บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ | |
| |
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๐ สุตฺต. ขุ. ชาตกํ (๒): ปญฺญาส-มหานิปาตชาตกํ
๘ มหานารทกสฺสปชาตกํ [๘๓๔] |๘๓๔.๑| อหุ ราชา วิเทหานํ องฺคติ นาม ขตฺติโย ปหุตโยคฺโค ธนิมา อนนฺตพลโปริโส ฯ |๘๓๔.๒| โส จ ปณฺณรเส ๒- รตฺตึ ปุริเม ยาเม อนาคเต จาตุมาสา โกมุทิยา อมจฺเจ สนฺนิปาตยิ ฯ |๘๓๔.๓| ปณฺฑิเต สุตสมฺปนฺเน มิตปุพฺเพ วิจกฺขเณ วิชยญฺจ สุนามญฺจ เสนาปตึ อลาตกํ ฯ |๘๓๔.๔| ตมนุปุจฺฉิ เวเทโห ปจฺเจกํ พฺรูถ สํ รุจึ จาตุมาสา โกมุทชฺช ชุณฺหํ พฺยปหตํ ตมํ กายชฺช รติยา รตฺตึ วิหเรมุ อิมํ อุตุํ ฯ [๘๓๕] |๘๓๕.๑| ตโต เสนาปติ รญฺโญ อลาโต เอตทพฺรวิ หฏฺฐํ โยคฺคํ พลํ สพฺพํ เสนํ สนฺนาหยามเส ฯ |๘๓๕.๒| นิยฺยาม เทว ยุทฺธาย อนนฺตพลโปริสา เย เต วสํ น อายนฺติ วสํ อุปนียามเส ๓- ฯ เอสา มยฺหํ สกา ทิฏฺฐิ อชิตํ โอชิยามเส ๔- รมสฺสุ เทว ยุทฺธาย เอตํ จิตฺตมตํ มม @เชิงอรรถ: ๑ ม. นนฺทึ ปเวสิ นครํ ฯ ๒ ม. ปนฺนรสึ ฯ ๓ ม. อุปนยามเส ฯ @๔ ม. โอชินามเส ฯ [๘๓๖] |๘๓๖.๑| อลาตสฺส วโจ สุตฺวา สุนาโม เอตทพฺรวิ สพฺเพ ตุยฺหํ มหาราช อมิตฺตา วสมาคตา ฯ |๘๓๖.๒| นิกฺขิตฺตสตฺถา ปจฺจตฺตา ๑- นิวาตมนุวตฺตเร อุตฺตโม อุสฺสโว อชฺช น ยุทฺธํ มม รุจฺจติ ฯ |๘๓๖.๓| อนฺนปานญฺจ ขชฺชญฺจ ขิปฺปํ อภิหรนฺตุ เต รมสฺสุ เทว กาเมหิ นจฺจคีเตสุ วาทิเต ๒- ฯ [๘๓๗] |๘๓๗.๑| สุนามสฺส วโจ สุตฺวา วิชโย เอตทพฺรวิ สพฺเพ กามา มหาราช นิจฺจํ ตว อุปฏฺฐิตา ฯ |๘๓๗.๒| น เหเต ทุลฺลภา เทว ตว กาเมหิ โมทิตุํ สทาปิ กามา ลพฺภนฺติ ๓- เนตํ จิตฺตมตํ มม ฯ |๘๓๗.๓| สมณํ พฺราหฺมณํ วาปิ อุปาเสมุ พหุสฺสุตํ โย นชฺช วินเย กงฺขํ อตฺถธมฺมวิทู อิเส ฯ [๘๓๘] |๘๓๘.๑| วิชยสฺส วโจ สุตฺวา ราชา องฺคติมพฺรวิ ยถา วิชโย ภณติ มยฺหํ เปตํว รุจฺจติ ฯ |๘๓๘.๒| สมณํ พฺราหฺมณํ วาปิ อุปาเสมุ พหุสฺสุตํ โย นชฺช วินเย กงฺขํ อตฺถธมฺมวิทู อิเส ฯ |๘๓๘.๓| สพฺเพว สนฺตา กโรถ มตึ กํ อุปาเสมุ ปณฺฑิตํ โย ๔- นชฺช วินเย กงฺขํ อตฺถธมฺมวิทู อิเส ฯ [๘๓๙] |๘๓๙.๑| เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา อลาโต เอตทพฺรวิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปจฺจตฺถา ฯ ๒ ม. นจฺจคีเต สุวาทิเต ฯ ๓ ม. สุลภา ฯ ๔ สี ยุ. โก ฯ อตฺถายํ มิคทายสฺมึ อเจโล ธีรสมฺมโต ฯ |๘๓๙.๒| คุโณ กสฺสปโคตฺตายํ สุโต จิตฺรกถี คณี ตํ เทว ปยิรุปาเสมุ โส โน กงฺขํ วิเนสฺสติ ฯ [๘๔๐] อลาตสฺส วโจ สุตฺวา ราชา โจเทสิ สารถึ มิคทายํ คมิสฺสาม ยุตฺตํ ยานํ อิธานย ฯ [๘๔๑] |๘๔๑.๑| ตสฺส ยานํ อโยเชสุํ ทนฺตํ รูปิยปกฺขรํ ฯ สุกฺกมฏฺฐปริวารํ ปณฺฑรํ โทสินา มุขํ ฯ |๘๔๑.๒| ตตฺราสุํ กุมุทายุตฺตา จตฺตาโร สินฺธวา หยา อนิลูปมสมุปฺปาตา สุทนฺตา สุวณฺณมาลิโน ฯ |๘๔๑.๓| เสตจฺฉตฺตํ เสตรโถ เสตสฺสา เสตวีชนี เวเทโห สหมจฺเจหิ นียํ จนฺโทว โสภติ ฯ |๘๔๑.๔| ตมนุยายึสุ พหโว อินฺทิขคฺคธรา ๑- พลี อสฺสปิฏฺฐิคตา วีรา นรา นรวราธิปํ ฯ |๘๔๑.๕| โส มุหุตฺตํว ยายิตฺวา ยานา โอรุยฺห ขตฺติโย เวเทโห สหมจฺเจหิ ปตฺติ คุณมุปาคมิ ฯ |๘๔๑.๖| เยปิ ตตฺถ ตทา อาสุํ พฺราหฺมณิพฺภา สมาคตา น เต อปนยิ ราชา อกตํ ภูมิมาคเต ฯ [๘๔๒] |๘๔๒.๑| ตโต โส มุทุกา ภิสิยา มุทุจิตฺตกสนฺถเต มุทุปจฺจตฺถเต ราชา เอกมนฺตํ อุปาวิสิ ฯ |๘๔๒.