พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๙ ภาษาบาลี อักษรไทย
 พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๑ สุตฺต. ขุ. มหานิทฺเทโส

                              สตฺตโม ติสฺสเมตฺเตยฺยสุตฺตนิทฺเทโส
     [๒๒๔]        เมถุนมนุยุตฺตสฺส (อิจฺจายสฺมา ติสฺโส เมตฺเตยฺโย)
                       วิฆาตํ พฺรูหิ มาริส
                       สุตฺวาน ตว สาสนํ
                       วิเวเก สิกฺขิสามเส ๑- ฯ
     [๒๒๕]   เมถุนมนุยุตฺตสฺสาติ    เมถุนธมฺโม   นาม   โย   โส
อสทฺธมฺโม   คามธมฺโม   วสลธมฺโม   ทุฏฺฐุลฺโล   โอทกนฺติโก   รหสฺโส
ทฺวยทฺวยสมาปตฺติ    ฯ   กึการณา   วุจฺจติ   เมถุนธมฺโม   ฯ   อุภินฺนํ
รตฺตานํ    สารตฺตานํ    อวสฺสุตานํ    ปริยุฏฺิตานํ    ปริยาทินฺนจิตฺตานํ
อุภินฺนํ    สทิสานํ    ธมฺโมติ    ตํการณา    วุจฺจติ   เมถุนธมฺโม   ฯ
ยถา   อุโภ   กลหการกา   เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ   อุโภ  ภณฺฑนการกา
เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ   อุโภ   ภสฺสการกา   เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ  อุโภ
วิวาทการกา   เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ   อุโภ   อธิกรณการกา  เมถุนกาติ
วุจฺจนฺติ    อุโภ    วาทิโน   เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ   อุโภ   สลฺลาปกา
เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ   เอวเมว  อุภินฺนํ  รตฺตานํ  สารตฺตานํ  อวสฺสุตานํ
ปริยุฏฺิตานํ   ปริยาทินฺนจิตฺตานํ   อุภินฺนํ   สทิสานํ   ธมฺโมติ   ตํการณา
วุจฺจติ    เมถุนธมฺโม   ฯ   เมถุนมนุยุตฺตสฺสาติ   เมถุนธมฺเม   ยุตฺตสฺส
ปยุตฺตสฺส     อายุตฺตสฺส     สมายุตฺตสฺส     ตจฺจริตสฺส     ตพฺพหุลสฺส
ตคฺครุกสฺส     ตนฺนินฺนสฺส    ตปฺโปณสฺส    ตปฺปพฺภารสฺส    ตทธิมุตฺตสฺส
@เชิงอรรถ: ๑ โป. ม. สิกฺขิสฺสามเส ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ
ตทาธิปเตยฺยสฺสาติ เมถุนมนุยุตฺตสฺส ฯ
     [๒๒๖]   อิจฺจายสฺมา   ติสฺโส   เมตฺเตยฺโยติ   อิจฺจาติ  ปทสนฺธิ
ปทสํสคฺโค       ปทปาริปูริ       อกฺขรสมวาโย      พฺยญฺชนสิลิฏฺตา
ปทานุปุพฺพตาเมตํ    อิจฺจาติ    ฯ    อายสฺมาติ    ปิยวจนํ    ครุวจนํ
สคารววจนํ    สปฺปติสฺสวจนเมตํ    อายสฺมาติ    ฯ    ติสฺโสติ   ตสฺส
เถรสฺส   นามํ   สงฺขา   สมญฺา   ปญฺตฺติ  โวหาโร  นามํ  นามกมฺมํ
นามเธยฺยํ   นิรุตฺติ  พฺยญฺชนํ  อภิลาโป  ฯ  เมตฺเตยฺโยติ  ตสฺส  เถรสฺส
โคตฺตํ     สงฺขา     สมญฺา    ปญฺตฺติ    โวหาโรติ    อิจฺจายสฺมา
ติสฺโส เมตฺเตยฺโย ฯ
     [๒๒๗]   วิฆาตํ   พฺรูหิ  มาริสาติ  วิฆาตํ  อุปฆาตํ  ปีฬนํ  ฆฏฺฏนํ
อุปทฺทวํ    อุปสคฺคํ   พฺรูหิ   อาจิกฺข   เทเสหิ   ปญฺาเปหิ   ปฏฺเปหิ
วิวร   วิภช   อุตฺตานีกโรหิ   ปกาเสหิ  ฯ  มาริสาติ  ปิยวจนํ  ครุวจนํ
สคารววจนํ สมฺปติสฺสวจนเมตํ มาริสาติ วิฆาตํ พฺรูหิ มาริส ฯ
     [๒๒๘]   สุตฺวาน  ตว  สาสนนฺติ  ตุยฺหํ  วจนํ พฺยปฺปถํ เทสนํ [๑]-
อนุสิฏฺึ   สุตฺวา   สุณิตฺวา   อุคฺคหิตฺวา   อุปธารยิตฺวา   อุปลกฺขยิตฺวาติ
สุตฺวาน ตว สาสนํ ฯ
     [๒๒๙]   วิเวเก  สิกฺขิสามเสติ  วิเวโกติ ตโย วิเวกา กายวิเวโก
จิตฺตวิเวโก อุปธิวิเวโก ฯ
     {๒๒๙.๑}   กตโม  กายวิเวโก  ฯ อิธ ภิกฺขุ วิวิตฺตํ เสนาสนํ ภชติ
อรญฺ   รุกฺขมูลํ   ปพฺพตํ   กนฺทรํ   คิริคุหํ  สุสานํ  วนปตฺถํ  อพฺโภกาสํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อนุสาสนํ ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ
ปลาลปุญฺชํ  กาเยน  จ  ๑-  วิวิตฺโต  วิหรติ  โส  เอโก  คจฺฉติ เอโก
ติฏฺติ   เอโก   นิสีทติ  เอโก  เสยฺยํ  กปฺเปติ  เอโก  คามํ  ปิณฺฑาย
ปวิสติ  เอโก  ปฏิกฺกมติ  เอโก  รโห  นิสีทติ  เอโก  จงฺกมํ  อธิฏฺาติ
เอโก จรติ วิหรติ อิริยติ วตฺตติ ปาเลติ ยเปติ ยาเปติ อยํ กายวิเวโก ฯ
     {๒๒๙.๒}   กตโม  จิตฺตวิเวโก ฯ ปมํ ฌานํ สมาปนฺนสฺส นีวรเณหิ
จิตฺตํ  วิวิตฺตํ  โหติ  ทุติยํ  ฌานํ  สมาปนฺนสฺส วิตกฺกวิจาเรหิ จิตฺตํ วิวิตฺตํ
โหติ  ตติยํ  ฌานํ  สมาปนฺนสฺส  ปีติยา  จิตฺตํ  วิวิตฺตํ  โหติ  จตุตฺถํ ฌานํ
สมาปนฺนสฺส    สุขทุกฺเขหิ    จิตฺตํ   วิวิตฺตํ   โหติ   อากาสานญฺจายตนํ
สมาปนฺนสฺส     รูปสญฺาย     ปฏิฆสญฺาย     นานตฺตสญฺาย    จิตฺตํ
วิวิตฺตํ    โหติ    วิญฺาณญฺจายตนํ    สมาปนฺนสฺส   อากาสานญฺจายตน-
สญฺาย    จิตฺตํ    วิวิตฺตํ    โหติ    อากิญฺจญฺายตนํ    สมาปนฺนสฺส
วิญฺาณญฺจายตนสญฺาย      จิตฺตํ     วิวิตฺตํ     โหติ     เนวสญฺา-
นาสญฺายตนํ      สมาปนฺนสฺส      อากิญฺจญฺายตนสญฺาย      จิตฺตํ
วิวิตฺตํ  โหติ  โสตาปนฺนสฺส  สกฺกายทิฏฺิยา  วิจิกิจฺฉาย สีลพฺพตฺตปรามาสา
ทิฏฺานุสยา  วิจิกิจฺฉานุสยา  ตเทกฏฺเหิ  จ  กิเลเสหิ  จิตฺตํ วิวิตฺตํ โหติ
สกทาคามิสฺส   โอฬาริกา  กามราคสญฺโชนา  ปฏิฆสญฺโชนา  โอฬาริกา
กามราคานุสยา  ปฏิฆานุสยา   ตเทกฏฺเหิ  จ กิเลเสหิ จิตฺตํ วิวิตฺตํ โหติ
อนาคามิสฺส      อณุสหคตา      กามราคสญฺโชนา     ปฏิฆสญฺโชนา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. จสทฺโท นตฺถิ ฯ
อณุสหคตา   กามราคานุสยา   ปฏิฆานุสยา   ตเทกฏฺเหิ   จ  กิเลเสหิ
จิตฺตํ  วิวิตฺตํ  โหติ  อรหโต รูปราคา อรูปราคา มานา อุทฺธจฺจา อวิชฺชาย
มานานุสยา   ภวราคานุสยา   อวิชฺชานุสยา   ตเทกฏฺเหิ  จ  กิเลเสหิ
พหิทฺธา จ สพฺพนิมิตฺเตหิ จิตฺตํ วิวิตฺตํ โหติ อยํ จิตฺตวิเวโก ฯ
     {๒๒๙.๓}   กตโม อุปธิวิเวโก ฯ อุปธิ วุจฺจนฺติ กิเลสา จ ขนฺธา จ
