มิลินทปัญหา

มิลินทปัญหา ประณามคาถา จริยา สพฺพโลกสฺส หิตา ยสฺส มเหสิโน อจินฺตยานุภาวํปิ วนฺเทหํ โลกนายกํ ฯ วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน เยน นียติ โลกโต วนฺเท ตมุตฺตมํ ธมฺมํ สมฺมาสมฺพุทฺธปูชิตํ ฯ สีลาทิคุณสมฺปนฺโน ฐิโต มคฺคผเลสุ โย วนฺเท อริสงฺฆนฺตํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ อนุตฺตรํ ฯ อิติ ยํ รตนตฺตยํ นมสฺสเนยฺยํ นมสฺสมาโฯ ปุญฺญาภิสนฺทํ วิปุลํ อลตุถํ ตสฺสานุภาเวน หตนฺตราโย ฯ พระอรรถกถาจารย์ผู้วิเศษ เมื่อจะนิเทศธรรมคัมภีร์มิลินทปัญหาไว้ให้ถาวรตั้งมั่นไป ให้ถ้วน ๕,๐๐๐ พระวรรษา จะให้เป็นที่สดับสติปัญญาแห่งปัจฉิมาชนตากุลบุตร สาธุสัปบุรุษ อันจะเกิดมาเพื่อภายหลัง ท่านจึงตั้งประณามคาถานี้ไว้เป็นต้นในปกรณารัมภะ คือแรกกระทำ พระคัมภีร์ อันนี้เพื่อจะขอคุณพระศรีรัตนตรัยกำจัดเสียซึ่งสรรพโรคและภัยอันตรายทั้งหลาย อันจะมากกระทำ และอุปัจเฉทกกรรมอันจะมาตัดชนมายุให้ดับสูญเสียเร็วพลัน มิทันจะแต่งพระ คัมภีร์มิลินทปัญหาให้แล้ว จึงผูกคาถาประฌามพระศรีรัตนตรัยแก้วทั้ง ๓ ไว้ในต้นพระคัมภีร์ แปลความในประณามคาถาว่า อจินฺตยานุภาวํ อันว่าอนุภาพอันที่จะคิด ยสฺส โลกนายกสฺส แห่งพระโลกนาถพิตรพุทธสัพพัญญูพระองค์ใด อันโปรดเวไนยสัตว์ให้เข้าสู่ ศิวสถาน คือ พระนิพพาน มเหสิโน อันสืบสร้างแสวงหาศีลาทิคุณมาช้านานคณนานับได้ถึง ๔ อสงไขยแสนกัลป์ จริยา เหตุประพฤตินั้นโสด หิตาย เพื่อจะให้เป็นผลเป็นประโยชน์ สพฺพโลกสฺส แก่สกลโลกมนุษย์อินทร์พรหม วนฺเท ข้าพระพุทธเจ้าจะขอประณมทัสนขส- โมธาน อัญชลีกรเหนือเศียรสิโรตม์ โลกนายกํ ซึ่งสมเด็จบรมโลกนาถพระองค์นั้น ประการหนึ่งเล่า สมเด็จพระบรมโลกนายกยอดบุคคลเจ้า วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน บริบูรณ์ด้วยวิชชา ๘ และจรณะ ๑๕ ทรงพระพุทธคุณเป็นอเนกอนันต์ นียติ นำไปซึ่งสรรพ- เวไนยนิกรอบเรศ สู่นิเวศน์ปถโมกขนิพพาน โลกโต พ้นจากไตรโลกไป เยน ธมฺเมน ด้วยพระนพโลกุตรธรรม ๙ กับทั้งพระปริยัติธรรมอันใด วนฺเท ข้าพระพุทธเจ้ากัมเกล้า อภิวันท์ไหว้ ตํ ธมฺมํ ซึ่งพระนพโลกุตรธรรมและพระปริยัติธรรมนั้น สมฺมาสมฺพุทฺธปูชิตํ อันองค์พระสัมมาสัมพุทธบพิตรพิชิตมาร หากทรงกระทำสักการบูชาทุกพระองค์สืบๆ กันมา ประการหนึ่งเล่า โย อริยสงฺโฆ พระอัษฏางคิการิยสงฆ์หมู่ใด สีลาทิคุณสมฺปนฺโน ประกอบด้วยคุณมีศีลคุณเป็นต้น ฐิโต สถิตอยู่ มคฺคผเลสุ ในมรรค ๔ ผล ๔ วนฺเท ข้าพระพุทธเจ้าก็น้อมโมลีลงอภิวันท์ ตํ อริยสงฺฆํ ซึ่งพระอัษฎางคิการิยสงฆ์จำพวกนั้น ปุญฺญกฺเขตฺตํ อันเป็นเนื้อนาบุญ อนุตฺตรํ อันยิ่งหาสิ่งซึ่งจะปูนปานมิได้ เมื่อข้าพเจ้า นบนอบพระรัตนตรัยอันใด นมสฺสเนยฺยํ อันควรจะเคารพนบไหว้ ปุญฺญาภิสนฺทํ เป็นที่จะ ให้เกิดกองบุญมีคุณอันวิเศษ ตสฺสานุภาเวน ขอพระเดชเดชานุภาพแห่งพระรัตนตรัยเจ้านั้น หตนฺตราโย อันตรายทั้งหลายจงกำจัดไป อย่าได้มีแก่ข้าผู้จะแต่งคัมภีร์มิลินทปัญหา ในกาล บัดนี้

เนื้อความมิลินทปัญหา หน้าที่ ๑ - ๒. http://84000.org/tipitaka/milin/milin.php?i=1 สารบัญมิลินทปัญหา http://84000.org/tipitaka/milin/milin.php?i=0#item_1