ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
read First itemread Previous itemแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ENGLISH letter
TIPITAKA Volume 18 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 10 : Sutta. Saṃ. Saḷa.
                 Paṭhamakasagāthavaggo 1- paṭhamo
     [359]   Tisso   imā  bhikkhave  vedanā  .  katamā  tisso .
Sukhā   vedanā   dukkhā   vedanā  adukkhamasukhā  vedanā  .  imā  kho
bhikkhave tisso vedanā 2-.
     [360] Samāhito sampajāno     sato buddhassa sāvako
         vedanā ca pajānāti             vedanānañca sambhavaṃ.
         Yattha cetā nirujjhanti          maggañca khayagāminaṃ
         vedanānaṃ khayā bhikkhu             nicchāto parinibbutoti. Paṭhamaṃ.
     [361]   Tisso   imā  bhikkhave  vedanā  .  katamā  tisso .
Sukhā   vedanā   dukkhā   vedanā  adukkhamasukhā  vedanā  .  imā  kho
bhikkhave tisso vedanā 2-.
     [362] Sukhaṃ vā yadi vā dukkhaṃ      adukkhamasukhaṃ saha
         ajjhattañca bahiddhā ca       yaṅkiñci atthi veditaṃ.
         Etaṃ dukkhanti ñatvāna        mosadhammaṃ palokinaṃ
         phussa phussa vayaṃ phussaṃ 3-       evaṃ tattha virajjatīti. Dutiyaṃ.
     [363]  Tisso  imā  bhikkhave  vedanā  .  katamā tisso. Sukhā
vedanā   dukkhā   vedanā   adukkhamasukhā   vedanā  .  sukhāya  bhikkhave
vedanāya   rāgānusayo   pahātabbo   dukkhāya   vedanāya   paṭighānusayo
pahātabbo    adukkhamasukhāya   vedanāya   avijjānusayo   pahātabbo  .
@Footnote: 1 Ma. sagāthāvaggo .   2 Ma. itisaddo atthi .  3 Ma. Yu. passaṃ.
Yato   kho   bhikkhave   bhikkhuno   sukhāya  vedanāya  rāgānusayo  pahīno
hoti   dukkhāya   vedanāya   paṭighānusayo   pahīno   hoti  adukkhamasukhāya
vedanāya   avijjānusayo   pahīno  hoti  .  ayaṃ  vuccati  bhikkhave  bhikkhu
nirāgānusayo   1-   sammaddaso   acchejji   taṇhaṃ   vivattayi  saññojanaṃ
sammāmānābhisamayā antamakāsi dukkhassāti.
     [364] Sukhaṃ vedayamānassa     vedanaṃ appajānato
         so rāgānusayo hoti      anissaraṇadassino.
         Dukkhaṃ vedayamānassa         vedanaṃ appajānato
         paṭighānusayo hoti          anissaraṇadassino.
         Adukkhamasukhaṃ santaṃ           bhūripaññaṃ na desitaṃ
         taṃ vāpi 2- abhinandati     neva dukkhā pamuccati.
         Yato ca bhikkhu ātāpī       sampajaññaṃ na riñcati
         tato so vedanā sabbā   parijānāti paṇḍito.
         So vedanā pariññāya      diṭṭhe dhamme anāsavo
         kāyassa bhedā dhammaṭṭho   saṅkhyaṃ nūpeti 3- vedagūti. Tatiyaṃ.
     [365]  Assutavā  bhikkhave  puthujjano  evaṃ  4- vācaṃ bhāsati atthi
mahāsamudde  pātāloti  .  taṃ  kho  panetaṃ  bhikkhave  assutavā puthujjano
asantaṃ  asaṃvijjamānaṃ  evaṃ  vācaṃ  bhāsati  atthi  mahāsamudde pātāloti.
Sārīrikānaṃ   kho   etaṃ   bhikkhave   dukkhānaṃ   vedanānaṃ  adhivacanaṃ  yadidaṃ
pātāloti   .   assutavā   bhikkhave   puthujjano   sārīrikāya   dukkhāya
@Footnote: 1 Ma. niranusayo .  2 Ma. Yu. tañcāpi .  3 Yu. saṅkhaṃ no peti. evamuparipi.
@4 Ma. Yu. yaṃ.
Vedanāya   phuṭṭho   samāno   socati   kilamati  paridevati  urattāḷī  1-
kandati    sammohaṃ   āpajjati   .   ayaṃ   vuccati   bhikkhave   assutavā
puthujjano  pātāle  2-  na  paccuṭṭhāsi  gādhañca  najjhagā  3-. Sutavā
ca   kho   bhikkhave   ariyasāvako  sārīrikāya  dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho
samāno  na  4-  socati  na  kilamati  na  paridevati  na  urattāḷī  kandati
sammohaṃ   nāpajjati   .   ayaṃ   vuccati   bhikkhave   sutavā  ariyasāvako
pātāle paccuṭṭhāsi gādhañca ajjhagāti.
     [366] Yo etā nādhivāseti     uppannā vedanā dukkhā
        sārīrikā pāṇaharā             yāhi phuṭṭho pavedhati.
        Akkandati parodati             dubbalo appathāmako
        na so pātāle paccuṭṭhāsi  atho gādhampi najjhagā 3-.
        Yo cetā adhivāseti             uppannā vedanā dukkhā
        sārīrikā pāṇaharā             yāhi phuṭṭho na vedhati
        sace pātāle paccuṭṭhāsi     atho gādhampi ajjhagāti. Catutthaṃ.
     [367]  Tisso  imā  bhikkhave  vedanā  .  katamā tisso. Sukhā
vedanā   dukkhā   venadā   adukkhamasukhā   vedanā   .  sukhā  bhikkhave
vedanā    dukkhato   daṭṭhabbā   dukkhā   vedanā   sallato   daṭṭhabbā
adukkhamasukhā   vedanā   aniccato   daṭṭhabbā   .   yato  kho  bhikkhave
bhikkhuno   sukhā   vedanā   dukkhato   diṭṭhā   hoti   dukkhā   vedanā
sallato    diṭṭhā    hoti   adukkhamasukhā   vedanā   aniccato   diṭṭhā
@Footnote: 1 Ma. uttāḷiṃ. evamuparipi .  2 Yu. pātālena. evamuparipi .  3 Ma. nājjhagā.
@4 Ma. neva.
Hoti   .   ayaṃ   vuccati   bhikkhave   bhikkhu  sammaddaso  acchejji  taṇhaṃ
vivattayi saññojanaṃ sammāmānābhisamayā antamakāsi dukkhassāti.
     [368] Yo sukhaṃ dukkhato adda      dukkhamadakkhi 1- sallato
               adukkhamasukhaṃ santaṃ            adakkhi naṃ aniccato.
               Save sammaddaso bhikkhu     parijānāti vedanā
              so vedanā pariññāya       diṭṭhe dhamme anāsavo
              kāyassa bhedā dhammaṭṭho    saṅkhyaṃ nūpeti vedagūti. Pañcamaṃ.
     [369]  Assutavā  bhikkhave  puthujjano  sukhampi  vedanaṃ  vedayati 2-
dukkhampi   vedanaṃ   vedayati   adukkhamasukhampi   vedanaṃ  vedayati  .  sutavā
bhikkhave    ariyasāvako    sukhampi   vedanaṃ   vedayati   dukkhampi   vedanaṃ
vedayati   adukkhamasukhampi   vedanaṃ   vedayati   .   tatra   bhikkhave   ko
viseso   ko   adhippāyaso  3-  kiṃ  nānākaraṇaṃ  sutavato  ariyasāvakassa
assutavatā   puthujjanenāti   .   bhagavaṃmūlakā  no  bhante  dhammā  .pe.
Assutavā   bhikkhave   puthujjano   dukkhāya   vedanāya   phuṭṭho   samāno
socati    kilamati    paridevati   urattāḷa   kandati   sammohaṃ   āpajjati
so dve vedanā vedayati kāyikañca cetasikañca.
     [370]  Seyyathāpi  bhikkhave  purisaṃ  sallena  vijjheyyuṃ  4- tamenaṃ
dutiyena  sallena  anuvedhaṃ  vijjheyyuṃ  4-  evaṃ  hi  so  bhikkhave puriso
dve  sallena  5-  vedanā  vedayati kāyikañca cetasikañca. Evameva kho
bhikkhave  assutavā  puthujjano  dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho  samāno  socati
@Footnote: 1 Ma. Yu. dukkhamaddakkhi .  2 Yu. vediyati. evamuparipi .  3 Ma. adhippayāso.
@Yu. adhippāyoso .  4 Ma. vijjheyya .  5 Ma. dvisallena vedanaṃ. Yu. dve
@salle vedanā.
Kilamati   paridevati   urattāḷī   kandati   sammohaṃ   āpajjati  so  dve
vedanā  vedayati  kāyikañca  cetasikañca  .  tassāyeva  kho  pana dukkhāya
vedanāya  [1]-  paṭighavā  hoti  tamenaṃ  dukkhāya  vedanāya paṭighavantaṃ yo
dukkhāya   vedanāya   paṭighānusayo  so  anuseti  so  dukkhāya  vedanāya
phuṭṭho samāno kāmasukhaṃ abhinandati.
     {370.1}  Taṃ  kissa hetu. Na hi [2]- bhikkhave pajānāti assutavā
puthujjano   aññatra   kāmasukhā   dukkhāya   vedanāya  nissaraṇaṃ  .  tassa
kāmasukhaṃ   abhinandato   yo  sukhāya  vedanāya  rāgānusayo  so  anuseti
so   tāsaṃ   vedanānaṃ   samudayañca   atthaṅgamañca  assādañca  ādīnavañca
nissaraṇañca   yathābhūtaṃ   nappajānāti  .  tassa  tāsaṃ  vedanānaṃ  samudayañca
atthaṅgamañca   assādañca   ādīnavañca   nissaraṇañca  yathābhūtaṃ  appajānato
yo   adukkhamasukhāya  vedanāya  avijjānusayo  so  anuseti  so  sukhañce
vedanaṃ   vedayati   saññutto   naṃ   vedayati   dukkhañce  vedanaṃ  vedayati
saññutto   naṃ   vedayati   adukkhamasukhañce   vedanaṃ   vedayati   saññutto
naṃ   vedayati   .   ayaṃ  vuccati  bhikkhave  assutavā  puthujjano  saññutto
jātiyā   jarāya   maraṇena   sokehi   paridevehi  dukkhehi  domanassehi
upāyāsehi saññutto dukkhasmāti vadāmi.
     [371]  Sutavā  ca  kho  bhikkhave  ariyasāvako  dukkhāya  vedanāya
phuṭṭho  samāno  na  socati  na  kilamati  na  paridevati  na urattāḷī kandati
na sammohaṃ āpajjati so ekaṃ vedanaṃ vedayati kāyikaṃ na cetasikaṃ.
@Footnote: 1 Ma. phuṭṭho samāno. evamuparipi. 2 Ma. so.
