บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
TIPITAKA Volume 21 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 13 : Sutta. Aṅ. (2): catukkanipāto
Suttantapitake anguttaranikayassa dutiyo bhago ------- catukkanipato namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa. Pathamapannasako bhandagamavaggo pathamo [1] Evamme sutam. Ekam samayam bhagava vajjisu viharati bhandagame. Tatra kho bhagava bhikkhu amantesi bhikkhavoti . bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca catunnam bhikkhave dhammanam ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca katamesam catunnam ariyassa bhikkhave silassa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca ariyassa bhikkhave samadhissa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca ariyaya bhikkhave pannaya ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca ariyaya bhikkhave vimuttiya ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva Tumhakanca tayidam bhikkhave ariyam silam anubuddham patividdham ariyo samadhi anubuddho patividdho ariya panna anubuddha patividdha ariya vimutti anubuddha patividdha ucchinna bhavatanha khina bhavanetti natthidani punabbhavoti . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha silasamadhipanna ca vimutti ca anuttara anubuddha ime dhamma gotamena yasassina. Iti buddho abhinnaya dhammamakkhasi bhikkhunam dukkhassantakaro sattha cakkhuma parinibbutoti. [2] Catuhi bhikkhave dhammehi asamannagato imasma dhammavinaya papatitoti vuccati katamehi catuhi ariyena bhikkhave silena asamannagato imasma dhammavinaya papatitoti vuccati ariyena bhikkhave samadhina asamannagato imasma dhammavinaya papatitoti vuccati ariyaya bhikkhave pannaya asamannagato imasma dhammavinaya papatitoti vuccati ariyaya bhikkhave vimuttiya asamannagato imasma dhammavinaya papatitoti vuccati imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi asamannagato imasma dhammavinaya papatitoti vuccati. {2.1} Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato imasma dhammavinaya apapatitoti 1- vuccati katamehi catuhi ariyena bhikkhave silena samannagato imasma dhammavinaya apapatitoti vuccati ariyena bhikkhave samadhina @Footnote: 1 Po. Ma. appapatitoti. ito param idisameva. Samannagato imasma dhammavinaya apapatitoti vuccati ariyaya bhikkhave pannaya samannagato imasma dhammavinaya apapatitoti vuccati ariyaya bhikkhave vimuttiya samannagato imasma dhammavinaya apapatitoti vuccati imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato imasma dhammavinaya apapatitoti vuccatiti. Cuta patanti patita giddha ca punaragata katakiccam ratamrammam sukhenanvagatam sukhanti. [3] Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato balo abyatto asappuriso khatam upahatam attanam pariharati savajjo ca hoti sanuvajjo [1]- vinnunam bahunca apunnam pasavati katamehi catuhi ananuvicca apariyogahetva avannarahassa vannam bhasati ananuvicca apariyogahetva vannarahassa avannam bhasati ananuvicca apariyogahetva appasadaniye thane pasadam upadamseti ananuvicca apariyogahetva pasadaniye thane appasadam upadamseti imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato balo abyatto asappuriso khatam upahatam attanam pariharati savajjo ca hoti sanuvajjo vinnunam bahunca apunnam pasavati. {3.1} Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato pandito byatto 2- sappuriso akkhatam anupahatam attanam pariharati anavajjo ca hoti ananuvajjo vinnunam bahunca punnam pasavati katamehi catuhi anuvicca pariyogahetva avannarahassa avannam @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. ca. ito param idisameva . 2 Ma. viyatto. Bhasati anuvicca pariyogahetva vannarahassa vannam bhasati anuvicca pariyogahetva appasadaniye thane appasadam upadamseti anuvicca pariyogahetva pasadaniye thane pasadam upadamseti imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato pandito byatto sappuriso akkhatam anupahatam attanam pariharati anavajjo ca hoti ananuvajjo vinnunam bahunca punnam pasavatiti. Yo nindiyam pasamsati tam va nindati yo pasamsiyo vicinati mukhena so kalim kalina tena sukham na vindati. Appamatto ayam kali yo akkhesu dhanaparajayo sabbassapi sahapi attana ayameva mahattaro 1- kali yo sugatesu manam padosaye satam sahassanam nirabbudanam chattimsati panca ca abbudani yamariyam 2- garahiya nirayam upeti vacam mananca panidhaya papakanti. [4] Catusu bhikkhave micchapatipajjamano balo abyatto asappuriso khatam upahatam attanam pariharati savajjo ca hoti sanuvajjo vinnunam bahunca apunnam pasavati katamesu catusu matari bhikkhave micchapatipajjamano balo abyatto asappuriso khatam upahatam attanam pariharati savajjo ca hoti sanuvajjo vinnunam bahunca apunnam pasavati pitari bhikkhave micchapatipajjamano .pe. @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. mahantataro . 2 Ma. Yu. yamariyagarahi. Tathagate bhikkhave micchapatipajjamano .pe. tathagatasavake bhikkhave micchapatipajjamano balo abyatto asappuriso khatam upahatam attanam pariharati savajjo ca hoti sanuvajjo vinnunam bahunca apunnam pasavati imesu kho bhikkhave catusu micchapatipajjamano balo abyatto asappuriso khatam upahatam attanam pariharati savajjo ca hoti sanuvajjo vinnunam bahunca apunnam pasavati. {4.1} Catusu bhikkhave [1]- sammapatipajjamano pandito byatto sappuriso akkhatam anupahatam attanam pariharati anavajjo ca hoti ananuvajjo vinnunam bahunca punnam pasavati katamesu catusu matari bhikkhave sammapatipajjamano pandito byatto sappuriso akkhatam anupahatam attanam pariharati anavajjo ca hoti ananuvajjo vinnunam bahunca punnam pasavati pitari bhikkhave sammapatipajjamano .pe. Tathagate bhikkhave sammapatipajjamano .pe. tathagatasavake bhikkhave sammapatipajjamano pandito byatto sappuriso akkhatam anupahatam attanam pariharati anavajjo ca hoti ananuvajjo vinnunam bahunca punnam pasavati imesu kho bhikkhave catusu sammapatipajjamano pandito byatto sappuriso akkhatam anupahatam attanam pariharati anavajjo ca hoti ananuvajjo vinnunam bahunca punnam pasavatiti. Matari pitari capi yo micchapatipajjati tathagate ca 2- sambuddhe athava tassa savake @Footnote: 1 Po. dhammesu . 2 Po. Ma. Yu. va. Bahunca so pasavati apunnam tadiso naro. Taya [1]- adhammacariyaya matapitusu pandita idheva nam garahanti peccapayanca gacchati. Matari pitari capi yo sammapatipajjati tathagate ca 2- sambuddhe athava tassa savake bahunca so pasavati punnampi 3- tadiso naro. Taya [4]- dhammacariyaya matapitusu pandita idheva nam pasamsanti pecca sagge pamodatiti. [5] Cattarome bhikkhave puggala santo samvijjamana lokasmim katame cattaro anusotagami puggalo patisotagami puggalo thitatto puggalo tinno paragato thale titthati brahmano. {5.1} Katamo ca bhikkhave anusotagami puggalo idha bhikkhave ekacco puggalo kame ca patisevati papanca kammam karoti ayam vuccati bhikkhave anusotagami puggalo. {5.2} Katamo ca bhikkhave patisotagami puggalo idha bhikkhave ekacco puggalo kame ca na patisevati papanca kammam na karoti sahapi dukkhena sahapi domanassena assumukhopi rudamano paripunnam parisuddham brahmacariyam carati ayam vuccati bhikkhave patisotagami puggalo. {5.3} Katamo ca bhikkhave thitatto puggalo idha bhikkhave ekacco puggalo pancannam orambhagiyanam sannojananam @Footnote: 1 Ma. nam . 2 Po. Ma. Yu. va 3 Ma. Yu. punnam etadiso naro . 4 Ma. Yu. nam. Parikkhaya opapatiko hoti tatthaparinibbayi anavattidhammo tasma loka ayam vuccati bhikkhave thitatto puggalo. {5.4} Katamo ca bhikkhave puggalo tinno paragato thale titthati brahmano idha bhikkhave ekacco puggalo asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati ayam vuccati bhikkhave puggalo tinno paragato thale titthati brahmano . ime kho bhikkhave cattaro puggala santo samvijjamana lokasminti. Yekeci kamesu asannata jana avitaraga idha kamabhogino punappunam jatijarupaga hi te 1- tanhadhipanna anusotagamino. Tasma hi dhiro idhupatthitasati kame ca pape ca asevamano sahapi dukkhena jaheyya kame patisotagamiti tamahu puggalam. Yo ve kilesani pahaya panca paripunnasekho aparihanadhammo cetovasippatto samahitindriyo sa ve thitattoti naro pavuccati. @Footnote: 1 Ma. Yu. jatijarupagami te. Paropara yassa samecca dhamma vidhupita atthagata na santi sa 1- vedagu vusitabrahmacariyo lokantagu paragatoti vuccatiti. [6] Cattarome bhikkhave puggala santo samvijjamana lokasmim katame cattaro appassuto sutena anupapanno appassuto sutena upapanno bahussuto sutena anupapanno bahussuto sutena upapanno. {6.1} Kathanca bhikkhave puggalo appassuto hoti sutena anupapanno idha bhikkhave ekaccassa puggalassa appakam sutam hoti suttam geyyam veyyakaranam gatha udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam so tassa appakassa sutassa na atthamannaya dhammamannaya dhammanudhammapatipanno hoti evam kho bhikkhave puggalo appassuto hoti sutena anupapanno. {6.2} Kathanca bhikkhave puggalo appassuto hoti sutena upapanno idha bhikkhave ekaccassa puggalassa appakam sutam hoti suttam geyyam .pe. Vedallam so tassa appakassa sutassa atthamannaya dhammamannaya dhammanudhammapatipanno hoti evam kho bhikkhave puggalo appassuto hoti sutena upapanno. {6.3} Kathanca bhikkhave puggalo bahussuto hoti sutena anupapanno idha bhikkhave ekaccassa puggalassa bahum sutam hoti suttam geyyam .pe. vedallam so tassa bahukassa sutassa na atthamannaya @Footnote: 1 Ma. sa ve muni. Dhammamannaya dhammanudhammapatipanno hoti evam kho bhikkhave puggalo bahussuto hoti sutena anupapanno. {6.4} Kathanca bhikkhave puggalo bahussuto hoti sutena upapanno idha bhikkhave ekaccassa puggalassa bahum sutam hoti suttam geyyam veyyakaranam gatha udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam so tassa bahukassa sutassa atthamannaya dhammamannaya dhammanudhammapatipanno hoti evam kho bhikkhave puggalo bahussuto hoti sutena upapanno. Ime kho bhikkhave cattaro puggala santo samvijjamana lokasminti. Appassutopi ce hoti silesu asamahito ubhayena nam garahanti silato ca sutena ca. Appassutopi ce hoti silesu susamahito silato nam pasamsanti nassa sampajjate sutam. Bahussutopi ce hoti silesu asamahito silato nam garahanti tassa sampajjate sutam. Bahussutopi ce hoti silesu susamahito ubhayena nam pasamsanti silato ca sutena ca. Bahussutam dhammadharam sappannam buddhasavakam nekkham jambonadasseva ko tam ninditumarahati devapi nam pasamsanti brahmunapi pasamsitoti. [7] Cattarome bhikkhave viyatta vinita visarada bahussuta Dhammadhara dhammanudhammapatipanna sangham sobhenti katame cattaro idha bhikkhave bhikkhu viyatto vinito visarado bahussuto dhammadharo dhammanudhammapatipanno sangham sobheti . bhikkhuni bhikkhave .pe. Upasako bhikkhave .pe. upasika bhikkhave viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna sangham sobheti . ime kho bhikkhave cattaro viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna sangham sobhentiti. Yo hoti byatto ca visarado ca bahussuto dhammadharo ca hoti dhammassa hoti anudhammacari sa tadiso vuccati sanghasobhano. Bhikkhu ca silasampanno bhikkhuni ca bahussuta upasako ca yo saddho ya ca saddha upasika ete kho sangham sobhenti ete hi sanghasobhanati. [8] Cattarimani bhikkhave tathagatassa vesarajjani yehi vesarajjehi samannagato tathagato asabhanthanam patijanati parisasu sihanadam nadati brahmacakkam pavatteti katamani cattari sammasambuddhassa te patijanato ime dhamma anabhisambuddhati tatra vata mam samano va brahmano va devo va maro va brahma va koci va lokasmim sahadhammena paticodessatiti nimittametam bhikkhave na Samanupassami etampaham bhikkhave nimittam asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesarajjappatto viharami. {8.1} Khinasavassa te patijanato ime asava aparikkhinati tatra vata mam samano va brahmano va devo va maro va brahma va koci va lokasmim sahadhammena paticodessatiti nimittametam bhikkhave na samanupassami etampaham bhikkhave nimittam asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesarajjappatto viharami. {8.2} Ye kho pana te antarayika dhamma vutta te patisevato nalam antarayayati tatra vata mam samano va brahmano va devo va maro va brahma va koci va lokasmim sahadhammena paticodessatiti nimittametam bhikkhave na samanupassami etampaham bhikkhave nimittam asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesarajjappatto viharami. {8.3} Yassa kho pana te atthaya dhammo desito so na niyyati takkarassa sammadukkhakkhayayati tatra vata mam samano va brahmano va devo va maro va brahma va koci va lokasmim sahadhammena paticodessatiti nimittametam bhikkhave na samanupassami etampaham bhikkhave nimittam asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesarajjappatto viharami . imani kho bhikkhave cattari tathagatassa vesarajjani yehi vesarajjehi samannagato tathagato asabhanthanam patijanati parisasu sihanadam nadati brahmacakkam pavattetiti. Yekecime vadapatha puthussita Yannissita samanabrahmana ca tathagatam patva na te bhavanti visaradam vadapathativattam 1- yo dhammacakkam abhibhuyya kevalam 2- pavattayi sabbabhutanukampi tam tadisam devamanussasettham satta namassanti bhavassa paragunti. [9] Cattarome bhikkhave tanhuppada yattha bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati katame cattaro civarahetu va bhikkhave bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati pindapatahetu va bhikkhave bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati senasanahetu va bhikkhave bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati itibhavabhavahetu va bhikkhave bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati ime kho bhikkhave cattaro tanhuppada yattha bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjatiti. Tanhadutiyo puriso dighamaddhana samsaram itthabhavannathabhavam samsaram nativattati. Etamadinavam natva tanham dukkhassa sambhavam vitatanho anadano sato bhikkhu paribbajeti. @Footnote: 1 Yu. vadapathativuttam . 