พระไตรปิฎกเล่มที่ ๘ พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๘ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ปริวาร

๓. ปัตตวรรค
๑. ปัตตสิกขาบท
             [๔๔] ถาม : พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น ผู้ทรงรู้
ทรงเห็น ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้ทรงอติเรกบาตรไว้เกิน ๑๐ วัน ณ
ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภพวกภิกษุฉัพพัคคีย์
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่พวกภิกษุฉัพพัคคีย์ทรงอติเรกบาตร
             ในปัตตสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ ๑ พระอนุบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่ง
อาบัติ ๖ สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๒ สมุฏฐาน คือ (๑) เกิดทางกายกับวาจา
มิใช่เกิดทางจิต (๒) เกิดทางกายวาจากับจิต ฯลฯ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๔๐}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์]
                                                                 ๑. กัตถปัญญัตติวาร ๔. นิสสัคคิยกัณฑ์ ๓. ปัตตวรรค
๒. อูนปัญจพันธนสิกขาบท
             [๔๕] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้มีบาตรที่มีรอยซ่อม
หย่อนกว่า ๕ แห่ง ขอบาตรใหม่ใบอื่น ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ แคว้นสักกะ
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภพวกภิกษุฉัพพัคคีย์
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่พวกภิกษุฉัพพัคคีย์มีบาตรแตกเพียงเล็กน้อยบ้าง กะเทาะ
เพียงเล็กน้อยบ้าง มีรอยขูดขีดเพียงเล็กน้อยบ้าง ก็ออกปากขอบาตรใหม่เป็น
จำนวนมาก
             ในอูนปัญจพันธนสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ
๖ สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๖ สมุฏฐาน ฯลฯ
๓. เภสัชชสิกขาบท
             [๔๖] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้รับประเคนเภสัชแล้วเก็บ
ไว้เกิน ๗ วัน ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภภิกษุหลายรูป
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่ภิกษุหลายรูปรับประเคนเภสัชแล้วเก็บไว้เกิน ๗ วัน
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๔๑}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์]
                                                                 ๑. กัตถปัญญัตติวาร ๔. นิสสัคคิยกัณฑ์ ๓. ปัตตวรรค
             ในเภสัชชสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖ สมุฏฐาน
เกิดด้วยสมุฏฐาน ๒ สมุฏฐาน เป็นกฐินสมุฏฐาน๑- ฯลฯ
๔. วัสสิกสาฏิกสิกขาบท
             [๔๗] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้แสวงหาผ้าอาบน้ำฝน
เมื่อฤดูร้อนยังเหลือเกินกว่า ๑ เดือน ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภพวกภิกษุฉัพพัคคีย์
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่พวกภิกษุฉัพพัคคีย์แสวงหาจีวรคือผ้าอาบน้ำฝน เมื่อฤดู
ร้อนยังเหลือเกินกว่า ๑ เดือน
             ในวัสสิกสาฏิกสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖
สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๖ สมุฏฐาน ฯลฯ
@เชิงอรรถ :
@๑ ทางที่เกิดของอาบัติเรียกว่า “สมุฏฐาน” มี ๖ สมุฏฐาน คือ
@๑. กาย ๒. วาจา
@๓. กายกับวาจา ๔. กายกับจิต
@๕. วาจากับจิต ๖. กายวาจากับจิต
@อาบัติทั้งหมดที่เกิดในแต่ละสมุฏฐาน แบ่งเป็น ๑๓ กลุ่ม คือ
@๑. ปฐมปาราชิกสมุฏฐาน ๒. อทินนาทานสมุฏฐาน
@๓. สัญจริตตสมุฏฐาน ๔. สมนุภาสนสมุฏฐาน
@๕. กฐินสมุฏฐาน ๖. เอฬกโลมสมุฏฐาน
@๗. ปทโสธัมมสมุฏฐาน ๘. อัทธานสมุฏฐาน
@๙. เถยยสัตถสมุฏฐาน ๑๐. ธัมมเทสนาสมุฏฐาน
@๑๑. ภูตาโรจนสมุฏฐาน ๑๒. โจริวุฏฐานาปนสมุฏฐาน
@๑๓. อนนุญญาตสมุฏฐาน
@(ดูข้อ ๒๕๘-๒๗๐, วิ.อ. ๓/๒๕๘-๒๖๗/๔๒๓-๔๓๔, กงฺขา.อ. ๑๓๖-๑๓๗) สิกขาบทนี้เป็นกฐินสมุฏฐาน
@เกิดด้วยสมุฏฐานที่ ๓ คือกายกับวาจาและสมุฏฐานที่ ๖ คือกายวาจากับจิต (กงฺขา.อ. ๑๓๖)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๔๒}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์]
                                                                 ๑. กัตถปัญญัตติวาร ๔. นิสสัคคิยกัณฑ์ ๓. ปัตตวรรค
๕. จีวรอัจฉินทนสิกขาบท
             [๔๘] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้ให้จีวรแก่ภิกษุเองแล้วโกรธ
ไม่พอใจชิงเอาคืนมา ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภท่านพระอุปนันทศากยบุตร
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่ท่านพระอุปนันทศากยบุตรให้จีวรแก่ภิกษุเองแล้วโกรธ
ไม่พอใจชิงเอาคืนมา
             ในจีวรอัจฉินทนสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖
สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๓ สมุฏฐาน ฯลฯ
๖. สุตตวิญญัตติสิกขาบท
             [๔๙] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้ออกปากขอด้ายมาเอง
แล้วใช้ช่างหูกให้ทอจีวร ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงราชคฤห์
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภพวกภิกษุฉัพพัคคีย์
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่พวกภิกษุฉัพพัคคีย์ออกปากขอด้ายมาเองแล้วใช้ช่างหูก
