ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 3 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.3)

page266.

Kosambikkhandhakavannana -------- {451} kosambikkhandhake. Tam bhikkhum apattiya adassane ukkhipimsuti ettha ayam anupubbikatha dve kira bhikkhu ekasmim avase vasanti vinayadharo ca suttantiko ca. Tesu suttantiko bhikkhu ekadivasam vaccakutim pavittho acamanaudakavasesam bhajane thapetva nikkhami. Vinayadharo paccha pavittho tam udakam disva nikkhamitva tam bhikkhum pucchi avuso taya idam udakam thapitanti. Ama avusoti. Tvam ettha apattibhavam na janasiti. Ama na janamiti. Hoti avuso ettha apattiti. Sace hoti desissamiti. Sace pana te avuso asancicca asatiya katam natthi apattiti. So tassa apattiya anapattiditthi ahosi. Vinayadharopi attano nissitakanam ayam suttantiko apattim apajjamanopi na janatiti arocesi. Te tassa nissitake disva tumhakam upajjhayo apattim apajjitvapi apattibhavam na janatiti ahamsu. Te agantva upajjhayassa arocesum. So evamaha ayam vinayadharo pubbe anapattiti vatva idani apattiti vadati musavadi esoti. Te gantva tumhakam upajjhayo musavaditi evam annamannam kalaham vaddhayimsu. Tato vinayadharo okasam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page267.

Labhitva tassa apattiya adassane ukkhepaniyakammam akasi. Tena vuttam tam bhikkhum apattiya adassane ukkhipimsuti. {453} Bhinno bhikkhusangho bhinno bhikkhusanghoti ettha na tava bhinno apica kho yatha deve vutthe idani sassam nipphannanti vuccati avassam hi tam nipphajjissati evameva imina karanena ayatim avassam bhijjissati. So ca kho kalahavasena na sanghabhedavasena tasma bhinnoti vuttam. Sambhavaatthavasena 1- cettha amenditam veditabbam. {454} Etamattham bhasitva utthayasana pakkamiti kasma evam bhasitva pakkami. Sace hi bhagava ukkhepake va akaranena tumhehi so bhikkhu ukkhittoti vadeyya ukkhittanuvattake va tumhe apattim apannati vadeyya etesam bhagava pakkho etesam bhagava pakkhoti vatva aghatam bandheyyum tasma tantimeva thapetva etamattham bhasitva utthayasana pakkami. {455} Attanava attananti ettha yo sanghena ukkhepaniyakammanam adhammavadinam pakkhe nisinno tumhe kim bhanathati tesanca itaresanca laddhim sutva ime adhammavadino itare dhammavadinoti cittam uppadeti ayam tesam majjhe nisinnova tesam nanasamvasako hoti kammam kopeti itaresampi hatthapasam anagatatta kopeti. Evam attanava attanam nanasamvasakam karoti. Samanasamvasakanti etthapi yo adhammavadinam pakkhe nisinno adhammavadino ime itare dhammavadinoti tesam majjhe pavisati yattha va tattha va @Footnote: 1. sambhamaatthavasenati manne.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page268.

Pakkhe nisinno ime dhammavadinoti ganhati ayam attanava attanam samanasamvasakam karotiti veditabbo. {456} Kayakammam vacikammanti ettha kayena paharanta kayakammam upadamsenti pharusam vadanta vacikammam upadamsentiti veditabba. Hatthaparamasam karontiti kodhavasena hatthehi annamannam paramasanam karonti. Adhammiyamaneti adhammiyani kiccani kurumane. Asammodikaya vattamanayati sammodikaya avattamanaya. Ayameva va patho. Sammodana- kathaya avattamanayati attho. Ettavata na annamannanti ettha dve pantiyo katva upacaram muncitva nisiditabbam. Dhammiyamane pana pakkhe sammodikaya vattamanaya asanantarikaya nisiditabbam ekekam asanam antaram katva nisiditabbam. {457-458} Ma bhandanantiadisu akatthati pathasesam gahetva ma bhandanam akatthati evam attho datthabbo. Adhammavaditi ukkhittanuvattakesu annataro. Ayam pana bhikkhu bhagavato atthakamo. Ayam kirassa adhippayo ime bhikkhu kodhabhibhuta satthuvacanam na ganhanti ma bhagava ete ovadanto kilamitthati tasma evamaha. Bhagava pana pacchapi sannam labhitva oramissantiti tesam anukampaya atitavatthum aharitva kathesi. Tattha anatthatoti anattho ato. Etasma me purisa anatthoti vuttam hoti. Athava anatthatoti anatthado. Sesam pakatameva. {464} Puthusaddoti- adigathasu pana puthu maha saddo assati puthusaddo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page269.

