พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๕ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๒ -พุทธวังสะ-จริยาปิฎก

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๓. กุณฑลเกสีวรรค]
                                                                 ๔. สกุลาเถริยาปทาน
๔. สกุลาเถริยาปทาน
ประวัติในอดีตชาติของพระสกุลาเถรี
             (พระสกุลาเถรี เมื่อจะประกาศประวัติในอดีตชาติของตน จึงกล่าวว่า)
             [๑๓๑]         พระชินเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระ
                       ผู้ถึงความสำเร็จแห่งธรรมทั้งปวง ทรงเป็นผู้นำ
                       เสด็จอุบัติขึ้นแล้วในกัปที่ ๑๐๐,๐๐๐ นับจากกัปนี้ไป
             [๑๓๒]         พระองค์เป็นผู้ประเสริฐกว่าเจ้าลัทธิทั้งหลาย
                       เป็นบุรุษอาชาไนย
                       ทรงปฏิบัติเพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุข
                       เพื่อประโยชน์แก่สรรพสัตว์ในโลกพร้อมทั้งเทวโลก
             [๑๓๓]         พระชินเจ้า ผู้มีพระยศอันเลิศ มีพระสิริ
                       มีพระเกียรติคุณฟุ้งขจรไป อันชาวโลกทั้งปวงบูชาแล้ว
                       มีพระคุณปรากฏไปทั่วทิศ
             [๑๓๔]         พระองค์ทรงข้ามพ้นความสงสัยแล้ว
                       ทรงล่วงความเคลือบแคลงแล้ว
                       มีความดำริในพระหทัยบริบูรณ์เต็มที่
                       ทรงบรรลุสัมโพธิญาณที่ประเสริฐสุด
             [๑๓๕]         พระองค์ทรงเป็นผู้สูงสุดแห่งนระ
                       ทรงทำมรรคที่ยังไม่เกิดให้เกิดขึ้น
                       ตรัสบอกมรรคที่ยังไม่มีใครบอก
                       ทรงทำธรรมที่ยังไม่เกิดให้เกิดพร้อม
             [๑๓๖]         พระองค์ทรงรู้มรรค รู้แจ้งมรรค
                       ตรัสบอกมรรค เป็นผู้องอาจกว่านรชน
                       เป็นพระศาสดาผู้ฉลาดในมรรค
                       ผู้ประเสริฐสูงสุด ในบรรดาสารถีทั้งหลาย
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๔๗๓}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๓. กุณฑลเกสีวรรค]
                                                                 ๔. สกุลาเถริยาปทาน
             [๑๓๗]         ผู้ประกอบด้วยพระมหากรุณา ผู้เป็นที่พึ่ง ทรงเป็นผู้นำ
                       ทรงแสดงธรรมถอนเหล่าสัตว์ผู้จมอยู่ในเปือกตมคือกาม
             [๑๓๘]         ครั้งนั้น หม่อมฉันเกิดเป็นนางกษัตริย์ในกรุงหงสวดี
                       มีนามว่านันทนา
                       มีรูปสวย รวยทรัพย์ น่าเอ็นดู มีสิริ
             [๑๓๙]         เป็นธิดาของมหาราชพระนามว่าอานันทะ งดงามอย่างยิ่ง
                       เป็นภคินีต่างมารดาของพระพุทธเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระ
             [๑๔๐]         ห้อมล้อมด้วยราชกัญญาทั้งหลาย
                       ประดับด้วยเครื่องอาภรณ์ทุกชนิด
                       เข้าไปเฝ้าพระมหาวีระ ได้ฟังพระธรรมเทศนา
             [๑๔๑]         ครั้งนั้น พระมหาวีรเจ้าพระองค์นั้นผู้ทรงรู้แจ้งโลก
                       ทรงตั้งภิกษุณีรูปหนึ่ง ผู้มีทิพยจักษุไว้ในเอตทัคคะ
                       ในท่ามกลางบริษัท ๔
             [๑๔๒]         หม่อมฉันได้ฟังพุทธดำรัสนั้นแล้ว มีความร่าเริง
                       ถวายทานแด่พระศาสดาและบูชาพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว
                       ได้ปรารถนาทิพยจักษุ
             [๑๔๓]         จากนั้น พระศาสดาได้ตรัสกับหม่อมฉันว่า