อภิสงฺขารา   จ   ฯ   อุปธิวิเวโก   วุจฺจติ   อมตํ  นิพฺพานํ  โย  โส
สพฺพสงฺขารสมโถ    สพฺพูปธิปฏินิสฺสคฺโค   ตณฺหกฺขโย   วิราโค   นิโรโธ
นิพฺพานํ อยํ อุปธิวิเวโก ฯ
     {๒๒๙.๔}   กายวิเวโก  จ  วูปกฏฺกายานํ  ๑- เนกฺขมฺมาภิรตานํ
จิตฺตวิเวโก   จ   ปริสุทฺธจิตฺตานํ   ปรมโวทานปฺปตฺตานํ  อุปธิวิเวโก  จ
นิรูปธีนํ ปุคฺคลานํ วิสงฺขารคตานํ ฯ
     {๒๒๙.๕}   วิเวเก  สิกฺขิสามเสติ  โส เถโร ปกติยา สิกฺขิตสิกฺโข
อปิจ  ธมฺมเทสนํ  [๒]-  ยาจนฺโต  เอวมาห  วิเวเก  สิกฺขิสามเสติ  ฯ
เตนาห เถโร ติสฺโส เมตฺเตยฺโย
                       เมถุนมนุยุตฺตสฺส (อิจฺจายสฺมา ติสฺโส เมตฺเตยฺโย)
                       วิฆาตํ พฺรูหิ มาริส
                       สุตฺวาน ตว สาสนํ
                       วิเวเก สิกฺขิสามเสติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. วิเวกฏฺกายานํ ฯ  ๒ โป. ม. อุปาทาย ธมฺมเทสนํ สาเวนฺโต ฯ
     [๒๓๐]        เมถุนมนุยุตฺตสฺส (เมตฺเตยฺยาติ ภควา)
                       มุสฺสเต วาปิ สาสนํ
                       มิจฺฉา จ ปฏิปชฺชติ
                       เอตํ ตสฺมึ อนาริยํ ฯ
     [๒๓๑]   เมถุนมนุยุตฺตสฺสาติ  เมถุนธมฺโม  นาม  โย โส อสทฺธมฺโม
คามธมฺโม  วสลธมฺโม  ทุฏฺฐุลฺโล  โอทกนฺติโก รหสฺโส ทฺวยทฺวยสมาปตฺติ ฯ
กึการณา    วุจฺจติ    เมถุนธมฺโม   ฯ   อุภินฺนํ   รตฺตานํ   สารตฺตานํ
อวสฺสุตานํ     ปริยุฏฺิตานํ     ปริยาทินฺนจิตฺตานํ     อุภินฺนํ    สทิสานํ
ธมฺโมติ   ตํการณา   วุจฺจติ   เมถุนธมฺโม  ฯ  ยถา  อุโภ  กลหการกา
เมถุนกาติ    วุจฺจนฺติ    อุโภ    ภณฺฑนการกา    เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ
อุโภ   ภสฺสการกา  เมถุนกาติ  วุจฺจนฺติ  อุโภ  วิวาทการกา  เมถุนกาติ
วุจฺจนฺติ   อุโภ   อธิกรณการกา   เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ   อุโภ  วาทิโน
เมถุนกาติ   วุจฺจนฺติ   อุโภ   สลฺลาปกา  เมถุนกาติ  วุจฺจนฺติ  เอวเมว
อุภินฺนํ   รตฺตานํ   สารตฺตานํ  อวสฺสุตานํ  ปริยุฏฺิตานํ  ปริยาทินฺนจิตฺตานํ
อุภินฺนํ สทิสานํ ธมฺโมติ ตํการณา วุจฺจติ เมถุนธมฺโม ฯ
     {๒๓๑.๑}   เมถุนมนุยุตฺตสฺสาติ   เมถุนธมฺเม  ยุตฺตสฺส  ปยุตฺตสฺส
อายุตฺตสฺส   สมายุตฺตสฺส   ตจฺจริตสฺส  ตพฺพหุลสฺส  ตคฺครุกสฺส  ตนฺนินฺนสฺส
ตปฺโปณสฺส      ตปฺปพฺภารสฺส      ตทธิมุตฺตสฺส      ตทาธิปเตยฺยสฺสาติ
เมถุนมนุยุตฺตสฺส    ฯ    เมตฺเตยฺยาติ   ภควา   ตํ   เถรํ   โคตฺเตน
อาลปติ   ฯ   ภควาติ  คารวาธิวจนํ  ฯ  อปิจ  ภคฺคราโคติ  ภควา  ฯ
ภคฺคโทโสติ  ภควา  ฯ  ภคฺคโมโหติ  ภควา  ฯ  ภคฺคมาโนติ  ภควา  ฯ
ภคฺคทิฏฺีติ    ภควา    ฯ   ภคฺคกณฺฏโกติ   ภควา   ฯ   ภคฺคกิเลโสติ
ภควา  ฯ  ภชิ  วิภชิ  ปฏิวิภชิ  ธมฺมรตนนฺติ  ภควา  ฯ ภวานํ อนฺตกโรติ
ภควา  ฯ  ภาวิตกาโยติ  ภควา  ฯ  ภาวิตสีโล ภาวิตจิตฺโต ภาวิตปญฺโติ
ภควา   ฯ   ภชิ   วา   ภควา  อรญฺวนปตฺถานิ  ปนฺตานิ  เสนาสนานิ
อปฺปสทฺทานิ    อปฺปนิคฺโฆสานิ   วิชนวาตานิ   มนุสฺสราหเสยฺยกานิ   ๑-
ปฏิสลฺลานสารูปานีติ   ภควา   ฯ   ภาคี   วา   ภควา  จีวรปิณฺฑปาต-
เสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานนฺติ    ภควา    ฯ    ภาคี   วา
ภควา    อตฺถรสสฺส   ธมฺมรสสฺส   วิมุตฺติรสสฺส   อธิสีลสฺส   อธิจิตฺตสฺส
อธิปญฺายาติ ภควา ฯ
     {๒๓๑.๒}   ภาคี  วา  ภควา  จตุนฺนํ  ฌานานํ จตุนฺนํ อปฺปมญฺานํ
จตุนฺนํ  อรูปสมาปตฺตีนนฺติ  ภควา  ฯ  ภาคี  วา ภควา อฏฺนฺนํ วิโมกฺขานํ
อฏฺนฺนํ   อภิภายตนานํ   นวนฺนํ   อนุปุพฺพวิหารสมาปตฺตีนนฺติ   ภควา  ฯ
ภาคี   วา   ภควา   ทสนฺนํ   สญฺาภาวนานํ   ทสนฺนํ   กสิณสมาปตฺตีนํ
อานาปานสฺสติสมาธิสฺส   อสุภสมาปตฺติยาติ  ภควา  ฯ  ภาคี  วา  ภควา
จตุนฺนํ   สติปฏฺานานํ   จตุนฺนํ   สมฺมปฺปธานานํ   จตุนฺนํ   อิทฺธิปฺปาทานํ
ปญฺจนฺนํ     อินฺทฺริยานํ    ปญฺจนฺนํ    พลานํ    สตฺตนฺนํ    โพชฺฌงฺคานํ
อริยสฺส   อฏฺงฺคิกสฺส  มคฺคสฺสาติ  ภควา  ฯ  ภาคี  วา  ภควา  ทสนฺนํ
ตถาคตพลานํ    จตุนฺนํ    เวสารชฺชานํ    จตุนฺนํ   ปฏิสมฺภิทานํ   ฉนฺนํ
อภิญฺานํ   ฉนฺนํ   พุทฺธธมฺมานนฺติ   ภควา   ฯ   ภควาติ   เนตํ  นามํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. มนุสฺสราหสฺเสยฺยกานิ ฯ
มาตรา   กตํ   น  ปิตรา  กตํ  น  ภาตรา  กตํ  น  ภคินิยา  กตํ  น
มิตฺตามจฺเจหิ   กตํ   น   าติสาโลหิเตหิ   กตํ   น   สมณพฺราหฺมเณหิ
กตํ   น   เทวตาหิ  กตํ  วิโมกฺขนฺติกเมตํ  พุทฺธานํ  ภควนฺตานํ  โพธิยา
มูเล    สห    สพฺพญฺุตาณสฺส    ๑-   ปฏิลาภา   สจฺฉิกา   ปญฺตฺติ
ยทิทํ ภควาติ เมตฺเตยฺยาติ ภควา ฯ
     [๒๓๒]   มุสฺสเต  วาปิ  สาสนนฺติ  ทฺวีหิ  การเณหิ  สาสนํ  มุสฺสติ
ปริยตฺติสาสนมฺปิ มุสฺสติ ปฏิปตฺติสาสนมฺปิ มุสฺสติ ฯ
     {๒๓๒.๑}   กตมํ  ปริยตฺติสาสนํ  ฯ  ยํ ตสฺส ปริยาปุฏํ สุตฺตํ เคยฺยํ
เวยฺยากรณํ   คาถา   อุทานํ   อิติวุตฺตกํ   ชาตกํ   อพฺภูตธมฺมํ  เวทลฺลํ
อิทํ  ปริยตฺติสาสนํ  ฯ  ตมฺปิ  มุสฺสติ  [๒]-  ปริมุสฺสติ  ปริพาหิโร โหตีติ
เอวมฺปิ มุสฺสเต วาปิ สาสนํ ฯ
     {๒๓๒.๒}   กตมํ  ปฏิปตฺติสาสนํ  ฯ  สมฺมาปฏิปทา  อนุโลมปฏิปทา
อปจฺจนีกปฏิปทา      อนฺวตฺถปฏิปทา      ธมฺมานุธมฺมปฏิปทา     สีเลสุ
ปริปูริการิตา     อินฺทฺริเยสุ     คุตฺตทฺวารตา    โภชเน    มตฺตญฺุตา
ชาคริยานุโยโค    สติสมฺปชญฺ    จตฺตาโร    สติปฏฺานา    จตฺตาโร
สมฺมปฺปธานา    จตฺตาโร   อิทฺธิปฺปาทา   ปญฺจินฺทฺริยานิ   ปญฺจ   พลานิ
