บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๓

๗. ๒. มิคชาลวคฺค ๑. ปมมิคชาลสุตฺตวณฺณนา [๖๓] มิคชาลวคฺคสฺส ปเม จกฺขุวิญฺเยฺยาติ จกฺขุวิญฺาเณน ปสฺสิตพฺพา. โสตวิญฺเยฺยาทีสุปิ เอเสว นโย. อิฏฺาติ ปริยิฏฺา วา โหนฺตุ มา วา อิฏฺารมฺมณภูตาติ อตฺโถ. กนฺตาติ กมนียา. มนาปาติ มนวฑฺฒนกา. ปิยรูปาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ก. อเนกตฺตฏฺเน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕.

ปิยชาติกา. กามูปสญฺหิตาติ อารมฺมณํ กตฺวา อุปฺปชฺชมาเนน กาเมน อุปสญฺหิตา. รชนียาติ รญฺชนียา, ราคุปฺปตฺติการณภูตาติ อตฺโถ. นนฺทีติ ตณฺหานนฺที. สญฺโโคติ สญฺโชนํ. นนฺทิสญฺโชนสํยุตฺโตติ นนฺทีพนฺธเนน พทฺโธ. อรญฺวนปตฺถานีติ อรญฺานิ จ วนปตฺถานิ จ. ตตฺถ กิญฺจาปิ อภิธมฺเม นิปฺปริยาเยน "นิกฺขมิตฺวา พหิ อินฺทขีลา สพฺพเมตํ อรญฺนฺ"ติ ^๑- วุตฺตํ, ตถาปิ ยนฺตํ "ปญฺจธนุสติกํ ปจฺฉิมนฺ"ติ ^๒- อรญฺกงฺคนิปฺผาทกํ เสนาสนํ วุตฺตํ. ตเทว อธิปฺเปตนฺติ เวทิตพฺพํ. วนปตฺถนฺติ คามนฺตํ อติกฺกมิตฺวา มนุสฺสานํ อนุปจารฏฺานํ, ยตฺถ น กสิยติ น วปิยติ. วุตฺตมฺปิ เจตํ:- "วนปตฺถนฺติ ทูรานเมตํ เสนาสนานํ อธิวจนํ. วนปตฺถนฺติ วนสณฺานเมตํ, วนปตฺถนฺติ ภึสนกานเมตํ, วนปตฺถนฺติ สโลมหํสานเมตํ, วนปตฺถนฺติ ปริยนฺตานเมตํ, วนปตฺถนฺติ อมนุสฺสูปจารานํ เสนาสนานเมตํ อธิวจนนฺ"ติ. ^๓- เอตฺถ ปริยนฺตานนฺติ อิมํ เอกํ ปริยายํ เปตฺวา เสสปริยาเยหิ วนปตฺถนานิ เวทิตพฺพานิ. ปนฺตานีติ ปริยนฺตานิ อติทูรานิ. อปฺปสทฺทานีติ อุทุกฺขลมุสลทารกสทฺทาทีนํ ^๔- อภาเวน อปฺปสทฺทานิ. อปฺปนิคฺโฆสานีติ เตสํ เตสํ นินฺนาทมหานิคฺโฆสสฺส อภาเวน อปฺปนิคฺโฆสานิ. วิชนวาตานีติ สญฺจรณชนสฺส สรีรวาตวิรหิตานิ. มนุสฺสราหเสยฺยกานีติ มนุสฺสานํ รโห กมฺมสฺส อนุจฺฉวิกานิ. ปฏิสลฺลานสารุปฺปานีติ นิลียนสารุปฺปานิ.

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้า ๑๔-๑๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=13&A=303&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=303&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=66 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=771 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=821 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=821 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๘ http://84000.org/tipitaka/read/?index_18