ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
 ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
First itemPrevious itemไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 10 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 2 : Sutta. Tī. Ma.
     [275]   Puna   caparam   bhikkhave   bhikkhu  gacchanto  va  gacchamiti
pajanati     thito    va    thitomhiti    pajanati    nisinno    va
nisinnomhiti    pajanati   sayano   va   sayanomhiti   pajanati  .
Yatha    yatha   va   panassa   kayo   panihito   hoti   tatha   tatha
nampajanati   2-   .   iti  ajjhattam  va  kaye  kayanupassi  viharati
bahiddha    va    kaye   kayanupassi   viharati   ajjhattabahiddha   va
kaye   kayanupassi   viharati   samudayadhammanupassi   va  kayasmim  viharati
vayadhammanupassi    va    kayasmim    viharati   samudayavayadhammanupassi   va
kayasmim   viharati   .   atthi   kayoti   va  panassa  sati  paccupatthita
hoti    yavadeva    nanamattaya   patissatimattaya   .   anissito   ca
viharati   na   ca   kinci   loke  upadiyati  .  evampi  bhikkhave  bhikkhu
kaye kayanupassi viharati.
                   Iriyapathapabbam nitthitam.
     [276]   Puna   caparam   bhikkhave   bhikkhu   abhikkante   patikkante
sampajanakari    hoti    alokite    vilokite   sampajanakari   hoti
samminjite    pasarite    sampajanakari   hoti   sanghatipattacivaradharane
@Footnote: 1 Ma. kho. sabbattha idisameva. 2 Ma. nam pajanati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page328.

Sampajanakari hoti asite pite khayite sayite sampajanakari hoti uccarapassavakamme sampajanakari hoti gate thite nisinne sutte jagarite bhasite tunhibhave sampajanakari hoti . Iti ajjhattam va kaye kayanupassi viharati bahiddha va kaye kayanupassi viharati ajjhattabahiddha va kaye kayanupassi viharati samudayadhammanupassi va kayasmim viharati vayadhammanupassi va kayasmim viharati samudayavayadhammanupassi va kayasmim viharati . Atthi kayoti va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati. Sampajannapabbam nitthitam. [277] Puna caparam bhikkhave bhikkhu imameva kayam uddham padatala adho kesamatthaka tacapariyantam purannanappakarassa asucino paccavekkhati atthi imasmim kaye kesa loma nakha danta taco mamsam naharu atthi atthiminjam vakkam hadayam yakanam kilomakam pihakam papphasam antam antagunam udariyam karisam pittam semham pubbo lohitam sedo medo assu vasa khelo singhanika lasika muttanti. {277.1} Seyyathapi bhikkhave ubhatomukha mutoli 1- pura nanavihitassa dhannassa seyyathidam salinam vihinam mugganam masanam @Footnote: 1 putolitipi patho. Ma. putoli Yu. mutoli.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page329.

Tilanam tandulanam tamenam cakkhuma puriso muncitva paccavekkheyya ime sali ime vihi ime mugga ime masa ime tila ime tandulati evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kayam uddham padatala adho kesamatthaka tacapariyantam purannanappakarassa asucino paccavekkhati atthi imasmim kaye kesa loma nakha danta taco mamsam naharu atthi atthiminjam vakkam hadayam yakanam kilomakam pihakam papphasam antam antagunam udariyam karisam pittam semham pubbo lohitam sedo medo assu vasa khelo singhanika lasika muttanti. {277.2} Iti ajjhattam va kaye kayanupassi viharati bahiddha va kaye kayanupassi viharati ajjhattabahiddha va kaye kayanupassi viharati samudayadhammanupassi va kayasmim viharati vayadhammanupassi va kayasmim viharati samudayavayadhammanupassi va kayasmim viharati . Atthi kayoti va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati. Patikulamanasikarapabbam nitthitam. [278] Puna caparam bhikkhave bhikkhu imameva kayam yathathitam yathapanihitam dhatuso paccavekkhati atthi imasmim kaye pathavidhatu apodhatu tejodhatu vayodhatuti . seyyathapi bhikkhave dakkho goghatako va goghatakantevasi va gavim vadhitva catummahapathe

--------------------------------------------------------------------------------------------- page330.

Vilaso pativibhajitva nisinno assa evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kayam yathathitam yathapanihitam dhatuso paccavekkhati atthi imasmim kaye pathavidhatu apodhatu tejodhatu vayodhatuti . iti ajjhattam va .pe. Viharati. Dhatumanasikarapabbam nitthitam. [279] Puna caparam bhikkhave bhikkhu seyyathapi passeyya sariram sivathikaya 1- chadditam ekahamatam va dvihamatam va tihamatam va uddhumatakam vinilakam vipubbakajatam . so imameva kayam upasamharati ayampi kho kayo evamdhammo evambhavi evamanatitoti . iti ajjhattam va .pe. Viharati. [280] Puna caparam bhikkhave bhikkhu seyyathapi passeyya sariram sivathikaya chadditam kakehi va khajjamanam kulalehi va khajjamanam gijjhehi va khajjamanam [2]- suvanehi va khajjamanam sigalehi va khajjamanam vividhehi va panakajatehi khajjamanam . so imameva kayam upasamharati ayampi kho kayo evamdhammo evambhavi evamanatitoti. {280.1} Iti ajjhattam va kaye kayanupassi viharati bahiddha va kaye kayanupassi viharati ajjhattabahiddha va kaye kayanupassi viharati samudayadhammanupassi va kayasmim viharati vayadhammanupassi va kayasmim viharati samudayavayadhammanupassi va kayasmim viharati . Atthi kayoti va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva @Footnote: 1 Ma. sabbattha sivathikaya. 2 Ma. kankehi va khajjamanam sunakhehi va khajjamanam @byagghehi va khajjamanam dipihi va khajjamanam singalehi va ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page331.

Nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati. [281] Puna caparam bhikkhave bhikkhu seyyathapi passeyya sariram sivathikaya chadditam atthisankhalikam 1- samamsalohitam naharusambandham .pe. [282] Atthisankhalikam nimmamsalohitamakkhitam naharusambandham .pe. [283] Atthisankhalikam apagatamamsalohitam naharusambandham .pe. [284] Atthikani apagatanaharusambandhani 2- disavidisavikkhittani annena hatthatthikam annena padatthikam [3]- annena janghatthikam annena urutthikam annena katatthikam 4- annena pitthatthikam annena kantakatthikam annena phasukatthikam annena uratthikam annena amsatthikam annena bahutthikam annena givatthikam annena hanukatthikam annena dantatthikam annena sisakataham . so imameva kayam upasamharati ayampi kho kayo evamdhammo evambhavi evamanatitoti. {284.1} Iti ajjhattam va kaye kayanupassi viharati bahiddha va kaye kayanupassi viharati ajjhattabahiddha va kaye kayanupassi viharati samudayadhammanupassi va kayasmim viharati vayadhammanupassi va kayasmim viharati samudayavayadhammanupassi va kayasmim viharati. Atthi kayoti @Footnote: 1 Ma. atthikasankhalikam. ito param idisameva. 2 Si. apakatasambandhani. imasminca @pabbe hatthatthikam padatthikam janghatthikam uratthikam katatthikam pitthikantakanti evam @pathakkamo dissati. 3 Ma. gopphakatthikam .... 4 Ma. katittham ... phasukatthikam @pitthitthikam ... khandhatthikam ... annena givatthikam ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page332.

Va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati. [285] Puna caparam bhikkhave bhikkhu seyyathapi passeyya sariram sivathikaya chadditam atthikani setani sankhavannasannibhani 1- .pe. [286] Atthikani punjakitani terovassikani .pe. [287] Atthikani putini cunnakajatani . so imameva kayam upasamharati ayampi kho kayo evamdhammo evambhavi evamanatitoti . Iti ajjhattam va kaye kayanupassi viharati bahiddha va kaye kayanupassi viharati ajjhattabahiddha va kaye kayanupassi viharati samudayadhammanupassi va kayasmim viharati vayadhammanupassi va kayasmim viharati samudayavayadhammanupassi va kayasmim viharati . atthi kayoti va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati. Evampi kho bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati. Navasivathikapabbam nitthitam. Kayanupassana nitthita. [288] Kathanca bhikkhave bhikkhu vedanasu vedananupassi viharati. Idha bhikkhave bhikkhu sukham va vedanam vedayamano sukham vedanam vedayamiti @Footnote: 1 Si. Yu. sankhavannupanibhani. Ma. sankhavannapatibhagani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page333.

Pajanati dukkham va vedanam vedayamano dukkham vedanam vedayamiti pajanati adukkhamasukham va vedanam vedayamano adukkhamasukham vedanam vedayamiti pajanati samisam va sukham vedanam vedayamano samisam sukham vedanam vedayamiti pajanati niramisam va sukham vedanam vedayamano niramisam sukham vedanam vedayamiti pajanati samisam va dukkham vedanam vedayamano samisam dukkham vedanam vedayamiti pajanati niramisam va dukkham vedanam vedayamano niramisam dukkham vedanam vedayamiti pajanati samisam va adukkhamasukham vedanam vedayamano samisam adukkhamasukham vedanam vedayamiti pajanati niramisam va adukkhamasukham vedanam vedayamano niramisam adukkhamasukham vedanam vedayamiti pajanati. {288.1} Iti ajjhattam va vedanasu vedananupassi viharati bahiddha va vedanasu vedananupassi viharati ajjhattabahiddha va vedanasu vedananupassi viharati samudayadhammanupassi va vedanasu viharati vayadhammanupassi va vedanasu viharati samudayavayadhammanupassi va vedanasu viharati . atthi vedanati va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati . evam kho bhikkhave bhikkhu vedanasu vedananupassi viharati. Vedananupassana nitthita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page334.

[289] Kathanca bhikkhave bhikkhu citte cittanupassi viharati . Idha bhikkhave bhikkhu saragam va cittam saragam cittanti pajanati vitaragam va cittam vitaragam cittanti pajanati sadosam va cittam sadosam cittanti pajanati vitadosam va cittam vitadosam cittanti pajanati samoham va cittam samoham cittanti pajanati vitamoham va cittam vitamoham cittanti pajanati sankhittam va cittam sankhittam cittanti pajanati vikkhittam va cittam vikkhittam cittanti pajanati mahaggatam va cittam mahaggatam cittanti pajanati amahaggatam va cittam amahaggatam cittanti pajanati sauttaram va cittam sauttaram cittanti pajanati anuttaram va cittam anuttaram cittanti pajanati samahitam va cittam samahitam cittanti pajanati asamahitam va cittam asamahitam cittanti pajanati vimuttam va cittam vimuttam cittanti pajanati avimuttam va cittam avimuttam cittanti pajanati. {289.1} Iti ajjhattam va citte cittanupassi viharati bahiddha va citte cittanupassi viharati ajjhattabahiddha va citte cittanupassi viharati samudayadhammanupassi va cittasmim viharati vayadhammanupassi va cittasmim viharati samudayavayadhammanupassi va cittasmim viharati . atthi cittanti va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke

--------------------------------------------------------------------------------------------- page335.

Upadiyati. Evam kho bhikkhave bhikkhu citte cittanupassi viharati. Cittanupassana nitthita. [290] Kathanca [1]- bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati. Idha bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati pancasu nivaranesu . Kathanca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati pancasu nivaranesu. {290.1} Idha bhikkhave bhikkhu santam va ajjhattam kamacchandam atthi me ajjhattam kamacchandoti pajanati asantam va ajjhattam kamacchandam natthi me ajjhattam kamacchandoti pajanati yatha ca anuppannassa kamacchandassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa kamacchandassa pahanam hoti tanca pajanati yatha ca pahinassa kamacchandassa ayatim anuppado hoti tanca pajanati. {290.2} Santam va ajjhattam byapadam atthi me ajjhattam byapadoti pajanati asantam va ajjhattam byapadam natthi me ajjhattam byapadoti pajanati yatha ca anuppannassa byapadassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa byapadassa pahanam hoti tanca pajanati yatha ca pahinassa byapadassa ayatim anuppado hoti tanca pajanati. {290.3} Santam va ajjhattam thinamiddham 2- atthi me ajjhattam thinamiddhanti pajanati asantam va ajjhattam thinamiddham natthi me ajjhattam thinamiddhanti pajanati yatha ca anuppannassa thinamiddhassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa @Footnote: 1 Ma. sabbattha pana saddo dissati. 2 Ma. thinamiddham. sabbattha evam natabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page336.

