|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
|
| ฉบับภาษาไทย บาลีอักษรไทย บาลีอักษรโรมัน |
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๗ ภาษาบาลี อักษรไทย พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๗ วินย. จุลฺลวคฺโค (๒)
|
|
[๖๓๔] เอกมิทํ อาวุโส สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ ตตฺร โข อาวุโส ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ จตฺตาโรเม ภิกฺขเว จนฺทิมสุริยานํ อุปกฺกิเลสา เยหิ อุปกฺกิเลเสหิ อุปกฺกิลิฏฺฐา จนฺทิมสุริยา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ ฯ กตเม จตฺตาโร ฯ อพฺภํ ภิกฺขเว จนฺทิมสุริยานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา จนฺทิมสุริยา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ มหิกา ภิกฺขเว จนฺทิมสุริยานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา จนฺทิมสุริยา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ ธูมรโช ภิกฺขเว จนฺทิมสุริยานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา จนฺทิมสุริยา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ วิโรจนฺติ ราหุ ภิกฺขเว อสุรินฺโท จนฺทิมสุริยานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา จนฺทิมสุริยา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ อิเม โข ภิกฺขเว จตฺตาโร จนฺทิมสุริยานํ อุปกฺกิเลสา เยหิ อุปกฺกิเลเสหิ อุปกฺกิลิฏฺฐา จนฺทิมสุริยา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ เอวเมว โข ภิกฺขเว จตฺตาโรเม--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙๙.
สมณพฺราหฺมณานํ อุปกฺกิเลสา เยหิ อุปกฺกิเลเสหิ อุปกฺกิลิฏฺฐา เอเก สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ ฯ กตเม จตฺตาโร ฯ สนฺติ ภิกฺขเว เอเก สมณพฺราหฺมณา สุรํ ปิวนฺติ เมรยํ ปิวนฺติ สุราเมรยปานา อปฺปฏิวิรตา อยํ ภิกฺขเว ปฐโม สมณพฺราหฺมณานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา เอเก สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ ปุน จปรํ ภิกฺขเว เอเก สมณพฺราหฺมณา เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺติ เมถุนธมฺมา อปฺปฏิวิรตา อยํ ภิกฺขเว ทุติโย สมณพฺราหฺมณานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา เอเก สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ ปุน จปรํ ภิกฺขเว เอเก สมณพฺราหฺมณา ชาตรูปรชตํ สาทิยนฺติ ชาตรูปรชตปฺปฏิคฺคหณา อปฺปฏิวิรตา อยํ ภิกฺขเว ตติโย สมณพฺราหฺมณานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา เอเก สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ ปุน จปรํ ภิกฺขเว เอเก สมณพฺราหฺมณา มิจฺฉาชีเวน ชีวิตํ กปฺเปนฺติ มิจฺฉาชีวา อปฺปฏิวิรตา อยํ ภิกฺขเว จตุตฺโถ สมณพฺราหฺมณานํ อุปกฺกิเลโส เยน อุปกฺกิเลเสน อุปกฺกิลิฏฺฐา เอเก สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺติ อิเม โข ภิกฺขเว จตฺตาโร สมณพฺราหฺมณานํ อุปกฺกิเลสา เยหิ อุปกฺกิเลเสหิ อุปกฺกิลิฏฺฐา เอเก สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๐.
ภาสนฺติ น วิโรจนฺตีติ ๑- ฯ อิทมโวจาวุโส ภควา อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา [๖๓๕] ราคโทสปริกฺลิฏฺฐา ๒- เอเก สมณพฺราหฺมณา อวิชฺชานีวุตา โปสา ปิยรูปาภินนฺทิโน สุรํ ปิวนฺติ เมรยํ ปฏิเสวนฺติ เมถุนํ รชตํ ชาตรูปญฺจ สาทิยนฺติ อวิทฺทสู มิจฺฉาชีเวน ชีวนฺติ เอเก สมณพฺราหฺมณา เอเต อุปกฺกิเลสา วุตฺตา พุทฺเธนาทิจฺจพนฺธุนา เยหิ อุปกฺกิเลเสหิ อุปกฺกิลิฏฺฐา เอเก สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ ๓- อสุทฺธา สรชา มิคา ๔- อนฺธกาเรน โอนทฺธา ตณฺหาทาสา สเนตฺติกา วฑฺเฒนฺติ กฏสึ โฆรํ อาทิยนฺติ ปุนพฺภวนฺติ ฯ [๖๓๖] เอวํวาที กิราหํ อายสฺมนฺเต อุปาสเก สทฺเธ ปสนฺเน อกฺโกสามิ ปริภาสามิ อปฺปสาทํ กโรมิ โยหํ อธมฺมํ อธมฺโมติ วทามิ ธมฺมํ ธมฺโมติ วทามิ อวินยํ อวินโยติ วทามิ วินยํ วินโยติ วทามิ ฯ [๖๓๗] เอกมิทํ อาวุโส สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ เตน โข ปน ๕- สมเยน ราชนฺเตปุเร ราชปริสายํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ ๒ ยุ. ราคโทสปริกฺกิลิฏฺฐา ฯ ๓ อิโต ปรํ น @วิโรจนฺติ เต สทาติปิ ปาโฐ วิชฺชติ ฯ ๔ ม. ยุ. มคา ฯ ๕ ยุ. ปนาวุโส ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๑.
สนฺนิสินฺนานํ สนฺนิปติตานํ อยมนฺตรา กถา อุทปาทิ กปฺปติ สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ ปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตนฺติ ฯ เตน โข ปนาวุโส สมเยน มณิจูฬโก คามณี ตสฺสํ ปริสายํ นิสินฺนโก ๑- โหติ ฯ อถโข อาวุโส มณิจูฬโก คามณี ตํ ปริสํ เอตทโวจ มา อยฺยา ๒- เอวํ อวจุตฺถ น กปฺปติ สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ น สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ นปฺปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ นิกฺขิตฺตมณิสุวณฺณา สมณา สกฺยปุตฺติยา อเปตชาตรูปรชตาติ ฯ อสกฺขิ โข อาวุโส มณิจูฬโก คามณี ตํ ปริสํ สญฺญาเปตุํ ฯ {๖๓๗.๑} อถโข อาวุโส มณิจูฬโก คามณี ตํ ปริสํ สญฺญาเปตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อาวุโส มณิจูฬโก คามณี ภควนฺตํ เอตทโวจ อิธ ภนฺเต ราชนฺเตปุเร ราชปริสายํ สนฺนิสินฺนานํ สนฺนิปติตานํ อยมนฺตรา กถา อุทปาทิ กปฺปติ สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ ปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตนฺติ เอวํ วุตฺเต อหํ ภนฺเต ตํ ปริสํ เอตทโวจํ มา อยฺยา ๒- เอวํ อวจุตฺถ น กปฺปติ สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ น สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. นิสินฺโน ฯ ๒ ยุ. อยฺโย ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๒.
