ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 30 : PALI ROMAN Vimana.A. (paramatthadi.)

                     74. 14.  Maharathavimanavannana
     sahassayuttam hayavahanam subhanti maharathavimanam. Tassa ka uppatti? bhagava
savatthiyam viharati jetavane. Tena samayena ayasma mahamoggallano hettha
@Footnote: 1 ka. hohititi  2 Si. nandanopavane  3 ka. matapitaro

--------------------------------------------------------------------------------------------- page315.

Vuttanayena devacarikam caranto tavatimsabhavane gopalassa nama devaputtassa attano vimanato nikkhamitva sahassayuttam mahantam dibbaratham abhiruyha mahantena parivarena mahatiya deviddhiya uyyanakilanattham gacchantassa avidure paturahosi. Tam disva devaputto sanjatagaravabahumano sahasa rathato oruyha upasankamitva panca- patitthitena vanditva anjalim sirasi paggayha atthasi. Tassidam pubbakammam:- so kira vipassim bhagavantam suvannamalaya pujetva "imassa punnassa anubhavena mayham bhave bhave sovannamaya uracchadamala nibbattatu"ti katapanidhanaya anekakappesu sugatisuyeva samsarantiya kassapassa bhagavato kale kikissa kasiranno aggamahesiya kucchimhi nibbattaya yathapanidhanam suvanna- malalabhena "uracchadamala"ti laddhanamaya devakannasadisaya rajadhitaya acariyo gopalo nama brahmano hutva sasavakasamghassa kassapassa bhagavato asadisadanadini mahadanani pavattetva indriyanam aparipakkabhavena attanam rajadhitaranca uddissa satthara desitam dhammam sutvapi visesam nibbattetum asakkonto puthujjanakalakiriya- meva katva yathupacitapunnanubhavena tavatimsesu yojanasatike kanakavimane nibbatti, anekakotiaccharaparivaro ahosi, sattaratanamayo cassa sahassayutto suvibhattabhitti- vicitto siniddhamadhuranigghoso attano pabhasamudayena avahasanto viya divankaramandalam 1- dibbo asannaratho nibbatti. So tattha yavatayukam dibbasampattim anubhavitva aparaparam devesuyeva samsaranto imasmimpi 2- buddhuppade tasseva kammassa vipakavasesena yathavutta- sampattivibhavo gopalo eva nama devaputto hutva tavatimsesuyeva nibbatti. Tam sandhaya vuttam "tena ca samayena ayasma mahamoggallano .pe. Anjalim sirasi paggayha atthasi"ti. @Footnote: 1 Si. divasakaramandalam 2 cha.Ma. imasmim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page316.

Evam pana upasankamitva thitam tam devaputtam ayasma mahamoggallano imahi gathahi pucchi:- [1015] "sahassayuttam hayavahanam subham aruyhimam sandanam nekacittam uyyanabhumim abhito anukkamam purindado bhutapativa vasavo. [1016] Sovannamaya te rathakubbara ubho phalehi amsehi ativa sangata sujatagumba naraviranitthita virocati pannaraseva cando. [1017] Suvannajalavatato ratho ayam bahuhi nanaratanehi cittito sunandighoso ca subhassaro ca virocati camarahatthabahubhi. [1018] Ima ca nabhyo manasabhinimmita rathassa padantaramajjhabhusita ima ca nabhyo satarajicittita saterata vijjurivappabhasare. [1019] Anekacittavatato ratho ayam puthu ca nemi ca sahassaramsiko tesam saro suyyati vaggurupo pancangikam turiyamivappavaditam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page317.

[1020] Sirasmim cittam manicandakappitam sada visuddham ruciram pabhassaram suvannarajihi ativa sangatam veluriyarajiva ativa sobhati. [1021] Ime ca vali manicandakappita arohakambu sujava brahupama braha mahanta balino mahajava mano tavannaya tatheva simsare. [1022] Ime ca sabbe sahita catukkama mano tavannaya tatheva simsare samam vahanti muduka anuddhata amodamana turaganamuttama. [1023] Dhunanti vagganti patanti cambare abbhuddhunanta sukate pilandhane tesam saro suyyati vaggurupo pancangikam turiyamivappavaditam. [1024] Rathassa ghoso apilandhanana ca khurassa nado abhihimsanaya ca ghoso suvaggu samitassa suyyati gandhabbaturiyani vicitrasamvane. [1025] Rathe thitata migamandalocana alarapamha hasita piyamvada

--------------------------------------------------------------------------------------------- page318.