2 kevalitipi. [10] Cattarome bhikkhave yoga katame cattaro kamayogo bhavayogo ditthiyogo avijjayogo . katamo ca bhikkhave kamayogo idha bhikkhave ekacco kamanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanati tassa kamanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanato yo kamesu kamarago kamanandi kamasineho kamamuccha kamapipasa kamaparilaho kamajjhosanam kamatanha sanuseti ayam vuccati bhikkhave kamayogo. Iti kamayogo. {10.1} Bhavayogo ca katham hoti idha bhikkhave ekacco bhavanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanati tassa bhavanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanato yo bhavesu bhavarago bhavanandi bhavasineho bhavamuccha bhavapipasa bhavaparilaho bhavajjhosanam bhavatanha sanuseti ayam vuccati bhikkhave bhavayogo. Iti kamayogo bhavayogo. {10.2} Ditthiyogo ca katham hoti idha bhikkhave ekacco ditthinam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanati tassa ditthinam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanato yo ditthisu ditthirago ditthinandi ditthisineho ditthimuccha ditthipipasa ditthiparilaho ditthijjhosanam ditthitanha sanuseti ayam vuccati bhikkhave ditthiyogo. Iti kamayogo bhavayogo ditthiyogo. {10.3} Avijjayogo ca katham hoti idha bhikkhave ekacco channam phassayatananam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanati tassa channam phassayatananam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam nappajanato ya chasu phassayatanesu avijja annanam sanuseti ayam vuccati bhikkhave avijjayogo . Iti kamayogo bhavayogo ditthiyogo avijjayogo . sampayutto 1- papakehi akusalehi dhammehi sankilesikehi ponobbhavikehi sadarehi dukkhavipakehi ayatimjatijaramaranikehi tasma ayogakkhemiti vuccati ime kho bhikkhave cattaro yoga. {10.4} Cattarome bhikkhave visamyoga katame cattaro kamayogavisamyogo bhavayogavisamyogo ditthiyogavisamyogo avijjayogavisamyogo . katamo ca bhikkhave kamayogavisamyogo idha bhikkhave ekacco kamanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam pajanati tassa kamanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam pajanato yo kamesu kamarago kamanandi kamasineho kamamuccha kamapipasa kamaparilaho kamajjhosanam kamatanha sa nanuseti ayam vuccati bhikkhave kamayogavisamyogo . Iti kamayogavisamyogo. {10.5} Bhavayogavisamyogo ca katham hoti idha bhikkhave ekacco bhavanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam pajanati tassa bhavanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca @Footnote: 1 Ma. Yu. samyutto. Nissarananca yathabhutam pajanato yo bhavesu bhavarago bhavanandi bhavasineho bhavamuccha bhavapipasa bhavaparilaho bhavajjhosanam bhavatanha sa nanuseti ayam vuccati bhikkhave bhavayogavisamyogo . Iti kamayogavisamyogo bhavayogavisamyogo. {10.6} Ditthiyogavisamyogo ca katham hoti idha bhikkhave ekacco ditthinam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam pajanati tassa ditthinam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam pajanato yo ditthisu ditthirago ditthinandi ditthisineho ditthimuccha ditthipipasa ditthiparilaho ditthijjhosanam ditthitanha sa nanuseti ayam vuccati bhikkhave ditthiyogavisamyogo . iti kamayogavisamyogo bhavayogavisamyogo ditthiyogavisamyogo. {10.7} Avijjayogavisamyogo ca katham hoti idha bhikkhave ekacco channam phassayatananam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam pajanati tassa channam phassayatananam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam pajanato ya chasu phassayatanesu avijja annanam sa nanuseti ayam vuccati bhikkhave avijjayogavisamyogo . Iti kamayogavisamyogo bhavayogavisamyogo ditthiyogavisamyogo avijjayogavisamyogo . visamyutto papakehi akusalehi dhammehi sankilesikehi ponobbhavikehi sadarehi dukkhavipakehi ayatimjatijaramaranikehi tasma yogakkhemiti vuccati . ime kho bhikkhave cattaro visamyogati. Kamayogena samyutta bhavayogena cubhayam ditthiyogena samyutta avijjaya purakkhata satta gacchanti samsaram jatimaranagamino. Ye ca kame parinnaya bhavayoganca sabbaso ditthiyogam samuhacca avijjanca virajayam sabbayogavisamyutta te ve yogatiga 1- muniti. Bhandagamavaggo pathamo tassuddanam anubuddham papatitam dvekhatam anusotapancamam appassuto ca sobhenti (vesarajjam) tanhayogena te dasati. --------- Caravaggo dutiyo [11] Carato cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca 2- bhikkhu adhivaseti nappajahati na vinodeti na byantikaroti na anabhavam gameti carampi bhikkhave bhikkhu evambhuto anatapi anottappi satatam samitam kusito hinaviriyoti vuccati. {11.1} Thitassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca 2- bhikkhu adhivaseti nappajahati na vinodeti na byantikaroti na anabhavam gameti thitopi bhikkhave bhikkhu evambhuto anatapi anottappi satatam samitam @Footnote: 1 Yu. yogatigaminoti . 2 Po. Ma. Yu. tance. Kusito hinaviriyoti vuccati. {11.2} Nisinnassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca bhikkhu adhivaseti nappajahati na vinodeti na byantikaroti na anabhavam gameti nisinnopi bhikkhave bhikkhu evambhuto anatapi anottappi satatam samitam kusito hinaviriyoti vuccati. {11.3} Sayanassa cepi bhikkhave bhikkhuno jagarassa uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca bhikkhu adhivaseti nappajahati na vinodeti na byantikaroti na anabhavam gameti sayanopi bhikkhave bhikkhu jagaro evambhuto anatapi anottappi satatam samitam kusito hinaviriyoti vuccati. {11.4} Carato cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca bhikkhu nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhavam gameti carampi bhikkhave bhikkhu evambhuto atapi ottappi satatam samitam araddhaviriyo pahitattoti vuccati. {11.5} Thitassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca bhikkhu nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhavam gameti thitopi bhikkhave bhikkhu evambhuto atapi ottappi satatam samitam araddhaviriyo pahitattoti vuccati. {11.6} Nisinnassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca bhikkhu nadhivaseti pajahati Vinodeti byantikaroti anabhavam gameti nisinnopi bhikkhave bhikkhu evambhuto atapi ottappi satatam samitam araddhaviriyo pahitattoti vuccati. {11.7} Sayanassa cepi bhikkhave bhikkhuno jagarassa uppajjati kamavitakko va byapadavitakko va vihimsavitakko va tanca bhikkhu nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhavam gameti sayanopi bhikkhave bhikkhu jagaro evambhuto atapi ottappi satatam samitam araddhaviriyo pahitattoti vuccatiti. Caram va yadi va tittham nisinno udava sayam yo vitakkam vitakketi papakam gehanissitam kummaggam patipanno so mohaneyyesu mucchito abhabbo tadiso bhikkhu phutthum sambodhimuttamam. Yo caram vapi tittham va nisinno udava sayam vitakkam samayitvana vitakkupasame rato bhabbo so tadiso bhikkhu phutthum sambodhimuttamanti. [12] Sampannasila bhikkhave viharatha sampannapatimokkha patimokkhasamvarasamvuta viharatha acaragocarasampanna anumattesu vajjesu bhayadassavino samadaya sikkhatha sikkhapadesu . sampannasilanam bhikkhave viharatam sampannapatimokkhanam patimokkhasamvarasamvutanam viharatam acaragocara- sampannanam anumattesu vajjesu bhayadassavinam samadaya sikkhatam sikkhapadesu kimassa uttarikaraniyam carato cepi bhikkhave bhikkhuno Abhijja ... byapado vigato hoti thinamiddham ... Uddhaccakukkuccam ... Vicikiccha pahina hoti araddham hoti viriyam asallinam upatthita sati appamuttha passaddho kayo asaraddho samahitam cittam ekaggam carampi bhikkhave bhikkhu evambhuto atapi ottappi satatam samitam araddhaviriyo pahitattoti vuccati. {12.1} Thitassa cepi bhikkhave bhikkhuno ... Nisinnassa cepi bhikkhave bhikkhuno ... sayanassa cepi bhikkhave bhikkhuno jagarassa abhijjha ... Byapado vigato hoti thinamiddham ... uddhaccakukkuccam ... vicikiccha pahina hoti araddham hoti viriyam asallinam upatthita sati appamuttha passaddho kayo asaraddho samahitam cittam ekaggam sayanopi bhikkhave bhikkhu jagaro evambhuto atapi ottappi satatam samitam araddhaviriyo pahitattoti vuccatiti. Yatancare yatam titthe yatam acche yatam saye yatam samminjaye bhikkhu yatametam pasaraye uddham tiriyam apacinam yavata jagato gati samavekkhita ca dhammanam khandhanam udayabbayam cetosamathasamicim sikkhamanam sadasatim 1- satatam pahitattoti ahu bhikkhum tathavidhanti. [13] Cattarimani bhikkhave sammappadhanani katamani cattari idha bhikkhave bhikkhu anuppannanam papakanam akusalanam dhammanam anuppadaya @Footnote: 1 Ma. Yu. sadasatam. Chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam papakanam akusalanam dhammanam pahanaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati anuppannanam kusalanam dhammanam uppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam kusalanam dhammanam thitiya asammosaya bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati imani kho bhikkhave cattari sammappadhananiti. Sammappadhana maradheyyabhibhuta 1- te asita jatimaranabhayassa paragu te tusita jetvana maram savahanam te aneja (sabbam) namucibalam upativatta (te sukhitati) [14] Cattarimani bhikkhave padhanani katamani cattari samvarappadhanam pahanappadhanam bhavanappadhanam anurakkhanappadhanam katamanca bhikkhave samvarappadhanam idha bhikkhave bhikkhu cakkhuna rupam disva na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam cakkhundriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati cakkhundriyam cakkhundriye samvaram apajjati sotena saddam sutva ... Ghanena gandham ghayitva ... Jivhaya rasam sayitva ... kayena photthabbam phusitva ... Manasa dhammam @Footnote: 1 Yu. maradheyyadhibhuno. Vinnaya na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam manindriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati manindriyam manindriye samvaram apajjati idam vuccati bhikkhave samvarappadhanam. {14.1} Katamanca bhikkhave pahanappadhanam idha bhikkhave bhikkhu uppannam kamavitakkam nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhavam gameti uppannam byapadavitakkam ... uppannam vihimsavitakkam ... Uppannuppanne papake akusale dhamme nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhavam gameti idam vuccati bhikkhave pahanappadhanam. {14.2} Katamanca bhikkhave bhavanappadhanam idha bhikkhave bhikkhu satisambojjhangam bhaveti vivekanissitam viraganissitam nirodhanissitam vossaggaparinamim dhammavicayasambojjhangam bhaveti ... viriyasambojjhangam bhaveti ... pitisambojjhangam bhaveti ... passaddhisambojjhangam bhaveti ... samadhisambojjhangam bhaveti ... upekkhasambojjhangam bhaveti vivekanissitam viraganissitam nirodhanissitam vossaggaparinamim idam vuccati bhikkhave bhavanappadhanam. {14.3} Katamanca bhikkhave anurakkhanappadhanam idha bhikkhave bhikkhu uppannam bhaddakam samadhinimittam anurakkhati atthikasannam pulavakasannam vinilakasannam vipubbakasannam vicchiddakasannam uddhumatakasannam idam vuccati bhikkhave anurakkhanappadhanam . Imani kho bhikkhave cattari padhananiti. Samvaro ca pahananca bhavana anurakkhana Ete padhana cattaro desitadiccabandhuna yehi bhikkhu idhatapi khayam dukkhassa papuneti. [15] Catasso ima bhikkhave aggapannattiyo katama catasso etadaggam bhikkhave attabhavinam yadidam rahu asurindo etadaggam bhikkhave kamabhoginam yadidam raja mandhata etadaggam bhikkhave adhipateyyanam yadidam maro papima sadevake bhikkhave loke samarake sabrahmake sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya tathagato aggamakkhayati araham sammasambuddho ima kho bhikkhave catasso aggapannattiyoti. Rahuggam attabhavinam mandhata kamabhoginam maro adhipateyyanam iddhiya yasasa jalam uddham tiriyam apacinam yavata jagato gati sadevakassa lokassa buddho aggam 1- pavuccatiti. [16] Cattarimani *- bhikkhave sokhummani katamani cattari idha bhikkhave bhikkhu rupasokhummena samannagato hoti paramena tena ca rupasokhummena annam rupasokhummam uttaritaram va panitataram va na samanupassati tena ca rupasokhummena annam rupasokhummam uttaritaram va panitataram va na pattheti vedanasokhummena samannagato hoti sannasokhummena samannagato hoti sankharasokhummena samannagato hoti paramena tena ca sankharasokhummena annam sankharasokhummam uttaritaram @Footnote: 1 Po. Ma. aggoti. @* mikarkr khagoe cattaramani peDna cattarimani Va panitataram va na samanupassati tena ca sankharasokhummena annam sankharasokhummam uttaritaram va panitataram va na pattheti imani kho bhikkhave cattari sokhummaniti. Rupasokhummatam natva vedanananca sambhavam sanna yato samudeti attham gacchati yattha ca sankhare parato natva dukkhato no ca attato sa ve sammaddaso bhikkhu santo santipade rato dhareti antimam deham jetva maram savahananti. [17] Cattarimani bhikkhave agatigamanani katamani cattari chandagatim gacchati dosagatim gacchati mohagatim gacchati bhayagatim gacchati imani kho bhikkhave cattari agatigamananiti. Chanda dosa bhaya moha yo dhammam ativattati nihiyati tassa yaso kalapakkheva candimati. [18] Cattarimani bhikkhave nagatigamanani katamani cattari na chandagatim gacchati na dosagatim gacchati na mohagatim gacchati na bhayagatim gacchati imani kho bhikkhave cattari nagatigamananiti. Chanda dosa bhaya moha yo dhammam nativattati apurati tassa yaso sukkapakkheva candimati. [19] Cattarimani bhikkhave agatigamanani katamani cattari chandagatim gacchati dosagatim gacchati mohagatim gacchati bhayagatim Gacchati imani kho bhikkhave cattari agatigamananiti. Chanda dosa bhaya moha yo dhammam ativattati nihiyati tassa yaso kalapakkheva candimati. Cattarimani bhikkhave nagatigamanani katamani cattari na chandagatim gacchati na dosagatim gacchati na mohagatim gacchati na bhayagatim gacchati imani kho bhikkhave cattari nagatigamananiti. Chanda dosa bhaya moha yo dhammam nativattati apurati tassa yaso sukkapakkheva candimati. [20] Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato bhattuddesako yathabhatam nikkhitto evam niraye katamehi catuhi chandagatim gacchati dosagatim gacchati mohagatim gacchati bhayagatim gacchati imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato bhattuddesako yathabhatam nikkhitto evam niraye . catuhi bhikkhave dhammehi samannagato bhattuddesako yathabhatam nikkhitto evam sagge katamehi catuhi na chandagatim gacchati na dosagatim gacchati na mohagatim gacchati na bhayagatim gacchati imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato bhattuddesako yathabhatam nikkhitto evam saggeti. Yekeci kamesu asannata jana adhammika honti adhammagarava chanda ca dosa ca bhaya ca gamino Parisakasato 1- ca panesa vuccati evam hi vuttam samanena janata tasma hi te sappurisa pasamsiya dhamme thita ye na karonti papakam na chandadosa na bhaya ca gamino. Parisaya mando ca panesa vuccati evam hi vuttam samanena janatati. Caravaggo dutiyo. Tassuddanam caram silam padhanani samvaram pannattipancamam sokhummam tayo agati bhattuddesena te dasati. ----------- Uruvelavaggo tatiyo [21] Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame . tatra kho bhagava bhikkhu amantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca ekamidaham bhikkhave samayam uruvelayam viharami najja neranjaraya tire ajapalanigrodhe pathamabhisambuddho tassa mayham bhikkhave rahogatassa patisallinassa evam cetaso parivitakko udapadi dukkham kho agaravo viharati appatisso kannukho aham samanam va brahmanam va sakkatva @Footnote: 1 Yu. parisakkasavo. Garum katva upanissaya vihareyyanti tassa mayham bhikkhave etadahosi aparipurassa kho me 1- silakkhandhassa paripuriya annam samanam va brahmanam va sakkatva garum katva 2- upanissaya vihareyyam na kho panaham passami sadevake loke samarake sabrahmake sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya annam samanam va brahmanam va attana silasampannataram yamaham sakkatva garum katva upanissaya vihareyyam aparipurassa kho me 1- ... samadhikkhandhassa ... Pannakkhandhassa ... Vimuttikkhandhassa paripuriya annam samanam va brahmanam va sakkatva garum katva upanissaya vihareyyam na kho panaham passami sadevake loke samarake sabrahmake sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya annam samanam va brahmanam va attana vimuttisampannataram yamaham sakkatva garum katva upanissaya vihareyyanti tassa mayham bhikkhave etadahosi yannunaham yopayam dhammo maya abhisambuddho tameva dhammam sakkatva garum katva upanissaya vihareyyanti. {21.1} Athakho bhikkhave brahma sahampati mama cetasa cetoparivitakkamannaya seyyathapi nama balava puriso samminjitam va baham pasareyya pasaritam va baham samminjeyya evameva brahmaloke antarahito mama purato paturahosi . athakho bhikkhave brahma sahampati ekamsam uttarasangam karitva dakkhinajanumandalam pathaviyam nihantva yenaham tenanjalimpanametva @Footnote: 1 Ma. Yu. aham . 2 garukatva. ito param idisameva. Mam etadavoca evametam bhagava evametam sugata yepi te bhante ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha tepi bhagavanto dhammamyeva sakkatva garum katva upanissaya viharimsu yepi te bhante bhavissanti anagatamaddhanam arahanto sammasambuddha tepi bhagavanto dhammamyeva sakkatva garum katva upanissaya viharissanti bhagavapi bhante etarahi araham sammasambuddho dhammamyeva sakkatva garum katva upanissaya viharatuti idamavoca brahma sahampati idam vatva athaparam etadavoca ye ca atita 1- sambuddha ye ca buddha anagata yo cetarahi sambuddho bahunnam sokanasano sabbe saddhammagaruno viharimsu 2- vihati ca athapi viharissanti esa buddhana dhammata tasma hi attakamena mahattamabhikankhata saddhammo garukatabbo saram buddhana sasananti. Idamavoca bhikkhave brahma sahampati idam vatva mam abhivadetva detva padakkhinam katva tatthevantaradhayi . idha 3- khvaham bhikkhave brahmuno ajjhesanam viditva attano ca patirupam yopayam dhammo maya abhisambuddho tameva dhammam sakkatva garum katva upanissaya vihasim yato ca kho bhikkhave sanghopi mahattena samannagato atha @Footnote: 1 Yu. yecabbhatita . 