ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 39 : PALI ROMAN Ja.A.5 chakka-dasakanipata

page410.

Tittirajatakam yo te puttaketi idam sattha gijjhakute viharanto devadattassa vadhaya parisakkanam arabbha kathesi. Tasmim hi samaye dhammasabhayam katham samutthapesum avuso devadatto nillajjo anariyo evam uttamagunadharassa sammasambuddhassa ajatasattuna saddhim ekato hutva dhanuggahappayojanasilapavijjhana- nalagirivissajjanehi vadhaya upayam karotiti. Sattha agantva kaya nuttha bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imaya namati vutte na bhikkhave idaneva pubbepi devadatto mayham vadhaya parisakkiti vatva atitam ahari atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente eko disapamokkho acariyo baranasiyam pancasatanam manavakanam sippam vacento ekadivasam cintesi mayham idheva vasantassa palibodho hoti manavakanampi sippam na nitthati himavantappadese arannayatane pavisitva tattha vasanto sippam vacessamiti. So manavakanam kathetva tilatandulatelavatthadini gahapetva arannam pavisitva maggato avidure thane pannasalam karapetva nivasam kappesi. Manavapi attano attano pannasalam karimsu. Manavanam nataka telatanduladini pesenti. Ratthavasinopi disapamokkho acariyo kira aranne asukatthane vasanto sippam ugganhapetiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page411.

Tassa tanduladini abhiharanti kantaram patipannapi denti. Annataro puriso khirapanatthaya savaccham dhenumpi adasi. Acariyassa pana pannasalaya santike dvihi potakehi saddhim eka godha vasati. Sihabyagghapissa upatthanam agacchanti. Eko tittiropi tattha nibaddhavaso ahosi. So acariyassa manavanam mante vacentassa saddam sutva tayopi vede ugganhi. Manava tena saddhim ativissasika ahesum. Aparabhage manavesu nipphattim appattesuyeva acariyo kalamakasi. Manava tassa sariram jhapetva valukaya thupam katva nanapupphehi pujetva rodanti paridevanti. Atha ne tittiro kasma rodathati aha. Acariyo no sippe anitthiteyeva kalam kato tasma rodamati. Evam sante ma cintayittha aham vo sippam vacessamiti. Tvam katham janasiti. Aham acariye tumhakam vacente sutvava tayo vede pagune akasinti. Tenahi attano pagunabhavam amhe janapehiti. Tittiro tenahi sunathati tesam ganthiganthithanameva pabbatamatthaka nadim otaranto viya osaresi. Manava hatthatuttha hutva tittirapanditassa santike sippam patthapesum. Sopi disapamokkhacariyassa thane thatva tesam sippam vacesi. Manava tassa suvannapanjaram katva upari vitanam bandhitva suvannatattake madhulajadini upasamharanta nanavannehi pupphehi pujenta mahantam sakkaram karimsu. Tittiro hi arannayatane pancasate manave mante vacetiti sakalajambudipe pakato ahosi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page412.

Tada jambudipe giraggasamajjasadisam mahantam chanam ghosayimsu. Manavanam matapitaro chanadassanatthaya agacchantuti pesesum. Manava tittirassa arocetva tittirapanditam sabbanca assamapadam godham paticchadetva attano attano nagarameva agamimsu. Tada eko nikkaruniko dutthatapaso tattha tattha vicaranto tam thanam sampapuni. Godha tam disva patisantharam katva asukatthane tandula asukatthane teladini atthi bhattam pacitva bhunjahiti vatva gocaratthaya gata. Tapaso patova bhattam pacitva dve godhaputtake maretva rasam katva bhunji. Diva tittirapanditanca vacchakanca maretva khadi. Sayam dhenum agatam disva tampi maretva mamsam khaditva rukkhamule nipajjitva ghuraghurayanto niddam okkami. Godha sayam agantva puttake apassanti upadhariyamana vicari. Rukkhadevata godham puttake adisva kampamanam oloketva khandhavivare dibbanubhavena thatva godhe ma kampi imina papapurisena tava puttaka ca tittiro ca vaccho ca dhenu ca marita givayam nam damsitva jivitakkhayam papehiti sallapanti pathamam gathamaha yo te puttake akhadi dinnabhatto adusake tasmim dathe nipatehi ma te muncittha jivateti. Tattha dinnabhattoti bhattam pacitva bhunjati taya dinnabhatto. Adusaketi niddose niraparadhe. Tasmim datheti papapurise catassopi datha nipatehiti adhippayo. Ma te muncittha jivateti jivanto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page413.

Sajivo hutva tava hatthato esa papadhammo ma muncittha mokkham ma labhatu jivitakkhayam papehiti attho. Tato godha dve gatha abhasi akinnaluddho puriso dhaticolamva makkhito padesam tam na passasami yattha datham nipataye. Akatannussa posassa niccam vivaradassino sabbance pathavim dajja neva nam abhiradhayeti. Tattha akinnaluddhoti galhaluddho. Vivaradassinoti chiddam otaram pariyesantassa. Neva nam abhiradhayeti evarupam puggalam sakalapathavim dadantoti tosetum na sakkuneyya kimanga panaham bhatta- mattadayikati dasseti. Godha evam vatva ayam pabujjhitva mampi khadeyyati attano jivitam rakkhamana palayi. Tepi pana sihabyaggha tittirassa sahayakava. Kadaci te agantva tittiram passanti. Kadaci so gantva tesam dhammam desetva agacchati. Tasmim pana divase siho byaggham aha samma ciram na dittho no tittiro ajja sattatthadivasa honti gaccha tavassa pavattim natva ehiti. Byaggho sadhuti sampaticchitva godhaya palayitakale tam thanam patva tam papapurisam niddayantam passi. Tassa jatantare tittirapanditassa lomani pannayanti. Dhenuya ca vacchakassa ca atthini pannayanti. Byaggharaja tam sabbam disva suvannapanjare tittirapanditam adisva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page414.

