พระไตรปิฎกเล่มที่ ๖ พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๖
จุลวรรค ภาค ๑

             [๖๑๑] สมัยนั้นแล ภิกษุทั้งหลายก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ
ถึงความวิวาทกัน ในท่ามกลางสงฆ์ กล่าวทิ่มแทงกันและกันด้วยหอกคือปากอยู่
ไม่อาจเพื่อระงับอธิกรณ์นั้นได้ จึงกราบทูลเรื่องนั้นแด่พระผู้มีพระภาคๆ ตรัสว่า
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ระงับอธิกรณ์เห็นปานนี้ด้วยเยภุยยสิกา พึงสมมติ
ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ให้เป็นผู้ให้จับฉลาก คือ:-
                          ๑. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความชอบพอ
                          ๒. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความเกลียดชัง
                          ๓. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความงมงาย
                          ๔. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความกลัว และ
                          ๕. รู้จักฉลากที่จับแล้วและยังไม่จับ
             ก็แล สงฆ์พึงสมมติอย่างนี้ พึงขอร้องภิกษุก่อน ครั้นแล้วภิกษุผู้ฉลาด
ผู้สามารถ พึงประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติทุติยกรรมวาจา ว่าดังนี้:-
กรรมวาจาสมมติ
             ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า ถ้าความพร้อมพรั่งของสงฆ์
ถึงที่แล้ว สงฆ์พึงสมมติภิกษุมีชื่อนี้ให้เป็นผู้ให้จับฉลาก นี้เป็นญัตติ
             ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า สงฆ์สมมติภิกษุมีชื่อนี้ให้
เป็นผู้ให้จับฉลาก การสมมติภิกษุมีชื่อนี้ให้เป็นผู้ให้จับฉลาก ชอบ
แก่ท่านผู้ใด ท่านผู้นั้นพึงเป็นผู้นิ่ง ไม่ชอบแก่ท่านผู้ใด ท่านผู้นั้น
พึงพูด
             ภิกษุมีชื่อนี้อันสงฆ์สมมติแล้วให้เป็นผู้ให้จับฉลาก ชอบแก่สงฆ์
เหตุนั้นจึงนิ่ง ข้าพเจ้าทรงความนี้ไว้ ด้วยอย่างนี้ ฯ
การจับฉลากไม่เป็นธรรม ๑๐ อย่าง
             [๖๑๒] ดูกรภิกษุทั้งหลาย การจับฉลากไม่เป็นธรรม ๑๐ อย่าง เป็น
ธรรม ๑๐ อย่าง เหล่านี้
             การจับฉลากไม่เป็นธรรม ๑๐ อย่าง เป็นไฉน คือ:-
                          ๑. อธิกรณ์เป็นเรื่องเล็กน้อย
                          ๒. ไม่ลุกลามไปไกล
                          ๓. ภิกษุพวกนั้นระลึกไม่ได้เอง และพวกอื่นก็ให้ระลึกไม่ได้
                          ๔. รู้ว่า อธรรมวาทีมากกว่า
                          ๕. รู้ว่า ไฉน อธรรมวาทีพึงมีมากกว่า
                          ๖. รู้ว่า สงฆ์จักแตกกัน
                          ๗. รู้ว่า ไฉน สงฆ์พึงแตกกัน
                          ๘. อธรรมวาทีภิกษุจับโดยไม่เป็นธรรม
                          ๙. อธรรมวาทีภิกษุจับเป็นพวกๆ
                          ๑๐. ไม่จับตามความเห็น
             การจับฉลากไม่เป็นธรรม ๑๐ อย่าง เหล่านี้ ฯ
การจับฉลากเป็นธรรม ๑๐ อย่าง
             [๖๑๓] การจับฉลากเป็นธรรม ๑๐ อย่าง เป็นไฉน คือ:-
                          ๑. อธิกรณ์ไม่ใช่เรื่องเล็ก
                          ๒. ลุกลามไปไกล
                          ๓. ภิกษุพวกนั้นระลึกได้ และพวกอื่นก็ให้ระลึกได้
                          ๔. รู้ว่า ธรรมวาทีมากกว่า
                          ๕. รู้ว่า ไฉนธรรมวาทีพึงมีมากกว่า
                          ๖. รู้ว่า สงฆ์จักไม่แตกกัน
                          ๗. รู้ว่า ไฉนสงฆ์ไม่พึงแตกกัน
                          ๘. ธรรมวาทีภิกษุจับโดยธรรม
                          ๙. ธรรมวาทีภิกษุพร้อมเพรียงกันจับ
                          ๑๐. จับตามความเห็น
             การจับฉลากเป็นธรรม ๑๐ อย่าง เหล่านี้ ฯ
สงฆ์ทำตัสสปาปิยสิกากรรม

             เนื้อความพระไตรปิฎกเล่มที่ ๖ บรรทัดที่ ๘๓๘๒-๘๔๓๑ หน้าที่ ๓๕๔-๓๕๖.
http://84000.org/tipitaka/read/v.php?B=6&A=8382&Z=8431&pagebreak=0
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=6&item=611&items=3&mode=bracket
             อ่านโดยใช้เนื้อความเป็น เกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=6&item=611&items=3
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=6&item=611&items=3&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=6&item=611&items=3&mode=bracket
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=6&i=611
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_6