ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

page40.

139. 2. Mahakotthikattheragathavannana upasantoti 1- ayasmato mahakotthikattherassa gatha. Tassa ka uppatti? ayampi thero padumuttarassa bhagavato kale hamsavatinagare mahabhogakule nibbattitva vinnutam patto matapitunam accayena kutumbam santhapetva gharavasam vasanto ekadivasam padumuttarassa bhagavato dhammadesanakale hamsavatinagaravasike gandha- maladihatthe yena buddho yena dhammo yena samgho, tanninne tappone tappabbhare gacchante disva mahajanena saddhim 2- upagato sattharam ekam bhikkhum patisambhidapattanam aggatthane thapentam disva "ayam kira imasmim sasane patisambhidapattanam aggo, aho vatahampi ekassa buddhassa sasane ayam viya patisambhidapatto 3- bhaveyyan"ti cintetva satthu desanapariyosane vutthitaya parisaya bhagavantam upasankamitva "bhante sve mayham bhikkham ganhatha"ti nimantesi. Sattha adhivasesi. So bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva sakanivesanam gantva sabbarattim buddhassa bhikkhusamghassa ca nisajjatthanam gandhamaladamadihi 4- alankaritva panitam khadaniyam bhojaniyam patiyadapetva tassa rattiya accayena sake nivesane bhikkhusatasahassaparivaram bhagavantam vividhayagukhajjakaparivaram 5- nanarasasupabyanjanam gandhasalibhojanam bhojetva bhattakiccapariyosane cintesi "mahantam kho aham tam thanantaram patthemi, na kho pana mayham 6- yuttam ekadivasameva danam datva tam thanantaram patthetum, anupatipatiya satta divase 7- danam datva patthessami"ti. So teneva niyamena satta divase mahadanani datva bhattakiccapariyosane dussakotthagaram vivarapetva uttamam ticivarappahonakam sukhumavattham buddhassa padamule thapetva bhikkhusatasahassassa ca ticivaram datva tathagatam upasankamitva "bhante yo @Footnote: 1 Si. upasantotiadika 2 Si. tehi saddhim 3 cha.Ma. patisambhidapattanam aggo @4 cha.Ma. gandhadamamaladamadihi 5 Si....khajjakadiparivaram 6 Si. maya @7 Si. sattadivasam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page41.

So bhikkhu tumhehi ito sattamadivasamatthake etadagge thapito, ahampi so bhikkhu viya anagate uppajjanakabuddhassa sasane pabbajitva patisambhidapattanam aggo bhaveyyan"ti vatva satthu padamule nipajjitva patthanam akasi. Sattha tassa patthanaya samijjhanabhavam disva "anagate ito kappasatasahassamatthake gotamo nama buddho loke uppajjissati, tassa sasane tava patthana samijajhissati"ti byakasi. Vuttampi cetam apadane 1-:- "padumuttaro nama jino sabbalokavidu muni ito satasahassamhi kappe uppajji cakkhuma. Ovadako vinnapako tarako sabbapaninam desanakusalo buddho taresi janatam bahum. Anukampako karuniko hitesi sabbapaninam sampatte titthiye sabbe pancasile patitthapi. 2- Evam nirakulam 3- asi sunnatam titthiyehi ca vicittam arahantehi vasibhutehi tadibhi. Ratananatthapannasam uggato so mahamuni kancanagghiyasankaso battimsavaralakkhano. Vassasatasahassani ayu vijjati tavade tavata titthamano so taresi janatam bahum. Tadaham hamsavatiyam brahmano vedaparagu upecca 4- sabbalokaggam assosim dhammadesanam. Tada so 5- savakam viro pabhinnamatigocaram atthe dhamme nirutte ca patibhane ca kovidam. @Footnote: 1 khu.apa. 33/127//203 mahakotthikattherapadana (sya) 2 ka. patitthahi, @ Si.,Ma. patitthayi 3 Ma. nirakulo 4 Si. upetva 5 Ma. tadisam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page42.

Thapesi etadaggamhi tam sutva mudito aham sasavakam jinavaram sattaham bhojayim tada. Dussehi chadayitvana sasissam buddhasagaram 1- nipacca padamulamhi tam thanam patthayim aham. Tato avoca lokaggo passathetam dijuttamam 2- vinatam padamule me kamalodarasappabham. Buddhasetthassa bhikkhussa thanam patthayate ayam taya saddhaya cagena saddhammassavanena ca. Sabbattha sukhito hutva samsaritva bhavabhave anagatamhi addhane lacchasetam manoratham. Satasahassito kappe okkakakulasambhavo gotamo nama gottena sattha loke bhavissati. Tassa dhammesu dayado oraso dhammanimmito kotthiko nama namena hessati satthu savako. Tam sutva mudito hutva yavajivam tada jinam mettacitto paricarim sato panna 3- samahito. Tena kammavipakena cetanapanidhihi ca jahitva manusam deham tavatimsamagacchaham. Satanam tinikkhattunca 4- devarajjamakarayim satanam pancakkhattum ca cakkavatti ahosaham. Padesarajjam vipulam gananato asankhiyam sabbattha sukhito asim tassa kammassa vahasa. 5- @Footnote: 1 Ma. dussehi chadayitvana, sasamgham lokanayakam, cha.Ma. dussehacchayayitvana, @ sissam buddhisagaram 2 Si. dvijuttamam 3 Si. panno @4 Si. tisatakkhattum, Ma. tinikkhattum 5 Si. tejasa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