Imina papapurisene te marita bhavissantiti tam padena paharitva utthapesi. So tam disvava bhitatasitova ahosi. Atha nam byaggho tvam ete maretva khaditi pucchitva neva maremi na khadamiti papadhamma tayi amarente anno ko maressati kathehi akathentassa te jivitam natthiti. So maranabhayabhito ama sami godhapotake ca vacchakanca dhenunca maretva khadim tittiram pana na maremiti. So tassa bahum kathentassapi asaddahitva tvam kuto agatositi pucchitva sami kalingaratthavasikanam vanijakanam bhandam vahanto jivitahetu idancidanca kammam katva idanamhi idhagatoti tena sabbasmim attana katakamme kathite papadhamma tayi tittiram amarente anno ko maressati ehi sihassa migaranno santikam tam nessamiti tam purato katva tasento agamasi. Siho byaggharajanam tam anentam disva byaggham pucchanto catuttham gathamaha kinnu subahu taramanarupo pacchagatosi saha manavena kim kiccamattham idhamatthi tuyham akkhahi me pucchito etamatthanti. Tattha subahuti byaggham namenalapati. Byagghassa hi purimakayo manapo hoti tena nam evamaha. Kim kiccamattham idhamatthi tuyhanti kim karaniyam atthasamhitam imina manavena idha atthi. Tuyham kim kiccamatthanti patho. Ayameva attho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page415.

Tam sutva byaggho pancamam gathamaha yo te sakha daddaro sadhurupo tassa vadham parisankami ajja purisassa kammayatanani sutva naham sukhim daddaram ajja manneti. Tattha daddaroti tittiro. Tassa vadhanti tassa tittirapanditassa imamha purisa ajja vadham parisankami. Naham sukhinti aham ajja daddaram sukhim arogyam na mannami. Atha nam siho chatthamam gathamaha kanissa kammayatanani assu purisassa vuttisamodhanataya kam va patinnam purisassa sutva parisankasi daddaram manavenati. Tattha assuti assosi. Vuttisamodhanatayati jivitavuttisamodhanat- thaya. Kani nama imina attano kammani tuyham kathitaniti attho. Manavenati kim sutva imina manavena maritam parisankamasi. Athassa kathento byaggharaja sesagatha abhasi cinna kalinga carita vanijja vettacaro sankupathopi cinno natehi cinnam saha vakurehi dandena yuddhampi samajjamajjhe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page416.

Bandha kulika mitamalhakena akkha thita sannamo abbhatito appahitam pupphakam addharattam hattha daddha pindapatiggahena. Tanissa kammayatanani assu purisassa vuttisamodhanataya yatha ayam dissati lomapindo gavo hata kim pana daddarassati. Tattha cinna kalingati vanijakanam bhandam vahantena kira tena kalingaratthe cinna carita vanijjapi tena kata. Vettacaroti vettehi sancaritabbo. Sankupathopi cinnoti khanukamaggopi valanjito. Natehiti jivitahetuyeva natehipi saddhim. Cinnam saha vakurehiti vakure vahantena vakurahipi saddhim caritam. Dandena yuddhanti dandayuddhampi kira tena yujjhitam. Bandha kulikati sakunikapi kira tena bandha. Mitamalhakenati dhannamapakampi kira tena katam. Akkha thitati akkhadhuttanam veyyavaccam karontena akkhapi thapita. Sannamo abbhatitoti jivitavuttim nissaya pabbajantena silasannamo atikkanto. Appahitanti thapitam appaggharanam katam. Pupphakanti lohitam. Idam vuttam hoti imina kira jivitam nissaya rajaparadhikanam hatthapade chinditva te anetva salayam nipajjapetva vanamukhehi paggharantam lohitam addharattisamaye tattha gantva kandakadhumam nama

--------------------------------------------------------------------------------------------- page417.

Datva thapitanti. Hattha daddhati ajivakapabbajjam pabbajitakale unhapindapatiggahanena hatthapi kirassa daddha. Tanissa kamma- yatananiti tani assa kammayatanani. Assuti assosim. Yatha ayanti yatha esa etassa jatantare tittiralomapindopi dissati imina karanena veditabbametam eteneva so maritoti. Gavo hata kim pana daddarassati gavopi etena hata daddarassa pana kim na maritabbamatthi tasma esa tam maressatiti. Sihopi tam purisam pucchi marito te tittirapanditoti. Ama samiti. Athassa saccavacanam sutva siho tam vissajjetukamo ahosi. Byaggharaja pana maretabbayuttako esa papoti vatva tattheva nam dathahi paharitva maretva avatam khanitva pakkhipi. Manava agantva tittirapanditam adisva roditva paridevitva nivattimsu. Sattha imam dhammadesanam aharitva evam bhikkhave devadatto pubbepi mayham vadhaya parisakkiti vatva jatakam samodhanesi tada jatilo devadatto ahosi godha kisagotami byaggho moggallano siho sariputto disapamokkho acariyo kassapo tittirapandito ahamevati. Tittirajatakam dvadasamam. Navakanipatavannana samatta. ------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page418.

@Footnote: @*** hanranir m+mikhramula ***


             The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 410-418. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=8284&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=8284&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1310              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=5414              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=5470              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=5470              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]