ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
 ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
First itemPrevious itemแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext itemLast item chage to ENGLISH letter
TIPITAKA Volume 29 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 21 : Sutta. Khu. Mahāniddeso
     [441]  Sa  ve  santoti  vuccatīti  so  santo upasanto vūpasanto
nibbuto   paṭippassaddhoti   vuccati   kathiyati   bhaṇiyati   dīpiyati  vohariyatīti
sa ve santoti vuccati. Tenāha bhagavā
         yassa loke sakaṃ natthi      asatā ca na socati
         dhammesu ca na gacchati        sa ve santoti vuccatīti.
             Dasamo purābhedasuttaniddeso niṭṭhito.
                            ------------
@Footnote: 1 Po. Ma. ca.
               Ekādasamo kalahavivādasuttaniddeso
     [441] Kuto pahūtā kalahā vivādā
                      paridevasokā sahamaccharā ca
                      mānātimānā sahapesuṇā ca
                      kuto pahūtā te tadiṅgha brūhi.
     [442]  Kuto  pahūtā  kalahā  vivādāti kalahoti ekena ākārena
kalahopi   vivādopi   taññeva   yo  kalaho  so  vivādo  yo  vivādo
so   kalaho   .  athavā  aparena  ākārena  vivādo  vuccati  kalahassa
pubbabhāgo    vivādo    .   rājānopi   rājūhi   vivadanti   khattiyāpi
khattiyehi    vivadanti    brāhmaṇāpi    brāhmaṇehi   vivadanti   gahapatīpi
gahapatīhi    vivadanti    mātāpi    puttena   vivadati   puttopi   mātarā
vivadati   pitāpi   puttena   vivadati   puttopi   pitarā   vivadati  bhātāpi
bhātarā   vivadati   bhaginīpi   bhaginiyā   vivadati   bhātāpi  bhaginiyā  vivadati
bhaginīpi   bhātarā   vivadati  sahāyopi  sahāyena  vivadati  ayaṃ  vivādo .
Katamo   kalaho   .   āgārikā   randhapasutā   kāyena  vācāya  kalahaṃ
karonti   pabbajitā   āpattiṃ   āpajjantā   kāyena   vācāya   kalahaṃ
karonti   ayaṃ   kalaho   .   kuto   pahūtā   kalahā  vivādāti  kalahā
ca   vivādā   ca   kuto   pahūtā  kuto  jātā  kuto  sañjātā  kuto
nibbattā   kuto   abhinibbattā   kuto   pātubhūtā   kiṃnidānā  kiṃsamudayā
kiṃjātikā   kiṃpabhavāti   kalahassa   ca   vivādassa   ca  mūlaṃ  pucchati  hetuṃ
Pucchati    nidānaṃ   pucchati   sambhavaṃ   pucchati   pabhavaṃ   pucchati   samuṭṭhānaṃ
pucchati   āhāraṃ   pucchati   ārammaṇaṃ   pucchati   paccayaṃ   pucchati  samudayaṃ
pucchati    papucchati    yācati    ajjhesati    pasādetīti   kuto   pahūtā
kalahā vivādā.
     [443]  Paridevasokā  sahamaccharā  cāti  paridevoti  ñātibyasanena
vā    phuṭṭhassa    bhogabyasanena    vā   phuṭṭhassa   rogabyasanena   vā
phuṭṭhassa    sīlabyasanena   vā   phuṭṭhassa   diṭṭhibyasanena   vā   phuṭṭhassa
aññataraññatarena    vā    byasanena    samannāgatassa    aññataraññatarena
vā   dukkhadhammena   phuṭṭhassa  ādevo  paridevo  ādevanā  paridevanā
ādevitattaṃ    paridevitattaṃ    vācā   palāpo   vippalāpo   lālappo
lālappāyanā   lālappāyitattaṃ   .  sokoti  ñātibyasanena  vā  phuṭṭhassa
bhogabyasanena   vā   phuṭṭhassa   rogabyasanena  vā  phuṭṭhassa  sīlabyasanena
vā     phuṭṭhassa    diṭṭhibyasanena    vā    phuṭṭhassa    aññataraññatarena
vā    byasanena    samannāgatassa   aññataraññatarena   vā   dukkhadhammena
phuṭṭhassa    soko    socanā   socitattaṃ   antosoko   antoparisoko
antoḍāho     antopariḍāho     cetaso    parijjhāyanā    domanassaṃ
sokasallaṃ   .   macchariyanti  pañca  macchariyāni  āvāsamacchariyaṃ  kulamacchariyaṃ
lābhamacchariyaṃ    vaṇṇamacchariyaṃ    dhammamacchariyaṃ    yaṃ    evarūpaṃ    macchariyaṃ
maccharāyanā      maccharāyitattaṃ     vevicchaṃ     kadariyaṃ     kaṭukañcakatā
aggahitattaṃ   cittassa   idaṃ   vuccati   macchariyaṃ  .  apica  khandhamacchariyampi
Macchariyaṃ     dhātumacchariyampi     macchariyaṃ    āyatanamacchariyampi    macchariyaṃ
gāho idaṃ vuccati macchariyanti paridevasokā sahamaccharā ca.
     [444]   Mānātimānā   sahapesuṇā   cāti   mānoti  idhekacco
mānaṃ  janeti  jātiyā  vā gottena vā kolaputtikena vā vaṇṇapokkharatāya
vā  dhanena  vā  ajjhenena  vā  kammāyatanena  vā  sippāyatanena  vā
vijjaṭṭhānena   vā   sutena   vā   paṭibhāṇena   vā   aññataraññatarena
vā   vatthunā  .  atimānoti  idhekacco  aññaṃ  1-  atimaññati  jātiyā
vā  gottena  vā  .pe.  aññataraññatarena  vā  vatthunā . Pesuññanti
idhekacco   pisuṇavāco   hoti   ito  sutvā  amutra  akkhātā  imesaṃ
bhedāya  amutra  vā  sutvā  imesaṃ  akkhātā amūsaṃ bhedāya iti samaggānaṃ
vā  bhettā  bhinnānaṃ  vā  anuppadātā  vaggārāmo  vaggarato vagganandī
vaggakaraṇiṃ   vācaṃ   bhāsitā  hoti  idaṃ  vuccati  pesuññaṃ  .  apica  dvīhi
kāraṇehi   pesuññaṃ   upasaṃharati   piyakamyatāya   vā  bhedādhippāyo  2-
vā.
     {444.1}   Kathaṃ   piyakamyatāya   pesuññaṃ   upasaṃharati  .  imassa
piyo   bhavissāmi   manāpo  bhavissāmi  vissāsiko  bhavissāmi  abbhantariko
bhavissāmi suhadayo bhavissāmīti evaṃ piyakamyatāya pesuññaṃ upasaṃharati.
     {444.2}  Kathaṃ  bhedādhippāyo  3-  pesuññaṃ  upasaṃharati  .  kathaṃ
ime  nānā  assu  vinā  assu  vaggā  assu  dvedhā  assu  dvejjhā
assu    dvepakkhā   assu   bhijjeyyuṃ   na   samāgaccheyyuṃ   dukkhaṃ   na
@Footnote: 1 Ma. paraṃ .  2-3 Ma. Yu. bhedādhippāyena. ito paraṃ evaṃ ñātabbaṃ.
Phāsu    vihareyyunti    evaṃ    bhedādhippāyo    pesuññaṃ   upasaṃharatīti
mānātimānā sahapesuṇā ca.
     [445]   Kuto   pahūtā  te  tadiṅgha  brūhīti  kalaho  ca  vivādo
ca   paridevo   ca   soko   ca   macchariyañca  māno  ca  atimāno  ca
pesuññañca   ime   aṭṭha   kilesā   kuto  pahūtā  kuto  jātā  kuto
sañjātā    kuto    nibbattā   kuto   abhinibbattā   kuto   pātubhūtā
kiṃnidānā   kiṃsamudayā   kiṃjātikā   kiṃpabhavāti   imesaṃ  aṭṭhannaṃ  kilesānaṃ
mūlaṃ   pucchati  hetuṃ  pucchati  nidānaṃ  pucchati  sambhavaṃ  pucchati  pabhavaṃ  pucchati
samuṭṭhānaṃ    pucchati    āhāraṃ    pucchati    ārammaṇaṃ   pucchati   paccayaṃ
pucchati    samudayaṃ    pucchati    papucchati   yācati   ajjhesati   pasādetīti
kuto   pahūtā  te  .  tadiṅgha  brūhīti  iṅgha  brūhi  ācikkhāhi  desehi
paññāpehi   1-   paṭṭhapehi   vivara   vibhaja   uttānīkarohi   pakāsehīti
kuto pahūtā te tadiṅgha brūhi. Tenāha so nimmito
                      kuto pahūtā kalahā vivādā
                      paridevasokā sahamaccharā ca
                      mānātimānā sahapesuṇā ca
                      kuto pahūtā te tadiṅgha brūhīti.
     [446] Piyappahūtā kalahā vivādā
                      paridevasokā sahamaccharā ca
                      mānātimānā sahapesuṇā ca
@Footnote: 1 Ma. paññapehi.
                      Maccherayuttā kalahā vivādā
                      vivādajātesu ca pesuṇāni.
     [447]   Piyappahūtā   kalahā   vivādā  paridevasokā  sahamaccharā
cāti piyāti dve piyā sattā vā saṅkhārā vā.