Thinamiddhassa pahanam hoti tanca pajanati yatha ca pahinassa thinamiddhassa ayatim anuppado hoti tanca pajanati. {290.4} Santam va ajjhattam uddhaccakukkuccam atthi me ajjhattam uddhaccakukkuccanti pajanati asantam va ajjhattam uddhaccakukkuccam natthi me ajjhattam uddhaccakukkuccanti pajanati yatha ca anuppannassa uddhaccakukkuccassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa uddhaccakukkuccassa pahanam hoti tanca pajanati yatha ca pahinassa uddhaccakukkuccassa ayatim anuppado hoti tanca pajanati. {290.5} Santam va ajjhattam vicikiccham atthi me ajjhattam vicikicchati pajanati asantam va ajjhattam vicikiccham natthi me ajjhattam vicikicchati pajanati yatha ca anuppannaya vicikicchaya uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannaya vicikicchaya pahanam hoti tanca pajanati yatha ca pahinaya vicikicchaya ayatim anuppado hoti tanca pajanati. {290.6} Iti ajjhattam va dhammesu dhammanupassi viharati bahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati ajjhattabahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati samudayadhammanupassi va dhammesu viharati vayadhammanupassi va dhammesu viharati samudayavayadhammanupassi va dhammesu viharati . atthi dhammati va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissati mattaya . anissito ca viharati na ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page337.

Kinci loke upadiyati . evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati pancasu nivaranesu. Nivaranapabbam nitthitam. [291] Puna caparam bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati pancasu upadanakkhandhesu . kathanca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati pancasu upadanakkhandhesu. {291.1} Idha bhikkhave bhikkhu iti rupam iti rupassa samudayo iti rupassa atthangamo iti vedana iti vedanaya samudayo iti vedanaya atthangamo iti sanna iti sannaya samudayo iti sannaya atthangamo iti sankhara iti sankharanam samudayo iti sankharanam atthangamo iti vinnanam iti vinnanassa samudayo iti vinnanassa atthangamoti. {291.2} Iti ajjhattam va dhammesu dhammanupassi viharati bahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati ajjhattabahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati samudayadhammanupassi va dhammesu viharati vayadhammanupassi va dhammesu viharati samudayavayadhammanupassi va dhammesu viharati . atthi dhammati va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati . evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati pancasu upadanakkhandhesu. Khandhapabbam nitthitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page338.

[292] Puna caparam bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammapassi viharati chasu ajjhattikabahiresu ayatanesu . kathanca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati chasu ajjhattikabahiresu ayatanesu. {292.1} Idha bhikkhave bhikkhu cakkhunca pajanati rupe ca pajanati yanca tadubhayam paticca uppajjati sannojanam 1- tanca pajanati yatha ca anuppannassa sannojanassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa sannojanassa pahanam hoti tanca pajanati yatha ca pahinassa sannojanassa ayatim anuppado hoti tanca pajanati . sotanca pajanati sadde ca pajanati . ghananca pajanati gandhe ca pajanati . jivhanca pajanati rase ca pajanati . kayanca pajanati photthabbe ca pajanati . Mananca pajanati dhamme ca pajanati yanca tadubhayam paticca uppajjati sannojanam tanca pajanati yatha ca anuppannassa sannojanassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa sannojanassa pahanam hoti tanca pajanati yatha ca pahinassa sannojanassa ayatim anuppado hoti tanca pajanati ca {292.2} iti ajjhattam va dhammesu dhammanupassi viharati bahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati ajjhattabahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati samudayadhammanupassi va dhammesu viharati vayadhammanupassi va dhammesu viharati samudayavayadhammanupassi va dhammesu viharati . @Footnote: 1 Ma. samnojanam. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page339.

Atthi dhammati va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati . evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati chasu ajjhattikabahiresu ayatanesu. Ayatanapabbam nitthitam. [293] Puna caparam bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati sattasu bojjhangesu . kathanca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati sattasu bojjhangesu . idha bhikkhave bhikkhu santam va ajjhattam satisambojjhangam atthi me ajjhattam satisambojjhangoti pajanati asantam va ajjhattam satisambojjhangam natthi me ajjhattam satisambojjhangoti pajanati yatha ca anuppannassa satisambojjhangassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa satisambojjhangassa bhavanaparipuri 1- hoti tanca pajanati. {293.1} Santam va ajjhattam dhammavicayasambojjhangam .pe. Santam va ajjhattam viriyasambojjhangam .pe. santam va ajjhattam pitisambojjhangam .pe. santam va ajjhattam passaddhisambojjhangam .pe. Santam va ajjhattam samadhisambojjhangam .pe. santam va ajjhattam upekkhasambojjhangam atthi me ajjhattam upekkhasambojjhangoti pajanati asantam va ajjhattam upekkhasambojjhangam natthi me ajjhattam upekkhasambojjhangoti pajanati yatha ca @Footnote: 1 Ma. sabbattha bhavanaparipuri.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page340.

Anuppannassa upekkhasambojjhangassa uppado hoti tanca pajanati yatha ca uppannassa upekkhasambojjhangassa bhavanaparipuri hoti tanca pajanati. {293.2} Iti ajjhattam va dhammesu dhammanupassi viharati bahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati ajjhattabahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati samudayadhammanupassi va dhammesu viharati vayadhammanupassi va dhammesu viharati samudayavayadhammanupassi va dhammesu viharati . atthi dhammati va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati . evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati sattasu bojjhangesu. Bojjhangapabbam nitthitam. Pathamabhanavaram. [294] Puna caparam bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati catusu ariyasaccesu . kathanca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati catusu ariyasaccesu . idha bhikkhave bhikkhu idam dukkhanti yathabhutam pajanati ayam dukkhasamudayoti yathabhutam pajanati ayam dukkhanirodhoti yathabhutam pajanati ayam dukkhanirodhagamini patipadati yathabhutam pajanati [1]-. {294.1} Katamanca bhikkhave dukkham ariyasaccam. Jatipi dukkha jarapi dukkha maranampi dukkham sokaparidevadukkhadomanassupayasapi @Footnote: 1 Ma. pathamabhanavaro nitthito.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page341.

Dukkha appiyehi sampayogopi dukkho piyehi vippayogopi dukkho yampiccham na labhati tampi dukkham sankhittena pancupadanakkhandha dukkha. [295] Katama ca bhikkhave jati . ya tesam tesam sattanam tamhi tamhi sattanikaye jati sanjati okkanti nibbatti 1- abhinibbatti khandhanam patubhavo ayatananam patilabho ayam vuccati bhikkhave jati. {295.1} Katama ca bhikkhave jara . ya tesam tesam sattanam tamhi tamhi sattanikaye jara jiranata khandiccam paliccam valitacata 2- ayuno samhani indriyanam paripako ayam vuccati bhikkhave jara. {295.2} Katamanca bhikkhave maranam . ya 3- tesam tesam sattanam tamha tamha sattanikaya cuti cavanata bhedo antaradhanam maccu maranam kalakiriya khandhanam bhedo kalevarassa nikkhepo jivitindriyassa upacchedo idam vuccati bhikkhave maranam. {295.3} Katamo ca bhikkhave soko. Yo kho bhikkhave annatarannatarena byasanena samannagatassa annatarannatarena dukkhadhammena phutthassa soko socana socitattam antosoko antoparisoko ayam vuccati bhikkhave soko. {295.4} Katamo ca bhikkhave paridevo. Yo kho bhikkhave annatarannatarena byasanena samannagatassa annatarannatarena dukkhadhammena phutthassa adevo paridevo adevana paridevana adevitattam paridevitattam ayam vuccati bhikkhave paridevo. @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 valittacatatipi patho. 3 Ma. yam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page342.

Katamanca bhikkhave dukkham . yam kho bhikkhave kayikam dukkham kayikam asatam kayasamphassajam dukkham asatam vedayitam idam vuccati bhikkhave dukkham. {295.5} Katamanca bhikkhave domanassam . yam kho bhikkhave cetasikam dukkham cetasikam asatam manosamphassajam 1- dukkham asatam vedayitam idam vuccati bhikkhave domanassam. {295.6} Katamo ca bhikkhave upayaso . yo kho bhikkhave annatarannatarena byasanena samannagatassa annatarannatarena dukkhadhammena phutthassa ayaso upayaso ayasitattam upayasitattam ayam vuccati bhikkhave upayaso. {295.7} Katamo 2- ca bhikkhave appiyehi sampayogo dukkho. Idha yassa te honti anittha akanta amanapa rupa sadda gandha rasa photthabba [3]- ye va panassa honti anatthakama ahitakama aphasukakama ayogakkhemakama tesam 4- sangati samagamo samodhanam missibhavo ayam vuccati bhikkhave appiyehi sampayogo dukkho. {295.8} Katamo ca bhikkhave piyehi vippayogo dukkho. Idha yassa te honti ittha kanta manapa rupa sadda gandha rasa photthabba ye va panassa honti atthakama hitakama phasukakama yogakkhemakama mata va pita va bhata va bhagini va mitta va amacca va natisalohita va tesam asangati asamagamo asamodhanam amissibhavo ayam vuccati bhikkhave piyehi vippayogo dukkho 2-. @Footnote: 1 cetosamphassajanti va patho. 2-2 Yu. ime patha natthi. 3 Ma. dhamma. @ito param idisameva. 4 Ma. ya tehi saddhim sangati ... ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page343.

{295.9} Katamanca bhikkhave yampiccham na labhati tampi dukkham . Jatidhammanam bhikkhave sattanam evam iccha uppajjati aho vata mayam na jatidhamma assama na ca vata no jati agaccheyyati na kho panetam icchaya pattabbam idampi yampiccham na labhati tampi dukkham . jaradhammanam bhikkhave sattanam . byadhidhammanam bhikkhave sattanam . maranadhammanam bhikkhave sattanam . sokaparidevadukkha- domanassupayasadhammanam bhikkhave sattanam evam iccha uppajjati aho vata mayam na sokaparidevadukkhadomanassupayasadhamma assama na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupayasa agaccheyyunti na kho panetam icchaya pattabbam idampi yampiccham na labhati tampi dukkham . katame ca bhikkhave sankhittena pancupadanakkhandha dukkha . seyyathidam rupupadanakkhandho 1- vedanupadanakkhandho sannupadanakkhandho sankharupadanakkhandho vinnanupadanakkhandho ime vuccanti bhikkhave sankhittena pancupadanakkhandha dukkha . Idam vuccati bhikkhave dukkham ariyasaccam. [296] Katamanca bhikkhave dukkhasamudayo 2- ariyasaccam. Yayam tanha ponobbhavika 3- nandiragasahagata tatratatrabhinandini seyyathidam kamatanha bhavatanha vibhavatanha. [297] Sa kho panesa bhikkhave tanha kattha uppajjamana uppajjati kattha nivisamana nivisati . yam loke piyarupam satarupam @Footnote: 1 Ma. rupupadanakkhandho ... vinnanupa .... 2 Ma. dukkhasamudayam. @3 Si. Yu. ponobhavika.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page344.

Etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.1} Kinca loke piyarupam satarupam . cakkhum loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati . sotam loke . ghanam loke . jivha loke . kayo loke . mano loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.2} Rupa loke. Sadda loke. Gandha loke. Rasa loke. Photthabba loke . dhamma loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.3} Cakkhuvinnanam loke . sotavinnanam loke . Ghanavinnanam loke . jivhavinnanam loke . kayavinnanam loke. Manovinnanam loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.4} Cakkhusamphasso loke. Sotasamphasso loke. Ghanasamphasso loke . jivhasamphasso loke . Kayasamphasso loke. Manosamphasso loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.5} Cakkhusamphassaja vedana loke. Sotasamphassaja vedana loke . ghanasamphassaja vedana loke . jivhasamphassaja vedana loke . kayasamphassaja vedana loke . manosamphassaja vedana loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page345.

Ettha nivisamana nivisati. {297.6} Rupasanna loke . saddasanna loke . Gandhasanna loke . rasasanna loke . photthabbasanna loke . dhammasanna loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.7} Rupasancetana loke . saddasancetana loke . Gandhasancetana loke . rasasancetana loke . photthabbasancetana loke . dhammasancetana loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.8} Rupatanha loke . saddatanha loke . Gandhatanha loke . rasatanha loke . Photthabbatanha loke. Dhammatanha loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.9} Rupavitakko loke . Saddavitakko loke. Gandhavitakko loke . rasavitakko loke . photthabbavitakko loke . Dhammavitakko loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. {297.10} Rupavicaro loke. Saddavicaro loke. Gandhavicaro loke . Rasavicaro loke. Photthabbavicaro loke. Dhammavicaro loke piyarupam satarupam etthesa tanha uppajjamana uppajjati ettha nivisamana nivisati. Idam vuccati bhikkhave dukkhasamudayo ariyasaccam. [298] Katamanca bhikkhave dukkhanirodho 1- ariyasaccam . yo @Footnote: 1 Ma. dukkhanirodham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page346.

Tassayeva tanhaya asesaviraganirodho cago patinissaggo mutti analayo. {298.1} Sa kho panesa bhikkhave tanha kattha pahiyamana pahiyati kattha nirujjhamana nirujjhati . yam loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.2} Kinca loke piyarupam satarupam . cakkhum loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati . sotam loke . ghanam loke . jivha loke . kayo loke . mano loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.3} Rupa loke . sadda loke. Gandha loke. Rasa loke . photthabba loke . dhamma loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.4} Cakkhuvinnanam loke . sotavinnanam loke . Ghanavinnanam loke . jivhavinnanam loke . kayavinnanam loke. Manovinnanam loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.5} Cakkhusamphasso loke. Sotasamphasso loke. Ghanasamphasso loke. Jivhasamphasso loke. Kayasamphasso loke. Manosamphasso loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.6} Cakkhusamphassaja vedana loke. Sotasamphassaja vedana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page347.

Loke . ghanasamphassaja vedana loke . jivhasamphassaja vedana loke . kayasamphassaja vedana loke . manosamphassaja vedana loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.7} Rupasanna loke . saddasanna loke . Gandhasanna loke . rasasanna loke . Photthabbasanna loke. Dhammasanna loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.8} Rupasannacetana loke . saddasancetana loke . Gandhasancetana loke . rasasancetana loke . photthabbasancetana loke . dhammasannacetana loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.9} Rupatanha loke . saddatanha loke . Gandhatanha loke . rasatanha loke . Photthabbatanha loke. Dhammatanha loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.10} Rupavitakko loke. Saddavitakko loke. Gandhavitakko loke . rasavitakko loke . photthabbavitakko loke. Dhammavitakko loke piyarupam satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. {298.11} Rupavicaro loke. Saddavicaro loke. Gandhavicaro loke. Rasavicaro loke . photthabbavicaro loke. Dhammavicaro loke piyarupam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page348.

Satarupam etthesa tanha pahiyamana pahiyati ettha nirujjhamana nirujjhati. Idam vuccati bhikkhave dukkhanirodho ariyasaccam. [299] Katamanca bhikkhave dukkhanirodhagamini patipada ariyasaccam . Ayameva ariyo atthangiko maggo seyyathidam sammaditthi sammasankappo sammavaca sammakammanto sammaajivo sammavayamo sammasati sammasamadhi. {299.1} Katama ca bhikkhave sammaditthi. Yam kho bhikkhave dukkhe nanam dukkhasamudaye nanam dukkhanirodhe nanam dukkhanirodhagaminiya patipadaya nanam ayam vuccati bhikkhave sammaditthi. {299.2} Katamo ca bhikkhave sammasankappo. Nekkhammasankappo abyapadasankappo avihimsasankappo ayam vuccati bhikkhave sammasankappo. {299.3} Katama ca bhikkhave sammavaca . Musavada veramani pisunaya vacaya veramani pharusaya vacaya veramani samphappalapa veramani ayam vuccati bhikkhave sammavaca. {299.4} Katamo ca bhikkhave sammakammanto . panatipata veramani adinnadana veramani kamesu micchacara veramani ayam vuccati bhikkhave sammakammanto. {299.5} Katamo ca bhikkhave sammaajivo. Idha bhikkhave ariyasavako micchaajivam pahaya sammaajivena jivikam kappeti ayam vuccati bhikkhave sammaajivo. {299.6} Katamo ca bhikkhave sammavayamo. Idha bhikkhave bhikkhu anuppannanam papakanam akusalanam dhammanam anuppadaya chandam janeti vayamati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page349.

Viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam papakanam akusalanam dhammanam pahanaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati anuppannanam kusalanam dhammanam uppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam kusalanam dhammanam thitiya asammosaya bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati . ayam vuccati bhikkhave sammavayamo. {299.7} Katama ca bhikkhave sammasati . idha bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam vedanasu vedananupassi viharati .pe. Citte .pe. dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . ayam vuccati bhikkhave sammasati. {299.8} Katamo ca bhikkhave sammasamadhi . Idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamam jhanam upasampajja viharati vitakkavicaranam vupasama ajjhattam sampasadanam cetaso ekodibhavam avitakkam avicaram samadhijam pitisukham dutiyam jhanam .pe. tatiyam jhanam upasampajja viharati sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana pubbe va somanassadomanassanam atthangama adukkhamasukham upekkhasatiparisuddhim catuttham jhanam upasampajja viharati . ayam vuccati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page350.

Bhikkhave sammasamadhi . idam vuccati bhikkhave dukkhanirodhagamini patipada ariyasaccam. {299.9} Iti ajjhattam va dhammesu dhammanupassi viharati bahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati ajjhattabahiddha va dhammesu dhammanupassi viharati samudayadhammanupassi va dhammesu viharati vayadhammanupassi va dhammesu viharati samudayavayadhammanupassi va dhammesu viharati . atthi dhammati va panassa sati paccupatthita hoti yavadeva nanamattaya patissatimattaya . anissito ca viharati na ca kinci loke upadiyati . evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammanupassi viharati catusu ariyasaccesu. Saccapabbam nitthitam. Dhammanupassana nitthita. [300] Yo hi koci bhikkhave ime cattaro satipatthane evam bhaveyya satta vassani tassa dvinnam phalanam annataram phalam patikankham ditthe va dhamme anna sati va upadisese anagamita. {300.1} Titthantu bhikkhave satta vassani. Yo hi koci bhikkhave ime cattaro satipatthane evam bhaveyya cha vassani. Panca vassani. Cattari vassani . tini vassani . dve vassani. Ekam vassam .pe. Titthatu bhikkhave ekam vassam . yo hi koci bhikkhave ime cattaro satipatthane evam bhaveyya satta masani tassa dvinnam phalanam annataram phalam patikankham ditthe va dhamme anna sati va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page351.

Upadisese anagamita. {300.2} Titthantu bhikkhave satta masani. Yo hi koci bhikkhave ime cattaro satipatthane evam bhaveyya cha masani. Panca masani. Cattari masani . tini masani . dve masani . ekam masam. Addhamasam 1- .pe. titthatu bhikkhave addhamaso. Yo hi koci bhikkhave ime cattaro satipatthane evam bhaveyya sattaham tassa dvinnam phalanam annataram phalam patikankham ditthe va dhamme anna sati va upadisese anagamita 2-. {300.3} Ekayano ayam bhikkhave maggo sattanam visuddhiya sokaparidevanam samatikkamaya dukkhadomanassanam atthangamaya nayassa adhigamaya nibbanassa sacchikiriyaya yadidam cattaro satipatthanati . iti yantam vuttam idametam paticca vuttanti . Idamavoca bhagava . attamana te bhikkhu bhagavato bhasitam abhinandunti. Mahasatipatthanasuttam nitthitam navamam. ------------------ @Footnote: 1 Ma. addhamasam. 2 Ma. anagamitati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page352.

Payasirajannasuttam 1- [301] Evamme sutam . ekam samayam ayasma kumarakassapo kosalesu carikam caramano mahata bhikkhusanghena saddhim pancamattehi bhikkhusatehi yena setabya nama kosalanam nagaram tadavasari . Tatra sudam ayasma kumarakassapo setabyayam viharati uttarena setabyam sisapavane 2- . tena kho pana samayena payasi rajanno setabyam ajjhavasati sattussadam satinakatthodakam sadhannam rajabhoggam ranna pasenadina kosalena dinnam rajadayam brahmadeyyam. {301.1} Tena kho pana samayena payasissa rajannassa evarupam papakam ditthigatam uppannam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam 3- kammanam phalam vipakoti . Assosum kho setabyaka brahmanagahapatika samano khalu bho kumarakassapo samanassa gotamassa savako kosalesu carikam caramano mahata bhikkhusanghena saddhim pancamattehi bhikkhusatehi setabyam anuppatto setabyayam viharati uttarena setabyam sisapavane . tam kho pana bhavantam kumarakassapam evamkalyano kittisaddo abbhuggato pandito byatto medhavi bahussuto cittakathi kalyanapatibhano buddho 4- ceva araha ca sadhu kho pana tatharupanam arahatam dassanam hotiti . athakho setabyaka brahmanagahapatika setabyaya @Footnote: 1 Yu. payasisuttanta. Ma. payasisutta. 2 Ma. Yu. simsapavane. ito param @idisameva. 3 Si. Yu. sukkatadukkatanam. 4 Ma. vuddho. Yu. vuddho. ito @param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page353.

Nikkhamitva sanghasanghiganibhuta 1- uttarenamukha gacchanti yena sisapavanam 2-. [302] Tena kho pana samayena payasi rajanno uparipasade divaseyyam upagato hoti . addasa kho payasi rajanno setabyake brahmanagahapatike setabyaya nikkhamitva sanghasanghiganibhute uttarenamukhe gacchante 3- disva khattam amantesi kim nu kho bho khatte setabyaka brahmanagahapatika setabyaya nikkhamitva sanghasanghiganibhuta uttarenamukha gacchanti yena sisapavananti 4-. {302.1} Atthi kho bho samano kumarakassapo samanassa gotamassa savako kosalesu carikam caramano mahata bhikkhusanghena saddhim pancamattehi bhikkhusatehi setabyam anuppatto setabyayam viharati uttarena setabyam sisapavane tam kho pana bhavantam kumarakassapam evamkalyano kittisaddo abbhuggato pandito viyatto medhavi bahussuto cittakathi kalyanapatibhano buddho ceva araha ca 5- tamete bhavantam kumarakassapam dassanaya upasankamissantiti 6- . tenahi bho khatte yena setabyaka brahmanagahapatika tenupasankama upasankamitva setabyake brahmanagahapatike evam vadehi payasi bho rajanno @Footnote: 1 Si. sanghasanghiganibhuta. 2 ito param Si. Yu. tenupasankamantiti dissati. @3 ito param Si. Yu. tenupasankamanteti dissati. 4 Ma. yena simsapavanam. @5 Ma. Yu. cati. 6 Ma. Yu. upasankamantiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page354.