ชาตรูปรชตํ นปฺปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ นิกฺขิตฺตมณิสุวณฺณา สมณา สกฺยปุตฺติยา อเปตชาตรูปรชตาติ อสกฺขึ โข อหํ ภนฺเต ตํ ปริสํ สญฺญาเปตุํ กจฺจาหํ ภนฺเต เอวํ พฺยากรมาโน วุตฺตวาที เจว ภควโต โหมิ น จ ภควนฺตํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขามิ ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ ๑- พฺยากโรมิ น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุวาโท คารยฺหํ ฐานํ อาคจฺฉตีติ ฯ {๖๓๗.๒} ตคฺฆ ตฺวํ คามณิ เอวํ พฺยากรมาโน วุตฺตวาที เจว เม โหสิ ๒- น จ มํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขสิ ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ พฺยากโรสิ น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุวาโท คารยฺหํ ฐานํ อาคจฺฉติ น หิ คามณิ กปฺปติ สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ น สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ นปฺปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ นิกฺขิตฺตมณิสุวณฺณา สมณา สกฺยปุตฺติยา อเปตชาตรูปรชตา ยสฺส โข คามณิ ชาตรูปรชตํ กปฺปติ ปญฺจปิ กามคุณา ตสฺส กปฺปนฺติ ๓- ยสฺส ปญฺจ กามคุณา กปฺปนฺติ เอกํเสเนตํ ๔- คามณิ ธาเรยฺยาสิ อสฺสมณธมฺโม อสกฺยปุตฺติยธมฺโมติ อปิจาหํ คามณิ เอวํ วทามิ ติณํ ติณตฺถิเกน ปริเยสิตพฺพํ ทารุํ ๕- ทารุตฺถิเกน ปริเยสิตพฺพํ สกฏํ สกฏตฺถิเกน ปริเยสิตพฺพํ ปุริโส ปุริสตฺถิเกน ปริเยสิตพฺโพ น เตฺววาหํ คามณิ เกนจิ ปริยาเยน ชาตรูปรชตํ สาทิตพฺพํ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. วา อนุธมฺมํ ฯ ๒ ม. เม อโหสิ ฯ ยุ. เมติ นตฺถิ ฯ ๓ ม. ยุ. ปญฺจปิ @ตสฺส กามคุณา กปฺปนฺติ ฯ ๔ ยุ. เอกํเสน ฯ ๕ ม. ทารู ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๓.
ปริเยสิตพฺพนฺติ วทามีติ เอวํวาที กิราหํ อายสฺมนฺเต อุปาสเก สทฺเธ ปสนฺเน อกฺโกสามิ ปริภาสามิ อปฺปสาทํ กโรมิ โยหํ อธมฺมํ อธมฺโมติ วทามิ ธมฺมํ ธมฺโมติ วทามิ อวินยํ อวินโยติ วทามิ วินยํ วินโยติ วทามิ ฯ [๖๓๘] เอกมิทํ อาวุโส สมยํ ภควา ตตฺเถว ๑- ราชคเห อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภ ชาตรูปรชตํ ปฏิกฺขิปิ สิกฺขาปทญฺจ ปญฺญาเปสิ ฯ เอวํวาที กิราหํ อายสฺมนฺเต อุปาสเก สทฺเธ ปสนฺเน อกฺโกสามิ ปริภาสามิ อปฺปสาทํ กโรมิ โยหํ อธมฺมํ อธมฺโมติ วทามิ ธมฺมํ ธมฺโมติ วทามิ อวินยํ อวินโยติ วทามิ วินยํ วินโยติ วทามีติ ฯ เอวํ วุตฺเต เวสาลิกา อุปาสกา อายสฺมนฺตํ ยสํ กากณฺฑกปุตฺตํ เอตทโวจุํ เอโก ว ภนฺเต อยฺโย ยโส กากณฺฑกปุตฺโต สมโณ สกฺยปุตฺติโย สพฺเพ วิเม อสฺสมณา อสกฺยปุตฺติยา วสตุ ภนฺเต อยฺโย ยโส กากณฺฑกปุตฺโต เวสาลิยํ มยํ อยฺยสฺส ยสสฺส กากณฺฑกปุตฺตสฺส อุสฺสุกฺกํ กริสฺสาม จีวรปิณฺฑปาตเสนาสน- คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานนฺติ ฯ อถโข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต เวสาลิเก อุปาสเก สญฺญาเปตฺวา อนุทูเตน ภิกฺขุนา สทฺธึ อารามํ อคมาสิ ฯ [๖๓๙] อถโข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู อนุทูตํ ภิกฺขุํ ปุจฺฉึสุ ขมาปิตา อาวุโส ยเสน กากณฺฑกปุตฺเตน เวสาลิกา @เชิงอรรถ: ๑ ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๔.
อุปาสกาติ ฯ อุปาสเกหิ ๑- ปาปิกํ โน อาวุโส กตํ เอโก ว ยโส กากณฺฑกปุตฺโต สมโณ สกฺยปุตฺติโย กโต สพฺเพ ว มยํ อสฺสมณา อสกฺยปุตฺติยา กตาติ ฯ อถโข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู อยํ อาวุโส ยโส กากณฺฑกปุตฺโต อเมฺหหิ อสมฺมโต คิหีนํ ปกาเสสิ หนฺทสฺส มยํ อุกฺเขปนียกมฺมํ กโรมาติ ฯ เต ตสฺส อุกฺเขปนียกมฺมํ กตฺตุกามา สนฺนิปตึสุ ฯ อถโข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต เวหาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวา โกสมฺพิยํ ปจฺจุฏฺฐาสิ ฯ อถโข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต ปาเฐยฺยกานญฺจ อวนฺติทกฺขิณาปถกานญฺจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ อาคจฺฉนฺตุ อายสฺมนฺตา อิมํ อธิกรณํ อาทิยิสฺสาม ยาว ๒- ปุเร อธมฺโม ทิปฺปติ ธมฺโม ปฏิพาหิยติ อวินโย ทิปฺปติ วินโย ปฏิพาหิยติ ปุเร อธมฺมวาทิโน พลวนฺโต โหนฺติ ธมฺมวาทิโน ทุพฺพลา โหนฺติ อวินยวาทิโน พลวนฺโต โหนฺติ วินยวาทิโน ทุพฺพลา โหนฺตีติ ฯ [๖๔๐] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี อโหคงฺเค ปพฺพเต ปฏิวสติ ฯ อถโข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต เยน อโหคงฺโค ปพฺพโต เยนายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ สมฺภูตํ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ ๒ ม. ยุ. ยาวสทฺโท นตฺถิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๕.