     {447.1}  Katame  sattā  piyā. Idha yassa te honti atthakāmā
hitakāmā   phāsukāmā   yogakkhemakāmā  mātā  vā  pitā  vā  bhātā
vā  bhaginī  vā  putto  vā  dhītā  vā  mittā vā amaccā vā ñātī vā
sālohitā  vā  ime  sattā  piyā . Katame saṅkhārā piyā. Manāpikā
rūpā   manāpikā   saddā   manāpikā  gandhā  manāpikā  rasā  manāpikā
phoṭṭhabbā ime saṅkhārā piyā.
     {447.2}  Piyavatthuacchedasaṅkinopi  1- kalahaṃ karonti acchijjantepi
kalahaṃ   karonti   acchinnepi  kalahaṃ  karonti  .  piyavatthuvipariṇāmasaṅkinopi
kalahaṃ    karonti   vipariṇāmantepi   kalahaṃ   karonti   vipariṇatepi   kalahaṃ
karonti   .   piyavatthuacchedasaṅkinopi   vivadanti   acchijjantepi  vivadanti
acchinnepi     vivadanti     .     piyavatthuvipariṇāmasaṅkinopi     vivadanti
vipariṇāmantepi    vivadanti   vipariṇatepi   vivadanti   .   piyavatthuaccheda-
saṅkinopi  paridevanti  acchijjantepi  paridevanti  acchinnepi paridevanti.
Piyavatthuvipariṇāmasaṅkinopi     paridevanti     vipariṇāmantepi    paridevanti
vipariṇatepi  paridevanti  .  piyavatthuacchedasaṅkinopi  socanti  acchijjantepi
socanti     acchinnepi     socanti     .     piyavatthuvipariṇāmasaṅkinopi
@Footnote: 1 Ma. piyaṃ vatthuṃ. sabbattha evaṃ ñātabbaṃ.
Socanti   vipariṇāmantepi   socanti   vipariṇatepi   socanti   .  piyavatthuṃ
rakkhanti gopenti pariggaṇhanti mayāyanti maccharāyanti.
     [448]   Mānātimānā  sahapesuṇā  cāti  piyavatthuṃ  nissāya  mānaṃ
janenti piyavatthuṃ nissāya atimānaṃ janenti.
     {448.1} Kathaṃ piyavatthuṃ nissāya mānaṃ janenti. Mayaṃ lābhino manāpikānaṃ
rūpānaṃ  saddānaṃ  gandhānaṃ  rasānaṃ  phoṭṭhabbānanti  evaṃ  piyavatthuṃ  nissāya
mānaṃ janenti.
     {448.2}  Kathaṃ  piyavatthuṃ  nissāya  atimānaṃ janenti. Mayaṃ lābhino
manāpikānaṃ   rūpānaṃ   saddānaṃ   gandhānaṃ  rasānaṃ  phoṭṭhabbānaṃ  ime  pana
na  lābhino  manāpikānaṃ  rūpānaṃ  saddānaṃ  gandhānaṃ  rasānaṃ  phoṭṭhabbānanti
evaṃ piyavatthuṃ nissāya atimānaṃ janenti.
     {448.3}  Pesuññanti  idhekacco  pisuṇavāco  hoti  ito sutvā
amutra  akkhātā  imesaṃ  bhedāya  .pe.  evaṃ  bhedādhippāyo  pesuññaṃ
upasaṃharatīti .pe. Mānātimānā sahapesuṇā ca.
     [449]  Maccherayuttā kalahā vivādāti kalaho ca vivādo ca paridevo
ca  soko  ca  māno  ca  atimāno  ca  pesuññañca  ime  satta kilesā
macchariye    yuttā    payuttā   āyuttā   samāyuttāti   maccherayuttā
kalahā vivādā.
     [450]   Vivādajātesu  ca  pesuṇānīti  vivāde  jāte  sañjāte
nibbatte    abhinibbatte    pātubhūte    pesuññaṃ    upasaṃharanti    ito
Sutvā   amutra  akkhāyanti  imesaṃ  bhedāya  amutra  vā  sutvā  imesaṃ
akkhāyanti   amūsaṃ   bhedāya  iti  samaggānaṃ  vā  bhetatā  1-  bhinnānaṃ
vā   anuppadātā   vaggārāmā   vaggaratā   vagganandī  vaggakaraṇiṃ  vācaṃ
bhāsitā   honti   idaṃ   vuccati   pesuññaṃ   .   apica  dvīhi  kāraṇehi
pesuññaṃ upasaṃharanti piyakamyatāya vā bhedādhippāyā vā.
     {450.1}  Kathaṃ  piyakamyatāya  pesuññaṃ  upasaṃharanti . Imassa piyā
bhavissāma    manāpā    bhavissāma   vissāsikā   bhavissāma   abbhantarikā
bhavissāma    suhadayā    bhavissāmāti    evaṃ    piyakamyatāya    pesuññaṃ
upasaṃharanti.
     {450.2}   Kathaṃ   bhedādhippāyā   pesuññaṃ  upasaṃharanti  .  kathaṃ
ime  nānā  assu  vinā  assu  vaggā  assu  dvedhā  assu  dvejjhā
assu    dvepakkhā   assu   bhijjeyyuṃ   na   samāgaccheyyuṃ   dukkhaṃ   na
phāsu    vihareyyunti    evaṃ    bhedādhippāyā   pesuññaṃ   upasaṃharantīti
vivādajātesu ca pesuṇāni. Tenāha bhagavā
                      piyappahūtā kalahā vivādā
                      paridevasokā sahamaccharā ca
                      mānātimānā sahapesuṇā ca
                      maccherayuttā kalahā vivādā
                      vivādajātesu ca pesuṇānīti.
@Footnote: 1 Ma. bhettāro.
     [451] Piyā su lokasmi kutonidānā
                      ye vāpi 1- lobhā vicaranti loke
                      āsā ca niṭṭhā ca kutonidānā
                      ye samparāyāya narassa honti.
     [452]   Piyā   su   lokasmi   kutonidānāti  piyā  kutonidānā
kuto   jātā   kuto   sañjātā   kuto   nibbattā  kuto  abhinibbattā
kuto   pātubhūtā   kiṃnidānā   kiṃsamudayā   kiṃjātikā   kiṃpabhavāti   piyānaṃ
mūlaṃ    pucchati   .pe.   samudayaṃ   pucchati   papucchati   yācati   ajjhesati
pasādetīti piyā su lokasmi kutonidānā.
     [453]  Ye  vāpi  lobhā  vicaranti  loketi ye vāpīti khattiyā ca
brāhmaṇā  ca  vessā  ca  suddā  ca  gahaṭṭhā  ca  pabbajitā  ca devā
ca   manussā  ca  .  lobhāti  yo  lobho  lubbhanā  lubbhitattaṃ  sārāgo
sārajjanā   sārajjitattaṃ   abhijjhā   lobho   akusalamūlaṃ   .   vicarantīti
vicaranti   viharanti   iriyanti   vattanti  pālenti  yapenti  yāpenti .
Loketi   apāyaloke   manussaloke   devaloke  khandhaloke  dhātuloke
āyatanaloketi ye vāpi lobhā vicaranti loke.
     [454]   Āsā  ca  niṭṭhā  ca  kutonidānāti  āsā  ca  niṭṭhā
ca   kutonidānā   kuto  jātā  kuto  sañjātā  kuto  nibbattā  kuto
abhinibbattā   kuto   pātubhūtā  kiṃnidānā  kiṃsamudayā  kiṃjātikā  kiṃpabhavāti
@Footnote: 1 Ma. ye cāpi. sabbattha īdisameva.
Āsāya   ca   niṭṭhāya  ca  mūlaṃ  pucchati  .pe.  samudayaṃ  pucchati  papucchati
yācati ajjhesati pasādetīti āsā ca niṭṭhā ca kutonidānā.
     [455]  Ye  samparāyāya  narassa  hontīti  ye  narassa  parāyanā
honti   dīpā   honti   tāṇā   honti  leṇā  honti  saraṇā  honti
naro   niṭṭhāparāyano   hotīti   ye   samparāyāya   narassa  honti .
Tenāha so nimmito
                      piyā su lokasmi kutonidānā
                      ye vāpi lobhā vicaranti loke
                      āsā ca niṭṭhā ca kutonidānā
                      ye samparāyāya narassa hontīti.
     [456] Chandānidānāni piyāni loke
                      ye vāpi lobhā vicaranti loke
                      āsā ca niṭṭhā ca itonidānā
                      ye samparāyāya narassa honti.
     [457]   Chandānidānāni   piyāni  loketi  chandoti  yo  kāmesu
kāmacchando  kāmarāgo  kāmanandi  kāmataṇhā  kāmasneho  kāmapariḷāho
kāmamucchā     kāmajjhosānaṃ     kāmogho    kāmayogo    kāmupādānaṃ
kāmacchandanīvaraṇaṃ     .     apica    pañca    chandā    pariyesanacchando
paṭilābhacchando paribhogacchando sannidhicchando visajjanacchando.
     {457.1}  Katamo  pariyesanacchando  .  idhekacco ajjhositoyeva
atthiko   chandajāto   rūpe  pariyesati  sadde  gandhe  rase  phoṭṭhabbe
pariyesati ayaṃ pariyesanacchando.
     {457.2}  Katamo  paṭilābhacchando  .  idhekacco  ajjhositoyeva
atthiko   chandajāto   rūpe   paṭilabhati  sadde  gandhe  rase  phoṭṭhabbe
paṭilabhati ayaṃ paṭilābhacchando.