๒| นิสชฺช ราชา สมฺโมทิ กถํ สาราณิยํ ตโต @เชิงอรรถ: ๑ สี. อินฺทขคฺคธรา ฯ ยุ. อิฏฺฐิขคฺคธรา ฯ กจฺจิ ยาปนียํ ภนฺเต วาตานมวิยตฺตตา ฯ |๘๔๒.๓| กจฺจิ อกสิรา วุตฺติ ลภสิ ปิณฺฑิยาปนํ ๑- อปฺปาพาโธ ๒- จสิ กจฺจิ จกฺขุ น ปริหายติ ฯ [๘๔๓] |๘๔๓.๑| ตํ คุโณ ปฏิสมฺโมทิ เวเทหํ วินเย รตํ ยาปนียํ มหาราช สพฺพเมตํ ตทูภยํ ฯ |๘๔๓.๒| กจฺจิ ตุยฺหํปิ เวเทห ปจฺจนฺตา น พลียเร กจฺจิ อโรคํ โยคฺคนฺเต กจฺจิ วหติ วาหนํ กจฺจิ เต พฺยาธิโย นตฺถิ สรีรสฺสุปตาปิยา ๓- ฯ [๘๔๔] |๘๔๔.๑| ปฏิสมฺโมทิโต ราชา ตโต ปุจฺฉิ อนนฺตรา อตฺถํ ธมฺมญฺจ ญายญฺจ ธมฺมกาโม รเถสโภ ฯ |๘๔๔.๒| กถํ ธมฺมญฺจเร มจฺโจ มาตาปิตูสุ กสฺสป กถญฺจเร อาจริเย ปุตฺตทาเร กถญฺจเร ฯ |๘๔๔.๓| กถญฺจเรยฺย วุฑฺเฒสุ กถํ สมณพฺราหฺมเณ กถญฺจ พลกายสฺมึ กถํ ชนปเท จเร ฯ |๘๔๔.๔| กถํ ธมฺมญฺจริตฺวาน เปจฺจ ๔- คจฺฉนฺติ สุคฺคตึ กถญฺเจเก อธมฺมฏฺฐา ปตนฺติ นิรยํ อโธ ฯ [๘๔๕] |๘๔๕.๑| เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา กสฺสโป เอตทพฺรวิ สุโณหิ เม มหาราช สจฺจํ อวิตถํ ปทํ ฯ |๘๔๕.๒| นตฺถิ ธมฺมจริตสฺส ผลํ กลฺยาณปาปกํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปิณฺฑยาปนํ ฯ ๒ ม. อปาพาโธ ฯ ๓ สี. ยุ. สรีรสฺสุปตาปิกา ฯ @๔ ม. มจฺจา ฯ นตฺถิ เทว ปรโลโก ๑- โก ตโต หิ อิธาคโต ฯ |๘๔๕.๓| นตฺถิ เทว ปิตโร วา กุโต มาตา กุโต ปิตา นตฺถิ อาจริโย นาม อทนฺตํ โก ทเมสฺสติ ฯ |๘๔๕.๔| สมตุลฺยานิ ภูตานิ นตฺถิ เชฏฺฐาปจายิกา นตฺถิ พลํ วิริยํ วา กุโต อุฏฺฐานโปริโส ๒- ฯ |๘๔๕.๕| นิยตานิ หิ ภูตานิ ยถา โคฏวิโส ตถา ลทฺเธยฺยํ ลภเต มจฺโจ ตตฺถ ทานผลํ กุโต ฯ |๘๔๕.๖| นตฺถิ ทานผลํ เทว อวโส เทววีริโย พาเลหิ ทานํ ปญฺญตฺตํ ปณฺฑิเตหิ ปฏิจฺฉิตํ อวสา เทนฺติ ธีรานํ พาลา ปณฺฑิตมานิโน ฯ [๘๔๖] |๘๔๖.๑| สตฺติเม สสฺสตา กายา อจฺเฉชฺชา อวิโกปิโน เตโช ปฐวี อาโป จ วาโย สุขทุกฺขญฺจิเม ฯ |๘๔๖.๒| ชีเว จ สตฺติเม กายา เยสํ เฉตฺตา น วิชฺชติ นตฺถิ หนฺตา ว เฉตฺตา วา หญฺญเร วาปิ โกจินํ ๓- ฯ |๘๔๖.๓| อนฺตเรเยว ๔- กายานํ สตฺถานิ วีติวตฺตเร โย จายํ ๕- สิรมาทาย ปเรสํ นิสิตาสินา น โส ฉินฺทติ เต กาเย ตตฺถ ปาปผลํ กุโต ฯ |๘๔๖.๔| จุลฺลาสีติมหากปฺเป สพฺเพ สุชฺฌนฺติ สํสรํ อนาคเต ตมฺหิ กาเล สญฺญโตปิ น สุชฺฌติ ฯ |๘๔๖.๕| จริตฺวาปิ พหุํ ภทฺรํ เนว สุชฺฌนฺติ นาคเต @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปโร โลโก ฯ ๒ ม. -โปริสํ ฯ ๓ ม. หญฺเญ เยวาปิ โกจิ นํ ฯ @๔ ม. อนฺตเรเนว ฯ ๕ ม. จาปิ ฯ ปาปญฺเจปิ พหุํ กตฺวา ตํ ขณํ นาติวตฺตเร ฯ |๘๔๖.๖| อนุปุพฺเพน โน สุทฺธิ กปฺปานํ จุลฺลาสีติยา นิยตึ นาติวตฺตาม เวลนฺตมิว สาคโร ฯ [๘๔๗] |๘๔๗.๑| กสฺสปสฺส วโจ สุตฺวา อลาโต เอตทพฺรวิ ยถา ภทนฺโต ภณติ มยฺหเมตํว รุจฺจติ ฯ |๘๔๗.๒| อหํปิ ปุริมํ ชาตึ สเร สํสริตตฺตโน ปิงฺคโล นามหํ อาสึ ลุทฺโท โคฆาตโก ปุเร ฯ |๘๔๗.๓| พาราณสิยํ ผีตายํ พหุํ ปาปํ กตํ มยา พหู มยา หตา ปาณา มหึสา สูกรา อชา ฯ |๘๔๗.๔| ตโต จุตาหํ อิธ ชาโต อิทฺเธ เสนาปติกุเล นตฺถิ นูน ผลํ ปาเป ๑- โยหํ ๒- น นิรยํ คโต ฯ [๘๔๘] |๘๔๘.๑| อเถตฺถ วีชโก นาม ทาโส อาสิ ปฏชฺชรี ๓- ฯ อุโปสถํ อุปวสนฺโต คุณสนฺติกุปาคมิ ฯ |๘๔๘.๒| กสฺสปสฺส วโจ สุตฺวา อลาตสฺส จ ภาสิตํ ปสฺสสนฺโต มุหุํ อุณฺหํ รุทํ อสฺสูนิ วตฺตยิ ฯ [๘๔๙] ตมนุปุจฺฉิ เวเทโห กิมตฺถํ สมฺม โรทสิ กินฺเต สุตํ วา ทิฏฺฐํ วา กึ มํ เวเทสิ เวทนํ ฯ [๘๕๐] |๘๕๐.