สาณวาสึ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต อายสฺมนฺตํ สมฺภูตํ สาณวาสึ เอตทโวจ อิเม ภนฺเต เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู เวสาลิยํ ทส วตฺถูนิ ทีเปนฺติ กปฺปติ สิงฺคิโลณกปฺโป กปฺปติ ทฺวงฺคุลกปฺโป กปฺปติ คามนฺตรกปฺโป กปฺปติ อาวาสกปฺโป กปฺปติ อนุมติกปฺโป กปฺปติ อาจิณฺณกปฺโป กปฺปติ อมถิตกปฺโป กปฺปติ ชโลคึ ปาตุํ กปฺปติ อทสกํ นิสีทนํ กปฺปติ ชาตรูปรชตนฺติ หนฺท มยํ ภนฺเต อิมํ อธิกรณํ อาทิยาม ๑- ปุเร อธมฺโม ทิปฺปติ ธมฺโม ปฏิพาหิยติ อวินโย ทิปฺปติ วินโย ปฏิพาหิยติ ปุเร อธมฺมวาทิโน พลวนฺโต โหนฺติ ธมฺมวาทิโน ทุพฺพลา โหนฺติ อวินยวาทิโน พลวนฺโต โหนฺติ วินยวาทิโน ทุพฺพลา โหนฺตีติ ฯ {๖๔๐.๑} เอวมาวุโสติ โข อายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี อายสฺมโต ยสสฺส กากณฺฑกปุตฺตสฺส ปจฺจสฺโสสิ ฯ อถโข สฏฺฐิมตฺตา ปาเฐยฺยกา ภิกฺขู สพฺเพ อารญฺญกา ๒- สพฺเพ ปิณฺฑปาติกา สพฺเพ ปํสุกูลิกา สพฺเพ เตจีวริกา สพฺเพ ว อรหนฺโต อโหคงฺเค ปพฺพเต สนฺนิปตึสุ ฯ อสีติมตฺตา ๓- อวนฺติทกฺขิณาปถกา ภิกฺขู อปฺเปกจฺเจ อารญฺญกา อปฺเปกจฺเจ ปิณฺฑปาติกา อปฺเปกจฺเจ ปํสุกูลิกา อปฺเปกจฺเจ เตจีวริกา สพฺเพ ว อรหนฺโต อโหคงฺเค ปพฺพเต สนฺนิปตึสุ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อาทิยิสฺสาม ฯ ๒ ม. อารญฺญิกา ฯ ๓ ม. ยุ. อถาสีติมตฺตา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๖.
[๖๔๑] อถโข เถรานํ ภิกฺขูนํ มนฺตยมานานํ เอตทโหสิ อิทํ โข อธิกรณํ กกฺขฬญฺจ วาฬญฺจ กถํ นุ โข มยํ ปกฺขํ ลเภยฺยาม เยน มยํ อิมสฺมึ อธิกรเณ พลวนฺตตรา อสฺสามาติ ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา เรวโต โสเรยฺเย ปฏิวสติ พหุสฺสุโต อาคตาคโม ธมฺมธโร วินยธโร มาติกาธโร ปณฺฑิโต วิยตฺโต เมธาวี ลชฺชี กุกฺกุจฺจโก สิกฺขากาโม ฯ อถโข เถรานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ อยํ โข อายสฺมา เรวโต โสเรยฺเย ปฏิวสติ พหุสฺสุโต อาคตาคโม ธมฺมธโร วินยธโร มาติกาธโร ปณฺฑิโต วิยตฺโต เมธาวี ลชฺชี กุกฺกุจฺจโก สิกฺขากาโม สเจ มยํ อายสฺมนฺตํ เรวตํ ปกฺขํ ลภิสฺสาม ๑- เอวํ มยํ อิมสฺมึ อธิกรเณ พลวนฺตตรา อสฺสามาติ ฯ {๖๔๑.๑} อสฺโสสิ โข อายสฺมา เรวโต ทิพฺพาย โสตธาตุยา วิสุทฺธาย อติกฺกนฺตมานุสิกาย เถรานํ ภิกฺขูนํ มนฺตยมานานํ สุตฺวานสฺส เอตทโหสิ อิทํ โข อธิกรณํ กกฺขฬญฺจ วาฬญฺจ น โข เม ตํ ปฏิรูปํ โยหํ เอวรูเป อธิกรเณ โอสกฺเกยฺยํ อิทานิ จ ปน เต ภิกฺขู อาคจฺฉิสฺสนฺติ โสหํ เตหิ อากิณฺโณ น ผาสุํ วิหริสฺสามิ ๒- ยนฺนูนาหํ ปฏิกจฺเจว คจฺเฉยฺยนฺติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต โสเรยฺยา สงฺกสฺสํ อคมาสิ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู โสเรยฺยํ คนฺตฺวา ปุจฺฉึสุ กหํ อายสฺมา เรวโตติ ฯ เต เอวมาหํสุ เอสายสฺมา เรวโต @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ลเภยฺยาม ฯ ๒ ม. ผาสุ คมิสฺสามิ ฯ ยุ. คมิสฺสามิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๗.
สงฺกสฺสํ คโตติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต สงฺกสฺสา กณฺณกุชฺชํ อคมาสิ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู สงฺกสฺสํ คนฺตฺวา ปุจฺฉึสุ กหํ อายสฺมา เรวโตติ ฯ เต เอวมาหํสุ เอสายสฺมา เรวโต กณฺณกุชฺชํ คโตติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต กณฺณกุชฺชา อุทุมฺพรํ อคมาสิ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู กณฺณกุชฺชํ คนฺตฺวา ปุจฺฉึสุ กหํ อายสฺมา เรวโตติ ฯ เต เอวมาหํสุ เอสายสฺมา เรวโต อุทุมฺพรํ คโตติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต อุทุมฺพรา อคฺคฬปุรํ อคมาสิ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู อุทุมฺพรํ คนฺตฺวา ปุจฺฉึสุ กหํ อายสฺมา เรวโตติ ฯ เต เอวมาหํสุ เอสายสฺมา เรวโต อคฺคฬปุรํ คโตติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต อคฺคฬปุรา สหชาตึ อคมาสิ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู อคฺคฬปุรํ คนฺตฺวา ปุจฺฉึสุ กหํ อายสฺมา เรวโตติ ฯ เต เอวมาหํสุ เอสายสฺมา เรวโต สหชาตึ คโตติ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ เรวตํ สหชาติยา ๑- สมฺภาเวสุํ ฯ [๖๔๒] อถโข อายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี อายสฺมนฺตํ ยสํ กากณฺฑกปุตฺตํ เอตทโวจ อยํ อาวุโส อายสฺมา เรวโต พหุสฺสุโต อาคตาคโม ธมฺมธโร วินยธโร มาติกาธโร ปณฺฑิโต วิยตฺโต เมธาวี ลชฺชี กุกฺกุจฺจโก สิกฺขากาโม สเจ มยํ อายสฺมนฺตํ เรวตํ ปญฺหํ ปุจฺฉิสฺสาม ปฏิพโล อายสฺมา เรวโต เอเกเนว ปเญฺหน สกลมฺปิ รตฺตึ วีตินาเมตุํ อิทานิ จ ปนายสฺมา @เชิงอรรถ: ๑ ม. สหชาติยํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๘.