Samajanoti ekasadiso jano. Sabbo cayam bhandanakarakajano samantato saddaniccharanena puthusaddo ceva sadiso cati vuttam hoti. Na balo koci mannathati tattha koci ekopi aham baloti mannittha sabbepi panditamaninoyeva. Nannam bhiyyo amannarunti koci ekopi aham baloti ca na mannittha bhiyyo ca sanghasmim bhijjamane annampi ekam mayham karana sangho bhijjatiti idam karanam na mannitthati attho. Parimutthati mutthassatino. Vacagocarabhaninoti rakarassa rassadeso kato vacagocara na satipatthanadigocara bhaninoti. Katham bhanino. Yavicchanti mukhayamanti yava mukham pasaretum icchanti tava pasaretva bhanino ekopi sanghagaravena mukhasankocanam na karotiti attho. Yena nitati yena kalahena imam nilajjabhavam nita. Na tam viduti tam na jananti evam sadinavo ayanti. Ye ca tam upanayhantiti tam akkocchi ayam mantiadikam akaram ye upanayhanti. Sanantanoti porano. Pareti pandite thapetva tato anne bhandanakaraka pare nama. Te ettha sanghamajjhe kalaham karonta mayam yamamhase uparamama nassama satatam samitam maccusantikam gacchamati na janantiyeva. Ye ca tattha vijanantiti ye ca tattha pandita mayam maccusamipam gacchamati vijananti. Tato sammanti medhagati evam hi te jananta yonisomanasikaram uppadetva medhaganam kalahanam vupasamaya patipajjanti. Atthicchiddati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page270.

Ayam gatha brahmadattanca dighavukumaranca sandhaya vutta. Tesampi hoti sangati kasma tumhakam na hoti. Yesam vo neva matapitunam atthini chinnani panani hatani na gavassa dhanani hatani. Sace labhethatiadigatha panditasahayassa ca balasahayassa ca vannavannadipanattham vutta. Abhibhuyya sabbani parissayaniti pakataparissaye ca paticchannaparissaye ca abhibhavitva tena saddhim attamanova satima careyya. Rajava rattham vijitanti yatha attano vijitam rattham mahajanakaraja ca arindamamaharaja ca pahaya ekaka carimsu evam careyyati attho. Matangaranneva nagoti matango aranneva nago. Matangoti hatthi vuccati. Nagoti mahantadhivacanametam. Yatha hi matuposako matango nago aranne ekakova cari na ca papani akasi yatha ca parileyyako evam eko care na ca papani kayirati vuttam hoti. {467} Parileyyake viharati rakkhitavanasandeti parileyyakam upanissaya rakkhitavanasande viharati. Hatthinagoti mahahatthi. Hatthikalabhehiti hatthipotakehi. Hatthicchapehiti khirapakehi daharapotakehi. Chinnagganiti tehi purato purato gacchantehi chinnaggani khayitavasesani khanusadisani tinani khadati. Obhaggobhagganti tena hatthinagena uccatthanato bhanjitva patitam. Assa sakhabhanganti etassa santakam sakhabhangam te khadanti. Avilaniti tehi pathamataram otaritva pivantehi alulitani kaddamodakani pivati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page271.

Ogahati titthato. Nagassa nagenati hatthinagassa buddhanagena. Isadantassati rathaisasadisadantassa. Yadeko ramati vaneti yasma buddhanago viya ayampi hatthinago eko pavivitto vane ramati tasmassa nagassa nagena cittam sameti ekibhavaratiya ekasadisam hotiti attho. Yathabhirantam viharitvati ettha temasam bhagava tattha vihasiti veditabbo. Ettavata kosambikehi kira ubbalho bhagava temasam arannam pavisitva vasatiti sabbattha katha patthata ahosi. Athakho kosambika upasakati athakho imam kathasallapam sutva kosambivasino upasaka. {468} Adhammam dhammoti- adini attharasa bhedakaravatthuni sanghabhedakkhandhake vannayissama. Adayanti laddhiparam. Vivittanti sunnam. {475} Tam ukkhittakam bhikkhum osaretvati tam gahetva nissimam gantva apattim desapetva kammavacaya osaretva. Tavadeva uposathoti tam divasameva uposathakkhandhake vuttanayena samaggiuposatho katabbo. {476} Amula mulam gantvati na mula mulam gantva. Tam vatthum avinicchaniti attho. Ayam vuccati upali sanghasamaggi atthapeta byanjanupetati atthato apagata sanghasamaggiti imam pana byanjanamattam upeta. {477} Sanghassa kiccesuti sanghassa karaniyesu uppannesu. Mantanasuti vinayamantanasu. Atthesu jatesuti vinayaatthesu uppannesu. Vinicchayesuti tesamyeva atthanam vinicchayesu. Mahatthikoti mahaupakaro. Paggaharahoti paggahitum yutto. Ananuvajjo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page272.