๑| เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา วีชโก เอตทพฺรวิ นตฺถิ เม เวทนา ทุกฺขา มหาราช สุโณหิ เม ฯ |๘๕๐.๒| อหํปิ ปุริมํ ชาตึ สรามิ สุขมตฺตโน @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปาปํ ฯ ๒ สี. ยุ. โสหํ ฯ ๓ ม. ปฏจฺจรี ฯ สาเกตาหํ ปุเร อาสึ ภาวเสฏฺฐี คุเณ รโต ฯ |๘๕๐.๓| สมฺมโต พฺราหฺมณิพฺภานํ สํวิภาครโต สุจิ น จาปิ ปาปกํ กมฺมํ สรามิ กตมตฺตโน ฯ |๘๕๐.๔| ตโต จุตาหํ เวเทห อิธ ชาโต ทุริตฺถิยา คพฺภมฺหิ กุมฺภทาสิยา ยโต ชาโต สุทุคฺคโต ฯ |๘๕๐.๕| เอวมฺปิ ทุคฺคโต สนฺโต สมจริยมธิฏฺฐิโต อุปฑฺฒภาคํ ภตฺตสฺส ททามิ โย เม อิจฺฉติ ฯ |๘๕๐.๖| จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ สทา อุปวสามหํ น จาปิ ปาเณ หึสามิ เถยฺยญฺจาปิ วิวชฺชยึ ฯ |๘๕๐.๗| สพฺพเมว หิ นูเนตํ สุจิณฺณํ ภวติ นิปฺผลํ นิรตฺถํ มญฺญิทํ สีลํ อลาโต ภาสตี ยถา ฯ |๘๕๐.๘| กลิเมว นูน คณฺหามิ อสิปฺโป ธุตฺตโก ยถา กฏํ อลาโต คณฺหาติ กิตโว สิกฺขิโต ยถา ฯ |๘๕๐.๙| ทฺวารํ นปฺปฏิปสฺสามิ เยน คจฺฉามิ สุคฺคตึ ตสฺมา ราช ปโรทามิ สุตฺวา กสฺสปภาสิตํ ฯ [๘๕๑] |๘๕๑.๑| วีชกสฺส วโจ สุตฺวา ราชา องฺคติมพฺรวิ นตฺถิ ทฺวารํ สุคติยา นิยตํ ๑- กงฺข วีชก ฯ |๘๕๑.๒| สุขํ วา ยทิ วา ทุกฺขํ นิยตํ ๒- กิร ลพฺภติ สํสารสุทฺธิ สพฺเพสํ มา ตุริโต ๓- อนาคเต ฯ |๘๕๑.๓| อหมฺปิ ปุพฺเพ กลฺยาโณ พฺราหฺมณิพฺเภสุ ปาวโฏ ๔- @เชิงอรรถ: ๑ ม. นิยตึ ฯ ๒ ม. นิยติยา ฯ ๓ ม. ตุริตฺโถ ฯ ๔ ม. พฺยาวโฏ ฯ โวหารมนุสาสนฺโต รติหีโน ตทนฺตรา ฯ [๘๕๒] ปุนปิ ภนฺเต ทกฺเขมุ สงฺคติ เจ ภวิสฺสติ ฯ อิทํ วตฺวาน เวเทโห ปจฺจคา สนฺนิเวสนํ ฯ [๘๕๓] |๘๕๓.๑| ตโต รตฺยา วิวสเน อุปฏฺฐานมฺปิ องฺคติ อมจฺเจ สนฺนิปาเตตฺวา อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ |๘๕๓.๒| จนฺทเก เม วิมานสฺมึ สทา กาเม วิเธนฺตุ เม มา มุปคจฺฉุํ ๑- อตฺเถสุ คุยฺหปฺปกาสิเยสุ จ ฯ |๘๕๓.๓| วิชโย จ สุนาโม จ เสนาปติ อลาตโก เอเต อตฺเถ นิสีทนฺตุ โวหารกุสลา ตโย ฯ |๘๕๓.๔| อิทํ วตฺวาน เวเทโห กาเมว พหุ มญฺญถ น จาปิ พฺราหฺมณิพฺเภสุ อตฺเถ กิสฺมิญฺจิ ปาวโฏ ๒- ฯ [๘๕๔] |๘๕๔.๑| ตโต เทฺวสตฺตรตฺตสฺส เวเทหสฺสตฺรชา ปิยา ราชกญฺญา รุจา ๓- นาม ธาติมาตรมพฺรวิ ฯ |๘๕๔.๒| อลงฺกโรถ มํ อมฺม สขิโย จ อลงฺกโรนฺตุ เม สุเว ปณฺณรโส ทิโพฺย คจฺฉํ ปิตุสฺส สนฺติเก ๔- ฯ |๘๕๔.๓| ตสฺสา มาลฺยํ อภิหรึสุ จนฺทนญฺจ มหารหํ มณิสงฺขมุตฺตารตนํ นานารตฺเต จ อมฺพเร ฯ |๘๕๔.๔| ตญฺจ โสวณฺณมเย ปีเฐ นิสินฺนํ พหุกิตฺถิโย ปริกีริย อโสภึสุ ๕- รุจํ รุจิรวณฺณินึ ฯ [๘๕๕] |๘๕๕.๑| สา จ สขีมชฺฌคตา สพฺพาภรณภูสิตา @เชิงอรรถ: ๑ ม. มา อุปคจฺฉ ฯ ๒ ม. พฺยาวโฏ ฯ ๓ สี. ยุ. รุชา ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ @๔ ม. อิสฺสรสนฺติเก ฯ ๕ ปโสภึสุ ฯ สเตริตา ๑- อพฺภมิว จนฺทกํ ปาวิสี รุจา ฯ |๘๕๕.๒| อุปสงฺกมิตฺวา เวเทหํ วนฺทิตฺวา วินเย รตํ สุวณฺณขจิเต ๒- ปีเฐ เอกมนฺตํ อุปาวิสิ ฯ [๘๕๖] |๘๕๖.๑| ตญฺจ ทิสฺวาน เวเทโห อจฺฉรานํว สงฺคมํ รุจํ สขิมชฺฌคตํ อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ |๘๕๖.๒| กจฺจิ รมสิ ปาสาเท อนฺโต โปกฺขรณึ ปติ กจฺจิ พหุวิธํ ขชฺชํ สทา อภิหรนฺติ เต ฯ |๘๕๖.๓| กจฺจิ พหุวิธํ มาลฺยํ โอจินิตฺวา กุมาริโย ฆรเก กโรถ ปจฺเจกํ ขิฑฺฑา รติรตา อหุ ๓- ฯ |๘๕๖.