เรวโต อนฺเตวาสึ ๑- สรภาณกํ ภิกฺขุํ อชฺเฌสิสฺสติ โส ตฺวํ ตสฺส ภิกฺขุโน สรภญฺญปริโยสาเน อายสฺมนฺตํ เรวตํ อุปสงฺกมิตฺวา อิมานิ ทส วตฺถูนิ ปุจฺเฉยฺยาสีติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต อายสฺมโต สมฺภูตสฺส สาณวาสิสฺส ปจฺจสฺโสสิ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต อนฺเตวาสึ สรภาณกํ ภิกฺขุํ อชฺเฌสิ ฯ อถโข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต ตสฺส ภิกฺขุโน สรภญฺญปริโยสาเน เยนายสฺมา เรวโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ เรวตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ {๖๔๒.๑} เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา ยโส กากณฺฑกปุตฺโต อายสฺมนฺตํ เรวตํ เอตทโวจ กปฺปติ ภนฺเต สิงฺคิโลณกปฺโปติ โก โส อาวุโส สิงฺคิโลณกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต สิงฺคินา โลณํ ปริหริตุํ ยตฺถ อโลณิกํ ๒- ภวิสฺสติ ตตฺถ ปริภุญฺชิสฺสามีติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ทฺวงฺคุลกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส ทฺวงฺคุลกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ทฺวงฺคุลาย ฉายาย วีติวตฺตาย วิกาเล โภชนํ ภุญฺชิตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต คามนฺตรกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส คามนฺตรกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อิทานิ คามนฺตรํ คมิสฺสามีติ ภุตฺตาวินา ปวาริเตน อนติริตฺตํ โภชนํ ภุญฺชิตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อาวาสกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อาวาสกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต สมฺพหุลา อาวาสา สมานสีมา นานูโปสถํ กาตุนฺติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อนฺเตวาสิกํ ฯ ๒ ม. ยุ. อโลณกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๙.
นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อนุมติกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อนุมติกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต วคฺเคน สงฺเฆน กมฺมํ กาตุํ อาคเต ภิกฺขู อนุมาเนสฺสามาติ ๑- ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อาจิณฺณกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อาจิณฺณกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อิทํ เม อุปชฺฌาเยน อชฺฌาจิณฺณํ อิทํ เม อาจริเยน อชฺฌาจิณฺณนฺติ ๒- อชฺฌาจริตุนฺติ ฯ อาจิณฺณกปฺโป โข อาวุโส เอกจฺโจ กปฺปติ เอกจฺโจ น กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อมถิตกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อมถิตกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ยํ ตํ ขีรํ ขีรภาวํ วิชหิตํ อสมฺปตฺตํ ทธิภาวํ ๓- ภุตฺตาวินา ปวาริเตน อนติริตฺตํ ปาตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ชโลคึ ๔- ปาตุนฺติ ฯ กา สา ๕- อาวุโส ชโลคีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ยา สา สุรา อสุตา ๖- อสมฺปตฺตา มชฺชภาวํ สา ปาตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อทสกํ นิสีทนนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ชาตรูปรชตนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ อิเม ภนฺเต เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู เวสาลิยํ อิมานิ ทส วตฺถูนิ ทีเปนฺติ หนฺท มยํ ภนฺเต อิมํ อธิกรณํ อาทิยาม ๗- ปุเร อธมฺโม ทิปฺปติ ธมฺโม ปฏิพาหิยติ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อนุชาเนสฺสามาติ ฯ ๒ ม. ยุ. รา. อาจิณฺญํ ตํ ฯ ๓ ม. ทธิภาวํ ตํ ฯ @๔ ยุ. ชโลคิ ฯ ๕ ยุ. โก โส ฯ ๖ ยุ. อสุราตา ฯ ๗ ม. ยุ. อาทิยิสฺสาม ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๐.
อวินโย ทิปฺปติ วินโย ปฏิพาหิยติ ปุเร อธมฺมวาทิโน พลวนฺโต โหนฺติ ธมฺมวาทิโน ทุพฺพลา โหนฺติ อวินยวาทิโน พลวนฺโต โหนฺติ วินยวาทิโน ทุพฺพลา โหนฺตีติ ฯ เอวมาวุโสติ โข อายสฺมา เรวโต อายสฺมโต ยสสฺส กากณฺฑกปุตฺตสฺส ปจฺจสฺโสสิ ฯ ปฐมภาณวารํ [๖๔๓] อสฺโสสุํ โข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู ยโส กิร กากณฺฑกปุตฺโต อิมํ ๑- อธิกรณํ อาทิยิตุกาโม ปกฺขํ ปริเยสติ ลภติ จ กิร ปกฺขนฺติ ฯ อถโข เวสาลิกานํ วชฺชิปุตฺตกานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ อิทํ โข อธิกรณํ กกฺขฬญฺจ วาฬญฺจ กํ นุ โข มยํ ปกฺขํ ลเภยฺยาม เยน มยํ อิมสฺมึ อธิกรเณ พลวนฺตตรา อสฺสามาติ ฯ อถโข เวสาลิกานํ วชฺชิปุตฺตกานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ อยํ โข อายสฺมา เรวโต พหุสฺสุโต อาคตาคโม ธมฺมธโร วินยธโร มาติกาธโร ปณฺฑิโต วิยตฺโต เมธาวี ลชฺชี กุกฺกุจฺจโก สิกฺขากาโม สเจ มยํ อายสฺมนฺตํ เรวตํ ปกฺขํ ลเภยฺยาม เอวํ มยํ อิมสฺมึ อธิกรเณ พลวนฺตตรา อสฺสามาติ ฯ อถโข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู ปหูตํ สามณกํ ปริกฺขารํ ปฏิยาเทสุํ ปตฺตมฺปิ จีวรมฺปิ นิสีทนมฺปิ สูจิฆรมฺปิ กายพนฺธนมฺปิ ปริสฺสาวนมฺปิ ธมกรกมฺปิ ฯ อถโข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู ตํ สามณกํ ปริกฺขารํ อาทาย นาวาย สหชาตึ อุชฺชวึสุ นาวาย ปจฺโจโรหิตฺวา อญฺญตรสฺมึ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อิทํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๑.