     {457.3} Katamo paribhogacchando. Idhekacco ajjhositoyeva atthiko
chandajāto   rūpe  paribhuñjati  sadde  gandhe  rase  phoṭṭhabbe  paribhuñjati
ayaṃ paribhogacchando.
     {457.4} Katamo sannidhicchando. Idhekacco ajjhositoyeva atthiko
chandajāto dhanasannicayaṃ karoti āpadāsu bhavissatīti ayaṃ sannidhicchando.
     {457.5} Katamo visajjanacchando. Idhekacco ajjhositoyeva atthiko
chandajāto    dhanaṃ    visajjeti   hatthārohānaṃ   assārohānaṃ   rathikānaṃ
dhanuggahānaṃ   pattikānaṃ  ime  maṃ  rakkhissanti  gopissanti  saṃparivārissantīti
ayaṃ visajjanacchando.
     {457.6}  Piyānīti dve piyā sattā vā saṅkhārā vā .pe. Ime
sattā   piyā  .pe.  ime  saṅkhārā  piyā  .  chandānidānāni  piyāni
loketi   piyā   chandanidānā   chandasamudayā   chandajātikā  chandappabhavāti
chandānidānāni piyāni loke.
     [458]  Ye  vāpi  lobhā  vicaranti  loketi  ye  vāpīti khattiyā
ca   brāhmaṇā   ca  vessā  ca  suddā  ca  gahaṭṭhā  ca  pabbajitā  ca
devā   ca   manussā   ca  .  lobhāti  yo  lobho  lubbhanā  lubbhitattaṃ
sārāgo   sārajjanā   sārajjitattaṃ   abhijjhā   lobho   akusalamūlaṃ  .
Vicarantīti   vicaranti   viharanti   iriyanti   vattanti   pālenti   yapenti
yāpenti   .   loketi  apāyaloke  .pe.  āyatanaloketi  ye  vāpi
lobhā vicaranti loke.
     [459]   Āsā   ca   niṭṭhā   ca  itonidānāti  āsā  vuccati
taṇhā   yo   rāgo   sārāgo  .pe.  abhijjhā  lobho  akusalamūlaṃ .
Niṭṭhāti  idhekacco  rūpe  pariyesanto  rūpaṃ  paṭilabhati  rūpaniṭṭho  hoti.
Sadde   gandhe   rase  phoṭṭhabbe  kulaṃ  gaṇaṃ  āvāsaṃ  lābhaṃ  yasaṃ  pasaṃsaṃ
sukhaṃ     cīvaraṃ     piṇḍapātaṃ     senāsanaṃ    gilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ
suttantaṃ       vinayaṃ      abhidhammaṃ      āraññikaṅgaṃ      piṇḍapātikaṅgaṃ
paṃsukūlikaṅgaṃ      tecīvarikaṅgaṃ      sapadānacārikaṅgaṃ     khalupacchābhattikaṅgaṃ
nesajjikaṅgaṃ   yathāsanthatikaṅgaṃ   paṭhamaṃ   jhānaṃ   dutiyaṃ   jhānaṃ  tatiyaṃ  jhānaṃ
catutthaṃ      jhānaṃ      ākāsānañcāyatanasamāpattiṃ     viññāṇañcāyatana-
samāpattiṃ       ākiñcaññāyatanasamāpattiṃ       nevasaññānāsaññāyatana-
samāpattiṃ         pariyesanto         nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ
paṭilabhati nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiniṭṭho hoti.
         Āsāya kasate khettaṃ          vījaṃ āsāya vappati
         āsāya vāṇijā yanti        samuddaṃ dhanahārakā
         sāya 1- āsāya tiṭṭhāmi    sā me āsā samijjhatīti.
Niṭṭhā  2-  vuccate  āsāya  samiddhi . Āsā ca niṭṭhā ca itonidānāti
āsā      ca     niṭṭhā     ca     itochandanidānā     chandasamudayā
chandajātikā chandappabhavāti āsā ca niṭṭhā ca itonidānā.
     [460]  Ye  samparāyāya  narassa  hontīti  ye  narassa  parāyanā
honti   dīpā   honti   tāṇā   honti  leṇā  honti  saraṇā  honti
naro   niṭṭhāparāyano  3-  hotīti  ye  samparāyāya  narassa  honti .
Tenāha bhagavā
                      chandānidānāni piyāni loke
                      ye vāpi lobhā vicaranti loke
                      āsā ca niṭṭhā ca itonidānā
                      ye samparāyāya narassa hontīti.
     [461] Chando nu lokasmi kutonidāno
                      vinicchayā vāpi kuto pahūtā
                      kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca
                      ye vāpi dhammā samaṇena vuttā.
     [462]   Chando   nu  lokasmi  kutonidānoti  chando  kutonidāno
@Footnote: 1 Yu. yāya. 2 Po. Ma. āsāya samiddhi vuccate niṭṭhā. 3 Ma. niṭṭhāparāyanā
@honti.
Kuto   jāto   kuto   sañjāto   kuto   nibbatto  kuto  abhinibbatto
kuto   pātubhūto   kiṃnidāno   kiṃsamudayo   kiṃjātiko   kiṃpabhavoti  chandassa
mūlaṃ    pucchati   .pe.   samudayaṃ   pucchati   papucchati   yācati   ajjhesati
pasādetīti chando nu lokasmi kutonidāno.
     [463]   Vinicchayā  vāpi  kuto  pahūtāti  vinicchayā  kuto  pahūtā
kuto   jātā   kuto   sañjātā   kuto   nibbattā  kuto  abhinibbattā
kuto   pātubhūtā   kiṃnidānā   kiṃsamudayā  kiṃjātikā  kiṃpabhavāti  vinicchayānaṃ
mūlaṃ    pucchati   .pe.   samudayaṃ   pucchati   papucchati   yācati   ajjhesati
pasādetīti vinicchayā vāpi kuto pahūtā.
     [464]  Kodho mosavajjañca kathaṃkathā cāti kodhoti yo [1]- cittassa
āghāto   paṭighāto   paṭighaṃ   paṭivirodho   kopo   pakopo  sampakopo
doso   padoso   sampadoso   cittassa   byāpatti  manopadoso  kodho
kujjhanā     kujjhitattaṃ     doso     dussanā    dussitattaṃ    byāpatti
byāpajjanā   byāpajjitattaṃ   virodho   paṭivirodho   caṇḍikkaṃ  assuropo
anattamanatā   cittassa   .   mosavajjaṃ   vuccati  musāvādo  .  kathaṃkathā
vuccati vicikicchāti kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca.
     [465]   Ye   vāpi  dhammā  samaṇena  vuttāti  ye  vāpīti  ye
kodhena   ca  mosavajjena  ca  kathaṃkathāya  ca  sahagatā  sahajātā  saṃsaṭṭhā
sampayuttā    ekuppādā    ekanirodhā    ekavatthukā   ekārammaṇā
ime   vuccanti   ye   vāpi   dhammā   .   athavā   ye  2-  vāpīti
@Footnote: 1 Ma. evarūpo .  2 Ma. ye te kilesā.
Kilesā   aññajātikā  aññavihitā  ime  vuccanti  ye  vāpi  dhammā .
Samaṇena   vuttāti  samaṇena  samitapāpena  brāhmaṇena  vāhitapāpena  1-
bhikkhunā    bhinnakilesamūlena    sabbākusalamūlabandhanā    pamuttena   vuttā
pavuttā   ācikkhitā   desitā   paññāpitā   paṭṭhapitā  vivaṭā  vibhattā
uttānīkatā   pakāsitāti   ye   vāpi   dhammā   samaṇena   vuttā  .
Tenāha so nimmito
                      chando nu lokasmi kutonidāno
                      vinicchayā vāpi kuto pahūtā
                      kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca
                      ye vāpi dhammā samaṇena vuttāti.
     [466] Sātaṃ asātanti yamāhu loke
                      tamūpanissāya pahoti chando
                      rūpesu disvā vibhavaṃ bhavañca
                      vinicchayaṃ kūrute 2- jantu loke.
     [467]   Sātaṃ   asātanti   yamāhu   loketi  sātanti  sukhā  ca
vedanā   iṭṭhañca   vatthu   .  asātanti  dukkhā  ca  vedanā  aniṭṭhañca
vatthu   .   yamāhu   loketi   yaṃ   āhaṃsu  yaṃ  kathenti  yaṃ  bhaṇanti  yaṃ
dīpayanti yaṃ voharantīti sātaṃ asātanti yamāhu loke.
     [468]  Tamūpanissāya  pahoti  chandoti  sātāsātaṃ  nissāya sukhadukkhaṃ
nissāya      somanassadomanassaṃ     nissāya     iṭṭhāniṭṭhaṃ     nissāya
@Footnote: 1 Ma. bāhitapāpadhammena bhikkhuno .  2 Ma. kubbati.
Anunayapaṭighaṃ   nissāya   chando   1-   hoti   pahoti   jāyati  sañjāyati
nibbattati abhinibbattatīti tamūpanissāya pahoti chando.
     [469]   Rūpesu   disvā  vibhavaṃ  bhavañcāti  rūpesūti  cattāro  ca
mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpaṃ.
     {469.1}  Katamo  rūpānaṃ  bhavo . Yo rūpānaṃ bhavo jāti sañjāti
nibbatti abhinibbatti pātubhāvo ayaṃ rūpānaṃ bhavo.
     {469.2}  Katamo  rūpānaṃ  vibhavo . Yo rūpānaṃ khayo vayo bhedo
paribhedo aniccatā antaradhānaṃ ayaṃ rūpānaṃ vibhavo.