Evamaha agamentu kira bhavanto payasi 1- rajanno samanam kumarakassapam dassanaya upasankamissatiti 2- pura samano kumarakassapo setabyake brahmanagahapatike bale abyatte sannapeti itipi atthi paro 3- loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti natthi hi bho khatte paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . evam bhoti kho so khatta payasissa rajannassa patissutva yena setabyaka brahmanagahapatika tenupasankami upasankamitva setabyake brahmanagahapatike etadavoca payasi bho rajanno evamaha agamentu kira bhavanto payasi 4- rajanno samanam kumarakassapam dassanaya upasankamissatiti. {302.2} Athakho payasi rajanno setabyakehi brahmanagahapatikehi parivuto yena sisapavanam yenayasma kumarakassapo tenupasankami upasankamitva ayasmata kumarakassapena saddhim sammodi sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi . setabyakapi kho brahmanagahapatika appekacce ayasmantam kumarakassapam abhivadetva ekamantam nisidimsu appekacce ayasmata kumarakassapena saddhim sammodimsu sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidimsu appekacce yenayasma kumarakassapo tenanjalim panametva ekamantam nisidimsu appekacce namagottam savetva @Footnote: 1-4 Ma. payasipi. 2 Ma. itisaddo natthi. 3 Yu. paraloko.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page355.

Ekamantam nisidimsu appekacce tunhibhuta ekamantam nisidimsu. {302.3} Ekamantam nisinno kho payasi rajanno ayasmantam kumarakassapam etadavoca ahanhi bho kassapa evamvadi evamditthi itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . soham 1- rajanna evamvadim evamditthim addasam va assosim va kathanhi nama evam vadeyya itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti {302.4} tenahi rajanna tannevettha patipucchissami yatha te khameyya tatha nam byakareyyasi tam kim mannasi rajanna ime candimasuriya imasmim va loke parasmim va deva va [2]- manussa vati . ime bho kassapa candimasuriya parasmim loke na imasmim deva te na manussati . iminapi kho te rajanna pariyayena evam hotu itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [303] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi pana rajanna pariyayo yena te pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi bho kassapa pariyayo yena me pariyayena @Footnote: 1 Ma. Yu. naham. 2 Ma. Yu. te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page356.

Evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . yathakatham viya rajannati . idha me bho kassapa mittamacca natisalohita panatipati adinnadayi kamesu micchacari musavadi pisunavaca pharusavaca samphappalapi abhijjhalu byapannacitta micchaditthi te aparena samayena abadhika honti dukkhita balhagilana yadaham janami nadanime imamha abadha vutthahissantiti tyaham upasankamitva evam vadami santi kho bho eke samanabrahmana evamvadino evamditthino ye te panatipati adinnadayi kamesu micchacari musavadi pisunavaca pharusavaca samphappalapi abhijjhalu byapannacitta micchaditthi te kayassa bheda parammarana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjantiti {303.1} bhavanto kho panatipati adinnadayi kamesu micchacari musavadi pisunavaca pharusavaca samphappalapi abhijjhalu byapannacitta micchaditthi sace tesam bhavati 1- samanabrahmananam saccam vacanam bhavanto kayassa bheda parammarana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjissanti sace bho kayassa bheda parammarana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjeyyatha yena me agantva aroceyyatha itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam @Footnote: 1 Ma. Yu. bhavatam. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page357.

Vipakoti bhavanto kho pana me saddhayika paccayika yam bhavantebhi dittham yatha samam dittham evametam bhavissatiti te me sadhuti patissutva neva agantva arocenti na pana dutam pahinanti ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [304] Tenahi rajanna tannevettha patipucchissami yatha te khameyya tatha nam byakareyyasi tam kim mannasi rajanna idha te purisa coram agucarim gahetva dasseyyum ayante bhante coro agucari imassa yam icchasi tam dandam vadehiti 1- te tvam evam vadeyyasi tenahi bho imam purisam dalhaya rajjuya pacchabaham galhabandhanam bandhitva khuramundam karetva 2- kharassarena panavena rathiyaya 3- rathiyam singhatakena singhatakam parinetva dakkhinena dvarena nikkhamitva dakkhinato nagarassa aghatane sisam chindathati te te sadhuti patissutva tam purisam dalhaya rajjuya pacchabaham galhabandhanam bandhitva khuramundam karetva kharassarena panavena rathiyaya rathiyam singhatakena singhatakam parinetva dakkhinena dvarena nikkhamitva dakkhinato nagarassa aghatane nisidapeyyum labheyya nu kho bho 4- coro coraghatesu agamentu tava bhavanto coraghata @Footnote: 1 Si. Ma. Yu. panehiti. 2 Si. Ma. Yu. karitva. ito param idisameva. @3 Ma. rathikaya rathikam. ito param idisameva. 4 Ma. Yu. so.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page358.

Amukasmim [1]- game va nigame va mittamacca natisalohita yavaham tesam uddisitva 2- agacchamiti udahu vippalapantasseva coraghata sisam chindeyyunti . na hi so bho kassapa coro labheyya coraghatesu agamentu tava bhavanto coraghata amukasmim game va nigame va mittamacca natisalohita yavaham tesam uddisitva agacchamiti athakho nam vippalapantasseva coraghata sisam chindeyyunti. {304.1} So hi nama rajanna coro manusso manussabhutesu coraghatesu na labhissati agamentu tava bhavanto coraghata amukasmim game va nigame va mittamacca natisalohita yavaham tesam uddisitva agacchamiti kim pana te mittamacca natisalohita panatipati adinnadayi kamesu micchacari musavadi pisunavaca pharusavaca samphappalapi abhijjhalu byapannacitta micchaditthi [3]- kayassa bheda parammarana apayam duggatim vinipatam nirayam upapanna labhissanti nirayapalesu agamentu tava bhavanto nirayapala yava mayam payasissa rajannassa gantva arocema itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipako 4- iminapi kho te rajanna pariyayena evam hotu itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. @Footnote: 1 Ma. Yu. me. ito param idisameva. 2 Yu. uddassetva. ito param idisameva. @3 Ma. te. 4 Ma. Yu. vipakoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page359.

[305] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi pana rajanna pariyayo yena te pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. {305.1} Yathakatham viya rajannati . idha me bho kassapa mittamacca natisalohita panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata pisunavaca 1- pativirata pharusavaca 2- pativirata samphappalapa pativirata anabhijjhalu abyapannacitta sammaditthi te aparena samayena abadhika honti dukkhita balhagilana yadaham janami nadanime imamha abadha vutthahissantiti tyaham upasankamitva evam vadami santi kho bho eke samanabrahmana evamvadino evamditthino ye te panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata pisunavaca pativirata pharusavaca pativirata samphappalapa pativirata anabhijjhalu abyapannacitta sammaditthi te kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam @Footnote: 1-2 Ma. Yu. pisunaya vacaya pativirata pharusaya vacaya .... ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page360.

Upapajjantiti bhavanto kho panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata pisunavaca pativirata pharusavaca pativirata samphappalapa pativirata anabhijjhalu abyapannacitta sammaditthi sace tesam bhavati samanabrahmananam saccam vacanam bhavanto kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajjissanti sace bho kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajjeyyatha yena me agantva aroceyyatha itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti bhavanto kho pana me saddhayika paccayika yam bhavantebhi dittham yatha samam dittham evametam bhavissatiti te me sadhuti patissutva neva agantva arocenti na pana dutam pahinanti ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [306] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce 1- vinnu purisa bhasitassa attham ajananti seyyathapi rajanna puriso guthakupe sasisako 2- nimmuggo 3- assa atha tvam purise anapeyyasi tenahi bho tam purisam tamha guthakupa uddharathati te 4- te sadhuti patissutva tam purisam tamha guthakupa uddhareyyum te tvam evam vadeyyasi tenahi bho tassa purisassa @Footnote: 1 Ma. upamayamidhekacce. ito param idisameva. 2 Ma. sasisakam. 3 Ma. Yu. nimuggo. @4 Ma. Yu. teti ekapadameva. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page361.

Kaya velupesikahi gutham sunimmajjitam nimmajjathati te te sadhuti patissutva tassa purisassa kaya velupesikahi gutham sunimmajjitam nimmajjeyyum te tvam evam vadeyyasi tenahi bho tassa purisassa kayam pandumattikaya tikkhattum ubbatitam 1- ubbatethati te te sadhuti patissutva 2- tassa purisassa kayam pandumattikaya tikkhattum ubbatitam ubbateyyum te tvam evam vadeyyasi tenahi bho tam purisam telena abbhanjitva sukhumena cunnena tikkhattum suppadhotam karothati te tam purisam telena abbhanjitva sukhumena cunnena tikkhattum suppadhotam kareyyum te tvam evam vadeyyasi tenahi bho tassa purisassa kesamassum kappethati te tassa purisassa kesamassum kappeyyum [3]- tvam evam vadeyyasi tenahi [4]- tassa purisassa mahagghanca malam mahagghanca vilepanam mahagghani ca vatthani upaharathati te tassa purisassa mahagghanca malam mahagghanca vilepanam mahagghani ca vatthani upahareyyum te tvam evam vadeyyasi tenahi bho tam purisam pasadam aropetva panca kamagunani upatthapethati 5- te tam purisam pasadam aropetva panca kamagunani upatthapeyyum 6- {306.1} tam kim mannasi rajanna api nu tassa purisassa sunhatassa 7- suvisittassa 8- kappitakesamassussa 9- amuttamanibharanassa 10- odatavatthavasanassa uparipasadavaragatassa pancahi kamagunehi samappitassa @Footnote: 1 Ma. Yu. subbattitam ubbattethati. 2 Ma. Yu. ime patha natthi ito param @idisameva. 3 Ma. Yu. te. 4 Ma. Yu. bho. 5 Ma. upatthapethati. 6 Ma. @upatthapeyyum. 7 sunahatassatipi patho. 8 Ma. Yu. suvilittassa. @9 Ma. sukappita .... 10 Ma. amukkamalabharanassa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page362.

Samangibhutassa paricarayamanassa punadeva tasmim guthakupe nimmujjitukamyata assati . no hidam bho kassapa . Tam kissa hetu. Asuci bho kassapa guthakupo asuci ceva asucisankhato ca duggandho ca duggandhasankhato ca jeguccho ca jegucchasankhato ca patikulo ca patikulasankhato cati . evameva kho rajanna manussa devanam asuci ceva asucisankhata ca duggandha ca duggandhasankhata ca jeguccha ca jegucchasankhata ca patikula ca patikulasankhata ca yojanasatam kho rajanna manussagandho deve ubbahati 1- kim pana te mittamacca natisalohita panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata pisunavaca pativirata pharusavaca pativirata samphappalapa pativirata anabhijjhalu abyapannacitta sammaditthi kayassa bheda parammarajha sugatim saggam lokam upapanna te agantva arocessanti itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti iminapi kho te rajanna pariyayena evam hotu itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [307] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi pana [2]- rajanna @Footnote: 1 Ma. abbadhati. 2 Ma. bho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page363.

Pariyayo .pe. atthi bho kassapa pariyayo .pe. yathakatham viya rajannati . idha me bho kassapa mittamacca natisalohita panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata suramerayamajjapamadatthana pativirata te aparena samayena abadhika honti dukkhita balhagilana yadaham janami nadanime imamha abadha vutthahissantiti tyaham upasankamitva evam vadami santi kho bho eke samanabrahmana evamvadino evamditthino ye te panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata suramerayamajjapamadatthana pativirata te kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajjanti devanam tavatimsanam sahabyatanti bhavanto kho panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata suramerayamajjapamadatthana pativirata sace tesam bhavati samanabrahmananam saccam vacanam bhavanto kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajjissanti devanam tavatimsanam sahabyatam sace kho bho kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajjeyyatha devanam tavatimsanam sahabyatam yena me agantva aroceyyatha itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti bhavanto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page364.