2 Ma. Yu. vihamsu viharanti ca . 3 Po. Ma. Yu. atha. Me sanghepi garavoti. [22] Ekamidaham bhikkhave samayam uruvelayam viharami najja neranjaraya tire ajapalanigrodhe pathamabhisambuddho . athakho bhikkhave sambahula brahmana jinna vuddha mahallaka addhagata vayoanuppatta yenaham tenupasankamimsu upasankamitva maya saddhim sammodimsu sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidimsu ekamantam nisinna kho bhikkhave te brahmana mam etadavocum sutam metam bho gotama na samano gotamo brahmane jinne vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivadeti va paccuttheti va asanena va nimantetiti tayidam bho gotama tatheva na hi bhavam gotamo brahmane jinne vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivadeti va paccuttheti va asanena va nimanteti tayidam bho gotama na sampannamevati. {22.1} Tassa mayham bhikkhave etadahosi nacayime ayasmanto jananti theram va therakarane va dhammeti 1- vuddho cepi bhikkhave hoti asitiko va navutiko va vassasatiko va jatiya so ca hoti akalavadi abhutavadi anatthavadi adhammavadi avinayavadi anidhanavatim vacam bhasita akalena anapadesam apariyantavatim anatthasanhitam athakho so balo therotveva sankham gacchati daharo cepi bhikkhave hoti yuva susu 2- kalakeso bhadrena yobbanena samannagato pathamena @Footnote: 1 Yu. dhamme . 2 Ma. Yu. susu. Vayasa so ca hoti kalavadi bhutavadi atthavadi dhammavadi vinayavadi nidhanavatim vacam bhasita kalena sapadesam pariyantavatim atthasanhitam athakho so pandito therotveva sankham gacchati . cattarome bhikkhave therakarana dhamma katame cattaro idha bhikkhave bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo ye te dhamma adikalyana majjhekalyana pariyosanakalyana sattham sabyanjanam kevalaparipunnam parisuddham brahmacariyam abhivadanti tatharupassa dhamma bahussuta honti dhata vacasa paricita manasanupekkhita ditthiya suppatividdha catunnam jhananam abhicetasikanam ditthadhammasukhaviharanam nikamalabhi hoti akicchalabhi akasiralabhi asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati. Ime kho bhikkhave cattaro therakarana dhammati. Yo uddhatena cittena samphanca bahubhasati asamahitasankappo asaddhammarato mato 1- ara so thavareyyamha papaditthi anadaro. Yo ca silena sampanno sutava patibhanava samyutto thiradhammesu 2- pannayattham vipassati @Footnote: 1 Ma. Yu. mago . 2 Ma. Yu. sannato dhiro dhammesu. Paragu sabbadhammanam akhilo patibhanava pahinajatimarano brahmacariyassa kevali tamaham vadami theroti yassa no santi asava asavanam khaya bhikkhu so 1- theroti pavuccatiti. [23] Loko bhikkhave tathagatena abhisambuddho lokasma tathagato visamyutto lokasamudayo bhikkhave tathagatena abhisambuddho lokasamudayo tathagatassa pahino lokanirodho bhikkhave tathagatena abhisambuddho lokanirodho tathagatassa sacchikato lokanirodhagamini patipada bhikkhave tathagatena abhisambuddha lokanirodhagamini patipada tathagatassa bhavita . yam bhikkhave sadevakassa lokassa samarakassa sabrahmakassa sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya dittham sutam mutam vinnatam pattam pariyesitam anuvicaritam manasa samma tam 2- tathagatena abhisambuddham tasma tathagatoti vuccati. {23.1} Yanca bhikkhave rattim tathagato anuttaram sammasambodhim abhisambujjhati yanca rattim anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayati yam etasmim antare bhasati lapati niddisati sabbantam tatheva hoti no annatha tasma tathagatoti vuccati . yathavadi bhikkhave tathagato tathakari yathakari tathavadi iti yathavadi tathakari yathakari tathavadi tasma tathagatoti vuccati . sadevake bhikkhave loke samarake sabrahmake sassamanabrahmaniya pajaya @Footnote: 1 Yu. soti natthi . 2 Ma. Yu. sabbam. Sadevamanussaya tathagato abhibhu anabhibhuto annadatthudaso vasavatti tasma tathagatoti vuccatiti. Sabbalokam abhinnaya sabbaloke yathatatham 1- sabbalokavisamyutto sabbaloke anussayo sa ve sabbabhibhu dhiro sabbaganthappamocano phutthassa parama santi nibbanam akutobhayam esa khinasavo buddho anigho chinnasamsayo sabbakammakkhayam patto vimutto upadhisamkhaye. Evam so 2- bhagava buddho esa siho anuttaro sadevakassa lokassa brahmacakkam pavattayi. Iti deva manussa ca ye buddham saranam gata sangamma nam namassanti mahantam vitasaradam. Danto damayatam settho santo samayatam isi mutto mocayatam aggo tinno tarayatam varo iti hetam namassanti mahantam vitasaradam. Sadevakasmim lokasmim natthi te 3- patipuggaloti. [24] Ekam samayam bhagava sakete viharati kalakarame . Tatra kho bhagava bhikkhu amantesi bhikkhavoti . bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca yam bhikkhave sadevakassa @Footnote: 1 Yu. yatha tatha . 2 Ma. Yu. esa . 3 Ma. me. Lokassa samarakassa sabrahmakassa sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya dittham sutam mutam vinnatam pattam pariyesitam anuvicaritam manasa tamaham janami yam bhikkhave sadevakassa lokassa samarakassa sabrahmakassa sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya dittham sutam mutam vinnatam pattam pariyesitam anuvicaritam manasa tamaham abbhannasim tam tathagatassa viditam tam tathagate 1- na upatthasi yam bhikkhave sadevakassa lokassa ... dittham sutam mutam vinnatam pattam pariyesitam anuvicaritam manasa tamaham janamiti vadeyyam tam mamassa musa ... tamaham janami ca na ca janamiti vadeyyam tam pissa tadisameva ... Tamaham neva janami na na janamiti vadeyyam tam mamassa kali iti kho bhikkhave tathagato dittha datthabbam dittham na mannati adittham na mannati datthabbam na mannati ditthanam 2- na mannati suta 3- sotabbam sutam na mannati assutam na mannati sotabbam na mannati sutanam 4- na mannati muta 5- motabbam mutam na mannati amutam na mannati motabbam na mannati mutanam 6- na mannati vinnata 7- vinnatabbam vinnatam na mannati avinnatam na mannati vinnatabbam na mannati vinnatanam 8- na mannati {24.1} iti kho bhikkhave tathagato ditthasutamutavinnatabbesu dhammesu tadisova 9- tadi tamha ca pana tadimha anno tadi uttaritaro va panitataro va natthiti vadamiti. @Footnote: 1 Ma. Yu. tathagato . 2 Ma. Yu. dattharam . 3 Ma. Yu. stva . 4 Ma. Yu. sotaram. @5 Ma. Yu. mutva . 6 Ma. Yu. motaram . 7 Ma. Yu. vinnatva. @8 Ma. Yu. vinnataram. 9 Ma. tadiyeva. Yu. tadiseyeva. Yankinci dittham ca 1- sutam mutam va ajjhositam saccamutam paresam na tesu tadi sayasamvutesu saccam musavapi param daheyya. Etanca sallam patikacca disva ajjhosita yattha paja visatta janami passami tatheva etam ajjhositam natthi tathagatananti. [25] Nayidam bhikkhave brahmacariyam vussati janakuhanattham na janalapanattham na labhasakkarasilokanisamsattham na itivadappamokkhanisamsattham na iti mam jano janatuti athakho idam bhikkhave brahmacariyam vussati samvarattham pahanattham viragattham nirodhatthanti. Samvarattham pahanattham brahmacariyam anitiham adesayi so bhagava nibbanogadhagaminam esa maggo mahantehi anuyato mahesibhi. Ye ca tam patipajjanti yatha buddhena desitam dukkhassantam karissanti satthusasanakarinoti. [26] Ye te bhikkhave bhikkhu kuha thaddha lapa singi unnala asamahita na me te bhikkhave bhikkhu mamaka apagata ca te @Footnote: 1 Ma. va. Bhikkhave bhikkhu imasma dhammavinaya na ca te imasmim dhammavinaye vuddhim virulhim vepullam apajjanti . ye ca kho te bhikkhave bhikkhu nikkuha nillapa dhira atthaddha susamahita te kho me bhikkhave bhikkhu mamaka anapagata ca te bhikkhave bhikkhu imasma dhammavinaya te ca imasmim dhammavinaye vuddhim virulhim vepullam apajjantiti. Kuha thaddha lapa singi unnala casamahita na te dhamme viruhanti sammasambuddhadesite. Nikkuha nillapa dhira atthaddha susamahita te ve dhamme viruhanti sammasambuddhadesiteti. [27] Cattarimani bhikkhave appani ca sulabhani ca tani ca anavajjani katamani cattari pamsukulam bhikkhave civaranam appanca sulabhanca tanca anavajjam pindiyalopo bhikkhave bhojananam appanca sulabhanca tanca anavajjam rukkhamulam bhikkhave senasananam appanca sulabhanca tanca anavajjam putimuttam bhikkhave bhesajjanam appanca sulabhanca tanca anavajjam imani kho bhikkhave cattari appani ca sulabhani ca tani ca anavajjani yato kho bhikkhave bhikkhu appena ca santuttho hoti sulabhena ca idamassaham annataram samannanganti 1- vadamiti. Anavajjena tutthassa appena sulabhena ca @Footnote: 1 Yu. samanananti. Na senasanamarabbha civaram panabhojanam vighato hoti cittassa disa na patihannati. Ye cassa dhamma akkhata samannassanulomika adhiggahita tutthassa appamattassa bhikkhunoti 1-. [28] Cattarome bhikkhave ariyavamsa agganna rattanna vamsanna porana asamkinna asamkinnapubba na samkiyanti na samkiyissanti appatikuttha samanehi brahmanehi vinnuhi katame cattaro idha bhikkhave bhikkhu santuttho hoti itaritarena civarena itaritaracivarasantutthiya ca vannavadi na ca civarahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca civaram na paritassati laddha ca civaram agadhito amucchito anajjhapanno 2- adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritaracivarasantutthiya nevattanukkamseti no param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccati bhikkhave bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {28.1} Puna caparam bhikkhave bhikkhu santuttho hoti itaritarena pindapatena itaritarapindapatasantutthiya ca vannavadi na ca pindapatahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca pindapatam na paritassati laddha ca pindapatam agadhito amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritarapindapatasantutthiya @Footnote: 1 Ma. Yu. sikkhatoti . 2 Ma. Yu. anajjhopanno. ito param idisameva. Nevattanukkamseti no param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccati bhikkhave bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {28.2} Puna caparam bhikkhave bhikkhu santuttho hoti itaritarena senasanena itaritarasenasanasantutthiya ca vannavadi na ca senasanahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca senasanam na paritassati laddha ca senasanam agadhito amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritarasenasanasantutthiya nevattanukkamseti no param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccati bhikkhave bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {28.3} Puna caparam bhikkhave bhikkhu bhavanaramo hoti bhavanarato pahanaramo hoti pahanarato taya ca pana bhavanaramataya bhavanaratiya pahanaramataya pahanaratiya nevattanukkamseti no param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccati bhikkhave bhikkhu porane agganne ariyavamse thito . Ime kho bhikkhave cattaro ariyavamsa agganna rattanna vamsanna porana asamkinna asamkinnapubba na samkiyanti na samkiyissanti appatikuttha samanehi brahmanehi vinnuhi. {28.4} Imehi ca pana bhikkhave catuhi ariyavamsehi samannagato bhikkhu puratthimaya cepi disaya viharati sveva aratim sahati na tam arati sahati pacchimaya cepi disaya viharati ... uttaraya cepi disaya Viharati ... dakkhinaya cepi disaya viharati sveva aratim sahati na tam arati sahati tam kissa hetu aratiratisaho hi bhikkhave dhiroti. Narati sahati dhiram narati dhirasamhati 1- dhiro ca aratim sahati dhiro hi aratimsaho 2-. Sabbakammavihayinam 3- panunnam ko nivaraye nekkham jambonadasseva ko tam ninditumarahati devapi nam pasamsanti brahmunapi pasamsitoti. [29] Cattarimani bhikkhave dhammapadani aggannani rattannani vamsannani poranani asamkinnani asamkinnapubbani na samkiyanti na samkiyissanti appatikutthani samanehi brahmanehi vinnuhi katamani cattari anabhijjha bhikkhave dhammapadam aggannam rattannam vamsannam poranam asamkinnam asamkinnapubbam na samkiyati na samkiyissati appatikuttham samanehi brahmanehi vinnuhi abyapado bhikkhave dhammapadam ... sammasati bhikkhave dhammapadam ... sammasamadhi bhikkhave dhammapadam aggannam rattannam vamsannam poranam asamkinnam asamkinnapubbam na samkiyati na samkiyissati appatikuttham samanehi brahmanehi vinnuhi imani kho bhikkhave cattari dhammapadani aggannani rattannani vamsannani poranani asamkinnani asamkinnapubbani na samkiyanti na samkiyissanti appatikutthani @Footnote: 1 Ma. Yu. dhiram sahati . 2 Ma. aratissaho . 3 Yu. sammakammaviyakatam. Samanehi brahmanehi vinnuhiti. Anabhijjhalu vihareyya abyapannena cetasa sato ekaggacittassa ajjhattam susamahitoti. [30] Ekam samayam bhagava rajagahe viharati gijjhakute pabbate. Tena kho pana samayena sambahula abhinnata abhinnata paribbajaka sippiniya 1- tire paribbajakarame pativasanti seyyathidam annabharo vadharo 2- sakuludayi ca paribbajako anne ca abhinnata abhinnata paribbajaka . athakho bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito yena sippiniya tiram paribbajakaramo tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi nisajja kho bhagava te paribbajake etadavoca cattarimani paribbajaka dhammapadani aggannani rattannani vamsannani poranani asamkinnani asamkinnapubbani na samkiyanti na samkiyissanti appatikutthani samanehi brahmanehi vinnuhi katamani cattari anabhijjha paribbajaka dhammapadam aggannam rattannam vamsannam poranam asamkinnam asamkinnapubbam na samkiyati na samkiyissati appatikuttham samanehi brahmanehi vinnuhi . Abyapado paribbajaka dhammapadam ... . sammasati paribbajaka dhammapadam ... . sammasamadhi paribbajaka dhammapadam aggannam rattannam vamsannam poranam asamkinnam asamkinnapubbam na samkiyati na samkiyissati appatikuttham samanehi brahmanehi vinnuhi . imani @Footnote: 1 Po. sappinikaya nadiya. Ma. sippinikatire . 