![]() |
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
119. 9. Kutavinicchayikapetavatthuvannana
mali kiriti kayuriti idam satthari veluvane viharante kutavinicchayikapetam arabbha
vuttam.
Tada bimbisaro raja 2- masassa chasu divasesu uposatham upavasati, tam anuvattanta
bahu manussa uposatham upavasanti. Raja attano santikam agatagate manusse
pucchati "kim tumhehi uposatho upavuttho, udahu na upavuttho"ti. Tatreko adhikarane
niyuttakapuriso pisunavaco nekatiko lanjagahako 3- "na upavutthomhi"ti vattum
asahanto "upavutthomhi deva"ti aha. Atha nam rajasamipato 4- nikkhantam sahayo aha
"kim samma ajja taya upavuttho"ti. Bhayenaham samma ranno sammukha evam avocam,
naham uposathikoti.
@Footnote: 1 Si. dhuvayutta 2 Si. maharaja 3 Si.,i. lanjagahako sahasiko 4 Ma. rajaparisato
Atha nam sahayo aha "yadi evam upaddhuposathopi tava te ajja hotu, uposathangani
samadiyahi"ti 1-. So tassa vacanam "sadhu"ti sampaticchitva geham gantva
abhutvava mukham vikkhaletva uposatham adhitthaya rattiyam vasupagato rittasayasambhutena
balavavatahetukena sulena upacchinnayusankharo cutianantaram pabbatakucchiyam vemanikapeto
hutva nibbatti. So hi ekarattim uposatharakkhanamattena 2- vimanam patilabhi
dasakannasahassaparivaram mahatinca dibbasampattim. Kutavinicchayikataya pana pesunikataya ca
attano pitthimamsani sayameva okkantitva khadati. Tam ayasma narado gijjhakutato
otaranto disva:-
[499] "mali kiriti kayuri 3- gatta te candanussada
pasannamukhavannosi suriyavannova sobhasi.
[500] Amanusa parisajja ye teme paricaraka
dasa kannasahassani ya tema paricarika
ta kambukayuradhara 4- kancanacelabhusita. 5-
[501] Mahanubhavosi tuvam lomahamsanarupava
pitthimamsani attano samam ukkacca 6- khadasi.
[502] Kim nu kayena vacaya manasa dukkatam katam
kissakammavipakena pitthimamsani attano
samam ukkacca khadasiti.
[503] Attanoham anatthaya jivaloke acarisam 7-
pesunnamusavadena nikativancanaya ca.
@Footnote: 1 Si.,i. samadahiti 2 Si.,i. upaddhuposatharakkhanamattena 3 Si. keyuri
@4 Si. kakambukeyuradhara 5 cha.Ma. kancanavelabhusita 6 Si. ukkaddha 7 ka. acarissam
[504] Tatthaham parisam gantva saccakale upatthite
attham dhammam nirakatva 1- dhammamanuvattisam.
[505] Evam so khadatattanam yo hoti pitthimamsiko
yathaham 2- ajja khadami pitthimamsani attano.
[506] Tayidam taya narada samam dittham
anukampaka ye kusala vadeyyum
ma pesunam ma ca musa abhani
ma khosi pitthimamsiko tuvan"ti
thero catuhi gathahi pucchi, sopi tassa catuhi gathahi etamattham vissajjesi.
#[499] Tattha maliti maladhari, dibbapupphehi patimanditoti adhippayo.
Kirititi vethitasiso. Kayuriti keyurava, bahalankarapatimanditoti attho. Gattati
sariravayava. Candanussadati candanasaranulitta. Suriyavannova sobhasiti
balasuriyasadisavanno eva hutva virocasi. "aranavanni pabhasasi"tipi 3- pali, arananti
araniyehi devehi sadisavanno ariyavakasoti 4- attho.
#[500] Parisajjati parisapariyapanna, upatthakati attho. Tuvanti tvam.
Lomahamsanarupavati passantanam lomahamsajananarupayutto. Mahanubhavatasamangitaya 5- hetam
vuttam. Ukkaccati 6- ukkantitva, chinditvati attho.
#[503] Acarisanti acarim patipajjim. Pesunnamusavadenati pesunnena ceva
musavadena ca. Nikativancanaya cati nikatiya vancanaya ca patirupadassanena paresam
vikarena vancanaya ca.
@Footnote: 1 Ma. niramkatva, ka. nirakatva 2 Ma. yadaham 3 Si.aranasadisavannavati va, i.
@tarunasadisavannavati va 4 Si. ariyava kasatiti 5 Ma. mahanubhavatasampattitaya
@6 Si. ukkaddhati
#[504] Saccakaleti saccam vattum yuttakale. Atthanti ditthadhammikadibhedam hitam.
Dhammanti karanam nayam. Nirakatvati chaddetva pahaya. Soti yo pesunnadim
acarati, so satto. Sesam sabbam hettha vuttanayameva.
Kutavinicchayikapetavatthuvannana nitthita.
----------------
The Pali Atthakatha in Roman Book 31 page 222-225.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=31&A=4930&modeTY=2
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=31&A=4930&modeTY=2
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=119
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=4269
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=4478
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=4478
Contents of The Tipitaka Volume 26
http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
![]() ![]() ![]() ![]() |
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]