Kho pana me saddhayika paccayika yam bhavantebhi dittham yatha samam dittham evametam bhavissatiti te me sadhuti patissutva neva agantva arocenti na pana dutam pahinanti ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [308] Tenahi rajanna tannevettha patipucchissami yatha te khameyya tatha nam byakareyyasi yam kho pana rajanna manusakam vassasatam devanam tavatimsanam eso eko rattindivo taya rattiya timsa rattiyo maso tena masena dvadasamasiyo samvaccharo tena samvaccharena dibbam vassasahassam devanam tavatimsanam ayuppamanam ye te mittamacca natisalohita panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata suramerayamajjapamadatthana pativirata [1]- kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapanna devanam tavatimsanam sahabyatam sace pana tesam evam bhavissati yava mayam dve va tini va rattindiva 2- dibbehi pancahi kamagunehi samappita samangibhuta paricarema atha mayam payasissa rajannassa gantva aroceyyama itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti api nu te agantva @Footnote: 1 Ma. Yu. te. 2 Yu. rattindivani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page365.

Aroceyyum itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . no hidam bho kassapa api hi mayam bho kassapa cirakalakatapi bhaveyyama ko panetam bhoto kassapassa aroceti atthi deva tavatimsati va evamdighayuka deva tavatimsati va na mayam bhoto kassapassa saddahama atthi deva tavatimsati va evamdighayuka deva tavatimsati va. {308.1} Seyyathapi rajanna jaccandho puriso na passeyya kanhasukkani rupani na passeyya nilakani rupani na passeyya pitakani rupani na passeyya lohitakani rupani na passeyya manjetthakani 1- rupani na passeyya samavisamam na passeyya tarakani rupani na passeyya candimasuriye so evam vadeyya natthi kanhasukkani rupani natthi kanhasukkanam rupanam dassavi natthi nilakani rupani natthi nilakanam rupanam dassavi natthi pitakani rupani natthi pitakanam rupanam dassavi natthi lohitakani rupani natthi lohitakanam rupanam dassavi natthi manjetthakani rupani natthi manjetthakanam rupanam dassavi natthi samavisamam natthi samavisamassa dassavi natthi tarakani rupani natthi tarakanam rupanam dassavi natthi candimasuriya natthi candimasuriyanam dassavi ahametam na janami ahametam na passami tasma tam natthiti samma nu kho bho 2- rajanna vadamano vadeyyati . no hidam @Footnote: 1 Ma. Yu. manjitthakani. ito param idisameva. 2 Ma. Yu. so.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page366.

Bho kassapa atthi kanhasukkani rupani atthi kanhasukkanam rupanam dassavi atthi nilakani rupani atthi nilakanam rupanam dassavi .pe. atthi samavisamam atthi samavisamassa dassavi atthi tarakani rupani atthi tarakanam rupanam dassavi atthi candimasuriya atthi candimasuriyanam dassavi ahametam na janami ahametam na passami tasma tam natthiti na hi so bho kassapa samma vadamano vadeyyati . evameva kho tvam rajanna jaccandhupamo manne patibhasi yametam 1- evam vadesi {308.2} ko panetam bhoto kassapassa aroceti atthi deva tavatimsati va evamdighayuka deva tavatimsati va na mayam bhoto kassapassa saddahama atthi deva tavatimsati va evamdighayuka deva tavatimsati va 2- na kho rajanna evam paro loko datthabbo yatha tvam mannasi imina mamsacakkhuna ye kho te rajanna samanabrahmana arannavanapatthani pantani senasanani patisevanti 3- te tattha appamatta atapino pahitatta viharanta dibbacakkhum visodhenti te dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena imanceva lokam passanti paranca satte ca opapatike evanca kho rajanna paro loko datthabbo na tveva yatha tvam mannasi imina mamsacakkhuna iminapi kho te rajanna pariyayena evam hotu @Footnote: 1 Ma. Yu. yam mam tavam .... 2 Ma. vati. 3 Si. Yu. ito param @appasaddani appanigghosaniti dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page367.

Itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [309] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi pana rajanna pariyayo .pe. atthi bho kassapa pariyayo .pe. yathakatham viya rajannati . idhaham bho kassapa passami samanabrahmane silavante kalyanadhamme jivitukame amaritukame sukhakame dukkhapatikule tassa mayham bho kassapa evam hoti sace kho ime bhonto samanabrahmana silavanto kalyanadhamma evam janeyyum ito no matanam seyyo bhavissatiti idanime bhonto samanabrahmana silavanto kalyanadhamma visam va khadeyyum sattham va ahareyyum ubbandhitva va kalam kareyyum papate va papateyyum yasma ca kho ime bhonto samanabrahmana silavanto kalyanadhamma na evam jananti ito no matanam seyyo bhavissatiti tasma ime bhonto samanabrahmana silavanto kalyanadhamma jivitukama amaritukama sukhakama dukkhapatikula 1- ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. @Footnote: 1 Ma. ito param attanam na marentitipi patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page368.

[310] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce vinnu purisa bhasitassa attham ajananti bhutapubbam rajanna annatarassa brahmanassa dve pajapatiyo ahesum ekissa putto ahosi dasavassuddesiko va dvadasavassuddesiko va eka gabbhini upavijanna athakho so brahmano kalamakasi athakho so manavako matusapatim 1- etadavoca yamidam bhoti dhanam va dhannam va rajatam va jatarupam va sabbantam mayham natthi tuyhettha kinci pitu me santako 2- bhoti dayajjam niyyadehiti. {310.1} Evam vutte sa brahmani tam manavakam etadavoca agamehi tava tata yava vijayami sace kumarako bhavissati tassapi ekadeso bhavissati sace kumarika bhavissati sapi te upabhogga 3- bhavissatiti . dutiyampi kho so manavako matusapatim etadavoca yamidam bhoti dhanam va dhannam va rajatam va jatarupam va sabbantam mayham natthi tuyhettha kinci pitu me santako 4- bhoti dayajjam niyyadehiti . dutiyampi kho sa brahmani tam manavakam etadavoca agamehi tava tata yava vijayami sace kumarako bhavissati tassapi ekadeso bhavissati sace kumarika bhavissati sapi te upabhogga bhavissatiti . tatiyampi kho so manavako matusapatim etadavoca yamidam bhoti dhanam va dhannam va rajatam va jatarupam @Footnote: 1 matusapattinti va patho. 2-4 Si. Ma. Yu. ayam na dissati. @3 Ma. Yu. opabhogga. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page369.

Va sabbantam mayham natthi tuyhettha kinci pitu me santako bhoti dayajjam niyyadehiti. {310.2} Athakho sa brahmani sattham gahetva ovarakam pavisitva udaram uppatesi 1- yava vijanami yadi va kumarako yadi va kumarikati sa attananceva jivitanca gabbhanca sapateyyanca yatha tam bala abyatta anayabyasanam apanna ayoniso dayajjam gavesanti evameva kho tvam rajanna balo abyatto anayabyasanam apajjissasi ayoniso paralokam gavesanto seyyatha 2- brahmani bala abyatta anayabyasanam apanna ayoniso dayajjam gavesanti. {310.3} Na kho rajanna samanabrahmana silavanto kalyanadhamma apakkam paripacenti apica paripakam agamenti pandita . 3- annehi 4- rajanna samanabrahmananam silavantanam kalyanadhammanam jivitena yatha 5- rajanna samanabrahmana silavanto kalyanadhamma ciram dighamaddhanam titthanti tatha 6- bahupunnam pasavanti bahujanahitaya ca patipajjanti bahujanasukhaya lokanukampaya 7- atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . iminapi kho [8]- rajanne pariyayena evam hotu itipi atthi paro loko .pe. Phalam vipakoti. [311] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko .pe. phalam vipakoti . Atthi pana rajanna pariyayo .pe. atthi bho kassapa pariyayo .pe. yathakatham viya rajannati . idha me bho kassapa purisa @Footnote: 1 Ma. Yu. opadesi. 2 Ma. Yu. seyyathapi sa .... 3 Ma. panditanam. @4 Ma. Yu. attho hi. 5-6 Ma. Yu. yatha yathakho ... tatha tatha. @7 Ma. Yu. lokanukampakaya. 8 Ma. Yu. te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page370.

Coram agucarim gahetva dassenti ayante bhante coro agucari imassa yam icchasi tam dandam vadehiti 1- tyaham evam vadami tenahibho imam purisam jivantamyeva kumbhiya pakkhipitva mukham pidahitva allena cammena onaddhitva allaya mattikaya bahalavilepanam 2- karitva uddhanam aropetva aggim dethati te me sadhuti patissutva tam purisam jivantamyeva kumbhiya pakkhipitva mukham pidahitva allena cammena onaddhitva allaya mattikaya bahalavilepanam karitva uddhanam aropetva aggim denti. {311.1} Yada mayam janama kalakato so purisoti atha tam kumbhim oropetva ubbhinditva mukham vivaritva sanikam vilokema 3- appevanamassa jivam nikkhamantam passeyyamati nevassa mayam jivam nikkhamantam passama . Ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. {311.2} Tenahi rajanna tannevettha patipucchissami yatha te khameyya tatha nam byakareyyasi . abhijanasi no tvam rajanna divaseyyam upagato supinakam passitva 4- aramaramaneyyakam vanaramaneyyakam bhumiramaneyyakam pokkharaniramaneyyakanti . abhijanamaham bho kassapa divaseyyam upagato supinakam passitva aramaramaneyyakam vanaramaneyyakam bhumiramaneyyakam pokkharaniramaneyyakanti . rakkhanti @Footnote: 1 Ma. Yu. panehiti. ito param idisameva. 2 Si. Ma. Yu. bahalavalepanam. @ito param idisameva. 3 Ma. Yu. nillokema. 4 Ma. passita. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page371.

Tam tamhi samaye khujjapi vamanakapi 1- celavikapi 2- komarikapiti. Evam 3- bho kassapa rakkhanti mam tamhi samaye khujjapi vamanakapi celavikapi komarikapiti . api nu ta tuyham jivam passanti pavisantam va nikkhamantam vati . no hidam bho kassapa . ta hi nama rajanna tuyham jivantassa jivantiyo jivam na passissanti pavisantam va nikkhamantam va kim pana tvam kalakatassa jivam passissasi pavisantam va nikkhamantam va . iminapi kho te rajanna pariyayena evam hotu itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [312] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi pana rajanna pariyayo .pe. atthi bho kassapa pariyayo .pe. yathakatham viya rajannati . idha me bho kassapa purisa coram agucarim gahetva dassenti ayante bhante coro agucari imassa yam icchasi tam dandam vadehiti tyaham evam vadami tenahi bho imam purisam jivantamyeva tulaya tuletva jiyaya anassasakam maretva punadeva tulaya tulethati te me sadhuti patissutva tam purisam jivantamyeva tulaya tuletva jiyaya anassasakam maretva puneva tulaya tulenti . yada so jivati tada lahutaro ca hoti @Footnote: 1 Yu. vamanikapi. 2 Ma. velasikapi. Yu. velanikapi. @ito param idisameva. 3 Yu. evampi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page372.

Mudutaro ca kammannataro ca yada pana so kalakato hoti tada garutaro ca hoti patthinnataro ca akammannataro ca . Ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [313] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce vinnu purisa bhasitassa attham ajananti . seyyathapi rajanna puriso divasantattam ayogulam adittam sampajjalitam sanjotibhutam tulaya tuleyya 1- tamenam aparena samayena sitam nibbutam tulaya tuleyya kada nu kho so ayogulo lahutaro va hoti mudutaro va kammannataro va yada va aditto sampajjalito sanjotibhuto yada va sito nibbutoti yada so bho kassapa ayogulo tejosahagato ca hoti vayosahagato ca aditto sampajjalito sanjotibhuto tada lahutaro ca hoti mudutaro ca kammannataro ca yada pana so ayogulo neva tejosahagato hoti na vayosahagato sito nibbuto tada garutaro ca hoti patthinnataro ca akammannataro cati . Evameva kho rajanna yada ayam kayo ayusahagato ca hoti usmasahagato ca vinnanasahagato ca tada lahutaro ca hoti mudutaro ca kammannataro ca yada panayam kayo neva ayusahagato ca hoti na usmasahagato ca na vinnanasahagato ca @Footnote: 1 Yu. toleyya. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page373.

