บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔ - พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๔

[๑๒๕] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ปณฺฑโก ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติ ฯ โส ทหเร ทหเร ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทติ เอถ มํ อายสฺมนฺโต ทูเสถาติ ฯ ภิกฺขู อปสาเทนฺติ นสฺส ปณฺฑก วินสฺส ปณฺฑก โก ตยา อตฺโถติ ฯ โส ภิกฺขูหิ อปสาทิโต มหนฺเต มหนฺเต โมลิคลฺเล สามเณเร อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทติ เอถ มํ อายสฺมนฺโต ^๑- ทูเสถาติ ฯ สามเณรา อปสาเทนฺติ นสฺส ปณฺฑก วินสฺส ปณฺฑก โก ตยา อตฺโถติ ฯ โส สามเณเรหิ อปสาทิโต หตฺถิภณฺเฑ อสฺสภณฺเฑ อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ วเทติ เอถ มํ อาวุโส ทูเสถาติ ฯ หตฺถิภณฺฑา อสฺสภณฺฑา ทูเสสุํ ฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. อาวุโส ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๔.

ปณฺฑกา อิเม สมณา สกฺยปุตฺติยา เยปิ อิเมสํ น ปณฺฑกา เตปิ ^[๑]- ปณฺฑเก ทูเสนฺติ เอวํ อิเม สพฺเพ ว อพฺรหฺมจาริโนติ ฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู ^[๒]- หตฺถิภณฺฑานํ อสฺสภณฺฑานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขียนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ ปณฺฑโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ [๑๒๖] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ปุราณกุลปุตฺโต ขีณโกลญฺโญ สุขุมาโล โหติ ฯ อถโข ตสฺส ปุราณกุลปุตฺตสฺส ขีณโกลญฺญสฺส เอตทโหสิ อหํ โข สุขุมาโล น ปฏิพโล อนธิคตํ วา โภคํ อธิคนฺตุํ อธิคตํ วา โภคํ ธาตึ กาตุํ เกน นุ โข อหํ อุปาเยน สุขํ ^๓- ชีเวยฺยํ น จ กิลเมยฺยนฺติ ฯ อถโข ตสฺส ปุราณกุลปุตฺตสฺส ขีณโกลญฺญสฺส เอตทโหสิ อิเม โข สมณา สกฺยปุตฺติยา สุขสีลา สุขสมาจารา สุโภชนานิ ภุญฺชิตฺวา นีวาเตสุ สยเนสุ สยนฺติ ยนฺนูนาหํ สามํ ปตฺตจีวรํ ปฏิยาเทตฺวา เกสมสฺสุํ โอหาเรตฺวา กาสายานิ วตฺถานิ อจฺฉาเทตฺวา อารามํ คนฺตฺวา ภิกฺขูหิ สทฺธึ สํวเสยฺยนฺติ ฯ อถโข โส ปุราณกุลปุตฺโต ขีณโกลญฺโญ สามํ ปตฺตจีวรํ ปฏิยาเทตฺวา เกสมสฺสุํ โอหาเรตฺวา กาสายานิ วตฺถานิ อจฺฉาเทตฺวา อารามํ คนฺตฺวา ภิกฺขู อภิวาเทติ ฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ กติวสฺโสสิ ตฺวํ อาวุโสติ ฯ กึ เอตํ อาวุโส กติวสฺโส นามาติ ฯ โก ปน เต อาวุโส อุปชฺฌาโยติ ฯ กึ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อิเม ฯ ม. เตสํ ฯ ^๓ ม. ยุ. สุขญฺจ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๕.

เอตํ อาวุโส อุปชฺฌาโย นามาติ ฯ ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ อุปาลึ เอตทโวจุํ อิงฺฆาวุโส อุปาลิ อิมํ ปพฺพชิตํ อนุยุญฺชาหีติ ฯ อถโข โส ปุราณกุลปุตฺโต ขีณโกลญฺโญ อายสฺมตา อุปาลินา อนุยุญฺชิยมาโน เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อายสฺมา อุปาลิ ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ เถยฺยสํวาสโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพ ^๑- ฯ ติตฺถิยปกฺกนฺตโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ [๑๒๗] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร นาโค นาคโยนิยา อฏฺฏิยติ หรายติ ชิคุจฺฉติ ฯ อถโข ตสฺส นาคสฺส เอตทโหสิ เกน นุ โข อหํ อุปาเยน นาคโยนิยา จ ปริมุจฺเจยฺยํ ขิปฺปญฺจ มนุสฺสตฺตํ ปฏิลเภยฺยนฺติ ฯ อถโข ตสฺส นาคสฺส เอตทโหสิ อิเม โข สมณา สกฺยปุตฺติยา ธมฺมจาริโน สมจาริโน พฺรหฺมจาริโน สจฺจวาทิโน สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา สเจ โข อหํ สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพเชยฺยํ เอวาหํ นาคโยนิยา จ ปริมุจฺเจยฺยํ ขิปฺปญฺจ มนุสฺสตฺตํ ปฏิลเภยฺยนฺติ ฯ อถโข โส นาโค มาณวกวณฺเณน ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา ปพฺพชฺชํ ยาจิ ฯ ตํ ภิกฺขู ปพฺพาเชสุํ อุปสมฺปาเทสุํ ฯ เตน โข ปน สมเยน โส นาโค อญฺญตเรน ภิกฺขุนา สทฺธึ ปจฺจนฺติเม วิหาเร ปฏิวสติ ฯ อถโข โส ภิกฺขุ รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ปจฺจุฏฺฐาย อชฺโฌกาเส จงฺกมติ ฯ อถโข @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อิติสทฺโท ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๖.