สตฺต   โพชฺฌงฺคา   อริโย   อฏฺงฺคิโก   มคฺโค  อิทํ  ปฏิปตฺติสาสนํ  ฯ
ตมฺปิ   มุสฺสติ   ปริมุสฺสติ   ปริพาหิโร   โหตีติ  เอวมฺปิ  มุสฺสเต  วาปิ
สาสนํ ฯ
     [๒๓๓]   มิจฺฉา   จ   ปฏิปชฺชตีติ   ปาณมฺปิ   หนติ   อทินฺนมฺปิ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. สพฺพญฺุตญฺาณสฺส ฯ
@๒ ม. สมฺมุสฺสติ ปมุสฺสติ สมฺปมุสฺสติ ปริพาหิโร ... ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ
อาทิยติ     สนฺธิมฺปิ    ฉินฺทติ    นิลฺโลปมฺปิ    หรติ    เอกาคาริกมฺปิ
กโรติ    ปริปนฺเถปิ    ติฏฺติ    ปรทารมฺปิ   คจฺฉติ   มุสาปิ   ภณตีติ
มิจฺฉา จ ปฏิปชฺชติ ฯ
     [๒๓๔]   เอตํ  ตสฺมึ  อนาริยนฺติ  เอตํ  ตสฺมึ  ปุคฺคเล อนริยธมฺโม
พาลธมฺโม     มูฬฺหธมฺโม    อาณธมฺโม    อมราวิกฺเขปธมฺโม    ยทิทํ
มิจฺฉา ปฏิปทาติ เอตํ ตสฺมึ อนาริยํ ฯ เตนาห ภควา
                       เมถุนมนุยุตฺตสฺส (เมตฺเตยฺยาติ ภควา)
                       มุสฺสเต วาปิ สาสนํ
                       มิจฺฉา จ ปฏิปชฺชติ
                       เอตํ ตสฺมึ อนาริยนฺติ ฯ
     [๒๓๕]        เอโก ปุพฺเพ จริตฺวาน
                       เมถุนํ โย นิเสวติ
                       ยานํ ภนฺตํว ตํ โลเก
                       หีนมาหุ ปุถุชฺชนํ ฯ
     [๒๓๖]   เอโก  ปุพฺเพ  จริตฺวานาติ  ทฺวีหิ  การเณหิ เอโก ปุพฺเพ
จริตฺวาน ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน วา คณาววสฺสคฺคฏฺเน วา ฯ
     {๒๓๖.๑}   กถํ  ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน เอโก ปุพฺเพ จริตฺวาน ฯ สพฺพํ
ฆราวาสปลิโพธํ    ฉินฺทิตฺวา   ปุตฺตทารปลิโพธํ   ฉินฺทิตฺวา   าติปลิโพธํ
ฉินฺทิตฺวา    มิตฺตามจฺจปลิโพธํ    ฉินฺทิตฺวา    สนฺนิธิปลิโพธํ    ฉินฺทิตฺวา
เกสมสฺสุํ   โอหาเรตฺวา   กาสายานิ  วตฺถานิ  อจฺฉาเทตฺวา  อคารสฺมา
อนคาริยํ   ปพฺพชิตฺวา   อากิญฺจนภาวํ   อุปคนฺตฺวา  เอโก  จรติ  วิหรติ
อิริยติ   วตฺตติ   ปาเลติ   ยเปติ   ยาเปติ   เอวํ  ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน
เอโก ปุพฺเพ จริตฺวาน ฯ
     {๒๓๖.๒}   กถํ  คณาววสฺสคฺคฏฺเน  เอโก ปุพฺเพ จริตฺวาน ฯ โส
เอวํ   ปพฺพชิโต  สมาโน  เอโก  อรญฺวนปตฺถานิ  ปนฺตานิ  เสนาสนานิ
ปฏิเสวติ   อปฺปสทฺทานิ  อปฺปนิคฺโฆสานิ  วิชนวาตานิ  มนุสฺสราหเสยฺยกานิ
ปฏิสลฺลานสารูปานิ  ฯ  โส  เอโก  คจฺฉติ  เอโก  ติฏฺติ  เอโก นิสีทติ
เอโก  เสยฺยํ  กปฺเปติ  เอโก  คามํ  ปิณฺฑาย  ปวิสติ  เอโก  ปฏิกฺกมติ
เอโก  รโห  นิสีทติ  เอโก  จงฺกมํ  อธิฏฺาติ  เอโก จรติ วิหรติ อิริยติ
วตฺตติ  ปาเลติ  ยเปติ  ยาเปติ  เอวํ  คณาววสฺสคฺคฏฺเน  เอโก ปุพฺเพ
จริตฺวาน ฯ
     [๒๓๗]   เมถุนํ  โย  นิเสวตีติ เมถุนธมฺโม นาม โย โส อสทฺธมฺโม
ฯเปฯ  ตํการณา  วุจฺจติ  เมถุนธมฺโม  ฯ เมถุนํ โย นิเสวตีติ โส อปเรน
สมเยน    พุทฺธํ    ธมฺมํ   สงฺฆํ   สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาย   หีนายาวตฺติตฺวา
เมถุนธมฺมํ เสวติ นิเสวติ สํเสวติ ปฏิเสวตีติ เมถุนํ โย นิเสวติ ฯ
     [๒๓๘]   ยานํ  ภนฺตํว  ตํ  โลเกติ  ยานนฺติ  หตฺถิยานํ  อสฺสยานํ
โคยานํ   อชยานํ   เมณฺฑกยานํ   โอฏฺยานํ   ขรยานํ   ภนฺตํ   อทนฺตํ
อการิตํ    อวินีตํ    อุปฺปถํ    คณฺหาติ    วิสมํ   ขาณุมฺปิ   ปาสาณมฺปิ
อภิรูหติ   ยานมฺปิ   อาโรหกมฺปิ  ภญฺชติ  ปปาเตปิ  ปปตติ  ฯ  ยถา  ตํ
ภนฺตํ   ยานํ   อทนฺตํ   อการิตํ   อวินีตํ   อุปฺปถํ   คณฺหาติ   เอวเมว
โส    วิพฺภนฺตโก    ภนฺตยานปฏิภาโค    อุปฺปถํ   คณฺหาติ   มิจฺฉาทิฏฺึ
คณฺหาติ   ฯเปฯ   มิจฺฉาสมาธึ   คณฺหาติ   ฯ   ยถา   ตํ  ภนฺตํ  ยานํ
อทนฺตํ   อการิตํ   อวินีตํ  วิสมํ  ขาณุมฺปิ  ปาสาณมฺปิ  อภิรูหติ  เอวเมว
โส   วิพฺภนฺตโก   ภนฺตยานปฏิภาโค   วิสมํ   กายกมฺมํ   อภิรูหติ  วิสมํ
วจีกมฺมํ    อภิรูหติ    วิสมํ   มโนกมฺมํ   อภิรูหติ   วิสมํ   ปาณาติปาตํ
อภิรูหติ    วิสมํ    อทินฺนาทานํ    อภิรูหติ    วิสมํ   กาเมสุมิจฺฉาจารํ
อภิรูหติ    วิสมํ   มุสาวาทํ   อภิรูหติ   วิสมํ   ปิสุณํ   วาจํ   อภิรูหติ
วิสมํ    ผรุสํ   วาจํ   อภิรูหติ   วิสมํ   สมฺผปฺปลาปํ   อภิรูหติ   วิสมํ
อภิชฺฌํ    อภิรูหติ    วิสมํ    พฺยาปาทํ    อภิรูหติ   วิสมํ   มิจฺฉาทิฏฺึ
อภิรูหติ   วิสเม   สงฺขาเร   อภิรูหติ  วิสเม  ปญฺจ  กามคุเณ  อภิรูหติ
วิสเม นีวรเณ อภิรูหติ ฯ
     {๒๓๘.๑}   ยถา  ตํ  ภนฺตํ ยานํ อทนฺตํ อการิตํ อวินีตํ อาโรหกมฺปิ
ภญฺชติ   เอวเมว   โส   วิพฺภนฺตโก  ภนฺตยานปฏิภาโค  นิรเย  อตฺตานํ
ภญฺชติ   ติรจฺฉานโยนิยา   อตฺตานํ   ภญฺชติ  ปิตฺติวิสเย  อตฺตานํ  ภญฺชติ
มนุสฺสโลเก  อตฺตานํ  ภญฺชติ  เทวโลเก  อตฺตานํ  ภญฺชติ ฯ ยถา ตํ ภนฺตํ
ยานํ  อทนฺตํ  อการิตํ  อวินีตํ  ปปาเตปิ  ปปตติ  เอวเมว โส วิพฺภนฺตโก
ภนฺตยานปฏิภาโค   ชาติปปาตมฺหิปิ   ๑-   ปปตติ  ชราปปาตมฺหิปิ  ปปตติ
พฺยาธิปปาตมฺหิปิ    ปปตติ    มรณปปาตมฺหิปิ   ปปตติ   โสกปริเทวทุกฺข-
โทมนสฺสุปายาสปปาตมฺหิปิ   ปปตติ   ฯ   โลเกติ   อปายโลเก  ฯเปฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ชาติ ... ชรา ... พฺยาธิ ... มรณ ... โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสปปาตมฺปิ ฯ
มนุสฺสโลเกติ ยานํ ภนฺตํว ตํ โลเก ฯ
     [๒๓๙]   หีนมาหุ  ปุถุชฺชนนฺติ  ปุถุชฺชนาติ  เกนตฺเถน  ปุถุชฺชนา  ฯ
ปุถุ   กิเลเส   ชเนนฺตีติ   ปุถุชฺชนา   ฯ   ปุถุ   อวิหตสกฺกายทิฏฺิกาติ
ปุถุชฺชนา   ฯ   ปุถุ   สตฺถารานํ   มุขุลฺโลกิกาติ   ปุถุชฺชนา   ฯ   ปุถุ