Duve bhave samsarami devatte atha manuse annam gatim na gacchami sucinnassa idam phalam. Duve kule pajayami khattiye atha brahmane nice kule na jayami sucinnassa idam phalam. Pacchime bhave sampatte brahmabandhu ahosaham savatthiyam vippakule paccajato mahaddhane. Mata candavati nama pita me assalayano yada me pitaram buddho vinayi sabbasuddhiya. Tada pasanno sugate pabbajim anagariyam moggallano acariyo upajjha 1- sarisambhavo. Kesesu chijjamanesu ditthi chinna samulika nivasento ca kasavam arahattamapapunim. Atthadhammaniruttisu patibhane ca me mati pabhinna tena lokaggo etadagge thapesi mam. Asandittham viyakasim upatissena pucchito patisambhidasu tenaham aggo sambuddhasasane. 2- Kilesa jhapita mayham bhava sabbe samuhata nagova bandhanam chetva viharami anasavo. Svagatam vata me asi mama buddhassa santike tisso vijja anuppatta katam buddhassa sasanam. Patisambhida catasso 3- vimokkhapi ca atthime chalabhinna sacchikata katam buddhassa sasanan"ti. @Footnote: 1 Si. upajjho 2 Si. buddhassa sasane 3 Si. catassopi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

Evam so tattha tattha bhave punnananasambharam 1- sambharanto aparaparam devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade savatthiyam brahmanamahasalakule nibbatti. Kotthikotissa 2- namam akamsu. So vayappatato tayo vede uggahetva brahmanasippe nipphattim gato ekadivasam satthu santikam gantva dhammam sutva patiladdhasaddho pabbajitva upasampannakalato patthaya vipassanaya kammam karonto saha patisambhidahi arahattam patva patisambhidasu cinnavasi hutva abhinnate 3- mahathere upasankamitva panham pucchantopi dasabalam upasankamitva panham pucchantopi patisambhidasuyeva panham pucchi. Evamayam thero tattha katadhikarataya cinnavasibhavena ca patisambhidapattanam aggo jato. Atha nam sattha mahavedallasuttam 4- atthuppattim katva patisambhidapattanam aggatthane thapesi "etadaggam bhikkhave mama savakanam bhikkhunam patisambhidapattanam yadidam mahakotthiko"ti. 5- So aparena samayena vimuttisukham patisamvedento udanavasena:- [2] "upasanto uparato mantabhani anuddhato dhunati papake dhamme dumapattamva maluto"ti ittham sudam ayasma mahakotthikatthero gatham abhasi. Tattha upasantoti manacchatthanam indriyanam upasamanena nibbisevanabhavakaranena upasanto. Uparatoti sabbasma papakaranato orato virato. Mantabhaniti manta vuccati panna, taya pana upaparikkhitva bhanatiti mantabhani, kalavadiadibhavam avissajjentoyeva bhanatiti attho. Mantabhananavasena va bhanatiti mantabhani, dubbhasitato vina 6- attano bhasanavasena 7- caturangasamannagatam subhasitamyeva bhanatiti attho. Jatiadivasena attano anukkamsanato na uddhatoti anuddhato. @Footnote: 1 Si. punnasambharam 2 Si. kotthitotissa 3 cha.Ma. abhinnate abhinnate @4 Ma.mu. 12/449/401 5 an.ekaka. 20/218/25 etadaggavagga: tatiyavagga @6 Si. vina-saddo na dissati 7 Si. sasanavasena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

Athava tinnam 1- kayaduccaritanam vupasamanena tato pativiratiya upasanto, tinnam manoduccaritanam uparamanena pajahanena uparato, catunnam vaciduccaritanam appavattiya parimitabhanitaya mantabhani, tividhaduccaritanimittauppajjanakassa 2- uddhaccassa abhavato anuddhato. Evam pana tividhaduccaritappahanena suddhe sile patitthito, uddhaccappahanena samahito, tameva samadhim padatthanam katva vipassanam vaddhetva maggapatipatiya dhunati papake dhamme lamakatthena papake sabbepi sankilesadhamme niddhunati, samucchedavasena pajahati. Yatha kim? dumapattamva maluto, yatha nama dumassa rukkhassa pattam pandupalasam maluto vato dhunati, bandhanato viyojento niharati, evam yathavuttapatipattiyam thito papadhamme attano santanato niharati, evamayam therassa annapadesena annabyakaranagathapi hotiti veditabba. Ettha ca kayavaciduccaritappahanavacanena payogasuddhim dasseti, manoduccaritappahana- vacanena asayasuddhim. Evam payogasayasuddhassa "anuddhato"ti iminauddhaccabhava- vacanena tadekatthataya nivaranappahanam dasseti. Tesu payogasuddhiya silasampatti vibhavita, asayasuddhiya samathabhavanaya upakarakadhammapariggaho, nivaranappahanena samadhibhavana, "dhunati papake dhamme"ti imina pannabhavana vibhavita hoti. Evam adhisilasikkhadayo tisso sikkha, tividhakalyanam sasanam, tadangappahanadini tini pahanani, antadvayaparivajjanena saddhim majjhimaya patipattiya 3- patipajjanam, apayabhavadinam 4- samatikkamanupayo ca yatharaham niddharetva yojetabba. Imina nayena sesagathasupi yatharaham atthayojana veditabba. Atthamattameva pana tattha tattha apubbam vannayissama. "ittham sudam ayasma mahakotthiko"ti idam pujavacanam, yatha tam mahamoggallanoti. Mahakotthikattheragathavannana nitthita. @Footnote: 1 Si. tinnam va 2 Si. tividham duccaritanimittam uppajjanakassa 3 Si. patipadaya @4 Si. apayabhayadinam


             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 40-45. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=893&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=893&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=139              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=4980              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5299              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5299              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]