Tada garutaro ca hoti patthinnataro ca akammannataro ca . Iminapi kho te rajanna pariyayena evam hotu itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [314] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi pana rajanna pariyayo .pe. atthi bho kassapa pariyayo .pe. yathakatham viya rajannati . idha me bho kassapa purisa coram agucarim gahetva dassenti ayante bhante coro agucari imassa yam icchasi tam dandam vadehiti tyaham evam vadami tenahi bho imam purisam anupahacca chavinca cammanca mamsanca naharunca atthinca atthiminjanca jivita voropetha appevanamassa jivam nikkhamantam passeyyamati te me sadhuti patissutva tam purisam anupahacca chavinca cammanca mamsanca naharunca atthinca atthiminjanca jivita voropenti . yada so addhamato hoti tyaham evam vadami tenahi bho imam purisam uttanam nipatetha appevanamassa jivam nikkhamantam passeyyamati te tam purisam uttanam nipatenti . Nevassa mayam jivam nikkhamantam passama tyaham evam vadami tenahi bho imam purisam avakujjam nipatetha passena nipatetha dutiyena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page374.

Passena nipatetha uddham thapetha omuddhakam thapetha panina akotetha lenduna 1- akotetha dandena akotetha satthena akotetha odhunatha sandhunatha niddhunatha appevanamassa jivam nikkhamantam passeyyamati te tam purisam odhunanti sandhunanti niddhunanti . nevassa mayam jivam nikkhamantam passeyyama 2- . tassa tadeva cakkhum hoti te rupa tancayatanam nappatisamvedeti . tadeva sotam hoti te sadda tancayatanam nappatisamvedeti . tadeva ghanam hoti te gandha tancayatanam nappatisamvedeti . sayeva 3- jivha hoti te rasa tancayatanam nappatisamvedeti . sveva kayo hoti te photthabba tancayatanam nappatisamvedeti . ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [315] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce vinnu purisa bhasitassa attham ajananti . bhutapubbam rajanna annataro sankhadhamo sankhamadaya paccantimam janapadam agamasi . So yena annataro gamo tenupasankami upasankamitva majjhe gamassa thito tikkhattum sankham upalasetva sankham bhumiyam nikkhipitva ekamantam nisidi . athakho rajanna tesam paccantajanapadanam manussanam 4- @Footnote: 1 leddunatipi patho. 2 Ma. passama. 3 Ma. sava. 4 Si. Yu. @paccantajanam manussanam. Ma. paccantajanapadamanussanam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page375.

Etadahosi ambho kassa 1- nu kho eso saddo evamrajaniyo evamkammaniyo evammadaniyo evambandhaniyo evammuncaniyoti . sannipatitva tam sankhadhamam etadavocum ambho kassa nu kho eso saddo evamrajaniyo evamkammaniyo evammadaniyo evambandhaniyo evammuncaniyoti eso kho bho sankho nama yassa so saddo evamrajaniyo evamkammaniyo evammadaniyo evambandhaniyo evammuncaniyoti . te tam sankham uttanam nipatesum vadehi bho sankha vadehi bho sankhati . Neva so sankho saddamakasi . te tam sankham avakujjam nipatesum passena nipatesum dutiyena passena nipatesum uddham thapesum omuddhakam thapesum panina akotesum lenduna akotesum dandena akotesum satthena akotesum odhunimsu sandhunimsu niddhunimsu vadehi bho sankha vadehi bho sankhati. Neva so sankho saddamakasi. {315.1} Athakho rajanna tassa sankhadhamassa etadahosi yava kho 2- bala ime paccantajanapada manussa kathanhi nama ayoniso sankhasaddam gavesissantiti . tesam pekkhamananam sankham gahetva tikkhattum sankham upalasetva sankham adaya pakkami . athakho rajanna tesam paccantajanapadanam manussanam etadahosi yada kira bho ayam sankho nama purisasahagato ca hoti vayamasahagato ca vayosahagato 3- ca tadayam sankho saddam karoti yada panayam sankho neva purisasahagato hoti na vayamasahagato na vayosahagato nayam sankho saddam @Footnote: 1 Yu. kissa nu kho. ito param idisameva. 2 Ma. Yu. kho saddo @natthi. 3 Ma. vayusahagato. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page376.

Karotiti . evameva kho rajanna yadayam kayo ayusahagato ca hoti usmasahagato ca vinnanasahagato ca tada abhikkamatipi patikkamatipi titthatipi nisidatipi seyyampi kappeti cakkhunapi rupam passati sotenapi saddam sunati ghanenapi gandham ghayati jivhayapi rasam sayati kayenapi photthabbam phusati manasapi dhammam vijanati yada panayam kayo neva ayusahagato ca hoti na usmasahagato ca na vinnanasahagato ca tada neva abhikkamati na patikkamati na titthati na nisidati na seyyam kappeti cakkhunapi rupam na passati sotenapi saddam na sunati ghanenapi gandham na ghayati jivhayapi rasam na sayati kayenapi photthabbam na phusati manasapi dhammam na vijanati . iminapi kho te rajanna pariyayena evam hotu itipi atthi paro loko atthi satta opapatika atthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. Pathamabhanavaram. [316] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho evamme ettha hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . atthi pana rajanna pariyayo .pe. atthi bho kassapa pariyayo .pe. yathakatham viya rajannati . idha me bho kassapa purisa coram agucarim gahetva dassenti ayam te bhante coro agucari imassa yam icchasi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page377.

Tam dandam vadehiti tyaham evam vadami tenahi bho imassa purisassa chavim chindatha appevanamassa jivam passeyyamati te tassa purisassa chavim chindanti . nevassa mayam jivam passama . tyaham evam vadami tenahi bho imassa purisassa cammam chindatha mamsam chindatha naharum chindatha atthim chindatha atthiminjam chindatha appevanamassa jivam passeyyamati te tassa purisassa atthiminjam chindanti . Nevassa mayam jivam passama 1- . ayampi kho bho kassapa pariyayo yena me pariyayena evam hoti itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti. [317] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce vinnu purisa bhasitassa attham ajananti . bhutapubbam rajanna annataro aggiko jatilo arannayatane pannakutiya sammati 2- . Athakho rajanna annataro janapado satthavaso 3- vutthasi . athakho so satthavaso 4- tassa aggikassa jatilassa assamassa samanta ekarattim vasitva pakkami . athakho rajanna tassa aggikassa jatilassa etadahosi yannunaham yena so satthavaso tenupasankameyyam appevanamettha kinci upakaranam adhigaccheyyanti . athakho so aggiko jatilo kalasseva vutthaya yena so satthavaso tenupasankami upasankamitva addasa tasmim satthavase daharam kumaram @Footnote: 1 Ma. passeyyama. 2 Ma. Si. Yu. vasati. 3 Si. Yu. janapadapadeso. @Ma. janapade sattho. ito param idisameva. 4 Ma. Yu. so sattho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page378.

Mandam uttanaseyyakam chadditam . disvanassa etadahosi na kho me tam patirupam yam me pekkhamanassa manussabhuto kalam kareyya yannunaham imam darakam assamam netva apadeyyam poseyyam vaddheyyanti . athakho so aggiko jatilo tam darakam assamam netva apadesi posesi vaddhesi . yada so darako dasavassuddesiko va hoti dvadasavassuddesiko va athakho tassa aggikassa jatilassa janapade kincideva karaniyam uppajji . athakho so aggiko jatilo tam darakam etadavoca icchamaham tata janapadam gantum aggim tata paricareyyasi ma ca te aggi nibbayi sace va 1- te aggi nibbayeyya ayam vasi imani katthani idam aranisahitam aggim nibbattetva aggim paricareyyasiti . athakho so aggiko jatilo tam darakam evam anusasitva janapadam agamasi . Tassa khiddapasutassa aggi nibbayi. {317.1} Athakho tassa darakassa etadahosi pita kho mam evam avaca aggim tata paricareyyasi ma ca te aggi nibbayi sace va te aggi nibbayeyya ayam vasi imani katthani idam aranisahitam aggim nibbattetva aggim paricareyyasiti yannunaham aggim nibbattetva aggim paricareyyanti . athakho so darako aranisahitam vasiya tacchi appevanama aggim adhigaccheyyanti . neva so aggim adhigacchi aranisahitam dvidha phalesi tidha phalesi catudha phalesi pancadha phalesi dasadha @Footnote: 1 Ma. ... ca. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page379.

Phalesi visatidha 1- phalesi sakalikam sakalikam akasi sakalikam sakalikam karitva udukkhale kotesi udukkhale kotetva mahavate ophuni 2- appevanama aggim adhigaccheyyanti. Neva so aggim adhigacchi. {317.2} Athakho so aggiko jatilo janapade tam karaniyam tiretva yena sako assamo tenupasankami upasankamitva tam darakam etadavoca kacci te tata aggi nibbutoti . idha me tata khiddapasutassa aggi nibbayi tassa me etadahosi pita kho mam evam avaca aggim tata paricareyyasi ma ca te tata aggi nibbayi sace va te aggi nibbayeyya ayam vasi imani katthani idam aranisahitam aggim nibbattetva aggim paricareyyasiti yannunaham aggim nibbattetva aggim paricareyyanti athakhoham tata aranisahitam vasiya tacchim appevanama aggim adhigaccheyyanti . nevaham aggim adhigacchim aranisahitam dvidha phalesim tidha phalesim catudha phalesim pancadha phalesim dasadha phalesim visatidha 3- phalesim sakalikam sakalikam akasim sakalikam sakalikam karitva udukkhale kotesim udukkhale kotetva mahavate ophunim 4- appevanama aggim adhigaccheyyanti nevaham aggim adhigacchinti. {317.3} Athakho tassa aggikassa jatilassa etadahosi yava balo ayam darako abyatto kathanhi nama ayoniso aggim gavesissatiti . tassa pekkhamanassa aranisahitam @Footnote: 1-3 Si. Ma. Yu. satadha. 2 Ma. Yu. opuni. 4 Ma. Yu. opunim.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page380.

Gahetva aggim nibbattetva tam darakam etadavoca evam kho tata aggi nibbattetabbo na tveva yatha tvam balo abyatto ayoniso aggim gavesissasiti 1- . evameva kho tvam rajanna balo abyatto ayoniso paralokam gavesissasi patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam ma te ahosi digharattam ahitaya dukkhayati. [318] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho nevaham sakkomi idam papakam ditthigatam patinissajjitum rajapi mam pasenadi kosalo janati tirorajanopi payasi rajanno evamvadi evamditthi itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . sacaham bho kassapa idam papakam ditthigatam patinissajjissami bhavissanti me vattaro yava balo payasi rajanno abyatto duggahitagahiti kopenapi nam harissami makkhenapi nam harissami palasenapi nam harissamiti. [319] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce vinnu purisa bhasitassa attham ajananti . bhutapubbam rajanna mahasakatasattho sakatasahassam puratthima janapada pacchimam janapadam agamasi . soyeva 2- gacchati khippamyeva pariyadiyati tinam katthodakam haritakapannam 3- . tasmim kho pana satthe dve satthavaha ahesum @Footnote: 1 Ma. gavesiti. 2 Ma. Yu. so yena yena .... 3 Si. Yu. haritakavantam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page381.