๔| เกน วา วิกลํ ตุยฺหํ กึ ขิปฺปํ อาหรนฺตุ เต มโน กรสฺสุ กุฏฺฏมุขี ๔- อปิ จนฺทสมํ ๕- หิ เต ฯ [๘๕๗] |๘๕๗.๑| เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา รุจา ปิตรมพฺรวิ สพฺพเมตํ มหาราช ลพฺภติสฺสรสนฺติเก ฯ |๘๕๗.๒| สุเว ปณฺณรโส ทิโพฺย สหสฺสํ อาหรนฺตุ เม ยถา ทินฺนญฺจ ทสฺสามิ ทานํ สพฺพวณีสฺวหํ ฯ [๘๕๘] |๘๕๘.๑| รุจาย วจนํ สุตฺวา ราชา องฺคติมพฺรวิ พหุํ วินาสิตํ วิตฺตํ นิรตฺถํ อผลํ ตยา ฯ |๘๕๘.๒| อุโปสเถ วสํ นิจฺจํ อนฺนปานํ น ภุญฺชสิ นิยเตตํ อภุตฺตพฺพํ นตฺถิ ปุญฺญํ อภุญฺชโต |๘๕๘.๓| วิชโกปิ หิ สุตฺวาน ตทา กสฺสปภาสิตํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สเตรตา ฯ ๒ สี. ยุ. สุวณฺณวิกเต ฯ ๓ ม. มุหุํ ฯ ๔ ม. กุฑฺฑมุขี ฯ @๕ ม. จนฺทสมมฺหิปิ ฯ ปสฺสสนฺโต มุหุํ อุณฺหํ รุทํ อสฺสูนิ วตฺตยิ ฯ |๘๕๘.๔| ยาว รุเจ ชีวมานา ๑- มา ภตฺตมปนามยิ นตฺถิ ภทฺเท ปโร โลโก กึ นิรตฺถํ วิหญฺญสิ ฯ [๘๕๙] |๘๕๙.๑| เวเทหสฺส วโจ สุตฺวา รุจา รุจิรวณฺณินี ชานํ ปุพฺพาปรํ ธมฺมํ ปิตรํ เอตทพฺรวิ ฯ |๘๕๙.๒| สุตเมว ปุเร อาสิ ปจฺจกฺขํ ๒- ทิฏฺฐมิทํ มยา พาลูปเสวี โย โหติ พาโลว สมปชฺชถ ฯ |๘๕๙.๓| มุโฬฺห หิ มุฬฺหมาคมฺม ภิยฺโย โมหํ นิคจฺฉติ ปฏิรูปํ อลาเตน วีชเกน จ มุยฺหิตุํ ฯ [๘๖๐] |๘๖๐.๑| ตฺวญฺจ เทวาสิ สปฺปญฺโญ ธีโร อตฺถสฺส โกวิโท กถํ พาเลหิ สทิโส หีนทิฏฺฐิมุปาคมิ ฯ |๘๖๐.๒| สเจ หิ สํสารปเถน สุชฺฌติ นิรตฺถิยา ปพฺพชฺชา คุณสฺส กีโฏว อคฺคึ ชลิตํ อปาปตํ อาปชฺชติ โมหมุโฬฺห ๓- นคฺคภาวํ ฯ |๘๖๐.๓| สํสารสุทฺธีติ ปุเร นิวิฏฺฐา กมฺมํ วิทูเสนฺติ พหู อชานํ ปุพฺเพ กลิ ทุคฺคหิโตว อตฺโถ ๔- ทุมฺโมจโย พลิสา อมฺพุโชว ฯ [๘๖๑] |๘๖๑.๑| อุปมนฺเต กริสฺสามิ มหาราช ตวตฺถิยา @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. ชีวสิโน ฯ ๒ ม. สกฺขิ ฯ ๓ สี. ยุ. โมมุโห ฯ ๔ กลี ทุคฺคหิตา @วนตฺถาติปิ ฯ อุปมายปิเธกจฺเจ อตฺถํ ชานนฺติ ปณฺฑิตา ฯ |๘๖๑.๒| วาณิชานํ ยถา นาวา อปฺปมาณภารา ครุ อติภารํ สมาทาย อณฺณเว อวสีทติ ฯ |๘๖๑.๓| เอวเมว นโร ปาปํ โถกํ โถกมฺปิ อาจินํ อติภารํ สมาทาย นิรเย อวสีทติ ฯ |๘๖๑.๔| น ตาว ภาโร ปริปูโร อลาตสฺส มหีปติ อาจินาติ จ ตํ ปาปํ เยน คจฺฉติ ทุคฺคตึ ฯ |๘๖๑.๕| ปุพฺเพวสฺส กตํ ปุญฺญํ อลาตสฺส มหีปติ ตสฺเสว เทว นิสฺสนฺโท ยญฺเจโส ลภเต สุขํ ฯ |๘๖๑.๖| ขียเตวสฺส ตํ ปุญฺญํ ตถาหิ อคุเณ รโต อุชุมคฺคํ อวหาย กุมฺมคฺคํ อนุธาวติ ฯ |๘๖๑.๗| ตุลา ยถา ปคฺคหิตา โอหิเต ตุลมณฺฑเล อุนฺนเมติ ตุลาสีสํ ภาเร โอโรปิเต สติ ฯ |๘๖๑.๘| เอวเมว นโร ปุญฺญํ โถกํ โถกมฺปิ อาจินํ สคฺคาติมาโน ทาโสว วีชโก สาตเว รโต ฯ |๘๖๑.๙| ยมชฺช วีชโก ทาโส ทุกฺขํ ปสฺสติ อตฺตนิ ปุพฺเพวสฺส กตํ ปาปํ ตเมโส ปฏิเสวติ ฯ |๘๖๑.๑๐| ขียเตวสฺส ตํ ปาปํ ตถาหิ วินเย รโต กสฺสปญฺจ สมาปชฺช มาเหวุปฺปถมาคมา ฯ [๘๖๒] |๘๖๒.๑| ยํ ยํ หิ ราช ภชติ สนฺตํ วา ยทิวา อสํ สีลวนฺตํ วิสีลํ วา วสํ ตสฺเสว คจฺฉติ ฯ |๘๖๒.๒| ยาทิสํ กุรุเต มิตฺตํ ยาทิสญฺจูปเสวติ โสปิ ตาทิสโก โหติ สหวาโส หิ ตาทิโส ฯ |๘๖๒.๓| เสวมาโน เสวมานํ สํผุฏฺโฐ สํผุสํ ปรํ สโร ทุฏฺโฐ กลาปํว อลิตฺตมุปลิมฺปติ อุปเลปภยา ธีโร เนว ปาปสขา สิยา ฯ |๘๖๒.๔| ปูติมจฺฉํ กุสคฺเคน โย นโร อุปนยฺหติ กุสาปิ ปูตี วายนฺติ เอวํ พาลูปเสวนา ฯ |๘๖๒.๕| ตครญฺจ ปลาเสน โย นโร อุปนยฺหติ ปตฺตาปิ สุรภี วายนฺติ เอวํ ธีรูปเสวนา ฯ |๘๖๒.