ให้ทอจีวร
             ในสุตตวิญญัตติสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖
สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๖ สมุฏฐาน ฯลฯ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๔๓}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์]
                                                                 ๑. กัตถปัญญัตติวาร ๔. นิสสัคคิยกัณฑ์ ๓. ปัตตวรรค
๗. มหาเปสการสิกขาบท
             [๕๐] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้ที่เขาไม่ได้ปวารณาไว้ก่อน
เข้าไปหาช่างหูกของคฤหัสถ์ผู้ไม่ใช่ญาติแล้วกำหนดชนิดจีวร ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภท่านพระอุปนันทศากยบุตร
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่ท่านพระอุปนันทศากยบุตรที่เขาไม่ได้ปวารณาไว้ก่อน
เข้าไปหาช่างหูกของคฤหัสถ์ผู้ไม่ใช่ญาติแล้วกำหนดชนิดจีวร
             ในมหาเปสการสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖
สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๖ สมุฏฐาน ฯลฯ
๘. อัจเจกจีวรสิกขาบท
             [๕๑] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้รับอัจเจกจีวรแล้วเก็บไว้
เกินสมัยจีวรกาล ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภภิกษุหลายรูป
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่ภิกษุหลายรูปรับอัจเจกจีวรแล้วเก็บไว้เกินสมัยจีวรกาล
             ในอัจเจกจีวรสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖
สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๒ สมุฏฐาน เป็นกฐินสมุฏฐาน ฯลฯ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๔๔}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์]
                                                                 ๑. กัตถปัญญัตติวาร ๔. นิสสัคคิยกัณฑ์ ๓. ปัตตวรรค
๙. สาสังกสิกขาบท
             [๕๒] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้เก็บไตรจีวรผืนใดผืนหนึ่ง
ไว้ในละแวกบ้าน แล้วอยู่ปราศเกิน ๖ คืน ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภภิกษุหลายรูป
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่ภิกษุหลายรูปเก็บไตรจีวรผืนใดผืนหนึ่งไว้ในละแวกบ้าน แล้ว
อยู่ปราศเกิน ๖ คืน
             ในสาสังกสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖
สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๒ สมุฏฐาน เป็นกฐินสมุฏฐาน ฯลฯ
๑๐. ปริณตสิกขาบท
             [๕๓] ถาม : ทรงบัญญัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้รู้อยู่ น้อมลาภที่เขาน้อม
ไว้เป็นของจะถวายสงฆ์มาเพื่อตน ณ ที่ไหน
             ตอบ : ทรงบัญญัติ ณ กรุงสาวัตถี
             ถาม : ทรงปรารภใคร
             ตอบ : ทรงปรารภพวกภิกษุฉัพพัคคีย์
             ถาม : เพราะเรื่องอะไร
             ตอบ : เพราะเรื่องที่พวกภิกษุฉัพพัคคีย์รู้อยู่น้อมลาภที่เขาน้อมไว้เป็นของจะ
ถวายสงฆ์มาเพื่อตน
             ในปริณตสิกขาบทนั้น มี ๑ พระบัญญัติ บรรดาสมุฏฐานแห่งอาบัติ ๖
สมุฏฐาน เกิดด้วยสมุฏฐาน ๓ สมุฏฐาน ฯลฯ
ปัตตวรรคที่ ๓ จบ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๔๕}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์]
                                                                 ๑. กัตถปัญญัตติวาร ๕. ปาจิตติยกัณฑ์ ๑. มุสาวาทวรรค
รวมสิกขาบทที่มีในปัตตวรรค
             ๑. ปัตตสิกขาบท ว่าด้วยบาตร
             ๒. อูนปัญจพันธนสิกขาบท ว่าด้วยบาตรมีรอยซ่อมหย่อนกว่า ๕ แห่ง
             ๓. เภสัชชสิกขาบท ว่าด้วยเภสัช
             ๔. วัสสิกสาฏิกสิกขาบท ว่าด้วยผ้าอาบน้ำฝน
             ๕. จีวรอัจฉินทนสิกขาบท ว่าด้วยการให้จีวรแล้วชิงเอาคืน
             ๖. สุตตวิญญัตติสิกขาบท ว่าด้วยการออกปากขอด้าย
             ๗. มหาเปสการสิกขาบท ว่าด้วยการสั่งช่างหูกทอจีวร
             ๘. อัจเจกจีวรสิกขาบท ว่าด้วยอัจเจกจีวร
             ๙. สาสังกสิกขาบท ว่าด้วยเสนาสนะป่าที่น่าหวาดระแวง
             ๑๐. ปริณตสิกขาบท ว่าด้วยการน้อมลาภ
นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ๓๐ สิกขาบท จบ

                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๘ หน้าที่ ๔๐-๔๖.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=8&siri=6
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2]. 
                  อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=8&A=701&Z=801
                  ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=8&i=49
             พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=8&item=49&items=11
             The Pali Tipitaka in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=8&item=49&items=11
                  สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๘
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu8
             อ่านเทียบฉบับแปลอังกฤษ Compare with English Translation :-
https://suttacentral.net/pli-tv-pvr1.1/en/brahmali#pli-tv-pvr1.1:104.0
https://suttacentral.net/pli-tv-pvr1.1/en/horner-brahmali#BD.6.20