ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

page117.

6. Kapilasutta (dhammacariyasutta) vannana dhammacariyanti kapilasuttam. 1- Ka uppatti? hemavatasutte vuttanayeneva parinibbute kassape bhagavati dve kulaputta bhataro nikkhamitva savakanam santike pabbajimsu. Jettho sodhano 2- nama, kanittho kapilo nama. Tesam mata sadhani 3- nama, kanitthabhagini tapana nama. Tapi bhikkhunisu pabbajimsu. Tato te dvepi hemavatasutte vuttanayeneva "sasane bhante 4- kati dhurani"ti pucchitva 5- sutva tesu 6- jettho "vasadhuram puressami"ti panca vassani acariyupajjhayanam santike vasitva pancavasso hutva yava arahattam, tava kammatthanam sutva arannam pavisitva vayamanto arahattam papuni. Kapilo "ahantava taruno, vuddhakale 7- vasadhurampi paripuressami"ti ganthadhuram arabhitva tepitako ahosi. Tassa pariyattim nissaya parivaro, parivaram nissaya labho udapadi. So bahusaccamadena matto panditamani anannatepi annatamani hutva parehi vuttam kappiyampi akappiyam, akappiyampi kappiyam, savajjampi anavajjam, anavajjampi savajjanti bhanati. Tato 8- pesalehi bhikkhuhi "ma avuso kapila evam avaca"tiadina nayena ovadiyamano "tumhe kim janatha rittamutthisadisa"tiadihi vacanehi khumsento vambhentoyeva carati. Bhikkhu tassa bhatuno sodhanattherassapi etamattham arocesum. Sopi nam upasankamitva aha "avuso kapila sasanassa ayu nama tumhadisanam sammapatipatti, ma avuso kappiyampi akappiyam, akappiyampi kappiyam, savajjampi anavajjam, anavajjampi @Footnote: 1 paliyam dhammacariyasuttanti likhitam 2 dhammapadatthakathayam 2/327 (cha.Ma.) 3 Ma. sodhani @4 cha.Ma. ayam patho na dissati 5 i. dhurani pucchitva 6 cha.Ma.,i. ca @7 i. vuddha....evamuparipi 8 cha.Ma.,i. so

--------------------------------------------------------------------------------------------- page118.

Savajjanti vadehi"ti. So tassapi vacanam nadiyi. Tato nam sodhanatthero dvattikkhattum vatva:- "ekavacampi dvivacam 1- bhaneyya anukampako tatuttarim 2- na bhaseyya daso vayyassa 3- santike"ti 4- parivajjetva "tvameva avuso sakena kammena pannayissasi"ti pakkami. Tato pabhuti nam pesala bhikkhu chaddesum. So duracaro hutva duracaraparivuto viharanto ekadivasam "uposatham osaressami"ti sihasanam abhiruyha citravijanim gahetva nisinnova 5- "vattati 6- avuso ettha bhikkhunam patimokkho"ti tikkhattum aha. Atheko bhikkhupi "mayham vattati"ti na avoca. Na ca tassa tesam va patimokkho vattati. Tato so "patimokkhe sutepi assutepi vinayo nama natthi"ti asana vutthasi. Evam kassapassa bhagavato sasanam osakkapesi vinasesi. Atha sodhanatthero tadaheva parinibbayi. Sopi kapilo evam tam sasanam osakkapetva kalakato avicimahaniraye nibbatti, sapi tassa mata ca bhagini ca tasseva ditthanugatim apajjitva pesale bhikkhu akkosamana paribhasamana kalam katva niraye nibbattimsu. Tasmimyeva ca kale pancasata purisa gamaghatadini katva corikaya jivanta janapadamanussehi anubaddha palayamana arannam pavisitva tattha kinci gahanam va patisaranam va apassanta avidure padese 7- vasantam annataram arannikam bhikkhum disva vanditva "amhakam bhante patisaranam hotha"ti bhanimsu. @Footnote: 1 ka. ekavacam dvevacam 2 ka. daduttarim @3 ka. doso annassa, i. daso ayirassa 4 khu.ja. 28/76/34 (sya) @5 cha.Ma.,i. nisinno 6 cha.Ma. vattati, evamuparipi 7 cha.Ma.,i. pasane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page119.