๖| ตสฺมา ปตฺตปุฏสฺเสว ญตฺวา สมฺปากมตฺตโน อสนฺเต นูปเสเวยฺย สนฺเต เสเวยฺย ปณฺฑิโต อสนฺโต นิรยํ เนนฺติ สนฺโต ปาเปนฺติ สุคตึ ฯ [๘๖๓] |๘๖๓.๑| อหมฺปิ ชาติโย สตฺต สเร สํสริตตฺตโน อนาคเตปิ สตฺเตว ยา คมิสฺสํ อิโต จุตา ฯ |๘๖๓.๒| ยา เม สา สตฺตมี ชาติ อหุ ปุพฺเพ ชนาธิป กมฺมารปุตฺโต มคเธสุ อหุ ราชคเห ปุเร ฯ |๘๖๓.๓| ปาปํ สหายมาคมฺม พหุ ปาปํ กตํ มยา ปรทารสฺส เหเฐนฺตา จริมฺหา อมรา วิย ฯ |๘๖๓.๔| ตํ กมฺมํ นิหิตํ อฏฺฐา ภสฺมาจฺฉนฺโนว ปาวโก อถ อญฺเญหิ กมฺเมหิ อชายึ วํสภูมิยํ ฯ |๘๖๓.๕| โกสมฺพิยํ เสฏฺฐิกุเล อิทฺเธ ผีเต มหทฺธเน เอกปุตฺโต มหาราช นิจฺจํ สกฺกตปูชิโต ฯ |๘๖๓.๖| ตตฺถ มิตฺตํ อเสวิสฺสํ สหายํ สาตเว รตํ ปณฺฑิตํ สุตสมฺปนฺนํ โส มํ อตฺเถ นิเวสยิ ฯ |๘๖๓.๗| จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ พหุํ รตฺติมุปาวิสึ ตํ กมฺมํ นิหิตํ อฏฺฐา นิธีว อุทกนฺติเก ฯ |๘๖๓.๘| อถ ปาปานํ กมฺมานํ ยเมตํ มคเธ กตํ ผลํ ปริยาคตํ ๑- ปจฺฉา ภุตฺวา ทุฏฺฐวิสํ ยถา ฯ |๘๖๓.๙| ตโต จุตาหํ เวเทห โรรุเว นิรเย จิรํ สกมฺมุนา อปจิสฺสํ ตํ สรํ น สุขํ ลเภ ฯ |๘๖๓.๑๐| พหุวสฺสคเณ ตตฺถ เขปยิตฺวา พหุํ ทุกฺขํ ภินฺนาคเต ๒- อหุ ราช ฉกโล ๓- อุทฺธตปฺผโล ฯ [๘๖๔] |๘๖๔.๑| สาตปุตฺตา มยา วุฬฺหา ปิฏฺฐิยา จ รเถน จ ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท ปรทารคมนสฺส เม ฯ |๘๖๔.๒| ตโต จุตาหํ เวเทห กปิ อาสึ พฺรหาวเน นิลุญฺจิตผโลเยว ยูถเปน ปคพฺภินา ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท ปรทารคมนสฺส เม ฯ |๘๖๔.๓| ตโต จุตาหํ เวเทห ทสนฺเนสุ ปสุ อหุํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปริยาค มํ ฯ ๒ สี. ยุ. เภณฺณากเต ฯ ๓ ม. ฉคโล ฯ นิลุญฺจิโต ชโว ภโทฺร โยคฺคํ วุฬฺหํ จิรํ มยา ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท ปรทารคมนสฺส เม ฯ |๘๖๔.๔| ตโต จุตาหํ เวเทห วชฺชีสุ กุลมาคมา เนวิตฺถี น ปุมา อาสึ มนุสฺสตฺเต สุทุลฺลเภ ตสฺส กมฺมสฺส นิสฺสนฺโท ปรทารคมนสฺส เม ฯ |๘๖๔.๕| ตโต จุตาหํ เวเทห อชายึ นนฺทเน วเน ภวเน ตาวตึสาหํ อจฺฉรา กามวณฺณินี ฯ |๘๖๔.๖| วิจิตฺรวตฺถาภรณา อามุตฺตมณิกุณฺฑลา กุสลา นจฺจคีตสฺส สกฺกสฺส ปริจาริกา ฯ |๘๖๔.๗| ตตฺถ ฐิตาหํ เวเทห สรามิ ชาติโย อิมา อนาคเตปิ สตฺเตว ยา คมิสฺสํ อิโต จุตา ฯ |๘๖๔.๘| ปริยาคตนฺตํ กุสลํ ยํ เม โกสมฺพิยํ กตํ เทเว เจว มนุสฺเส จ สนฺธาวิสฺสํ อิโต จุตา ฯ |๘๖๔.๙| สตฺต ชจฺจา ๑- มหาราช นิจฺจํ สกฺกตปูชิตา อิตฺถีภาวา ๒- น มุจฺจิสฺสํ ฉฏฺฐาว คติโย ๓- อิมา ฯ |๘๖๔.๑๐| สตฺตมี จ คติ เทว เทวปุตฺโต มหิทฺธิโก ปุมา เทโว ภวิสฺสามิ เทวกายสฺมิมุตฺตโม ฯ |๘๖๔.๑๑| อชฺชาปิ สนฺตานมยํ มาลํ คนฺเถนฺติ นนฺทเน เทวปุตฺโต ชโว นาม โย เม มาลํ ปฏิจฺฉติ ฯ |๘๖๔.๑๒| มุหุตฺโต วิย โส ทิโพฺย อิธ วสฺสานิ โสฬส @เชิงอรรถ: ๑ ม. ชจฺโจ ฯ ๒ ม. ถีภาวา ฯ ๓ ม. ฉฏฺฐา นิคติโย ฯ รตฺตินฺทิโว จ โส ทิโพฺย มานุสึ สรโทสตํ ฯ |๘๖๔.๑๓| อิติ กมฺมานิ อเนฺวนฺติ อสงฺเขยฺยาปิ ชาติโย กลฺยาณํ ยทิ วา ปาปํ น หิ กมฺมํ วินสฺสติ ๑- ฯ [๘๖๕] |๘๖๕.๑| โย อิจฺเฉ ปุริโส โหตุํ ชาตึ ชาตึ ปุนปฺปุนํ ปรทารํ วิวชฺเชยฺย โธตปาโทว กทฺทมํ ฯ |๘๖๕.๒| ยา อิจฺเฉ ปุริโส โหตุํ ชาตึ ชาตึ ปุนปฺปุนํ สามิกํ อปจาเยยฺย อินฺทํว ปริจาริกา ฯ |๘๖๕.