Eko pancannam sakatasatanam eko pancannam sakatasatanam . athakho tesam satthavahanam etadahosi ayam kho mahasakatasattho sakatasahassam te mayam yena yena gacchama khippameva pariyadiyati tinam katthodakam haritakapannam yannuna mayam imam sattham dvidha vibhajeyyama ekato panca sakatasatani ekato panca sakatasataniti . te tam sattham dvidha vibhajimsu ekato panca sakatasatani ekato panca sakatasatani. {319.1} Eko tava satthavaho bahum tinanca katthanca udakanca aropetva sattham payapesi 1- . dvihatihapayato 2- kho pana so sattho addasa purisam kalam lohitakkhim 3- asannaddhakalapam kumudamalam 4- allavattham allakesam kaddamamakkhitehi cakkehi bhadrena rathena patipatham agacchantam disva etadavoca kuto bho agacchasiti . Amukamha janapadati . kuhim gamissasiti . amukam nama janapadanti . Kacci bho purato kantare mahamegho abhippavutthoti. Evam bho purato kantare mahamegho abhippavuttho asittodakani vatumani bahum tinanca katthanca udakanca chaddetha bho puranani tinani katthani udakani lahubharehi sakatehi sigham sigham gacchatha ma yoggani kilamitthati. {319.2} Athakho so satthavaho satthike amantesi ayam bho puriso evamaha purato kantare mahamegho abhippavuttho asittodakani vatumani bahum tinanca katthanca udakanca chaddetha bho puranani tinani katthani udakani lahubharehi sakatehi sigham gacchatha @Footnote: 1 Si. Yu. payapesi. 2 Si. Yu. ... payato. 3 Ma. lohitakkham sannaddhakalapam. @4 Ma. kumudamalim. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page382.

Ma yoggani kilamitthati chaddetha bho puranani tinani katthani udakani lahubharehi sakatehi sattham payapethati . evam bhoti kho te satthika tassa satthavahassa patissutva chaddetva puranani tinani katthani udakani lahubharehi sakatehi sattham payapesum . te pathamepi satthavase na addasamsu tinam va kattham va udakam va dutiyepi satthavase . tatiyepi satthavase. Catutthepi satthavase . pancamepi satthavase . chatthepi satthavase . Sattamepi satthavase na addasamsu tinam va kattham va udakam va sabbe va anayabyasanam apajjimsuyeva 1- . tasmim satthe ahesum manussa va pasu va . sabbe va so yakkho amanusso bhakkhesi. Atthikaneva sesani 2-. {319.3} Yada annasi dutiyo satthavaho bahunikkhantaro khodani so satthoti bahum tinanca katthanca udakanca aropetva sattham payapesi . dvihatihapayato kho pana so sattho addasa purisam kalam lohitakkhim asannaddhakalapam kumudamalam allavattham allakesam kaddamamakkhitehi cakkehi bhadrena rathena patipatham agacchantam disva etadavoca kuto bho agacchasiti . amukamha janapadati . Kuhim gamissasiti . amukam nama janapadanti . kacci bho purato kantare mahamegho abhippavutthoti . evam bho purato kantare mahamegho abhippavuttho asittodakani vatumani @Footnote: 1 Ma. Yu. apajjimsu. ye ca tasmim .... 2 Si. Yu. sesesi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page383.

Bahum tinanca katthanca udakanca chaddetha bho puranani tinani katthani udakana lahubharehi sakatehi sigham sigham gacchatha ma yoggani kilamitthati. {319.4} Athakho so satthavaho satthike amantesi ayam bho puriso evamaha purato kantare mahamegho abhippavuttho asittodakani vatumani bahum tinanca katthanca udakanca chaddetha bho puranani tinani katthani udakani lahubharehi sakatehi sigham sigham gacchatha ma yoggani kilamitthati ayam bho puriso neva amhakam mitto na natisalohito katham mayam imassa saddhaya gamissama na vo chaddetabbani puranani tinani katthani udakani . yathabhatena 1- bhandena sattham payapetha na no puranam chaddessamati . evam bhoti kho te satthika tassa satthavahassa patissutva yathabhatena bhandena sattham payapesum . Te pathamepi satthavase na addasamsu tinam va kattham va udakam va dutiyepi satthavase . tatiyepi satthavase . catutthepi satthavase. Pancamepi satthavase . chatthepi satthavase . sattamepi satthavase na addasamsu tinam va kattham va udakam va tanca sattham addasamsu anayabyasanam apannamyeva 2- . tasmim satthe ahesum manussa va pasu va . tesanca atthikaneva addasamsu . tena yakkhena amanussena bhakkhita 3-. {319.5} Athakho so satthavaho satthike amantesi ayam kho bho so sattho anayabyasanam apanno yatha tam tena @Footnote: 1 Ma. Yu. yathakatena. ito param idisameva. 2 Ma. apannam. ye ca .... @Yu. apannam. ye va. 3 Ma. Yu. bhakkhitanam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page384.

Balena satthavahena parinayakena . tenahi bho yanamhakam satthe appasarani paniyani tani chaddetva yani imasmim satthe mahasarani paniyani tani adiyathati . evam bhoti kho te satthika tassa satthavahassa patissutva yani sakasmim satthe appasarani paniyani tani chaddetva yani tasmim satthe mahasarani paniyani tani adiyitva sotthina tam kantaram nittharimsu yatha tam panditena satthavahena parinayakena. {319.6} Evameva kho tvam rajanna balo abyatto anayabyasanam apajjissasi ayoniso paralokam gavesanto seyyathapi so puriso satthavaho yepi tava sotabbam saddhatabbam 1- mannissanti tepi anayabyasanam apajjissanti seyyathapi te satthika patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam ma te ahosi digharattam ahitaya dukkhayati. [320] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho nevaham sakkomi idam papakam ditthigatam patinissajjitum rajapi mam pasenadi kosalo janati tirorajanopi payasi rajanno evamvadi evamditthi itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti sacaham bho kassapa imam papakam ditthigatam patinissajjissami bhavissanti me vattaro yava balo payasi rajanno abyatto duggahitagahiti @Footnote: 1 Yu. saddahatabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page385.

Kopenapi nam harissami makkhenapi nam harissami palasenapi nam harissamiti. [321] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce vinnu purisa bhasitassa attham ajananti . bhutapubbam rajanna annataro sukaraposako puriso sakamha gama annam gamam agamasi tattha addasa pahutam sukkham gutham chadditam . disvanassa etadahosi ayam kho pahuto sukkhagutho chaddito 1- mama sukaranam bhakkho 2- yannunaham ito sukkhagutham hareyyanti . so uttarasangam pattharitva pahutam sukkhagutham akiritva bhandikam bandhitva sise uccoropetva 3- agamasi. {321.1} Tassa antaramagge mahaakalamegho pavassi . So uggharantam paggharantam yava agganakha guthena makkhito guthabharam adaya agamasi . tamenam manussa disva evamahamsu kacci no tvam bhane ummatto kacci nu 4- viceto 5- kathanhi nama uggharantam paggharantam yava agganakha guthena makkhito guthabharam hariyissasiti 6- . Tumhe khvettha bhane ummatta tumhe viceta 7- tatha hi pana me sukarabhattanti . evameva kho tvam rajanna guthabharikupamo 8- manne patibhasi patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam ma te ahosi digharattam ahitaya dukkhayati. @Footnote: 1 Ma. chaddito mamanca sukarabhattam. Yu. chaddito mamanca. 2 Si. mamanca sukarabhatto. @3 Ma. accaropetva. Si. Yu. ubbahetva. 4 Ma. Yu. nusaddo natthi. 5-7 Yu. @veceto veceta. 6 harissasiti pathena bhavitabbam. 8 Si. Yu. guthaharikupamo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page386.

[322] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho nevaham sakkomi idam papakam ditthigatam patinissajjitum rajapi mam pasenadi kosalo janati tirorajanopi payasi rajanno evamvadi evamditthi itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti sacaham bho kassapa idam papakam ditthigatam patinissajjissami bhavissanti me vattaro yava balo payasi rajanno abyatto duggahitagahiti kopenapi nam harissami makkhenapi nam harissami palasenapi nam harissamiti. [323] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce vinnu purisa bhasitassa attham ajananti . bhutapubbam rajanna dve akkhadhutta akkhehi dibbimsu . eko akkhadhutto agatagatam kalim gilati . addasa kho dutiyo akkhadhutto tam akkhadhuttam agatagatam kalim gilantam disva tam akkhadhuttam etadavoca tvam kho samma ekantikena jinasi dehi me samma akkhe pajoharissamiti 1-. {323.1} Evam sammati kho so akkhadhutto tassa akkhadhuttassa akkhe padasi . athakho so akkhadhutto akkhe visena paribhavetva tam akkhadhuttam etadavoca ehi kho samma akkhehi dibbissamati . Evam sammati kho so akkhadhutto tassa akkhadhuttassa paccassosi . Dutiyampi kho te akkhadhutta akkhehi dibbimsu . dutiyampi kho @Footnote: 1 pajohissamititi pana pathena bhavitabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page387.

So akkhadhutto agatagatam kalim gilati . addasa kho dutiyo akkhadhutto tam akkhadhuttam dutiyampi agatagatam kalim gilantam disva tam akkhadhuttam etadavoca [324] Littam paramena tejasa gilamakkham puriso na bujjhati gilare 1- papadhutta kapana te katukam bhavissatiti. [325] Evameva kho tvam rajanna akkhadhuttakupamo 2- manne patibhasi patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam ma te ahosi digharattam ahitaya dukkhayati. [326] Kincapi bhavam kassapo evamaha athakho nevaham sakkomi idam papakam ditthigatam patinissajjitum rajapi mam pasenadi kosalo janati tirorajanopi payasi rajanno evamvadi evamditthi itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti sacaham bho kassapa idam papakam ditthigatam patinissajjissami bhavissanti me vattaro yava balo payasi rajanno abyatto duggahitagahiti kopenapi nam harissami makkhenapi nam harissami palasenapi nam harissamiti. [327] Tenahi rajanna upamante karissami upamayapidhekacce @Footnote: 1 Ma. Yu. gilare gila papadhutta paccha te katukam bhavissatiti. 2 Yu. akkhadhuttupamo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page388.

Vinnu purisa bhasitassa attham ajananti . bhutapubbam rajanna annataro janapade 1- vutthasi . athakho sahayako sahayakam amantesi ayama samma yena so janapado tenupasankamissama appevanamettha kinci dhanam adhigaccheyyamati . evam sammati kho sahayako sahayakassa paccassosi . te yena so janapado yena annataram gamapajjam 2- tenupasankamimsu tattha addasamsu pahutam sanam chadditam . Disva sahayako sahayakam amantesi idam kho samma pahutam sanam chadditam tenahi samma tvanca sanabharam bandha ahanca sanabharam bandhissami ubho sanabharam adaya gamissamati. {327.1} Evam sammati kho sahayako sahayakassa patissutva sanabharam bandhi . te ubho sanabharam adaya yena annataram gamapajjam tenupasankamimsu tattha addasamsu pahutam sanasuttam chadditam . disva sahayako sahayakam amantesi yassa kho samma atthaya iccheyyama sanam idam pahutam sanasuttam chadditam tenahi samma tvanca sanabharam chaddehi ahanca sanabharam chaddessami ubho sanasuttabharam adaya gamissamati . ayam kho me samma sanabharo duragato 3- ca susannaddho ca alam me tvam pajanahiti . athakho so sahayako sanabharam chaddetva sanasuttabharam adiyi. {327.2} Te yena annataram gamapajjam tenupasankamimsu tattha addasamsu pahuta saniyo chaddita . disva sahayako sahayakam amantesi yassa @Footnote: 1 Ma. Yu. janapado. 2 Ma. gamapattam. Si. gamapattam. Yu. gamapaddhanam. ito @param idisameva. 3 Ma. Yu. durabhato. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page389.