Veluriyajalavatata tanucchava sade'va gandhabbasuraggapujita. [1026] Ta rattarattambarapitavasasa visalanetta abhirattalocana kule sujata sutanu sucimhita rathe thita panjalika upatthita. [1027] Ta kambukeyuradhara suvasasa sumajjhima uruthanupapanna vattanguliyo sumukha sudassana rathe thita panjalika upatthita. [1028] Anna suveni susu missakesiyo samam vibhattahi pabhassarahi ca anubbata ta tava manase rata rathe thita panjalika upatthita. [1029] Aveliniyo padumuppalacchada alankata candanasaravasita 1- anubbata ta tava manase rata rathe thita panjalika upatthita. [1030] Ta maliniyo padumuppalacchada alankata candanasaravasita @Footnote: 1 Ma. candanamsararopita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page319.

Anubbata ta tava manase rata rathe thita panjalika upatthita. [1031] Kanthesu te yani pilandhanani ca hatthesu padesu tatheva sise obhasayanti dasa sabbaso 1- disa ubbhuddayam saradikova bhanuma. [1032] Vatassa vegena ca sampakampita bhujesu mala apilandhanani ca muncanti ghosam ruciram sucim subham sabbehi vinnuhi sutabbarupam. [1033] Uyyanabhumya ca duvaddhato thita ratha ca naga turiyani ca saro tameva devinda pamodayanti vina yatha pokkharapattabahubhi. [1034] Imasu vinasu bahusu vaggusu manunnarupasu hadayeritam pitim 2- pavajjamanasu ativa acchara bhamanti kanna padumesu sikkhita. [1035] Yada ca gitani ca vaditani ca naccani cimani samenti ekato @Footnote: 1 ka. sabbato 2 Si...pati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page320.

Athettha naccanti athettha acchara obhasayanti ubhato varitthiyo. [1036] So modasi turiyaganappabodhano mahiyamano vajiravudhoriva imasu vinasu bahusu vaggusu manunnarupasu hadayeritampitim. 1- [1037] Kim tvam pure kammamakasi attana manussabhuto purimaya jatiya uposatham kam va tuvam upavasi kam dhammacariyam vatamabhirocayi. [1038] Nayida'mappassa katassa 2- kammuno pubbe sucinnassa uposathassa va iddhanubhavo vipulo ayam tava yam devasangham abhirocase bhusam. [1039] Danassa te idam phalam atho silassa va pana atho anjalikammassa tamme akkhahi pucchito"ti. #[1015] Tattha sahassayuttanti sahassena 3- yuttam, sahassam va yuttam yojitam etasminti sahassayuttam. Kassa panetam sahassanti? "hayavahanan"ti anantaram vuccamanatta hayananti ayamattho vinnayateva. Haya vahanam etassati hayavahanam. Keci pana "sahassayuttahayavahanan"ti anunasikalopam ekameva samasapadam katva @Footnote: 1 Si....pati 2 Si. nayidam appassa katassa 3 ka. sahassehi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page321.