๓| โย อิจฺเฉ ทิพฺพโภคญฺจ ทิพฺพมายุํ ยสํ สุขํ ปาปานิ ปริวชฺเชตฺวา ติวิธํ ธมฺมมาจเร ฯ |๘๖๕.๔| กาเยน วาจา มนสา อปฺปมตฺโต วิจกฺขโณ อตฺตโน โหติ อตฺถาย อิตฺถี วา ยทิวา ปุมา ฯ |๘๖๕.๕| เยเกจิเม มนุชา ชีวโลเก ยสสฺสิโน สพฺพสมนฺตโภคา อสํสยํ เตหิ ปุเร สุจิณฺณํ กมฺมสฺสกาเส ปุถุ สพฺพสตฺตา ฯ |๘๖๕.๖| อิงฺฆานุจินฺเตสิ สยมฺปิ เทว กุโตนิทานา เต อิมา ชนินฺท ยา เต อิมา อจฺฉรสนฺนิกาสา อลงฺกตา กาญฺจนชาลฉนฺนา ฯ อิจฺเจวํ ปิตรํ กญฺญา รุจา โตเสสิ องฺคตึ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. ปนสสติ ฯ มุฬฺหสฺส มคฺคมาจิกฺขิ ธมฺมมกฺขาสิ สุพฺพตา ฯ [๘๖๖] |๘๖๖.๑| อถาคมา พฺรหฺมโลกา นารโท มานุสึ ปถํ ชมฺพูทีปํ อเวกฺขนฺโต อทฺทส ๑- ราชานมงฺคตึ ฯ |๘๖๖.๒| ตโต ปติฏฺฐ ปาสาเท เวเทหสฺส ปุรกฺขโต ๒- ตญฺจ ทิสฺวา อนุปฺปตฺตํ รุจา อิสิมวนฺทถ ฯ [๘๖๗] |๘๖๗.๑| อถาสนมฺหา โอรุยฺห ราชา พฺยมฺหิตมานโส ๓- นารทํ ปริปุจฺฉนฺโต อิทํ วจนมพฺรวิ ฯ |๘๖๗.๒| กุโต นุ อาคจฺฉสิ เทววณฺณี โอภาสยํ สพฺพทิสา ๔- จนฺทิมา ว อกฺขาหิ เม ปุจฺฉิโต นามโคตฺตํ กถนฺนุ ชานนฺติ มนุสฺสโลเก ฯ [๘๖๘] อหญฺหิ เทวโต อิทานิ เอมิ โอภาสยํ สพฺพทิสา ๔- จนฺทิมา ว อกฺขามิ เต ปุจฺฉิโต นามโคตฺตํ ชานนฺติ มํ นารโท กสฺสโป จาติ ฯ [๘๖๙] อจฺฉริยรูปํ ๕- ตว ยาทิสญฺจ เวหายสํ คจฺฉสิ ติฏฺฐสิ จ ปุจฺฉามิ ตํ นารท เอตมตฺถํ อถ เกน วณฺเณน ตวายมิทฺธิ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อทฺทา ฯ ๒ ม. ปุรตฺถโต ฯ ๓ ม. พฺยถิตมานโส ฯ ๔ สี. ยุ. สํวรึ ฯ @๕ ม. อจฺเฉรรูปํ ฯ [๘๗๐] สจฺจญฺจ ธมฺโม จ ทโม จ จาโค คุณา มเมเต ปกตา ปุราณา เตเหว ธมฺเมหิ สุเสวิเตหิ มโนชโว เยนกามํ คโตสฺมิ ฯ [๘๗๑] อจฺฉริยมาจิกฺขสิ ๑- ปุญฺญสิทฺธึ สเจ หิ ๒- เอวํ ยถา ตฺวํ วเทสิ ปุจฺฉามิ ตํ นารท เอตมตฺถํ ปุฏฺโฐ จ เม สาธุ วิยากโรหิ ฯ [๘๗๒] ปุจฺฉสฺสุ มํ ราช ตเวส อตฺโถ ยํ สํสยํ กุรุเต ภูมิปาล อหนฺตํ นิสฺสํสยตํ คเมมิ นเยหิ ญาเยหิ จ เหตุภิ จ ฯ [๘๗๓] ปุจฺฉามิ ตํ นารท เอตมตฺถํ ปุฏฺโฐ จ เม นารท มา มุสา ภณิ อตฺถิ นุ เทวา ปิตโร นุ อตฺถิ โลโก ปโร อตฺถิ ชโน ยมาห ฯ [๘๗๔] อตฺเถว เทวา ปิตโร จ อตฺถิ โลโก ปโร อตฺถิ ชโน ยมาห กาเมสุ คิทฺธา จ นรา ปมุฬฺหา โลกํ ปรํ น วิทู โมหยุตฺตา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อจฺเฉร- ฯ ๒ ม. สเจ หิ เอเตหิ ยถา วเทสิ ฯ [๘๗๕] อตฺถีติ เจ นารท สทฺทหาสิ นิเวสนํ ปรโลเก มตานํ อิเธว เม ปญฺจสตานิ เทหิ ทสฺสามิ เต ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๗๖] |๘๗๖.๑| ทชฺเชมุ โข ปญฺจสตานิ โภโต ชญฺญามุ เจ สีลวนฺตํ วทญฺญุํ ลุทฺทนฺตํ โภนฺตํ นิรเย วสนฺตํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ |๘๗๖.๒| อิเธว โย โหติ อธมฺมสีโล ๑- ปาปาจาโร อลโส ลุทฺทกมฺโม น ปณฺฑิตา ตสฺมึ อิณํ ททนฺติ น หิ อาคโม โหติ ตถาวิธมฺหา ฯ |๘๗๖.๓| ทกฺขญฺจ โปสํ มนุชา วิทิตฺวา อุฏฺฐานกํ สีลวนฺตํ วทญฺญุํ สยเมว โภเคหิ นิมนฺตยนฺติ กมฺมํ กริตฺวา ปุนมาหเรสิ ฯ [๘๗๗] อิโต จุโต ๒- ทกฺขสิ ตตฺถ ราช กาโกลสงฺเฆหิ วิกสฺสมานํ ๓- ตํ ขชฺชมานํ นิรเย วสนฺตํ กาเกหิ คิชฺเฌหิ จ โสณเกหิ ๔- @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อกมฺมสีโล ฯ ๒ สี. ยุ. คโต ฯ ๓ สี. ยุ. กาโกฬสงฺเฆหิปิ กฑฺฒมานํ ฯ @๔ ม. เสนเกหิ ฯ สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๗๘] อนฺธตมํ ตตฺถ น จนฺทสุริยา นิรโย สทา ตุมุโล โฆรรูโป สา เนว รตฺติ น ทิวา ปญฺญายติ ตถาวิเธ โก วิจเร ธนตฺถิโก ฯ [๘๗๙] |๘๗๙.