     [372]  Seyyathāpi  bhikkhave  purisaṃ  sallena vijjheyyuṃ 1- na tamenaṃ
dutiyena  sallena  anuvedhaṃ  vijjheyyuṃ  .  evaṃ  hi  so  bhikkhave  puriso
ekasallena  vedanaṃ  vedayati  .  evameva kho bhikkhave sutavā ariyasāvako
dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho  samāno  na  socati  na  kilamati  na  paridevati
na  urattāḷī  kandati  na  sammohaṃ  āpajjati  so  ekaṃ  vedanaṃ  vedayati
kāyikaṃ  na  cetasikaṃ  tassāyeva  kho  pana dukkhāya vedanāya [2]- paṭighavā
na   hoti  tamenaṃ  dukkhāya  vedanāya  paṭighavantaṃ  yo  dukkhāya  vedanāya
paṭighānusayo   so   nānuseti   so  dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho  samāno
kāmasukhaṃ nābhinandati.
     {372.1}  Taṃ  kissa  hetu  .  pajānāti [3]- so bhikkhave sutavā
ariyasāvako   aññatra   kāmasukhā  dukkhāya  vedanāya  nissaraṇaṃ  .  tassa
kāmasukhaṃ  nābhinandato  yo  sukhāya  vedanāya  rāgānusayo  so  nānuseti
so   tāsaṃ   vedanānaṃ   samudayañca   atthaṅgamañca  assādañca  ādīnavañca
nissaraṇañca   yathābhūtaṃ   pajānāti   .   tassa  tāsaṃ  vedanānaṃ  samudayañca
atthaṅgamañca   assādañca   ādīnavañca   nissaraṇañca   yathābhūtaṃ   pajānato
yo  adukkhamasukhāya  vedanāya  avijjānusayo  so  nānuseti   so sukhañce
vedanaṃ   vedayati   visaññutto   naṃ  vedayati  dukkhañce  vedanaṃ   vedayati
visaññutto   naṃ   vedayati   adukkhamasukhañce   vedanaṃ  vedayati  visaññutto
naṃ   vedayati   .  ayaṃ  vuccati  bhikkhave  sutavā  ariyasāvako  visaññutto
jātiyā   jarāya   maraṇena   sokehi   paridevehi  dukkhehi  domanassehi
@Footnote: 1 Ma. vijjheyya .  2 Ma. phuṭṭho samāno .  3 Ma. hi.
Upāyāsehi   visaññutto   dukkhasmāti   vadāmi   .   ayaṃ  kho  bhikkhave
viseso   ayaṃ   adhippāyaso   idaṃ   nānākaraṇaṃ   sutavato  ariyasāvakassa
assutavatā puthujjanenāti.
     [373] Na so 1- vedanaṃ vedayati sapañño   sukhampi dukkhampi bahussutopi
        ayaṃ ca dhīrassa puthujjanena                  ayaṃ viseso 2- kusalassa hoti.
        Saṅkhātadhammassa bahussutassa           vipassato 3- lokamimaṃ parañca
        iṭṭhassa dhammā na mathenti cittaṃ       aniṭṭhato no paṭighātameti.
        Tassānurodhā atha vā virodhā           vidhamikā 4- atthagatā na santi
        padañca ñatvā virajaṃ asokaṃ sammā   pajānāti bhavassa pāragūti. Chaṭṭhaṃ.
     [374]    Ekaṃ   samayaṃ   bhagavā   vesāliyaṃ   viharati   mahāvane
kūṭāgārasālāyaṃ  .  atha  kho  bhagavā  sāyaṇhasamayaṃ  paṭisallānā  vuṭṭhito
yena    gilānasālā   tenupasaṅkami   upasaṅkamitvā   paññatte   āsane
nisīdi   .   nisajja  kho  bhagavā  bhikkhū  āmantesi  sato  bhikkhave  bhikkhu
sampajāno kālaṃ āgameyya ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī.
     [375]  Kathañca  bhikkhave  bhikkhu  sato  hoti  .  idha bhikkhave bhikkhu
kāye  kāyānupassī  viharati  ātāpī  sampajāno  satimā  vineyya  loke
abhijjhādomanassaṃ   .  vedanāsu  .pe.  citte  .  dhammesu  dhammānupassī
viharati  ātāpī  sampajāno  satimā  vineyya  loke  abhijjhādomanassaṃ .
@Footnote: 1 Ma. Yu. ayaṃ pāṭho natthi .  2 Ma. Yu. mahāviseso .  3 Yu. sampassato.
@4 Ma. Yu. vidhūpitā.
Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu sato hoti.
     [376]  Kathañca  bhikkhave  bhikkhu  sampajāno  hoti  .  idha bhikkhave
bhikkhu   abhikkante  paṭikkante  sampajānakārī  hoti  ālokite  vilokite
sampajānakārī    hoti    sammiñjite    pasārite   sampajānakārī   hoti
saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe   sampajānakārī   hoti   asite   pīte   khāyite
sāyite    sampajānakārī    hoti    uccārapassāvakamme   sampajānakārī
hoti   gate   ṭhite   nisinne   sutte   jāgarite  bhāsite  tuṇhībhāve
sampajānakārī   hoti   .   evaṃ   kho   bhikkhave   bhikkhu  sampajānakārī
hoti   .   sato   bhikkhave   bhikkhu   sampajāno  kālaṃ  āgameyya  ayaṃ
vo amhākaṃ anusāsanī.
     [377]   Tassa  ce  bhikkhave  bhikkhuno  evaṃ  satassa  sampajānassa
appamattassa    ātāpino    pahitattassa    viharato    uppajjati   sukhā
vedanā  so  evaṃ  pajānāti  uppannā  kho me ayaṃ sukhā vedanā sā ca
kho  paṭicca  no  appaṭicca  kiṃ  paṭicca  imameva  kāyaṃ paṭicca ayaṃ kho pana
kāyo   anicco   saṅkhato   paṭiccasamuppanno   aniccaṃ  kho  pana  saṅkhataṃ
paṭiccasamuppannaṃ   kāyaṃ   paṭicca   uppannā  sukhā  vedanā  kuto  niccā
bhavissatīti   .   so   kāye   ca   sukhāya  ca  vedanāya  aniccānupassī
viharati    vayānupassī    viharati    virāgānupassī   viharati   nirodhānupassī
viharati   paṭinissaggānupassī   viharati   .   tassa   kāye  ca  sukhāya  ca
vedanāya   aniccānupassino   viharato   vayānupassino   viharato   .pe.
@Footnote: 1 Yu. sampajāno.
Paṭinissaggānupassino   viharato   yo   kāye   ca  sukhāya  ca  vedanāya
rāgānusayo so pahiyyati.
     [378]   Tassa  ce  bhikkhave  bhikkhuno  evaṃ  satassa  sampajānassa
appamattassa    ātāpino    pahitattassa    viharato   uppajjati   dukkhā
vedanā   so   evaṃ  pajānāti  uppannā  kho  myāyaṃ  dukkhā  vedanā
sā   ca  kho  paṭicca  no  appaṭicca  kiṃ  paṭicca  imameva  kāyaṃ  paṭicca
ayaṃ   kho   pana   kāyo   anicco   saṅkhato   paṭiccasamuppanno  aniccaṃ
kho   pana   saṅkhataṃ   paṭiccasamuppannaṃ   kāyaṃ   paṭicca   uppannā  dukkhā
vedanā  kuto  niccā  bhavissatīti  .  so  kāye  ca dukkhāya ca vedanāya
aniccānupassī    viharati    vayānupassī    viharati   virāgānupassī   viharati
nirodhānupassī   viharati   paṭinissaggānupassī   viharati   .   tassa   kāye
ca    dukkhāya    ca    vedanāya    aniccānupassino   viharato   .pe.
Paṭinissaggānupassino   viharato   yo   kāye  ca  dukkhāya  ca  vedanāya
paṭighānusayo so pahiyyati.
     [379]   Tassa  ce  bhikkhave  bhikkhuno  evaṃ  satassa  sampajānassa
appamattassa      ātāpino      pahitattassa     viharato     uppajjati
adukkhamasukhā   vedanā   so   evaṃ   pajānāti   uppannā  kho  myāyaṃ
adukkhamasukhā   vedanā   sā  ca  kho  paṭicca  no  appaṭicca  kiṃ  paṭicca
imameva  kāyaṃ  paṭicca  ayaṃ  kho  pana  kāyo  anicco  saṅkhato  paṭicca-
samuppanno    aniccaṃ   kho   pana  saṅkhataṃ  paṭiccasamuppannaṃ  kāyaṃ  paṭicca
Uppannā   adukkhamasukhā   vedanā   kuto   niccā   bhavissatīti   .  so
kāye  ca  adukkhamasukhāya  ca  vedanāya  aniccānupassī  viharati  vayānupassī
viharati   virāgānupassī   viharati   nirodhānupassī  viharati  paṭinissaggānupassī
viharati  .  tassa  kāye  ca  adukkhamasukhāya  ca  vedanāya aniccānupassino
viharato    .pe.    paṭinissaggānupassino   viharato   yo   kāye   ca
adukkhamasukhāya ca vedanāya avijjānusayo so pahiyyati.
     [380]   So  sukhañce  vedanaṃ  vedayati  sā  aniccāti  pajānāti
anajjhositāti   pajānāti   anabhinanditāti   pajānāti   dukkhañce   vedanaṃ
vedayati    .pe.   adukkhamasukhañce   vedanaṃ   vedayati   sā   aniccāti
pajānāti    anajjhositāti    pajānāti    anabhinanditāti   pajānāti  .
So   sukhañce   vedanaṃ   vedayati   visaññutto   naṃ   vedayati  dukkhañce
vedanaṃ    vedayati   visaññutto   naṃ   vedayati   adukkhamasukhañce   vedanaṃ
vedayati  visaññutto  naṃ  vedayati  .  so kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno
kāyapariyantikaṃ     vedanaṃ     vedayāmīti     pajānāti     jīvitapariyantikaṃ
vedanaṃ    vedayamāno    jīvitapariyantikaṃ   vedanaṃ   vedayāmīti   pajānāti
kāyassa    bhedā    uddhaṃ    jīvitapariyādānā   idheva   sabbavedayitāni
anabhinanditāni sītibhavissantīti pajānāti.
     [381]  Seyyathāpi  bhikkhave  1-  telañca  [2]-  vaṭṭiñca paṭicca
telappadīpo  jhāyeyya tasseva telassa ca vaṭṭiyā ca pariyādānā anāhāro
nibbāyeyya  .  evameva  kho  bhikkhave bhikkhu ce 3- kāyapariyantikaṃ vedanaṃ
@Footnote: 1 Yu. bhikkhu. 2 Ma. telañca paṭicca vaṭṭiṃ ca paṭicca. Yu. telañca paṭicca
@vaṭṭiñca. evamuparipi .  3 Ma. Yu. cesaddo natthi.