2 Ma. Yu. varadharo. Kho paribbajaka cattari dhammapadani aggannani rattannani vamsannani poranani asamkinnani asamkinnapubbani na samkiyanti na samkiyissanti appatikutthani samanehi brahmanehi vinnuhi. {30.1} Yo kho paribbajaka evam vadeyya ahametam anabhijjham dhammapadam paccakkhaya abhijjhalum kamesu tibbasaragam samanam va brahmanam va pannapessamiti tamaham tattha evam vadeyyam etu vadatu byaharatu passamissanubhavanti so vata paribbajaka anabhijjham dhammapadam paccakkhaya abhijjhalum kamesu tibbasaragam samanam va brahmanam va pannapessatiti netam thanam vijjati. {30.2} Yo kho paribbajaka evam vadeyya ahametam abyapadam dhammapadam paccakkhaya byapannacittam padutthamanasankappam samanam va brahmanam va pannapessamiti tamaham tattha evam vadeyyam etu vadatu byaharatu passamissanubhavanti so vata paribbajaka abyapadam dhammapadam paccakkhaya byapannacittam padutthamanasankappam samanam va brahmanam va pannapessatiti netam thanam vijjati. {30.3} Yo kho paribbajaka evam vadeyya ahametam sammasatim dhammapadam paccakkhaya mutthassatim asampajanam samanam va brahmanam va pannapessamiti tamaham tattha evam vadeyyam etu vadatu byaharatu passamissanubhavanti so vata paribbajaka sammasatim dhammapadam paccakkhaya mutthassatim asampajanam samanam va brahmanam va pannapessatiti netam thanam vijjati. {30.4} Yo kho paribbajaka evam vadeyya Ahametam sammasamadhim dhammapadam paccakkhaya asamahitam vibbhantacittam samanam va brahmanam va pannapessamiti tamaham tattha evam vadeyyam etu vadatu byaharatu passamissanubhavanti so vata paribbajaka sammasamadhim dhammapadam paccakkhaya asamahitam vibbhantacittam samanam va brahmanam va pannapessatiti netam thanam vijjati. {30.5} Yo kho paribbajaka imani cattari dhammapadani garahitabbam patikkositabbam manneyya tassa dittheva dhamme cattaro sahadhammika vadanupata garayha thana agacchanti katame cattaro anabhijjham ce bhavam dhammapadam garahati patikkosati ye ca hi abhijjhalu kamesu tibbasaraga samana va brahmana va te bhoto pujja te bhoto pasamsa . abyapadam ce bhavam dhammapadam garahati patikkosati ye ca hi byapannacitta padutthamanasankappa samana va brahmana va te bhoto pujja te bhoto pasamsa. Sammasatim ce bhavam dhammapadam garahati patikkosati ye ca hi mutthassati asampajana samana va brahmana va te bhoto pujja te bhoto pasamsa . sammasamadhim ce bhavam dhammapadam garahati patikkosati ye ca hi asamahita vibbhantacitta samana va brahmana va te bhoto pujja te bhoto pasamsa. {30.6} Yo kho paribbajaka imani cattari dhammapadani garahitabbam patikkositabbam manneyya tassa dittheva dhamme ime cattaro sahadhammika vadanupata garayha thana Agacchanti . yepi te paribbajaka ahesum ukkala vassabhanna ahetukavada akiriyavada natthikavada tepi imani cattari dhammapadani na garahitabbam na patikkositabbam amannimsu tam kissa hetu nindabyarosanauparambhabhayati. Abyapanno sada sato ajjhattam susamahito abhijjhavinaye sikkham appamattoti vuccatiti. Uruvelavaggo tatiyo. Tassuddanam dve uruvela loko kalako brahmacariyapancamam kuham santutthi vamso ca 1- dhammapadam paribbajakena cati. ----------- Cakkavaggo catuttho [31] Cattarimani bhikkhave cakkani yehi samannagatanam devamanussanam catucakkam pavattati yehi samannagata devamanussa nacirasseva mahantattam vepullattam papunanti bhogesu katamani cattari patirupadesavaso sappurisupassayo 2- attasammapanidhi pubbe ca katapunnata imani kho bhikkhave cattari cakkani yehi samannagatanam devamanussanam catucakkam pavattati yehi samannagata devamanussa nacirasseva mahantattam vepullattam papunanti bhogesuti. @Footnote: 1 Yu. caddo natthi . 2 Ma. sapupurisavassayo. Patirupe vase dese ariyamittakaro siya sammapanidhisampanno pubbe punnakato naro. Dhannam dhanam yaso kitti sukhancetamdhivattatiti. [32] Cattarimani bhikkhave sangahavatthuni katamani cattari danam peyyavajjam atthacariya samanattata imani kho bhikkhave cattari sangahavatthuniti. Dananca peyyavajjanca atthacariya ca ya idha samanattata ca dhammesu tattha tattha yatharaham ete kho sangaha loke rathassaniva yayato. Ete ca sangaha nassu na mata puttakarana labhetha manam pujam va pita va puttakarana. Yasma ca sangaha 1- ete samavekkhanti pandita tasma mahattam papponti pasamsa ca bhavanti teti. [33] Siho bhikkhave migaraja sayanhasamayam asaya nikkhamati asaya nikkhamitva vijambhati vijambhitva samanta catuddisa anuviloketi samanta catuddisa anuviloketva tikkhattum sihanadam nadati tikkhattum sihanadam naditva gocaraya pakkamati ye kho pana te bhikkhave tiracchanagata pana sihassa migaranno nadato saddam sunanti te yebhuyyena bhayam samvegam santasam apajjati bilam bilasaya pavisanti udakam udakasaya pavisanti vanam vanasaya pavisanti akasam pakkhino @Footnote: 1 Ma. sangahe. Bhajanti yepi te bhikkhave ranno naga gamanigamarajadhanisu dalhehi varattehi bandhanehi baddha tepi tani bandhanani sanchinditva sampadaletva bhita muttakarisam cajamana yena va tena va palayanti evammahiddhiko kho bhikkhave siho migaraja tiracchanagatanam pananam evammahesakkho evammahanubhavo. {33.1} Evameva kho bhikkhave yada tathagato loke uppajjati araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagava so dhammam deseti iti sakkayo iti sakkayassa samudayo iti sakkayassa nirodho iti sakkayassa nirodhagamini patipadati yepi te bhikkhave deva dighayuka vannavanto sukhabahula uccesu vimanesu ciratthitika tepi tathagatassa dhammadesanam sutva yebhuyyena bhayam samvegam santasam apajjanti anicca vata kira bho mayam samana niccamhati amannimha 1- adhuva vata kira bho mayam samana dhuvati amannimha 1- asassata vata kira bho mayam samana sassatamhati amannimha 1- mayam kira bho anicca adhuva asassata sakkayapariyapannati evammahiddhiko kho bhikkhave tathagato sadevakassa lokassa evammahesakkho evammahanubhavoti. Yatha buddho abhinnaya dhammacakkam pavattayi sadevakassa lokassa sattha appatipuggalo @Footnote: 1 Ma. Yu. amannimha. Sakkayanca nirodhanca sakkayassa ca sambhavam ariyatthangikam 1- maggam dukkhupasamagaminam yepi dighayuka deva vannavanto yasassino bhita santasamapadum 2- sihassevitare miga avitivatta sakkayam anicca kira bho mayam sutva arahato vakyam vippamuttassa tadinoti. [34] Cattarome bhikkhave aggappasada katame cattaro yavata bhikkhave satta apada va dvipada va catuppada va bahuppada va rupino va arupino va sannino va asannino va nevasanninasannino va tathagato tesam aggamakkhayati araham sammasambuddho ye bhikkhave buddhe pasanna agge te pasanna agge kho pana pasannanam aggo vipako hoti . yavata bhikkhave dhamma sankhata ariyo atthangiko maggo tesam aggamakkhayati ye bhikkhave ariye atthangike magge pasanna agge te pasanna agge kho pana pasannanam aggo vipako hoti. {34.1} Yavata bhikkhave dhamma sankhata va asankhata va virago tesam aggamakkhayati yadidam madanimmadano pipasavinayo alayasamugghato vattupacchedo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam ye bhikkhave virage 3- dhamme pasanna agge te pasanna agge kho pana pasannanam aggo vipako hoti . @Footnote: 1 Ma. Yu. ariyancatthangikam . 2 Po. santasamapajjum . 3 Ma. Yu. virageti natthi. Yavata bhikkhave sangha va gana va tathagatasavakasangho tesam aggamakkhayati yadidam cattari purisayugani attha purisapuggala esa bhagavato savakasangho ahuneyyo pahuneyyo dakkhineyyo anjalikaraniyo anuttaram punnakkhettam lokassa ye bhikkhave sanghe pasanna agge te pasanna agge kho pana pasannanam aggo vipako hoti. Ime kho bhikkhave cattaro aggappasadati. Aggato ve pasannanam aggam dhammam vijanatam agge buddhe pasannanam dakkhineyye anuttare agge dhamme pasannanam viragupasame sukhe agge sanghe pasannanam punnakkhette anuttare aggasmim danam dadatam aggam punnam pavaddhati aggam ayu ca vanno ca yaso kitti sukham balam. Aggassa data medhavi aggadhammasamahito devabhuto manusso va aggappatto pamodatiti. [35] Ekam samayam bhagava rajagahe viharati veluvane kalandakanivape. Athakho vassakaro brahmano magadhamahamatto yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavata saddhim sammodi sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi ekamantam nisinno kho vassakaro brahmano magadhamahamatto bhagavantam etadavoca catuhi kho mayam bho gotama dhammehi samannagatam mahapannam mahapurisam Pannapema katamehi catuhi idha bho gotama bahussuto hoti tassa tasseva sutajatassa tassa tasseva kho pana bhasitassa attham janati ayam imassa bhasitassa attho ayam imassa bhasitassa atthoti satima kho pana hoti cirakatampi cirabhasitampi sarita anussarita yani kho pana tani gahatthakani kimkaraniyani tattha dakkho hoti analaso tatrupayaya vimamsaya samannagato alam katum alam samvidhatum imehi kho mayam bho gotama catuhi dhammehi samannagatam mahapannam mahapurisam pannapema sace me bho gotama anumoditabbam anumodatu me bhavam gotamo sace pana me bho gotama patikkositabbam patikkosatu me bhavam gotamoti. {35.1} Neva kho tyaham brahmana anumodami nappatikkosami catuhi kho aham brahmana dhammehi samannagatam mahapannam mahapurisam pannapemi katamehi catuhi idha brahmana bahujanahitaya patipanno hoti bahujanasukhaya bahussa janata ariye naye patitthapita yadidam kalyanadhammata kusaladhammata so yam vitakkam akankhati vitakketum tam vitakkam vitakketi yam vitakkam nakankhati vitakketum na tam vitakkam vitakketi yam sankappam akankhati sankappetum tam sankappam sankappeti yam sankappam nakankhati sankappetum na tam sankappam sankappeti iti cetovasippatto hoti vitakkapathesu catunnam jhananam abhicetasikanam ditthadhammasukhaviharanam nikamalabhi hoti akicchalabhi akasiralabhi asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim dittheva Dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati neva kho tyaham brahmana anumodami nappatikkosami 1- imehi kho aham brahmana catuhi dhammehi samannagatam mahapannam mahapurisam pannapemiti. {35.2} Acchariyam bho gotama abbhutam bho gotama yava subhasitancidam bhota gotamena imehi 2- ca pana catuhi dhammehi samannagatam bhavantam gotamam dharemi bhavanhi gotamo bahujanahitaya patipanno bahujanasukhaya bahussa 3- janata ariye naye patitthapita yadidam kalyanadhammata kusaladhammata bhavanhi gotamo yam vitakkam akankhati vitakketum tam vitakkam vitakketi yam vitakkam nakankhati vitakketum na tam vitakkam vitakketi yam sankappam akankhati sankappetum tam sankappam sankappeti yam sankappam nakankhati sankappetum na tam sankappam sankappeti bhavanhi gotamo cetovasippatto vitakkapathesu bhavanhi gotamo catunnam jhananam abhicetasikanam ditthadhammasukhaviharanam nikamalabhi akicchalabhi akasiralabhi bhavanhi gotamo asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharatiti. {35.3} Addha kho te brahmana asajja upaniyavaca bhasita apica tyaham byakarissami ahanhi brahmana bahujanahitaya patipanno bahujanasukhaya bahussa 4- janata ariye naye patitthapita yadidam kalyanadhammata kusaladhammata ahanhi brahmana yam vitakkam akankhami vitakketum tam vitakkam vitakkemi yam vitakkam nakankhami vitakketum na tam vitakkam @Footnote: 1 Po. Ma. na pana patikkosami . 2 Ma. Yu. imehi ca mayam catuhi ... dharema. @3 Ma. Yu. bahu te . 4 Ma. Yu. bahu me. Vitakkemi yam sankappam akankhami sankappetum tam sankappam sankappemi yam sankappam nakankhami sankappetum na tam sankappam sankappemi ahanhi brahmana cetovasippatto vitakkapathesu ahanhi brahmana catunnam jhananam abhicetasikanam ditthadhammasukhaviharanam nikamalabhi akicchalabhi akasiralabhi ahanhi brahmana asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharamiti. Yo vedi sabbasattanam maccupasa pamocanam hitam devamanussanam neyyadhammam 1- pakasayi yanca 2- disva ca sutva ca pasidati 3- bahujjano maggamaggassa kusalo katakicco anasavo buddho antimasariro mahapurisoti 4- vuccatiti. [36] Ekam samayam bhagava antara ca ukkattham antara ca setabyam addhanamaggapatipanno hoti . donopi [5]- brahmano antara ca ukkattham antara ca setabyam addhanamaggapatipanno hoti addasa kho dono brahmano bhagavato padesu cakkani sahassarani sanemikani sanabhikani sabbakaraparipurani disvanassa etadahosi acchariyam vata bho abbhutam vata bho navatimani manussabhutassa padani bhavissantiti . athakho bhagava magga okkamma annatarasmim rukkhamule @Footnote: 1 Ma. Yu. nayam dhammam . 2 Ma. Yu. yam ve . 3 Ma. pasidanti bahu jana. @4 Po. Ma. Yu. mahapannoti . 5 Po. Ma. Yu. etthantare sudanati atthi. Nisidi pallankam abhujitva ujum kayam panidhaya parimukham satim upatthapetva. Athakho dono brahmano bhagavato padani anugacchanto addasa bhagavantam annatarasmim rukkhamule nisinnam pasadikam pasadaniyam santindriyam santamanasam uttamadamathasamathamanuppattam dantam guttam santindriyam 1- nagam disva yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam etadavoca devo no bhavam bhavissatiti. {36.1} Na kho aham brahmana devo bhavissamiti . Gandhabbo no bhavam bhavissatiti . na kho aham brahmana gandhabbo bhavissamiti. Yakkho no bhavam bhavissatiti . na kho aham brahmana yakkho bhavissamiti. Manusso no bhavam bhavissatiti . Na kho aham brahmana manusso bhavissamiti. Devo no bhavam bhavissatiti iti puttho samano na kho aham brahmana devo bhavissamiti vadesi gandhabbo no bhavam bhavissatiti iti puttho samano na kho aham brahmana gandhabbo bhavissamiti vadesi yakkho no bhavam bhavissatiti iti puttho samano na kho aham brahmana yakkho bhavissamiti vadesi manusso no bhavam bhavissatiti iti puttho samano na kho aham brahmana manusso bhavissamiti vadesi atha kocarahi bhavam bhavissatiti. {36.2} Yesam kho aham brahmana asavanam appahinatta devo bhaveyyam te me asava pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavam gata ayatimanuppadadhamma yesam kho aham brahmana @Footnote: 1 Ma. samyatindriyam. Asavanam appahinatta gandhabbo bhaveyyam ... Yakkho bhaveyyam ... Manusso bhaveyyam te me asava pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavam gata ayatimanuppadadhamma seyyathapi brahmana uppalam va padumam va pundarikam va udake jatam udake samvaddham udakam 1- accuggamma titthati anupalittam udakena evameva kho aham brahmana loke jato loke samvaddho lokam abhibhuyya viharami anupalitto lokena buddhoti mam brahmana dharehiti. Yena devupapatyassa gandhabbo va vihangamo yakkhattam yena gaccheyyam manussattanca abbhaje te mayham asava khina viddhasta vinalikata. Pundarikam yatha uggam 2- toyena nupalippati nupalippami lokena tasma buddhosmi brahmanati. [37] Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato bhikkhu abhabbo parihanaya nibbanasseva santike katamehi catuhi idha bhikkhave bhikkhu silasampanno hoti indriyesu guttadvaro hoti bhojane mattannu hoti jagariyam anuyutto hoti. {37.1} Kathanca bhikkhave bhikkhu silasampanno hoti idha bhikkhave bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu evam kho bhikkhave bhikkhu silasampanno hoti. {37.2} Kathanca bhikkhave bhikkhu indriyesu guttadvaro @Footnote: 1 Ma. udaka . 2 Ma. Yu. vaggu. Hoti idha bhikkhave bhikkhu cakkhuna rupam disva na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam cakkhundriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati cakkhundriyam cakkhundriye samvaram apajjati sotena saddam sutva ... ghanena gandham ghayitva ... Jivhaya rasam sayitva ... kayena photthabbam phusitva ... Manasa dhammam vinnaya na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam manindriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati manindriyam manindriye samvaram apajjati evam kho bhikkhave bhikkhu indriyesu guttadvaro hoti. {37.3} Kathanca bhikkhave bhikkhu bhojane mattannu hoti idha bhikkhave bhikkhu patisankha yoniso aharam ahareti neva davaya na madaya na mandanaya na vibhusanaya yavadeva imassa kayassa thitiya yapanaya vihimsuparatiya brahmacariyanuggahaya iti purananca vedanam patihankhami navanca vedanam na uppadessami yatra ca me bhavissati anavajjata ca phasu viharo cati evam kho bhikkhave bhikkhu bhojane mattannu hoti. {37.4} Kathanca bhikkhave bhikkhu jagariyam anuyutto hoti idha bhikkhave bhikkhu divasam cankamena nisajjaya avaraniyehi dhammehi cittam parisodheti rattiya pathamam yamam cankamena nisajjaya avaraniyehi dhammehi cittam parasodheti rattiya majjhimam yamam dakkhinena passena sihaseyyam Kappeti padena 1- padam accadhaya 2- sato sampajano utthanasannam manasikaritva rattiya pacchimam yamam paccutthaya cankamena nisajjaya avaraniyehi dhammehi cittam parisodheti evam kho bhikkhave bhikkhu jagariyam anuyutto hoti . imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato bhikkhu abhabbo parihanaya nibbanasseva santiketi. Sile patitthito bhikkhu indriyesu ca samvuto bhojanamhi ca mattannu jagariyam anuyunjati evam viharamatapi 3- ahorattamatandito bhavayam kusalam dhammam yogakkhemassa pattiya appamadarato bhikkhu pamade bhayadassi va abhabbo parihanaya nibbanasseva santiketi. [38] Panunnapaccekasacco bhikkhave bhikkhu samavayasatthesano passaddhakayasankharo patilinoti vuccati . kathanca bhikkhave bhikkhu panunnapaccekasacco hoti idha bhikkhave bhikkhuno yani tani puthusamanabrahmananam puthupaccekasaccani seyyathidam sassato lokoti va asassato lokoti va antava lokoti va anantava lokoti va tam jivam tam sariranti va annam jivam annam sariranti va hoti tathagato parammaranati va na hoti tathagato parammaranati va hoti ca na ca hoti tathagato parammaranati va neva hoti @Footnote: 1 Ma. Yu. pade padam. 