รุกฺขมูเล ภตฺตวิสฺสคฺคํ กโรนฺติ ฯ [๖๔๔] อถโข อายสฺมโต สาฬฺหสฺส รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ เก นุ โข ธมฺมวาทิโน ปาจีนกา วา ภิกฺขู ปาเฐยฺยกา วาติ ฯ อถโข อายสฺมโต สาฬฺหสฺส ธมฺมญฺจ วินยญฺจ [๑]- ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส เอตทโหสิ อธมฺมวาทิโน ปาจีนกา ภิกฺขู ธมฺมวาทิโน ปาเฐยฺยกา ภิกฺขูติ ฯ อถโข อญฺญตรา สุทฺธาวาสกายิกา เทวตา อายสฺมโต สาฬฺหสฺส เจตสา เจโตปริวิตกฺกมญฺญาย เสยฺยถาปิ นาม พลวา ปุริโส สมฺมิญฺชิตํ วา พาหํ ปสาเรยฺย ปสาริตํ วา พาหํ สมฺมิญฺเชยฺย เอวเมว สุทฺธาวาเสสุ เทเวสุ อนฺตรหิตา อายสฺมโต สาฬฺหสฺส สมฺมุเข ปาตุรโหสิ ฯ อถโข สา เทวตา อายสฺมนฺตํ สาฬฺหํ เอตทโวจ สาธุ สาธุ ๒- ภนฺเต สาฬฺห อธมฺมวาทิโน ปาจีนกา ภิกฺขู ธมฺมวาทิโน ปาเฐยฺยกา ภิกฺขู เตนหิ ภนฺเต สาฬฺห ยถา ธมฺโม ตถา ติฏฺฐาหีติ ฯ ปุพฺเพจาหํ ๓- เทวเต เอตรหิ จ ยถา ธมฺโม ตถา ฐิโต อปิจาหํ น ตาว ทิฏฺฐึ อาวิกโรมิ อปฺเปวนาม ๔- มํ อิมสฺมึ อธิกรเณ สมฺมนฺเนยฺยาติ ฯ [๖๔๕] อถโข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู ตํ สามณกํ ปริกฺขารํ อาทาย เยนายสฺมา เรวโต เตนุปสงฺกมึสุ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ เรวตํ เอตทโวจุํ ปฏิคฺคณฺหาตุ ภนฺเต เถโร @เชิงอรรถ: ๑ ม. เจตสา ฯ ๒ ม. ยุ. สาธูติ สทฺโท เอโกเยว ทิสฺสติ ฯ ๓ ม. ปุพฺเพปิ จาหํ ฯ @๔ ยุ. อปฺเปว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๒.
สามณกํ ปริกฺขารํ ปตฺตมฺปิ จีวรมฺปิ นิสีทนมฺปิ สูจิฆรมฺปิ กายพนฺธนมฺปิ ปริสฺสาวนมฺปิ ธมกรกมฺปีติ ฯ อลํ อาวุโส ปริปุณฺณํ เม ติจีวรนฺติ น อิจฺฉิ ปฏิคฺคเหตุํ ฯ เตน โข ปน สมเยน อุตฺตโร นาม ภิกฺขุ วีสติวสฺโส อายสฺมโต เรวตสฺส อุปฏฺฐาโก โหติ ฯ อถโข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู เยนายสฺมา อุตฺตโร เตนุปสงฺกมึสุ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุตฺตรํ เอตทโวจุํ ปฏิคฺคณฺหาตุ อายสฺมา อุตฺตโร สามณกํ ปริกฺขารํ ปตฺตมฺปิ จีวรมฺปิ นิสีทนมฺปิ สูจิฆรมฺปิ กายพนฺธนมฺปิ ปริสฺสาวนมฺปิ ธมกรกมฺปีติ ฯ อลํ อาวุโส ปริปุณฺณํ เม ติจีวรนฺติ น อิจฺฉิ ปฏิคฺคเหตุํ ฯ {๖๔๕.๑} มนุสฺสา โข อาวุโส อุตฺตร ภควโต สามณกํ ปริกฺขารํ อุปนาเมนฺติ สเจ ภควา ปฏิคฺคณฺหาติ เตเนว เต ๑- อตฺตมนา โหนฺติ โน เจ ภควา ปฏิคฺคณฺหาติ อายสฺมโต จ ๒- อานนฺทสฺส อุปนาเมนฺติ ปฏิคฺคณฺหาตุ ภนฺเต เถโร สามณกํ ปริกฺขารํ ยถา ภควตา ปฏิคฺคหิโต เอวเมว โส ๓- ภวิสฺสตีติ ปฏิคฺคณฺหาตายสฺมา อุตฺตโร สามณกํ ปริกฺขารํ ยถา เถเรน ปฏิคฺคหิโต เอวเมว โส ภวิสฺสตีติ ฯ อถโข อายสฺมา อุตฺตโร เวสาลิเกหิ วชฺชิปุตฺตเกหิ ภิกฺขูหิ นิปฺปีฬิยมาโน เอกํ จีวรํ อคฺคเหสิ วเทยฺยาถ อาวุโส เยน อตฺโถติ ๔- ฯ เอตฺตกํ อายสฺมา อุตฺตโร @เชิงอรรถ: ๑ ม. เตสทฺโท นตฺถิ ฯ ๒ ม. ยุ. จสทฺโท นตฺถิ ฯ ๓ ยุ. เอวเมโส ฯ @๔ ยุ. วเทยฺยาถาวุโส เยนตฺโถติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๓.
เถรํ วเทตุ เอตฺตกํ ๑- ภนฺเต เถโร สงฺฆมชฺเฌ วเทตุ ปุรตฺถิเมสุ ชนปเทสุ พุทฺธา ภควนฺโต อุปฺปชฺชนฺติ ธมฺมวาทิโน ปาจีนกา ภิกฺขู อธมฺมวาทิโน ปาเฐยฺยกา ภิกฺขูติ ฯ เอวมาวุโสติ โข อายสฺมา อุตฺตโร เวสาลิกานํ วชฺชิปุตฺตกานํ ภิกฺขูนํ ปฏิสฺสุตฺวา เยนายสฺมา เรวโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ เรวตํ เอตทโวจ เอตฺตกํ ภนฺเต เถโร สงฺฆมชฺเฌ วเทตุ ปุรตฺถิเมสุ ชนปเทสุ พุทฺธา ภควนฺโต อุปฺปชฺชนฺติ ธมฺมวาทิโน ปาจีนกา ภิกฺขู อธมฺมวาทิโน ปาเฐยฺยกา ภิกฺขูติ ฯ อธมฺเม มํ ตฺวํ ภิกฺขุ นิโยเชสีติ เถโร อายสฺมนฺตํ อุตฺตรํ ปณาเมสิ ฯ อถโข เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ อุตฺตรํ เอตทโวจุํ กึ อาวุโส อุตฺตร เถโร อาหาติ ฯ ปาปิกํ โน อาวุโส กตํ อธมฺเม มํ ตฺวํ ภิกฺขุ นิโยเชสีติ เถโร มํ ปณาเมสีติ ฯ นนุ ตฺวํ อาวุโส อุตฺตร ๒- วุฑฺโฒ วีสติวสฺโสสีติ ฯ อามาวุโส อปิจ ๓- มยํ ครุนิสฺสยํ คณฺหามาติ ฯ [๖๔๖] อถโข สงฺโฆ ตํ อธิกรณํ วินิจฺฉินิตุกาโม สนฺนิปติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต สงฺฆํ ญาเปสิ สุณาตุ เม อาวุโส สงฺโฆ สเจ มยํ อิมํ อธิกรณํ อิธ วูปสเมสฺสาม ๔- สิยาปิ มูลาทายกา ๕- ภิกฺขู ปุนกฺกมฺมาย อุกฺโกเฏยฺยุํ ฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ ยตฺเถวิมํ อธิกรณํ สมุปฺปนฺนํ สงฺโฆ ตตฺเถวิมํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. เอตฺตกญฺจ ฯ ๒ ม. ยุ. อุตฺตราติ นตฺถิ ฯ ๓ ยุ. อปิ นุ จ ฯ @๔ ยุ. วูปสเมยฺยาม ฯ ๕ มูลทายกาติปิ ปาโฐ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๔.