Pathamena silatotiadimhiyeva tava silato na upavajjo. Avekkhitacaroti apekkhitacaro alokite vilokite sampajanakariti- adina nayena upaparikkhitacaro. Atthakathasu pana appatic- channacaroti vuttam. Visayhati abhibhavitva. Anuyyuttam bhananti anuyyuttam anupagatam bhananto. Yasma hi so anuyyuttam bhanati usuyyaya va agatigamanavasena va karana apagatam na bhanati tasma attham na hapeti. Usuyyaya pana agatigamanavasena va bhananto attham hapeti karanam na vadati parisagato chambhati ceva vedhati ca yo idiso na hoti ayam paggaharahoti dasseti. Kinci bhiyyo tatheva panhanti gatha tassattho yatheva anuyyuttam bhananto attham na hapeti tatheva parisaya majjhe panham pucchito samano na ceva pajjhayati na manku hoti. Yo hi attham na janati so pajjhayati yo vattum na sakkoti so manku hoti. Yo pana atthanca janati vattunca sakkoti so na pajjhayati na manku hoti. Kalagatanti kathetabbayutta- kale agatam. Byakaranarahanti panhassa atthanulomataya byakarananucchavikam. Vacoti vadanto evarupam vacanam bhanantoti attho. Ranjetiti toseti. Vinnuparisanti vinnunam parisam. Acerakamhi ca saketi attano acariyavade. Alam pametunti vimamsitum tam tam karanam pannaya tulayitum samattho. Pagunoti kataparicayo laddhasevano. Kathetaveti kathetabbe. Viraddhikovidoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page273.

Viruddhatthanakusalo. Paccatthika yena vajantiti ayam gatha yadise kathetabbe paguno tam dassetum vutta. Ayam hettha attho yadisena kathitena paccatthika ca niggaham gacchanti mahajano ca sannapanam gacchati sannattiavabodhanam gacchatiti attho. Ayanca kathento sakam adayam attano acariyavadam na hapeti. Yasmim vatthusmim adhikaranam uppannam tadanurupam anupaghatakaram panham byakaramano tadise kathetabbe paguno hoti. Duteyyakammesu alanti atthahi dutangehi samannagatatta sanghassa duteyyakammesu samattho. Sam sutthu ugganhatiti samuggaho. Idam vuttam hoti yatha nama ahunam ahuti pindam samugganhanti evam pitisomanassa- jateneva cetasa sanghassa kiccesu samuggaho sanghakiccesu tassa kiccassa patiggahakoti attho. Karam vacoti vacanam karonto. Na tena mannatiti tena vacanakaranena aham karomi sanghabharam nittharamiti na manatimanam jappeti. Apajjati yavatakesuti yattakesu vatthusu apattim apajjamano apajjati. Hoti yatha ca vutthititi tassa ca apattiya yatha vutthanam hoti. Ete vibhangati yesu ca vatthusu apajjati yatha ca vutthanam hoti imesam atthanam jotaka ete vibhanga ubhayo assa sagata sutthu agata. Apattivutthanapadassa kovidoti apatti- vutthanakaranakusalo. Yani cacaranti yani ca bhandanakarakadini acaranto tajjaniyakammadivasena nissaranam gacchati. Osaranam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page274.

Tam vusitassa jantunoti tam vattam vusitassa jantuno ya osarana katabba etampi janati. Sesam sabbattha uttanamevati. Kosambikkhandhakavannana nitthita. Iti samantapasadikaya samvannanaya mahavaggavannana samatta. Yatha ca vannana esa samatta nirupaddava evam sabbe jana santim pappontu nirupaddavanti. ---------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 3 page 266-274. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=5476&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=5476&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=167              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=4&A=4440              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=4535              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=4535              Contents of The Tipitaka Volume 4 http://84000.org/tipitaka/read/?index_4

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]