     {469.3}  Rūpesu  disvā  vibhavaṃ  bhavañcāti  rūpesu bhavañca vibhavañca
disvā  passitvā  tulayitvā  tīrayitvā  vibhāvayitvā  vibhūtaṃ  katvāti rūpesu
disvā vibhavaṃ bhavañca.
     [470]  Vinicchayaṃ  kūrute  jantu  loketi  vinicchayāti dve vinicchayā
taṇhāvinicchayo ca diṭṭhivinicchayo ca.
     {470.1}  Kathaṃ  taṇhāvinicchayaṃ  karoti  .  idhekaccassa anuppannā
ceva  bhogā  na  uppajjanti  uppannā  ca  bhogā  parikkhayaṃ  gacchanti .
Tassa  evaṃ  hoti  kena  nu  kho  me upāyena anuppannā ceva bhogā na
uppajjanti   uppannā   ca   bhogā   parikkhayaṃ   gacchanti  .  tassa  pana
evaṃ      hoti      surāmerayamajjapamādaṭṭhānānuyogaṃ      anuyuttassa
me    anuppannā    ceva    bhogā   na   uppajjanti   uppannā   ca
bhogā   parikkhayaṃ   gacchanti   vikālavisikkhācariyānuyogaṃ   anuyuttassa   me
@Footnote: 1 Ma. chando pahoti pabhavati ....
Anuppannā   ceva  bhogā  na  uppajjanti  uppannā  ca  bhogā  parikkhayaṃ
gacchanti    samajjābhicaraṇaṃ    anuyuttassa    me    jutappamādaṭṭhānānuyogaṃ
anuyuttassa    me    pāpamittānuyogaṃ    anuyuttassa    me   anuppannā
ceva   bhogā   na   uppajjanti  uppannā  ca  bhogā  parikkhayaṃ  gacchanti
ālassānuyogaṃ   1-   anuyuttassa   me   anuppannā   ceva  bhogā  na
uppajjanti    uppannā   ca   bhogā   parikkhayaṃ   gacchantīti   .   evaṃ
ñāṇaṃ   katvā  cha  bhogānaṃ  apāyamukhāni  na  sevati  [2]-  .  evampi
taṇhāvinicchayaṃ    karoti    .   athavā   kasiyā   vā   vaṇijjāya   vā
gorakkhena   vā   issatthena   vā   rājaporisena   vā  sippaññatarena
vā paṭipajjati. Evampi taṇhāvinicchayaṃ karoti.
     {470.2}  Kathaṃ  diṭṭhivinicchayaṃ  karoti . Cakkhusmiṃ uppanne jānāti
attā  me  uppannoti. Cakkhusmiṃ antarahite jānāti attā me antarahito
vigato   me   attāti   .   evampi  diṭṭhivinicchayaṃ  karoti  .  sotasmiṃ
ghānasmiṃ    jivhāya    kāyasmiṃ    rūpasmiṃ    saddasmiṃ   gandhasmiṃ   rasasmiṃ
phoṭṭhabbasmiṃ    uppanne    jānāti    attā    me   uppannoti  .
Phoṭṭhabbasmiṃ   antarahite   jānāti   attā   me   antarahito   vigato
me   attāti   .   evampi   diṭṭhivinicchayaṃ   karoti   janeti  sañjaneti
nibbatteti abhinibbatteti.
     {470.3}  Jantūti  satto  naro mānavo .pe. Manujoti. Loketi
@Footnote: 1 Ma. ālasyānuyogaṃ. 2 Ma. Yu. etthantare cha bhogānaṃ āyamukhāni sevatīti
@atthi.
Apāyaloke   .pe.   āyatanaloketi  vinicchayaṃ  kūrute  jantu  loke .
Tenāha bhagavā
                      sātaṃ asātanti yamāhu loke
                      tamūpanissāya pahoti chando
                      rūpesu disvā vibhavaṃ bhavañca
                      vinicchayaṃ kūrute jantu loketi.
     [471] Kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca
                      etepi dhammā dvayameva sante
                      kathaṃkathī ñāṇapathāya sikkhe
                      ñatvā pavuttā samaṇena dhammā.
     [472]   Kodho   mosavajjañca   kathaṃkathā   cāti   kodhoti   yo
[1]-  Cittassa  āghāto  paṭighāto  .pe. Mosavajjaṃ vuccati musāvādo.
Kathaṃkathā  vuccati  vicikicchā  .  iṭṭhaṃ  vatthuṃ  nissāyapi  kodho  jāyati .
Aniṭṭhaṃ   vatthuṃ   nissāyapi   kodho   jāyati   .  iṭṭhaṃ  vatthuṃ  nissāyapi
musāvādo    uppajjati    .    aniṭṭhaṃ   vatthuṃ   nissāyapi   musāvādo
uppajjati   .   iṭṭhaṃ   vatthuṃ   nissāyapi  kathaṃkathā  uppajjati  .  aniṭṭhaṃ
vatthuṃ nissāyapi kathaṃkathā uppajjati.
     {472.1} Kathaṃ aniṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya kodho jāyati. [2]- Anatthaṃ me
acarīti   kodho   jāyati   anatthaṃ   me   caratīti  kodho  jāyati  anatthaṃ
me   carissatīti   kodho   jāyati   .   piyassa   me  manāpassa  anatthaṃ
@Footnote: 1 Ma. evarūpo. 2 Po. Ma. pakatiyā aniṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya kodho jāyati.
Acari   anatthaṃ   carati   anatthaṃ   carissatīti  kodho  jāyati  .  appiyassa
me   amanāpassa   atthaṃ   acari   atthaṃ   carati  atthaṃ  carissatīti  kodho
jāyati. Evaṃ aniṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya kodho jāyati.
     {472.2}  Kathaṃ  iṭṭhaṃ  vatthuṃ  nissāya  kodho jāyati. Iṭṭhavatthu-
acchedasaṅkinopi  kodho  jāyati  acchijjantepi  kodho  jāyati acchinnepi
kodho  jāyati  .  iṭṭhavatthuvipariṇāmasaṅkinopi  kodho jāyati vipariṇāmantepi
kodho  jāyati  vipariṇatepi  kodho  jāyati  .  evaṃ  iṭṭhaṃ  vatthuṃ nissāya
kodho jāyati.
     {472.3} Kathaṃ aniṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya musāvādo uppajjati. Idhekacco
addubandhanena  1-  vā  bandho  tassa  bandhanassa mokkhatthāya sampajānamusā
bhāsati  .  rajjubandhanena  vā  bandho  .  saṅkhalikabandhanena  vā bandho.
Vettabandhanena   vā   bandho  .  latābandhanena  vā  bandho  .  [2]-
parikkhepabandhanena  vā  bandho  .  gāmanigamanagarabandhanena 3- vā bandho.
Janapadabandhanena   vā  bandho  tassa  bandhanassa  mokkhatthāya  sampajānamusā
bhāsati. Evaṃ aniṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya musāvādo uppajjati.
     {472.4} Kathaṃ iṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya musāvādo uppajjati. Idhekacco
manāpikānaṃ    rūpānaṃ    hetu   sampajānamusā   bhāsati   .   manāpikānaṃ
saddānaṃ   gandhavanaṃ   rasānaṃ   phoṭṭhabbānaṃ  hetu  cīvarahetu  piṇḍapātahetu
senāsanahetu        gilānapaccayabhesajjaparikkhārahetu       sampajānamusā
bhāsati. Evaṃ iṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya musāvādo uppajjati.
@Footnote: 1 Po. Ma. andu ... baddho. 2 Ma. pakkhepabandhanena.
@3 Ma. Yu. gāmanigamanagararaṭṭhabandhanena.
     {472.5}  Kathaṃ aniṭṭhaṃ vatthuṃ nissāya kathaṃkathā uppajjati. Muccissāmi
nu   kho   cakkhurogato  na  nu  kho  muccissāmi  cakkhurogato  muccissāmi
nu  kho  sotarogato  ghānarogato  jivhārogato  kāyarogato  sīsarogato
kaṇṇarogato   mukharogato   muccissāmi  nu  kho  dantarogato  na  nu  kho
muccissāmi    dantarogatoti    .    evaṃ    aniṭṭhaṃ   vatthuṃ    nissāya
kathaṃkathā uppajjati.
     {472.6}   Kathaṃ   iṭṭhaṃ   vatthuṃ  nissāya  kathaṃkathā  uppajjati .
Labhissāmi  nu  kho  manāpike  rūpe  na  nu  kho  labhissāmi manāpike rūpe
labhissāmi  nu  kho  manāpike  sadde  gandhe  rase  phoṭṭhabbe  kulaṃ  gaṇaṃ
āvāsaṃ   lābhaṃ  yasaṃ  pasaṃsaṃ  sukhaṃ  cīvaraṃ  piṇḍapātaṃ  senāsanaṃ  gilānapacca-
yabhesajjaparikkhāranti    .    evaṃ   iṭṭhaṃ   vatthuṃ   nissāya   kathaṃkathā
uppajjatīti kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca.
     [473]   Etepi  dhammā  dvayameva  santeti  sātāsāte  sante
sukhadukkhe    sante   somanassadomanasse   sante   iṭṭhāniṭṭhe   sante
anunayapaṭighe  sante  saṃvijjamāne  [1]-  upalabbhiyamāneti  etepi dhammā
dvayameva sante.