2 Po. accodhaya. 3 Po. Ma. vihari atapi. @Yu. viharamanopi. Na na hoti tathagato parammaranati va sabbani tani nunnani honti panunnani cattani vantani muttani pahinani patinissatthani evam kho bhikkhave bhikkhu panunnapaccekasacco hoti. {38.1} Kathanca bhikkhave bhikkhu samavayasatthesano hoti idha bhikkhave bhikkhuno kamesana pahina hoti bhavesana pahina hoti brahmacariyesana patippassaddha hoti evam kho bhikkhave bhikkhu samavayasatthesano hoti. {38.2} Kathanca bhikkhave bhikkhu passaddhakayasankharo hoti idha bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana pubbeva somanassadomanassanam atthangama adukkhamasukham upekkhasatiparisuddhim catuttham jhanam upasampajja viharati evam kho bhikkhave bhikkhu passaddhakayasankharo hoti. {38.3} Kathanca bhikkhave bhikkhu patilino hoti idha bhikkhave bhikkhuno asmimano pahino hoti ucchinnamulo talavatthukato anabhavam gato ayatimanuppadadhammo evam kho bhikkhave bhikkhu patilino hoti. Evam kho bhikkhave bhikkhu panunnapaccekasacco samavayasatthesano passaddhakayasankharo patilinoti vuccati. Kamesana bhavesana brahmacariyesana saha iti saccaparamaso ditthitthana samussaya sabbaragavirattassa tanhakkhayavimuttino esana patinissattha ditthitthana samuhata sa ve santo sato bhikkhu passaddho aparajito manabhisamaya buddho patilinoti vuccatiti. [39] Athakho ujjayo brahmano yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavata saddhim sammodi sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi ekamantam nisinno kho ujjayo brahmano bhagavantam etadavoca bhavampi no gotamo yannam vannetiti . na kho aham brahmana sabbam yannam vannemi na panaham brahmana sabbam yannam na vannemi yatharupe kho brahmana yanne gavo hannanti ajelaka hannanti kukkutasukara hannanti vividha pana sanghatam apajjanti evarupam kho aham brahmana sarambham yannam na vannemi tam kissa hetu evarupanhi brahmana sarambham yannam na upasankamanti arahanto va arahattamaggam va samapanna yatharupe ca kho brahmana yanne neva gavo hannanti na ajelaka hannanti na kukkutasukara hannanti na vividha pana sanghatam apajjanti evarupam kho aham brahmana nirarambham yannam vannemi yadidam niccadanam anukulayannam tam kissa hetu evarupanhi brahmana nirarambham yannam upasankamanti arahanto va arahattamaggam va samapannati. Assamedham purisamedham sammapasam vajapeyyam niraggalam mahayanna maharambha na te honti mahapphala. Ajelaka ca gavo ca vividha yattha hannare na tam sammaggata yannam upayanti mahesino. Yanca yannam nirarambham 1- yajantyanukulam sada najelaka ca gavo ca vividha yattha 2- hannare tanca sammaggata yannam upayanti mahesino. Evam 3- yajetha medhavi eso yanno mahapphalo. Evam 4- hi yajamanassa seyyo hoti na papiyo yanno ca vipulo hoti pasidanti ca devatati. [40] Athakho udayi brahmano yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavata saddhim sammodi sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi ekamantam nisinno kho udayi brahmano bhagavantam etadavoca bhavampi no gotamo yannam vannetiti . na kho aham brahmana sabbam yannam vannemi na panaham brahmana sabbam yannam na vannemi yatharupe kho brahmana yanne gavo hannanti ajelaka hannanti kukkutasukara hannanti vividha pana sanghatam apajjanti evarupam kho aham brahmana sarambham yannam na vannemi tam kissa hetu evarupanhi brahmana sarambham yannam na upasankamanti arahanto va arahattamaggam va samapanna yatharupe ca kho brahmana yanne neva gavo hannanti na ajelaka hannanti na kukkutasukara hannanti na vividha pana sanghatam apajjanti evarupam kho aham brahmana nirarambham yannam @Footnote: 1 Ma. Yu. ye ca yanna nirarambha. 2 Po. yattha na hannare. Ma. Yu. nettha @hannare. 3-4 Ma. Yu. etam. Vannemi yadidam niccadanam anukulayannam tam kissa hetu evarupanhi brahmana nirarambham yannam upasankamanti arahanto va arahattamaggam va samapannati. Abhisankhatam nirarambham yannam kalena kappiyam tadisam upasamyanti sannata brahmacarayo 1- vivattacchada ca ye loke vitivatta kulam gatim yannametam pasamsanti buddha punnassa 2- kovida yanne va yadi va saddhe hunnam 3- katva yatharaham pasannacitto yajati sukhette brahmacarisu suhutam suyittham sampattam 4- dakkhineyyesu yam katam yanno ca vipulo hoti pasidanti ca devata. Evam yajitva medhavi saddho muttena cetasa abyapajjham sukham lokam pandito upapajjatiti. Cakkavaggo catuttho. Tassuddanam cakko sangaho siho pasado vassakarena pancamam dono aparihani patilino ujjayo udayena te dasati. ----------------- @Footnote: 1 Yu. brahmacariya. 2 Ma. yannassa. 3 Ma. habyam. Yu. bhabyam. @4 Ma. Yu. suppattam. Rohitassavaggo pancamo [41] Catasso ima bhikkhave samadhibhavana katama catasso atthi bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati atthi bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati atthi bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati atthi bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati. {41.1} Katama ca bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamam jhanam upasampajja viharati vitakkavicaranam vupasama ajjhattam sampasadanam cetaso ekodibhavam avitakkam avicaram samadhijam pitisukham dutiyam jhanam upasampajja viharati pitiya ca viraga upekkhako ca viharati sato ca sampajano sukhanca kayena patisamvedeti yantam ariya acikkhanti upekkhako satima sukhavihariti tatiyam jhanam upasampajja viharati sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana pubbeva somanassadomanassanam atthangama adukkhamasukham upekkhasatiparisuddhim catuttham jhanam upasampajja viharati ayam 1- bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati. {41.2} Katama ca bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati idha bhikkhave bhikkhu alokasannam manasikaroti divasannam adhitthati yatha diva tatha rattim @Footnote: 1 Yu. ayam vuccati. ito param idisameva. Yatha rattim tatha diva iti vivittena 1- cetasa apariyonaddhena sappabhasam cittam bhaveti ayam bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassana- patilabhaya samvattati. {41.3} Katama ca bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati idha bhikkhave bhikkhuno vidita vedana uppajjanti vidita titthanti vidita abbhattham gacchanti vidita sanna ... vidita vitakka uppajjanti vidita titthanti vidita abbhattham gacchanti ayam bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati. {41.4} Katama ca bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati idha bhikkhave bhikkhu pancasu upadanakkhandhesu udayabbayanupassi viharati iti rupam iti rupassa samudayo iti rupassa atthangamo iti vedana iti vedanaya samudayo iti vedanaya atthangamo iti sanna iti sannaya samudayo iti sannaya atthangamo iti sankhara iti sankharanam samudayo iti sankharanam atthangamo iti vinnanam iti vinnanassa samudayo iti vinnanassa atthangamoti ayam bhikkhave samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati . ima kho bhikkhave catasso samadhibhavana. Idanca pana metam bhikkhave sandhaya bhasitam parayane punnapanhe 2- sankhaya lokasmi paroparani yassinjitam natthi kuhinci loke santo vidhumo anigho niraso @Footnote: 1 Ma. Yu. vivatena. 2 Ma. Yu. punnakapanhe. Atari so jatijaranti brumiti. [42] Cattarimani bhikkhave panhabyakaranani katamani cattari atthi bhikkhave panho ekamsabyakaraniyo atthi bhikkhave panho vibhajjabyakaraniyo atthi bhikkhave panho patipucchabyakaraniyo atthi bhikkhave panho thapaniyo imani kho bhikkhave cattari panhabyakarananiti. Ekamsavacanam ekam vibhajjavacanaparam tatiyam patipuccheyya catuttham pana thapaye. Yo ca nesam tattha tattha janati anudhammatam catupanhassa kusalo ahu bhikkhum tathavidham. Durasado duppasaho gambhiro duppadhamsiyo atho atthe anatthe ca ubhayatthassa 1- kovido anattham parivajjeti attham ganhati pandito atthabhisamaya dhiro panditoti pavuccatiti. [43] Cattarome bhikkhave puggala santo samvijjamana lokasmim katame cattaro kodhagaru na saddhammagaru makkhagaru na saddhammagaru labhagaru na saddhammagaru sakkaragaru na saddhammagaru ime kho bhikkhave cattaro puggala santo samvijjamana lokasmim . cattarome bhikkhave puggala santo samvijjamana lokasmim katame cattaro saddhammagaru na kodhagaru saddhammagaru na makkhagaru saddhammagaru na @Footnote: 1 Ma. Yu. ubhayassa hoti kovido. Labhagaru saddhammagaru na sakkaragaru ime kho bhikkhave cattaro puggala santo samvijjamana lokasminti. Kodhamakkhagaru bhikkhu labhasakkaragaravo na te dhamme viruhanti sammasambuddhadesite. Ye ca saddhammagaruno vihamsu 1- viharanti ca te ve dhamme viruhanti sammasambuddhadesiteti. [44] Cattarome bhikkhave asaddhamma katame cattaro kodhagaruta na saddhammagaruta makkhagaruta na saddhammagaruta labhagaruta na saddhammagaruta sakkaragaruta na saddhammagaruta ime kho bhikkhave cattaro asaddhamma . cattarome bhikkhave saddhamma katame cattaro saddhammagaruta na kodhagaruta saddhammagaruta na makkhagaruta saddhammagaruta na labhagaruta saddhammagaruta na sakkaragaruta ime kho bhikkhave cattaro saddhammati. Kodhamakkhagaru bhikkhu labhasakkaragaravo dukkhette vuttabijamva saddhamme na viruhati. Ye ca saddhammagaruno vihamsu viharanti ca te ve dhamme viruhanti snehamanvayamivosadhati. [45] Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame . athakho rohitasso devaputto abhikkantaya rattiya abhikkantavanno kevalakappam jetavanam obhasetva yena @Footnote: 1 Po. viharimsu viharanti ca. Bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam atthasi ekamantam thito kho rohitasso devaputto bhagavantam etadavoca yattha nu kho bhante na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati sakka nu kho [1]- bhante gamanena lokassa antam 2- natum va datthum va papunitum vati . yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadamiti. {45.1} Acchariyam bhante abbhutam bhante yava subhasitancidam bhante bhagavata yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadamiti bhutapubbaham bhante rohitasso nama isi ahosim bhojaputto iddhima vehasangamo tassa mayham bhante evarupo javo ahosi seyyathapi nama dalhadhammo dhanuggaho susikkhito katahattho katupasano lahukena asanena appakasirena tiriyam talacchayam 3- atipateyya evarupo padavitiharo ahosi seyyathapi nama puratthima samudda pacchimo samuddo tassa mayham bhante evarupena javena samannagatassa evarupena ca padavitiharena evarupam icchagatam uppajji aham gamanena lokassa antam papunissamiti so kho aham bhante annatreva asitapitakhayitasayita annatra uccarapassavakamma annatra niddakilamathapativinodana vassasatayuko vassasatajivi vassasatam gantva appatvava @Footnote: 1 Ma. so. Yu. no. 2 Ma. anto. ito param idisameva. 3 Yu. talacchatim. Lokassa antam antarayeva kalakato acchariyam bhante abbhutam bhante yava subhasitancidam bhante bhagavata yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadamiti. {45.2} Yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadami na caham avuso appatvava lokassa antam dukkhassa antakiriyam vadami apicaham avuso imasmimyeva byamamatte kalevare sasannamhi 1- samanake lokanca pannapemi lokasamudayanca lokanirodhanca lokanirodhagamininca patipadanti. Gamanena na pattabbo lokassanto kudacanam na ca appatva lokantam dukkha atthi pamocanam. Tasma have lokavidu sumedho lokantagu vusitabrahmacariyo lokassa antam samitavi natva nasimsati lokamimam parancati. [46] Athakho bhagava tassa rattiya accayena bhikkhu amantesi imam bhikkhave rattim rohitasso devaputto abhikkantaya rattiya abhikkantavanno kevalakappam jetavanam obhasetva yenaham tenupasankami upasankamitva mam abhivadetva ekamantam atthasi ekamantam thito @Footnote: 1 Po. Ma. sasannimhi. Yu. sannimhi. Kho bhikkhave rohitasso devaputto mam etadavoca yattha nu kho bhante na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati sakka nu kho bhante gamanena lokassa antam natum va datthum va papunitum vati . evam vutte aham bhikkhave rohitassam devaputtam etadavocam yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadamiti. {46.1} Evam vutte bhikkhave rohitasso devaputto mam etadavoca acchariyam bhante abbhutam bhante yava subhasitancidam bhante bhagavata yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadamiti 1- bhutapubbaham bhante rohitasso nama isi ahosim bhojaputto iddhima vehasangamo tassa mayham bhante evarupo javo ahosi seyyathapi nama dalhadhammo dhanuggaho susikkhito katahattho katupasano lahukena asanena appakasirena tiriyam talacchayam atipateyya evarupo padavitiharo ahosi seyyathapi nama puratthima samudda pacchimo samuddo tassa mayham bhante evarupena javena samannagatassa evarupena ca padavitiharena evarupam icchagatam uppajji aham gamanena lokassa antam papunissamiti so kho aham bhante annatreva asitapitakhayitasayita annatra uccarapassavakamma @Footnote: 1 Ma. Yu. itisaddo natthi. Kamma annatra niddakilamathapativinodana vassasatayuko vassasatajivi vassasatam gantva appatvava lokassa antam antarayeva kalakato acchariyam bhante abbhutam bhante yava subhasitancidam bhante bhagavata yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadamiti. {46.2} Evam vutte aham bhikkhave rohitassam devaputtam etadavocam yattha kho avuso na jayati na jiyyati na miyyati na cavati na upapajjati nahantam gamanena lokassa antam natayyam datthayyam pattayyanti vadami na caham avuso appatvava lokassa antam dukkhassa antakiriyam vadami apicaham avuso imasmimyeva byamamatte kalevare sasannamhi 1- samanake lokanca pannapemi lokasamudayanca lokanirodhanca lokanirodhagamininca patipadanti. Gamanena na pattabbo lokassanto kudacanam na ca appatva lokantam dukkha atthi pamocanam. Tasma have lokavidu sumedho lokantagu vusitabrahmacariyo lokassa antam samitavi natva nasimsati lokamimam parancati. [47] Cattarimani bhikkhave suviduravidurani katamani cattari @Footnote: 1 Ma. Yu. sannimhi. Nabhanca bhikkhave pathavi ca idam pathamam suviduravidure 1- orimanca bhikkhave tiram samuddassa parimanca tiram idam dutiyam suviduravidure 1- yato ca bhikkhave verocano abbhudeti yattha ca atthangameti 2- idam tatiyam suviduravidure 1- satanca bhikkhave dhammo asatanca dhammo idam catuttham suviduravidure 1- imani kho bhikkhave cattari suviduraviduraniti. Nabhanca dure pathavi ca dure param samuddassa tadahu dure yato ca verocano abbhudeti pabhankaro yattha ca atthameti tato have durataram vadanti satanca dhammam asatanca dhammam. Abyayiko hoti satam samagamo yavampi tittheyya tatheva hoti. Khippanhi veti asatam samagamo tasma satam dhamma 3- asabbhi arakati. [48] Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame . tena kho pana samayena ayasma visakho pancaliputto upatthanasalayam bhikkhu dhammiya kathaya sandasseti samadapeti @Footnote: 1 Po. Yu. suviduraviduram. 2 Ma. Yu. atthameti. 