สพฺพคตีหิ    อาวุฏาติ    ปุถุชฺชนา   ฯ   ปุถุ   นานาภิสงฺขาเรหิ   ๑-
อภิสงฺขโรนฺตีติ  ปุถุชฺชนา  ฯ  ปุถุ  นานาโอเฆหิ  วุยฺหนฺตีติ  ปุถุชฺชนา  ฯ
ปุถุ   นานาสนฺตาเปหิ   สนฺตปฺปนฺตีติ  ปุถุชฺชนา  ฯ  ปุถุ  นานาปริฬาเหหิ
ปริทยฺหนฺตีติ    ปุถุชฺชนา    ฯ    ปุถุ    ปญฺจสุ    กามคุเณสุ   รตฺตา
คิทฺธา   คธิตา   มุจฺฉิตา   อชฺโฌปนฺนา   ลคฺคา   ลคฺคิตา   ปลิพุทฺธาติ
ปุถุชฺชนา   ฯ   ปุถุ   ปญฺจหิ   นีวรเณหิ  อาวุฏา  นิวุฏา  โอผุฏา  ๒-
ปิหิตา   ปฏิจฺฉนฺนา   ปฏิกุชฺชิตาติ   ปุถุชฺชนา   ฯ   หีนมาหุ  ปุถุชฺชนนฺติ
ปุถุชฺชนํ   หีนํ   นิหีนํ   โอมกํ  ลามกํ  ชตุกฺกํ  ๓-  ปริตฺตนฺติ  เอวมาหุ
เอวมาหํสุ  เอวํ  กเถนฺติ  เอวํ  ภณนฺติ  เอวํ  ทีปยนฺติ  เอวํ โวหรนฺตีติ
หีนมาหุ ปุถุชฺชนํ ฯ เตนาห ภควา
                       เอโก ปุพฺเพ จริตฺวาน       เมถุนํ โย นิเสวติ
                       ยานํ ภนฺตํว ตํ โลเก         หีนมาหุ ปุถุชฺชนนฺติ ฯ
     [๒๔๐]        ยโส กิตฺตี จ ยา ปุพฺเพ     หายเต วาปิ ตสฺส สา
                       เอตมฺปิ ทิสฺวา สิกฺเขถ      เมถุนํ วิปฺปหาตเว ฯ
     [๒๔๑]   ยโส  กิตฺตี  จ  ยา  ปุพฺเพ  หายเต  วาปิ  ตสฺส  สาติ
กตโม   ยโส   ฯ   อิเธกจฺโจ   ปุพฺเพ   สมณภาเว   สกฺกโต   โหติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. นานาภิสงฺขาเร ฯ  ๒ ม. โอวุฏา ฯ  ๓ ม. ฉตุกฺกํ ฯ
ครุกโต    มานิโต    ปูชิโต   อปจิโต   ลาภี   จีวรปิณฺฑปาตเสนาสน-
คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํ    อยํ   ยโส   ฯ   กตมา   กิตฺติ   ฯ
อิเธกจฺโจ    ปุพฺเพ    สมณภาเว    กิตฺติวณฺณกโต    โหติ    ปณฺฑิโต
วิยตฺโต   เมธาวี   พหุสฺสุโต   จิตฺตกถี   กลฺยาณปฏิภาโณ   สุตฺตนฺติโกติ
วา   วินยธโรติ  วา  ธมฺมกถิโกติ  วา  อารญฺิโกติ  วา  ปิณฺฑปาติโกติ
วา  ปํสุกูลิโกติ  วา เตจีวริโกติ วา สปทานจาริโกติ วา ขลุปจฺฉาภตฺติโกติ
วา  เนสชฺชิโกติ  วา  ยถาสนฺถติโกติ  วา  ปมสฺส  ฌานสฺส  ลาภีติ วา
ทุติยสฺส   ฌานสฺส  ลาภีติ  วา  ตติยสฺส  ฌานสฺส  ลาภีติ  วา  จตุตฺถสฺส
ฌานสฺส    ลาภีติ    วา   อากาสานญฺจายตนสมาปตฺติยา   ลาภีติ   วา
วิญฺาณญฺจายตนสมาปตฺติยา      ลาภีติ      วา      อากิญฺจญฺายตน-
สมาปตฺติยา      ลาภีติ     วา     เนวสญฺานาสญฺายตนสมาปตฺติยา
ลาภีติ  วา  อยํ  กิตฺติ  ๑- ฯ ยโส กิตฺตี จ ยา ปุพฺเพ หายเต วาปิ ตสฺส
สาติ   ตสฺส   อปเรน   สมเยน   พุทฺธํ  ธมฺมํ  สงฺฆํ  สิกฺขํ  ปจฺจกฺขาย
หีนายาวตฺตสฺส  โส  จ  ยโส  สา  จ  กิตฺติ  หายติ  ปริหายติ  ปริธํสติ
ปริปตติ  อนฺตรธายติ  วิปฺปลุชฺชตีติ  ยโส  กิตฺตี  จ  ยา  ปุพฺเพ  หายเต
วาปิ ตสฺส สา ฯ
     [๒๔๒]   เอตมฺปิ  ทิสฺวา  สิกฺเขถ  เมถุนํ  วิปฺปหาตเวติ  เอตนฺติ
ปุพฺเพ   สมณภาเว   ยโส  จ  กิตฺติ  จ  อปรภาเค  พุทฺธํ  ธมฺมํ  สงฺฆํ
สิกฺขํ    ปจฺจกฺขาย   หีนายาวตฺตสฺส   อยโส   จ   อกิตฺติ   จ   เอตํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. กิตฺตีติ ฯ
สมฺปตฺติวิปตฺตึ    ทิสฺวา   ปสฺสิตฺวา   ตุลยิตฺวา   ตีรยิตฺวา   วิภาวยิตฺวา
วิภูตํ    กตฺวาติ   เอตมฺปิ   ทิสฺวา   ฯ   สิกฺเขถาติ   ติสฺโส   สิกฺขา
อธิสีลสิกฺขา อธิจิตฺตสิกฺขา อธิปญฺาสิกฺขา ฯ
     {๒๔๒.๑}   กตมา   อธิสีลสิกฺขา   ฯ  อิธ  ภิกฺขุ  สีลวา  โหติ
ปาฏิโมกฺขสํวรสํวุโต     วิหรติ     อาจารโคจรสมฺปนฺโน     อณุมตฺเตสุ
วชฺเชสุ    ภยทสฺสาวี    สมาทาย    สิกฺขติ    สิกฺขาปเทสุ    ขุทฺทโก
สีลกฺขนฺโธ   มหนฺโต   สีลกฺขนฺโธ   สีลํ   ปติฏฺา   อาทิ  จรณํ  สํยโม
สํวโร มุขํ ปมุขํ กุสลานํ ธมฺมานํ สมาปตฺติยา อยํ อธิสีลสิกฺขา ฯ
     {๒๔๒.๒}  กตมา  อธิจิตฺตสิกฺขา  ฯ  อิธ  ภิกฺขุ วิวิจฺเจว กาเมหิ
วิวิจฺจ  อกุสเลหิ  ธมฺเมหิ  สวิตกฺกํ  สวิจารํ  วิเวกชํ  ปีติสุขํ  ปมํ ฌานํ
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ    วิตกฺกวิจารานํ   วูปสมา   อชฺฌตฺตํ   สมฺปสาทนํ
เจตโส   เอโกทิภาวํ   อวิตกฺกํ   อวิจารํ  สมาธิชํ  ปีติสุขํ  ทุติยํ  ฌานํ
ตติยํ ฌานํ จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ อยํ อธิจิตฺตสิกฺขา ฯ
     {๒๔๒.๓}   กตมา  อธิปญฺาสิกฺขา  ฯ  อิธ  ภิกฺขุ  ปญฺวา  โหติ
อุทยตฺถคามินิยา     ปญฺาย     สมนฺนาคโต    อริยาย    นิพฺเพธิกาย
สมฺมาทุกฺขกฺขยคามินิยา   โส   อิทํ   ทุกฺขนฺติ   ยถาภูตํ   ปชานาติ  อยํ
ทุกฺขสมุทโยติ    ยถาภูตํ    ปชานาติ    อยํ    ทุกฺขนิโรโธติ   ยถาภูตํ
ปชานาติ    อยํ    ทุกฺขนิโรธคามินี    ปฏิปทาติ    ยถาภูตํ   ปชานาติ
อิเม   อาสวาติ   ยถาภูตํ   ปชานาติ   อยํ   อาสวสมุทโยติ   ยถาภูตํ
ปชานาติ  อยํ  อาสวนิโรโธติ  ยถาภูตํ  ปชานาติ  อยํ  อาสวนิโรธคามินี
ปฏิปทาติ ยถาภูตํ ปชานาติ อยํ อธิปญฺาสิกฺขา ฯ
     {๒๔๒.๔}   เมถุนนฺติ  เมถุนธมฺโม  นาม โย โส อสทฺธมฺโม ฯเปฯ
ตํการณา   วุจฺจติ   เมถุนธมฺโม   ฯ   เอตมฺปิ  ทิสฺวา  สิกฺเขถ  เมถุนํ
วิปฺปหาตเวติ    เมถุนธมฺมสฺส    ปหานาย    วูปสมาย    ปฏินิสฺสคฺคาย
ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา     อธิสีลมฺปิ     สิกฺเขยฺย     อธิจิตฺตมฺปิ     สิกฺเขยฺย
อธิปญฺมฺปิ  สิกฺเขยฺย  ฯ  อิมา  ติสฺโส  สิกฺขา ๑- อาวชฺเชนฺโต สิกฺเขยฺย
ชานนฺโต   สิกฺเขยฺย   ปสฺสนฺโต   สิกฺเขยฺย   ปจฺจเวกฺขนฺโต   สิกฺเขยฺย
จิตฺตํ    อธิฏฺหนฺโต    สิกฺเขยฺย    สทฺธาย    อธิมุจฺจนฺโต   สิกฺเขยฺย
วิริยํ   ปคฺคณฺหนฺโต   สิกฺเขยฺย   สตึ   อุปฏฺเปนฺโต   สิกฺเขยฺย   จิตฺตํ
