ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 47 : PALI ROMAN Patisam.A.1 (saddhamma.1)

     [7] Dukkhadini atthasatani attha ca vissajjanani catusaccayojanavasena
nidditthani. "dukkham abhinneyyan"tiadisu hi channam catukkanam vasena catuvisati
vissajjanani "cakkhum jara maranan"ti peyyale "cakkhu abhinneyyam sotam
abhinneyyan"tiadina "jati abhinneyya"ti pariyosanena pancanavutadhikena
vissajjanasatena yojetva vuttani. Pancanavutadhikam catukkasatam hoti, tesam catukkanam
vasena asitiadhikani satta vissajjanasatani. "jaramaranam abhinneyyan"tiadike catukke
"cattari vissajjanani"ti evam sabbani attha ca satani attha ca vissajjanani
honti. Ettha ca tassa tassa dhammassa padhanabhuto paccayo samudayoti veditabbo, sabba-
sankharehi sunnam nibbanam nirodhoti veditabbam. Anannatannassamitindriyadini
tinnampi hi lokuttarindriyanam ettha abhavam sandhaya anannatannassamitindriyam
nirodhotiadi yujjati. Nirodhagaminipatipadati ca sabbattha ariyamaggo eva. Hi
vuccamane phalepi maggavoharasambhavato annindriyaannatavindriyanampi yujjati.
Puna dukkhadinam parinnatthadivasena atthasatani attha ca vissajjanani nidditthani,
puna dukkhadinam parinnapativedhatthadivasena atthasatani attha ca vissajjanani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

Nidditthani. Parinna ca sa pativijjhitabbatthena pativedho cati parinnapativedho, parinnapativedhova attho parinnapativedhattho. [8] Puna taneva dukkhadini jaramaranapariyantani dviadhikani dve padasatani samudayadihi sattahi sattahi padehi yojetva dviadhikanam dvinnam atthakasatanam vasena sahassanca cha ca satani solasa ca vissajjanani nidditthani. Tattha padhanabhuto paccayo samudayo, tassa nirodho samudayanirodho. Chando eva rago chandarago, dukkhe sukhasannaya dukkhassa chandarago, tassa nirodho chandaraga- nirodho. Dukkham paticca uppajjamanam sukham domanassam dukkhassa assado. Dukkhassa aniccata dukkhassa viparinamadhammata dukkhassa adinavo. Dukkhe chandaragavinayo chandaragappahanam dukkhassa nissaranam. "yam kho pana kinci bhutam sankhatam paticca- samuppannam nirodho tassa nissaranan"ti 1- vacanato nibbanameva dukkhassa nissaranam. "dukkhanirodho samudayanirodho chandaraganirodho dukkhassa nissaranan"ti nanasankhata- patipakkhavasena nanapariyayavacanehi catusu thanesu nibbanameva vuttanti veditabbam. Keci pana "aharasamudaya dukkhasamudayo aharanirodha dukkhanirodho sarasavasena samudayanirodho, atha va udayabbayadassanena samudayanirodho saha vipassanaya maggo chandaraganirodho"ti vadanti. Evanca vuccamane lokuttarindriyanam avipassanupagatta na sabbasadharanam hotiti pathamam vuttanayova gahetabbo. Lokuttarindriyesu hi chandaragabhavatoyeva chandaraganirodhoti yujjati. Sarire chandarageneva sarirekadesesu kesadisupi chandarago katova hoti, jaramaranavantesu chandarageneva jaramaranesupi chandarago katova hoti. Evam assadadinavapi yojetabba. Puna dukkhadini jaramaranapariyantani dviadhikani dve padasatani samudayadihi chahi chahi padehi yojetva dviadhikanam dvinnam sattakasatanam vasena nayasahassanca cattari ca satani cuddasa ca vissajjanani nidditthani. @Footnote: 1 khu.pati. 31/24/28

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

[9] Idani rupadini jaramaranapariyantani ekadhikani dve padasatani sattahi anupassanahi yojetva niddisitum pathamam tava aniccanupassanadayo satta anupassana niddittha. Tani sabbani sattahi suddhikaanupassanavissajjanehi saddhim sahassanca cattari ca satani cuddasa ca vissajjanani honti. Aniccanti anupassana aniccanupassana. Sa niccasannapatipakkha. Dukkhanti anupassana dukkhanupassana. Sa sukhasannapatipakkha. Anattati anupassana anattanupassana. Sa attasanna- patipakkha. Tissannam anupassananam paripuratta nibbindatiti nibbida, nibbida ca sa anupassana cati nibbidanupassana. Sa nandipatipakkha. Catassannam anupassananam paripuratta virajjatiti virago, virago ca so anupassana cati viraganupassana. Sa ragapatipakkha. Pancannam anupassananam paripuratta ragam nirodhetiti nirodho, nirodho ca so anupassana cati nirodhanupassana. Sa samudayappatipakkha. Channam anupassananam paripuratta patinissajjatiti patinissaggo, patinissaggo ca so anupassana cati patinissagganupassana. Sa adanapatipakkha. Lokuttarindriyanam asatipi vipassanupagatte "sabbe sankhara anicca, sabbe sankhara dukkha, sabbe dhamma anatta"ti 1- vacanato tesampi aniccadukkhanattatta tattha niccasukhattasannanam nandiya ragassa ca abhava nirodhavantaniti anupassanato pariccagapatinissaggapakkhandanapatinissaggasambhavato ca tehipi satta anupassana yojitati veditabba. Jaramaranavantesu aniccadito ditthesu jaramaranampi aniccadito dittham nama hoti, jaramaranavantesu nibbindanto virajjanto jaramarane nibbinno ca viratto ca hoti, jaramaranavantesu nirodhato ditthesu jaramaranampi nirodhato dittham nama hoti jaramaranavantesu 2- patinissajjanto jaramaranam patinissajjantova hotiti jaramaranehi satta anupassana yojitati veditabba. @Footnote: 1 khu.dha. 25/277-9/64, khu.pati. 31/31/38 2 Si. jaramaranavante

