ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 39 : PALI ROMAN Ja.A.5 chakka-dasakanipata

                       Takkalajatakam
     na takkala santiti idam sattha jetavane viharanto ekam
pituposakam arabbha kathesi.
     So kira ekasmim daliddakule pacchajato matari kalakataya
patova utthaya dantakatthamukhodakadini karonto bhatim va kasim va
katva laddhavibhavanurupena yagubhattadini sampadetva pitaram posesi.
Atha nam pita aha tata tvam ekakova anto ca bahi ca kattabbam
karosi ekante kuladarikam anessami sa geheva kattabbam
karissatiti. Tata itthiyo nama gharam agata neva mayham na tumhakam
cittasukham karissanti ma evarupam cintayittha aham yavajivam tumhe
posetva tumhakam accayena pabbajissamiti. Athassa pita
anicchamanakasseva ekam kuladarikam anesi. Sa sassurassa ca samikassa
ca upakarika ahosi nicavutti. Samikopissa mama pitu upakarikati
tussitva laddham laddham manapam manapam aharitva deti. Sapi tam
sassurasseva upanameti. Sa aparabhage cintesi mayham samiko
laddham laddham pitu adatva mayhameva deteva addha pitari nisneho
jato imam mahallakam ekenupayena mama samikassa patikulam katva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page478.

Geha niharapessamiti sa tato patthaya udakam atisitalam va accunham va aharam atilonam va alonam va bhattam uttandulam va atikilinnam vati evamadini tassa kodhuppattikaranani katva tasmim bhujjhante ko imam mahallakam upatthatum sakkhissatiti pharusani vatva kalaham vaddheti. Tattha tattha khelapindadini chaddetvapi samikam ujjhapesi passa pitukammam idancidanca ma kariti vutte kujjhati imasmim gehe pitaram va vasehi mam vati. Atha nam so bhadde tvam dahara yatthakatthaci jivitum sakkhissasi mayham pita mahallako tvam etassa asahanti imamha geha nikkhamahiti aha. Sa bhita ito patthaya evam na karissamiti sassurassa padesu nipatitva khamapetva pakatiniyameneva patijaggitum arabhi. Atha so upasako purimadivasesu taya ubbalho satthu santikam dhammassavanaya agantva tassa pakatiya santhitakale agamasi. Atha nam sattha kim upasaka satta divasani dhammassavanaya nagatositi pucchi. So tam karanam kathesi. Sattha idani tava tassa katham agahetva pitaram na niharapesi pubbe pana te etissa katham sutva gahetva pitaram amakasusanam netva avatam nikkhanitva tattha nam pakkhipitva maranakale aham sattavassiko hutva matapitunam gunam kathetva pitughatakammam nivaresim tada tvam mama katham sutva tava pitaram yavajivam patijaggitva saggaparayano jato svayam maya dinnaovado bhavantaragatampi tam na vijahati imina karanena tassa katham

--------------------------------------------------------------------------------------------- page479.

Agahetva idani taya pita na nihatoti vatva tena yacito atitam ahari atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente annatarasmim kasikagame ekassa kulassa ekaputtako ahosi namena savitthako nama. So matapitaro patijagganto aparabhage matari kalakataya pitaram posesiti sabbam vatthum paccuppannavatthuniyameneva kathetabbam. Ayam panettha viseso tada sa itthi passasi pitu kammam idancidanca ma kariti vutte kujjhatiti vatva sami pita te cando pharuso niccam kalaham karoti jarajinno byadhipilito na cirasseva marissati aham etena saddhim ekagehe vasitum na sakkomi ayampesa katipahena marissateva tvam etam amakasusanam netva avatam khanitva tattha nam pakkhipitva kuddalena sisam bhinditva jivitakkhayam papetva upari pamsuna chadetva agacchati aha. So taya punappunam vuccamano bhadde purisamaranam nama bhariyam katham nam maressamiti. Aham te upayam acikkhissamiti. Acikkha tavati. Sami tvam paccusakalepi pitu nipannatthanam gantva yatha sabbe sunanti evam mahasaddam katva tata asukagame tumhakam uddharanako atthi mayi gate na deti tumhakam accayena nassateva sve yanake nisiditva patova gacchissamati vatva tena vuttavelayameva utthaya yanakam yojetva tattha nam nisidapetva amakasusanam anetva avatam nikkhanitva corehi acchinnasaddam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page480.

Katva maretva avate pakkhipitva sisam bhinditva nahayitva agacchati. Savitthako attheso upayoti tassa vacanam sampaticchitva yanakam gamanasajjam akasi. Tassa paneko sattavassiko putto atthi pandito byatto. So matu vacanam sutva mayham mata papadhamma pitaram me pitughatakammam karesi ahamassa pitughatakammam katum na dassamiti sanikam gantva ayyakena saddhim nipajji. Savitthako ca pitara vuttavelaya yanakam yojetva ehi tata uddharam sodhessamati pitaram yanake nisidapesi. Kumarakopi pathamataram yanakam abhiruhi. Savitthako tam nivaretum asakkonto teneva saddhim amakasusanam gantva pitaranca kumaranca yanakena saddhim ekamante thapetva sayam otaritva kuddalapitakam adaya ekasmim paticchannatthane caturassaavatam khanitum arabhi. Kumarakopi otaritva tassa santikam gantva ajananto viya katham samutthapetva pathamam gathamaha na takkala santi na alupani na vilaliyo na kalambani tata eko arannamhi susanamajjhe kimatthiko tata khanasi kasunti. Tattha na takkala santiti vindalukanda na santi. Alupaniti alukakanda. Vilaliyoti vilalivallikanda. Kalambaniti talakanda. Athassa pita dutiyam gathamaha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page481.