สมาทหนฺโต    สิกฺเขยฺย   ปญฺาย   ปชานนฺโต   สิกฺเขยฺย   อภิญฺเยฺยํ
อภิชานนฺโต   สิกฺเขยฺย   ปริญฺเยฺยํ   ปริชานนฺโต   สิกฺเขยฺย  ปหาตพฺพํ
ปชหนฺโต   สิกฺเขยฺย   ภาเวตพฺพํ   ภาเวนฺโต   สิกฺเขยฺย   สจฺฉิกาตพฺพํ
สจฺฉิกโรนฺโต     สิกฺเขยฺย     อาจเรยฺย     สมาจเรยฺย    สมาทาย
วตฺเตยฺยาติ    เอตมฺปิ    ทิสฺวา   สิกฺเขถ   เมถุนํ   วิปฺปหาตเว   ฯ
เตนาห ภควา
                       ยโส กิตฺตี จ ยา ปุพฺเพ         หายเต วาปิ ตสฺส สา
                       เอตมฺปิ ทิสฺวา สิกฺเขถ          เมถุนํ วิปฺปหาตเวติ ฯ
     [๒๔๓]        สงฺกปฺเปหิ ปเรโต โส      กปโณ วิย ฌายติ
                       สุตฺวา ปเรสํ นิคฺโฆสํ      มงฺกุ โหติ ตถาวิโธ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สิกฺขาโย ฯ
     [๒๔๔]   สงฺกปฺเปหิ  ปเรโต  โส กปโณ วิย ฌายตีติ กามสงฺกปฺเปน
พฺยาปาทสงฺกปฺเปน      วิหึสาสงฺกปฺเปน      ทิฏฺิสงฺกปฺเปน     ผุฏฺโ
ปเรโต  สโมหิโต  สมนฺนาคโต  [๑]-  กปโณ  วิย  มนฺโท  วิย โมมูโห
วิย   ฌายติ   ปชฺฌายติ   นิชฺฌายติ   อวชฺฌายติ  ๒-  ฯ  ยถา  อุลูโก
รุกฺขสาขายํ    มูสิกํ   คมยมาโน   ๓-   ฌายติ   ปชฺฌายติ   นิชฺฌายติ
อวชฺฌายติ   ๔-  ยถา  โกตฺถุ  นทีตีเร  มจฺเฉ  คมยมาโน  ๕-  ฌายติ
ปชฺฌายติ   นิชฺฌายติ  อวชฺฌายติ  ๖-  ยถา  วิลาโร  สนฺธิสมลสปงฺกตีเร
มูสิกํ    คมยมาโน   ฌายติ   ปชฺฌายติ   นิชฺฌายติ   อวชฺฌายติ   ยถา
คทฺรโภ     วหจฺฉินฺโน     สนฺธิสมลสปงฺกตีเร     ฌายติ     ปชฺฌายติ
นิชฺฌายติ    อวชฺฌายติ    เอวเมว   โส   วิพฺภนฺตโก   กามสงฺกปฺเปน
พฺยาปาทสงฺกปฺเปน      วิหึสาสงฺกปฺเปน      ทิฏฺิสงฺกปฺเปน     ผุฏฺโ
ปเรโต   สโมหิโต  สมนฺนาคโต  กปโณ  วิย  มนฺโท  วิย  โมมูโห  วิย
ฌายติ    ปชฺฌายติ    นิชฺฌายติ    อวชฺฌายตีติ    สงฺกปฺเปหิ   ปเรโต
โส กปโณ วิย ฌายติ ฯ
     [๒๔๕]   สุตฺวา  ปเรสํ  นิคฺโฆสํ  มงฺกุ  โหติ  ตถาวิโธติ ปเรสนฺติ
อุปชฺฌายกา  ๗-  วา  อาจริยกา  วา สมานุปชฺฌายกา วา สมานาจริยกา
วา  มิตฺตา  วา  สนฺทิฏฺา  วา  สมฺภตฺตา  วา  สหายา  วา  โจเทนฺติ
ตสฺส  เต  โข  อาวุโส  อลาภา  ตสฺส  เต  ทุลฺลทฺธํ  ยํ  ตฺวํ  เอวรูปํ
อุฬารํ   สตฺถารํ   ลภิตฺวา   เอวํ   สฺวากฺขาเต  ธมฺมวินเย  ปพฺพชิตฺวา
เอวรูปํ     อริยคณํ     ลภิตฺวา    หีนสฺส    เมถุนธมฺมสฺส    การณา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ปิหิโต ฯ ๒-๔-๖ ม. อปชฺฌายติ ฯ ๓-๕ ม. ยุ. มคยมาโน ฯ
@๗ ม. อุปชฺฌายา วา อาจริยา วา ฯ
พุทฺธํ    ธมฺมํ    สงฺฆํ    สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาย   หีนายาวตฺโตสิ   สทฺธาปิ
นาม   เต   นาโหสิ   กุสเลสุ   ธมฺเมสุ   หิริปิ   นาม  เต  นาโหสิ
กุสเลสุ   ธมฺเมสุ   โอตฺตปฺปมฺปิ   นาม  เต  นาโหสิ  กุสเลสุ  ธมฺเมสุ
วิริยมฺปิ   นาม   เต   นาโหสิ   กุสเลสุ   ธมฺเมสุ   สติปิ  นาม  เต
นาโหสิ   กุสเลสุ   ธมฺเมสุ   ปญฺาปิ   นาม   เต   นาโหสิ  กุสเลสุ
ธมฺเมสูติ   เตสํ   วจนํ   พฺยปฺปถํ   เทสนํ   อนุสิฏฺึ   สุตฺวา  สุณิตฺวา
อุคฺคเหตฺวา    อุปธารยิตฺวา    อุปลกฺขยิตฺวา    มงฺกุ    โหติ   ปีฬิโต
ฆฏฺฏิโต   พฺยตฺถิโต   ๑-   โทมนสฺสิโต  โหติ  ฯ  ตถาวิโธติ  ตถาวิโธ
ตาทิโส   ตสฺสณฺิโต   ตปฺปกาโร   ตปฺปฏิภาโค   โย  โส  วิพฺภนฺตโกติ
สุตฺวา ปเรสํ นิคฺโฆสํ มงฺกุ โหติ ตถาวิโธ ฯ เตนาห ภควา
                       สงฺกปฺเปหิ ปเรโต โส        กปโณ วิย ฌายติ
                       สุตฺวา ปเรสํ นิคฺโฆสํ        มงฺกุ โหติ ตถาวิโธติ ฯ
     [๒๔๖]        อถ สตฺถานิ กุรุเต            ปรวาเทหิ โจทิโต
                       เอส ขฺวสฺส มหาเคโธ       โมสวชฺชํ ปคาหติ ฯ
     [๒๔๗]   อถ   สตฺถานิ   กุรุเต   ปรวาเทหิ   โจทิโตติ  อถาติ
ปทสนฺธิ    ปทสํสคฺโค    ปทปาริปูริ    อกฺขรสมวาโย   พฺยญฺชนสิลิฏฺตา
ปทานุปุพฺพตาเมตํ   ๒-   อถาติ   ฯ  สตฺถานีติ  ตีณิ  สตฺถานิ  กายสตฺถํ
วจีสตฺถํ    มโนสตฺถํ    ฯ    ติวิธํ   กายทุจฺจริตํ   กายสตฺถํ   จตุพฺพิธํ
วจีทุจฺจริตํ   วจีสตฺถํ   ติวิธํ   มโนทุจฺจริตํ   มโนสตฺถํ   ฯ   ปรวาเทหิ
โจทิโตติ   อุปชฺฌายเกหิ   วา  อาจริยเกหิ  วา  สมานุปชฺฌายเกหิ  วา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. พฺยาธิโต ฯ  ๒ ม. ...เปตํ ฯ
สมานาจริยเกหิ   วา   มิตฺเตหิ   วา  สนฺทิฏฺเหิ  วา  สมฺภตฺเตหิ  วา
สหาเยหิ   วา   โจทิโต   สมฺปชานมุสา   ภาสติ  อภิรโต  อหํ  ภนฺเต
อโหสึ   ปพฺพชฺชาย   มาตา   เม   โปเสตพฺพา   เตนมฺหิ   วิพฺภนฺโตติ
ภณติ   ปิตา   เม   โปเสตพฺโพ   เตนมฺหิ   วิพฺภนฺโตติ   ภณติ  ภาตา
เม   โปเสตพฺโพ   ภคินี   เม   โปเสตพฺพา  ปุตฺโต  เม  โปเสตพฺโพ
ธีตา   เม   โปเสตพฺพา   มิตฺตา   เม   โปเสตพฺพา   อมจฺจา   เม
โปเสตพฺพา   าตกา   เม   โปเสตพฺพา  สาโลหิตา  เม  โปเสตพฺพา
เตนมฺหิ   วิพฺภนฺโตติ   ภณติ   วจีสตฺถํ  กโรติ  [๑]-  ชเนติ  สญฺชเนติ
นิพฺพตฺเตติ    อภินิพฺพตฺเตตีติ    อถ    สตฺถานิ    กุรุเต    ปรวาเทหิ
โจทิโต ฯ
     [๒๔๘]   เอส  ขฺวสฺส  มหาเคโธติ  เอโส  โข  อสฺส  มหาเคโธ
มหาวนํ   มหาคหนํ   มหากนฺตาโร   มหาวิสโม   มหากุฏิโล  มหาปงฺโก
มหาปลิโป    มหาปลิโพโธ    มหาพนฺธนํ    ยทิทํ   สมฺปชานมุสาวาโทติ
เอส ขฺวสฺส มหาเคโธ ฯ
     [๒๔๙]   โมสวชฺชํ   ปคาหตีติ   โมสวชฺชํ  วุจฺจติ  มุสาวาโท  ฯ
อิเธกจฺโจ    สภคฺคโต    วา   ปริสคฺคโต   วา   าติมชฺฌคโต   วา
ปูคมชฺฌคโต   วา  ราชกุลมชฺฌคโต  วา  อภินีโต  สกฺขิปุฏฺโ  เอหิ  ๒-
โภ   ปุริส   ยํ   ชานาสิ   ตํ   วเทหีติ   ฯ  โส  อชานํ  วา  อาห
