hamsassarannoti hamsassaro anno, hamsasadisassaro aparo. Karavikasussaroti karaviko viya sobhanassaro. Tesam maladamanam yatha mayurassaro hamsassaro karavikassaro, evam vaggurupo madhurakaro saro suyyati. Kimiva? pancangikam turiyamivappavaditam. Yatha kusalena 5- vadite pancangike turiye, evam tesam saro suyyati, vaggurupoti attho. Bhummatthe hi idam upayogavacanam. @Footnote: 1 ka. suvannamayakayuradhare 2 Si. keyuranti 3 Si. adhippayo @4 Ma. sanjatacittabhava 5 Si.,i....pavinena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page189.

#[662] Nanavannahi dhatuhiti anekarupahi akkhacakkaisadiavayavadhatuhi. Suvibhattova sobhatiti avayavanam annamannam yuttappamanataya vibhattivibhagasampattiya 1- ca suvibhattova hutva virajati. 2- Atha va suvibhattovati kevalam kammanibbattopi susikkhitena sippacariyena vibhattova viracito viya sobhatiti attho. #[663] Kancanabimbavanneti satisayam pitobhasataya kancanabimbakasadise tasmim rathe. Kancanabimbavanneti va tassa devataya alapanam, gandhodakena dhovitva jatihingulakarasena majjitva dukulacumbatakena majjitakancanapatimasadiseti attho. Bhasasi'mam padesanti imam sakalampi bhumipadesam bhasayasi vijjotayasi. Evam therena pucchita sapi devata imahi gathahi byakasi:- [664] "sovannajalam manisonnacittitam 3- muttacitam hemajalena channam parinibbute gotame appameyye pasannacitta ahamabhiropayim. [665] Taham kammam karitvana kusalam buddhavannitam apetasoka sukhita sampamodama'namaya"ti. #[664] Tattha sovannajalanti sarirappamanena katam suvannamayam jalam. Manisonnacittitanti sisaditthanesu sisupagagivupagadiabharanavasena nanavidhehi manihi ca suvannena ca cittitam. Muttacitanti antarantara abaddhahi muttavalihi acitam. Hemajalena channanti hemamayena pabhajalena channam. Tam hi nanavidhehi @Footnote: 1 ka. bhittivibhagasampattiya 2 Ma. sobhati 3 Si. manisonnacittam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page190.

Manihi ceva suvannena ca cittitam muttavalihi acitampi suparisuddhassa ratta- suvannasseva yebhuyyataya divakarakiranasamaphassato 1- ativiya pabhassarena hemamayena pabhajalena sanchaditam ekobhasam hutva kancanadasam viya titthati. Parinibbuteti anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbute. Gotameti bhagavantam gottena niddisati. Appameyyeti gunanubhavato paminitum 2- asakkuneyye. Pasannacittati kammaphalavisayaya buddharammanaya ca saddhaya pasannamanasa. Abhiropayinti pujavasena sarire ropesim patimuncim. #[665] Tahanti tam aham. Kusalanti kucchitasalanadiatthena kusalam. Buddha- vannitanti "yavata bhikkhave satta apada va dvipada va"tiadina 3- sammasambuddhena pasattham. Apetasokati sokahetunam bhogabyasanadinam abhavena apagatasoka. Tena cittadukkhabhavamaha. Sukhitati sanjatasukha sukhappatta. Etena 3- sariradukkhabhavam vadati. Cittadukkhabhavena cassa pamodapatti, sariradukkhabhavena arogata. Tenaha "sampamodama'namaya"ti. Sesam vuttanayameva. Ayanca attho tada attana devataya ca kathitaniyameneva sangitikale ayasmata naradena dhammasangahakanam arocito, te ca tam tatheva sangaham aropayimsuti. Mallikavimanavannana nitthita. ----------------- @Footnote: 1 Si.,i. divasakara... 2 ka. pamanitum @3 sam.maha. 19/139/39, an.catukka. 21/34/39, khu.iti. 25/90/308


             The Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 185-190. http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=30&A=3931&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=3931&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=36              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=1306              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=1298              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=1298              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]