อธิกรณํ วูปสเมยฺยาติ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู เวสาลึ อคมํสุ ตํ อธิกรณํ วินิจฺฉินิตุกามา ฯ เตน โข ปน สมเยน สพฺพกามี นาม ปฐพฺยา สงฺฆตฺเถโร วีสวสฺสสติโก อุปสมฺปทาย อายสฺมโต อานนฺทสฺส สทฺธิวิหาริโก เวสาลิยํ ปฏิวสติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต อายสฺมนฺตํ สมฺภูตํ สาณวาสึ เอตทโวจ อหํ อาวุโส ยสฺมึ วิหาเร สพฺพกามี เถโร วิหรติ ตํ วิหารํ อุปคจฺฉามิ โส ตฺวํ กาลสฺเสว อายสฺมนฺตํ สพฺพกามึ อุปสงฺกมิตฺวา อิมานิ ทส วตฺถูนิ ปุจฺเฉยฺยาสีติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข อายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี อายสฺมโต เรวตสฺส ปจฺจสฺโสสิ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต ยสฺมึ วิหาเร สพฺพกามี เถโร วิหรติ ตํ วิหารํ อุปคญฺฉิ ฯ คพฺเภ อายสฺมโต สพฺพกามิสฺส เสนาสนํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ คพฺภปมุเข อายสฺมโต เรวตสฺส ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต อยํ เถโร มหลฺลโก น นิปชฺชตีติ น เสยฺยํ กปฺเปติ ฯ อายสฺมา สพฺพกามี อยํ ภิกฺขุ อาคนฺตุโก กิลนฺโต น นิปชฺชตีติ น เสยฺยํ กปฺเปสิ ฯ [๖๔๗] อถโข อายสฺมา สพฺพกามี รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ปจฺจุฏฺฐาย ๑- อายสฺมนฺตํ เรวตํ เอตทโวจ กตเมน ตฺวํ ภุมฺมิ วิหาเรน เอตรหิ พหุลํ วิหรสีติ ฯ เมตฺตาวิหาเรน โข อหํ ภนฺเต เอตรหิ พหุลํ วิหรามีติ ฯ กุลฺลกวิหาเรน กิร ตฺวํ ภุมฺมิ เอตรหิ พหุลํ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๕.
วิหรสิ กุลฺลกวิหาโร เหโส ๑- ภุมฺมิ ยทิทํ เมตฺตาติ ฯ ปุพฺเพปิ เม ภนฺเต คิหิภูตสฺส อาจิณฺณา เมตฺตา เตนาหํ เอตรหิปิ เมตฺตาวิหาเรน พหุลํ วิหรามิ อปิจ มยา จิรปฺปตฺตํ อรหตฺตํ เถโร ปน ภนฺเต กตเมน วิหาเรน เอตรหิ พหุลํ วิหรตีติ ฯ สุญฺญตาวิหาเรน โข อหํ ภุมฺมิ เอตรหิ พหุลํ วิหรามีติ ฯ มหาปุริสวิหาเรน กิร ภนฺเต เถโร เอตรหิ พหุลํ วิหรติ มหาปุริสวิหาโร เอโส ภนฺเต ยทิทํ สุญฺญตาติ ฯ ปุพฺเพปิ เม ภุมฺมิ คิหิภูตสฺส อาจิณฺณา สุญฺญตา เตนาหํ เอตรหิปิ สุญฺญตาวิหาเรน พหุลํ วิหรามิ อปิจ มยา จิรปฺปตฺตํ อรหตฺตนฺติ ฯ [๖๔๘] อยญฺจรหิ เถรานํ ภิกฺขูนํ อนฺตรา กถา วิปฺปกตา ฯ อถายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี ๒- อนุปฺปตฺโต โหติ ฯ อถโข อายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี เยนายสฺมา สพฺพกามี เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ สพฺพกามึ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา สมฺภูโต สาณวาสี อายสฺมนฺตํ สพฺพกามึ เอตทโวจ อิเม ภนฺเต เวสาลิกา วชฺชิปุตฺตกา ภิกฺขู เวสาลิยํ ทส วตฺถูนิ ทีเปนฺติ กปฺปติ สิงฺคิโลณกปฺโป กปฺปติ ทฺวงฺคุลกปฺโป กปฺปติ คามนฺตรกปฺโป กปฺปติ อาวาสกปฺโป กปฺปติ อนุมติกปฺโป กปฺปติ อาจิณฺณกปฺโป กปฺปติ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เอโส ฯ ๒ ม. ยุ. อิโต ปรํ ตสฺมินฺติ ปาโฐ ทิสฺสติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๖.
อมถิตกปฺโป กปฺปติ ชโลคึ ปาตุํ กปฺปติ อทสกํ นิสีทนํ กปฺปติ ชาตรูปรชตนฺติ เถเรน ภนฺเต อุปชฺฌายสฺส มูเล พหุ ธมฺโม จ วินโย จ ปริยตฺโต เถรสฺส ภนฺเต ธมฺมญฺจ วินยญฺจ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส กถํ โหติ เก นุ โข ธมฺมวาทิโน ปาจีนกา วา ภิกฺขู ปาเฐยฺยกา วาติ ฯ ตยาปิ โข อาวุโส อุปชฺฌายสฺส มูเล พหุ ธมฺโม จ วินโย จ ปริยตฺโต ตุยฺหํ ปน อาวุโส ธมฺมญฺจ วินยญฺจ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส กถํ โหติ เก นุ โข ธมฺมวาทิโน ปาจีนกา วา ภิกฺขู ปาเฐยฺยกา วาติ ฯ มยฺหํ โข ภนฺเต ธมฺมญฺจ วินยญฺจ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส เอวํ โหติ อธมฺมวาทิโน ปาจีนกา ภิกฺขู ธมฺมวาทิโน ปาเฐยฺยกา ภิกฺขูติ อปิจาหํ น ตาว ทิฏฺฐึ อาวิกโรมิ อปฺเปวนาม มํ อิมสฺมึ อธิกรเณ สมฺมนฺเนยฺยาติ ฯ มยฺหํปิ โข อาวุโส ธมฺมญฺจ วินยญฺจ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส เอวํ โหติ อธมฺมวาทิโน ปาจีนกา ภิกฺขู ธมฺมวาทิโน ปาเฐยฺยกา ภิกฺขูติ อปิจาหํ น ตาว ทิฏฺฐึ อาวิกโรมิ อปฺเปวนาม มํ อิมสฺมึ อธิกรเณ สมฺมนฺเนยฺยาติ ฯ [๖๔๙] อถโข สงฺโฆ ตํ อธิกรณํ วินิจฺฉินิตุกาโม สนฺนิปติ ฯ ตสฺมึ โข ปน อธิกรเณ วินิจฺฉิยมาเน อนนฺตานิ ๑- เจว ภสฺสานิ ชายนฺติ น เจกสฺส ภาสิตสฺส อตฺโถ วิญฺญายติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต สงฺฆํ ญาเปสิ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อนคฺคานิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๗.