Vedayamāno  kāyapariyantikaṃ  vedanaṃ  vedayāmīti  pajānāti . Jīvitapariyantikaṃ
vedanaṃ   vedayamāno   jīvitapariyantikaṃ   vedanaṃ   vedayāmīti  pajānāti .
Kāyassa    bhedā    uddhaṃ    jīvitapariyādānā   idheva   sabbavedayitāni
anabhinanditāni sītibhavissantīti pajānātīti. Sattamaṃ.
     [382]    Ekaṃ   samayaṃ   bhagavā   vesāliyaṃ   viharati   mahāvane
kūṭāgārasālāyaṃ   .   atha   kho   bhagavā   sāyaṇhasamayaṃ   paṭisallānā
vuṭṭhito   yena   gilānasālā   tenupasaṅkami   upasaṅkamitvā   paññatte
āsane  nisīdi  .  nisajja  kho  bhagavā bhikkhū āmantesi sato bhikkhave bhikkhu
sampajāno kālaṃ āgameyya ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī.
     [383]  Kathañca  bhikkhave  bhikkhu  sato  hoti  .  idha bhikkhave bhikkhu
kāye   kāyānupassī   viharati   ātāpī   sampajāno   satimā   vineyya
loke   abhijjhādomanassaṃ   .   vedanāsu   .pe.   citte  .  dhammesu
dhammānupassī   viharati   ātāpī   sampajāno   satimā   vineyya   loke
abhijjhādomanassaṃ. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu sato hoti.
     [384]  Kathañca  bhikkhave  bhikkhu  sampajāno  hoti  .  idha bhikkhave
bhikkhu   abhikkante   paṭikkante   sampajānakārī   hoti   .pe.  bhāsite
tuṇhībhāve  sampajānakārī  hoti  .  evaṃ  kho  bhikkhave  bhikkhu sampajāno
hoti  .  sato  [1]-  bhikkhave  bhikkhu sampajāno kālaṃ āgameyya ayaṃ vo
amhākaṃ anusāsanī.
     [385]   Tassa  ce  bhikkhave  bhikkhuno  evaṃ  satassa  sampajānassa
@Footnote: 1 Yu. kho.
Appamattassa    ātāpino    pahitattassa    viharato    uppajjati   sukhā
vedanā   so   evaṃ   pajānāti  uppannā  kho  myāyaṃ  sukhā  vedanā
sā   ca   kho   paṭicca   no   appaṭicca   kiṃ   paṭicca  imameva  phassaṃ
paṭicca   ayaṃ   kho   pana   phasso   anicco   saṅkhato  paṭiccasamuppanno
aniccaṃ   kho   pana   saṅkhataṃ   paṭiccasamuppannaṃ   phassaṃ   paṭicca  uppannā
sukhā   vedanā  kuto  niccā  bhavissatīti  .  so  phasse  ca  sukhāya  ca
vedanāya     aniccānupassī     viharati     vayānupassī     virāgānupassī
nirodhānupassī     paṭinissaggānupassī     viharati    .    tassa    phasse
ca   sukhāya   ca   vedanāya   aniccānupassino   viharato   vayānupassino
virāgānupassino          nirodhānupassino         paṭinissaggānupassino
viharato yo phasse ca sukhāya ca vedanāya rāgānusayo so pahiyyati.
     [386]  Tassa  ce  bhikkhave  bhikkhuno  evaṃ  satassa .pe. Viharato
uppajjati   dukkhā   vedanā   .pe.   uppajjati   adukkhamasukhā  vedanā
so   evaṃ  pajānāti  uppannā  kho  myāyaṃ  adukkhamasukhā  vedanā  sā
ca   kho   paṭicca   no   appaṭicca   kiṃ  paṭicca  imameva  phassaṃ  paṭicca
ayaṃ   kho   pana   phasso   anicco   saṅkhato   paṭiccasamuppanno  .pe.
(yathā    purimasutte    vitthāro    tathā    vitthāretabbo)   kāyassa
bhedā   uddhaṃ   jīvitapariyādānā   idheva   sabbavedayitāni  anabhinanditāni
sītibhavissantīti pajānāti.
     [387]  Seyyathāpi  bhikkhave  telañca  vaṭṭiñca  paṭicca telappadīpo
Jhāyeyya   tasseva   telassa   ca  vaṭṭiyā  ca  pariyādānā  anāhāro
nibbāyeyya   .   evameva   kho  bhikkhave  bhikkhu  kāyapariyantikaṃ  vedanaṃ
vedayamāno  kāyapariyantikaṃ  vedanaṃ  vedayāmīti  pajānāti . Jīvitapariyantikaṃ
vedanaṃ      vedayamāno      jīvitapariyantikaṃ      vedanaṃ     vedayāmīti
pajānāti  .  kāyassa  bhedā  uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni
anabhinanditāni sītibhavissantīti pajānātīti. Aṭṭhamaṃ.
     [388]   Tisso   imā   bhikkhave   vedanā   aniccā   saṅkhatā
paṭiccasamuppannā   khayadhammā   vayadhammā   virāgadhammā   nirodhadhammā  .
Katamā  tisso  .  sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā adukkhamasukhā vedanā.
Imā   kho  bhikkhave  tisso  vedanā  aniccā  saṅkhatā  paṭiccasamuppannā
khayadhammā vayadhammā virāgadhammā nirodhadhammāti. Navamaṃ.
     [389]  Tisso imā bhikkhave vedanā phassajā phassamūlakā phassanidānā
phassapaccayā    .    katamā    tisso    .   sukhā   vedanā   dukkhā
vedanā   adukkhamasukhā   vedanā   .  sukhavedaniyaṃ  bhikkhave  phassaṃ  paṭicca
uppajjati   sukhā   vedanā   tasseva   sukhavedaniyassa   phassassa  nirodhā
yaṃ   tajjaṃ   vedayitaṃ  sukhavedaniyaṃ  phassaṃ  paṭicca  uppannā  sukhā  vedanā
sā  nirujjhati  sā  vūpasamati  1-  .  dukkhavedaniyaṃ  bhikkhave  phassaṃ  paṭicca
uppajjati   dukkhā   vedanā   tasseva  dukkhavedaniyassa  phassassa  nirodhā
yaṃ  tajjaṃ  vedayitaṃ  dukkhavedaniyaṃ  phassaṃ  paṭicca  uppannā  dukkhā  vedanā
sā   nirujjhati   sā   vūpasamati   .   adukkhamasukhavedaniyaṃ   bhikkhave  phassaṃ
@Footnote: 1 Ma. Yu. vūpasammati. evamuparipi.
Paṭicca   uppajjati   adukkhamasukhā   vedanā  tasseva  adukkhamasukhavedaniyassa
phassassa   nirodhā   yaṃ   tajjaṃ  vedayitaṃ  adukkhamasukhavedaniyaṃ  phassaṃ  paṭicca
uppannā adukkhamasukhā vedanā sā nirujjhati sā vūpasamati.
     [390]  Seyyathāpi  bhikkhave  dvinnaṃ  kaṭṭhānaṃ  saṅghaṭṭā  1- tassa
samodhānā  usmā  jāyati  tejo  abhinibbattati  tesaṃyeva  dvinnaṃ kaṭṭhānaṃ
nānābhāvā   vinikkhepā   yā   tajjā   usmā   sā   nirujjhati   sā
vūpasamati   .   evameva   kho  bhikkhave  imā  tisso  vedanā  phassajā
phassamūlakā   phassanidānā   phassapaccayā  tajjaṃ  phassaṃ  paṭicca  tajjā  2-
vedanā  uppajjati  tajjassa  3-  phassassa  nirodhā  tajjā  2-  vedanā
nirujjhatīti. Dasamaṃ.
              Vedanāsaṃyuttassa paṭhamakasagāthavaggo.
                        Tassuddānaṃ
       samādhisukhāya 4- pahānena       pātālaṃ daṭṭhabbena ca 5-
       sallatthena [6]- gelaññaṃ 7-  aniccaphassamūlakāti.
                     ------------
@Footnote: 1 Ma. Yu. saṅghaṭṭanasamodhānā. 2-3 Yu. āmeṇḍitaṃ .  4 Ma. samādhisukhaṃ.
@5 Yu. casaddo natthi. 6 Yu. ca .  7 Ma. sallena ceva gelaññā.
                    Rahogatavaggo dutiyo
     [391]   Atha   kho   aññataro  bhikkhu  yena  bhagavā  tenupasaṅkami
upasaṅkamitvā   bhagavantaṃ   abhivādetvā   ekamantaṃ   nisīdi  .  ekamantaṃ
nisinno   kho   so   bhikkhu   bhagavantaṃ   etadavoca   idha  mayhaṃ  bhante
rahogatassa   paṭisallīnassa   evaṃ   cetaso   parivitakko  udapādi  tisso
vedanā   vuttā   bhagavatā  sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā  adukkhamasukhā
vedanā   imā  tisso  vedanā  vuttā  bhagavatā  .  vuttaṃ  kho  panetaṃ
bhagavatā   yaṅkiñci   vedayitaṃ  taṃ  dukkhasminti  kiṃ  nu  kho  etaṃ  bhagavatā
sandhāya bhāsitaṃ yaṅkiñci vedayitaṃ taṃ dukkhasminti.
     {391.1}  Sādhu  sādhu  bhikkhu  tisso  imā  bhikkhu  vedanā vuttā
mayā  sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā  adukkhamasukhā  vedanā  imā tisso
vedanā  vuttā  mayā  .  vuttaṃ  kho panetaṃ bhikkhu mayā yaṅkiñci vedayitaṃ taṃ
dukkhasminti  taṃ  kho  panetaṃ  bhikkhu  mayā  saṅkhārānaṃyeva  aniccataṃ sandhāya
bhāsitaṃ  yaṅkiñci  vedayitaṃ  taṃ  dukkhasminti  .  taṃ  kho  panetaṃ  bhikkhu mayā
saṅkhārānaṃyeva     khayadhammataṃ    vayadhammataṃ    virāgadhammataṃ    nirodhadhammataṃ
vipariṇāmadhammataṃ sandhāya bhāsitaṃ yaṅkiñci vedayitaṃ taṃ dukkhasminti.
     [392]   Atha   kho  pana  bhikkhu  mayā  anupubbasaṅkhārānaṃ  nirodho
akkhāto   paṭhamajjhānaṃ   samāpannassa   vācā  niruddhā  hoti  dutiyajjhānaṃ
Samāpannassa   vitakkavicārā   niruddhā   honti   tatiyajjhānaṃ  samāpannassa
pīti   niruddhā  hoti  catutthajjhānaṃ  samāpannassa  assāsapassāsā  niruddhā
honti   ākāsānañcāyatanaṃ   samāpannassa   rūpasaññā   niruddhā   hoti
viññāṇañcāyatanaṃ     samāpannassa     ākāsānañcāyatanasaññā    niruddhā
hoti   ākiñcaññāyatanaṃ   samāpannassa   viññāṇañcāyatanasaññā   niruddhā
hoti    nevasaññānāsaññāyatanaṃ    samāpannassa    ākiñcaññāyatanasaññā
niruddhā  hoti  saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca niruddhā
honti. Khīṇāsavassa bhikkhuno rāgo niruddho hoti doso niruddho hoti moho
niruddho hoti.