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

[10] Idani adinavananassa vatthubhutanam uppadadinam pancannam arammananam vasena uppadadini tesam vevacanani pancadasa vissajjanani nidditthani, santipadananassa tappatipakkharammanavasena anuppadadini pancadasa vissajjanani nidditthani, puna taneva uppadanuppadadini padani yugalakavasena yojetva timsa vissajjanani nidditthani. Evamimasmim nayeva satthi vissajjanani honti. Tattha uppadoti purimakammapaccaya idha uppatti. Pavattanti tathauppannassa nimittanti sabbampi sankharanimittam. Yogavacarassa hi sankhara sasanthana viya upatthahanti, tasma nimittanti vuccanti. Ayuhanati ayatim patisandhihetubhutam kammam. Tam hi abhisankharanatthena ayuhanati vuccati. Patisandhiti ayatim uppatti. Sa hi bhavantarapatisandhanato patisandhiti vuccati. Gatiti yaya gatiya sa 1- patisandhi hoti. Sa hi gantabbato gatiti vuccati. Nibbattiti khandhanam nibbattanam. Upapattiti "samapannassa va upapannassa va"ti 2- evam vutta vipakapavatti. Jatiti jananam. Tattha tattha nibbattamananam sattanam ye ye khandha patubhavanti, tesam tesam pathamam patubhavo. Jarati jiranam. Sa duvidha thitannathattalakkhanasankhatam sankhatalakkhananca khandiccadisammato santatiyam ekabhavapariyapannakhandhanam puranabhavo ca. Sa idha adhippeta. Byadhiti dhatukkhobhapaccayasamutthito pittasemhavatasannipatautuparinamavisamapariharaupakkamakamma- vipakavasena atthavidho abadho. Vividham dukkham adahati vidahatiti byadhi, byadhayati tayati kampayatiti va byadhi. Marananti maranti etenati maranam. Tam duvidham vayalakkhanasankhatam sankhatalakkhananca ekabhavapariyapannajivitindriyappabandhavicchedo ca. Tam idha adhippetam. Sokoti socanam. Natibhogarogasiladitthibyasanehi phutthassa citta- santaPo. Paridevoti paridevanam. Natibyasanadihiyeva phutthassa vacipalaPo. Upayasoti bhuso ayaso natibyasanadihiyeva phutthassa adhimattacetodukkhappabhavitodosoyeva. @Footnote: 1 Si. ya 2 khu.pati. 31/72/88

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Ettha ca uppadadayo panceva adinavananassa vatthuvasena vutta, sesa tesam vevacanavasena. "nibbatti"ti hi uppadassa, "jati"ti patisandhiya vevacanam, "gati upapatti"ti idam dvayam pavattassa, jaradayo nimittassati. Anuppadadivacanehi pana nibbanameva vuttam. Puna taneva uppadanuppadadini satthi padani dukkhasukhapadehi yojetva satthi vissajjanani, bhayakhemapadehi yojetva satthi vissajjanani, samisaniramisapadehi yojetva satthi vissajjanani, sankharanibbanapadehi yojetva satthi vissajjanani nidditthani. Tattha dukkhanti aniccatta dukkham. Dukkhappatipakkhato sukham. Yam dukkham, tam bhayam. Bhayapatipakkhato khemam. Yam bhayam, tam vattamisalokamisehi avippamuttatta samisam. Samisapatipakkhato niramisam. Yam samisam, tam sankharamattameva. Sankharapatipakkhato santatta nibbanam. Sankhara hi aditta, nibbanam santanti. Dukkhakarena bhayakarena samisakarena sankharakarenati evam tena tena akarena pavattim sandhaya tatha tatha vuttanti veditabbanti.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 47 page 99-103. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=47&A=2206&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=47&A=2206&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=10              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=31&A=160              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=200              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=200              Contents of The Tipitaka Volume 31 http://84000.org/tipitaka/read/?index_31

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]