     [474]    Kathaṃkathī    ñāṇapathāya    sikkheti   ñāṇampi   ñāṇapatho
ñāṇassa   ārammaṇampi   ñāṇapatho   ñāṇasahabhunopi   dhammā  ñāṇapatho .
Yathā    ariyamaggo    ariyapatho    devamaggo   devapatho   brahmamaggo
brahmapatho       evameva       ñāṇampi      ñāṇapatho      ñāṇassa
@Footnote: 1 Po. Ma. atthi.
Ārammaṇampi     ñāṇapatho    ñāṇasahabhunopi    dhammā    ñāṇapatho   .
Sikkheti tisso sikkhā adhisīlasikkhā adhicittasikkhā adhipaññāsikkhā.
     {474.1}   Katamā   adhisīlasikkhā   .  idha  bhikkhu  sīlavā  hoti
pāṭimokkhasaṃvarasaṃvuto     viharati     ācāragocarasampanno     aṇumattesu
vajjesu   bhayadassāvī  samādāya  sikkhati  sikkhāpadesu  khuddako  sīlakkhandho
mahanto   sīlakkhandho   sīlaṃ   patiṭṭhā   ādi  caraṇaṃ  saṃyamo  saṃvaro  mukhaṃ
pamukhaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā ayaṃ adhisīlasikkhā.
     {474.2}  Katamā  adhicittasikkhā  .  idha  bhikkhu vivicceva kāmehi
.pe. Catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati ayaṃ adhicittasikkhā.
     {474.3}  Katamā  adhipaññāsikkhā  .  idha  bhikkhu  paññavā  hoti
udayatthagāminiyā     paññāya     samannāgato    ariyāya    nibbedhikāya
sammādukkhakkhayagāminiyā   so   idaṃ   dukkhanti  yathābhūtaṃ  pajānāti  .pe.
Ayaṃ   dukkhanirodhagāminī   paṭipadāti   yathābhūtaṃ   pajānāti  ime  āsavāti
yathābhūtaṃ   pajānāti   .pe.   ayaṃ  āsavanirodhagāminī  paṭipadāti  yathābhūtaṃ
pajānāti ayaṃ adhipaññāsikkhā.
     {474.4}  Kathaṃkathī  ñāṇapathāya  sikkheti  kathaṃkathī  puggalo  sakaṅkho
savilekho     sadveḷhako    savicikiccho    ñāṇādhigamāya    ñāṇaphusanāya
ñāṇasacchikiriyāya     adhisīlampi     sikkheyya     adhicittampi    sikkheyya
adhipaññampi   sikkheyya  .  imā  tisso  sikkhā  āvajjento  sikkheyya
jānanto  sikkheyya  passanto  sikkheyya  paccavekkhanto  sikkheyya  cittaṃ
Adhiṭṭhahanto  sikkheyya  saddhāya  adhimuccanto  sikkheyya  viriyaṃ paggaṇhanto
sikkheyya   satiṃ   upaṭṭhahanto   sikkheyya   cittaṃ  samādahanto  sikkheyya
paññāya    pajānanto   sikkheyya   abhiññeyyaṃ   abhijānanto   sikkheyya
pariññeyyaṃ    parijānanto   sikkheyya   pahātabbaṃ   pajahanto   sikkheyya
bhāvetabbaṃ   bhāvento   sikkheyya  sacchikātabbaṃ  sacchikaronto  sikkheyya
ācareyya samācareyya samādāya vatteyyāti kathaṃkathī ñāṇapathāya sikkhe.
     [475]  Ñatvā  pavuttā  samaṇena  dhammāti  [1]- ñatvā jānitvā
tulayitvā    tīrayitvā   vibhāvayitvā   vibhūtaṃ   katvā   vuttā   pavuttā
ācikkhitā   desitā  paññāpitā  paṭṭhapitā  vivaṭā  vibhattā  uttānīkatā
pakāsitā   .   sabbe  saṅkhārā  aniccāti  ñatvā  jānitvā  tulayitvā
tīrayitvā  vibhāvayitvā  vibhūtaṃ  katvā  vuttā  pavuttā  ācikkhitā desitā
paññāpitā   paṭṭhapitā   vivaṭā   vibhattā   uttānīkatā   pakāsitā  .
Sabbe saṅkhārā dukkhāti. Sabbe dhammā anattāti.
     {475.1}   Avijjāpaccayā   saṅkhārā  2-  .pe.  jātipaccayā
jarāmaraṇanti  .  avijjānirodhā  saṅkhāranirodho  3-  .pe.  jātinirodhā
jarāmaraṇanirodhoti   .   idaṃ   dukkhanti   .pe.   ayaṃ   dukkhanirodhagāminī
paṭipadāti  .  ime  āsavāti  .pe.  ayaṃ  āsavanirodhagāminī paṭipadāti.
Ime   dhammā   abhiññeyyāti   .   ime   dhammā   pariññeyyāti  .
Ime    dhammā   pahātabbāti   .   ime   dhammā   bhāvetabbāti  .
@Footnote: 1 Ma. ñatvāti .  2-3 Ma. itisaddo atthi.
Ime    dhammā   sacchikātabbāti   .   channaṃ   phassāyatanānaṃ   samudayañca
atthaṅgamañca      assādañca     ādīnavañca     nissaraṇañca     pañcannaṃ
upādānakkhandhānaṃ     catunnaṃ     mahābhūtānaṃ     yaṅkiñci     samudayadhammaṃ
sabbantaṃ    nirodhadhammanti    ñatvā    jānitvā    tulayitvā   tīrayitvā
vibhāvayitvā    vibhūtaṃ   katvā   vuttā   pavuttā   ācikkhitā   desitā
paññāpitā paṭṭhapitā vivaṭā vibhattā uttānīkatā pakāsitā.
     {475.2}  Vuttaṃ  hetaṃ  bhagavatā abhiññāyāhaṃ bhikkhave dhammaṃ desemi
no   anabhiññāya   sanidānāhaṃ   bhikkhave   dhammaṃ   desemi  no  anidānaṃ
sappāṭihāriyāhaṃ   bhikkhave   dhammaṃ   desemi   no   appāṭihāriyaṃ  tassa
mayhaṃ   bhikkhave   abhiññāya   dhammaṃ   desayato  no  anabhiññāya  sanidānaṃ
dhammaṃ   desayato   no   anidānaṃ   sappāṭihāriyaṃ   dhammaṃ  desayato  no
appāṭihāriyaṃ    karaṇīyo    ovādo    karaṇīyā    anusāsanī    alañca
pana   vo   bhikkhave   tuṭṭhiyā   alaṃ   pāmojjāya   alaṃ   somanassāya
sammāsambuddho   bhagavā   svākkhāto   dhammo   supaṭipanno  saṅghoti .
Imasmiṃ    ca   pana   veyyākaraṇasmiṃ   bhaññamāne   dasasahassī   lokadhātu
akampitthāti ñatvā pavuttā samaṇena dhammā. Tenāha bhagavā
                      kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca
                      etepi dhammā dvayameva sante
                      kathaṃkathī ñāṇapathāya sikkhe
                      ñatvā pavuttā samaṇena dhammāti.
     [476] Sātaṃ asātañca kutonidānā
                      kismiṃ asante na bhavanti hete
                      vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ
                      etamme pabrūhi yatonidānaṃ.
     [477]   Sātaṃ  asātañca  kutonidānāti  sātāsātā  kutonidānā
kuto  jātā  kuto  sañjātā  kuto  nibbattā  kuto  abhinibbattā  kuto
pātubhūtā    kiṃnidānā   kiṃsamudayā   kiṃjātikā   kiṃpabhavāti   sātāsātānaṃ
mūlaṃ  pucchati  .pe.  samudayaṃ  pucchati  papucchati  yācati  ajjhesati pasādetīti
sātaṃ asātañca kutonidānā.
     [478] Kiṃsmiṃ asante na bhavanti heteti kismiṃ asante asaṃvijjamāne [1]-
anupalabbhiyamāne   sātāsātā   na   bhavanti  nappabhavanti  na  jāyanti  na
sañjāyanti   na   nibbattanti  nābhinibbattantīti  kismiṃ  asante  na  bhavanti
hete.
     [479]   Vibhavaṃ   bhavañcāpi   yametamatthanti   katamo  sātāsātānaṃ
bhavo  .  yo  sātāsātānaṃ  bhavo  sambhavo  2-  jāti  sañjāti nibbatti
abhinibbatti  pātubhāvo  ayaṃ  sātāsātānaṃ  bhavo  .  katamo sātāsātānaṃ
vibhavo . Yo sātāsātānaṃ khayo vayo bhedo paribhedo aniccatā antaradhānaṃ
ayaṃ   sātāsātānaṃ   vibhavo   .   yametamatthanti   yaṃ  paramatthanti  vibhavaṃ
bhavañcāpi yametamatthaṃ.
     [480]   Etamme   pabrūhi   yatonidānanti  etanti  yaṃ  pucchāmi
@Footnote: 1 Ma. natthi. ito paraṃ evaṃ ñātabbaṃ .  2 Ma. pabhavo.
Yaṃ  yācāmi  yaṃ  ajjhesāmi  yaṃ  pasādemi . Pabrūhīti brūhi [1]- ācikkha
desehi   paññāpehi   paṭṭhapehi   vivara  vibhaja  uttānīkarohi  pakāsehīti
etamme    pabrūhi    .   yatonidānanti   yaṃnidānaṃ   yaṃsamudayaṃ   yaṃjātikaṃ
yaṃpabhavanti etamme pabrūhi yatonidānaṃ. Tenāha so nimmito
                      sātaṃ asātañca kutonidānā
                      kismiṃ asante na bhavanti hete
                      vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ
                      etamme pabrūhi yatonidānanti.
