บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๐

หน้าที่ ๓๓๐.

#[๑๐๔๓] ต'มนฺนปานนฺติ ตมฺหิ ภควติ อนฺนญฺจ ปานญฺจ. อถ วาปิ จีวรนฺติ อถ จีวรมฺปิ. รสสา อุเปตนฺติ รเสน อุเปตํ สาทุรสํ, อุฬารนฺติ อตฺโถ. ปุปฺผาภิกิณฺณมฺหีติ คนฺถิเตหิ จ อคนฺถิเตหิ จ ปุปฺเผหิ โอลมฺพนวเสน สนฺถรณวเสน จ อภิกิณฺเณ. ปติฏฺฐเปสินฺติ ปฏิปาเทสึ อทาสึ. อสงฺคมานโสติ กตฺถจิ อลคฺค- จิตฺโต โส อหนฺติ โยชนา. #[๑๐๔๔] สคฺคโสติ อปราปรูปปตฺติวเสน สคฺเค สคฺเค, ตตฺถาปิ จ เทวปุเร สุทสฺสนมหานคเร. รมามีติ กีฬามิ โมทามิ. #[๑๐๔๕] เอเตนุปาเยนาติ โคปาลพฺราหฺมณกาเล สสาวกสํฆสฺส กสฺสปสฺส ภควโต ยถา อสทิสทานํ อทาสึ, เอเตน อุปาเยน. อิมํ นิรคฺคฬํ ยญฺญํ ยชิตฺวา ติวิธํ วิสุทฺธนฺติ อนาวฏทฺวารตาย มุตฺตจาคตาย จ นิรคฺคฬํ, ตีสุปิ กาเลสุ ตีหิ ทฺวาเรหิ กรณการาปนานุสฺสรณวิธีหิ สมฺปนฺนตาย ติวิธํ, ตตฺถ สงฺกิเลสาภาเวเนว ^๑- วิสุทฺธํ อปริมิตธนปริจฺจาคภาเวน มหาจาคตาย ยญฺญํ ยชิตฺวา, มหาทานํ ทตฺวาติ อตฺโถ. ตํ ปน ทานํ จิรกตมฺปิ เขตฺตวตฺถุจิตฺตานํ อุฬารตาย อนฺตรนฺตรา อนุสฺสรเณน อตฺตโน ปากฏํ อาสนฺนํ ปจฺจกฺขํ วิย อุปฏฺฐิตํ คเหตฺวา อาห "อิมนฺ"ติ. #[๑๐๔๖] เอวํ ^๒- เทวปุตฺโต อตฺตนา กตกมฺมํ เถรสฺส กเถตฺวา อิทานิ ตาทิสาย สมฺปตฺติยา ปเรปิ ปติฏฺฐาเปตุกามตํ ตถาคเต จ อุตฺตมํ อตฺตโน ปสาทพหุมานํ ปเวเทนฺโต "อายุญฺจ วณฺณญฺจา"ติอาทินา คาถาทฺวยมาห. ตตฺถ อภิกงฺขตาติ อิจฺฉนฺเตน. มุนีติ เถรํ อาลปติ. #[๑๐๔๗] นยิมสฺมึ โลเกติ เทวปุตฺโต อตฺตโน ปจฺจกฺขภูตํ โลกํ วทติ. ปรสฺมินฺติ ตโต อญฺญสฺมึ. ^๓- เอเตน สพฺเพปิ สเทวเก โลเก ทสฺเสติ. สโมว @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. เอว-สทฺโท น ทิสฺสติ ^๒ สี. อิติ เอวํ ^๓ สี.,อิ. อญฺญํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓๑.

วิชฺชตีติ เสฏฺโฐ ตาว ติฏฺฐตุ, สโม เอว น วิชฺชตีติ อตฺโถ. อาหุเนยฺยานํ ปรมาหุตึ คโตติ อิมสฺมึ โลเก ยตฺตกา อาหุเนยฺยา นาม, เตสุ สพฺเพสุ ปรมาหุตึ ปรมํ อาหุเนยฺยภาวํ คโต. "ทกฺขิเณยฺยานํ ปรมคฺคตํ คโต"ติ วา ปาโฐ, ตตฺถ ปรมคฺคตนฺติ ปรมํ อคฺคภาวํ, อคฺคทกฺขิเณยฺยภาวนฺติ อตฺโถ. เกสนฺติ อาห "ปุญฺญตฺถิกานํ วิปุลปฺผเลสินนฺ"ติ, ปุญฺเญน อตฺถิกานํ วิปุลํ มหนฺตํ ปุญฺญผลํ อิจฺฉนฺตานํ, ตถาคโต เอว โลกสฺส ปุญฺญกฺเขตฺตนฺติ ทสฺเสติ. เกจิ ปน "อาหุเนยฺยานํ ปรมคฺคตํ คโต"ติ ปฐนฺติ, โสเยว อตฺโถ. เอวํ กเถนฺตเมว ตํ เถโร กลฺลจิตฺตํ มุทุจิตฺตํ วินีวรณจิตฺตํ อุทคฺคจิตฺตํ ปสนฺนจิตฺตญฺจ ญตฺวา สจฺจานิ ปกาเสสิ, โส สจฺจปริโยสาเน โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐหิ. อถ เถโร มนุสฺสโลกํ อาคนฺตฺวา ภควโต ตมตฺถํ อตฺตนา จ เทวปุตฺเตน จ กถิตนิยาเมเนว อาโรเจสิ. สตฺถา มตมฺถํ อฏฺฐุปฺปตฺตึ กตฺวา สมฺปตฺตปริสาย ธมฺมํ เทเสสิ, สา เทสนา มหาชนสฺส สาตฺถิกา อโหสีติ. มหารถวิมานวณฺณนา นิฏฺฐิตา.

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้า ๓๓๐-๓๓๑. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=30&A=6966&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=6966&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=64 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=2236 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=2220 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=2220 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26