ชานามีติ    ชานํ   วา   อาห   น   ชานามีติ   อปสฺสํ   วา   อาห
ปสฺสามีติ   ปสฺสํ   วา   อาห   น   ปสฺสามีติ   อิติ   อตฺตเหตุ   วา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. สงฺกโรติ ฯ  ๒ โป. ม. เอหมฺโภ ฯ
ปรเหตุ   วา   อามิสกิญฺจิกฺขเหตุ   วา   สมฺปชานมุสา  ภาสติ  ฯ  อิทํ
วุจฺจติ   โมสวชฺชํ   ฯ  อปิจ  ตีหากาเรหิ  มุสาวาโท  โหติ  ปุพฺเพวสฺส
โหติ   มุสา   ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ   ภณิตสฺส
โหติ   มุสา   มยา  ภณิตนฺติ  อิเมหิ  ตีหากาเรหิ  มุสาวาโท  โหติ  ฯ
อปิจ    จตูหากาเรหิ   [๑]-   ปญฺจหากาเรหิ   ฯ   ฉหากาเรหิ   ฯ
สตฺตหากาเรหิ    ฯ    อฏฺหากาเรหิ   มุสาวาโท   โหติ   ปุพฺเพวสฺส
โหติ   มุสา   ภณิสฺสนฺติ   ภณนฺตสฺส   โหติ   มุสา   ภณามีติ   ภณิตสฺส
โหติ   มุสา   มยา   ภณิตนฺติ   วินิธาย  ทิฏฺึ  วินิธาย  ขนฺตึ  วินิธาย
รุจึ   วินิธาย   สญฺ  วินิธาย  ภาวํ  อิเมหิ  อฏฺหากาเรหิ  มุสาวาโท
โหติ  ฯ  โมสวชฺชํ  ปคาหตีติ  โมสวชฺชํ  ปคาหติ  โอคาหติ  อชฺโฌคาหติ
ปวิสตีติ โมสวชฺชํ ปคาหติ ฯ เตนาห ภควา
                       อถ สตฺถานิ กุรุเต          ปรวาเทหิ โจทิโต
                       เอส ขฺวสฺส มหาเคโธ      โมสวชฺชํ ปคาหตีติ ฯ
     [๒๕๐]        ปณฺฑิโตติ สมญฺาโต    เอกจริยํ อธิฏฺิโต
                       อถาปิ เมถุเน ยุตฺโต       มนฺโทว ปริกิสฺสติ ฯ
     [๒๕๑]   ปณฺฑิโตติ   สมญฺาโตติ   อิเธกจฺโจ  ปุพฺเพ  สมณภาเว
กิตฺติวณฺณกโต   โหติ   ปณฺฑิโต   วิยตฺโต   เมธาวี   พหุสฺสุโต  จิตฺตกถี
กลฺยาณปฏิภาโณ    สุตฺตนฺติโกติ    วา   วินยธโรติ   วา   ธมฺมกถิโกติ
วา       ฯเปฯ       เนวสญฺานาสญฺายตนสมาปตฺติยา       ลาภีติ
@เชิงอรรถ: ๑ โป. ม. มุสาวาโท โหติ ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ ภณนฺตสฺส โหติ มุสา
@ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ วินิธาย ทิฏฺึ อิเมหิ จตูหากาเรหิ
@มุสาวาโท โหติ ฯ อปิจ ... ฯ
วา    เอวํ    าโต    โหติ    สญฺาโต    สมญฺาโตติ   ปณฺฑิโตติ
สมญฺาโต ฯ
     [๒๕๒]   เอกจริยํ  อธิฏฺิโตติ  ทฺวีหิ  การเณหิ  เอกจริยํ อธิฏฺิโต
ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน     วา     คณาววสฺสคฺคฏฺเน    วา    ฯ    กถํ
ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน   เอกจริยํ   อธิฏฺิโต   ฯ   สพฺพํ   ฆราวาสปลิโพธํ
ฉินฺทิตฺวา   ฯเปฯ   เอวํ   ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน   เอกจริยํ  อธิฏฺิโต  ฯ
กถํ   คณาววสฺสคฺคฏฺเน   เอกจริยํ  อธิฏฺิโต  ฯ  โส  เอวํ  ปพฺพชิโต
สมาโน     เอโก     อรญฺวนปตฺถานิ     ปนฺตานิ    ฯเปฯ    เอวํ
คณาววสฺสคฺคฏฺเน เอกจริยํ อธิฏฺิโตติ เอกจริยํ อธิฏฺิโต ฯ
     [๒๕๓]   อถาปิ   เมถุเน  ยุตฺโตติ  เมถุนธมฺโม  นาม  โย  โส
อสทฺธมฺโม    ฯเปฯ    ตํการณา    วุจฺจติ   เมถุนธมฺโม   ฯ   อถาปิ
เมถุเน   ยุตฺโตติ   โส   อปเรน   สมเยน   พุทฺธํ  ธมฺมํ  สงฺฆํ  สิกฺขํ
ปจฺจกฺขาย     หีนายาวตฺติตฺวา     เมถุนธมฺเม     ยุตฺโต     ปยุตฺโต
อายุตฺโต สมายุตฺโตติ อถาปิ เมถุเน ยุตฺโต ฯ
     [๒๕๔]   มนฺโทว   ปริกิสฺสตีติ  กปโณ  วิย  โมมูโห  วิย  กิสฺสติ
ปริกิสฺสติ     ปริกิลิสฺสติ     ปาณมฺปิ     หนติ    อทินฺนมฺปิ    อาทิยติ
สนฺธิมฺปิ     ฉินฺทติ     นิลฺโลปมฺปิ    หรติ    เอกาคาริกมฺปิ    กโรติ
ปริปนฺเถปิ    ติฏฺติ    ปรทารมฺปิ    คจฺฉติ   มุสาปิ   ภณติ   เอวมฺปิ
กิสฺสติ   ปริกิสฺสติ   ปริกิลิสฺสติ   ฯ  ตเมนํ  ราชาโน  คเหตฺวา  วิวิธา
กมฺมการณา    กาเรนฺติ    กสาหิปิ   ตาเฬนฺติ   เวตฺเตหิปิ   ตาเฬนฺติ
อฑฺฒทณฺฑเกหิปิ    ตาเฬนฺติ    หตฺถมฺปิ    ฉินฺทนฺติ    ปาทมฺปิ   ฉินฺทนฺติ
หตฺถปาทมฺปิ     ฉินฺทนฺติ     กณฺณมฺปิ    ฉินฺทนฺติ    นาสมฺปิ    ฉินฺทนฺติ
กณฺณนาสมฺปิ     ฉินฺทนฺติ     วิลงฺคถาลิกมฺปิ    กโรนฺติ    สงฺขมุณฺฑิกมฺปิ
กโรนฺติ   ราหุมุขมฺปิ   กโรนฺติ   โชติมาลิกมฺปิ  กโรนฺติ  หตฺถปชฺโชติกมฺปิ
กโรนฺติ      เอรกวตฺติกมฺปิ     กโรนฺติ     จิรกวาสิกมฺปิ     กโรนฺติ
เอเณยฺยกมฺปิ     กโรนฺติ     พฬิสมํสิกมฺปิ     กโรนฺติ     กหาปณกมฺปิ
กโรนฺติ        ขาราปตจฺฉิกมฺปิ        กโรนฺติ       ปลิฆปริวตฺติกมฺปิ
กโรนฺติ    ปลาลปีกมฺปิ    กโรนฺติ    ตตฺเตนปิ   เตเลน   โอสิญฺจนฺติ
สุนเขหิปิ    ขาทาเปนฺติ    ชีวนฺตมฺปิ    สูเล    อุตฺตาเสนฺติ   อสินาปิ
สีสํ ฉินฺทนฺติ เอวมฺปิ กิสฺสติ ปริกิสฺสติ ปริกิลิสฺสติ ฯ
     {๒๕๔.๑}   อถวา    กามตณฺหาย   อภิภูโต   ปริยาทินฺนจิตฺโต
โภเค     ปริเยสนฺโต    นาวาย    มหาสมุทฺทํ    ปกฺขนฺทติ    สีตสฺส
ปุรกฺขโต      อุณฺหสฺส     ปุรกฺขโต     ฑํสมกสวาตาตปสิรึสปสมฺผสฺเสหิ
ริสฺสมาโน   ๑-   ขุปฺปิปาสาย   ปีฬิยมาโน   ๒-   คุมพํ   ๓-  คจฺฉติ
ตกฺโกลํ   คจฺฉติ   ตกฺกสิลํ   คจฺฉติ   กาลมุขํ  คจฺฉติ  มรณปารํ  คจฺฉติ
เวสุงฺคํ  คจฺฉติ  เวราปถํ  คจฺฉติ  ชวํ  คจฺฉติ  กมลึ ๔- คจฺฉติ วงฺกํ ๕-
คจฺฉติ   เอฬวทฺทนํ   ๖-   คจฺฉติ   สุวณฺณกูฏํ  คจฺฉติ  สุวณฺณภูมึ  คจฺฉติ
ตมฺพปณฺณึ  คจฺฉติ  สุปฺปารํ  คจฺฉติ  ภรุกํ  ๗-  คจฺฉติ  สุรทฺธํ  ๘- คจฺฉติ
องฺคเณกํ  ๙-  คจฺฉติ  คงฺคณํ  ๑๐-  คจฺฉติ  ปรมคงฺคณํ ๑๑- คจฺฉติ โยนํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ปิฬิยมาโน ฯ ๒ ม. มิยฺยมาโน ฯ ๓ ม. ติคุมฺพํ ฯ ๔ ม. ยุ. ตมลึ ฯ
@๕ ม. วงฺคํ ฯ ๖ ม. เวฬพนฺธนํ ฯ ๗ ม. ภารุกจฺฉํ ฯ ๘ ม. สุรฏฺ ฯ ๙ ม.
