บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ThaiVersion PaliThai PaliRoman |
Ānāpānasaṃyuttaṃ -------- ekadhammavaggo paṭhamo [1305] Sāvatthī . tatra kho .pe. etadavoca ekadhammo bhikkhave bhāvito bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso . katamo ekadhammo. Ānāpānassati. [1306] Kathaṃ bhāvitā ca bhikkhave ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā . idha bhikkhave bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . so satova assasati sato 1- passasati dīghaṃ vā assasanto dīghaṃ assasāmīti pajānāti dīghaṃ vā passasanto dīghaṃ passasāmīti pajānāti . rassaṃ vā assasanto rassaṃ assasāmīti pajānāti rassaṃ vā passasanto rassaṃ passasāmīti pajānāti . sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati . passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmīti sikkhati passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmīti sikkhati . Pītipaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati pītipaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati . sukhapaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati sukhapaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati . cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati @Footnote: 1 Ma. Yu. satova. evamuparipi. Cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati . passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmīti sikkhati passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmīti sikkhati . Cittapaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati cittapaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati. {1306.1} Abhippamodayaṃ cittaṃ assasissāmīti sikkhati abhippamodayaṃ cittaṃ passasissāmīti sikkhati . samādahaṃ cittaṃ assasissāmīti sikkhati samādahaṃ cittaṃ passasissāmīti sikkhati . vimocayaṃ cittaṃ assasissāmīti sikkhati vimocayaṃ cittaṃ passasissāmīti sikkhati. Aniccānupassī assasissāmīti sikkhati aniccānupassī passasissāmīti sikkhati . virāgānupassī assasissāmīti sikkhati virāgānupassī passasissāmīti sikkhati . Nirodhānupassī assasissāmīti sikkhati nirodhānupassī passasissāmīti sikkhati . paṭinissaggānupassī assasissāmīti sikkhati paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati . evaṃ bhāvitā kho bhikkhave ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsāti. [1307] Ānāpānassati bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. [1308] Kathaṃ bhāvitā ca bhikkhave ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā . idha bhikkhave bhikkhu ānāpānassatisahagataṃ satisambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ . ānāpānassatisahagataṃ dhammavicayasambojjhaṅgaṃ . Viriya pīti passaddhi samādhi ānāpānassatisahagataṃ upekkhāsambojjhaṅgaṃ Bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ . Evaṃ bhāvitā kho bhikkhave ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsāti. [1309] Ānāpānassati bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. [1310] Kathaṃ bhāvitā ca bhikkhave ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā . idha bhikkhave bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . so satova assasati sato passasati (vitthāretabbā yāva paṭinissaggānupassī assasissāmīti sikkhati paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati) . evaṃ bhāvitā kho bhikkhave ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsāti. [1311] Ānāpānassati bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. [1312] Kathaṃ bhāvitā ca bhikkhave ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā . idha bhikkhave bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . so satova assasati sato passasati . (vitthāro yāva paṭinissaggānupassī assasissāmīti Sikkhati paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati) . evaṃ bhāvitā kho bhikkhave ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. [1313] Evaṃ bhāvitāya kho bhikkhave ānāpānassatiyā evaṃ bahulīkatāya dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ diṭṭheva dhamme aññā sati vā upādisese anāgāmitāti. [1314] Ānāpānassati bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. [1315] Kathaṃ bhāvitā ca bhikkhave ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā . idha bhikkhave bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . so satova assasati sato passasati . (vitthāro yāva paṭinissaggānupassī assasissāmīti sikkhati paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati) . evaṃ bhāvitā kho bhikkhave ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. [1316] Evaṃ bhāvitāya kho bhikkhave ānāpānassatiyā evaṃ bahulīkatāya satta phalā sattānisaṃsā pāṭikaṅkhā . katame satta phalā sattānisaṃsā . diṭṭheva dhamme paṭikacca aññaṃ ārādheti no ce diṭṭheva dhamme paṭikacca aññaṃ ārādheti atha maraṇakāle aññaṃ ārādheti no ce diṭṭheva dhamme paṭikacca aññaṃ Ārādheti no ce maraṇakāle aññaṃ ārādheti . atha pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti upahaccaparinibbāyī hoti asaṅkhāraparinibbāyī hoti sasaṅkhāra- parinibbāyī hoti uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī . evaṃ bhāvitāya kho bhikkhave ānāpānassatiyā evaṃ bahulīkatāya ime satta phalā sattānisaṃsā pāṭikaṅkhāti. [1317] Sāvatthiyaṃ . tatra kho bhagavā .pe. etadavoca bhāvetha no tumhe bhikkhave ānāpānassatinti. [1318] Evaṃ vutte āyasmā ariṭṭho bhagavantaṃ etadavoca ahaṃ kho bhante bhāvemi ānāpānassatinti . yathākathaṃ pana tvaṃ ariṭṭha bhāvesi ānāpānassatinti. [1319] Atītesu me bhante kāmesu kāmacchando pahīno anāgatesu me kāmesu kāmacchando vigato ajjhattaṃ 1- bahiddhā ca me dhammesu paṭighasaññā suppaṭivinītā so satova assasissāmi sato passasissāmi. Evaṃ khvāhaṃ bhante bhāvemi ānāpānassatinti. [1320] Atthesā ariṭṭha ānāpānassati nesā natthīti vadāmi. Apica ariṭṭha yathā ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hoti taṃ suṇāhi sādhukaṃ manasikarohi bhāsissāmīti . evaṃ bhanteti kho āyasmā ariṭṭho bhagavato paccassosi . bhagavā etadavoca kathañca ariṭṭha ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hoti . idha ariṭṭha @Footnote: 1 Po. Ma. ajjhattabahiddhā. Bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . So satova assasati sato passasati dīghaṃ vā assasanto dīghaṃ assasāmīti pajānāti .pe. paṭinissaggānupassī assasissāmīti sikkhati paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati . evaṃ kho ariṭṭha ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hotīti. [1321] Sāvatthī . tena kho pana samayena āyasmā mahākappino bhagavato avidūre nisinno hoti pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. [1322] Addasā kho bhagavā āyasmantaṃ mahākappinaṃ avidūre nisinnaṃ pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā disvāna bhikkhū āmantesi passatha no tumhe bhikkhave etassa bhikkhuno kāyassa iñjitattaṃ vā phanditattaṃ vāti. [1323] Yadāpi mayaṃ bhante taṃ āyasmantaṃ passāma saṅghamajjhe vā nisinnaṃ ekaṃ vā raho nisinnaṃ tadāpi mayaṃ tassa āyasmato na passāma kāyassa iñjitattaṃ vā phanditattaṃ vāti. [1324] Yassa bhikkhave samādhissa bhāvitattā bahulīkatattā neva kāyassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā na cittassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā tassa so bhikkhave bhikkhu samādhissa nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī. [1325] Katamassa ca bhikkhave samādhissa bhāvitattā bahulīkatattā neva kāyassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā na cittassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā . ānāpānassatisamādhissa bhikkhave bhāvitattā bahulīkatattā neva kāyassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā na cittassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā. [1326] Kathaṃ bhāvite kho bhikkhave ānāpānassatisamādhimhi kathaṃ bahulīkate neva kāyassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā na cittassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā . idha bhikkhave bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . so satova assasati sato passasati (vitthāretabbā yāva paṭinissaggānupassī assasissāmīti sikkhati paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati) . evaṃ bhāvite kho bhikkhave ānāpānassatisamādhimhi evaṃ bahulīkate neva kāyassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vā na cittassa iñjitattaṃ vā hoti phanditattaṃ vāti. [1327] Ānāpānassatisamādhi bhikkhave bhāvito bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso. [1328] Kathaṃ bhāvito ca bhikkhave ānāpānassatisamādhi kathaṃ bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso . idha bhikkhave bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā Ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā . so satova assasati sato passasati . dīghaṃ vā assasanto dīghaṃ assasāmīti pajānāti (vitthāretabbā yāva paṭinissaggānupassī assasissāmīti sikkhati paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati) . evaṃ bhāvito kho bhikkhave ānāpānassatisamādhi evaṃ bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso. [1329] Ahampi sudaṃ bhikkhave pubbeva sambodhā anabhisambuddho bodhisattova samāno iminā vihārena bahulaṃ viharāmi . tassa mayhaṃ bhikkhave iminā vihārena bahulaṃ viharato neva kāyo kilamati 1- na cakkhūni anupādāya ca me āsavehi cittaṃ vimuccati 2-. [1330] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya neva me kāyopi kilameyya na cakkhūni anupādāya ca me āsavehi cittaṃ vimucceyyāti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1331] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya ye me gehasitā sarasaṅkappā te pahīyeyyunti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1332] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya appaṭikūle paṭikūlasaññī vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1333] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya paṭikūle @Footnote: 1 Sī. kilami. 2 Sī. Ma. vimucci. Appaṭikūlasaññī vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1334] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya appaṭikūle ca paṭikūle ca paṭikūlasaññī vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1335] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya paṭikūle ca appaṭikūle ca appaṭikūlasaññī vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1336] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya appaṭikūlañca paṭikūlañca tadubhayaṃ abhinivajjetvā upekkhako vihareyyaṃ sato sampajānoti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1337] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1338] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1339] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya pītiyā Ca virāgā upekkhako ca vihareyyaṃ sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeyyaṃ yantaṃ ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1340] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1341] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1342] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1343] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1344] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1345] Tasmā tiha bhikkhave bhikkhu cepi ākaṅkheyya sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja vihareyyanti ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasikātabbo. [1346] Evaṃ bhāvite kho bhikkhave ānāpānassatisamādhimhi evaṃ bahulīkate sukhañce vedanaṃ vedayati 1- sā aniccāti pajānāti anajjhositāti pajānāti anabhinanditāti pajānāti . dukkhañce vedanaṃ vedayati sā aniccāti pajānāti anajjhositāti pajānāti anabhinanditāti pajānāti . adukkhamasukhañce vedanaṃ vedayati sā aniccāti pajānāti anajjhositāti pajānāti anabhinanditāti pajānāti . so sukhaṃ ce vedanaṃ vedayati visaṃyutto naṃ vedayati . Dukkhaṃ ce vedanaṃ vedayati visaṃyutto naṃ vedayati . adukkhamasukhaṃ ce vedanaṃ vedayati visaṃyutto naṃ vedayati . so kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno 2- kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmīti 3- pajānāti jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmīti pajānāti kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītibhavissantīti pajānāti. [1347] Seyyathāpi bhikkhave telañca paṭicca vaṭṭiñca paṭicca @Footnote: 1-2 Po. Yu. sabbattha vediyati. vediyamāno. 3 Po. Yu. vediyāmīti. evamupari. Telappadīpo jhāyeyya tasseva telassa ca vaṭṭiyā ca pariyādānā anāhāro nibbāyeyya . evameva kho bhikkhave bhikkhu kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmīti pajānāti jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmīti pajānāti kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītibhavissantīti pajānātīti.The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 19 page 394-405. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=19&item=1305&items=43 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=19&item=1305&items=43&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=19&item=1305&items=43 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=19&item=1305&items=43 Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=19&i=1305 Contents of The Tipitaka Volume 19 https://84000.org/tipitaka/read/?index_19 https://84000.org/tipitaka/english/?index_19
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]