ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 30 : PALI ROMAN Vimana.A. (paramatthadi.)

                         3.  Paricchattakavagga
                      29.  1. Ularavimanavannana
        paricchattakavagge ularo te yaso vannoti ularavimanam. Tassa ka
uppatti? bhagava rajagahe viharati veluvane kalandakanivape. Tena samayena rajagahe
ayasmato mahamoggallanassa upatthakakule eka darika danajjhasaya
danasamvibhagarata ahosi. Sa yam tasmim gehe purebhattam khadaniyabhojaniyam 1- uppajjati,
tattha attana laddhapativisato upaddham deti, upaddham attana paribhunjati, adatva
pana na bhunjati, dakkhineyye apassantipi thapetva ditthakale deti, yacakanampi
detiyeva. Athassa mata "mama dhita danajjhasaya danasamvibhagarata"ti hatthatuttha
tassa digunam bhagam deti. Denti ca ekasmim bhage taya samvibhage kate puna
aparam deti, sa tatopi samvibhagam karotiyeva.
@Footnote: 1 Si.,i. khadaniyabhojaniyadim
        Evam gacchante kale tam vayappattam matapitaro tasmimyeva nagare annatarasmim
kule kumarassa adamsu. Tam pana kulam micchaditthikam hoti assaddham appasannam.
Athayasma mahamoggallano rajagahe sapadanam pindaya caramano tassa darikaya
sasurassa gehadvare atthasi. Tam disva sa darika pasannacitta "pavisatha
bhante"ti  pavesetva vanditva sassuya thapitam puvam tam apassanti "tassa kathetva
anumodapessami"ti vissasena gahetva therassa adasi, thero anumodanam katva
pakkami. Darika "tumhehi thapitam puvam mahamoggallanattherassa adasin"ti sassuya
kathesi. Sa tam sutva "kinnamidam pagabbhiyam, 1- ayam mama santakam anapucchitvava
samanassa adasi"ti tam tatatatayamana kodhabhibhuta yuttayuttam acintenti purato
thitam musalakhandam gahetva amsakute pahari. Sa sukhumalataya parikkhinayukataya ca
teneva paharena balavadukkhabhibhuta hutva katipaheneva kalam katva tavatimsesu
nibbatti. Tassa satipi annasmim sucaritakamme therassa katadanameva satisayam hutva
upatthasi. Tam ayasma mahamoggallano hettha vuttanayeneva gantva:-
        [286]   "ularo te yaso vanno   sabba obhasate disa
                 nariyo naccanti gayanti   devaputta alankata.
        [287]    Modenti parivarenti     tava pujaya devate
                 sovannani vimanani      tavimani sudassane.
        [288]    Tuvamsi issara tesam       sabbakamasamiddhini
                 abhijata mahantasi       devakaye pamodasi
                 devate pucchitacikkha      kissa 2- kammassidam phalan"ti.
Tihi gathahi pucchi.
@Footnote: 1 Ma. pagabbiyam  2 ka. yassa
       #[286]   Tattha yasoti parivaro. Vannoti vannanibha sarirobhaso.
"ularo"ti pana visesetva vuttatta tassa devataya parivarasampatti ca vanna-
sampatti ca vutta 1- hoti. Tasu "ularo te vanno"ti sankhepato vuttam vanna-
sampattim visayavasena vittharato dassetum "sabba obhasate disa"ti vatva "ularo
te yaso"ti vuttam parivarasampattim vatthuvasena vittharato dassetum "nariyo
naccanti"tiadi vuttam. Tattha sabba obhasate disati sabbasu disasu 2- vijjotate,
sabba va disa obhasayate, vijjotayatiti attho. "obhasate"ti padassa
"obhasante"ti keci vacanavipallasena attham vadanti, tehi "vannena"ti vibhatti
viparinametabba. 3- Vannenati ca hetumhi karanavacanam, vannena hetubhutenati attho.
"sabba disa"ti ca jativasena disasamanne apekkhite vacanavipallasenapi payojanam
natthi. Nariyoti etthapi "alankata"ti padam anetva sambandhitabbam. Devaputtati
ettha casaddo luttaniddittho. Tena nariyo devaputta cati samuccayo veditabbo.
       #[287]  Modentiti pamodayanti. Pujayati pujanattham pujanimittam va,
naccanti gayantiti yojana. Tavimaniti tava vimani.
       #[288]  Sabbakamasamiddhiniti sabbehi pancahi kamagunehi, sabbehi va taya
kamitehi icchitehi vatthuhi samiddha. Abhijatati sujata. Mahantasiti mahati
mahanubhava asi. Devakaye pamodasiti imasmim devanikaye dibbasampattihetukena
paramena pamodanena pamodasi.
        Evam therena pucchita sa devata tamattham vissajjesi:-
        [289]          "aham manussesu manussabhuta
                        purimaya jatiya manussaloke
@Footnote: 1 Ma. yutta  2 Ma. sabba disa  3 Ma. vibhattim parinamenti
                        Dussilakule 1- sunisa ahosim
                        assaddhesu kadariyesu aham.
        [290]  Saddha silena sampanna    samvibhagarata sada
               pindaya caramanassa       apuvam te adasaham.
        [291]  Tadaham sassuya'cikkhim      `samano agato idha
               tassa adasaham puvam        pasanna sehi panibhi.'
        [292]  Itissa sassu paribhasi     avinitasi tvam vadhu 2-
               na mam sampucchitum icchi     `samanassa dadamaham.'
        [293]  Tato me sassu kupita     pahasi musalena mam
               kutangacchi avadhi mam        nasakkhim jivitum ciram.
        [294]  Sa aham kayassa bheda    vippamutta tato cuta
               devanam tavatimsanam       upapanna sahabyatam.
        [295]  Tena me'tadiso vanno .pe.
                        Vanno ca me sabbadisa pabhasati"ti.
       #[289]  Tattha assaddhesuti ratanattayasaddhaya kammaphalasaddhaya ca abhavena
assaddhesu, thaddhamacchariyataya kadariyesu sassuadisu aham saddha silena sampanna
ahosinti yojana.
       #[290-1]  Apuvanti kapallapuvam. Teti nipatamattam. Sassuya acikkhim
gahitabhavanapanatthanca anumodanatthancati adhippayo.
@Footnote: 1 pali. dussile kule  2 paliyam avinita tvam vadhu
       #[292]  Itissati ettha assati nipatamattam. Samanassa dadamahanti aham
samanassa apuvam dadamiti. Yasma na mam sampucchitum icchi, tasma tvam vadhu
avinitasiti sassu paribhasiti yojana.
       #[293] Pahasiti pahari. Kutangacchi avadhi manti ettha kutanti amsakutam vuttam
purimapadalopena, kutameva anganti kutangam, tam chindatiti kutangacchi. Evam kodha-
bhibhuta hutva mam avadhi, mama amsakutam chindi, teneva upakkamena matatta mam maresiti
attho. Tenaha "nasakkhim jivitum ciran"ti.
       #[294]  Vippamuttati tato dukkhato sutthu mutta. Sesam vuttanayameva.
                      Ularavimanavannana  nitthita.
                       ------------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 135-139. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=2886&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=2886&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=29              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=817              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=803              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=803              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]