อมฺหากํ อิมสฺมึ อธิกรเณ วินิจฺฉิยมาเน อนนฺตานิ เจว ภสฺสานิ ชายนฺติ น เจกสฺส ภาสิตสฺส อตฺโถ วิญฺญายติ ฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิมํ อธิกรณํ อุพฺพาหิกาย วูปสเมยฺย ฯ สงฺโฆ จตฺตาโร ปาจีนเก ภิกฺขู จตฺตาโร ปาเฐยฺยเก ภิกฺขู อุจฺจินิ ปาจีนกานํ ภิกฺขูนํ อายสฺมนฺตญฺจ สพฺพกามึ อายสฺมนฺตญฺจ สาฬฺหํ อายสฺมนฺตญฺจ อุชฺชโสภิตํ อายสฺมนฺตญฺจ วาสภคามิกํ ปาเฐยฺยกานํ ภิกฺขูนํ อายสฺมนฺตญฺจ เรวตํ อายสฺมนฺตญฺจ สมฺภูตํ สาณวาสึ อายสฺมนฺตญฺจ ยสํ กากณฺฑกปุตฺตํ อายสฺมนฺตญฺจ สุมนนฺติ ๑- ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต สงฺฆํ ญาเปสิ {๖๔๙.๑} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อมฺหากํ อิมสฺมึ อธิกรเณ วินิจฺฉิยมาเน อนนฺตานิ เจว ภสฺสานิ ชายนฺติ น เจกสฺส ภาสิตสฺส อตฺโถ วิญฺญายติ ฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ จตฺตาโร ปาจีนเก ภิกฺขู จตฺตาโร ปาเฐยฺยเก ภิกฺขู สมฺมนฺเนยฺย อุพฺพาหิกาย อิมํ อธิกรณํ วูปสเมตุํ ฯ เอสา ญตฺติ ฯ {๖๔๙.๒} สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อมฺหากํ อิมสฺมึ อธิกรเณ วินิจฺฉิยมาเน อนนฺตานิ เจว ภสฺสานิ ชายนฺติ น เจกสฺส ภาสิตสฺส อตฺโถ วิญฺญายติ ฯ สงฺโฆ จตฺตาโร ปาจีนเก ภิกฺขู จตฺตาโร ปาเฐยฺยเก ภิกฺขู สมฺมนฺนติ อุพฺพาหิกาย อิมํ อธิกรณํ วูปสเมตุํ ฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ จตุนฺนํ ปาจีนกานํ [๒]- จตุนฺนํ ปาเฐยฺยกานํ ภิกฺขูนํ สมฺมติ อุพฺพาหิกาย อิมํ อธิกรณํ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ ๒ ม. ยุ. ภิกฺขูนํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๘.
วูปสเมตุํ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย ฯ {๖๔๙.๓} สมฺมตา สงฺเฆน จตฺตาโร ปาจีนกา ภิกฺขู จตฺตาโร ปาเฐยฺยกา ภิกฺขู อุพฺพาหิกาย อิมํ อธิกรณํ วูปสเมตุํ ฯ ขมติ สงฺฆสฺส ตสฺมา ตุณฺหี ฯ เอวเมตํ ธารยามีติ ฯ [๖๕๐] เตน โข ปน สมเยน อชิโต นาม ภิกฺขุ ทสวสฺโส สงฺฆสฺส ปาติโมกฺขุทฺเทสโก โหติ ฯ อถโข สงฺโฆ อายสฺมนฺตํปิ อชิตํ สมฺมนฺนติ เถรานํ ภิกฺขูนํ อาสนปญฺญาปกํ ฯ อถโข เถรานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ กตฺถ นุ โข มยํ อิมํ อธิกรณํ วูปสเมยฺยามาติ ฯ อถโข เถรานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ อยํ โข วาลิการาโม รมณีโย อปฺปสทฺโท อปฺปนิคฺโฆโส ยนฺนูน มยํ วาลิการาเม อิมํ อธิกรณํ วูปสเมยฺยามาติ ฯ อถโข เถรา ภิกฺขู วาลิการามํ อคมํสุ ตํ อธิกรณํ วินิจฺฉินิตุกามา ฯ [๖๕๑] อถโข อายสฺมา เรวโต สงฺฆํ ญาเปสิ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ อหํ อายสฺมนฺตํ สพฺพกามึ วินยํ ปุจฺเฉยฺยนฺติ ฯ อายสฺมา สพฺพกามี สงฺฆํ ญาเปสิ สุณาตุ เม อาวุโส สงฺโฆ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ อหํ เรวเตน วินยํ ปุฏฺโฐ วิสฺสชฺเชยฺยนฺติ ฯ [๖๕๒] อถโข อายสฺมา เรวโต อายสฺมนฺตํ สพฺพกามึ เอตทโวจ กปฺปติ ภนฺเต สิงฺคิโลณกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส สิงฺคิโลณกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต สิงฺคินา โลณํ ปริหริตุํ ยตฺถ อโลณิกํ ๑- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อโลณกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑๙.
ภวิสฺสติ ตตฺถ ปริภุญฺชิสฺสามีติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ สาวตฺถิยา สุตฺตวิภงฺเคติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ สนฺนิธิการกโภชเน ปาจิตฺติยนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ ปฐมํ วตฺถุํ ๑- สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ ปฐมํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๕๓] กปฺปติ ภนฺเต ทฺวงฺคุลกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส ทฺวงฺคุลกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ทฺวงฺคุลาย ฉายาย วีติวตฺตาย วิกาเล โภชนํ ภุญฺชิตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ ราชคเห สุตฺตวิภงฺเคติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ วิกาลโภชเน ปาจิตฺติยนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ ทุติยํ วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ ทุติยํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๕๔] กปฺปติ ภนฺเต คามนฺตรกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส คามนฺตรกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อิทานิ คามนฺตรํ คมิสฺสามีติ ภุตฺตาวินา ปวาริเตน อนติริตฺตํ โภชนํ ภุญฺชิตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ สาวตฺถิยา สุตฺตวิภงฺเคติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ อนติริตฺตโภชเน ปาจิตฺติยนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ ตติยํ วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ ตติยํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วตฺถุ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๒๐.