                       ‘นันทนา เธอจักได้ตำแหน่งตามที่เธอปรารถนา
                       ตำแหน่งที่เธอปรารถนานี้เป็นผลแห่งประทีปธรรมและทาน
             [๑๔๔]         ในกัปที่ ๑๐๐,๐๐๐ นับจากกัปนี้ไป
                       พระศาสดาพระนามว่าโคดม ตามพระโคตร
                       ทรงสมภพในราชสกุลโอกกากราช จักอุบัติขึ้นในโลก
             [๑๔๕]         สตรีผู้นี้จักมีนามว่าสกุลา
                       เป็นธรรมทายาท เป็นโอรสที่ธรรมเนรมิต
                       จักเป็นสาวิกาของพระศาสดาพระองค์นั้น’
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๔๗๔}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๓. กุณฑลเกสีวรรค]
                                                                 ๔. สกุลาเถริยาปทาน
             [๑๔๖]         ด้วยกรรมที่หม่อมฉันได้ทำไว้ดีแล้วนั้น
                       และด้วยเจตนาที่ตั้งไว้มั่น
                       หม่อมฉันละกายมนุษย์แล้ว
                       จึงได้ไปเกิดในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
             [๑๔๗]         ในภัทรกัปนี้ พระพุทธเจ้าผู้เป็นเผ่าพันธุ์ของพราหมณ์
                       มีพระยศยิ่งใหญ่พระนามว่ากัสสปะ ตามพระโคตร
                       ประเสริฐกว่าเจ้าลัทธิทั้งหลาย เสด็จอุบัติขึ้นแล้ว
             [๑๔๘]         ครั้งนั้น หม่อมฉันเป็นปริพาชิกา ประพฤติอยู่ผู้เดียว
                       เที่ยวภิกขาจารได้เพียงน้ำมัน
             [๑๔๙]         มีใจผ่องใส ใช้น้ำมันนั้นตามประทีปบูชา
                       พระเจดีย์ชื่อว่าสัพพสังวร
                       ของพระพุทธเจ้าผู้เลิศกว่าเทวดาและมนุษย์
             [๑๕๐]         ด้วยกรรมที่หม่อมฉันได้ทำไว้ดีแล้วนั้น
                       และด้วยเจตนาที่ตั้งไว้มั่น
                       หม่อมฉันละกายมนุษย์แล้ว
                       จึงได้ไปเกิดในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
             [๑๕๑]         เพราะอำนาจแห่งกรรมนั้น หม่อมฉันเกิดในที่ใดๆ
                       ประทีปเป็นอันมากส่องแสงสว่างเพื่อหม่อมฉันผู้อยู่ในที่นั้นๆ
             [๑๕๒]         หม่อมฉันเห็นสิ่งที่อยู่นอกฝาหรือสิ่งที่อยู่นอกกำแพง
                       และเห็นทะลุภูเขาตามที่ปรารถนา
                       นี้เป็นผลแห่งการถวายประทีป
             [๑๕๓]         หม่อมฉันมีนัยน์ตาแจ่มใส รุ่งเรืองด้วยยศ
                       มีศรัทธา มีปัญญา
                       นี้เป็นผลแห่งการถวายประทีป
             [๑๕๔]         บัดนี้ เป็นภพสุดท้าย หม่อมฉันเกิดในตระกูลมหาศาล
                       มีทรัพย์และข้าวเปลือกมากมาย
                       ที่มหาชนยินดี พระราชาทรงบูชา (ยกย่อง)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๔๗๕}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๓. กุณฑลเกสีวรรค]
                                                                 ๔. สกุลาเถริยาปทาน
             [๑๕๕]         หม่อมฉันผู้สมบูรณ์ด้วยอวัยวะทั้งปวง
                       ประดับด้วยเครื่องอาภรณ์ทุกชนิด ยืนอยู่ที่หน้าต่าง
                       ได้เห็นพระสุคตเสด็จเข้าไปในเมือง
             [๑๕๖]         พระองค์ทรงรุ่งเรืองด้วยพระยศ
                       อันเทวดาและมนุษย์สักการบูชา
                       ทรงสมบูรณ์ด้วยอนุพยัญชนะ
                       ประดับด้วยพระลักษณะทั้งหลาย
             [๑๕๗]         หม่อมฉันมีจิตเบิกบาน มีใจยินดี