3 Po. Ma. Yu. dhammo. Samuttejeti sampahamseti poriya vacaya vissatthaya anelagalaya atthassa vinnapaniya pariyapannaya anissitaya . athakho bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito yenupatthanasala tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi nisajja kho bhagava bhikkhu amantesi ko nu kho bhikkhave upatthanasalayam bhikkhu dhammiya kathaya sandasseti samadapeti samuttejeti sampahamseti poriya vacaya vissatthaya anelagalaya atthassa vinnapaniya pariyapannaya anissitayati . ayasma bhante visakho pancaliputto upatthanasalayam bhikkhu dhammiya kathaya sandasseti samadapeti samuttejeti sampahamseti poriya vacaya vissatthaya anelagalaya atthassa vinnapaniya pariyapannaya anissitayati . athakho bhagava ayasmantam visakham pancaliputtam etadavoca sadhu sadhu visakha sadhu kho tvam visakha bhikkhu dhammiya kathaya sandassesi samadapesi samuttejesi sampahamsesi poriya vacaya vissatthaya anelagalaya atthassa vinnapaniya pariyapannaya anissitayati. Nabhasamanam jananti missam balehi panditam bhasamananca jananti desentam amatampadam. Bhasaye jotaye dhammam pagganhe isinam dhajam subhasitadhaja isayo dhammo hi isinam dhajoti. [49] Cattarome bhikkhave sannavipallasa cittavipallasa Ditthivipallasa katame cattaro anicce bhikkhave niccanti sannavipallaso cittavipallaso ditthivipallaso dukkhe bhikkhave sukhanti sannavipallaso cittavipallaso ditthivipallaso anattani bhikkhave attati sannavipallaso cittavipallaso ditthivipallaso asubhe bhikkhave subhanti sannavipallaso cittavipallaso ditthivipallaso ime kho bhikkhave cattaro sannavipallasa cittavipallasa ditthivipallasa. {49.1} Cattarome bhikkhave nasannavipallasa nacittavipallasa naditthivipallasa katame cattaro anicce bhikkhave aniccanti nasannavipallaso nacittavipallaso naditthivipallaso dukkhe bhikkhave dukkhanti nasannavipallaso nacittavipallaso naditthivipallaso anattani bhikkhave anattati asannavipallaso nacittavipallaso naditthivipallaso asubhe bhikkhave asubhanti nasannavipallaso nacittavipallaso naditthivipallaso ime kho bhikkhave cattaro nasannavipallasa nacittavipallasa naditthivipallasati. Anicce niccasannino dukkhe ca sukhasannino anattani ca attati asubhe subhasannino micchaditthihata 1- satta khittacitta visannino te yogayutta marassa ayogakkhemino jana satta gacchanti samsaram jatimaranagamino. Yada ca buddha lokasmim uppajjanti pabhankara. @Footnote: 1 Yu. micchaditthigata. Temam dhammam pakasenti dukkhupasamagaminam tesam sutvana sappanna sacittam paccalatthu te aniccam aniccato dakkhum dukkhamaddakkhu dukkhato anattani anattati asubham asubhataddasum sammaditthisamadana sabbam dukkham upaccagunti. [50] Cattarome bhikkhave candimasuriyanam upakkilesa yehi upakkilesehi upakkilittha candimasuriya na tapanti na bhasanti na virocanti katame cattaro abbha bhikkhave candimasuriyanam upakkilesa yena upakkilesena upakkilittha candimasuriya na tapanti na bhasanti na virocanti mahiya bhikkhave candimasuriyanam upakkilesa yena upakkilesena upakkilittha candimasuriya na tapanti na bhasanti na virocanti dhumarajo bhikkhave candimasuriyanam upakkileso yena upakkilesena upakkilittha candimasuriya na tapanti na bhasanti na virocanti rahu bhikkhave asurindo candimasuriyanam upakkileso yena upakkilesena upakkilittha candimasuriya na tapanti na bhasanti na virocanti ime kho bhikkhave cattaro candimasuriyanam upakkilesa yehi upakkilesehi upakkilittha candimasuriya na tapanti na bhasanti na virocanti. {50.1} Evameva kho bhikkhave cattaro 1- samanabrahmananam upakkilesa yehi upakkilesehi upakkilittha eke samanabrahmana na tapanti na bhasanti na virocanti katame cattaro santi @Footnote: 1 Ma. cattarome. Bhikkhave eke samanabrahmana suram pivanti merayam suramerayapana appativirata ayam bhikkhave pathamo samanabrahmananam upakkileso yena upakkilesena upakkilittha eke samanabrahmana na tapanti na bhasanti na virocanti. {50.2} Santi bhikkhave eke samanabrahmana methunam dhammam patisevanti methunasma dhamma appativirata ayam bhikkhave dutiyo samanabrahmananam upakkileso yena upakkilesena upakkilittha eke samanabrahmana na tapanti na bhasanti na virocanti. {50.3} Santi bhikkhave eke samanabrahmana jataruparajatam sadiyanti jataruparajatapatiggahana appativirata ayam bhikkhave tatiyo samanabrahmananam upakkileso yena upakkilesena upakkilittha eke samanabrahmana na tapanti na bhasanti na virocanti. {50.4} Santi bhikkhave eke samanabrahmana micchajivena jivitam kappenti 1- micchajiva appativirata ayam bhikkhave catuttho samanabrahmananam upakkileso yena upakkilesena upakkilittha eke samanabrahmana na tapanti na bhasanti na virocanti. {50.5} Ime kho bhikkhave cattaro samanabrahmananam upakkilesa yehi upakkilesehi upakkilittha eke samanabrahmana na tapanti na bhasanti na virocantiti. Ragadosupatikkittha 2- eke samanabrahmana avijjanivuta posa piyarupabhinandino suram pivanti merayam patisevanti methunam @Footnote: 1 Ma. Yu. micchajivena jivanti. 2 Ma. ragadosaparikkittha. @Yu. ragadosapatikkittha. Rajatam jatarupanca sadiyanti aviddasu. Micchajivena jivanti eke samanabrahmana ete upakkilesa vutta buddhenadiccabandhuna yehi upakkilesehi eke samanabrahmana na tapanti na bhasanti asuddha saraja mata 1-. Andhakarena onaddha tanhadasa sanettika vaddhenti katasim ghoram adiyanti punabbhavanti. Rohitassavaggo pancamo. Tassuddanam samadhipanha dve kodha rohitassapare duve suviduravisakha vipallaso upakkilesena te dasati. Pathamo pannasako nitthito. ------------- @Footnote: 1 Ma. maga. Dutiyapannasako punnabhisandavaggo pathamo [51] Cattarome bhikkhave punnabhisanda kusalabhisanda sukhassahara sovaggika sukhavipaka saggasamvattanika itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattanti katame cattaro yassa bhikkhave bhikkhu civaram paribhunjamano appamanam cetosamadhim upasampajja viharati appamano tassa punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati yassa bhikkhave bhikkhu pindapatam paribhunjamano ... Yassa bhikkhave bhikkhu senasanam paribhunjamano ... yassa bhikkhave bhikkhu gilanapaccayabhesajjaparikkharam paribhunjamano appamanam cetosamadhim upasampajja viharati appamano tassa punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati ime kho bhikkhave cattaro punnabhisanda kusalabhisanda sukhassahara sovaggika sukhavipaka saggasamvattanika itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattanti. {51.1} Imehi ca pana bhikkhave catuhi punnabhisandehi kusalabhisandehi samannagatassa ariyasavakassa na sukaram punnassa pamanam gahetum 1- ettako punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako @Footnote: 1 Po. ganetum. Saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattatiti athakho asankheyyo appameyyo mahapunnakkhandhotveva sankham 1- gacchati seyyathapi bhikkhave mahasamudde na sukaram udakassa pamanam gahetum 2- ettakani udakalhakaniti va ettakani udakalhakasataniti va ettakani udakalhakasahassaniti va ettakani udakalhaka- satasahassaniti va athakho asankheyyo appameyyo mahaudakak- khandhotveva sankham gacchati {51.2} evameva kho bhikkhave imehi catuhi punnabhisandehi kusalabhisandehi samannagatassa ariyasavakassa na sukaram punnassa pamanam gahetum ettako punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattatiti athakho asankheyyo appameyyo mahapunnakkhandhotveva sankham gacchatiti. Mahodadhim aparimitam mahasaram bahubheravam ratanagananamalayam 3- najjo yatha macchaganasanghasevita 4- puthu savanti upayanti sagaram. Evam naram annadapanavatthadam seyyanisajjattharanassa dayakam punnassa dhara upayanti panditam najjo yatha varivahava sagaranti. @Footnote: 1 Po. Ma. sankhyam . 2 Po. ganetum . 3 Ma. ratanavaranamalayam. @4 Ma. Yu. naraganasanghasevita. [52] Cattarome bhikkhave punnabhisanda kusalabhisanda sukhassahara sovaggika sukhavipaka saggasamvattanika itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattanti katame cattaro idha bhikkhave ariyasavako buddhe aveccappasadena samannagato hoti itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati ayam bhikkhave pathamo punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati. {52.1} Puna caparam bhikkhave ariyasavako dhamme aveccappasadena samannagato hoti svakkhato bhagavata dhammo sanditthiko akaliko ehipassiko opanayiko paccattam veditabbo vinnuhiti ayam bhikkhave dutiyo punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati. {52.2} Puna caparam bhikkhave ariyasavako sanghe aveccappasadena samannagato hoti supatipanno bhagavato savakasangho ujupatipanno bhagavato savakasangho nayapatipanno bhagavato savakasangho samicipatipanno bhagavato savakasangho yadidam cattari purisayugani attha purisapuggala esa bhagavato savakasangho ahuneyyo pahuneyyo dakkhineyyo anjalikaraniyo anuttaram punnakkhettam lokassati ayam bhikkhave tatiyo punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko Sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati. {52.3} Puna caparam bhikkhave ariyasavako ariyakantehi silehi samannagato hoti akhandehi acchiddehi asabalehi akammasehi bhujissehi vinnupasatthehi aparamatthehi samadhisamvattanikehi ayam bhikkhave catuttho punnabhisando kusalabhisando sukhassaharo sovaggiko sukhavipako saggasamvattaniko itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattati. {52.4} Ime kho bhikkhave cattaro punnabhisanda kusalabhisanda sukhassahara sovaggika sukhavipaka saggasamvattanika itthaya kantaya manapaya hitaya sukhaya samvattantiti. Yassa saddha tathagate acala supatitthita silanca yassa kalyanam ariyakantam pasamsitam sanghe pasado yassatthi ujubhutanca dassanam adaliddoti tam ahu amogham tassa jivitam. Tasma saddhanca silanca pasadam dhammadassanam anuyunjetha medhavi saram buddhanasasananti. [53] Ekam samayam bhagava antara ca madhuram antara ca veranjam addhanamaggapatipanno hoti . sambahulapi gahapati ca gahapataniyo ca antara ca madhuram antara ca veranjam addhanamaggapatipanna honti . Athakho bhagava magga okkamma annatarasmim rukkhamule [1]- nisidi . @Footnote: 1 Yu. pannatte asane. Addasamsu kho te 1- gahapati ca gahapataniyo ca bhagavantam annatarasmim rukkhamule nisinanam disva yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinne kho te gahapati ca gahapataniyo ca bhagava etadavoca cattarome gahapatayo samvasa katame cattaro chavo chavaya saddhim samvasati chavo deviya saddhim samvasati devo chavaya saddhim samvasati devo deviya saddhim samvasati. {53.1} Kathanca gahapatayo chavo chavaya saddhim samvasati idha gahapatayo samiko hoti panatipati adinnadayi kamesu micchacari musavadi suramerayamajjapamadatthayi dussilo papadhammo maccheramalapariyutthitena cetasa agaram ajjhavasati akkosakaparibhasako samanabrahmananam bhariyapissa hoti panatipatini adinnadayini kamesu micchacarini musavadini suramerayamajjapamadatthayini dussila papadhamma maccheramalapariyutthitenacetasa agaram ajjhavasati akkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho gahapatayo chavo chavaya saddhim samvasati. {53.2} Kathanca gahapatayo chavo deviya saddhim samvasati idha gahapatayo samiko hoti panatipati .pe. suramerayamajjapamadatthayi dussilo papadhammo maccheramalapariyutthitena cetasa agaram ajjhavasati akkosakaparibhasako samanabrahmananam bhariya ca khvassa hoti panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchara pativirata musavada pativirata suramerayamajjapamadatthana pativirata silavati kalyanadhamma @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho natthi. Vigatamalamaccherena cetasa agaram ajjhavasati anakkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho gahapatayo chavo deviya saddhim samvasati. {53.3} Kathanca gahapatayo devo chavaya saddhim samvasati idha gahapatayo samiko hoti panatipata pativirato adinnadana pativirato kamesu micchacara pativirato musavada pativirato suramerayamajjapamadatthana pativirato silava kalyanadhammo vigatamalamaccherena cetasa agaram ajjhavasati anakkosakaparibhasako samanabrahmananam bhariya ca khvassa hoti panatipatini .pe. suramerayamajjapamadatthayini dussila papadhamma maccheramalapariyutthitena cetasa agaram ajjhavasati akkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho gahapatayo devo chavaya saddhim samvasati. {53.4} Kathanca gahapatayo devo deviya saddhim samvasati idha gahapatayo samiko hoti panatipata pativirato .pe. surameraya- majjapamadatthana pativirato silava kalyanadhammo vigatamalamaccherena cetasa agaram ajjhavasati anakkosakaparibhasako samanabrahmananam bhariyapissa hoti panatipata pativirata .pe. suramerayamajja- pamadatthana pativirata silavati kalyanadhamma vigatamalamaccherena cetasa agaram ajjhavasati anakkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho gahapatayo devo deviya saddhim samvasati. Ime kho gahapatayo cattaro samvasati. Ubho ca honti dussila kadariya paribhasaka Te honti janipatayo chava samvasamagata. Samiko hoti dussilo kadariyo paribhasako bhariya silavati hoti vadannu vitamacchara sapi devi samvasati chavena patina saha. Samiko silava hoti vadannu vitamaccharo bhariya 1- hoti dussila kadariya paribhasika sapi chava samvasati devena patina saha. Ubho saddha vadannu ca sannata dhammajivino te honti janipatayo annamannam piyam vada attha sampacura honti phasukam upajayati amitta dummana honti ubhinnam samasilinam idha dhammam caritvana samasilabbata ubho nandino devalokasmim modanti kamakaminoti. [54] Cattarome bhikkhave samvasa katame cattaro chavo chavaya saddhim samvasati chavo deviya saddhim samvasati devo chavaya saddhim samvasati devo deviya saddhim samvasati. {54.1} Kathanca bhikkhave chavo chavaya saddhim samvasati idha bhikkhave samiko hoti panatipati adinnadayi kamesu micchacari musavadi pisunavaco pharusavaco samphappalapi abhijjhalu byapannacitto micchaditthiko dussilo papadhammo maccheramalapariyutthitena cetasa agaram ajjhavasati akkosakaparibhasako @Footnote: 1 Po. Yu. bhariyassa. Samanabrahmananam bhariyapissa hoti panatipatini adinnadayini kamesu micchacarini musavadini pisunavaca pharusavaca samphappalapini abhijjhaluni byapannacitta micchaditthika dussila papadhamma maccheramalapariyutthitena cetasa agaram ajjhavasati akkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho bhikkhave chavo chavaya saddhim samvasati. {54.2} Kathanca bhikkhave chavo deviya saddhim samvasati idha bhikkhave samiko hoti panatipati adinnadayi .pe. maccheramalapariyutthitena cetasa agaram ajjhavasati akkosakaparibhasako samanabrahmananam bhariya ca khvassa hoti panatipata pativirata adinnadana pativirata kamesu micchacara pativirata musavada pativirata pisunaya vacaya pativirata pharusaya vacaya pativirata samphappalapa pativirata anabhijjhaluni abyapannacitta sammaditthika silavati kalyanadhamma vigatamalamaccherena cetasa agaram ajjhavasati anakkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho bhikkhave chavo deviya saddhim samvasati. {54.3} Kathanca bhikkhave devo chavaya saddhim samvasati idha bhikkhave samiko hoti panatipata pativirato adinnadana pativirato kamesu micchacara pativirato musavada pativirato pisunaya vacaya pativirato pharusaya vacaya pativirato samphappalapa pativirato anabhijjhalu abyapannacitto sammadatthiko silava kalyanadhammo vigatamalamaccherena cetasa agaram ajjhavasati anakkosakaparibhasako samanabrahmananam Bhariya ca khvassa hoti panatipatini .pe. maccheramalapariyutthitena cetasa agaram ajjhavasati akkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho bhikkhave devo chavaya saddhim samvasati. {54.4} Kathanca bhikkhave devo deviya saddhim samvasati idha bhikkhave samiko hoti panatipata pativirato .pe. vigatamalamaccherena cetasa agaram ajjhavasati anakkosakaparibhasako samanabrahmananam bhariyapissa hoti panatipata pativirata .pe. anakkosikaparibhasika samanabrahmananam evam kho bhikkhave devo deviya saddhim samvasati. Ime kho bhikkhave cattaro samvasati. Ubho ca honti dussila kadariya paribhasaka te honti janipatayo chava samvasamagata. Samiko hoti dussilo kadariyo paribhasako bhariya silavati hoti vadannu vitamacchara sapi devi samvasati chavena patina saha. Samiko silava hoti vadannu vitamaccharo bhariya hoti dussila kadariya paribhasaka sapi chava samvasati devena patina saha. Ubho saddha vadannu ca sannata dhammajivino te honti janipatayo annamannam piyam vada attha sampacura honti phasukam upajayati Amitta dummana honti ubhinnam samasilinam idha dhammam caritvana samasilabbata ubho nandino devalokasmim modanti kamakaminoti. [55] Ekam samayam bhagava bhaggesu viharati sumsumaragire bhesakalavane migadaye . athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya yena nakulapituno 1- gahapatissa nivesanam tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi . athakho nakulapita ca gahapati nakulamata ca gahapatani yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu ekamantam nisinno kho nakulapita gahapati bhagavantam etadavoca yato me bhante nakulamata gahapatani daharasseva dahara anita nabhijanami nakulamataram gahapatanim manasapi aticarita kuto pana kayena iccheyyama mayam bhante ditthe ceva dhamme annamannam passitum abhisamparayanca annamannam passitunti . nakulamatapi kho gahapatani bhagavantam etadavoca yatoham bhante nakulapituno gahapatissa daharasseva dahara anita nabhijanami nakulapitaram gahapatim manasapi aticarita kuto pana kayena iccheyyama mayam bhante ditthe ceva dhamme annamannam passitum abhisamparayanca annamannam passitunti. Akankheyyum ce gahapatayo ubho janipatayo ditthe ceva dhamme annamannam passitum abhisamparayanca annamannam passitum ubhova 2- @Footnote: 1 Po. namkulapituno. 