     [393]  Atha  kho  bhikkhu  mayā  anupubbasaṅkhārānaṃ vūpasamo akkhāto
paṭhamajjhānaṃ  samāpannassa  vācā  vūpasantā  hoti  dutiyajjhānaṃ  samāpannassa
vitakkavicārā   vūpasantā  honti  .pe.  saññāvedayitanirodhaṃ  samāpannassa
saññā  ca  vedanā  ca vūpasantā honti. Khīṇāsavassa bhikkhu rāgo vūpasanto
hoti doso vūpasanto hoti moho vūpasanto hoti.
     [394]    Chayimā   bhikkhu   passaddhiyo   paṭhamajjhānaṃ   samāpannassa
vācā   paṭippassaddhā   hoti   dutiyajjhānaṃ   samāpannassa   vitakkavicārā
paṭippassaddhā       honti      tatiyajjhānaṃ      samāpannassa      pīti
paṭippassaddhā    hoti    catutthajjhānaṃ    samāpannassa    assāsapassāsā
Paṭippassaddhā     honti    saññāvedayitanirodhaṃ    samāpannassa    saññā
ca    vedanā   ca   paṭippassaddhā   honti   .   khīṇāsavassa   bhikkhuno
rāgo    paṭippassaddho   hoti   doso   paṭippassaddho   hoti   moho
paṭippassaddho hotīti. Paṭhamaṃ.
     [395]  Seyyathāpi  bhikkhave  ākāsepi  1- vividhā vātā vāyanti
puratthimāpi   vātā   vāyanti   pacchimāpi   vātā   vāyanti   uttarāpi
vātā    vāyanti    dakkhiṇāpi    vātā    vāyanti   sarajāpi   vātā
vāyanti   arajāpi   vātā   vāyanti   sītāpi  vātā  vāyanti  uṇhāpi
vātā    vāyanti    parittāpi   vātā   vāyanti   adhimattāpi   vātā
vāyanti   .   evameva  kho  bhikkhave  imasmiṃ  kāyasmiṃ  vividhā  vedanā
uppajjanti   sukhāpi   vedanā   uppajjati   dukkhāpi   vedanā  uppajjati
adukkhamasukhāpi vedanā uppajjatīti.
     [396] Yathāpi vātā ākāse        vāyanti vividhā puthū 2-
              puratthimā pacchimā cāpi     uttarā atha dakkhiṇā.
              Sarajā arajā cāpi 3-        sītā uṇhā ca ekadā
              adhimattā parittā ca          puthū 2- vāyanti mālutā.
              Tathevimasmiṃ 4- kāyasmiṃ       samuppajjanti vedanā
              sukhadukkhasamuppatti            adukkhamasukhā ca yā.
              Yatova 5- bhikkhu ātāpī      sampajāno nirujjhati 6-
              tato so vedanā sabbā     parijānāti paṇḍito.
@Footnote: 1 Ma. Yu. ākāse .  2 Yu. puthu .  3 Ma. capi. Yu. vāpi. 4 Yu. tathevimasmiṃpi.
@5 Ma. Yu. yato ca .  6 Ma. sampajaññaṃ na riñcati. Yu. sampajāno nirūpadhi.
             So vedanā pariññāya         diṭṭhe dhamme anāsavo
              kāyassa bhedā dhammaṭṭho     saṅkhaṃ nūpeti 1- vedagūti. Dutiyaṃ.
     [397]   Seyyathāpi   bhikkhave  ākāse  vividhā  vātā  vāyanti
puratthimāpi   vātā   vāyanti   .pe.   adhimattāpi  vātā  vāyanti .
Evameva   kho   bhikkhave   imasmiṃ  kāyasmiṃ  vividhā  vedanā  uppajjanti
sukhāpi   vedanā   uppajjati   dukkhāpi  vedanā  uppajjati  adukkhamasukhāpi
vedanā uppajjatīti. Tatiyaṃ.
     [398]   Seyyathāpi   bhikkhave  āgantukāgāraṃ  tattha  puratthimāyapi
disāya   āgantvā   vāsaṃ   kappenti   pacchimāyapi   disāya  āgantvā
vāsaṃ    kappenti   uttarāyapi   disāya   āgantvā   vāsaṃ   kappenti
dakkhiṇāyapi   disāya   āgantvā   vāsaṃ  kappenti  khattiyāpi  āgantvā
vāsaṃ   kappenti   brāhmaṇāpi   āgantvā   vāsaṃ  kappenti  vessāpi
āgantvā   vāsaṃ   kappenti   suddāpi  āgantvā  vāsaṃ  kappenti .
Evameva   kho   bhikkhave   imasmiṃ  kāyasmiṃ  vividhā  vedanā  uppajjanti
sukhāpi   vedanā   uppajjati   dukkhāpi  vedanā  uppajjati  adukkhamasukhāpi
vedanā   uppajjati   sāmisāpi   sukhā   vedanā   uppajjati   sāmisāpi
dukkhā   vedanā   uppajjati   sāmisāpi  adukkhamasukhā  vedanā  uppajjati
nirāmisāpi   sukhā   vedanā   uppajjati   nirāmisāpi   dukkhā   vedanā
uppajjati nirāmisāpi adukkhamasukhā vedanā uppajjatīti. Catutthaṃ.
@Footnote: 1 Ma. Yu. saṅkhyaṃ nopeti.
     [399]  Atha  kho  āyasmā  ānando  yena  bhagavā  tenupasaṅkami
upasaṅkamitvā   .pe.   ekamantaṃ   nisinno   kho   āyasmā  ānando
bhagavantaṃ  etadavoca  katamā  nu  kho  bhante vedanā katamo vedanāsamudayo
katamo     vedanānirodho     katamā     vedanānirodhagāminī    paṭipadā
ko  vedanāya  assādo  ko  vedanāya  1-  ādīnavo  kiṃ vedanāya 1-
nissaraṇanti   .   tisso  imā  ānanda  vedanā  sukhā  vedanā  dukkhā
vedanā   adukkhamasukhā   vedanā   .   imā   vuccati  ānanda  vedanā
phassasamudayā    vedanāsamudayo    phassanirodhā   vedanānirodho   ayameva
ariyo  aṭṭhaṅgiko  maggo  vedanānirodhagāminī  paṭipadā  .  seyyathīdaṃ .
Sammādiṭṭhi   .pe.   sammāsamādhi   .   yaṃ   vedanaṃ   paṭicca  uppajjati
sukhaṃ   somanassaṃ   ayaṃ   vedanāya   assādo  .  yā  vedanā  aniccā
dukkhā   vipariṇāmadhammā   ayaṃ   vedanāya   ādīnavo  .  yo  vedanāya
chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ idaṃ vedanāya nissaraṇaṃ.
     [400]   Atha   kho   panānanda  mayā  anupubbasaṅkhārānaṃ  nirodho
akkhāto   paṭhamajjhānaṃ   samāpannassa   vācā   niruddhā   hoti   .pe.
Saññāvedayitanirodhaṃ   samāpannassa   saññā   ca   vedanā   ca   niruddhā
honti    .   khīṇāsavassa   bhikkhuno   rāgo   niruddho   hoti   doso
niruddho hoti moho niruddho hoti.
     [401]   Atha   kho   panānanda  mayā  anupubbasaṅkhārānaṃ  vūpasamo
akkhāto   paṭhamajjhānaṃ   samāpannassa   vācā   vūpasantā   hoti  .pe.
@Footnote: 1 Ma. Yu. ime pāṭhā na dissanti. evamuparipi.
Saññāvedayitanirodhaṃ   samāpannassa   saññā   ca   vedanā   ca  vūpasantā
honti   .   khīṇāsavassa   bhikkhuno   rāgo   vūpasanto   hoti   doso
vūpasanto hoti moho vūpasanto hoti.
     [402]  Atha  kho  panānanda mayā anupubbasaṅkhārānaṃ paṭippassaddhi 1-
akkhātā    paṭhamajjhānaṃ    samāpannassa    vācā   paṭippassaddhā   hoti
.pe.    ākāsānañcāyatanaṃ    samāpannassa    rūpasaññā   paṭippassaddhā
hoti      viññāṇañcāyatanaṃ     samāpannassa     ākāsānañcāyatanasaññā
paṭippassaddhā        hoti        ākiñcaññāyatanaṃ        samāpannassa
viññāṇañcāyatanasaññā paṭippassaddhā hoti
nevasaññānāsaññāyatanaṃ        samāpannassa        ākiñcaññāyatanasaññā
paṭippassaddhā    hoti    saññāvedayitanirodhaṃ   samāpannassa   saññā   ca
vedanā   ca   paṭippassaddhā   honti   .   khīṇāsavassa  bhikkhuno  rāgo
paṭippassaddho   hoti   doso  paṭippassaddho  hoti  moho  paṭippassaddho
hotīti. Pañcamaṃ.
     [403]  Atha  kho  āyasmā  ānando  yena  bhagavā  tenupasaṅkami
upasaṅkamitvā   bhagavantaṃ   abhivādetvā   ekamantaṃ   nisīdi  .  ekamantaṃ
nisinnaṃ   kho   āyasmantaṃ   ānandaṃ  bhagavā  etadavoca  katamā  nu  kho
ānanda   vedanā  katamo  vedanāsamudayo  katamo  vedanānirodho  katamā
vedanānirodhagāminī   paṭipadā   ko   vedanāya  assādo  ko  vedanāya
ādīnavo   kiṃ  vedanāya  nissaraṇanti  .  bhagavaṃmūlakā  no  bhante  dhammā
bhagavaṃnettikā    bhagavaṃpaṭisaraṇā   sādhu   bhante   bhagavantaññeva   paṭibhātu
@Footnote: 1 Yu. passaddhi.
Etassa   bhāsitassa   attho   bhagavato   sutvā  bhikkhū  dhāressantīti .
Tenahi    ānanda    suṇohi    sādhukaṃ    manasikarohi   bhāsissāmīti  .
Evaṃ   bhanteti   kho   āyasmā   ānando   bhagavato   paccassosi .
Bhagavā   etadavoca   tisso   imā   ānanda   vedanā  sukhā  vedanā
dukkhā   vedanā   adukkhamasukhā   vedanā   .   imā  vuccanti  ānanda
vedanā   .pe.   phassasamudayā   .pe.   khīṇāsavassa   bhikkhuno   rāgo
paṭippassaddho     hoti     doso     paṭippassaddho    hoti    moho
paṭippassaddho hotīti. Chaṭṭhaṃ.