@ภงฺคโลกํ ฯ ๑๐ ม. ภงฺคณํ ฯ ๑๑ ม. สรมตํ คณํ ฯ
คจฺฉติ   ปินํ   ๑-   คจฺฉติ   อลฺลสนฺทํ  ๒-  คจฺฉติ  มรุกนฺตารํ  คจฺฉติ
ชณฺณุปถํ    คจฺฉติ    อชปถํ    คจฺฉติ    เมณฺฑปถํ    คจฺฉติ   สงฺกุปถํ
คจฺฉติ   ฉตฺตปถํ   คจฺฉติ   วํสปถํ   คจฺฉติ   สกุณปถํ   คจฺฉติ  มูสิกปถํ
คจฺฉติ   ทริปถํ   คจฺฉติ  เวตฺตาธารํ  คจฺฉติ  เอวมฺปิ  กิสฺสติ  ปริกิสฺสติ
ปริกิลิสฺสติ   ฯ  ปริเยสนฺโต  ๓-  น  ลภติ  อลาภมูลกมฺปิ  ทุกฺขโทมนสฺสํ
ปฏิสํเวเทติ  เอวมฺปิ  กิสฺสติ  ปริกิสฺสติ  ปริกิลิสฺสติ  ฯ  ปริเยสนฺโต  ๔-
ลภติ   ลทฺธา  ๕-  จ  อารกฺขมูลกมฺปิ  ทุกฺขโทมนสฺสํ  ปฏิสํเวเทติ  กินฺติ
เม  โภเค  เนว  ราชาโน  หเรยฺยุํ น โจรา หเรยฺยุํ น อคฺคิ ฑเหยฺย น
อุทกํ   วเหยฺย  น  อปฺปิยา  ทายาทา  หเรยฺยุนฺติ  ตสฺส  เอวํ  รกฺขโต
โคปยโต    [๖]-    โภคา    วิปฺปลุชฺชนฺติ   [๗]-   วิปฺปโยคมูลกมฺปิ
ทุกฺขโทมนสฺสํ  ปฏิสํเวเทติ  เอวมฺปิ  กิสฺสติ  ปริกิสฺสติ  ปริกิลิสฺสตีติ [๘]-
มนฺโทว ปริกิสฺสติ ฯ เตนาห ภควา
                       ปณฺฑิโตติ สมญฺาโต    เอกจริยํ อธิฏฺิโต
                       อถาปิ เมถุเน ยุตฺโต        มนฺโทว ปริกิสฺสตีติ ฯ
     [๒๕๕]        เอตมาทีนวํ ตฺวา          มุนิ ปุพฺพาปเร อิธ
                       เอกจริยํ ทฬฺหํ กยิรา        น นิเสเวถ เมถุนํ ฯ
     [๒๕๖]   เอตมาทีนวํ   ตฺวา   มุนิ  ปุพฺพาปเร  อิธาติ  เอตนฺติ
ปุพฺเพ   สมณภาเว   ยโส   จ   กิตฺติ   จ   อปรภาเค   พุทฺธํ  ธมฺมํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ปรมโยนํ ฯ ๒ ม. วินกํ มูลปทํ ฯ ๓ ม. คเวสนฺโต น วินฺทติ ฯ
@๔ ม. คเวสนฺโต ฯ ๕ ม. ลทฺธาปิ ฯ ๖ ม. ยุ. เต ฯ ๗ ม. ยุ. โส ฯ
@๘ โป. ม. สจาปิ เมถุเน ยุตฺโต ฯ
สงฺฆํ    สิกฺขํ   ปจฺจกฺขาย   หีนายาวตฺตสฺส   อยโส   จ   อกิตฺติ   จ
เอตํ     สมฺปตฺติวิปตฺตึ    ตฺวา    ชานิตฺวา    ตุลยิตฺวา    ตีรยิตฺวา
วิภาวยิตฺวา   วิภูตํ   กตฺวา  ฯ  มุนีติ  โมนํ  วุจฺจติ  าณํ  ยา  ปญฺา
ปชานนา   ฯเปฯ   สงฺคชาลมติจฺจ   โส   มุนิ   ฯ   อิธาติ   อิมิสฺสา
ทิฏฺิยา    อิมิสฺสา    ขนฺติยา    อิมิสฺสา   รุจิยา   อิมสฺมึ   อาทาเย
อิมสฺมึ   ธมฺเม   อิมสฺมึ   วินเย   อิมสฺมึ  ธมฺมวินเย  อิมสฺมึ  ปาวจเน
อิมสฺมึ    พฺรหฺมจริเย    อิมสฺมึ    สตฺถุสาสเน    อิมสฺมึ    อตฺตภาเว
อิมสฺมึ มนุสฺสโลเกติ เอตมาทีนวํ ตฺวา มุนิ ปุพฺพาปเร อิธ ฯ
     [๒๕๗]   เอกจริยํ  ทฬฺหํ  กยิราติ  ทฺวีหิ  การเณหิ  เอกจริยํ ทฬฺหํ
กเรยฺย ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน วา คณาววสฺสคฺคฏฺเน วา ฯ
     {๒๕๗.๑}   กถํ  ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน  เอกจริยํ  ทฬฺหํ  กเรยฺย  ฯ
สพฺพํ     ฆราวาสปลิโพธํ     ฉินฺทิตฺวา    ปุตฺตทารปลิโพธํ    ฉินฺทิตฺวา
าติปลิโพธํ    ฉินฺทิตฺวา    มิตฺตามจฺจปลิโพธํ   ฉินฺทิตฺวา   สนฺนิธิปลิโพธํ
ฉินฺทิตฺวา   เกสมสฺสุํ   โอหาเรตฺวา   กาสายานิ  วตฺถานิ  อจฺฉาเทตฺวา
อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชิตฺวา   อากิญฺจนภาวํ   อุปคนฺตฺวา   เอโก
จเรยฺย  วิหเรยฺย  อิริเยยฺย  วตฺเตยฺย  ปาเลยฺย  ยเปยฺย ยาเปยฺย เอวํ
ปพฺพชฺชาสงฺขาเตน เอกจริยํ ทฬฺหํ กเรยฺย ฯ
     {๒๕๗.๒}   กถํ คณาววสฺสคฺคฏฺเน เอกจริยํ ทฬฺหํ กเรยฺย ฯ โส เอวํ
ปพฺพชิโต  สมาโน  เอโก อรญฺวนปตฺถานิ ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฏิเสเวยฺย
อปฺปสทฺทานิ     อปฺปนิคฺโฆสานิ     วิชนวาตานิ     มนุสฺสราหเสยฺยกานิ
ปฏิสลฺลานสารูปานิ   ฯ  โส  เอโก  คจฺเฉยฺย  เอโก  ติฏฺเยฺย  เอโก
นิสีเทยฺย  เอโก  เสยฺยํ  กปฺเปยฺย  เอโก  คามํ ปิณฺฑาย ปวิเสยฺย เอโก
ปฏิกฺกเมยฺย   เอโก  รโห  นิสีเทยฺย  เอโก  จงฺกมํ  อธิฏฺเยฺย  เอโก
จเรยฺย  วิหเรยฺย  อิริเยยฺย  วตฺเตยฺย  ปาเลยฺย  ยเปยฺย ยาเปยฺย เอวํ
คณาววสฺสคฺคฏฺเน   เอกจริยํ   ทฬฺหํ  กเรยฺย  ๑-  ฯ  เอกจริยํ  ทฬฺหํ
กเรยฺย   ถิรํ   กเรยฺย  ทฬฺหสมาทาโน  อสฺส  อวฏฺิตสมาทาโน  [๒]-
กุสเลสุ ธมฺเมสูติ เอกจริยํ ทฬฺหํ กยิรา ฯ
     [๒๕๘]   น  นิเสเวถ เมถุนนฺติ เมถุนธมฺโม นาม โย โส อสทฺธมฺโม
ฯเปฯ   ตํการณา  วุจฺจติ  เมถุนธมฺโม  ฯ  เมถุนธมฺมํ  น  เสเวยฺย  น
นิเสเวยฺย  น  สํเสเวยฺย  น  ปฏิเสเวยฺยาติ  ๓-  น นิเสเวถ เมถุนํ ฯ
เตนาห ภควา
                       เอตมาทีนวํ ตฺวา          มุนิ ปุพฺพาปเร อิธ
                       เอกจริยํ ทฬฺหํ กยิรา        น นิเสเวถ เมถุนนฺติ ฯ
     [๒๕๙]        วิเวกญฺเว สิกฺเขถ         เอตทริยานมุตฺตมํ
                       เตน เสฏฺโ น มญฺเถ    ส เว นิพฺพานสนฺติเก ฯ
     [๒๖๐]   วิเวกญฺเว  สิกฺเขถาติ วิเวโกติ ตโย วิเวกา กายวิเวโก
จิตฺตวิเวโก  อุปธิวิเวโก  ฯ  กตโม กายวิเวโก ฯเปฯ อยํ อุปธิวิเวโก ฯ
กายวิเวโก    จ    วูปกฏฺกายานํ    เนกฺขมฺมาภิรตานํ    จิตฺตวิเวโก
จ        ปริสุทฺธจิตฺตานํ       ปรมโวทานปฺปตฺตานํ       อุปธิวิเวโก
@เชิงอรรถ: ๑ โป. ม. ยุ. กเรยฺยาติ ฯ ๒ ม. อสฺส ฯ ๓ ม. อิติสทฺโท นตฺถิ น จเรยฺย น
@สมาจเรยฺย น สมาทาย วตฺเตยฺยาติ ฯ
จ   นิรูปธีนํ   ปุคฺคลานํ   วิสงฺขารคตานํ   ฯ   สิกฺขาติ  ติสฺโส  สิกฺขา
อธิสีลสิกฺขา      อธิจิตฺตสิกฺขา      อธิปญฺาสิกฺขา     ฯเปฯ     อยํ
อธิปญฺาสิกฺขา      ฯ     วิเวกญฺเว     สิกฺเขถาติ     วิเวกญฺเว
สิกฺเขยฺย     อาจเรยฺย     สมาจเรยฺย     สมาทาย     วตฺเตยฺยาติ
วิเวกญฺเว สิกฺเขถ ฯ
     [๒๖๑]   เอตทริยานมุตฺตมนฺติ  อริยา  วุจฺจนฺติ พุทฺธา จ พุทฺธสาวกา