๑| สวโล จ สาโม จ ทุเว สุวาณา ปวฑฺฒกายา พลิโน มหนฺตา ขาทนฺติ ทนฺเตหิ อโยมเยหิ อิโต ปนุณฺณํ ปรโลเก ปตนฺตํ ๑- ฯ |๘๗๙.๒| ตํ ขชฺชมานํ นิรเย วสนฺตํ ลุทฺเทหิ วาเฬหิ อฆมฺมิเคหิ สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๘๐] |๘๘๐.๑| อุสูหิ สตฺตีหิ [๒]- สุนิสฺสิตาหิ หนนฺติ วิชฺฌนฺติ จ ปจฺจามิตฺตา กาลูปกาลา นิรยมฺหิ โฆเร ปุพฺเพ นรํ ทุกฺกฏกมฺมการึ ฯ |๘๘๐.๒| ตํ หญฺญมานํ นิรเย วชนฺตํ กุจฺฉิสฺมึ ปสฺสสฺมึ วิปฺผาลิตูทรํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ปรโลกปตฺตํ ฯ ๒ ม. จ ฯ สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๘๑] |๘๘๑.๑| สตฺตี อุสู โตมรภิณฺฑิวาลา วิวิธาวุธํ วสฺสติ ตตฺถ เทโว ปตนฺติ องฺคารมิวจฺจิมนฺโต สีลาสนี วสฺสติ ลุทฺทกมฺเม ฯ |๘๘๑.๒| อุโณฺห จ วาโต นิรยมฺหิ ทุสฺสโห น ตมฺหิ สุขํ ลภติ ๑- อิตฺตรํปิ ตนฺตํ วิธาวนฺตมเลนมาตุรํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๘๒] สนฺธาวมานํปิ ๒- รเถสุ ยุตฺตํ สญฺโชติภูตํ ปฐวึ กมนฺตํ ปโตทลฏฺฐีหิ สุโจทยนฺตํ ๓- โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๘๓] ตมารุหนฺตํ ขุรสญฺจิตํ คิรึ วิภึสนํ ปชฺชลิตํ ภยานกํ สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๘๔] ตมารุหนฺตํ ปพฺพตสนฺนิกาสํ องฺคารราสึ ชลิตํ ภยานกํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ลพฺภติ ฯ ๒ สี. ยุ. สนฺธาวมานํ ตํ ฯ ๓ สี. ยุ. สุโจทิยนฺตํ ฯ สนฺทฑฺฒคตฺตํ ๑- กปณํ รุทนฺตํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๘๕] |๘๘๕.๑| อพฺภกูฏสมา อุจฺจา กณฺฏกาหิ จิตา ๒- ทุมา อโยมเยหิ ติกฺเขหิ นรโลหิตปายิภิ ฯ |๘๘๕.๒| ตมารุหนฺติ นาริโย นรา จ ปรทารคู โจทิตา สตฺติหตฺเถหิ ยมนิทฺเทสการิภิ ฯ |๘๘๕.๓| ตมารุหนฺตํ นิรเย สิมฺพลึ รุหิรมกฺขิตํ วิททฺธกายํ ๓- วิตจํ อาตุรํ คาฬฺหเวทนํ ฯ |๘๘๕.๔| ปสฺสสนฺตํ มุหุํ อุณฺหํ ปุพฺพกมฺมาปราธิกํ ทุมฺมคฺเค วิตจํ คตฺตํ โก ตํ ยาเจยฺย ตํ ธนํ ฯ [๘๘๖] |๘๘๖.๑| อพฺภกูฏสมา อุจฺจา อสิปตฺตจิตา ทุมา อโยมเยหิ ติกฺเขหิ นรโลหิตปายิภิ ฯ |๘๘๖.๒| ตมารุหนฺตํ อสิปตฺตปาทปํ อสีหิ ติกฺเขหิ จ ฉิชฺชมานํ สญฺฉินฺนคตฺตํ รุหิรํ สวนฺตํ โก โจทเย ปรโลเก สหสฺสํ ฯ [๘๘๗] ตโต นิกฺขนฺตมตฺตนฺตํ อสิปตฺตนิรยา ๔- ทุมา ๕- สมฺปติตํ เวตรณึ โก ตํ ยาเจยฺย ตํ ธนํ ฯ [๘๘๘] |๘๘๘.๑| ขรา ขาโรทกา ตตฺตา ทุคฺคา เวตรณี นที อโยโปกฺขรสญฺฉนฺนา ติกฺขปตฺเตหิ สนฺทติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สุทฑฺฒคตฺตํ ฯ ๒ ม. กณฺฏกนิจิตา ฯ ๓ ม. วิทฑฺฒกายํ ฯ ๔ ม. อสิปตฺตาจิตา ฯ @๕ สี. ยุ. ทุขา ฯ |๘๘๘.๒| ตตฺถ สญฺฉินฺนคตฺตนฺตํ วุยฺหนฺตํ รุหิรมกฺขิตํ เวตรญฺเญ อนาลมฺเพ โก ตํ ยาเจยฺย ตํ ธนํ ฯ [๘๘๙] |๘๘๙.๑| เวธามิ รุกฺโข วิย ฉิชฺชมาโน ทิสํ น ชานามิ ปมุฬฺหสญฺโญ ภยานุตปฺปามิ มหาว ๑- เม ภยา สุตฺวาน คาถา ๒- ตว ภาสิตา อิเส ฯ |๘๘๙.๒| อาทิตฺเต วาริมชฺฌํ ว ทีปํโวเฆริวณฺณเว ๓- อนฺธกาเรว ปชฺโชโต ตฺวนฺโนสิ สรณํ อิเส ฯ |๘๘๙.๓| อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ อนุสาส มํ อิเส อตีตมทฺธา อปราธิตํ มยา อาจิกฺข เม นารท สุทฺธิมคฺคํ ยถา อหํ โน นิรยํ ปเตยฺยํ ฯ [๘๙๐] |๘๙๐.