2 Po. Yu. ubho ca. Assu samasaddha samasila samacaga samapanna te ditthe ceva dhamme annamannam passanti abhisamparayanca annamannam passantiti. Ubho saddha vadannu ca sannata dhammajivino te honti janipatayo annamannam piyam vada attha sampacura honti phasukam upajayati amitta dummana honti ubhinnam samasilinam idha dhammam caritvana samasilabbata ubho nandino devalokasmim modanti kamakaminoti. [56] Akankheyyum ce bhikkhave ubho janipatayo ditthe ceva dhamme annamannam passitum abhisamparayanca annamannam passitum ubhova assu samasaddha samasila samacaga samapanna te ditthe ceva dhamme annamannam passanti abhisamparayanca annamannam passantiti. Ubho saddha vadannu ca sannata dhammajivino te honti janipatayo annamannam piyam vada attha sampacura honti phasukam upajayati amitta dummana honti ubhinnam samasilinam idha dhammam caritvana samasilabbata ubho nandino devalokasmim modanti kamakaminoti. [57] Ekam samayam bhagava koliyesu viharati pajjanelam 1- nama koliyanam nigamo . athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya yena suppavasaya koliyadhitaya nivesanam tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi . athakho suppavasa koliyadhita bhagavantam panitena khadaniyena bhojaniyena sahattha santappesi sampavaresi athakho suppavasa koliyadhita bhagavantam bhuttavim onitapattapanim ekamantam nisidi . ekamantam nisinnam kho suppavasam koliyadhitaram bhagava etadavoca bhojanam suppavase denti ariyasavika patiggahakanam cattari thanani deti katamani cattari ayum deti vannam deti sukham deti balam deti ayum kho pana datva ayussa bhagini hoti dibbassa va manusassa va vannam datva vannassa bhagini hoti dibbassa va manusassa va sukham datva sukhassa bhagini hoti dibbassa va manusassa va balam datva balassa bhagini hoti dibbassa va manusassa va bhojanam suppavase denti ariyasavika patiggahakanam imani cattari thanani detiti. Sankhatam 2- bhojanam yava 3- deti sucim panitam rasasa upetam sa dakkhina ujjugatesu dinna caranopapannesu mahaggatesu punnena punnam samsandamana @Footnote: 1 Ma. pajjanikam. Yu. sajjanelam. 2 Ma. Yu. susankhatam. 3 Po. yavadattham. @Ma. Yu. ya dadati. Mahapphala lokaviduna vannita etadisam yannamanussaranta ye vedajata vicaranti loke vineyya maccheramalam samulam anindita saggamupenti thananti. [58] Athakho anathapindiko gahapati yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . Ekamantam nisinnam kho anathapindikam gahapatim bhagava etadavoca bhojanam gahapati dadamano ariyasavako patiggahakanam cattari thanani deti katamani cattari ayum deti vannam deti sukham deti balam deti ayum kho pana datva ayussa bhagi hoti dibbassa va manusassa va vannam datva ... sukham datva ... balam datva balassa bhagi hoti dibbassa va manusassa va bhojanam gahapati dadamano ariyasavako patiggahakanam imani cattari thanani detiti. Yo sannatanam paradattabhojinam kalena sakkacca dadati bhojanam cattari thanani anuppavecchati ayunca vannanca sukham balanca. [1]- Ayudayi baladayi sukham vannam 2- dado naro dighayu yasava hoti yattha yatthupapajjatiti. @Footnote: 1 Po. Yu. so. Ma. ayudayi vannadayi. 2 Ma. sukham balam dado naro. Yu. sukhavannadado. [59] Bhojanam bhikkhave dadamano dayako patiggahakanam cattari thanani deti katamani cattari ayum deti vannam deti sukham deti balam deti ayum kho pana datva ayussa bhagi hoti dibbassa va manusassa va vannam datva ... sukham datva ... Balam datva balassa bhagi hoti dibbassa va manusassa va bhojanam bhikkhave dadamano dayako patiggahakanam imani cattari thanani detiti. Yo sannatanam paradattabhojinam kalena sakkacca dadati bhojanam cattari thanani anuppavecchati ayunca vannanca sukham balanca. Ayudayi baladayi sukham vannam dado naro dighayu yasava hoti yattha yatthupapajjatiti. [60] Athakho anathapindiko gahapati yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinnam kho anathapindikam gahapatim bhagava etadavoca catuhi kho gahapati dhammehi samannagato ariyasavako gihisamicipatipadam patipanno hoti yasapatilabhinim 1- saggasamvattanikam katamehi catuhi idha gahapati ariyasavako bhikkhusangham paccupatthito hoti civarena bhikkhusangham paccupatthito hoti pindapatena bhikkhusangham paccupatthito hoti senasanena @Footnote: 1 Ma. Yu. yasopatilabhinim.. ito param idisameva. Bhikkhusangham paccupatthito hoti gilanapaccayabhesajjaparikkharena . Imehi kho gahapati catuhi dhammehi samannagato ariyasavako gihisamicipatipadam patipanno hoti yasapatilabhinim saggasamvattanikanti. Gihisamicipatipadam patipajjanti pandita sammaggate silavante civarena upatthita pindapatasayanena gilanapaccayena ca tesam diva ca ratto ca sada punnam pavaddhati sagganca kamatitthanam kammam katvana bhaddakanti. Punnabhisandavaggo pathamo. Tassuddanam dve punnabhisanda dvesamvasa dve ca honti samajivino suppavasa sudatto ca bhojanam gihisamiciti. ----------------- Pattakammavaggo dutiyo [61] Athakho anathapindiko gahapati yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinnam kho anathapindikam gahapatim bhagava etadavoca cattarome gahapati dhamma ittha kanta manapa dullabha lokasmim katame cattaro bhoga me uppajjantu sahadhammenati ayam pathamo dhammo Ittho kanto manapo dullabho lokasmim bhoge laddha sahadhammena yaso mam 1- abbhuggacchatu saha natihi saha upajjhayehiti ayam dutiyo dhammo ittho kanto manapo dullabho lokasmim bhoge laddha sahadhammena yasam laddha saha natihi saha upajjhayehi ciram jivami dighamayum palemiti ayam tatiyo dhammo ittho kanto manapo dullabho lokasmim bhoge laddha sahadhammena yasam laddha saha natihi saha upajjhayehi ciram jivitva dighamayum paletva kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajjamiti ayam catuttho dhammo ittho kanto manapo dullabho lokasmim ime kho gahapati cattaro dhamma ittha kanta manapa dullabha lokasmim. {61.1} Imesam kho gahapati catunnam dhammanam itthanam kantanam manapanam dullabhanam lokasmim cattaro dhamma patilabhaya samvattanti katame cattaro saddhasampada silasampada cagasampada pannasampada. {61.2} Katama ca gahapati saddhasampada idha gahapati ariyasavako saddho hoti saddahati tathagatassa bodhim itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati ayam vuccati gahapati saddhasampada. {61.3} Katama ca gahapati silasampada idha gahapati ariyasavako panatipata pativirato hoti .pe. suramerayamajjapamadatthana pativirato hoti ayam vuccati gahapati silasampada. {61.4} Katama ca gahapati cagasampada idha gahapati ariyasavako vigatamalamaccherena @Footnote: 1 Po. Ma. me agacchatu. Cetasa agaram ajjhavasati muttacago payatapani vossaggarato yacayogo danasamvibhagarato ayam vuccati gahapati cagasampada. {61.5} Katama ca gahapati pannasampada abhijjhavisamalobhabhibhutena gahapati cetasa viharanto akiccam karoti kiccam aparadheti akiccam karonto kiccam aparadhento yasa ca sukha ca dhamsati byapadabhibhutena gahapati cetasa viharanto akiccam karoti kiccam aparadheti akiccam karonto kiccam aparadhento yasa ca sukha ca dhamsati thinamiddhabhibhutena gahapati cetasa viharanto akiccam karoti kiccam aparadheti akiccam karonto kiccam aparadhento yasa ca sukha ca dhamsati {61.6} uddhaccakukkuccabhibhutena gahapati cetasa viharanto akiccam karoti kiccam aparadheti akiccam karonto kiccam aparadhento yasa ca sukha ca dhamsati vicikicchabhibhutena gahapati cetasa viharanto akiccam karoti kiccam aparadheti akiccam karonto kiccam aparadhento yasa ca sukha ca dhamsati sa kho so gahapati ariyasavako abhijjhavisamalobho cittassa upakkilesoti iti viditva abhijjhavisamalobham cittassa upakkilesam pajahati byapado cittassa upakkilesoti iti viditva byapadam cittassa upakkilesam pajahati thinamiddham cittassa upakkilesoti iti viditva thinamiddham cittassa upakkilesam pajahati uddhaccakukkuccam cittassa upakkilesoti iti viditva uddhaccakukkuccam cittassa upakkilesam pajahati vicikiccha cittassa upakkilesoti iti viditva vicikiccham cittassa upakkilesam pajahati yato ca kho gahapati ariyasavakassa Abhijjhavisamalobho cittassa upakkilesoti iti viditva abhijjhavisamalobho cittassa upakkileso pahino hoti byapado cittassa upakkileso ... thinamiddham cittassa upakkileso ... Uddhaccakukkuccam cittassa upakkileso ... vicikiccha cittassa upakkilesoti iti viditva vicikiccha cittassa upakkileso pahino hoti ayam vuccati gahapati ariyasavako mahapanno puthupanno apathadaso pannasampanno ayam vuccati gahapati pannasampada . imesam kho gahapati catunnam dhammanam itthanam kantanam manapanam dullabhanam lokasmim ime cattaro dhamma patilabhaya samvattanti. {61.7} Sa kho so gahapati ariyasavako utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi cattari pattakammani katta hoti katamani cattari idha gahapati ariyasavako utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi attanam sukheti pineti samma sukham pariharati matapitaro sukheti pineti samma sukham pariharati puttadaradasakammakaraporise sukheti pineti samma sukham pariharati mittamacce sukheti pineti samma sukham pariharati idamassa pathamam thanam gatam hoti pattagatam ayatanaso paribhuttam. {61.8} Puna caparam gahapati ariyasavako utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi ya ta honti apada aggito va udakato va rajato va corato appiyato va dayadato va tatharupasu apadasu bhogehi pariyodhaya vattati Sotthim attanam karoti idamassa dutiyam thanam gatam hoti pattagatam ayatanaso paribhuttam. {61.9} Puna caparam gahapati ariyasavako utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi panca bali katta hoti natibalim atithibalim pubbapetabalim rajabalim devatabalim idamassa tatiyam thanam gatam hoti pattagatam ayatanaso paribhuttam. {61.10} Puna caparam gahapati ariyasavako utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi ye te samanabrahmana madappamada pativirata khantisoracce nivittha ekamattanam damenti ekamattanam samenti ekamattanam parinibbapenti tatharupesu samanabrahmanesu uddhaggikam dakkhinam patitthapeti sovaggikam sukhavipakam saggasamvattanikam idamassa catuttham thanam gatam hoti pattagatam ayatanaso paribhuttam. {61.11} Sa kho so gahapati ariyasavako utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi imani cattari pattakammani katta hoti . yassakassaci gahapati annatra imehi catuhi pattakammehi bhoga parikkhayam gacchanti ime vuccanti gahapati bhoga atthanagata appattagata anayatanaso paribhutta yassakassaci gahapati imehi catuhi pattakammehi bhoga parikkhayam gacchanti ime vuccanti gahapati bhoga thanagata pattagata ayatanaso paribhuttati. Bhutta bhoga bhata bhacca vitinna apadasu me uddhagga dakkhina dinna atho panca bali kata Upatthita silavanto sannata brahmacarayo yadattham bhogamiccheyya pandito gharamavasam so me attho anuppatto katam ananutapiyam etam anussaram macco ariyadhamme thito naro idheva nam pasamsanti pecca sagge pamodatiti. [62] Athakho anathapindiko gahapati yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinnam kho anathapindikam gahapatim bhagava etadavoca cattarimani gahapati sukhani adhigamaniyani gihina kamabhogina kalena kalam samayena samayam upadaya katamani cattari atthisukham bhogasukham ananasukham 1- anavajjasukham {62.1} katamanca gahapati atthisukham idha gahapati kulaputtassa bhoga honti utthanaviriyadhigata bahabalaparicita sedavakkhitta dhammika dhammaladdha so bhoga me atthi utthanaviriyadhigata bahabalaparicita sedavakkhitta dhammika dhammaladdhati adhigacchati sukham adhigacchati somanassam idam vuccati gahapati atthisukham. {62.2} Katamanca gahapati bhogasukham idha gahapati kulaputto utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi bhoge 2- ca 3- bhunjati punnani ca karoti so utthanaviriyadhigatehi bhogehi bahabalaparicitehi sedavakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi bhoge ca bhunjami punnani ca karomiti adhigacchati sukham adhigacchati somanassam idam vuccati gahapati @Footnote: 1 Ma. anannasukham. 2-3 Ma. ime patha natthi. Bhogasukham. {62.3} Katamanca gahapati ananasukham idha gahapati kulaputto na kassaci kinci dhareti appam va bahum va so na kassaci kinci dharemi appam va bahum vati adhigacchati sukham adhigacchati somanassam idam vuccati gahapati ananasukham. {62.4} Katamanca gahapati anavajjasukham idha gahapati ariyasavako anavajjena kayakammena samannagato hoti anavajjena vacikammena samannagato hoti anavajjena manokammena samannagato hoti so anavajjenamhi kayakammena samannagato anavajjena vacikammena samannagato anavajjena manokammena samannagatoti adhigacchati sukham adhigacchati somanassam idam vuccati gahapati anavajjasukham . imani kho gahapati cattari sukhani adhigamaniyani gihina kamabhogina kalena kalam samayena samayam upadayati. Ananam sukham natvana atho atthisukham sare bhunjam bhogam sukham macco atho panna vipassati vipassamano janati ubho bhage sumedhaso anavajjasukhassetam kalam nagghati solasinti. [63] Sabrahmakani bhikkhave tani kulani yesam puttanam matapitaro ajjhagare pujita honti sapubbacariyakani bhikkhave tani kulani yesam puttanam matapitaro ajjhagare pujita honti sapubbadevani 1- bhikkhave tani kulani yesam puttanam matapitaro ajjhagare pujita honti sahuneyyakani bhikkhave tani kulani yesam puttanam @Footnote: 1 Ma. sapubbadevatani. Matapitaro ajjhagare pujita honti brahmati bhikkhave matapitunam etam adhivacanam pubbacariyati bhikkhave matapitunam etam adhivacanam pubbadevati 1- bhikkhave matapitunam etam adhivacanam ahuneyyati bhikkhave matapitunam etam adhivacanam tam kissa hetu bahukara bhikkhave matapitaro puttanam apadaka posaka imassa lokassa dassetaroti. Brahmati matapitaro pubbacariyati vuccare ahuneyya ca puttanam pajaya anukampaka. Tasma hi ne namasseyya sakkareyyatha 2- pandito annena atho panena vatthena sayanena ca ucchadanena nhapanena padanam dhovanena ca taya nam paricariyaya matapitusu pandita idheva nam pasamsanti pecca sagge pamodatiti. [64] Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato puggalo yathabhatam nikkhitto evam niraye katamehi catuhi panatipati hoti adinnadayi hoti kamesu micchacari hoti musavadi hoti imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato puggalo yathabhatam nikkhitto evam nirayeti. Panatipato adinnadanam musavado ca vuccati paradaragamanancapi nappasamsanti panditati. [65] Cattarome bhikkhave puggala santo samvijjamana lokasmim @Footnote: 1 Po. Ma. pubbadevatati. 