Vannenti, etasmim pakkhe hayavahanam viya vahananti attho yujjati. Hayavahanasahassa- yuttam yuttahayavahanasahassanti hi attho. Apare pana "sahassayuttanti sahassadibbajanna- yuttan"ti vadanti. Sandananti ratham. Nekacittanti anekacittam nanavidhavicittavantam. Uyyanabhumim abhitoti uyyanabhumiya samipe. "abhito"ti hi padam apekkhitva samiatthe etam upayogavacanam. Keci pana "uyyanabhumya"tipi pathanti, te saddanayampi anupadharenta pathanti. Anukkamanti gacchanto purindado bhutapativa vasavo virocasiti sambandho. #[1016] Sovannamayati suvannamaya. Teti tava. Rathakubbara ubhoti rathassa ubhosu passesu vedika. Yo hi rathassa sobhanatthanceva upari thitanam guttatthanca ubhosu passesu vedikakarena parikkhepo kariyati, tassa purimabhage ubhosu passesu yava rathisa, tava hatthehi gahanayoggo rathassa avayavaviseso, idha so eva kubbaroti adhippeto. Tenevaha "ubho"ti. Annattha pana rathisa kubbaroti vuccati. Phalehiti 1- rathupatthambhassa dakkhinavamabhedehi dvihi phalehi, pariyantavettha phalati vutta. Amsehiti kubbaraphale patitthitehi hetthimaamsehi. Ativa sangatati ativiya sutthu sangata suphassita nibbivaRa. Idanca sippiviracite kittimarathe labbhamana- visesam tattha aropetva vuttam, so pana aporisataya akittimo sayam jato kenaci aghatitoyeva. Sujatagumbati susanthitathambhakasamudaya. Ye hi vedikaya nirantaram thita susanthitaghatakadiavayavavisesavanto thambhakasamudaya, tesam vasenevam vuttam "sujatagumba"ti. Naraviranitthitati sippacariyehi nitthapitasahisa. Sippacariya hi attano sarirakhedam acintetva viriyabalena sippassa sutthu vicaranato naresu viriyavantoti idha "naravira"ti vutta. Naravirati va devaputtassa alapanam. Nitthitati pariyosita paripunnasobhatisaya. "naraviranimmita"ti va patho, naresu dhitisampannehi nimmitasadisati @Footnote: 1 Si. thalehiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page322.

Attho. Evam vidhakubbarataya ayam tava ratho virocati. Kim viya? pannaraseva cando, sukkapakkhe pannarasiyam paripunnakale candima viya. #[1017] Suvannajalavatatoti suvannajalakehi avatato chadito. "suvanna- jalavitato"tipi patho, gavacchitoti attho. Bahuhiti anekehi. Nanaratanehiti padumaragaphussaragadihi nanavividharatanehi. Sunandighosoti sutthu nanditabbaghoso, savaniyamadhuraninnadoti attho. Sunandighosoti va sutthu katanandighoso, naccanadinam dassanadisu pavattitasadhukarasaddadivasena katapamodaninnadoti attho, "kalena kalam asivadanavasena sutthu payuttanandighoso"ti ca vadanti. Subhassaroti sutthu ativiya obhasanasabhavo, tattha va pavattamananam devatanam sobhanena gitavaditassarena subhassaro. Camarahatthabahubhiti camarahatthayuttabahuhi ito cito ca bijayamana- 1- camarakalapehi devatanam bhujehi tathabhutahi devatahi va virocati. #[1018] Nabhyoti rathacakkanam nabhiyo. Manasabhinimmitati "ime idisa hontu"ti cittena nimmitasadisa. Rathassa padantaramajjhabhusitati rathassa padanam rathacakkanam antena 2- nemina nanaratanasamujjalena aranam vemajjhena ca mandita. Satarajicittitati anekavannahi anekasatahi rajihi lekhahi cittita 3- vicittabhavam gata. Saterata vijjurivati sateratasankhatavijjulata 4- viya pabhasare vijjotanti. 5- #[1019] Anekacittavatatoti anekehi malakammadicittehi avatato samokinno. "anekacittavitato"tipi pathanti, soyeva attho, gathasukhattham pana dighakaranam. Puthu ca nemi cati puthulanemi 6- ca, eko cakaro nipatamattam. Sahassaramsikoti anekasahassaramsiko. "sahassaramsiyo"tipi pali. Apare pana "nata ramsiyo"ti ca @Footnote: 1 Ma. vidhupayamana... 2 i. antare 3 ka. cittita viya @4 Ma. saterita indadhanusankhata vijjulata 5 Si.,i. vijjotante 6 Ma. vipulanemi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page323.