โส นาโค ตสฺส ภิกฺขุโน นิกฺขนฺเต วิสฺสฏฺโฐ นิทฺทํ โอกฺกมิ ฯ สพฺโพ วิหาโร อหินา ปุณฺโณ ฯ วาตปาเนหิ โภคา นิกฺขนฺตา โหนฺติ ฯ อถโข โส ภิกฺขุ วิหารํ ปวิสิสฺสามีติ กวาฏํ ปณาเมนฺโต อทฺทส สพฺพํ วิหารํ อหินา ปุณฺณํ วาตปาเนหิ โภเค นิกฺขนฺเต ทิสฺวาน ภีโต วิสฺสรมกาสิ ฯ ภิกฺขู อุปธาวิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจุํ กิสฺส ตฺวํ อาวุโส วิสฺสรมกาสีติ ฯ อยํ อาวุโส สพฺโพ วิหาโร อหินา ปุณฺโณ วาตปาเนหิ โภคา นิกฺขนฺตาติ ฯ อถโข โส นาโค เตน สทฺเทน ปฏิพุชฺฌิตฺวา สเก อาสเน นิสีทิ ฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ โกสิ ตฺวํ อาวุโสติ ฯ อหํ ภนฺเต นาโคติ ฯ กิสฺส ปน ตฺวํ อาวุโส เอวรูปมกาสีติ ฯ {๑๒๗.๑} อถโข โส นาโค ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ตํ นาคํ เอตทโวจ ตุเมฺห ขฺวตฺถ ^๑- นาคา อวิรุฬฺหิธมฺมา อิมสฺมึ ธมฺมวินเย คจฺฉ ตฺวํ นาค ตตฺเถว จาตุทฺทเส ปณฺณรเส อฏฺฐมิยา จ ปกฺขสฺส อุโปสถํ อุปวส เอวํ ตฺวํ นาคโยนิยา จ ปริมุจฺจิสฺสสิ ขิปฺปญฺจ มนุสฺสตฺตํ ปฏิลภิสฺสสีติ ฯ อถโข โส นาโค อวิรุฬฺหิธมฺโม กิราหํ อิมสฺมึ ธมฺมวินเยติ ทุกฺขี ทุมฺมโน อสฺสูนิ ปวตฺตยมาโน วิสฺสรํ กริตฺวา ปกฺกามิ ฯ อถโข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ เทฺวเม ภิกฺขเว ปจฺจยา นาคสฺส สภาวปาตุกมฺมาย ยทา จ สชาติยา เมถุนํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. โขตฺถ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๗.

ธมฺมํ ปฏิเสวติ ยทา จ วิสฺสฏฺโฐ นิทฺทํ โอกฺกมติ อิเม โข ภิกฺขเว เทฺว ปจฺจยา นาคสฺส สภาวปาตุกมฺมาย ฯ ติรจฺฉานคโต ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ [๑๒๘] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร มาณวโก มาตรํ ชีวิตา โวโรเปสิ ฯ โส เตน ปาปเกน กมฺเมน อฏฺฏิยติ หรายติ ชิคุจฺฉติ ฯ อถโข ตสฺส มาณวกสฺส เอตทโหสิ เกน นุ โข อหํ อุปาเยน อิมสฺส ปาปกสฺส กมฺมสฺส นิกฺขนฺตึ กเรยฺยนฺติ ฯ อถโข ตสฺส มาณวกสฺส เอตทโหสิ อิเม โข สมณา สกฺยปุตฺติยา ธมฺมจาริโน สมจาริโน พฺรหฺมจาริโน สจฺจวาทิโน สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา สเจ โข อหํ สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพเชยฺยํ เอวาหํ อิมสฺส ปาปกสฺส กมฺมสฺส นิกฺขนฺตึ กเรยฺยนฺติ ฯ {๑๒๘.๑} อถโข โส มาณวโก ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา ปพฺพชฺชํ ยาจิ ฯ ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ อุปาลึ เอตทโวจุํ ปุพฺเพปิ โข อาวุโส อุปาลิ นาโค มาณวกวณฺเณน ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต อิงฺฆาวุโส อุปาลิ อิมํ มาณวกํ อนุยุญฺชาหีติ ฯ อถโข โส มาณวโก อายสฺมตา อุปาลินา อนุยุญฺชิยมาโน เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อายสฺมา อุปาลิ ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ มาตุฆาตโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๘.