                       บวชแล้วไม่นานก็ได้บรรลุอรหัตตผล
             [๑๕๘]         หม่อมฉันเป็นผู้มีความชำนาญในฤทธิ์
                       ในทิพพโสตธาตุและในเจโตปริยญาณ
                       เป็นผู้ปฏิบัติตามคำสั่งสอนของพระศาสดา
             [๑๕๙]         รู้ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ
                       ทิพยจักษุหม่อมฉันก็ชำระให้หมดจดแล้ว
                       หม่อมฉันทำอาสวะทั้งปวงให้สิ้นแล้ว
                       เป็นผู้บริสุทธิ์สะอาดปราศจากมลทิน
             [๑๖๐]         พระศาสดาหม่อมฉันก็ปรนนิบัติแล้ว
                       คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า หม่อมฉันได้ทำแล้ว
                       ภาระอันหนักหม่อมฉันก็ปลงลงได้แล้ว
                       ตัณหาที่นำไปสู่ภพหม่อมฉันก็ถอนได้แล้ว
             [๑๖๑]         กุลบุตรกุลธิดาออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตเพื่อประโยชน์ใด
                       ประโยชน์นั้นคือความสิ้นสังโยชน์ทั้งปวง
                       หม่อมฉันได้บรรลุแล้วโดยลำดับ
             [๑๖๒]         จากนั้น พระผู้มีพระภาคผู้ประกอบด้วยพระมหากรุณา
                       ผู้สูงสุดแห่งนรชน ทรงตั้งหม่อมฉันไว้ในเอตทัคคะว่า
                       ‘สกุลาภิกษุณีเป็นผู้เลิศกว่าบรรดาภิกษุณีทั้งหลายฝ่ายผู้มีทิพยจักษุ’
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๔๗๖}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๓. กุณฑลเกสีวรรค]
                                                                 ๕. นันทาเถริยาปทาน
             [๑๖๓]         กิเลสทั้งหลายหม่อมฉันก็เผาได้แล้ว
                       ภพทั้งปวงหม่อมฉันก็ถอนได้แล้ว
                       หม่อมฉันตัดกิเลสเครื่องผูกพันได้แล้วอยู่อย่างผู้ไม่มีอาสวะ
                       ดุจพญาช้างตัดเครื่องพันธนาการได้แล้วอยู่อย่างอิสระ
             [๑๖๔]         การที่หม่อมฉันมาในสำนักของพระพุทธเจ้าผู้ประเสริฐที่สุด
                       เป็นการมาดีแล้วโดยแท้
                       วิชชา ๓ หม่อมฉันได้บรรลุแล้วโดยลำดับ
                       คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า หม่อมฉันก็ได้ทำสำเร็จแล้ว
             [๑๖๕]         คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘
                       และอภิญญา ๖ หม่อมฉันก็ได้ทำให้แจ้งแล้ว
                       คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า หม่อมฉันก็ได้ทำสำเร็จแล้ว ดังนี้แล
             ได้ทราบว่า พระสกุลาภิกษุณีได้ภาษิตคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้
สกุลาเถริยาปทานที่ ๔ จบ

                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๔๗๓-๔๗๗.
http://84000.org/tipitaka/read/m_siri.php?B=33&siri=175
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2]. 
                  อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/v.php?B=33&A=5544&Z=5608
                  ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=164
             พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=33&item=164&items=1
             The Pali Tipitaka in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=33&item=164&items=1
                  สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu33
             อ่านเทียบฉบับแปลอังกฤษ Compare with English Translation :-
https://suttacentral.net/thi-ap24/en/walters