อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ปญฺจ.อ. (ปรมตฺถที.)

                     ๙. จกฺขุนารูปํปสฺสตีติกถาวณฺณนา
     [๘๒๖-๘๒๗] อิทานิ จกฺขุนา รูปํ ปสฺสตีติกถา นาม โหติ. ตตฺถ
"จกฺขุนา รูปํ ทิสฺวา"ติ วจนํ นิสฺสาย "ปสาทจกฺขุเมว รูปํ ปสฺสตี"ติ เยสํ
ลทฺธิ เสยฺยถาปิ มหาสํฆิกานํ, เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส.
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. กณฺฑโก. เอวมุปริปิ   ๒ ฉ.ม. วิกฺเขปกรตฺตา
อถ นํ "ยทิ จกฺขุนา รูปํ ปสฺเสยฺย, รูเปน รูปํ ปสฺเสยฺยา"ติ โจเทตุํ รูเปน
รูปํ ปสฺสตีติ อาห. อิตโร รูปายตนํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปิตฺวา ปุน ปุฏฺโฐ จกฺขุเมว
สนฺธาย ปฏิชานาติ. ปฏิวิชานาตีติ เอตฺถ อยมธิปฺปาโย:- ปสฺสตีติ หิ มยํ
ปฏิชานนํ สนฺธาย ปุจฺฉาม, น จกฺขุปสํหารมตฺตํ. ตสฺมา วทติ ๑- ตาว "กินฺเต
จกฺขุมา รูเปน รูปํ ปฏิวิชานาตี"ติ. อิตโร ปุริมนเยเนว ปฏิกฺขิปติ เจว ปฏิชานาติ
จ. อถ นํ "เอวํ สนฺเต รูปํ มโนวิญฺญาณํ อาปชฺชติ, ตญฺหิ ปฏิวิชานาติ
นามา"ติ โจเทตุํ รูปํ มโนวิญฺญาณนฺติ อาห. อิตโร เลสํ อลภนฺโต ปฏิกฺขิปเตว.
อิตฺถิ จกฺขุสฺส อาวชฺชนาติอาทิ "ยทิ จกฺขุ ปฏิวิชานนฏฺเฐน ปสฺสติ,
จกฺขุวิญฺญาณสฺส วิย ตสฺสาปิ อาวชฺชนาย ภวิตพฺพนฺ"ติ โจเทตุํ ปุจฺฉติ. อิตโร
ยสฺมา น อาวชฺชนปฏิพทฺธํ จกฺขฺวายตนํ ๒- อาวชฺชนานนฺตรํ อุปฺปชฺชติ, ตสฺมา น
เหวนฺติ ปฏิกฺขิปติ. โสเตน สทฺทนฺติอาทีสุปิ เอเสว นโย. อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ
จกฺขุนา รูปํ ปสฺสตีติ สสมฺภารกถานเยน วุตฺตํ. ยถา หิ อุสุนา วิชฺฌนฺโตปิ
"ธนุนา วิชฺฌตี"ติ วุจฺจติ, เอวํ จกฺขุวิญฺญาเณน ปสฺสนฺโตปิ "จกฺขุนา ปสฺสตี"ติ
วุตฺโต, ตสฺมา อสาธกเมตํ. เสเสสุปิ เอเสว นโยติ.
                   จกฺขุนารูปํปสฺสตีติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                      อฏฺฐารสโม วคฺโค สมตฺโต.
                           -----------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๓๐๒-๓๐๓.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=6816&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=6816&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=1767
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=18553
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=12030
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=12030
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_37