     [481] Phassanidānaṃ sātaṃ asātaṃ
                      phasse asante na bhavanti hete
                      vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ
                      etante pabrūmi itonidānaṃ.
     [482]   Phassanidānaṃ   sātaṃ   asātanti  sukhavedanīyaṃ  phassaṃ  paṭicca
uppajjati   sukhā  vedanā  .  sā  2-  tasseva  sukhavedanīyassa  phassassa
nirodhā  [3]-  tajjaṃ  vedayitaṃ  sukhavedanīyaṃ  phassaṃ  paṭicca  uppannā sukhā
vedanā   sā   nirujjhati   sā  vūpasammati  .  dukkhavedanīyaṃ  phassaṃ  paṭicca
uppajjati  dukkhā  vedanā  .  sā  4-  tasseva  dukkhavedanīyassa phassassa
nirodhā  [5]-  tajjaṃ  vedayitaṃ  dukkhavedanīyaṃ  phassaṃ paṭicca uppannā dukkhā
vedanā  sā  nirujjhati  sā  vūpasammati  .  adukkhamasukhavedanīyaṃ  phassaṃ paṭicca
uppajjati  adukkhamasukhā  vedanā  .  sā  6- tasseva adukkhamasukhavedanīyassa
@Footnote: 1 Ma. Yu. vadehi. 2-4-6 Ma. yā. 3-5 Ma. yaṃ.
Sukhavedanīyassa  phassassa  nirodhā  [1]-  tajjaṃ  vedayitaṃ  adukkhamasukhavedanīyaṃ
phassaṃ   paṭicca   uppannā   adukkhamasukhā   vedanā   sā   nirujjhati  sā
vūpasammati   .   phassanidānaṃ   sātaṃ   asātanti  sātāsātā  phassanidānā
phassasamudayā phassajātikā phassappabhavāti phassanidānaṃ sātaṃ asātaṃ.
     [483] Phasse asante na bhavanti heteti phasse asante asaṃvijjamāne
anupalabbhiyamāne   sātāsātā   na   bhavanti   nappabhavanti   na   jāyanti
na    sañjāyanti    na   nibbattanti   nābhinibbattanti   na   pātubhavantīti
phasse asante na bhavanti hete.
     [484]   Vibhavaṃ   bhavañcāpi   yametamatthanti  bhavadiṭṭhipi  phassanidānā
vibhavadiṭṭhipi    phassanidānā   .   yametamatthanti   yaṃ   paramatthanti   vibhavaṃ
bhavañcāpi yametamatthaṃ.
     [485]   Etante  pabrūmi  itonidānanti  etanti  yaṃ  pucchasi  yaṃ
yācasi   yaṃ   ajjhesasi   yaṃ   pasādesi   .  pabrūmīti  brūmi  ācikkhāmi
desemi    paññāpemi    paṭṭhapemi    vivarāmi   vibhajāmi   uttānīkaromi
pakāsemīti    etante    pabrūmi    .   itonidānanti   itophassanidānaṃ
phassasamudayaṃ   phassajātikaṃ   phassappabhavanti  etante  pabrūmi  itonidānaṃ .
Tenāha bhagavā
                      phassanidānaṃ sātaṃ asātaṃ
                      phasse asante na bhavanti hete
@Footnote: 1 Ma. yaṃ.
                      Vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ
                      etante pabrūmi itonidānanti.
     [486] Phasso nu lokasmi kutonidāno
                      pariggahā vāpi kuto pahūtā
                      kismiṃ asante na mamattamatthi
                      kismiṃ vibhūte na phusanti phassā.
     [487]   Phasso   nu  lokasmi  kutonidānoti  phasso  kutonidāno
kuto   jāto   kuto   sañjāto   kuto   nibbatto  kuto  abhinibbatto
kuto   pātubhūto   kiṃnidāno   kiṃsamudayo   kiṃjātiko   kiṃpabhavoti  phassassa
mūlaṃ   pucchati   [1]-  .pe.  samudayaṃ  pucchati  papucchati  yācati  ajjhesati
pasādetīti phasso nu lokasmi kutonidāno.
     [488]   Pariggahā  vāpi  kuto  pahūtāti  pariggahā  kuto  pahūtā
kuto   jātā   kuto   sañjātā   kuto   nibbattā  kuto  abhinibbattā
kuto   pātubhūtā   kiṃnidānā   kiṃsamudayā  kiṃjātikā  kiṃpabhavāti  pariggahānaṃ
mūlaṃ    pucchati   .pe.   samudayaṃ   pucchati   papucchati   yācati   ajjhesati
pasādetīti pariggahā vāpi kuto pahūtā.
     [489]  Kismiṃ  asante  na  mamattamatthīti kismiṃ asante asaṃvijjamāne
anupalabbhiyamāne   mamattā   natthi   na   santi  na  saṃvijjanti  nupalabbhanti
pahīnā     samucchinnā     vūpasantā     paṭippassaddhā    abhabbuppattikā
ñāṇagginā daḍḍhāti kiṃsmiṃ asante na mamattamatthi.
@Footnote: 1 Ma. hetuṃ pucchati.
     [490]  Kismiṃ  vibhūte  na  phusanti  phassāti  kismiṃ  vibhūte vibhāvite
atikkante   samatikkante   vītivatte   na  phassā  phusantīti  kismiṃ  vibhūte
na phusanti phassā. Tenāha so nimmito
                      phasso nu lokasmi kutonidāno
                      pariggahā vāpi kuto pahūtā
                      kismiṃ asante na mamattamatthi
                      kismiṃ vibhūte na phusanti phassāti.
     [491] Nāmañca rūpañca paṭicca phasso
                      icchānidānāni pariggahāni
                      icchāyasantyā na mamattamatthi
                      rūpe vibhūte na phusanti phassā.
     [492]   Nāmañca   rūpañca   paṭicca   phassoti   cakkhuñca   paṭicca
rūpe   ca   uppajjati   cakkhuviññāṇaṃ   tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso   cakkhuñca
rūpā    ca    rūpasmiṃ    cakkhusamphassaṃ   ṭhapetvā   sampayuttakā   dhammā
nāmasmiṃ    evampi   nāmañca   rūpañca   paṭicca   phasso   .   sotañca
paṭicca   sadde   ca   uppajjati   sotaviññāṇaṃ   tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso
sotañca    saddā   ca   rūpasmiṃ   sotasamphassaṃ   ṭhapetvā   sampayuttakā
dhammā    nāmasmiṃ    evampi   nāmañca   rūpañca   paṭicca   phasso  .
Ghānañca   paṭicca   gandhe   ca   uppajjati   ghānaviññāṇaṃ   tiṇṇaṃ  saṅgati
phasso    ghānañca    gandhā    ca    rūpasmiṃ    ghānasamphassaṃ   ṭhapetvā
Sampayuttakā    dhammā    nāmasmiṃ   evampi   nāmañca   rūpañca   paṭicca
phasso    .   jivhañca   paṭicca   rase   ca   uppajjati   jivhāviññāṇaṃ
tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso   jivhā   ca   rasā   ca  rūpasmiṃ  jivhāsamphassaṃ
ṭhapetvā     sampayuttakā     dhammā    nāmasmiṃ    evampi    nāmañca
rūpañca   paṭicca   phasso   .  kāyañca  paṭicca  phoṭṭhabbe  ca  uppajjati
kāyaviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati   phasso   kāyo   ca   phoṭṭhabbā   ca
rūpasmiṃ    kāyasamphassaṃ    ṭhapetvā    sampayuttakā    dhammā    nāmasmiṃ
evampi   nāmañca  rūpañca  paṭicca  phasso  .  manañca  paṭicca  dhamme  ca
uppajjati    manoviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati   phasso   vatthurūpaṃ   rūpasmiṃ
dhammā   rūpino   rūpasmiṃ   manosamphassaṃ   ṭhapetvā   sampayuttakā  dhammā
nāmasmiṃ evampi nāmañca rūpañca paṭicca phasso.
     [493]   Icchānidānāni  pariggahānīti  icchā  vuccati  taṇhā  yo
rāgo   sārāgo   .pe.   abhijjhā   lobho  akusalamūlaṃ  .  pariggahāti
dve   pariggahā   taṇhāpariggaho   ca   diṭṭhipariggaho   ca  .pe.  ayaṃ
taṇhāpariggaho    .pe.    ayaṃ    diṭṭhipariggaho    .   icchānidānāni
pariggahānīti    pariggahā    icchānidānā   icchāhetukā   icchāpaccayā
icchākāraṇā icchāpabhavāti icchānidānāni pariggahāni.
     [494]   Icchāyasantyā   na  mamattamatthīti  icchā  vuccati  taṇhā
yo   rāgo  sārāgo  .pe.  abhijjhā  lobho  akusalamūlaṃ  .  mamattāti
dve   mamattā   taṇhāmamattañca  diṭṭhimamattañca  .pe.  idaṃ  taṇhāmamattaṃ
.pe.   Idaṃ   diṭṭhimamattaṃ   .  icchāyasantyā  na  mamattamatthīti  icchāya
asantyā    asaṃvijjamānāya    nupalabbhiyamānāya    mamattā    natthi   na
santi    na    saṃvijjanti    nupalabbhanti   pahīnā   samucchinnā   vūpasantā
paṭippassaddhā    abhabbuppattikā    ñāṇagginā   daḍḍhāti   icchāyasantyā
na mamattamatthi.