2 Ma. sakkareyya ca. Katame cattaro rupappamano rupappasanno ghosappamano ghosappasanno lukhappamano lukhappasanno dhammappamano dhammappasanno ime kho bhikkhave cattaro puggala santo samvijjamana lokasminti. Ye 1- ca rupena pamimsu ye ca ghosena anvagu chandaragavasupeta na 2- te jananti tanjanam ajjhattanca na janati bahiddha ca na passati samantavarano balo sa ve ghosena vuyhati. Ajjhattanca na janati bahiddha ca vipassati bahiddha phaladassavi sopi ghosena vuyhati. Ajjhattanca pajanati bahiddha ca vipassati (evam) vinivaranadassavi na so ghosena vuyhatiti. [66] Cattarome bhikkhave puggala santo samvijjamana lokasmim katame cattaro sarago sadoso samoho samano ime kho bhikkhave cattaro puggala santo samvijjamana lokasminti. Saratta rajaniyesu piyarupabhinandino mohena adhamasatta 3- baddha vaddhenti bandhanam. Ragajam dosajancapi mohajam vapi aviddasu 4- karonti akusalam kammam savighatam dukkhuddayam 5- avijjanivuta posa andhabhuta acakkhuka yatha dhamma tatha santa na tassevanti mannareti. @Footnote: 1 Ma. ye ca rupe pamanimsu. 2 Ma. nabhijananti te jana. 3 Po. Ma. avuta @satta. 4 Ma. capaviddasu. 5 Ma. dukkhudrayam. [67] Ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassa arame . tena kho pana samayena savatthiyam annataro bhikkhu ahina dattho kalakato hoti . athakho sambahula bhikkhu yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu ekamantam nisinna kho te bhikkhu bhagavantam etadavocum idha bhante savatthiyam annataro bhikkhu ahina dattho kalakatoti. {67.1} Naha 1- nuna so bhikkhave bhikkhu cattari ahirajakulani mettena cittena phari sace hi so bhikkhave bhikkhu cattari ahirajakulani mettena cittena phareyya na hi so bhikkhave bhikkhu ahina dattho kalam kareyya katamani cattari [2]- virupakkham ahirajakulam erapatham ahirajakulam chabyaputtam ahirajakulam kanhagotamakam ahirajakulam naha nuna so bhikkhave bhikkhu imani cattari ahirajakulani mettena cittena phari sace hi so bhikkhave bhikkhu imani cattari ahirajakulani mettena cittena phareyya na hi so bhikkhave bhikkhu ahina dattho kalam kareyya anujanami bhikkhave imani cattari ahirajakulani mettena cittena pharitum attaguttiya attarakkhaya attaparittayati. Virupakkhehi me mettam mettam erapathehi me chabyaputtehi me mettam mettam kanhagotamakehi ca apadakehi me mettam mettam dipadakehi me catuppadehi me mettam mettam bahuppadehi me. @Footnote: 1 Ma. nahi nuna. 2 Po. Yu. ahirajakulani. Ma mam apadako himsi ma mam himsi dipadako ma mam catuppado himsi ma mam himsi bahuppado. Sabbe satta sabbe pana sabbe bhuta ca kevala sabbe bhadrani passantu ma kinci 1- papamagama. Appamano buddho appamano dhammo appamano sangho pamanavantani sirimsapani 2- ahi vicchika satapadi unnanabhi sarabu musika kata me rakkha kata me paritta patikkamantu bhutani soham namo bhagavato namo sattannam sammasambuddhananti. [68] Ekam samayam bhagava rajagahe viharati gijjhakute pabbate acirapakkante devadatte . tatra kho bhagava devadattam arabbha bhikkhu amantesi attavadhaya bhikkhave devadattassa labhasakkarasiloko udapadi parabhavaya bhikkhave devadattassa labhasakkarasiloko udapadi seyyathapi bhikkhave kadali attavadhaya phalam deti parabhavaya phalam deti evameva kho bhikkhave attavadhaya devadattassa labhasakkarasiloko udapadi parabhavaya devadattassa labhasakkarasiloko udapadi seyyathapi bhikkhave velu attavadhaya phalam deti parabhavaya phalam deti evameva kho bhikkhave attavadhaya devadattassa labhasakkarasiloko udapadi parabhavaya devadattassa labhasakkarasiloko udapadi seyyathapi bhikkhave nalo attavadhaya phalam deti parabhavaya phalam deti evameva kho bhikkhave attavadhaya devadattassa labhasakkarasiloko udapadi parabhavaya @Footnote: 1 Ma. Yu. kanci. 2 Ma. sarimsapani. Devadattassa labhasakkarasiloko udapadi seyyathapi bhikkhave assatari attavadhaya gabbham ganhati parabhavaya gabbham ganhati evameva kho bhikkhave attavadhaya devadattassa labhasakkarasiloko udapadi parabhavaya devadattassa labhasakkarasiloko udapaditi. Phalam ve kadalim hanti phalam velum phalam nalam sakkaro kapurisam hanti gabbho assatarim yathati. [69] Cattarimani bhikkhave padhanani katamani cattari samvarappadhanam pahanappadhanam bhavanappadhanam anurakkhanappadhanam . katamanca bhikkhave samvarappadhanam idha bhikkhave bhikkhu anuppannanam papakanam akusalanam dhammanam anuppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati idam vuccati bhikkhave samvarappadhanam. {69.1} Katamanca bhikkhave pahanappadhanam idha bhikkhave bhikkhu uppannanam papakanam akusalanam dhammanam pahanaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati idam vuccati bhikkhave pahanappadhanam. {69.2} Katamanca bhikkhave bhavanappadhanam idha bhikkhave bhikkhu anuppannanam kusalanam dhammanam uppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati idam vuccati bhikkhave bhavanappadhanam. {69.3} Katamanca bhikkhave anurakkhanappadhanam idha bhikkhave bhikkhu uppannanam kusalanam dhammanam thitiya asammosaya bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati Idam vuccati bhikkhave anurakkhanappadhanam . imani kho bhikkhave cattari padhananiti. Samvaro ca pahananca bhavana anurakkhana ete padhana cattaro desitadiccabandhuna yehi bhikkhu idhatapi khayam dukkhassa papuneti. [70] Yasmim bhikkhave samaye rajano adhammika honti rajayuttapi tasmim samaye adhammika honti rajayuttesu bhikkhave adhammikesu brahmanagahapatikapi tasmim samaye adhammika honti brahmanagahapatikesu adhammikesu negamajanapadapi tasmim samaye adhammika honti negamajanapadesu adhammikesu visamam candimasuriya parivattanti visamam candimasuriyesu parivattantesu visamam nakkhattani tarakarupani parivattanti visamam nakkhattesu tarakarupesu parivattantesu visamam rantindiva parivattanti visamam rattindivesu parivattantesu visamam masaddhamasa parivattanti visamam masaddhamasesu parivattantesu visamam utusamvacchara parivattanti visamam utusamvaccharesu parivattantesu visamam vata vayanti visamam vatesu vayantesu visama apanjasa parivattanti visamesu apanjasesu parivattantesu devata parikupita bhavanti devatasu parikupitasu devo na samma dharam anuppavecchati deve na samma dharam anuppavecchante visamapakini 1- sassani bhavanti visamapakini bhikkhave sassani manussa @Footnote: 1 Ma. visamapakani. Paribhunjanta appayuka ca honti dubbanna ca dubbala ca bahvabadha ca. {70.1} Yasmim bhikkhave samaye rajano dhammika honti rajayuttapi tasmim samaye dhammika honti rajayuttesu dhammikesu brahmanagahapatikapi tasmim samaye dhammika honti brahmana- gahapatikesu dhammikesu negamajanapadapi tasmim samaye dhammika honti negamajanapadesu dhammikesu samam candimasuriya parivattanti samam candimasuriyesu parivattantesu samam nakkhattani tarakarupani parivattanti samam nakkhattesu tarakarupesu parivattantesu samam rattindiva parivattanti samam rattindivesu parivattantesu samam masaddhamasa parivattanti samam masaddhamasesu parivattantesu samam utusamvacchara parivattanti samam utusamvaccharesu parivattantesu samam vata vayanti samam vatesu vayantesu sama 1- panjasa parivattanti samesu panjasesu parivattantesu devata aparikupita bhavanti devatasu aparikupitasu devo samma dharam anuppavecchati deve samma dharam anuppavecchante samapakini sassani bhavanti samapakini bhikkhave sassani manussa paribhunjanta dighayuka ca honti vannavanto ca balavanto ca appabadha cati. Gunnance taramananam jimham gacchati pungavo sabba ta jimham gacchanti nette jimham gate sati evameva manussesu yo hoti setthasammato so ce adhammam carati pageva itara paja @Footnote: 1 Po. Yu. samam. Sabbam rattham dukkham seti raja ce hotyadhammiko. Gunnance taramananam ujum gacchati pungavo sabba ta ujum gacchanti nette ujum gate sati evameva manussesu yo hoti setthasammato so ce 1- dhammam carati pageva itara paja sabbam rattham sukham seti raja ce hoti dhammikoti. Pattakammavaggo dutiyo. Tassuddanam pattakammam annanatho sabrahmaniraya rupena pancamam saragaahina devadatto padhanam dhammikena cati. --------------- Apannakavaggo tatiyo [71] Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato bhikkhu apannakapatipadam patipanno hoti yoni cassa araddha hoti asavanam khayaya katamehi catuhi idha bhikkhave bhikkhu silava hoti bahussuto hoti araddhaviriyo hoti pannava hoti imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato bhikkhu apannakapatipadam patipanno hoti yoni cassa araddha hoti asavanam khayayati. [72] Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato bhikkhu apannakapatipadam patipanno hoti yoni cassa araddha hoti asavanam khayaya @Footnote: 1 Ma. sace. Yu. ceva. Katamehi catuhi nekkhammavitakkena abyapadavitakkena avihimsavitakkena sammaditthiya imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato bhikkhu apannakapatipadam patipanno hoti yoni cassa araddha hoti asavanam khayayati. [73] Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato asappurisoti veditabbo katamehi catuhi idha bhikkhave asappuriso yo hoti parassa avanno tam aputthopi patukaroti ko pana vado putthassa puttho kho pana panhabhinito ahapetva alambetva paripuram vittharena parassa avannam bhasita hoti veditabbametam bhikkhave asappuriso ayam bhavanti. {73.1} Puna caparam bhikkhave asappuriso yo hoti parassa vanno tam putthopi na patukaroti ko pana vado aputthassa puttho kho pana panhabhinito hapetva lambetva aparipuram avittharena parassa vannam bhasita hoti veditabbametam bhikkhave asappuriso ayam bhavanti. {73.2} Puna caparam bhikkhave asappuriso yo hoti attano avanno tam putthopi na patukaroti ko pana vado aputthassa puttho kho pana panhabhinito hapetva lambetva aparipuram avittharena attano avannam bhasita hoti veditabbametam bhikkhave asappuriso ayam bhavanti. {73.3} Puna caparam bhikkhave asappuriso yo hoti attano vanno tam aputthopi patukaroti ko pana vado putthassa puttho kho pana panhabhinito ahapetva alambetva paripuram vittharena Attano vannam bhasita hoti veditabbametam bhikkhave asappuriso ayam bhavanti . imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato asappurisoti 1- veditabbo. {73.4} Catuhi bhikkhave dhammehi samannagato sappurisoti 1- veditabbo katamehi catuhi idha bhikkhave sappuriso yo hoti parassa avanno tam putthopi na patukaroti ko pana vado aputthassa puttho kho pana panhabhinito hapetva lambetva aparipuram avittharena parassa avannam bhasita hoti veditabbametam bhikkhave sappuriso ayam bhavanti. {73.5} Puna caparam bhikkhave sappuriso yo hoti parassa vanno tam aputthopi patukaroti ko pana vado putthassa puttho kho pana panhabhinito ahapetva alambetva paripuram vittharena parassa vannam bhasita hoti veditabbametam bhikkhave sappuriso ayam bhavanti. {73.6} Puna caparam bhikkhave sappuriso yo hoti attano avanno tam aputthopi patukaroti ko pana vado putthassa puttho kho pana panhabhinito ahapetva alambetva paripuram vittharena attano avannam bhasita hoti veditabbametam bhikkhave sappuriso ayam bhavanti. {73.7} Puna caparam bhikkhave sappuriso yo hoti attano vanno tam putthopi na patukaroti ko pana vado aputthassa puttho kho pana panhabhinito hapetva lambetva aparipuram avittharena attano vannam bhasita hoti @Footnote: 1 Ma. Yu. itisaddo natthi. Veditabbametam bhikkhave sappuriso ayam bhavanti . imehi kho bhikkhave catuhi dhammehi samannagato sappurisoti 1- veditabbo. {73.8} Seyyathapi bhikkhave vadhuka yannadeva rattim va divasam va anita hoti tavadevassa tibbam hirottappam paccupatthitam hoti sassuyapi sassurepi samikepi antamaso dasakammakaraporisesu sa aparena samayena samvasamanvaya [2]- sassumpi sassurampi samikampi evamaha apetha kim pana tumhe janathati evameva kho bhikkhave idhekacco bhikkhu yannadeva rattim va divasam va agarasma anagariyam pabbajito hoti tavadevassa tibbam hirottappam paccupatthitam hoti bhikkhusu bhikkhunisu upasakesu upasikasu antamaso aramikasamanuddesesu so aparena samayena samvasamanvaya [2]- acariyampi upajjhayampi evamaha apetha kim pana tumhe janathati tasma tiha bhikkhave evam sikkhitabbam adhunagatavadhukasamena 3- cetasa viharissamati evanhi vo bhikkhave sikkhitabbanti. [74] Cattarimani bhikkhave aggani 4- katamani cattari silaggam 5- samadhaggam pannaggam 6- vimuttaggam imani kho bhikkhave cattari agganiti. [75] Cattarimani bhikkhave aggani katamani cattari rupaggam vedanaggam sannaggam bhavaggam imani kho bhikkhave cattari agganiti. [76] Ekam samayam bhagava kusinarayam viharati upavattane mallanam salavane antare yamakasalanam parinibbanasamaye . tatra kho bhagava @Footnote: 1 Ma. Yu. itisaddo natthi. 2 Ma. Yu. vissasamanvaya. @3 Ma. Yu. adhunagatavadhukasamena. 4-5 Yu. angani ... silangam ... anganiti. @6 Ma. pannaggam. Bhikkhu amantesi bhikkhavoti . bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca siya kho pana bhikkhave ekabhikkhussapi kankha va vimati va buddhe va dhamme va sanghe va magge va patipadaya va pucchatha bhikkhave ma pacchavippatisarino ahuvattha sammukhibhuto no sattha ahosi nasakkhimha bhagavantam sammukha patipucchitunti evam vutte te bhikkhu tunhi ahesum . dutiyampi kho bhagava bhikkhu amantesi ... tatiyampi kho bhagava bhikkhu amantesi siya kho pana bhikkhave ekabhikkhussapi kankha va vimati va buddhe va dhamme va sanghe va magge va patipadaya va pucchatha bhikkhave ma pacchavippatisarino ahuvattha sammukhibhuto no sattha ahosi nasakkhimha bhagavantam sammukha patipucchitunti tatiyampi kho te bhikkhu tunhi ahesum. {76.1} Athakho bhagava bhikkhu amantesi siya kho pana bhikkhave satthu garavenapi na puccheyyatha sahayakopi bhikkhave sahayakassa arocetuti evam vutte te bhikkhu tunhi ahesum . athakho ayasma anando bhagavantam etadavoca acchariyam bhante abbhutam bhante evam pasanno aham bhante imasmim bhikkhusanghe natthi imasmim bhikkhusanghe ekabhikkhussapi kankha va vimati va buddhe va dhamme va sanghe va magge va patipadaya vati . pasada kho tvam ananda vadesi nanamevettha ananda tathagatassa natthi imasmim bhikkhusanghe ekabhikkhussapi kankha va vimati va buddhe va dhamme va sanghe va Magge va patipadaya vati imesam hi ananda pancannam bhikkhusatanam yo pacchimako bhikkhu so sotapanno avinipatadhammo niyato sambodhiparayanoti. [77] Cattarimani bhikkhave acinteyyani na cintetabbani yani cintento ummadassa vighatassa bhagi assa katamani cattari buddhanam bhikkhave buddhavisayo acinteyyo na cintetabbo yam cintento ummadassa vighatassa bhagi assa jhayissa bhikkhave jhanavisayo acinteyyo na cintetabbo yam cintento ummadassa vighatassa bhagi assa kammavipako bhikkhave acinteyyo na cintetabbo yam cintento ummadassa vighatassa bhagi assa lokacinta bhikkhave acinteyya na cintetabba yam cintento ummadassa vighatassa bhagi assa imani kho bhikkhave cattari acinteyyani na cintetabbani yani cintento ummadassa vighatassa bhagi assati.The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 21 page 1-104. http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=21&item=1&items=77&modeTY=2 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=21&item=1&items=77&modeTY=2&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=21&item=1&items=77&modeTY=2 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=21&item=1&items=77&modeTY=2 Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=21&i=1 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=6449 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=6449 Contents of The Tipitaka Volume 21 http://84000.org/tipitaka/read/?index_21
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]