Pathanti, tattha natati ajiyadhanudandako viya onata nemippadesa. Sahassa- ramsiyoti suriyamandalam viya vipphurantakiranajala. Tesanti olambamanakinkinikajalanam nemippadesanam. #[1020] Sirasminti sise, rathassa siseti attho. Siro va asmim rathe. Cittanti vicittam. Manicandakappitanti manimayamandalanuviddham candamandalasadisena manina anuviddham. Ruciram pabhassaranti imina tassa candamandalasadisatamyeva vibhaveti, sada visuddhanti imina panassa candamandalatopi visesam dasseti. Suvannarajihiti antarantara vattakarena santhitahi suvannalekhahi. Sangatanti sahitam. Veluriyaraji vati antarantara suvannarajihi khacittamanimandalatta 1- veluriyarajihi viya sobhati. "veluriyarajihi"ti ca pathanti. #[1021] Valiti valavanto sampannavaladhino, asse sandhaya vadati. "vaji"ti va patho. Manicandakappitati camarolambanatthanesu manimayacandakanuviddha. Arohakambuti ucca ceva tadanurupaparinaha ca, arohaparinahasampannati attho. Sujavati sundarajava javavanto mahajava, sobhanagatikati attho. Brahupamati braha viya paminitabba attano pamanato adhika viya pannayantati attho. Brahati vuddha pavaddhasabbangapaccanga. Mahantati mahanubhava mahiddhika. Balinoti sarirabalena ca ussahabalena ca balavanto. Mahajavati sighavega. Mano tavannayati tava cittam natva. Tathevati cittanurupameva. Simsareti samsappare, pavattareti attho. #[1022] Imeti yathavuttaasse sandhayaha. Sabbeti sahassamattapi. Sahitati samanajavataya samanagamanataya ca gatiyam sahita, annamannam anunadhikagamanati attho. Catuhi padehi kamanti gacchantiti catukkama. Samam vahantiti "sahita"ti padena @Footnote: 1 cha.Ma. khacita...

--------------------------------------------------------------------------------------------- page324.

Vuttamevattham pakatataram karoti. Mudukati mudusabhava, bhadra ajaniyati attho. Tenaha "anuddhata"ti, uddhatarahita khobham akarontati attho. Amodamanati pamodamana, akhalunkataya annamannam rathikadinanca tutthim pavedayantati attho. #[1023] Dhunantiti camarabharam kesarabharam valadhinca vidhunanti. Vaggantiti kadaci pade padam nikkhipanta vagganena gamanena gacchanti. Patantiti kadaci pavattanti, langhantiti attho. "plavanti"ti ca keci pathanti, soyeva attho. Abbhuddhunantati kammasippina sukate sutthu nimmite khuddakaghantadiassalankare abhiuddhunanta adhikam uddhunanta. Tesanti tesam pilandhananam. #[1024] Rathassa ghosoti yathavutto rathanigghoso. Apilandhanana cati akaro nipatamattam. Pilandhananam abharananam. Apilandhananti ca abharana- pariyayoti va vadanti, rathassanam abharanananca ghosoti attho. Khurassa nadoti turanganam khuranipatasaddo, kincapi assa akasena gacchanti, madhurassa pana khuranipatasaddassa upaladdhihetubhutena kammuna tesam khuranikkhepe khuranikkhepe patighato labbhatiti vadanti. Abhihimsanaya cati assanam adhikahimsanena ca, antarantara assehi pavattitahesanena 1- cati attho. "abhihesanaya ca"ti keci pathanti. Samitassati samuditassa 2- dibbajanassa ghoso ca suvaggu sumadhuram suyyati. Kim viyati aha "gandhabbaturiyani vicitrasamvane"ti, citralatavane gandhabbadeva- puttanam pancangikaturiyani viya. Turiyasannissito hi saddo "turiyani"ti vutto nissayavoharena. "gandhabbaturiyanam ca vicitrasamvane"ti ca patho, "turiyananca iti anunasikam anetva yojetabbam. Apare "gandhabbaturiyani vicitrapavane"ti pathanti. #[1025] Rathe thitatati rathe thita eta. Migamandalocanati migacchapikanam viya mudusiniddhaditthinipata. Alarapamhati bahalasangatapakhuma, gopakhumati attho. @Footnote: 1 i. pavattitahasanena 2 Si. pamuditassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page325.

Hasitati pahasita, pahamsitamukhati attho. Piyamvadati piyavadiniyo. Veluriyajalavatatati veluriyamanimayena jalena chaditasariRa. Tanucchavati sukhumacchaviyo. Sadevati sada eva sabbakalameva. Gandhabbasuraggapujitati gandhabbadevatahi ceva aparahi ca aggadevatahi laddhapuja. 1- #[1026] Ta rattarattambarapitavasasati rajaniyarupa ca rattapitavattha ca. Abhirattalocanati visesato rattarajihi upasobhitanayana. Kule sujatati sindhavakule sujata visitthadevanikaye sambhava. Sutanuti sundarasariRa. Sucimhitati suddhasitakarana. 2- #[1027] Ta kambukeyuradharati suvannamayakeyuradhaRa. Sumajjhimati vilaggamajjha. Uruthanupapannati sampannauruthana, kadalikhandhasadisauru ceva samuggasadisathana ca. Vattanguliyoti anupubbato vattanguliyo. Sukhumati sundaramukha, pamuditamukha va. Sudassanati dassaniya. #[1028] Annati ekacca. Suveniti sundarakesaveniyo. Susuti dahaRa. Missakesiyoti rattamaladihi missitakesavattiyo. Katham? samam vibhattahi pabhassarahi Cati, samam annamannasadisam nanavibhattivasena vibhattahi suvannaciradikhacitahi indanilamaniadayo viya pabhassarahi kesavattihi missitakesiyoti yojana. Anubbatati anukulakiriya. Tati accharayo. #[1129] Candanasaravositati sarabhutena dibbacandanena ullitta vicchurita. #[1031] Kanthesutiadina givupagahatthupagapadupagasisupagadiabharanani dasseti. Obhasayantiti kanthesu yani pilandhanani, tehi obhasayantiti yojana. @Footnote: 1 Ma. laddhapujita 2 Si. sutthu sitakarana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page326.

Evam sesesupi. Abbhuddayanti abhiuggacchanto, "abbhuddasan"tipi 1- patho, soyeva attho. Saradikoti saradakaliko. Bhanumati suriyo. So hi abbhadidosavirahena dasapi disa sutthu obhaseti. #[1032] Vatassa vegena cati manunnagandhupaharam saddupaharanca karontena upaharantena viya vayantena vatassa vegena rathaturangavegena ca. Muncantiti vissajjenti. Ruciranti pancangikaturiyani viya uparupari rucidayakam. Sucinti suddham asamsattham. Subhanti manunnam. Sabbehi vinnuhi sutabbarupanti sabbehipi vinnujatikehi gandhabbasamayannuhi sotabbam savaniyam uttamasabhavam ghosam muncantiti yojana. #[1033] Uyyanabhumyati uyyanabhumiyam. Duvaddhatoti dvihi addhapassehi. 2- "dubhato ca thita"tipi pathanti, soyevattho. Rathati rathe. Nagati nage. Upayogatthe hi etam paccattavacanam. Saroti rathanagaturiyani paticca nibbatto saro. Devindati devaputtam alapati. Vina yatha pokkharapattabahubhiti yatha vina sammadeva yojitehi donipattabahudandehi tam tam mucchananurupam avatthitehi vadiyamana sunantam janam pamodeti, evam tam rathadayo attano sarena pamodayanti. Susikkhitabhavena pokkharabhavam sundarabhavam pattehi vinavadakassa hatthehi pavadita vina yatha mahajanam pamodeti, evam tam rathadayo attano sarena pamodayantiti. #[1034] Imasu vinasuti gathaya ayam sankhepattho:- imasu ujukoti- vankabrahatinandiniti saraadibhedasu bahusu vinasu siniddhamadhurassarataya vaggusu tato eva manunnarupasu dahayeritam hadayangamam hadayaharini pitim pitinimittam pavajjamanasu pavadiyamanasu acchara devakanna pitivegukkhittataya attano susikkhitataya ca dibbapadumesu bhamanti naccam dassentiyo sancaranti. @Footnote: 1 Ma. abbhussayantipi 2 i. duhatthatoti dvihi hatthapassehi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page327.

#[1035] Imaniti idam paccekam yojetabbam "imani gitani imani vaditani imani naccani ca"ti. Samenti ekatoti ekajjham samarasani 1- honti. Atha va samenti ekatoti ekato ekajjham samani samarasani karonti, tantissaram gitassarena, gitassaranca tantissarena samsandantiyo naccanena yathadhigate hassadirase aparihapentiyo samenti samanentiti attho. Athettha naccanti athettha acchara obhasayantiti evam gitadini samarase karontiyo atha anna ekacca acchara ettha etasmim tava rathe naccanti, atha anna varitthiyo uttamitthiyo naccam passantiyo attano sarirobhasena ceva vatthabharanaobhasena ca ettha etasmim padese ubhato dvisu passesu dasapi disa kevalam obhasayanti vijjotayantiti attho. #[1036] Soti so tvam evambhuto. Turiyaganappabodhanoti dibbaturiyasamuhena katapitipabodhano. Mahiyamanoti pujiyamano. Vajiravudhorivati indo viya. #[1037] Uposatham kam va tuvam upavasiti annehipi uposatho upavasiyati, tvam kam va kidisam nama uposatham upavasiti pucchati. Dhammacariyanti danadi- punnapatipattim. Vatanti vatasamadanam. Abhirocayiti abhirocesi, ruccitva puresiti attho. "abhiradhayi"tipi patho, sadhesi nipphadesiti attho. #[1038] Idanti nipatamattam, idam va phaphanti adhippayo. Abhirocaseti abhibhavitva vijjotasi. Evam mahatherena puttho devaputto tamattham acikkhi. Tena vuttam:- [1040] "so devaputto attamano moggallanena pucchito panham puttho viyakasi yassa kammassidam phalanti. @Footnote: 1 i. samani samarasani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page328.

[1041] Jitindriyam buddhamanomanikkamam naruttamam kassapamaggapuggalam avapurantam amatassa dvaram devatidevam satapunnalakkhanam. [1042] Ta'maddasam kunjaramoghatinnam suvannasinginadabimbasadisam disvana tam khippamahum sucimano tameva disvana subhasitaddhajam. [1043] Ta'mannapanam atha vapi civaram sucim panitam rasasa upetam pupphabhikinnamhi sake nivesane patitthapesim sa asangamanaso. [1044] Ta'mannapanena ca civarena ca khajjena bhojjena ca sayanena ca santappayitva dvipadanamuttamam so saggaso devapure ramamaham. [1045] Etenupayena imam niraggalam yannam yajitva tividham visuddham payayaham manusakam samussayam indupamo devapure ramamaham. [1046] Ayunca vannanca sukham balanca panitarupam abhikankhata muni

--------------------------------------------------------------------------------------------- page329.

Annanca pananca bahum susankhatam patitthapetabbamasangamanase. [1047] Nayimasmim loke parasmim va pana buddhena setthova samova vijjati ahuneyyanam paramahutim gato punnatthikanam vipulapphalesinan"ti. #[1041] Tattha jitindriyanti manacchatthanam indriyanam bodhimuleyeva agga- maggena jitatta nibbisevanabhavassa katatta jitindriyam. Abhinneyyadinam abhinneyyadibhavato anavasesato abhisambuddhatta buddham. Paripunnaviriyataya anomanikkamam caturangasamannagatassa viriyassa catubbidhasammappadhanassa ca paripuriyati attho. Naruttamanti naranam uttamam dvipaduttamam. Kassapanti bhagavantam gottena vadati. Avapurantam amatassa dvaranti konagamanassa 1- bhagavato sasanantaradhanato pabhuti pihitam nibbanamahanagarassa dvaram ariyamaggam vivarantam. Devatidevanti sabbesampi devanam atidevam. Satapunnalakkhananti anekasatapunnavasena nibbatta- mahapurisalakkhanam. #[1042] Kunjaranti kilesapatisattunimmaddanena kunjarasadisam, mahanaganti attho. Catunnam oghanam samsaramahoghassa taritatta oghatinnam. Suvannasinginada- bimbasadisanti singisuvannajambunadasuvannarupasadisam, kancanasannibhattacanti attho. Disvana tam khippamahum sucimanoti tam kassapasammasambuddham disva khippam tavadeva "sammasambuddho bhagava"ti pasadavasena kilesamalapagamanena sucimano visuddhamano ahosim, tanca kho tameva disvana tam disva eva. Subhasitaddhajanti dhammaddhajam. @Footnote: 1 ka. konagamanassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page330.

#[1043] Ta'mannapananti tamhi bhagavati annanca pananca. Atha vapi civaranti atha civarampi. Rasasa upetanti rasena upetam sadurasam, ularanti attho. Pupphabhikinnamhiti ganthitehi ca aganthitehi ca pupphehi olambanavasena santharanavasena ca abhikinne. Patitthapesinti patipadesim adasim. Asangamanasoti katthaci alagga- citto so ahanti yojana. #[1044] Saggasoti aparaparupapattivasena sagge sagge, tatthapi ca devapure sudassanamahanagare. Ramamiti kilami modami. #[1045] Etenupayenati gopalabrahmanakale sasavakasamghassa kassapassa bhagavato yatha asadisadanam adasim, etena upayena. Imam niraggalam yannam yajitva tividham visuddhanti anavatadvarataya muttacagataya ca niraggalam, tisupi kalesu tihi dvarehi karanakarapananussaranavidhihi sampannataya tividham, tattha sankilesabhaveneva 1- visuddham aparimitadhanapariccagabhavena mahacagataya yannam yajitva, mahadanam datvati attho. Tam pana danam cirakatampi khettavatthucittanam ularataya antarantara anussaranena attano pakatam asannam paccakkham viya upatthitam gahetva aha "iman"ti. #[1046] Evam 2- devaputto attana katakammam therassa kathetva idani tadisaya sampattiya parepi patitthapetukamatam tathagate ca uttamam attano pasadabahumanam pavedento "ayunca vannanca"tiadina gathadvayamaha. Tattha abhikankhatati icchantena. Muniti theram alapati. #[1047] Nayimasmim loketi devaputto attano paccakkhabhutam lokam vadati. Parasminti tato annasmim. 3- Etena sabbepi sadevake loke dasseti. Samova @Footnote: 1 cha.Ma. eva-saddo na dissati 2 Si. iti evam 3 Si.,i. annam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page331.

Vijjatiti settho tava titthatu, samo eva na vijjatiti attho. Ahuneyyanam paramahutim gatoti imasmim loke yattaka ahuneyya nama, tesu sabbesu paramahutim paramam ahuneyyabhavam gato. "dakkhineyyanam paramaggatam gato"ti va patho, tattha paramaggatanti paramam aggabhavam, aggadakkhineyyabhavanti attho. Kesanti aha "punnatthikanam vipulapphalesinan"ti, punnena atthikanam vipulam mahantam punnaphalam icchantanam, tathagato eva lokassa punnakkhettanti dasseti. Keci pana "ahuneyyanam paramaggatam gato"ti pathanti, soyeva attho. Evam kathentameva tam thero kallacittam muducittam vinivaranacittam udaggacittam pasannacittanca natva saccani pakasesi, so saccapariyosane sotapattiphale patitthahi. Atha thero manussalokam agantva bhagavato tamattham attana ca devaputtena ca kathitaniyameneva arocesi. Sattha matamtham atthuppattim katva sampattaparisaya dhammam desesi, sa desana mahajanassa satthika ahositi. Maharathavimanavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 314-331. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=6631&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=6631&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=64              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=2236              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=2220              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=2220              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]