     [404]   Atha   kho  sabbahulā  bhikkhū  yena  bhagavā  tenupasaṅkamiṃsu
upasaṅkamitvā   bhagavantaṃ   abhivādetvā   ekamantaṃ  nisīdiṃsu  .  ekamantaṃ
nisinnā  kho  te  bhikkhū  bhagavantaṃ  etadavocuṃ katamā nu kho bhante vedanā
katamo  vedanāsamudayo  katamo  vedanānirodho  katamā  vedanānirodhagāminī
paṭipadā   ko   vedanāya   assādo   ko   vedanāya   ādīnavo   kiṃ
vedanāya  nissaraṇanti  .  tisso  imā  bhikkhave  vedanā  sukhā  vedanā
dukkhā   vedanā   adukkhamasukhā   vedanā   .   imā  vuccanti  bhikkhave
vedanā   .   phassasamudayā   vedanāsamudayo  phassanirodhā  vedanānirodho
ayameva   ariyo   aṭṭhaṅgiko   maggo   vedanānirodhagāminī  paṭipadā .
Seyyathīdaṃ   .   sammādiṭṭhi   .pe.  sammāsamādhi  .  yaṃ  vedanaṃ  paṭicca
uppajjati   sukhaṃ   somanassaṃ   ayaṃ  vedanāya  assādo  .  yā  vedanā
aniccā   dukkhā   vipariṇāmadhammā   ayaṃ   vedanāya   ādīnavo  .  yo
Vedanāya chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ idaṃ vedanāya nissaraṇaṃ.
     [405]  Atha  kho  pana  bhikkhave  mayā  anupubbasaṅkhārānaṃ  nirodho
akkhāto   paṭhamajjhānaṃ   samāpannassa   vācā   niruddhā   hoti   .pe.
Khīṇāsavassa   bhikkhuno   rāgo   niruddho   hoti   doso  niruddho  hoti
moho niruddho hoti.
     [406]  Atha  kho  pana  bhikkhave  mayā  anupubbasaṅkhārānaṃ  vūpasamo
akkhāto   paṭhamajjhānaṃ   samāpannassa   vācā   vūpasantā   hoti  .pe.
Khīṇāsavassa   bhikkhuno   rāgo   vūpasanto  hoti  doso  vūpasanto  hoti
moho vūpasanto hoti.
     [407]   Chayimā  bhikkhave  passaddhiyo  .  paṭhamajjhānaṃ  samāpannassa
vācā   paṭippassaddhā   hoti   dutiyajjhānaṃ   samāpannassa   vitakkavicārā
paṭippassaddhā    honti   tatiyajjhānaṃ   samāpannassa   pīti   paṭippassaddhā
hoti    catutthajjhānaṃ    samāpannassa    assāsapassāsā    paṭippassaddhā
honti    saññāvedayitanirodhaṃ   samāpannassa   saññā   ca   vedanā   ca
paṭippassaddhā   honti   .   khīṇāsavassa   bhikkhuno  rāgo  paṭippassaddho
hoti   doso   paṭippassaddho   hoti   moho  paṭippassaddho  hotīti .
Sattamaṃ.
     [408]   Atha   kho  sambahulā  bhikkhū  yena  bhagavā  tenupasaṅkamiṃsu
upasaṅkamitvā   .pe.   ekamantaṃ   nisinne   kho   te   bhikkhū  bhagavā
etadavoca   katamā   nu   kho  bhakkhave  vedanā  katamo  vedanāsamudayo
Katamo    vedanānirodho    katamā   vedanānirodhagāminī   paṭipadā   ko
vedanāya  assādo  ko  vedanāya  ādīnavo  kiṃ  vedanāya nissaraṇanti.
Bhagavaṃmūlakā   no  bhante  dhammā  .pe.  tisso  imā  bhikkhave  vedanā
sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā  adukkhamasukhā  vedanā  .  imā  vuccanti
bhikkhave   vedanā   .   phassasamudayā   (yathā  purimasuttanto  vitthārito
tathā vitthāretabbo 1-). Aṭṭhamaṃ.
     [409]    Atha   kho   pañcakaṅgo   ṭhapati   yenāyasmā   udāyi
tenupasaṅkami   upasaṅkamitvā   āyasmantaṃ  udāyiṃ  abhivādetvā  ekamantaṃ
nisīdi   .  ekamantaṃ  nisinno  kho  pañcakaṅgo  ṭhapati  āyasmantaṃ  udāyiṃ
etadavoca   kati  nu  kho  bhante  udāyi  vedanā  vuttā  bhagavatāti .
Tisso  kho  gahapati  2-  vedanā  vuttā  bhagavatā  sukhā  vedanā dukkhā
vedanā   adukkhamasukhā  vedanā  imā  kho  gahapati  2-  tisso  vedanā
vuttā bhagavatāti.
     [410]  Evaṃ  vutte  pañcakaṅgo ṭhapati āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca
na  kho  bhante  udāyi  tisso  vedanā  vuttā  bhagavatā  dve  vedanā
vuttā   bhagavatā   sukhā   vedanā   dukkhā   vedanā  .  yāyaṃ  bhante
adukkhamasukhā  vedanā  santasmiṃ  esā  paṇīte  sukhe  vuttā  bhagavatāti.
Dutiyampi   kho   āyasmā   udāyi  pañcakaṅgaṃ  ṭhapatiṃ  etadavoca  na  kho
gahapati  dve  vedanā  vuttā  bhagavatā  tisso  vedanā  vuttā  bhagavatā
sukhā   vedanā   dukkhā   vedanā   adukkhamasukhā  vedanā  imā  tisso
@Footnote: 1 Ma. Yu. yathā purimasuttante tathā vitthāretabbo .  2 Ma. Yu. ṭhapati. evamuparipi.
Vedanā vuttā bhagavatāti.
     {410.1}   Dutiyampi   kho   pañcakaṅgo  ṭhapati  āyasmantaṃ  udāyiṃ
etadavoca  na  kho  bhante  udāyi  tisso  vedanā  vuttā bhagavatā dve
vedanā   vuttā  bhagavatā  sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā  yāyaṃ  bhante
adukkhamasukhā  vedanā  santasmiṃ  esā  paṇīte  sukhe  vuttā  bhagavatāti.
Tatiyampi   kho   āyasmā   udāyi  pañcakaṅgaṃ  ṭhapatiṃ  etadavoca  na  kho
gahapati  dve  vedanā  vuttā  bhagavatā  tisso  vedanā  vuttā  bhagavatā
sukhā   vedanā   dukkhā   vedanā   adukkhamasukhā  vedanā  imā  tisso
vedanā    vuttā   bhagavatāti   .   tatiyampi   kho   pañcakaṅgo   ṭhapati
āyasmantaṃ   udāyī  etadavoca  na  kho  bhante  udāyi  tisso  vedanā
vuttā   bhagavatā  dve  vedanā  vuttā  bhagavatā  sukhā  vedanā  dukkhā
vedanā   yāyaṃ   bhante   adukkhamasukhā  vedanā  santasmiṃ  esā  paṇīte
sukhe  vuttā  bhagavatāti  .  neva  [1]-  asakkhi  2-  āyasmā  udāyi
pañcakaṅgaṃ    ṭhapatiṃ    saññāpetuṃ    na    panāsakkhi   pañcakaṅgo   ṭhapati
āyasmantaṃ udāyiṃ saññāpetuṃ.
     [411]   Assosi  kho  āyasmā  ānando  āyasmato  udāyissa
pañcakaṅgena   ṭhapatinā   saddhiṃ   imaṃ   kathāsallāpaṃ   atha  kho  āyasmā
ānando   yena  bhagavā  tenupasaṅkami  upasaṅkamitvā  ekamantaṃ  nisīdi .
Ekamantaṃ   nisinno   kho   āyasmā   ānando   yāvatako  āyasmato
udāyissa   pañcakaṅgena  ṭhapatinā  saddhiṃ  ahosi  kathāsallāpo  tampi  3-
sabbaṃ   bhagavato   ārocesi   .    santameva   kho   ānanda  pariyāyaṃ
@Footnote: 1 Yu. kho .  2 Ma. sakkhi .  3 Ma. taṃ.
Pañcakaṅgo   ṭhapati   udāyissa   bhikkhuno   nābbhanumodi   .   santaṃ   ca
panānanda pariyāyaṃ udāyi bhikkhu pañcakaṅgassa ṭhapatino nābbhanumodi.
     [412]  Dvepi  mayā  ānanda vedanā vuttā pariyāyena tisso 1-
mayā   vedanā   vuttā   pariyāyena   pañcapi   mayā   vedanā  vuttā
pariyāyena   chapi   mayā  vedanā  vuttā  pariyāyena  aṭṭhārasāpi  mayā
vedanā  vuttā  pariyāyena  chattiṃsāpi  mayā  vedanā  vuttā  pariyāyena
aṭṭhasataṃpi  mayā  vedanā  vuttā  pariyāyena  .  evaṃ pariyāyena desito
ānanda  mayā  dhammo  .  evaṃ  pariyāyena  desite  kho  ānanda mayā
dhamme   ye   aññamaññassa   subhāsitaṃ   sulapitaṃ   na   samanumaññissanti  na
samanujānissanti    na    samanumodissanti    .   tesaṃ   etaṃ   pāṭikaṅkhaṃ
bhaṇḍanajātā     kalahajātā     vivādāpannā     aññamaññaṃ    mukhasattīhi
vitudantā   viharissanti  2-  .  evaṃ  pariyāyadesito  kho  3-  ānanda
mayā  dhammo  .  evaṃ  pariyāyadesite  kho  3- ānanda mayā dhamme ye
aññamaññassa     subhāsitaṃ     sulapitaṃ    samanumaññissanti    samanujānissanti
samanumodissanti   .   tesaṃ   etaṃ   pāṭikaṅkhaṃ   samaggā   sammodamānā
avivadamānā     khīrodakībhūtā     aññamaññaṃ     piyacakkhūhi    sampassantā
viharissanti 2-.
     [413]   Pañcime   ānanda   kāmaguṇā   .   katame   pañca .
Cakkhuviññeyyā   rūpā   iṭṭhā   kantā  manāpā  piyarūpā  kāmūpasañhitā
rajaniyā   .pe.   kāyaviññeyyā   phoṭṭhabbā   iṭṭhā  kantā  manāpā
piyarūpā    kāmūpasañhitā   rajaniyā   .   ime   kho   ānanda   pañca
@Footnote: 1 Ma. Yu. tissopi .  2 Ma. itisaddo atthi .  3 Yu. khosaddo natthi.
Kāmaguṇā   .   yaṃ   kho   ānanda   ime   pañca   kāmaguṇe   paṭicca
uppajjati sukhaṃ somanassaṃ idaṃ vuccati kāmasukhaṃ.
     [414]  Ye  kho  ānanda  evaṃ  vadeyyuṃ etaṃ paramaṃ santaṃ 1- sukhaṃ
somanassaṃ   paṭisaṃvedentīti   .  idaṃ  nesāhaṃ  nānujānāmi  .  taṃ  kissa
hetu   .   atthānanda   etamhā   sukhā   aññaṃ   sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca.
