บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๕

หน้าที่ ๓๑๐.

อิญฺชยุนฺติ เตสํ วีตราคานํ โลมานิปิ น จาลยึสุ. อถ มาโร ภิกฺขุสํฆํ อารพฺภ อิมํ คาถมภาสิ. สพฺเพ วิชิตสงฺคามา ภยาตีตา ยสสฺสิโน โมทนฺติ สห ภูเตหิ สาวกา เต ชเนสุตาติ. ตตฺถ โมทนฺติ สห ภูเตหีติ ทสพลสฺส สาสเน ภูเตหิ สญฺชาเตหิ อริเยหิ สทฺธึ โมทนฺติ ปโมทนฺติ. ชเนสุตาติ ชเนสุ ^๑- วิสฺสุตา ปากฏา อภิญฺญาตา. อิมํ ปน มหาสมยสุตฺตํ นาม เทวตานํ ปิยํ มนาปํ, ตสฺมา มงฺคลํ วทนฺเตน อภินวฏฺฐาเนสุ อิทเมว สุตฺตํ วตฺตพฺพํ. เทวตา กิร "อิมํ สุตฺตํ สุณิสฺสามา"ติ โอหิตโสตา สุณนฺติ. ^๒- เทสนาปริโยสาเน ปนสฺส โกฏิสตสหสฺสเทวตา อรหตฺตํ ปตฺตา, โสตาปนฺนาทีนํ คณนา นตฺถิ. เทวตานญฺจสฺส ปิยมนาปภาเวน ^๓- อิทํ วตฺถุ:- โกฏิปพฺพตวิหาเร กิร นาคเลณทฺวาเร นาครุกฺเข เอกา เทวธีตา วสติ. เอโก ทหโร อนฺโตเลเณ อิมํ สุตฺตํ สชฺฌายติ. เทวธีตา สุตฺวา สุตฺตปริโยสาเน มหาสทฺเทน สาธุการํ อทาสิ. โก เอโสติ. อหํ ภนฺเต เทวธีตาติ. กสฺมา สาธุการํ อทาสีติ. ภนฺเต ทสพเลน มหาวเน นิสีทิตฺวา กถิตทิวเส อิมํ สุตฺตํ สุตฺวา อชฺช อสฺโสสึ, ภควตา กถิตโต เอกกฺขรํปิ อหาเปตฺวา สุคหิโต อยํ ธมฺโม ตุเมฺหหีติ. ทสพลสฺส กถยโต สุตํ ตยาติ. อาม ภนฺเตติ มหา กิร เทวตาสนฺนิปาโต อโหสิ, ตฺวํ กตฺถ ฐิตา สุณีติ. อหํ ภนฺเต มหาวนวาสินี เทวตา, มเหสกฺขาสุ ปน เทวตาสุ อาคจฺฉนฺตีสุ ชมฺพูทีเป โอกาสํ นาลตฺถํ, อถ อิมํ ตามฺพปณฺณีทีปํ อาคนฺตฺวา ชมฺพุโกลปฏฺฏเน ฐตฺวา โสตุํ อารทฺธามฺหิ, ^๔- ตตฺราปิ มเหสกฺขาสุ เทวตาสุ อาคจฺฉนฺตีสุ อนุปุพฺเพน ปฏิกฺกมมานา โรหณชนปเท มหาคามสฺส ^๕- ปิฏฺฐิภาคโต สมุทฺเท ^๕- คลปฺปมาณํ อุทกํ ปวิสิตฺวา ตตฺถ ฐิตา อสฺโสสินฺติ. ตุยฺหํ ฐิตฏฺฐานโต @เชิงอรรถ: ^๔ ฉ.ม., อิ. ชเน ^๒ ฉ.ม., อิ. วิจรนฺติ ^๓ ฉ.ม., อิ. ปิยมนาปภาเว @^๔ ฉ.ม., อิ. อารทฺธมฺหิ ^๕-๕ อิ. ปิฏฺฐิภาเค โคตกสมุทฺเท

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๑๑.

ทูเร สตฺถารํ ปสฺสสิ เทวเตติ. กึ กเถถ ภนฺเต, สตฺถา มหาวเน ธมฺมํ เทเสนฺโต นิรนฺตรํ มมญฺเญว โอโลเกสีติ ^๑- มญฺญมานา โอตฺตปฺปามิ ^๒- หิริยามีติ. ^๒- ตํทิวสํ กิร โกฏิสตสหสฺสเทวตา อรหตฺตํ ปตฺตา, กึ ^๓- ตุเมฺหปิ ตทา อรหตฺตํ ปตฺตาติ. นตฺถิ ภนฺเตติ. อนาคามิผลํ ปตฺตตฺถ มญฺเญติ. นตฺถิ ภนฺเตติ. สกทาคามิผลํ ปตฺตตฺถ มญฺเญติ. นตฺถิ ภนฺเตติ. ตโย มคฺเค ปตฺตา กิร เทวตา คณนปถํ อตีตา, โสตาปนฺนา ชาตตฺถ มญฺเญติ. เทวตา ตํทิวสํ โสตาปตฺติผลํ ปตฺตา ^๔- หรายมานา "อปุจฺฉิตพฺพํ ปุจฺฉติ อยฺโย"ติ อาห. ตโต นํ โส ภิกฺขุ อาห "สกฺกา ปน เทวเต ตว อตฺตภาวํ อมฺหากํ ทสฺเสตุนฺ"ติ. น สกฺกา ภนฺเต สกลกายํ ทสฺเสตุํ, องฺคุลิปพฺพมตฺตํ ทสฺเสสฺสามิ อยฺยสฺสาติ กุญฺจิกฉิทฺเทน องฺคุลึ อนฺโตเลณาภิมุขํ อกาสิ, จนฺทสหสฺสสุริยสหสฺสอุคฺคมนกาโล วิย อโหสิ. เทวธีตา "อปฺปมตฺตา ภนฺเต โหถา"ติ ทหรภิกฺขุํ วนฺทิตฺวา อคมาสิ. เอวํ อิมํ สุตฺตํ เทวตานํ ปิยํ มนาปํ, มมายนฺติ นํ เทวตาติ. มหาสมยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ---------- @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. โอโลเกตีติ ^๒-๒ ฉ.ม. โอตฺตปฺปมานา โอมีสุ นีลยามิ, อิ. @โอตฺตปฺปมานา หิริยมานา อูมีสุ นิลียามิ. ^๓ ฉ.ม. กึ สทฺโท น ทิสฺสติ. @^๔ ฉ.ม., อิ. ปตฺตตฺตา

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้า ๓๑๐-๓๑๑. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=7935&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=5&A=7935&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=235 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=10&A=5540 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=10&A=6068 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=10&A=6068 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_10