ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 10 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.4)

page98.

Ovadanti anusasantiti amisasangahena dhammasangahena cati dvihi sangahehi sanganhitva kammatthanovadanusasanihi ovadanti ca anusasanti ca. Te cati cakaro agamasandhimattam. Olaram pubbenaparam visesam pajanantiti silaparipuranadito pubbavisesato ularataram aparam kasinaparikammadivisesam janantiti attho. [145] Araddhoti tuttho. Appattassa pattiyati appattassa arahattassa papunanattham. Sesapadadvayepi ayameva attho. Komudim catumasininti pacchimakattikacatumasapunnamam. Sa hi kumudanam atthitaya komudi, catunnam vassikanam masanam pariyosanatta catumasiniti vuccati. Agamessamiti udikkhissami, ajja apavaretva yava sa agacchati, tava katthaci agantva idheva vasissamiti attho. Iti bhikkhunam pavaranasangaham anujananto evamaha. Pavaranasangaho nama nattidutiyena kammena diyyati. Kassa panesa diyyati, kassa na diyyatiti. Akarakassa tava balaputhujjanassa na diyyati, tatha araddhavipassakassa ceva ariyasavakassa ca. Yassa pana samatho va taruno hoti vipassana va, tassa diyyati. Bhagavapi tada bhikkhunam cittavaram 1- parivimamsanto samathavipassananam tarunabhavam natva "mayi ajja pavarente disasu vassam vuttha bhikkhu idha osarissanti. Tato ime bhikkhu vuddhatarehi bhikkhuhi senasane gahite visesam nibbattetum na sakkhissanti. Sacepi carikam pakkamissami, imesam vasanatthanam dullabhameva bhavissati. Mayi pana apavarente bhikkhupi imamsavatthim na osarissanti, ahampi carikam na pakkamissami, evam imesam bhikkhunam vasanatthanam apalibuddham bhavissati. Te attato attano vasanatthane phasu viharanta samathavipassana thamajata katva visesam nibbattetum sakkhissanti"ti so tamdivasam apavaretva kattikapunnamayam pavaressamiti bhikkhunam pavaranasangaham anujani. Pavaranasangahasminhi laddhe yassa nissayapatipannassa acariyupajjhaya pakkamanti, sopi "sace patirupo @Footnote: 1 cha.Ma. cittacaram

--------------------------------------------------------------------------------------------- page99.

Nissayadayako agamissati, tassa santike nissayam ganhissami"ti yava gimhanam pacchimamasa vasitum labhati. Sacepi satthivassa bhikkhu agacchanti, tassa senasanam gahetum na labhanti. Ayanca pana pavaranasangaho ekassa dinnopi sabbesam dinnoyeva hoti. Savatthim osarantiti bhagavata pavaranasangaho dinnoti sutasutatthaneyeva yathasabhavena ekamasam vasitva kattikapunnamaya uposatham katva osarante sandhaya idam vuttam. Pubbenaparanti idha tarunasamathavipassanasu kammam katva samathavipassana thamajata akamsu. Ayam pubbe viseso 1- nama. Tato samahitena cittena sankhare sammasitva keci sotapattiphalam .pe. Keci arahattaphalam 2- sacchikarimsu, ayam aparo olaro 3- viseso nama. [146] Alanti yuttam. Yojanaganananiti ekam yojanam yojanameva, dasapiyojanani yojananeva, tato uddham yojanaganananiti vuccanti. Idha pana yojanasatampi yojanasahassampi adhippetam. Putosenapiti putosam vuccati patheyyam, tam patheyyam gahetvapi upasankamitum yuttamevati attho. Putamsenatipi patho, tassattho:- puto amse assati putamso, tena putamsena, amse patheyyaputam vahantenapiti vuttam hoti. [147] Idani evarupehi caranehi 4- samannagata ettha bhikkhu atthiti dassetum santi bhikkhavetiadimaha. Tattha catunnam satipatthananantiadini tesam bhikkhunam abhinivitthakammatthanadassanattham vuttani. Tattha sattatimsa bodhipakkhiyadhamma lokiyalokuttara kathita. Tatra hi ye bhikkhu tasmim khane maggam bhaventi, tesam lokuttara honti. Araddhavipassakanam lokiya. Aniccasannabhavananuyoganti ettha sannasisena vipassana kathita. Yasma panettha anapanakammatthanavasena abhinivitthava 5- bahu bhikkhu, tasma sesakammatthanani sankhepena kathetva anapanakammatthanam vittharena kathento anapanassati bhikkhavetiadimaha. @Footnote: 1 Si. pubbaviseso 2 cha.Ma. arahattam 3 cha.Ma. ularo 4 ka. ca gunehi @5 Si. abhinivittha, Ma. abhinivittha ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

