มิลินทปัญหา

ปรินิพพุตานัง เจติเย ปาฏิหารปัญหา ที่ ๒
             สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดี มีพระราชโองการตรัสถามว่า  ภนฺเต  นาคเสน ข้า
แต่พระนาคเสนผู้ปรีชา  ตกว่าพระอรหันต์เจ้าทั้งหลาย  เมื่อท่านเข้านิพพานไปนั้น  มีอัศจรรย์ที่
เชิงตะกอนในเจดีย์คือเมรุนั้น  มีทุกพระองค์หรือ  อุทาหุ หรือว่า บางพวกมีอัศจรรย์  บางพวกไม่
มีอัศจรรย์  (อัศจรรย์คือปาฏิหาริย์)
             พระนาคเสนถวายพระพรว่า มหาราช  ดูรานะบพิตรพระราชสมภาร  บางพวกมี
ปาฏิหาริย์  บางพวกไม่มีปาฏิหาริย์
	สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดี มีพระราชโองการตรัสว่า  ภนฺเต  ข้าแต่พระผู้เป็น
เจ้าผู้เจริญ  พระอรหันต์พวกใดมีปาฏิหาริย์  พระอรหันต์พวกใดไม่มีปาฏิหาริย์
             พระนาคเสนจึงถวายวิสัชนาว่า มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระราชสมภาร
ปาฏิหาริย์มี ๓ ประการ อันว่าปฏิหาริย์  ๓ ประการนั้นเป็นด้วยบุคคล ๓ จำพวกอธิษฐานไว้
คือพระอรหันต์เจ้าเมื่อท่านจะเข้านิพพานนั้น ปรารถนาจะให้เป็นประโยชน์โสตถิผลแก่นิกร
ประชาชนให้ส่งสักการะกเฬวระของท่าน จึงอธิษฐานไว้ว่า  จิตกายํ  ปาฏิเหรํ  โหตุ อันว่าเชิง
ตะกอนศพอาตมาจงมีปาฏิหาริย์เถิด  พระอรหันต์อธิษฐานแล้วเสด็จเข้าสู่พระนิพพาน เหตุดังนี้
เชิงตะกอนพระอรหันต์นั้นจึงมีปาฏิหาริย์ประการ ๑ ปุน จ ปรํ  อีกอย่างหนึ่งนั้น  มหาราช ขอ
ถวายพระพรบพิตรพระราชสมภารผู้ประเสริฐ  เทวดาเห็นว่า บูชาศพพระอรหันต์ประกอบด้วย
ผลเป็นอันมากยิ่งนักหนา  ปรารถนาจักให้เห็นประโยชน์โสตถิผลแก่เทวดาและมหาชน  ให้บังเกิด
ศรัทธาปสันนาการ  จึงอธิษฐานว่า ขอให้เชิงตะกอนแห่งศพพระอรหันต์นี้กระทำปาฏิหาริย์เถิด
ประเวณีธรรมจะเกิดจำเริญ  มนุษย์เทวดาเห็นปาฏิหาริย์จะศรัทธาปสันนาการทุกคน  กุศลจะ
จำเริญด้วยปาฏิหาริย์นี้ เมื่อเทวดามีฤทธิ์ตั้งจิตอธิษฐานดังนี้  จิตกายํ  อันว่าสังเขปเชิง
ตะกอนศพพระอรหันต์  ก็มีปาฏิหาริย์เป็นคำรบ ๒ ปุน จ ปรํ  มหาราช ขอถวายพระพรบพิตร
พระราชสมภาร  ยังอีกประการหนึ่ง อิตฺถี วา ปุริโส วา คือสตรีภาพก็ดี  บุรุษก็ดี  สทฺโธ
มีจิตศรัทธา ปณฺฑิโต  มีปรีชาชาติ  พฺยตฺโต  ฉลาด เมธาวี  เป็นปราชญ์มีเมธา  พุทฺธิสมฺปนฺโน
ประกอบด้วยปัญญา โยนิโส วิจินฺตยิตฺวา  จึงมาคิดโดยอุบายปัญญาแล้ว  ก็อธิษฐาน คนฺธํ วา
ซึ่งของหอมก็ดี  มาลํ วา ซึ่งดอกไม้ก็ดี ทุสฺสํ  วา ซึ่งผ้าก็ดี  สิ่งหนึ่งสิ่งใดตามแต่จะได้  จิตกายํ
ปกฺขิปติ  จึงเอาของนั้นใส่ลงในเชิงตะกอนว่า จะเป็นปาฏิหาริย์เถิด  ขณะนั้นอันว่าเชิงตะกอน
ศพพระอรหันต์ก็บังเกิดเป็นปาฏิหาริย์ ด้วยอธิษฐานของสตรีภาพและบุรุษอันมีศรัทธามีปัญญา
นั้น  เป็นคำรบ ๓ นี่แหละเชิงตะกอนพระอรหันต์เข้านิพพานเป็นปาฏิหาริย์ด้วยเหตุ ๓ ประการ
             นี่แหละท่านว่าพระอรหันต์ผู้เข้านิพพานแล้ว  เทวดามนุษย์ไม่อธิษฐานดังพรรณนามานี้
แล้ว ถึงว่าจะเป็นขีณาสพมีวสีชำนาญในอภิญญา ๖ ประการ  หรือเป็นพระอรหันต์วิเศษเข้า
พระนิพพานก็ดี  ถ้าว่าปราศจากอธิษฐานแล้ว อันว่าเชิงตะกอนนั้นไม่มีปาฏิหาริย์เลย  ขอถวาย
พระพร  อธิฏฺฐาเน  สติ  เมื่ออธิษฐาน  ๓ ประการ ดังวิสัชนามานี้  มีผู้กระทำแล้ว  มนุษย์
ทั้งหลายได้เห็นปาฏิหาริย์ที่เชิงตะกอนนั้น ก็พากันเชื่อว่าพระพุทธบุตรนี้เข้านิพพาน ก็บังเกิด
ปสันนาการเลื่อมใสศรัทธา  มหาบพิตรพึงทรงพระสันนิษฐานเข้าพระทัย  ด้วยประการฉะนี้
	สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดีจึงมีพระราชโองการตรัสสาธุการว่า สาธุ ภนฺเต  ข้า
แต่พระผู้เป็นเจ้า  สมฺปฏิจฺฉามิ  โยมจะรับเอาถ้อยคำจำไว้  เป็นข้อปฏิบัติต่อไปในกาลนี้
ปรินิพพุตานัง เจติยา ปาฏิหารปัญหา คำรบ ๒ จบเพียงนี้


             เนื้อความมิลินทปัญหา หน้าที่  ๔๔๔ - ๔๔๖.
http://84000.org/tipitaka/milin/milin.php?i=176
             สารบัญมิลินทปัญหา
http://84000.org/tipitaka/milin/milin.php?i=0#item_176