๑| ยถา อหุ ธตรฏฺโฐ เวสฺสามิตฺโต จ อฏฺฐโก ยมทตฺติ ๔- อุสินฺนโร(สิวิราชา ๕-) ปริจาริกา ๖- สมณพฺราหฺมณานํ |๘๙๐.๒| เอเต จญฺเญ จ ราชาโน เย สคฺควิสยํ ๗- คตา ฯ อธมฺมํ ปริวชฺเชตฺวา ธมฺมญฺจร มหีปติ |๘๙๐.๓| อนฺนหตฺถา จ เต พฺยเมฺห โฆสยนฺตุ ปุเร ตว ฯ โก ฉาโต โก จ ตสิโต โก มาลํ โก วิเลปนํ นานารตฺตานํ วตฺถานํ โก นคฺโค ปริทหิสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. มหา จ ฯ ๒ ม. กถา ฯ ๓ ม. ทีปํโวเฆ มหณฺณเว ฯ ๔ สี. ยมตคฺคิ ฯ @ม. ยามตคฺคิ ฯ ๕ ม. อุสินฺทโร จาปิ สิวี จ ราชา ฯ ๖ ม. ปริจารกา ฯ @๗ สี. ยุ. สกฺกวิสยํ ฯ |๘๙๐.๔| โก ปนฺเถ ฉตฺตมาเทติ ๑- ปาทุกา จ มุทู สุภา อิติ สายญฺจ ปาโต จ โฆสยนฺตุ ปุเร ตว ฯ |๘๙๐.๕| ชิณฺณํ โปสํ ควสฺสญฺจ มาสฺสุ ยุญฺช ยถา ปุเร ปริหารญฺจ ทชฺชาสิ อธิการกโต พลี ฯ [๘๙๑] |๘๙๑.๑| กาโย เต รถสญฺญาโต มโนสารถิโก ลหุ อวิหึสาสาริตกฺโข สํวิภาคปฏิจฺฉโท ฯ |๘๙๑.๒| ปาทสญฺญมเนมิโย หตฺถสญฺญมปกฺขโร กุจฺฉิสญฺญมนพฺภนฺโต วาจาสญฺญมกูชโน ฯ |๘๙๑.๓| สจฺจวากฺยสมตฺตงฺโค อเปสุญฺญสุสญฺญโต คิราสขิลเนลงฺโค มิตภาณิสิเลสิโต ฯ |๘๙๑.๔| สทฺธาโลภสุสงฺขาโร นิวาตญฺชลิกุพฺพโร อถทฺธตานตีสาโก สีลสํวรนทฺธโน ฯ |๘๙๑.๕| อกฺโกธนมนุคฺฆาฏี ธมฺมปณฺฑรฉตฺตโก พาหุสจฺจมุปาลมฺโพ ๒- ฐิติจิตฺตมุปาธิโย ฯ |๘๙๑.๖| กาลญฺญุตาจิตฺตสาโร เวสารชฺชติทณฺฑโก นิวาตวุตฺติโยตฺตงฺโค ๓- อนติมานยุโค ลหุ ฯ |๘๙๑.๗| อลีนจิตฺตสนฺถาโร วุฑฺฒิเสวิรโชหโต ๔- สติ ปโตโท ธีรสฺส ธิติ โยโค จ รสฺมิโย ฯ |๘๙๑.๘| มโน ทนฺตํ ปถํ เนติ สมทนฺเตหิ วาชิภิ ๕- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ฉตฺตมาเนติ ฯ ๒ ม. ...มปาลมฺโพ ฯ ๓ ม. ...โยตฺตโก ฯ ๔ วุฑฺฒิเสวี @รโชหโตติปิ ฯ ๕ วาหิภีติปิ ปาโฐ ฯ อิจฺฉา โลโภ จ กุมฺมคฺโค อุชุมคฺโค จ สญฺญโม ฯ |๘๙๑.๙| รูเป สทฺเท รเส คนฺเธ วาหนสฺส ปธาวโต ปญฺญา อาโกฏนี ราช ตตฺถ อตฺตาว สารถิ ฯ |๘๙๑.๑๐| สเจ เอเตน ยาเนน สมจริยา ทฬฺหา ธิติ สพฺพกามทุโห ราช น ชาตุ นิรยํ วเชติ ฯ [๘๙๒] |๘๙๒.๑| อลาโต เทวทตฺโตสิ สุนาโม อาสิ ภทฺทชิ วิชโย สารีปุตฺโตสิ โมคฺคลฺลาโนสิ วีชโก ฯ |๘๙๒.๒| สุนกฺขตฺโต ลิจฺฉวิปุตฺโต คุโณ อาสิ อเจลโก อานนฺโท สา รุจา อาสิ ยา ราชานํ ปสาทยิ ฯ |๘๙๒.๓| อุรุเวลกสฺสโป ราชา ปาปทิฏฺฐิ ตทา อหุ มหาพฺรหฺมา โพธิสตฺโต เอวํ ธาเรถ ชาตกนฺติ ฯ มหานารทกสฺสปชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ ---------
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๙๒-๓๑๕. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=28&A=6105&w=&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=28&A=6105&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=28&item=834&items=59 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=28&siri=20 ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=834 อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=44&A=2853 The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=44&A=2853 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘ https://84000.org/tipitaka/read/?index_28 https://84000.org/tipitaka/english/?index_28
|
บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]