Idam pana anapanakammatthanam sabbakarena visuddhimagge vittharitam, tasma tattha vuttanayenevassa paliattho ca bhavananayo ca veditabbo. [149] Kayannataranti pathavikayadisu catusu kayesu annataram vadami, vayo kayam vadamiti attho. Athava rupayatanam .pe. Kabalinkaro 1- aharoti pancavisati rupakotthasa rupakayo nama. Tesu anapanam photthabbayatane sangahitatta kayannataram hoti, tasmapi evamaha. Tasma tihati yasma catusu kayesu annataram vayokayam, pancavisatirupakotthase va 2- rupakaye annataram anapanam anupassati, tasma kaye kayanupassiti attho. Evam sabbattha attho veditabbo. Vedanannataranti tisu vedanasu annataram, sukhavedanam sandhayetam vuttam. Sadhukam manasikaranti pitipatisamveditadivasena uppannam sundaramanasikaram. Kim pana manasikaro sukhavedana hotiti. Na hoti, desanasisam panetam. Yatheva hi "aniccasannabhavananuyogamanuyutta"ti ettha sannanamena panna vutta, evamidhapi manasikaranamena vedana vuttati veditabba. Etasmim catukke 3- pathamapade pitisisena vedana vutta, dutiyapade sukhanti sarupeneva vutta. Cittasankharapadadvaye "sanna ca vedana ca cetasika, ete dhamma cittapatibaddha cittasankhara"ti 4- vacanato "vitakkavicare thapetva sabbepi cittasampayuttaka dhamma cittasankhare sangahita"ti vacanato cittasankharanamena vedana vutta. Tam sabbam manasikaranamena sangahetva idha "sadhukam manasikaran"ti aha. Evam santepi yasma esa vedana arammanam na hoti, tasma vedananupassana na yujjatiti. No na yujjati, satipatthanavannanayampi hi "tam tam sukhadinam vatthum arammanam katva vedanava vedayati, tam pana vedanapavattim upadaya `aham vedayami'ti voharamattam hoti"ti vuttam. Apica @Footnote: 1 cha.Ma. kabalikaro 2 Ma. ayam saddo na dissati 3 Si. ekasmim hi catukke @4 khu. pati. 31/175/203

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

Pitipatisamveditiadinam atthavannanayametassa pariharo vuttoyeva. Vuttanhetam visuddhimagge:- "dvihakarehi piti patisamvidita hoti arammanato ca asammohato ca. Katham arammanato piti patisamvidita hoti? sappitike dve jhane samapajjati, Tassa samapattikkhane jhanapatilabhena arammanato piti patisamvidita hoti arammanassa patisamviditatta. Katham asammohato (piti patisamvidita hoti)? 1- sappitike dve jhane samapajjitva vutthaya jhanasampayuttam pitim jayato vayato sammasati, tassa vipassanakkhane lakkhanappativedha asammohato piti patisamvidita hoti. Vuttampi cetam patisambhidayam `digham assasavasena cittassa ekaggatam avikkhepam pajanato sati upatthita hoti, taya satiya tena nanena sa piti patisamvidita hoti'ti. 2- Eteneva nayena avasesapadanipi atthato veditabbani"ti. Iti yatheva jhanapatilabhena arammanato pitisukhacittasankhara patisamvedita honti, evam iminapi jhanasampayuttena vedanasankhatamanasikarapatilabhena arammanato vedana patisamvedita hoti. Tasma suvuttametam hoti "vedanasu vedananupassi tasmim samaye bhikkhu viharati"ti. Naham bhikkhave mutthassatissa asampajanassati ettha ayamadhippayo:- yasma cittapatisamvedi assasissamitiadina nayena pavatto bhikkhu kincapi assasapassasanimittam arammanam karoti, tassa pana cittassa arammane satinca sampajannanca upatthapetva pavattanato citte cittanupassiyeva namesa hoti. Na hi mutthassatissa asampajanassa anapanasatibhavana atthi. Tasma arammanato cittapatisamveditadivasena citte cittanupassi tasmim samaye bhikkhu viharatiti. So yam tam abhijjhadomanassanam pahanam, tam pannaya disva sadhukam ajjhupekkhita hotiti ettha abhijjhavasena kamacchandanivaranam, domanassavasena byapadanivaranam dassitam. Idam hi catukkam vipassanavaseneva @Footnote: 1 () natthi visuddhimagge 2 Si., ka. hoti, hoti .pe. evam sa piti @patisamvidita hotiti (?)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