     [415]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca    .    idhānanda    bhikkhu    vivicceva    kāmehi   vivicca
akusalehi   dhammehi   savitakkaṃ   savicāraṃ   vivekajaṃ   pītisukhaṃ   paṭhamajjhānaṃ
upasampajja   viharati   .   idaṃ   kho   ānanda   etamhā  sukhā  aññaṃ
sukhaṃ   abhikkantatarañca   paṇītatarañca  .  ye  kho  ānanda  evaṃ  vadeyyuṃ
etaṃ  paramaṃ  santaṃ  1-  sukhaṃ  somanassaṃ  paṭisaṃvedentīti  .  idaṃ  nesāhaṃ
nānujānāmi   .  taṃ  kissa  hetu  .  atthānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ
sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
     [416]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca   .   idhānanda   bhikkhu   vitakkavicārānaṃ   vūpasamā   ajjhattaṃ
sampasādanaṃ    cetaso    ekodibhāvaṃ    avitakkaṃ    avicāraṃ    samādhijaṃ
pītisukhaṃ   dutiyajjhānaṃ  upasampajja  viharati  .  idaṃ  kho  ānanda  etamhā
sukhā   aññaṃ   sukhaṃ   abhikkantatarañca   paṇītatarañca  .  ye  kho  ānanda
evaṃ   vadeyyuṃ   etaṃ   paramaṃ  santaṃ  sukhaṃ  somanassaṃ  paṭisaṃvedentīti .
@Footnote: 1 Yu. sattā. evamuparipi.
Idaṃ  nesāhaṃ  nānujānāmi  .  taṃ  kissa  hetu  .  atthānanda  etamhā
sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
     [417]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca   .   idhānanda   bhikkhu   pītiyā   ca   virāgā   upekkhako
ca   viharati   sato   ca  sampajāno  sukhañca  kāyena  paṭisaṃvedeti  yantaṃ
ariyā    ācikkhanti    upekkhako    satimā    sukhavihārīti   tatiyajjhānaṃ
upasampajja   viharati   .  idaṃ  kho  ānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ
abhikkantatarañca   paṇītatarañca   .   ye   kho   ānanda   evaṃ  vadeyyuṃ
etaṃ   paramaṃ   santaṃ   sukhaṃ   somanassaṃ  paṭisaṃvedentīti  .  idaṃ  nesāhaṃ
nānujānāmi   .  taṃ  kissa  hetu  .  atthānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ
sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
     [418]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca    .    idhānanda   bhikkhu   sukhassa   ca   pahānā   dukkhassa
ca    pahānā   pubbeva   somanassadomanassānaṃ   atthaṅgamā   adukkhamasukhaṃ
upekkhāsatipārisuddhiṃ   catutthajjhānaṃ   upasampajja   viharati   .   idaṃ  kho
ānanda etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
     [419]  Ye  kho  ānanda  evaṃ  vadeyyuṃ  etaṃ  paramaṃ  santaṃ sukhaṃ
somanassaṃ   paṭisaṃvedentīti   .  idaṃ  nesāhaṃ  nānujānāmi  .  taṃ  kissa
hetu   .   atthānanda   etamhā   sukhā   aññaṃ   sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca.
     [420]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca    .   idhānanda   bhikkhu   sabbaso   rūpasaññānaṃ   samatikkamā
paṭighasaññānaṃ     atthaṅgamā    nānattasaññānaṃ    amanasikārā    ananto
ākāsoti  ākāsānañcāyatanaṃ  upasampajja  viharati  .  idaṃ  kho  ānanda
etamhā   sukhā   aññaṃ   sukhaṃ  abhikkantatarañca  paṇītatarañca  .  ye  kho
ānanda  evaṃ  vadeyyuṃ  etaṃ  paramaṃ  santaṃ sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedentīti.
Idaṃ  nesāhaṃ  nānujānāmi  .  taṃ  kissa  hetu  .  atthānanda  etamhā
sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
     [421]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca    .    idhānanda    bhikkhu    sabbaso    ākāsānañcāyatanaṃ
samatikkamma     anantaṃ     viññāṇanti     viññāṇañcāyatanaṃ    upasampajja
viharati  .  idaṃ  kho  ānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ abhikkantatarañca
paṇītatarañca  .  ye kho ānanda evaṃ vadeyyuṃ etaṃ paramaṃ santaṃ sukhaṃ somanassaṃ
paṭisaṃvedentīti  .  idaṃ  nesāhaṃ nānujānāmi. Taṃ kissa hetu. Atthānanda
etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
     [422]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca     .     idhānanda    bhikkhu    sabbaso    viññāṇañcāyatanaṃ
samatikkamma   natthi   kiñcīti   ākiñcaññāyatanaṃ   upasampajja   viharati  .
Idaṃ    kho   ānanda   etamhā   sukhā   aññaṃ   sukhaṃ   abhikkantatarañca
Paṇītatarañca   .   ye   kho  ānanda  evaṃ  vadeyyuṃ  etaṃ  paramaṃ  santaṃ
sukhaṃ   somanassaṃ   paṭisaṃvedentīti   .  idaṃ  nesāhaṃ  nānujānāmi  .  taṃ
kissa   hetu  .  atthānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca.
     [423]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca     .     idhānanda    bhikkhu    sabbaso    ākiñcaññāyatanaṃ
samatikkamma    nevasaññānāsaññāyatanaṃ    upasampajja    viharati   .   idaṃ
kho  ānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca  paṇītatarañca .
Ye    kho    ānanda    evaṃ   vadeyyuṃ   etaṃ   paramaṃ   santaṃ   sukhaṃ
somanassaṃ   paṭisaṃvedentīti   .  idaṃ  nesāhaṃ  nānujānāmi  .  taṃ  kissa
hetu   .   atthānanda   etamhā   sukhā   aññaṃ   sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca.
     [424]  Katamañcānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ  sukhaṃ  abhikkantatarañca
paṇītatarañca    .    idhānanda   bhikkhu   sabbaso   nevasaññānāsaññāyatanaṃ
samatikkamma      saññāvedayitanirodhaṃ      upasampajja      viharati    .
Idaṃ  kho  ānanda  etamhā  sukhā  aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
Ṭhānaṃ     kho     panetaṃ     ānanda     vijjati    yaṃ    aññatitthiyā
paribbājakā   evaṃ   vadeyyuṃ  saññāvedayitanirodhaṃ  samaṇo  gotamo  āha
tañca   sukhasmiṃ   paññapeti   tayidaṃ   kiṃsu   tayidaṃ  kathaṃsūti  .  evaṃvādino
ānanda    aññatitthiyā    paribbājakā   evamassu   vacanīyā   na   kho
Āvuso    bhagavā    sukhaññeva    vedanaṃ   sandhāya   sukhasmiṃ   paññapeti
yattha   yatthāvuso   sukhaṃ   upalabbhati   yahiṃ   yahiṃ  1-  taṃ  taṃ  tathāgato
sukhasmiṃ paññapetīti. Navamaṃ.
     [425]  Dvepi  mayā  bhikkhave  vedanā  vuttā pariyāyena tissopi
mayā   vedanā   vuttā   pariyāyena   pañcapi   mayā   vedanā  vuttā
pariyāyena    chapi   mayā   vedanā   vuttā   pariyāyena   aṭṭhārasāpi
mayā   vedanā   vuttā   pariyāyena   chattiṃsāpi  mayā  vedanā  vuttā
pariyāyena   aṭṭhasataṃpi   mayā   vedanā   vuttā   pariyāyena  .  evaṃ
pariyāyadesito   bhikkhave   mayā   dhammo   evaṃ   pariyāyadesite   kho
bhikkhave    mayā    dhamme   ye   aññamaññassa   subhāsitaṃ   sulapitaṃ   na
samanumaññissanti    na   samanujānissanti   na   samanumodissanti   .   tesaṃ
etaṃ    pāṭikaṅkhaṃ   bhaṇḍanajātā   kalahajātā   vivādāpannā   aññamaññaṃ
mukhasattīhi   vitudantā   viharissantīti   .   evaṃ  pariyāyadesito  bhikkhave
mayā   dhammo   evaṃ   pariyāyadesite  kho  bhikkhave  mayā  dhamme  ye
aññamaññassa     subhāsitaṃ     sulapitaṃ    samanumaññissanti    samanujānissanti
samanumodissanti   .   tesaṃ   etaṃ   pāṭikaṅkhaṃ   samaggā   sammodamānā
avivadamānā     khīrodakībhūtā     aññamaññaṃ     piyacakkhūhi    sampassantā
viharissantīti.
     [426] Pañcime bhikkhave kāmaguṇā .pe. Ṭhānaṃ kho panetaṃ bhikkhave
     vijjati  yaṃ  aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ saññāvedayitanirodhaṃ
@Footnote: 1 Yu. yamhi sukhaṃ. evamuparipi.
Samaṇo    gotamo    āha    tañca    sukhasmiṃ   paññapeti   tayidaṃ   kiṃsu
tayidaṃ   kathaṃsūti   .   evaṃvādino   bhikkhave   aññatitthiyā   paribbājakā
evamassu    vacanīyā   na   kho   āvuso   bhagavā   sukhaññeva   vedanaṃ
sandhāya   sukhasmiṃ   paññapeti   yattha   yattha   āvuso   sukhaṃ   upalabbhati
yahiṃ yahiṃ taṃ taṃ tathāgato sukhasmiṃ paññapetīti. Dasamaṃ.
                   Rahogatavaggo dutiyo.
                        Tassuddānaṃ
       rahogatā 1- dve vātā ca      nivāsā dve ānandakā
       sambahulā ca dve vuttā         pañcakaṅgo ca bhikkhunāti.
                      -----------
@Footnote: 1 Ma.  rahogataṃ dve ākāsaṃ        agāraṃ dve ca ānandā.
@      sambahulā duve vuttā          pañcakaṅgo ca bhikkhunāti.
@  Yu.  rahogataṃ dve ākāsaṃ          agāraṃ dve ca santakaṃ.
@      aṭṭhaṅgena ca dve vuttā      pañcakaṅgo ca bhikkhunāti.
                  Aṭṭhasatapariyāyavaggo tatiyo
     [427] Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe.
Atha   kho   moḷiyasivako   1-   paribbājako  yena  bhagavā  tenupasaṅkami
upasaṅkamitvā   bhagavatā   saddhiṃ   sammodi   sammodanīyaṃ   kathaṃ   sārāṇīyaṃ
vītisāretvā    ekamantaṃ    nisīdi    .    ekamantaṃ    nisinno   kho
moḷiyasivako   paribbājako   bhagavantaṃ   etadavoca   santi   bho   gotama
eke     samaṇabrāhmaṇā     evaṃvādino    evaṃdiṭṭhino    yaṅkiñcāyaṃ
purisapuggalo   paṭisaṃvedeti   sukhaṃ   vā   dukkhaṃ   vā   adukkhamasukhaṃ   vā
sabbantaṃ pubbekatahetūti.