[๖๕๕] กปฺปติ ภนฺเต อาวาสกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อาวาสกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต สมฺพหุลา อาวาสา สมานสีมา นานูโปสถํ ๑- กาตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ ราชคเห อุโปสถสํยุตฺเตติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ วินยาติสาเร ทุกฺกฏนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ จตุตฺถํ วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ จตุตฺถํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๕๖] กปฺปติ ภนฺเต อนุมติกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อนุมติกปฺโปติ ฯ กปฺเปติ ภนฺเต วคฺเคน สงฺเฆน กมฺมํ กาตุํ อาคเต ภิกฺขู อนุมาเนสฺสามาติ ๒- ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ จมฺเปยฺยเก วินยวตฺถุสฺมินฺติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ วินยาติสาเร ทุกฺกฏนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ ปญฺจมํ วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ ปญฺจมํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๕๗] กปฺปติ ภนฺเต อาจิณฺณกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อาจิณฺณกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต อิทํ เม อุปชฺฌาเยน อชฺฌาจิณฺณํ อิทํ เม อาจริเยน อชฺฌาจิณฺณนฺติ อชฺฌาจริตุนฺติ ฯ อาจิณฺณกปฺโป โข อาวุโส เอกจฺโจ กปฺปติ เอกจฺโจ น กปฺปตีติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ ฉฏฺฐํ วตฺถุํ สงฺเฆน @เชิงอรรถ: ๑ ม. นานุโปสถํ ฯ ๒ ม. อนุมตึ อาเนสฺสาม ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๒๑.
วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ ฉฏฺฐํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๕๘] กปฺปติ ภนฺเต อมถิตกปฺโปติ ฯ โก โส อาวุโส อมถิตกปฺโปติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ยํ ตํ ขีรํ ขีรภาวํ วิชหิตํ อสมฺปตฺตํ ทธิภาวํ ภุตฺตาวินา ปวาริเตน อนติริตฺตํ ปาตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ สาวตฺถิยา สุตฺตวิภงฺเคติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ อนติริตฺตโภชเน ปาจิตฺติยนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ สตฺตมํ วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ สตฺตมํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๕๙] กปฺปติ ภนฺเต ชโลคึ ปาตุนฺติ ฯ กา สา อาวุโส ชโลคีติ ฯ กปฺปติ ภนฺเต ยา สา สุรา อสุตา ๑- อสมฺปตฺตา มชฺชภาวํ สา ปาตุนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ โกสมฺพิยา สุตฺตวิภงฺเคติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ สุราเมรยปาเน ปาจิตฺติยนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ อฏฺฐมํ วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ อฏฺฐมํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๖๐] กปฺปติ ภนฺเต อทสกํ นิสีทนนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ สาวตฺถิยา สุตฺตวิภงฺเคติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ เฉทนเก ปาจิตฺติยนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ นวมํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อาสุตา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๒๒.
วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปิทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ นวมํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๖๑] กปฺปติ ภนฺเต ชาตรูปรชตนฺติ ฯ นาวุโส กปฺปตีติ ฯ กตฺถ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ ฯ ราชคเห สุตฺตวิภงฺเคติ ฯ กึ อาปชฺชตีติ ฯ ชาตรูปรชตปฺปฏิคฺคหเณ ปาจิตฺติยนฺติ ฯ สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิทํ ทสมํ วตฺถุํ สงฺเฆน วินิจฺฉิตํ ฯ อิติปีทํ วตฺถุํ อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ อปคตสตฺถุสาสนํ ฯ อิทํ ทสมํ สลากํ นิกฺขิปามิ ฯ [๖๖๒] สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อิมานิ ทส วตฺถูนิ สงฺเฆน วินิจฺฉิตานิ ฯ อิติปีมานิ ทส วตฺถูนิ อุทฺธมฺมานิ อุพฺพินยานิ อปคตสตฺถุสาสนานีติ ฯ [๖๖๓] นีหตเมตํ อาวุโส อธิกรณํ สนฺตํ วูปสนฺตํ สุวูปสนฺตํ อปิจ มํ ตฺวํ อาวุโส สงฺฆมชฺเฌปิ อิมานิ ทส วตฺถูนิ ปุจฺเฉยฺยาสิ เตสํ ภิกฺขูนํ สญฺญตฺติยาติ ฯ อถโข อายสฺมา เรวโต อายสฺมนฺตํ สพฺพกามึ สงฺฆมชฺเฌปิ อิมานิ ทส วตฺถูนิ ปุจฺฉิ ฯ ปุฏฺโฐ ปุฏฺโฐ อายสฺมา สพฺพกามี วิสฺสชฺเชสิ ฯ อิมาย โข ปน วินยสงฺคีติยา สตฺต ภิกฺขุสตานิ อนูนานิ อนธิกานิ อเหสุํ ฯ ตสฺมายํ วินยสงฺคีติ สตฺตสติกาติ วุจฺจตีติ ฯ สตฺตสติกกฺขนฺธกํ นิฏฺฐิตํ ทฺวาทสมํ ฯ อิมมฺหิ ขนฺธเก วตฺถู ปญฺจวีสติ ฯ --------------------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๒๓.
ตสฺสุทฺทานํ [๖๖๔] ทส วตฺถูนิ ปูเรตฺวา กมฺมํ ทูเตน ปาวิสิ จตฺตาโร ปุน รูปญฺจ โกสมฺพิ จ ปาเฐยฺยโก มคฺโค โสเรยฺยํ สงฺกสฺสํ กณฺณกุชฺชํ อุทุมฺพรํ สหชาติ ๑- จ มชฺเฌสิ อสฺโสสิ กํ นุ โข มยํ ปตฺตนาวาย อุชฺชวิ ๒- ทูรโตปิ ๓- อุทามสฺส ทารุณํ ๔- สงฺโฆ จ เวสาลิ ๕- เมตฺตา สงฺโฆ อุพฺพาหิกาติ ฯ จุลฺลวคฺโค สมตฺโต ฯ ----------- @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. สหํชาติ ฯ ๒ ยุ. สา อุชฺชิ ฯ ๓ ม. รโหสิ อุปนามยํ ฯ ยุ. ทูรโหปิ ฯ @๔ ม. ครุ. ฯ ยุ. ทารุกํ ฯ ๕ ม. เวสาลึ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้าที่ ๓๙๘-๔๒๓. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=7&item=634&items=31&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=7&item=634&items=31&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=7&item=634&items=31&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=7&item=634&items=31&pagebreak=1&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=7&i=634 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๗ https://84000.org/tipitaka/read/?index_7 https://84000.org/tipitaka/english/?index_7
      |
|
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]