ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

                   332. 10. Dhammikattheragathavannana
         dhammo havetiadika ayasmato dhammikattherassa gatha. Ka uppatti?
         ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave punnani upacinanto
@Footnote: 1 Si.,i. purakkhata parivarita      2 Si. gehavasabhimukho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page30.

Sikhissa bhagavato kale migaluddako hutva ekadivasam arannayatane devaparisaya satthu dhammam desentassa "dhammo eso vuccati"ti desanaya nimittam ganhi. So tena punnakammena devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade kosalaratthe brahmanakule nibbattitva dhammikoti laddhanamo vayappatto jetavanapatiggahane laddhappasado pabbajitva annatarasmim gamakavase avasiko hutva viharanto agantukanam bhikkhunam vattavattesu ujjhanabahulo akkhamo ahosi. Tena bhikkhu tam viharam chaddetva pakkamimsu, so ekakova ahosi. Viharasamiko upasako tam karanam sutva bhagavato tam pavattim arocesi. Sattha tam bhikkhum pakkosetva tamattham pucchitva tena "evam bhante"ti vutte "nayam idaneva akkhamo, pubbepi akkhamo ahosi"ti vatva bhikkhuhi yacito rukkhadhammam 1- kathetva upari tassa ovadam dento:- [303] "dhammo have rakkhati dhammacarim dhammo sucinno sukhamavahati esanisamso dhamme sucinne na duggatim gacchati dhammacari. [304] Na hi dhammo adhammo ca ubho samavipakino adhammo nirayam neti dhammo papeti suggatim. [305] Tasma hi dhammesu kareyya chandam iti modamano sugatena tadina dhamme thita sugatavarassa savaka niyanti dhira saranavaraggagamino. [306] Vipphotito gandamulo tanhajalo samuhato @Footnote: 1 khu.ja. 27/74/23 rukkhadhammajataka

--------------------------------------------------------------------------------------------- page31.

So khinasamsaro na catthi kincanam cando yatha dosina punnamasiyan"ti catasso gatha abhasi. Tattha dhammoti lokiyalokuttaro sucaritadhammo. Rakkhatiti apayadukkhato 1- rakkhati, samsaradukkhato ca vivattupanissayabhuto rakkhatiyeva. Dhammacarinti tam dhammam carantam patipajjantam. Sucinnoti sutthu cinno kammaphalani saddahitva sakkaccam cittikatva upacito. Sukhanti lokiyalokuttarasukham. Tattha lokiyam tava kamavacaradi- bhedo dhammo yathasakam sukham ditthe va dhamme upapajje va apare va pariyaye avahati nipphadeti, itaram pana vivattupanissaye thatva cinno paramparaya 2- avahatiti vattum 3- vattati anupanissayassa tadabhavato. Esanisamso dhamme sucinne, na duggatim gacchati dhammacariti dhammacari puggalo dhamme sucinne tamnimittam duggatim na gacchatiti eso dhamme sucinne anisamso udrayoti attho. Yasma dhammeneva sugatigamanam, adhammeneva ca duggatigamanam, tasma "dhammo adhammo"ti ime annamannam asankinnaphalati dassetum "na hi dhammo"tiadina dutiyam gathamaha. Tattha adhammoti dhammapatipakkho duccaritam. Samavipakinoti sadisavipaka samanaphala. Tasmati yasma dhammadhammanam ayam yathavutto vipakabhedo, tasma. Chandanti kattukamyatachandam. Iti modamano sugatena tadinati iti evam vuttappakarena ovadadanena sugatena sammaggatena 4- sammapatipannena itthadisu tadibhavappattiya tadinamavata hetubhutena modamano tutthim apajjamano dhammesu chandam kareyyati yojana. Ettavata vattam dassetva idani vivattam dassento "dhamme thita"ti- adimaha. Tassattho:- yasma sugatassa varassa sugatesu ca varassa sammasambuddhassa @Footnote: 1 Si. apaye apayadukkhato 2 Si. cittaparamparaya 3 Si. avagantum, i. gantum @4 Ma. samaggatena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page32.

Savaka tassa dhamme thita dhira ativiya aggabhutasaranagamino teneva saranagamanasankhate dhamme thitabhavena sakalavattadukkhatopi niyanti nissaranti, tasma hi dhammesu kareyya chandanti. Evam satthara tihi gathahi dhamme desite desananusarena yathanisinnova vipassanam vaddhetva arahattam papuni. Tena vuttam apadane 1-:- "migaluddo pure asim aranne vipine aham addasam virajam buddham devasanghapurakkhatam. Catusaccam pakasentam desentam amatam padam assosim madhuram dhammam sikhino lokabandhuno. Ghose cittam pasadesim asamappatipuggale tattha cittam pasadetva uttarim duttaram bhavam. Ekatimse ito kappe yam sannamalabhim tada duggatim nabhijanami ghosasannayidam phalam. Kilesa jhapita mayham .pe. Katam buddhassa sasanan"ti. Tatha arahatte patitthito. Arahattam pana patva attana adhigatam visesam satthu nivedento carimagathaya annam byakasi. Tattha vipphotitoti vidhuto, maggananena patinissatthoti attho. Gandamuloti avijja. 2- Sa hi gandati savati. "gandoti kho bhikkhu pancannetam upadanak- khandhanam 2- adhivacanan"ti 3- evam satthara vuttassa dukkhamulayogato 4- kilesasuci- paggharanato uppadajarabhangehi uddhumatapakkapabhijjanato ca 5- gandabhidhanassa upadanakkhandhapancakassa @Footnote: 1 khu.apa. 33/108/158 ghosasannakattherapadana (sya) 2-2 Si. sa hi savati, @gandoti kho bhikkhutivacanena tam pancupadanakkhandhanam, i. sa hi savati, gandoti @kho bhikkhuvacanena tam pancupadanakkhandhanam 3. sam.sala. 18/151/103 udakasutta, @an.chakka. 22/294/347 bhayasutta, an. dasaka. 23/146/299 bhayasutta (sya) @4 Si.,i. dukkhato sulayogato 5 Si. bhange uddhumatapakkamhi bhijjanato ca, @i. bhangehi uddhumatapakkabhijjanato ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page33.

Mulam karanam. Tanhajalo samuhatoti tanhasankhato jalo maggena samugghatito. So khinasamsaro na catthi kincananti so aham evam pahinatanhavijjataya parikkhinasamsaro pahinabhavamulattaeva na catthi na ca upalabbhati ragadikincanam. Cando yatha dosina punnamasiyanti yatha nama cando abbhamahikadidosarahito punnamasiyam paripunnakale 1- evam ahampi arahattadhigamena apetaragadikincano paripunnadhammakotthaso ahosinti. Dhammikattheragathavannana nitthita. -----------------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 29-33. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=658&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=658&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=332              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6290              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6399              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6399              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]