จ  ปจฺเจกพุทฺธา  จ  อริยานํ  เอตํ  อคฺคํ เสฏฺ วิเสฏฺ ปาโมกฺขํ อุตฺตมํ
ปวรํ ยทิทํ วิเวกจริยาติ เอตทริยานมุตฺตมํ ฯ
     [๒๖๒]   เตน   เสฏฺโ   น   มญฺเถาติ   ตาย  วิเวกจริยาย
อุณฺณตึ   น   กเรยฺย   อุณฺณมํ   น  กเรยฺย  มานํ  น  กเรยฺย  [๑]-
ถมฺภํ  น  กเรยฺย  น  เตน  มานํ  ชเนยฺย  พนฺธํ  น  กเรยฺย  น เตน
ถทฺโธ อสฺส ปตฺถทฺโธ ปคฺคหิตสิโรติ เตน เสฏฺโ น มญฺเถ ฯ
     [๒๖๓]   ส   เว   นิพฺพานสนฺติเกติ   โส   นิพฺพานสฺส  สนฺติเก
สามนฺตา   อาสนฺเน   อวิทูเร   อุปกฏฺเติ  ส  เว  นิพฺพานสนฺติเก  ฯ
เตนาห ภควา
                       วิเวกญฺเว สิกฺเขถ         เอตทริยานมุตฺตมํ
                       เตน เสฏฺโ น มญฺเถ    ส เว นิพฺพานสนฺติเกติ ฯ
     [๒๖๔]        ริตฺตสฺส มุนิโน จรโต        กาเมสุ อนเปกฺขิโน
                       โอฆติณฺณสฺส ปิหยนฺติ    กาเมสุ คธิตา ปชา ฯ
     [๒๖๕]   ริตฺตสฺส  มุนิโน  จรโตติ  ริตฺตสฺสาติ  ริตฺตสฺส  วิวิตฺตสฺส
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ถามํ น กเรยฺย ฯ
ปวิวิตฺตสฺส     กายทุจฺจริเตน     ริตฺตสฺส     วิวิตฺตสฺส     ปวิวิตฺตสฺส
วจีทุจฺจริเตน    มโนทุจฺจริเตน   ราเคน   โทเสน   โมเหน   โกเธน
อุปนาเหน    มกฺเขน    ปฬาเสน    อิสฺสาย    มจฺฉริเยน    มายาย
สาเยฺเยน    ถมฺเภน    สารมฺเภน    มาเนน    อติมาเนน   มเทน
ปมาเทน   สพฺพกิเลเสหิ   สพฺพทุจฺจริเตหิ   สพฺพทรเถหิ   สพฺพปริฬาเหหิ
สพฺพสนฺตาเปหิ      สพฺพากุสลาภิสงฺขาเรหิ      ริตฺตสฺส      วิวิตฺตสฺส
ปวิวิตฺตสฺส    ฯ    มุนิโนติ    โมนํ    วุจฺจติ    าณํ   ยา   ปญฺา
ปชานนา   ฯเปฯ   สงฺคชาลมติจฺจ   โส   มุนิ   ฯ   จรโตติ   จรโต
วิหรโต     อิริยโต     วตฺตโต    ปาลยโต    ยปยโต    ยาปยโตติ
ริตฺตสฺส มุนิโน จรโต ฯ
     [๒๖๖]   กาเมสุ  อนเปกฺขิโนติ  กามาติ  อุทฺทานโต  เทฺว  กามา
วตฺถุกามา  จ  กิเลสกามา  จ  ฯเปฯ  อิเม  วุจฺจนฺติ  วตฺถุกามา ฯเปฯ
อิเม   วุจฺจนฺติ   กิเลสกามา   ฯ  วตฺถุกาเม  ปริชานิตฺวา  กิเลสกาเม
ปหาย   ปชหิตฺวา   วิโนทิตฺวา   พฺยนฺตีกริตฺวา  อนภาวงฺคมิตฺวา  กาเมสุ
อนเปกฺขวา    ๑-    จตฺตกาโม   วนฺตกาโม   มุตฺตกาโม   ปหีนกาโม
ปฏินิสฺสฏฺกาโม  วีตราโค  จตฺตราโค  วนฺตราโค  มุตฺตราโค  ปหีนราโค
ปฏินิสฺสฏฺราโค     นิจฺฉาโต     นิพฺพุโต     สีติภูโต     สุขปฏิสํเวที
พฺรหฺมภูเตน อตฺตนา วิหรตีติ กาเมสุ อนเปกฺขิโน ฯ
     [๒๖๗]   โอฆติณฺณสฺส   ปิหยนฺติ   กาเมสุ  คธิตา  ปชาติ  ปชาติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อนเปกฺขมาโน ฯ
สตฺตาธิวจนํ ฯ
     {๒๖๗.๑}   ปชา  กาเมสุ รตฺตา คิทฺธา คธิตา มุจฺฉิตา อชฺโฌปนฺนา
ลคฺคา   ลคฺคิตา  ปลิพุทฺธา  ตา  ๑-  กาโมฆํ  ติณฺณสฺส  ภโวฆํ  ติณฺณสฺส
ทิฏฺโฆํ    ติณฺณสฺส    อวิชฺโชฆํ    ติณฺณสฺส    สพฺพสํสารปถํ    ติณฺณสฺส
อุตฺติณฺณสฺส     นิตฺติณฺณสฺส    อติกฺกนฺตสฺส    สมติกฺกนฺตสฺส    วีติวตฺตสฺส
ปารคตสฺส    ปารปฺปตฺตสฺส    อนฺตคตสฺส    อนฺตปฺปตฺตสฺส    โกฏิคตสฺส
โกฏิปฺปตฺตสฺส      ปริยนฺตคตสฺส      ปริยนฺตปฺปตฺตสฺส     โวสานคตสฺส
โวสานปฺปตฺตสฺส       ตาณคตสฺส       ตาณปฺปตฺตสฺส       เลณคตสฺส
เลณปฺปตฺตสฺส        สรณคตสฺส        สรณปฺปตฺตสฺส       อภยคตสฺส
อภยปฺปตฺตสฺส       อจฺจุตคตสฺส       อจฺจุตปฺปตฺตสฺส       อมตคตสฺส
อมตปฺปตฺตสฺส       นิพฺพานคตสฺส       นิพฺพานปฺปตฺตสฺส       อิจฺฉนฺติ
สาทิยนฺติ ปตฺถยนฺติ ปิหยนฺติ อภิชปฺปนฺติ ฯ
     {๒๖๗.๒}   ยถา   อิณายิกา  อานณฺยํ  ปตฺเถนฺติ  ปิหยนฺติ  ยถา
อาพาธิกา    อาโรคฺยํ    ปตฺเถนฺติ    ปิหยนฺติ    ยถา    พนฺธนพนฺธา
พนฺธนโมกฺขํ    ปตฺเถนฺติ   ปิหยนฺติ   ยถา   ทาสา   ภุชิสฺสํ   ปตฺเถนฺติ
ปิหยนฺติ   ยถา   กนฺตารทฺธานํ   ๒-   ปกฺขนฺนา   เขมนฺตภูมึ  ปตฺเถนฺติ
ปิหยนฺติ   เอวเมว   ปชา   กาเมสุ   รตฺตา   คิทฺธา  คธิตา  มุจฺฉิตา
อชฺโฌปนฺนา   ลคฺคา   ลคฺคิตา   ปลิพุทฺธา   ตา   ๓-   กาโมฆติณฺณสฺส
ภโวฆติณฺณสฺส     ฯเปฯ    นิพฺพานคตสฺส    นิพฺพานปฺปตฺตสฺส    อิจฺฉนฺติ
สาทิยนฺติ    ปตฺถยนฺติ    ปิหยนฺติ   อภิชปฺปนฺตีติ   โอฆติณฺณสฺส   ปิหยนฺติ
กาเมสุ คธิตา ปชา ฯ เตนาห ภควา
@เชิงอรรถ: ๑-๓ โป. ม. เต ฯ  ๒ โป. ม. กนฺตารทฺธานปกฺขนฺทา ฯ
         ริตฺตสฺส มุนิโน จรโต          กาเมสุ อนเปกฺขิโน
         โอฆติณฺณสฺส ปิหยนฺติ      กาเมสุ คธิตา ปชาติ ฯ
                          สตฺตโม ติสฺสเมตฺเตยฺยสุตฺตนิทฺเทโส นิฏฺิโต ฯ
                                           ----------------

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๑๖๙-๑๙๕.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=29&A=3333&w=&modeTY=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=29&A=3333&modeTY=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=29&item=224&items=44
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=29&siri=7
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=29&i=224
             อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=45&A=5998
             The Pali Atthakatha in Roman :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=45&A=5998
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๙
https://84000.org/tipitaka/read/?index_29
https://84000.org/tipitaka/english/?index_29