Idha pana 2- bhavaṃ gotamo kimāhāti.
     {427.1}   Pittasamuṭṭhānānipi  kho  sivaka  idhekaccāni  vedayitāni
uppajjanti   .   sāmaṃpi   kho   etaṃ   sivaka   evaṃ   veditabbaṃ  yathā
pittasamuṭṭhānānipi     idhekaccāni     vedayitāni     uppajjanti    .
Lokassapi    kho   etaṃ   sivaka   saccasammataṃ   yathā   pittasamuṭṭhānānipi
idhekaccāni    vedayitāni   uppajjanti   .   tatra   sivaka   ye   te
samaṇabrāhmaṇā        evaṃvādino       evaṃdiṭṭhino       yaṅkiñcāyaṃ
purisapuggalo   paṭisaṃvedayati   3-   sukhaṃ   vā   dukkhaṃ   vā   adukkhamasukhaṃ
vā    sabbantaṃ    pubbekatahetūti    .    yañca   sāmaṃ   ñātaṃ   tañca
atidhāvanti    yaṃ    4-   loke   saccasammataṃ   tañca   atidhāvanti  .
Tasmā tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ micchāti vadāmi.
     {427.2}      Semhasamuṭṭhānānipi     kho     sivaka     .pe.
Vātasamuṭṭhānānipi           kho           sivaka           .pe.
@Footnote: 1 Ma. moḷiyasīvako. Yu. moliyasīvako .  2 Ma. panasaddo natthi.
@3 Ma. Yu. paṭisaṃvedeti. 4 Ma. yañca. Yu. yaṃ ca.
Sannipātasamuṭṭhānānipi    1-    kho    sivaka   .pe.   utupariṇāmajānipi
kho   sivaka   .   visamaparihārajānipi  kho  sivaka  .  opakkamikānipi  kho
sivaka   .pe.   kammavipākajānipi   kho   sivaka   idhekaccāni  vedayitāni
uppajjanti   .   sāmaṃpi   kho   etaṃ   sivaka   evaṃ   veditabbaṃ  yathā
kammavipākajānipi    idhekaccāni    vedayitāni    uppajjanti    lokassapi
kho   etaṃ   sivaka   saccasammataṃ   yathā   kammavipākajānipi   idhekaccāni
vedayitāni   uppajjanti   .   tattha   sivaka   ye   te  samaṇabrāhmaṇā
evaṃvādino    evaṃdiṭṭhino    yaṅkiñcāyaṃ    purisapuggalo    paṭisaṃvedayati
sukhaṃ   vā   dukkhaṃ   vā   adukkhamasukhaṃ   vā  sabbantaṃ  pubbekatahetūti .
Yañca   sāmaṃ   ñātaṃ   tañca   atidhāvanti   yaṃ  loke  saccasammataṃ  tañca
atidhāvanti tasmā tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ micchāti vadāmīti.
     [428]  Evaṃ  vutte  moḷiyasivako  paribbājako bhagavantaṃ etadavoca
abhikkantaṃ   bho   gotama   abhikkantaṃ   bho   gotama   upāsakaṃ   maṃ  bhavaṃ
gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṅgatanti.
     [429] Pittaṃ semhañca vāto ca    sannipātā utūni ca
              visamaṃ opakkamikañca 2-     kammavipākena aṭṭhamīti. Paṭhamaṃ.
     [430]   Aṭṭhasatapariyāyaṃ   vo   bhikkhave  dhammapariyāyaṃ  desissāmi
taṃ   suṇātha   .  katamo  ca  bhikkhave  aṭṭhasatapariyāyo  dhammapariyāyo .
Dvepi   mayā   bhikkhave   vedanā   vuttā   pariyāyena  tissopi  mayā
vedanā   vuttā   pariyāyena  pañcapi  mayā  vedanā  vuttā  pariyāyena
@Footnote: 1 Ma. Yu. sannipātikānipi. 2 Ma. Yu. casaddo natthi.
Chapi   mayā   vedanā   vuttā   pariyāyena  aṭṭhārasāpi  mayā  vedanā
vuttā    pariyāyena   chattiṃsāpi   mayā   vedanā   vuttā   pariyāyena
aṭṭhasataṃpi mayā vedanā vuttā pariyāyena.
     [431]  Katamā  ca  bhikkhave  dve  vedanā  kāyikā  ca cetasikā
ca. Imā vuccanti bhikkhave dve vedanā.
     [432]  Katamā  ca  bhikkhave  tisso  vedanā  sukhā vedanā dukkhā
vedanā   adukkhamasukhā   vedanā   .   imā   vuccanti  bhikkhave  tisso
vedanā.
     [433]  Katamā  ca  bhikkhave  pañca  vedanā  sukhindriyaṃ  dukkhindriyaṃ
somanassindriyaṃ    domanassindriyaṃ    upekkhindriyaṃ   .   imā   vuccanti
bhikkhave pañca vedanā.
     [434]  Katamā  ca  bhikkhave  cha  vedanā  cakkhusamphassajā  vedanā
.pe.    manosamphassajā    vedanā    .    imā   vuccanti   bhikkhave
cha vedanā.
     [435]  Katamā  ca  bhikkhave  aṭṭhārasa vedanā cha somanassūpavicārā
cha   domanassūpavicārā   cha  upekkhūpavicārā  .  imā  vuccanti  bhikkhave
aṭṭhārasa vedanā.
     [436]   Katamā   ca   bhikkhave   chattiṃsa  vedanā  cha  gehasitāni
somanassāni    cha    nekkhammasitāni    somanassāni    cha    gehasitāni
domanassāni     cha    nekkhammasitāni    domanassāni    cha    gehasitā
Upekkhā   cha   nekkhammasitā   upekkhā   .   imā  vuccanti  bhikkhave
chattiṃsa vedanā.
     [437]   Katamā   ca   bhikkhave  aṭṭhasataṃ  vedanā  atītā  chattiṃsa
vedanā   anāgatā   chattiṃsa   vedanā  paccuppannā  chattiṃsa  vedanā .
Imā   vuccanti   bhikkhave   aṭṭhasataṃ   vedanā   .  ayaṃpi  kho  bhikkhave
aṭṭhasatapariyāyo dhammapariyāyoti. Dutiyaṃ.
     [438]   Atha   kho   aññataro  bhikkhu  yena  bhagavā  tenupasaṅkami
.pe.   ekamantaṃ  nisinno  kho  so  bhikkhu  bhagavantaṃ  etadavoca  katamā
nu  kho  bhante  vedanā  katamo  vedanāsamudayo katamā vedanāsamudayagāminī
paṭipadā     katamo     vedanānirodho     katamā    vedanānirodhagāminī
paṭipadā   ko   vedanāya   assādo  ko  ādīnavo  kiṃ  nissaraṇanti .
Tisso  imā  bhikkhu  vedanā  sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā adukkhamasukhā
vedanā    .    imā    vuccanti   bhikkhu   vedanā   .   phassasamudayā
vedanāsamudayo    taṇhā    vedanāsamudayagāminī    paṭipadā   phassanirodhā
vedanānirodho   ayameva   ariyo  aṭṭhaṅgiko  maggo  vedanānirodhagāminī
paṭipadā   .   seyyathīdaṃ   .   sammādiṭṭhi   .pe.  sammāsamādhi  .  yaṃ
vedanaṃ   paṭicca   uppajjati  sukhaṃ  somanassaṃ  ayaṃ  vedanāya  assādo .
Yā  vedanā  aniccā  dukkhā  vipariṇāmadhammā  ayaṃ  vedanāya ādīnavo.
Yo    vedanāya    chandarāgavinayo    chandarāgappahānaṃ   idaṃ   vedanāya
nissaraṇanti. Tatiyaṃ.
     [439]    Pubbe    me    bhikkhave   sambodhā   anabhisambuddhassa
bodhisattasseva   sato   etadahosi   katamā   nu   kho  vedanā  katamo
vedanāsamudayo     katamā     vedanāsamudayagāminī     paṭipadā    katamo
vedanānirodho  katamā  vedanānirodhagāminī  paṭipadā ko vedanāya assādo
ko   ādīnavo   kiṃ   nissaraṇanti   .  tassa  mayhaṃ  bhikkhave  etadahosi
tisso   imā   vedanā   sukhā   vedanā  dukkhā  vedanā  adukkhamasukhā
vedanā   .   imā   vuccanti  vedanā  .  phassasamudayā  vedanāsamudayo
taṇhāvedanāsamudayagāminī   paṭipadā  .pe.  yo  vedanāya  chandarāgavinayo
chandarāgappahānaṃ idaṃ vedanāya nissaraṇanti. Catutthaṃ.
     [440]  Imā  vedanāti  me  bhikkhave  pubbe ananussutesu dhammesu
cakkhuṃ   udapādi   ñāṇaṃ   udapādi   paññā   udapādi   vijjā   udapādi
āloko   udapādi   .   ayaṃ   vedanāsamudayoti   me  bhikkhave  pubbe
ananussutesu   dhammesu   cakkhuṃ   udapādi  ñāṇaṃ  udapādi  paññā  udapādi
vijjā   udapādi   āloko   udapādi   .   ayaṃ    vedanāsamudayagāminī
paṭipadāti    me    bhikkhave    pubbe    ananussutesu   dhammesu   cakkhuṃ
udapādi    .pe.    āloko    udapādi   .   ayaṃ   vedanānirodhoti
me   bhikkhave   pubbe   ananussutesu   dhammesu   cakkhuṃ  udapādi  .pe.
Āloko   udapādi  .  ayaṃ  vedanānirodhagāminī  paṭipadāti  me  bhikkhave
pubbe    ananussutesu    dhammesu   cakkhuṃ   udapādi   .pe.   āloko
udapādi  .  ayaṃ  vedanāya  assādoti  me  bhikkhave  pubbe ananussutesu
Dhammesu   .pe.   ayaṃ   vedanāya   ādīnavoti   me   bhikkhave  pubbe
ananussutesu   dhammesu   .pe.  idaṃ  vedanāya  nissaraṇanti  me  bhikkhave
pubbe    ananussutesu    dhammesu    cakkhuṃ    udapādi   ñāṇaṃ   udapādi
paññā udapādi vijjā udapādi āloko udapādīti. Pañcamaṃ.