Vuttam, dhammanupassana ca nivaranapabbadivasena chabbidha hoti, tassa nivaranapabbam adi, tassapi idam nivaranadvayam adi, iti dhammanupassanaya adim dassetum "abhijjhadomanassanan"ti aha. Pahananti aniccanupassanaya niccasannam pajahatiti evam pahanakarananam adhippetam. Tam pannaya disva disvati tam aniccaviraganirodhapatinissaggananasankhatam pahanananam aparaya vipassanapannaya, tampi aparayati evam vipassanaparamparam dasseti. Ajjhupekkhita hotiti yanca samathapatipannam ajjhupekkhati, yanca ekato upatthanam ajjhupekkhatiti dvidha ajjhupekkhati nama. Tattha sahajatanampi ajjhupekkhana hoti arammanassapi ajjhupekkhana, idha arammanaajjhupekkhana adhippeta. Tasma tiha bhikkhaveti yasma aniccanupassi assasissamitiadina nayena pavatto na kevalam nivaranadidhamme, abhijjhadomanassasisena pana vuttanam dhammanam pahanananampi pannaya disva ajjhupekkhita hoti, tasma "dhammesu dhammanupassi tasmim samaye bhikkhu viharati"ti veditabbo. [150] Pavicinatiti aniccadivasena pavicinati. Itaram padadvayam etasseva vevacanam. Niramisati nikkilesa. Passambhatiti kayikacetasikadarathapatipassaddhiya kayopi cittampi passambhati. Samadhiyatiti samma thapiyati, appanapattam viya hoti. Ajjhupekkhita hotiti sahajataajjhupekkhanaya ajjhupekkhita hoti. Evam cuddasavidhena kayapariggahakassa bhikkhuno tasmim kaye sati satisambojjhango, satiya sampayuttam nanam dhammavicayasambojjhango, tamsampayuttameva kayikacetasikaviriyam viriyasambojjhango, piti, passaddhi, cittekaggata samadhisambojjhango, imesam channam sambojjhanganam anosakkanaanativattanasankhato majjhattakaro upekkhasambojjhango. Yatheva hi samappavattesu assesu sarathino "ayam oliyati"ti tudanam va, "ayam atidhavati"ti akaddhanam va natthi, kevalam evam passamanassa thitakarova hoti, evameva imesam channam sambojjhanganam anosakkanaanativattanasankhato majjhattakaro

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Upekkhasambojjhango nama hoti. Ettavata kim kathitam? ekacittakkhanika nanarasalakkhana vipassanasambojjhanga nama kathita. [152] Vivekanissitantiadini vuttatthaneva. Ettha pana anapanapariggahika sati lokiya hoti, lokiya anapana 1- lokiyasatipatthanam paripurenti, 2- lokiya satipatthana lokuttarabojjhange paripurenti, lokuttara bojjhanga vijjavimuttiphalanibbanam paripurenti. Iti lokiyassa agatatthane lokiyam kathitam, lokuttarassa kathitanti. Thero panaha "annattha evam hoti, imasmim pana sutte lokuttaram upari agatam, lokiya anapana 3- lokiye satipatthane paripurenti, lokiya satipatthana lokiye bojjhange paripurenti, lokiya bojjhanga lokuttaram vijjavimuttiphalanibbanam paripurenti, vijjavimuttipadena hi idha vijjavimuttiphalanibbanam adhippetanti. Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya anapanassatisuttavannana nitthita. --------------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 10 page 98-103. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=2500&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=2500&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=282              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=3924              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=3779              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=3779              Contents of The Tipitaka Volume 14 http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]