     [495]  Rūpe  vibhūte na phusanti phassāti rūpeti cattāro ca mahābhūtā
catunnañca   mahābhūtānaṃ   upādāyarūpaṃ  .  rūpe  vibhūteti  catūhi  kāraṇehi
rūpaṃ vibhūtaṃ hoti ñātavibhūtena tīraṇavibhūtena pahānavibhūtena samatikkamavibhūtena.
     {495.1} Kathaṃ ñātavibhūtena rūpaṃ vibhūtaṃ hoti. Rūpaṃ jānāti yaṅkiñci rūpaṃ
sabbaṃ  rūpaṃ  cattāro  ca  mahābhūtā  catunnañca  mahābhūtānaṃ  upādāyarūpanti
jānāti passati evaṃ ñātavibhūtena rūpaṃ vibhūtaṃ hoti.
     {495.2}  Kathaṃ  tīraṇavibhūtena  rūpaṃ  vibhūtaṃ hoti. Evaṃ ñātaṃ katvā
rūpaṃ   tīreti   aniccato   dukkhato   rogato   gaṇḍato  sallato  aghato
ābādhato   parato   palokato   ītito   upaddavato  bhayato  upasaggato
calato   pabhaṅgato   addhuvato   atāṇato   aleṇato  asaraṇato  rittato
tucchato      suññato     anattato     ādīnavato     vipariṇāmadhammato
asārakato  aghamūlato  vadhakato  vibhavato  sāsavato  saṅkhatato  mārāmisato
jātidhammato    jarādhammato   byādhidhammato   maraṇadhammato   sokaparideva-
dukkhadomanassupāyāsadhammato   saṅkilesikadhammato   samudayato   atthaṅgamato
Assādato   ādīnavato   nissaraṇato   tīreti   evaṃ   tīraṇavibhūtena  rūpaṃ
vibhūtaṃ hoti.
     {495.3}  Kathaṃ pahānavibhūtena rūpaṃ vibhūtaṃ hoti. Evaṃ tīretvā rūpe
chandarāgaṃ  pajahati  vinodeti  byantīkaroti  anabhāvaṅgameti  .  vuttaṃ  hetaṃ
bhagavatā  yo  rūpe  bhikkhave  chandarāgo  taṃ  pajahatha  evantaṃ [1]- pahīnaṃ
bhavissati  ucchinnamūlaṃ  tālāvatthukataṃ  anabhāvaṅgataṃ  āyatiṃ  anuppādadhammaṃ .
Evaṃ pahānavibhūtena rūpaṃ vibhūtaṃ hoti.
     {495.4}   Kathaṃ  samatikkamavibhūtena  rūpaṃ  vibhūtaṃ  hoti  .  catasso
arūpasamāpattiyo   paṭiladdhassa  rūpā  vibhūtā  honti  vibhāvitā  atikkantā
samatikkantā   vītivattā   evaṃ   samatikkamavibhūtena   rūpaṃ  vibhūtaṃ  hoti .
Imehi catūhi kāraṇehi rūpaṃ vibhūtaṃ hoti.
     {495.5} Rūpe vibhūte na phusanti phassāti rūpe vibhūte vibhāvite atikkante
samatikkante    vītivatte    pañca   phassā   na   phusanti   cakkhusamphasso
sotasamphasso    ghānasamphasso    jivhāsamphasso   kāyasamphassoti   rūpe
vibhūte na phusanti phassā. Tenāha bhagavā
                      nāmañca rūpañca paṭicca phasso
                      icchānidānāni pariggahāni
                      icchāyasantyā na mamattamatthi
                      rūpe vibhūte na phusanti phassāti.
@Footnote: 1 Ma. rūpaṃ.
     [496] Kathaṃsametassa vibhoti rūpaṃ
                      sukhaṃ dukkhaṃ vāpi kathaṃ vibhoti
                      etamme pabrūhi yathā vibhoti
                      taṃ jāniyāma iti me mano ahu.
     [497]   Kathaṃsametassa   vibhoti  rūpanti  kathaṃsametassa  kathaṃpaṭipannassa
kathaṃiriyantassa      kathaṃpavattentassa     kathaṃpālentassa     kathaṃyapentassa
kathaṃyāpentassa   rūpaṃ   vibhoti   vibhāviyyati   atikkamiyyati   samatikkamiyyati
vītivattiyyatīti kathaṃsametassa vibhoti rūpaṃ.
     [498]  Sukhaṃ  dukkhaṃ  vāpi  kathaṃ  vibhotīti  sukhañca dukkhañca kathaṃ vibhoti
vibhāviyyati    atikkamiyyati   samatakkamiyyati   vītivattiyyatīti   sukhaṃ   dukkhaṃ
vāpi kathaṃ vibhoti.
     [499]  Etamme  pabrūhi  yathā  vibhotīti  etanti  yaṃ  pucchāmi yaṃ
yācāmi  yaṃ  ajjhesāmi  yaṃ  pasādemīti  etaṃ. Me pabrūhīti me brūhi 1-
ācikkha   desehi   paññāpehi   paṭṭhapehi   vivara   vibhaja  uttānīkarohi
pakāsehīti    etamme   pabrūhi   .   yathā   vibhotīti   yathā   vibhoti
vibhāviyyati        atikkamiyyati       samatikkamiyyati       vītivattiyyatīti
etamme pabrūhi yathā vibhoti.
     [500]  Taṃ  jāniyāma  iti  me  mano  ahūti  taṃ  jāniyāmāti  taṃ
jāneyyāma      ājāneyyāma      vijāneyyāma     paṭivijāneyyāma
paṭivijjheyyāmāti  taṃ  jāniyāma . Iti me mano ahūti [2]- iti me cittaṃ
@Footnote: 1 Ma. pabrūhi. 2 Ma. iti me mano ahu.
Ahu   iti   me  saṅkappo  ahu  iti  me  viññāṇaṃ  ahūti  taṃ  jāniyāma
iti me mano ahu. Tenāha so nimmito
                      kathaṃsametassa vibhoti rūpaṃ
                      sukhaṃ dukkhaṃ vāpi kathaṃ vibhoti
                      etamme pabrūhi yathā vibhoti
                      taṃ jāniyāma iti me mano ahūti.
     [501] Na saññasaññī na visaññasaññī
                      nopi asaññī na vibhūtasaññī
                      evaṃsametassa vibhoti rūpaṃ
                      saññānidānā hi papañcasaṅkhā.
     [502]     Na    saññasaññī    na    visaññasaññīti    saññasaññino
vuccanti   ye   pakatisaññāya   ṭhitā   napi   so  pakatisaññāya  ṭhito .
Visaññasaññino   vuccanti   ummattakā   ye   ca  ukkhittacittā  1-  napi
so ummattako nopi khittacittoti na saññasaññī na visaññasaññī.
     [503]    Nopi   asaññī   na   vibhūtasaññīti   asaññino   vuccanti
nirodhasamāpannā   ye   ca   asaññasattā   napi   so   nirodhasamāpanno
nopi  asaññasatto  .  vibhūtasaññino  vuccanti  ye  catunnaṃ  arūpasamāpattīnaṃ
lābhino   napi   so   catunnaṃ   arūpasamāpattīnaṃ  lābhīti  nopi  asaññī  na
vibhūtasaññī.
@Footnote: 1 Ma. khittacittā.
     [504]  Evaṃsametassa  vibhoti  rūpanti  idha  bhikkhu sukhassa ca pahānā
.pe.   catutthaṃ   jhānaṃ  upasampajja  viharati  so  evaṃ  samāhite  citte
parisuddhe   pariyodāte   anaṅgaṇe   vigatūpakkilese   mudubhūte  kammanīye
ṭhite       āneñjappatte      ākāsānañcāyatanasamāpattipaṭilābhatthāya
cittaṃ   abhinīharati   abhininnāmeti   arūpamaggasamaṅgīti   evaṃsametassa   1-
evaṃpaṭipannassa     evaṃiriyantassa    evaṃvattentassa    evaṃpālentassa
evaṃyapentassa   evaṃyāpentassa   rūpaṃ   vibhoti  vibhāviyyati  atikkamiyyati
samatikkamiyyati vītivattiyyatīti evaṃsametassa vibhoti rūpaṃ.
     [505]     Saññānidānā     hi    papañcasaṅkhāti    papañcāyeva
papañcasaṅkhā taṇhāpapañcasaṅkhā diṭṭhipapañcasaṅkhā
mānapapañcasaṅkhā saññānidānā saññāsamudayā
saññājātikā         saññāpabhavāti         saññānidānā         hi
papañcasaṅkhā. Tenāha bhagavā
                      na saññasaññī na visaññasaññī
                      nopi asaññī na vibhūtasaññī
                      evaṃsametassa vibhoti rūpaṃ
                      saññānidānā hi papañcasaṅkhāti.
     [506] Yantaṃ apucchimha akittayī no
                      aññantaṃ pucchāma tadiṅgha brūhi
@Footnote: 1 Po. Yu. itisaddo atthi.
                      Ettāvataggaṃ no 1- vadanti heke
                      yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse
                      udāhu aññaṃpi vadanti etto.
     [507]    Yantaṃ   apucchimha   akittayī   noti   yantaṃ   apucchimha
ayācimha   ajjhesimha   pasādayimha   .  akittayī  noti  kittitaṃ  pakittitaṃ
ācikkhitaṃ    desitaṃ    paññāpitaṃ   paṭṭhapitaṃ   vivaṭaṃ   vibhattaṃ   uttānīkataṃ
pakāsitanti yantaṃ apucchimha akittayī no.
     [508]   Aññantaṃ   pucchāma   tadiṅgha   brūhīti   aññantaṃ  pucchāma
aññantaṃ     yācāma     aññantaṃ    ajjhesāma    aññantaṃ    pasādema
uttariṃ   taṃ   pucchāma  .  tadiṅgha  brūhīti  iṅgha  brūhi  ācikkha  desehi
paññāpehi    paṭṭhapehi    vivara    vibhaja    uttānīkarohi    pakāsehīti
aññantaṃ pucchāma tadiṅgha brūhi.
     [509]   Ettāvataggaṃ   no  vadanti  heke  yakkhassa  suddhiṃ  idha
paṇḍitāseti      eke      samaṇabrāhmaṇā      ettāvatā     2-
arūpasamāpattiyā    aggaṃ   seṭṭhaṃ   viseṭṭhaṃ   pāmokkhaṃ   uttamaṃ   pavaraṃ
vadanti    kathenti    bhaṇanti    dīpayanti    voharanti    .   yakkhassāti
sattassa    narassa    mānavassa   posassa   puggalassa   jīvassa   jātussa
jantussa   indagussa   manujassa   .   suddhinti   suddhiṃ   visuddhiṃ  parisuddhiṃ
muttiṃ    vimuttiṃ   parimuttiṃ   .   idha   paṇḍitāseti   idha   paṇḍitavādā
dhīravādā         ñāṇavādā         hetuvādā         lakkhaṇavādā
kāraṇavādā      ṭhānavādā     sakāya     laddhiyāti     ettāvataggaṃ
@Footnote: 1 Ma. na .  2 Po. Ma. etā arūpasamāpattiyo.
No vadanti heke yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse.
     [510]    Udāhu   aññaṃpi   vadanti   ettoti   udāhu   eke
samaṇabrāhmaṇā    etā   arūpasamāpattiyo   atikkamitvā   samatikkamitvā
vītivattitvā   etto   arūpato   aññaṃ   uttariṃ  yakkhassa  suddhiṃ  visuddhiṃ
parisuddhiṃ   muttiṃ   vimuttiṃ   parimuttiṃ   vadanti   kathenti   bhaṇanti  dīpayanti
voharantīti udāhu aññaṃpi vadanti etto. Tenāha so nimmito
                      yantaṃ apucchimha akittayī no
                      aññantaṃ pucchāma tadiṅgha brūhi
                      ettāvataggaṃ no vadanti heke
                      yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse
                      udāhu aññaṃpi vadanti ettoti.
     [511] Ettāvataggaṃpi vadanti heke
                      yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse
                      tesaṃ puneke samayaṃ vadanti
                      anupādisese kusalāvadānā.
     [512]   Ettāvataggaṃpi   vadanti   heke   yakkhassa   suddhiṃ  idha
paṇḍitāseti    santeke    samaṇabrāhmaṇā    sassatavādā   ettāvatā
arūpasamāpattiyā    aggaṃ   seṭṭhaṃ   viseṭṭhaṃ   pāmokkhaṃ   uttamaṃ   pavaraṃ
vadanti   kathenti   bhaṇanti   dīpayanti   voharanti  .  yakkhassāti  sattassa
narassa    mānavassa    posassa   puggalassa   jīvassa   jātussa   jantussa
Indagussa  manujassa  .  suddhinti  suddhiṃ  visuddhiṃ  parisuddhiṃ muttiṃ vimuttiṃ
parimuttiṃ    .    idha    paṇḍitāseti    idha    paṇḍitavādā   dhīravādā
ñāṇavādā     hetuvādā     lakkhaṇavādā    kāraṇavādā    ṭhānavādā
sakāya   laddhiyāti   ettāvataggaṃpi   vadanti  heke  yakkhassa  suddhiṃ  idha
paṇḍitāse.
     [513]  Tesaṃ  puneke  samayaṃ  vadanti  anupādisese kusalāvadānāti
tesaṃyeva    samaṇabrāhmaṇānaṃ    eke    samaṇabrāhmaṇā   ucchedavādā
bhavatajjitā   vibhavaṃ  abhinandanti  te  sattassa  samaṃ  upasamaṃ  vūpasamaṃ  nirodhaṃ
paṭippassaddhaṃ   vadanti   yato   kira   bho   ayaṃ  attā  kāyassa  bhedā
ucchijjati  vinassati  na  hoti  parammaraṇā  ettāvatā  anupādisesoti .
Kusalāvadānāti     kusalavādā    paṇḍitavādā    dhīravādā    ñāṇavādā
hetuvādā   lakkhaṇavādā   kāraṇavādā   ṭhānavādā   sakāya   laddhiyāti
tesaṃ   puneke   samayaṃ  vadanti  anupādisese  kusalāvadānā  .  tenāha
bhagavā
                      ettāvataggaṃpi vadanti heke
                      yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse
                      tesaṃ puneke samayaṃ vadanti
                      anupādisese kusalāvadānāti.
     [514] Ete ca ñatvā upanissitāti
                      ñatvā munī nissaye so vimaṃsī
                      Ñatvā vimutto na vivādameti
                      bhavābhavāya na sameti dhīro.
     [515]   Ete  ca  ñatvā  upanissitāti  eteti  diṭṭhigatike .
Upanissitāti      sassatadiṭṭhinissitāti     ñatvā     ucchedadiṭṭhinissitāti
ñatvā     sassatucchedadiṭṭhinissitāti     ñatvā    jānitvā    tulayitvā
tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti ete ca ñatvā upanissitāti.
     [516]   Ñatvā   munī  nissaye  so  vimaṃsīti  munīti  monaṃ  vuccati
ñāṇaṃ   .pe.   saṅgajālamaticca   so   muni  .  muni  sassatadiṭṭhinissitāti
ñatvā      ucchedadiṭṭhinissitāti     ñatvā     sassatucchedadiṭṭhinissitāti
ñatvā   jānitvā   tulayitvā   tīrayitvā  vibhāvayitvā  vibhūtaṃ  katvā .
So   vimaṃsīti   paṇḍito   paññavā   buddhimā   ñāṇī   vibhāvī   medhāvīti
ñatvā munī nissaye so vimaṃsī.
     [517]  Ñatvā  vimutto  na  vivādametīti ñatvā jānitvā tulayitvā
tīrayitvā  vibhāvayitvā  vibhūtaṃ  katvā  .  [1]-  mutto vimutto parimutto
suvimutto    accantaanupādāvimokkhena    sabbe    saṅkhārā   aniccāti
ñatvā   jānitvā   tulayitvā   tīrayitvā   vibhāvayitvā   vibhūtaṃ   katvā
mutto    vimutto    parimutto    suvimutto    accantaanupādāvimokkhena
sabbe    saṅkhārā    dukkhāti    sabbe    dhammā   anattāti   .pe.
Yaṅkiñci    samudayadhammaṃ    sabbantaṃ    nirodhadhammanti    ñatvā   jānitvā
tulayitvā    tīrayitvā   vibhāvayitvā   vibhūtaṃ   katvā   mutto   vimutto
@Footnote: 1 Ma. vimuttoti.
Parimutto       suvimutto      accantaanupādāvimokkhenāti      ñatvā
vimutto   .   na  vivādametīti  na  kalahaṃ  karoti  na  bhaṇḍanaṃ  karoti  na
viggahaṃ  karoti  na  vivādaṃ  karoti  na  medhagaṃ karoti. Vuttaṃ hetaṃ bhagavatā
evaṃ   vimuttacitto   kho   aggivessana   bhikkhu   na  kenaci  saṃvadati  na
kenaci   vivadati  yañca  loke  vuttaṃ  tena  ca  voharati  aparāmasanti .
Ñatvā vimutto na vivādameti.
     [518]   Bhavābhavāya  na  sameti  dhīroti  bhavābhavāyāti  bhavābhavāya
kammabhavāya   punabbhavāya   kāmabhavāya   kammabhavāya  kāmabhavāya  punabbhavāya
rūpabhavāya   kammabhavāya   rūpabhavāya   punabbhavāya   arūpabhavāya   kammabhavāya
arūpabhavāya   punabbhavāya   punappunaṃ   bhavāya   punappunaṃ   gatiyā   punappunaṃ
upapattiyā    punappunaṃ    paṭisandhiyā    punappunaṃ    attabhāvābhinibbattiyā
na   sameti   na   samāgacchati  na  gaṇhāti  na  parāmasati  nābhinivisati .
Dhīroti   dhīro   paṇḍito   paññavā   buddhimā   ñāṇī   vibhāvī  medhāvīti
bhavābhavāya na sameti dhīro. Tenāha bhagavā
                      ete ca ñatvā upanissitāti
                      ñatvā munī nissaye so vimaṃsī
                      ñatvā vimutto na vivādameti
                      bhavābhavāya na sameti dhīroti.
           Ekādasamo kalahavivādasuttaniddeso niṭṭhito.
                            --------------



             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 29 page 304-342. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=29&item=441&items=78              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=29&item=441&items=78&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=29&item=441&items=78              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=29&item=441&items=78              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=29&i=441              Contents of The Tipitaka Volume 29 https://84000.org/tipitaka/read/?index_29 https://84000.org/tipitaka/english/?index_29

First itemPrevious itemแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext itemLast item chage to ENGLISH letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]