     [441]   Atha   kho  sambahulā  bhikkhū  yena  bhagavā  tenupasaṅkamiṃsu
.pe.   ekamantaṃ  nisinnā  kho  te  bhikkhū  bhagavantaṃ  etadavocuṃ  katamā
nu  kho  bhante  vedanā  katamo  vedanāsamudayo katamā vedanāsamudayagāminī
paṭipadā    .pe.    ko    vedanāya    assādo    ko    ādīnavo
kiṃ   nissaraṇanti   .   tisso   imā   bhikkhave  vedanā  sukhā  vedanā
dukkhā   vedanā   adukkhamasukhā   vedanā   .   imā  vuccanti  bhikkhave
vedanā    .    phassasamudayā   vedanāsamudayo   taṇhāvedanāsamudayagāminī
paṭipadā    phassanirodhā    .pe.    yo    vedanāya    chandarāgavinayo
chandarāgappahānaṃ idaṃ vedanāya nissaraṇanti. Chaṭṭhaṃ.
     [442]   Tisso   imā  bhikkhave  vedanā  .  katamā  tisso .
Sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā  adukkhamasukhā  vedanā  .  ye  hi  keci
bhikkhave   samaṇā   vā   brāhmaṇā   vā   imāsaṃ   tissannaṃ  vedanānaṃ
samudayañca     atthaṅgamañca     assādañca     ādīnavañca     nissaraṇañca
yathābhūtaṃ   nappajānanti   .  na  teme  bhikkhave  samaṇā  vā  brāhmaṇā
vā   samaṇesu   vā   samaṇasammatā   brāhmaṇesu   vā  brāhmaṇasammatā
na   ca   pana   te   āyasmanto   sāmaññatthaṃ  vā  brāhmaññatthaṃ  vā
Diṭṭheva   dhamme   sayaṃ   abhiññā   sacchikatvā   upasampajja  viharanti .
Ye   ca   kho   keci   bhikkhave   samaṇā  vā  brāhmaṇā  vā  imāsaṃ
tissannaṃ    vedanānaṃ   samudayañca   atthaṅgamañca   assādañca   ādīnavañca
nissaraṇañca    yathābhūtaṃ   pajānanti   te   kho   me   bhikkhave   samaṇā
vā    brāhmaṇā    vā   samaṇesu   ceva   samaṇasammatā   brāhmaṇesu
ca    brāhmaṇasammatā    .    te   ca   panāyasmanto   sāmaññatthañca
brāhmaññatthañca     diṭṭheva    dhamme    sayaṃ    abhiññā    sacchikatvā
upasampajja viharantīti. Sattamaṃ.
     [443]   Tisso   imā  bhikkhave  vedanā  .  katamā  tisso .
Sukhā  vedanā  dukkhā  vedanā  adukkhamasukhā  vedanā  .  ye  hi  keci
bhikkhave   samaṇā   vā   brāhmaṇā   vā   imāsaṃ   tissannaṃ  vedanānaṃ
samudayañca     atthaṅgamañca     assādañca     ādīnavañca     nissaraṇañca
yathābhūtaṃ    nappajānanti    .pe.    pajānanti   .pe.   sayaṃ   abhiññā
sacchikatvā upasampajja viharanti. Aṭṭhamaṃ.
     [444]  Ye  hi  keci  bhikkhave  samaṇā  vā brāhmaṇā vā vedanaṃ
nappajānanti    vedanāsamudayaṃ   nappajānanti   vedanānirodhaṃ   nappajānanti
vedanānirodhagāminīpaṭipadaṃ    nappajānanti    .pe.    pajānanti    .pe.
Sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantīti. Navamaṃ.
     [445]  Tisso  imā  bhikkhave  vedanā  .  katamā tisso. Sukhā
vedanā   dukkhā  vedanā  adukkhamasukhā  vedanā  .  imā  kho  bhikkhave
Tisso vedanāti. Dasamaṃ.
     [446]   Atthi   bhikkhave  sāmisā  pīti  atthi  nirāmisā  pīti .
Atthi   bhikkhave  1-  nirāmisā  nirāmisatarā  pīti  .  atthi  sāmisaṃ  sukhaṃ
atthi   nirāmisaṃ   sukhaṃ   atthi  nirāmisā  nirāmisataraṃ  sukhaṃ  atthi  sāmisā
upekkhā   atthi   nirāmisā   upekkhā   atthi   nirāmisā  nirāmisatarā
upekkhā    atthi    sāmiso   vimokkho   atthi   nirāmiso   vimokkho
atthi nirāmisā nirāmisataro vimokkho.
     [447]   Katamā  ca  bhikkhave  sāmisā  pīti  .  pañcime  bhikkhave
kāmaguṇā   .   katame   pañca  .  cakkhuviññeyyā  rūpā  iṭṭhā  kantā
manāpā    piyarūpā    kāmūpasañhitā   rajaniyā   .pe.   kāyaviññeyyā
phoṭṭhabbā   iṭṭhā  kantā  manāpā  piyarūpā  kāmūpasañhitā  rajaniyā .
Ime   kho   bhikkhave   pañca   kāmaguṇā   .  yā  kho  bhikkhave  ime
pañca    kāmaguṇe    paṭicca   uppajjati   pīti   ayaṃ   vuccati   bhikkhave
sāmisā pīti.
     [448]  Katamā  ca  bhikkhave  nirāmisā  pīti  .  idha bhikkhave bhikkhu
vivicceva  kāmehi  vivicca  akusalehi  dhammehi  savitakkaṃ  savicāraṃ  vivekajaṃ
pītisukhaṃ    paṭhamajjhānaṃ    upasampajja    viharati   vitakkavicārānaṃ   vūpasamā
ajjhattaṃ   sampasādanaṃ   cetaso   ekodibhāvaṃ  avitakkaṃ  avicāraṃ  samādhijaṃ
pītisukhaṃ   dutiyajjhānaṃ   upasampajja   viharati   .   ayaṃ   vuccati   bhikkhave
nirāmisā pīti.
@Footnote: 1 Ma. Yu. ayaṃ pāṭho natthi.
     [449]  Katamā  ca  bhikkhave  nirāmisā  nirāmisatarā pīti. Yā kho
bhikkhave   khīṇāsavassa   bhikkhuno   rāgā   cittaṃ   vimuttaṃ   paccavekkhato
dosā   cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato  mohā  cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato
uppajjati pīti ayaṃ vuccati bhikkhave nirāmisā nirāmisatarā pīti.
     [450]   Katamañca   bhikkhave   sāmisaṃ   sukhaṃ  .  pañcime  bhikkhave
kāmaguṇā   .   katame   pañca  .  cakkhuviññeyyā  rūpā  iṭṭhā  kantā
manāpā    piyarūpā    kāmūpasañhitā   rajaniyā   .pe.   kāyaviññeyyā
phoṭṭhabbā   iṭṭhā  kantā  manāpā  piyarūpā  kāmūpasañhitā  rajaniyā .
Ime   kho  bhikkhave  pañca  kāmaguṇā  .  yaṃ  kho  bhikkhave  ime  pañca
kāmaguṇe   paṭicca   uppajjati   sukhaṃ   somanassaṃ   idaṃ   vuccati  bhikkhave
sāmisaṃ sukhaṃ.
     [451]   Katamañca  bhikkhave  nirāmisaṃ  sukhaṃ  .  idha  bhikkhave  bhikkhu
vivicceva  kāmehi  vivicca  akusalehi  dhammehi  savitakkaṃ  savicāraṃ  vivekajaṃ
pītisukhaṃ   paṭhamajjhānaṃ   upasampajja   viharati   .pe.   pītiyā  ca  virāgā
upekkhako    ca    viharati   sato   ca   sampajāno   sukhañca   kāyena
paṭisaṃvedeti   yantaṃ   ariyā   ācikkhanti  upekkhako  satimā  sukhavihārīti
tatiyajjhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ vuccati bhikkhave nirāmisaṃ sukhaṃ.
     [452]  Katamañca  bhikkhave  nirāmisā  nirāmisataraṃ  sukhaṃ  .  yaṃ  kho
bhikkhave   khīṇāsavassa   bhikkhuno   rāgā   cittaṃ   vimuttaṃ   paccavekkhato
dosā   cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato  mohā  cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato
Uppajjati   sukhaṃ   somanassaṃ   idaṃ  vuccati  bhikkhave  nirāmisā  nirāmisataraṃ
sukhaṃ.
     [453]  Katamā  ca  bhikkhave  sāmisā  upekkhā. Pañcime bhikkhave
kāmaguṇā   .   katame   pañca  .  cakkhuviññeyyā  rūpā  iṭṭhā  kantā
manāpā    piyarūpā    kāmūpasañhitā   rajaniyā   .pe.   kāyaviññeyyā
phoṭṭhabbā   iṭṭhā  kantā  manāpā  piyarūpā  kāmūpasañhitā  rajaniyā .
Ime   kho   bhikkhave   pañca   kāmaguṇā   .  yā  kho  bhikkhave  ime
pañca   kāmaguṇe   paṭicca   uppajjati   upekkhā   ayaṃ  vuccati  bhikkhave
sāmisā upekkhā.
     [454]  Katamā  ca  bhikkhave nirāmisā upekkhā. Idha bhikkhave bhikkhu
sukhassa   ca  pahānā  dukkhassa  ca  pahānā  pubbeva  somanassadomanassānaṃ
atthaṅgamā       adukkhamasukhaṃ      upekkhāsatipārisuddhiṃ      catutthajjhānaṃ
upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati bhikkhave  nirāmisā upekkhā.
     [455]  Katamā  ca  bhikkhave  nirāmisā nirāmisatarā upekkhā. Yā
kho   bhikkhave   khīṇāsavassa  bhikkhuno  rāgā  cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato
dosā   cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato  mohā  cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato
uppajjati upekkhā ayaṃ vuccati bhikkhave nirāmisā nirāmisatarā upekkhā.
     [456]  Katamo  ca  bhikkhave  sāmiso  vimokkho  .  rūpapaṭisaṃyutto
vimokkho  sāmiso  katamo  ca  bhikkhave  nirāmiso vimokkho arūpapaṭisaṃyutto
vimokkho nirāmiso.
     [457]  Katamo  ca  bhikkhave  nirāmisā nirāmisataro vimokkho. Yo
kho   bhikkhave   khīṇāsavassa  bhikkhuno  rāgā  cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato
dosā   cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato  mohā  cittaṃ  vimuttaṃ  paccavekkhato
uppajjati   vimokkho   ayaṃ   vuccati   bhikkhave   nirāmisā   nirāmisataro
vimokkhoti. Ekādasamaṃ.
                 Aṭṭhasatapariyāyavaggo tatiyo.
                        Tassuddānaṃ
           sivakaaṭṭhasataṃ bhikkhu          pubbe ñāṇañca bhikkhunā
           samaṇabrāhmaṇā tīṇi      suddhikaṃ ca nirāmisanti.
                  Vedanāsaṃyuttaṃ niṭṭhitaṃ 1-.
                       ---------
@Footnote: 1 Ma. samattaṃ.



             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 18 page 254-295. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=18&item=359&items=99              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=18&item=359&items=99&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=18&item=359&items=99              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=18&item=359&items=99              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=359              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=2962              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=2962              Contents of The Tipitaka Volume 18 http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

read First itemread Previous itemแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ENGLISH letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :