ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 47 : PALI ROMAN Patisam.A.1 (saddhamma.1)

                   17. Cariyananattanananiddesavannana
     [68] Cirayananattanananiddese vinnanacariyatiadisu arammane caratiti
cariya, vinnanameva cariya vinnanacariya. Annanena caranam, annanena va
carati, annate va carati, annanassa va carananti annanacariya. Nanameva
cariya, nanena va cariya, nanena va carati, nate va carati, nanassa
va carananti nanacariya. Dassanatthayati rupadassanatthaya pavatta. Avajjana-
kiriyaabyakatati bhavangasantanato apanetva ruparammane cittasantanam avajjeti
nametiti avajjanam, vipakabhavato karanamattanti kiriya, kusalakusalavasena na
byakatati abyakata. Dassanatthoti passanti tena, sayam va passati, dassana-
mattameva va tanti dassanam, dassanameva attho dassanattho. Cakkhuvinnananti
@Footnote: 1 khu.dha. 25/277/64 2 visuddhi. 3/304 (sya)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page308.

Kusalavipakam va akusalavipakam va. Ditthattati aditthe sampaticchannassa abhavato cakkhuvinnanena ruparammanassa ditthatta. Abhiniropana vipaka- manodhatuti dittharammanameva arohatiti abhiniropana, ubhayavipaka sampaticchanna- manodhatu. Abhiniropitattati ruparammanam abhirulhatta. Vipakamanovinnanadhatuti ubhayavipaka santiranamanovinnanadhatu. Esa nayo sotadvaradisupi. Santirananantaram votthabbane avuttepi atthakathacariyehi vuttatta labbhatiti gahetabbam. Vijananatthayati dhammarammanassa ceva rupadiarammanassa ca vijananatthaya. Avajjanakiriyabyakatati manodvaravajjanacittam. Vijananatthoti tadanantarajavanavasena arammanassa vijananameva attho, na anno. Upari akusalajavananam vipassanamagga- phalajavanananca visum vuttatta sesajavanani idha gahetabbani siyum. "kusalehi kammehi vippayutta caratiti vinnanacariya"tiadivacanato 1- pana hasituppadacittajavanameva gahetabbam. Chasu dvaresu ahetukanamyeva cittanam vuttatta dve avajjanani dve pancavinnanani dve sampaticchannani tini santiranani ekam hasituppada- cittanti attharasa ahetukacittaniyeva vinnanacariyati veditabbani. [69] Idani visayavijananamattatthena vinnanacariyati dassetum niraga caratiti- adimaha, vinnanam hi ragadisampayoge saddhadisampayoge ca avatthantaram papunati, tesu asati sakavatthayameva titthati. Tasma niragadivacanena tesam vuttavinnananam vinnanakiccamattam dasseti. Natthi etissa ragoti niraga. Niragati rassam katvapi pathanti. So pana rajjanavasena rago. Itaresu dussanavasena doso. Muyhanavasena moho. Mannanavasena mano. Viparitadassanavasena ditthi. Uddhatabhavo, avupa- santabhavo va uddhaccam. Vicikiccha vuttattha. Anusentiti anusaya. "niranusaya"ti vattabbe nanusayati vuttam, soyevattho. Pariyutthanappattanamevettha abhavo @Footnote: 1 khu.pati. 31/70/85

--------------------------------------------------------------------------------------------- page309.

Veditabbo. Na hi vinnanacariya pahinanusayanamyeva vutta. Ya ca niragadi- nama, sa ragadihi vippayuttava nama hotiti pariyayantaradassanattham raga- vippayuttatiadimaha. Puna annehi ca vippayuttam tam dassetum kusalehi kammehiti- adimaha. Kusalaniyeva ragadivajjabhava anavajjani. Parisuddhabhavakarehi hiri- ottappehi yuttatta sukkani. Pavattisukhatta sukho udayo uppatti etesanti sukhudrayani, sukhavipakatta va sukho udayo vaddhi etesanti sukhudrayani. Vutta- vipakkhena akusalani yojetabbani. Vinnate caratiti vinnanena vinnayamanam arammanam vinnatam nama, tasmim vinnate arammane. Kim vuttam hoti? nilavannayogato nilavattham viya vinnanayogato vinnanam nama hoti, tasmim vinnane caratiti vinnanacariyati vuttam hoti. Vinnanassa evarupa cariya hotiti vuttappakarassa vinnanassa vuttappakara cariya hotiti attho. "vinnanassa cariya"ti ca voharavasena vuccati, vinnanato pana visum cariya natthi. Pakatiparisuddhamidam cittam nikkilesatthenati idam vuttappakaram cittam ragadikilesabhavena pakatiya eva parisuddham. Tasma vijananamattameva cariyati vinnanacariyati vuttam hoti. Niklesatthenatipi patho. Annanacariyaya manapiyesuti manasi appenti pasidanti, manam va appayanti vaddhentiti manapani, manapaniyeva manapiyani. Tesu manapiyesu. Tani pana itthani va hontu anitthani va, gahanavasena manapiyani. Na hi itthasmimyeva rago anitthasmimyeva doso uppajjati. Ragassa javanatthayati santativasena ragassa javanatthaya pavatta. Avajjanakiriyabyakatati cakkhudvare ayonisomanasikarabhuta avajjanakiriyabyakata manodhatu. Ragassa javanati yebhuyyena sattakkhattum ragassa pavatti, punappunam pavatto ragoyeva. Annanacariyati annanena ragassa sambhavato annanena ragassa cariyati vuttam hoti. Sesesupi eseva nayo tadubhayena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page310.

Asamapekkhanasmim vatthusminti ragadosavasena samapekkhanavirahite ruparammanasankhate vatthusmim. Mohassa javanatthayati vicikicchauddhaccavasena mohassa javanatthaya. Annanacariyati annanasseva cariya, na annassa. Vinibandhassatiadini manadinam sabhavavacanani. Tattha vinibandhassati unnativasena vinibandhitva thitassa. Paramatthayati rupassa aniccabhavadim atikkamitva parato niccabhavadim amatthaya gahitaya. Vikkhepagatassati ruparammane vikkhittabhavam gatassa. Anitthangatayati asannitthanabhavam gataya. Thamagatassati balappattaya. Dhammesuti rupadisu va dhammarammanabhutesu va dhammesu. [70] Yasma ragadayo annanena honti, tasma ragadisampayogena annanam visesento saraga caratitiadimaha. Tattha saraga caratiti mohamanaditthimananusayaditthanusayaavijjanusayajavanavasena. Cariya veditabba. Sadosa caratiti mohaavijjanusayajavanavasena samoha caratiti ragadosa- manaditthiuddhaccavicikicchanusayajavanavasena. Samana caratiti ragadosamohakamaragabhava- ragavijjanusayajavanavasena. Saditthi caratiti ragamohakamaragavijjanusayajavanavasena. Sauddhacca carati savicikiccha caratiti mohaavijjanusayajavanavasena. Sanusaya caratiti etthapi vuttanayeneva ekekam anusayam mulam katva tasmim citte labbhamanakasesanusaya- vasena sanusayata yojetabba. Ragasampayuttatiadi saragadivevacanameva. Sa eva hi cariyasampayogavasena saha ragadihi vattatiti saragadiadihi namani labhati. Ragadihi samam ekuppadekanirodhekavatthekarammanadihi pakarehi yuttati ragasampayuttanitiadini namani labhati. Sayeva ca yasma kusaladihi kammehi vippayutta, akusaladihi kammehi sampayutta, tasmapi annanacariyati dassetum kusalehi kammehitiadimaha. Tattha annateti mohassa annanalakkhanatta yatha sabhavena annate arammane. Sesam vuttatthameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page311.

[71] Nanacariyayam yasma vivattananupassanadinam anantarapaccayabhuta avajjanakiriyabyakata natthi, tasma tesam atthaya avajjanakiriyabyakatam avatva vivattananupassanadayo vutta. Anulomananatthaya eva hi avajjana hoti, tato vivattananupassanamaggaphalani. Phalasamapattiti cettha magganantaraja va hotu kalantaraja 1- va, ubhopi adhippeta. Niraga caratitiadisu ragadinam patikkhipana- vasena niragadita veditabba, vinnanacariyayam ragadinam abhavamattatthena. Nateti yathasabhavato nate. Anna vinnanacariyatiadihi tissannam cariyanam annamannamasammissatam dasseti. Vinnanakiccamattavasena hi ahetukacittuppada vinnanacariya, annanakiccavatam dvadasannam akusalacittuppadanam vaseneva annanacariya, visesena nanakiccakarinam vipassanamaggaphalanam vasena nanacariya. Evamina annamannamasammissa ca, vipassanam thapetva sahetukakamavacarakiriyakusala ca, sahetukakamavacaravipaka ca, rupavacararupavacarakusalabyakata ca tihi cariyahi vinimuttati veditabba. Nibbanarammanaya vivattananupassanaya nanacariyaya nidditthatta nibbanamaggaphalapaccavekkhanabhutani sekkhasekkhanam paccavekkhanananani nanacariyaya sangahitaniti veditabbani. Tanipi hi visesena nanakiccakaranevati. Cariyananattanananiddesavannana nitthita. -------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 47 page 307-311. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=47&A=6862&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=47&A=6862&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=165              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=31&A=1912              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=2290              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=2290              Contents of The Tipitaka Volume 31 http://84000.org/tipitaka/read/?index_31

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]