Pitamaho tata sudubbalo te anekabyadhihi dukkhena phuttho tamajjaham nikkhanissami sobbhe na hissa tam jivitam rocayamiti. Tattha anekabyadhihiti anekehi byadhihi uppannena dukkhena phuttho. Na hissa tanti aham hi assa tava pitamahassa tam dujjivitam na icchami evarupa jivita maranamevassa varanti mannamano tam sobbhe nikkhanissamiti. Tam sutva kumarako upaddhagathamaha sankappametam patiladdhapapakam accayikakammam karosi luddhanti. Tassattho tata tvam pitaram dukkha pamocissamiti maranadukkhena yojento etam papam sankappam patiladdham tassa ca sankappassa vasena hitam atikkamma thitatta accayikakammam karosi luddhanti. Evanca pana vatva pitu hatthato kuddalam gahetva avidure annam avatam khanitum arabhi. Atha nam pita upasankamitva kasma tata avatam khanasiti pucchi. So tassa kathento tatiyam gathamaha mayapi tata patilacchase tvam etadisam kammajarupanito

--------------------------------------------------------------------------------------------- page482.

Tam kulavattam anuvattamano ahampi tam khanissami sobbheti. Tassattho tata ahampi ekasmim sobbhe tam mahallakakale nikkhanissamiti. Iti kho tata mayapi nikkhanite imasmim sobbhe tuvam jarupanito etadisam kammam patilacchase tam etam taya pavattitam kulavattam anuvattamano vayappatto bhariyaya saddhim vasanto ahampi tam nikkhanissami sobbheti. Athassa pita catutthagathamaha pharusahi vacahi pakubbamano asajja mam tvam vadase kumara putto mama orasako samano ahitanukampi me tvamsi puttati. Tattha pakubbamanoti abhibhavanto. Asajjati ghattetva. Evam vutte pandito kumaro ekam pativacanagatham dve udanagathati tisso gatha abhasi na taham tata ahitanukampi hitanukampi vo ahampi tata papanca tam kammapakubbamanam arahami no varayitum tato hi. Yo mataram pitaram va savittha adusake himsati papadhammo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page483.

Kayassa bheda abhisamparayam asamsayam so nirayam pureti. Yo mataram pitaram va savittha annena panena upatthahati kayassa bheda abhisamparayam asamsayam so sugatim puretiti. Imam pana puttassa dhammakatham sutva pita atthamam gathamaha na me tvam putta ahitanukampi hitanukampi me tuvamsi putta ahanca te matara vuccamano etadisam kamma karomi luddhanti. Tattha ahanca te matarati ahampi te matara. Ayameva va patho. Tam sutva kumaro tata itthiyo nama uppanne dose aniggayhamanava punappunam papam karonti mama mata yatha puna etam papam na karoti tatha nam panametum vattatiti navamam gathamaha ya te sa bhariya anariyarupa mata mamesa sakiya janetti niddhapaye tam saka agara annampi te sa dukkhamavaheyyati. Savitthako panditaputtassa katham sutva somanassajato hutva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page484.

Gacchama tatati saddhim puttena ca pitara ca yanake nisiditva payasi. Sapi kho anacara nikkhanta no geha kalakanniti hatthatuttha allagomayena geham ulimpitva payasam pacitva agamana- maggam olokenti te agacchante disva nikkhantam kalakannim puna gahetva agatoti kujjhitva are nikkhantam kalakannim punadaya agatositi paribhasi. Savitthako kinci avatva yanakam mocetva anacare kim vadesiti tam sukotitam kotetva ito patthaya ma imam geham pavisiti pade gahetva nikkaddhi. Tato pitaranca puttanca nahapetva sayampi nahayitva tayopi payasam paribhunjimsu. Sapi papadhamma katipaham annasmim gehe vasi. Tasmim kale putto pitaram aha tata mama mata ettakena na bujjhati tumhe mama matu mankubhavakaranattham asukagame nama vo matuladhita atthi sa mayham pitaranca puttanca mamanca patijaggissati tamanessamiti vatva malagandhadini adaya yanakena nikkhamitva khettam anuvicaritva sayam agacchathati. So tatha akasi. Pativissakakule itthiyo samiko kira te annam bhariyam anetum asukagamam nama gatoti tassa acikkhimsu. Sa idanimhi nattha natthi me puna okasoti bhitatasita hutva puttameva yacissamiti sanikam puttassa santikam gantva tassa padesu nipatitva tata thapetva tam anno mama patisaranam natthi ito patthaya tava pitaranca pitamahanca alankatacetiyam viya patijaggissami puna

--------------------------------------------------------------------------------------------- page485.

Mayham imasmim ghare pavesanam karohiti aha. So sadhu amma sace puna na evarupam karissatha karissami appamatta hothati vatva pitu agamanakale dasamam gathamaha ya te sa bhariya anariyarupa mata mamesa sakiya janetti danta karenuva vasupanita sa papadhamma punaravajatuti. Tattha karenuvati tata idani sa anenjakaranakarika hatthini viya danta vasam upanita nibbisevana jata. Punaravajatuti puna imam geham agacchatuti. Evam so pitu dhammam kathetva gantva mataram anesi. Sa samikanca sassuranca khamapetva tato patthaya dantadhammena samannagata samikanca sassuranca puttanca patijaggi. Ubhopi ca puttassa ovade thatva danadini punnani katva saggaparayana ahesum. Sattha imam dhammadesanam aharitva saccani pakasetva jatakam samodhanesi. Saccapariyosane pituposako sotapattiphale patitthahi. Tada pita ca putto ca sunisa ca eteyeva ahesum panditakumaro pana ahamevati. Takkalajatakam atthamam.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 477-485. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=9637&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=9637&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1400              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=5719              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=5819              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=5819              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]