[๑๒๙] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร มาณวโก ปิตรํ ชีวิตา โวโรเปสิ ฯ โส เตน ปาปเกน กมฺเมน อฏฺฏิยติ หรายติ ชิคุจฺฉติ ฯ อถโข ตสฺส มาณวกสฺส เอตทโหสิ เกน นุ โข อหํ อุปาเยน อิมสฺส ปาปกสฺส กมฺมสฺส นิกฺขนฺตึ กเรยฺยนฺติ ฯ อถโข ตสฺส มาณวกสฺส เอตทโหสิ อิเม โข สมณา สกฺยปุตฺติยา ธมฺมจาริโน สมจาริโน พฺรหฺมจาริโน สจฺจวาทิโน สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา สเจ โข อหํ สมเณสุ สกฺยปุตฺติเยสุ ปพฺพเชยฺยํ เอวาหํ อิมสฺส ปาปกสฺส กมฺมสฺส นิกฺขนฺตึ กเรยฺยนฺติ ฯ อถโข โส มาณวโก ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา ปพฺพชฺชํ ยาจิ ฯ ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ อุปาลึ เอตทโวจุํ ปุพฺเพปิ โข อาวุโส อุปาลิ นาโค มาณวกวณฺเณน ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต อิงฺฆาวุโส อุปาลิ อิมํ มาณวกํ อนุยุญฺชาหีติ ฯ อถโข โส มาณวโก อายสฺมตา อุปาลินา อนุยุญฺชิยมาโน เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อายสฺมา อุปาลิ ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ ปิตุฆาตโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อนุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ [๑๓๐] เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู สาเกตา สาวตฺถึ อทฺธานมคฺคปฏิปนฺนา โหนฺติ ฯ อนฺตรามคฺเค โจรา นิกฺขมิตฺวา เอกจฺเจ ภิกฺขู อจฺฉินฺทึสุ เอกจฺเจ ภิกฺขู หนึสุ ฯ สาวตฺถิยา ราชภฏา นิกฺขมิตฺวา เอกจฺเจ โจเร อคฺคเหสุํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๙.

เอกจฺเจ โจรา ปลายึสุ ฯ เย เต ปลายึสุ เต ภิกฺขูสุ ปพฺพชึสุ ฯ เย เต คหิตา เต วธาย โอนียนฺติ ฯ อทฺทสํสุ โข เต ปพฺพชิตา เต โจเร วธาย โอนียมาเน ทิสฺวาน เอวมาหํสุ สาธุ โข มยํ ปลายิมฺหา สจชฺช ^๑- มยํ คเยฺหยฺยาม มยมฺปิ เอวเมว หญฺเญยฺยามาติ ฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ กึ ปน ตุเมฺห อาวุโส อกตฺถาติ ฯ อถโข เต ปพฺพชิตา ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อรหนฺโต เอเต ภิกฺขเว ภิกฺขู อรหนฺตฆาตโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ [๑๓๑] เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย สาเกตา สาวตฺถึ อทฺธานมคฺคปฏิปนฺนา โหนฺติ ฯ อนฺตรามคฺเค โจรา นิกฺขมิตฺวา เอกจฺจา ภิกฺขุนิโย อจฺฉินฺทึสุ เอกจฺจา ภิกฺขุนิโย ทูเสสุํ ฯ สาวตฺถิยา ราชภฏา นิกฺขมิตฺวา เอกจฺเจ โจเร อคฺคเหสุํ ฯ เอกจฺเจ โจรา ปลายึสุ ฯ เย เต ปลายึสุ เต ภิกฺขูสุ ปพฺพชึสุ ฯ เย เต คหิตา เต วธาย โอนียนฺติ ฯ อทฺทสํสุ โข เต ^[๒]- ปพฺพชิตา เต โจเร วธาย โอนียมาเน ทิสฺวาน เอวมาหํสุ สาธุ โข มยํ ปลายิมฺหา สจชฺช มยํ คเยฺหยฺยาม มยมฺปิ เอวเมว หญฺเญยฺยามาติ ฯ ภิกฺขู เอวมาหํสุ กึ ปน ตุเมฺห อาวุโส อกตฺถาติ ฯ อถโข เต ปพฺพชิตา ภิกฺขูนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ ภิกฺขุนีทูสโก @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สจา จ ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ ^๒ ม. ปลายิตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๐.

ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพ ฯ สงฺฆเภทโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพ ฯ โลหิตุปฺปาทโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ [๑๓๒] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร อุภโตพฺยญฺชนโก ภิกฺขูสุ ปพฺพชิโต โหติ ฯ โส กโรติปิ การาเปติปิ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อุภโตพฺยญฺชนโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนฺโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ อุปสมฺปนฺโน นาเสตพฺโพติ ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๑๗๓-๑๘๐. http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=4&item=125&items=8&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=4&item=125&items=8&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=4&item=125&items=8&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=4&item=125&items=8&pagebreak=1&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=125 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=1819 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=1819 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_4