Kho samma atthaya iccheyyama sanam va sanasuttam va ima pahuta saniyo chaddita tenahi samma tvanca sanabharam chaddehi ahanca sanasuttabharam chaddessami ubho sanibharam adaya gamissamati . ayam kho me samma sanabharo duragato ca susannaddho ca alam me tvam pajanahiti . athakho so sahayako sanasuttabharam chaddetva sanibharam adiyi. {327.3} Te yena annataram gamapajjam tenupasankamimsu tattha addasamsu pahutam khomam chadditam . disva pahutam khomasuttam chadditam . Disva pahutam khomadussam chadditam . disva pahutam kappasam chadditam . Disva pahutam kappasikasuttam chadditam . disva pahutam kappasikadussam chadditam . disva pahutam ayasam chadditam . disva pahutam loham chadditam. Disva pahutam tipum chadditam . disva pahutam sisam chadditam . disva pahutam sajjhum 1- chadditam . disva pahutam suvannam chadditam . disva sahayako sahayakam amantesi yassa kho samma atthaya iccheyyama sanam va sanasuttam va saniyo va khomam va khomasuttam va khomadussam va kappasam va kappasikasuttam va kappasikadussam va ayasam va loham va tipum va sisam va sajjhum va idam pahutam suvannam chadditam tenahi samma tvanca sanabharam chaddehi ahanca sajjhubharam chaddessami ubho suvannabharam adaya gamissamati . ayam kho me samma sanabharo duragato ca susannaddho @Footnote: 1 Ma. sajjham. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page390.

Ca alam me tvam pajanahiti . athakho so sahayako sajjhubharam chaddetva suvannabharam adiyi. {327.4} Te yena sako gamo tenupasankamimsu. Tattha yo so sahayako sanabharam adaya agamasi tassa neva matapitaro abhinandimsu na puttadara abhinandimsu na mittamacca abhinandimsu na ca tatonidanam sukham somanassam adhigacchi . yo pana so sahayako suvannabharam adaya agamasi tassa matapitaro 1- abhinandimsu puttadarapi abhinandimsu mittamaccapi abhinandimsu tatonidananca sukham somanassam adhigacchi . Evameva kho [2]- rajanna sanabharikupamo manne patibhasi patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam patinissajjetam rajanna papakam ditthigatam ma te ahosi digharattam ahitaya dukkhayati. [328] Purimena 3- caham opammena bhoto kassapassa attamano abhiraddho apicaham imani vicitrani panhapatibhanani sotukamo evaham bhavantam kassapam paccanikam katabbam avamannissam abhikkantam bho kassapa abhikkantam bho kassapa seyyathapi bho kassapa nikkujjitam va ukkujjeyya paticchannam va vivareyya mulhassa va maggam acikkheyya andhakare va telappajjotam dhareyya cakkhumanto rupani dakkhanti evameva bhota kassapena anekapariyayena dhammo pakasito esaham bho kassapa bhagavantam gotamam saranam gacchami dhammanca bhikkhusanghanca upasakam mam bhavam kassapo @Footnote: 1 Ma. matapitaropi. 2 Ma. Yu. tvam. 3 Ma. purimeneva aham. Yu. @purimenevaham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page391.

Dharetu ajjatagge panupetam saranangatam icchami caham bho kassapa mahayannam yajitum anusasatu mam bhavam kassapo yam mama assa digharattam hitaya sukhayati. {328.1} Yatharupe kho rajanna yanne gavo va hannanti ajelaka va hannanti kukkutasukara va hannanti vividha va pana sanghatam apajjanti patiggahaka ca honti micchaditthi micchasankappa micchavaca micchakammanta micchaajiva micchavayama micchasati micchasamadhi . evarupo kho rajanna yanno na mahapphalo hoti na mahanisamso na mahajutiko na mahavippharo. Seyyathapi rajanna kassako bijanangalam adaya vanam paviseyya so tattha dukkhette dubbhumme 1- avihatakhanukantake bijani patitthapeyya khandani putini vatatapahatani asaradani asukhasayitani devo ca na kalena kalam sammadharam anuppaveccheyya api nu tani bijani vuddhim virulhim vepullam apajjeyyum kassako va vipulam phalam adhigaccheyyati. {328.2} Na 2- evam bho kassapa. Evameva kho rajanna yatharupe yanne gavo va hannanti ajelaka va hannanti kukkutasukara va hannanti vividha va pana sanghatam apajjanti patiggahaka ca honti micchaditthi micchasankappa micchavaca micchakammanta micchaajiva micchavayama micchasati micchasamadhi . evarupo @Footnote: 1 dubbhumeti va patho. 2 Ma. Yu. no hidam bho kassapa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page392.

Kho rajanna yanno na mahapphalo hoti na mahanisamso na mahajutiko na mahavippharo. {328.3} Yatharupe ca kho rajanna yanne neva gavo hannanti na ajelaka hannanti na kukkutasukara hannanti na vividha [1]- pana sanghatam apajjanti patiggahaka ca honti sammaditthi sammasankappa sammavaca sammakammanta sammaajiva sammavayama sammasati sammasamadhi . evarupo kho rajanna yanno mahapphalo hoti mahanisamso mahajutiko mahavippharo. {328.4} Seyyathapi rajanna kassako bijanangalam adaya vanam paviseyya so tattha sukkhette subhumme sivihatakhanukantake bijani patitthapeyya akhandani aputini avatatapahatani saradani sukhasayitani devo ca kalena kalam sammadharam anuppaveccheyya api nu tani bijani vuddhim virulhim vepullam apajjeyyum kassako va vipulam phalam adhigaccheyyati . evam bho kassapa . evameva kho rajanna yatharupe yanne neva gavo hannanti na ajelaka hannanti na kukkutasukara hannanti na vividha [2]- pana sanghatam apajjanti patiggahaka ca honti sammaditthi sammasankappa sammavaca sammakammanta sammaajiva sammavayama sammasati sammasamadhi . evarupo kho rajanna yanno mahapphalo hoti mahanisamso mahajutiko mahavippharoti. [329] Athakho payasi rajanno danam patthapesi @Footnote: 1-2 Ma. va.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page393.

Samanabrahmanakapanaddhikavanibbakayacakanam . tasmim kho pana dane evarupam bhojanam diyati kanajikam 1- bilangadutiyam corakani 2- ca vatthani gulavalakani . tasmim kho pana dane uttaro nama manavo vavato 3- ahosi . so danam datva evamanuddisati imina danena payasim rajannameva imasmim loke samagacchim ma parasminti . Assosi kho payasi rajanno uttaro kira manavo danam datva evamanuddisati imina 4- danena payasim rajannameva imasmim loke samagacchim ma parasminti. {329.1} Athakho payasi rajanno uttaram manavam amantapetva etadavoca sabbam 5- kira tvam tata uttara danam datva evamanuddisasi imina danena payasim rajannameva imasmim loke samagacchim ma parasminti . evam bho . kasma pana tvam tata uttara danam datva evamanuddisasi imina danena .pe. ma parasminti na nu mayam tata uttara punnatthika danasseva phalam patikankhinoti . bhoto kho dane evarupam bhojanam diyati kanajikam bilangadutiyam [6]- bhavam padapi na iccheyya samphusitum kuto bhunjitum corakani ca vatthani gulavalakani bhavam padapi na iccheyya samphusitum kuto paridahitum bhavam kho panamhakam piyo manapo katham mayam piyam manapam amanapena samyojemati . Tenahi tvam tata uttara yadisaham bhojanam bhunjami tadisam @Footnote: 1 kajhajakanti va patho. 2 Ma. dhorakani. Si. Yu. therakani. ito param @idisameva. 3 Si. Yu. vyavato. 4 Ma. imimaham. ito param idisameva. @5 Ma. Yu. saccam. 6 Ma. yam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page394.

Bhojanam patthapehi yadisani caham vatthani paridahami tadisani ca vatthani patthapehiti . evam bhoti kho uttaro manavo payasirajannassa 1- patissutva yadisam bhojanam payasi rajanno bhunjati tadisam bhojanam patthapesi yadisani ca vatthani payasi rajanno paridahati tadisani ca vatthani patthapesi. {329.2} Athakho payasi rajanno asakkaccam danam datva asahattha danam datva acittikatam 2- danam datva apavittham 3- danam datva kayassa bheda parammarana catummaharajikanam devanam sahabyatam upapajji sunnam serisakavimanam . yo panetassa dane vavato ahosi uttaro nama manavo so sakkaccam danam datva sahattha danam datva cittikatam danam datva anapavittham danam datva kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajji devanam tavatimsanam sahabyatam. [330] Tena kho pana samayena ayasma gavampati abhikkhanam sunnam serisakavimanam divaviharam gacchati . athakho payasidevaputto yenayasma gavampati tenupasankami upasankamitva ayasmantam gavampatim abhivadetva ekamantam atthasi . ekamantam thitam kho payasidevaputtam ayasma gavampati etadavoca kosi tvam avusoti . Aham bhante payasi rajannoti . na nu tvam avuso evamditthiko ahosi itipi natthi paro loko natthi satta opapatika @Footnote: 1 payasissa rajannassati pathena bhavitabbam. Ma. idisameva. 2 Ma. acittikatam. @3 Si. Ma. Yu. apaviddham. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page395.

Natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti . saccaham bhante evamditthiko ahosim itipi natthi paro loko natthi satta opapatika natthi sukatadukkatanam kammanam phalam vipakoti apicaham ayyena kumarakassapena etasma papaka ditthigata vivecitoti. {330.1} Yo pana te avuso dane vavato ahosi uttaro nama manavo so kuhim upapannoti . yo me bhante dane vavato ahosi uttaro nama manavo so sakkaccam danam datva sahattha danam datva cittikatam danam datva anapavittham danam datva kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapanno devanam tavatimsanam sahabyatam aham pana bhante asakkaccam danam datva asahattha danam datva acittikatam danam datva apavittham danam datva kayassa bheda parammarana catummaharajikanam devanam sahabyatam upapanno sunnam serisakavimanam tenahi bhante gavampati manussalokam gantva evamarocehi sakkaccam danam detha sahattha danam detha cittikatam danam detha anapavittham danam detha payasi rajanno asakkaccam danam datva asahattha danam datva acittikatam danam datva apavittham danam datva kayassa bheda parammarana catummaharajikanam devanam sahabyatam upapanno sunnam serisakavimanam yo pana tassa dane vavato ahosi uttaro nama manavo so sakkaccam danam datva sahattha danam datva cittikatam danam datva anapavittham danam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page396.

Datva kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapanno devanam tavatimsanam sahabyatanti. {330.2} Athakho ayasma gavampati manussalokam agantva evamarocesi sakkaccam danam detha sahattha danam detha cittikatam danam detha anapavittham danam detha payasi rajanno asakkaccam danam datva asahattha danam datva acittikatam danam datva apavittham danam datva kayassa bheda parammarana catummaharajikanam devanam sahabyatam upapanno sunnam serisakavimanam yo pana tassa dane vavato ahosi uttaro nama manavo so sakkaccam danam datva sahattha danam datva cittikatam danam datva anapavittham danam datva kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapanno devanam tavatimsanam sahabyatanti. Payasirajannasuttam nitthitam dasamam. -------- Tassuddanam apadanam 1- nidananca nibbananca sudassanam janavasabhagovindam samayam sakkapanhakam 2- satipatthanapayasi mahavaggoti vuccatiti 3-. -------- @Footnote: 1 Ma. mahapadana nidanam. 2 Si. Yu. sakkameva ca. 3 Si. Yu. mahavaggassa @sangaho.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 10 page 327-396. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=10&item=275&items=56&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket              Classified by content :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=10&item=275&items=56&pagebreak=1&modeTY=2              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=10&item=275&items=56&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=10&item=275&items=56&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=275              Contents of The Tipitaka Volume 10 https://84000.org/tipitaka/read/?index_10 https://84000.org/tipitaka/english/?index_10

First itemPrevious itemไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]