ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 55 : PALI ROMAN Panca.A. (paramatthadi.)

page327.

Abhidhammapitaka yamakavannana ---------- namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa. Arambhakatha sankhepeneva devanam devadevo suralaye kathavatthuppakaranam desayitva rananjaho. Yamassa visayatito nanayamakamanditam abhidhammappakaranam chattham chatthana desako. Yamakam ayamavatta 1- nilamalatanuruho yam desayi anuppatto tassa samvannanakkamo idani yasma tasmassa hoti samvannana ayanti. 1. Mulayamaka uddesavaravannana [1] Mulayamakam khandhayamakam ayatanayamakam dhatuyamakam saccayamakam sankharayamakam anusayayamakam cittayamakam dhammayamakam indriyayamakanti imesam dasannam yamakanam vasena idam pakaranam dasavidhena vibhattanti hi vuttam. Tattha yesam dasannam yamakanam vasena idam pakaranam dasavidhena vibhattam, tesanceva imassa ca pakaranassa namattho tava evam veditabbo:- kenatthena yamakanti? yugalatthena. Yugalanhi yamakanti vuccati @Footnote: 1 cha.Ma. ayamavatta-

--------------------------------------------------------------------------------------------- page328.

"yamakapatihariyam yamakasala"tiadisu viya. Iti yugalasankhatanam yamakanam vasena desitatta imesu dasasu ekekam yamakannama, imesam pana yamakanam samuhabhavato sabbametam pakaranam yamakanti veditabbam. Tattha mulavasena pucchavissajjanam katva desitatta dasannam tava sabbapathamam mulayamakanti vuttam. Tassa uddesavaro niddesavaroti dve vara honti, tesu udditthanukkamena niddisitabbatta uddesavaro pathamo. Tassa ye keci kusala dhamma, sabbe te kusalamula, ye va pana kusalamula, sabbe te dhamma kusalati idam yamakam adi. Tassa kusalakusalamulasankhatanam dvinnam atthanam vasena atthayamakanti va tesanneva atthanam vasena anulomapatilomato pavattapalidhammavasena dhammayamakanti va anulomapatilomato pavattapucchavasena pucchayamakanti va tidha yamakabhavo veditabbo. Sesesupi eseva nayo. Idani imesam yamakanam vasena desite imasmim mulayamake uddesavarasseva tava nayayamakapucchaatthavarappabhedavasena palivavatthanameva evam veditabbam:- kusalattikamatikayanhi "kusala dhamma"ti idam adipadam nissaya mulanayo mulamulanayo mulakanayo mulamulakanayoti ime cattaro naya honti. Tesam ekekasmim naye mulayamakam ekamulayamakam annamannamulayamakanti tini tini yamakani. Evam catusu nayesu dvadasa yamakani, ekekasmim yamake anulomapatilomavasena dve dve pucchati catuvisati puccha, ekekaya pucchaya sannitthanasamsayavasena dve dve atthati atthacattalisa atthati. Tattha ye keci kusala dhammati kusalesu "kusala nu kho, na kusala nu kho"ti sandehabhavato imasmim pade sannitthanattho veditabbo. Sabbe te kusalamulati "sabbe te kusala dhamma kusalamula nu kho, nanu kho"ti evam vimativasena pucchitatta imasmim pade samsayattho veditabbo. So ca kho veneyyanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page329.

Samsayatthane samsayadipanattham vutto, tathagatassa pana samsayo nama natthi. Ito paresupi pucchapadesu eseva nayo. Yatha ca kusalapadam nissaya ime cattaro naya, ekekasmim naye tinnam tinnam yamakanam vasena dvadasa yamakani, ekekasmim yamake dvinnam dvinnam pucchanam vasena catuvisati puccha, ekekaya pucchaya dvinnam dvinnam atthanam vasena atthacattalisa attha ca honti, akusalapadam nissayapi tatheva, abyakatapadam nissayapi tatheva, tinipi padani ekato katva niddittham namapadam nissayapi tathevati kusalattikamatikaya catusu padesu sabbesupi 1- solasanaya atthacattalisayamakani channavutipuccha dvenavutisataattha ca uddesavasena vuttati veditabba. Ettavata mulavaro nama pathamam uddittho hoti. Tato param ye keci kusala dhamma, sabbe te kusalahetutiadayo tasseva mulavarassa vevacanavasena nava vara uddittha. Iti mulavaro hetuvaro nidanavaro sambhavavaro pabhavavaro samutthanavaro aharavaro alambanavaro 2- paccayavaro samudayavaroti sabbepi dasa vara honti. Tattha mulavare agataparicchedeneva sesesupi nayadayo veditabbati sabbesupi dasasu varesu satthisatanaya asityadhikani cattari yamakasatani satthayadhikani navapucchasatani visadhikani ekunavisati atthasatani ca udditthaniti veditabbani. Evam tava uddesavare nayayamakapuccha- atthavarappabhedavasena palivavatthanametam veditabbam. Mulam hetu nidanancati gatha dasannampi varanam uddanagatha nama. Tattha muladini sabbanipi karanavevacananeva. Karananhi patitthanatthena mulam, attano phalanipphadanattham hinoti pavattatiti hetu, handa nam ganhathati dassentam viya attano phalam nidetiti nidanam, etasma phalam sambhavatiti 3- sambhavo, phalam 4- @Footnote: 1 cha.Ma. sabbepi 2 cha.Ma. arammanavaro @3 cha.Ma. sambhotiti 4 cha.Ma. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page330.

Pabhavatiti pabhavo, samutthati ettha phalam etena va samutthatiti samutthanam, attano phalam aharatiti aharo, appatikkhipitabbatthena 1- attano phalena alambiyatiti alambanam, etam paticca appatikkhipitva phalam eti pavattatiti paccayo, etasma phalam samudetiti samudayo. Evametesam padanam vacanattho veditabboti. 2- Uddesavaravannana nitthita. -----------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 55 page 327-330. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=7355&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=7355&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=1              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=1              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=1              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 36 http://84000.org/tipitaka/read/?index_36

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]