Thero "tumhakam silasadisam patisaranam natthi, sabbe panca silani samadiyatha"ti aha. Te 1- "sadhu"ti sampaticchitva silani samadiyimsu. Thero "tumhe silavanto, idani attano jivitam vinasentesupi ma mano padusayittha"ti aha. Te "sadhu"ti sampaticchimsu. Atha te janapada sampatva 2- ito cito ca maggamana te core disva sabbeva jivita voropesum. Te kalam katva kamavacaradevaloke nibbattimsu. Tesam 3- jetthakacoro jetthakadevaputto ahosi, itare tasseva parivaRa. Te anulomapatilomam samsaranta ekam buddhantaram devaloke khepetva amhakam bhagavato kale devalokato cavitva jetthakadevaputto savatthidvare kevattagamo atthi, tattha pancasatakulajetthassa kevattassa pajapatiya kucchimhi patisandhim aggahesi, itare avasesakevattapajapatinam. Evam tesam ekadivasamyeva patisandhiggahananca gabbhavutthananca ahosi. Atha kevattajettho "atthi nu kho imasmim game annepi daraka ajja jata"ti vicinanto te darake disva "ime me puttassa sahayaka bhavissanti"ti sabbesam posavaniyam 4- adasi. Te sabbe sahayaka sahapamsum kilanta anupubbena vayappatta ahesum. Yasojo tesam aggo ahosi. Kapilopi tada niraye pakkavasesena aciravatiya suvannavanno duggandhamukho maccho hutva nibbatti. Athekadivasam sabbepi kevattadaraka jalani gahetva "macche vadhissama"ti 5- nadim gantva jalani pakkhipimsu. Tesam jalam so maccho pavisi. Tam disva sabbo kevattagamo uccasaddamahasaddo ahosi "amhakam putta pathamam macche bandhanta suvannamaccham bandhimsu, vuddhi nesam @Footnote: 1 i. te sabbe 2 cha.Ma. sampatta 3 cha.Ma.,i. tesu @4 cha.Ma.,i. posavanikam 5 cha.Ma. bandhissamati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page120.

Darakanam, idani ca no raja pahutam dhanam dassati"ti. Atha tepi pancasata darakasahayaka 1- maccham navaya pakkhipitva navam ukkhipitva ranno santikam agamamsu. Raja disva "kim etam bhane"ti aha. Maccho devati. Raja suvannavannam maccham disva "bhagava etassa vannakaranam janissati"ti maccham gahapetva bhagavato santikam agamasi. Macchassa mukhavivaranakale jetavanam ativiya duggandham hoti. Raja bhagavantam pucchi "kasma bhante maccho suvannavanno jato, kasma cassa mukhato duggandho vayati"ti. Ayam maharaja kassapassa bhagavato pavacane kapilo nama bhikkhu ahosi bahussuto agatagamo attano vacanam aganhantanam bhikkhunam akkosakaparibhasako, tassa ca bhagavato sasanavinasako. Yam so tassa bhagavato sasanam vinasesi, tena kammena avicimahaniraye nibbatti, vipakavasesena ca idani maccho jato. Yam digharattam buddhavacanam vacesi, buddhassa vannam kathesi, tassa nissandena idisam vannam patilabhi. Yam bhikkhunam akkosakaparibhasako ahosi, tenassa mukhato duggandho vayati, ullapapemi nam maharajati. Ama bhagavati. Atha bhagava maccham alapi "tvam 2- kapilo"ti. Ama bhagava aham kapiloti. Kuto agatositi. Avicimahanirayato bhagavati. Sodhano kuhim gatoti. Parinibbuto bhagavati. Sadhani kuhim gatati. Mahaniraye nibbatta bhagavati. Tapana kuhim gatati. Mahaniraye nibbatta bhagavati. Idani tvam kuhim gamissasiti. Mahanirayam bhagavati. Tavadeva vippatisarabhibhuto navam sisena paharitva kalakato mahaniraye nibbatti. Mahajano samviggo ahosi lomahatthajato. Atha bhagava tattha sampattagahatthapabbajitaparisaya tamkhananurupam dhammam desento imam suttam abhasi. @Footnote: 1 ka. sahayaka 2 cha.Ma.,i. tavamsi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page121.

[277-8] Tattha dhammacariyanti kayasucaritadi dhammacariyam. Brahmacariyanti maggabrahmacariyam. Etadahu vasuttamanti etam ubhayampi lokiyalokuttaram sucaritam saggamokkhasukhasampapakatta vasuttamanti ahu ariya. Vasuttamam nama uttamaratanam, anugamikam attadhinam 1- rajadinam asadharananti adhippayo. Ettavata "gahatthassa va pabbajitassa va sammapatipattiyeva patisaranan"ti dassetva idani patipattivirahitaya pabbajjaya asarakattadassanena kapilam anne ca tatharupe garahanto "pabbajitopi ce hoti"ti evamadimaha. Tatrayam atthavannana:- yo hi koci gihibyanjanani apanetva bhandukasavadigahanamattam 2- upasankamanena pabbajitopi ce hoti pubbe vuttamattham 3- agarasma anagariyam, so ce mukharajatiko hoti pharusavacano, nanappakaraya vihesaya abhiratatta vihesabhirato, hirottappabhavena magasadisatta mago. Jivitam tassa papiyo, tassa evarupassa jivitam atipapam atihinam. Kasma? yasma imaya micchapatipattiya ragadimanekappakaram rajam vaddheti attano. [279] Na kevalanca iminava karanenassa jivitam papiyo, apica kho pana ayam evarupo mukharajatikatta kalahabhirato bhikkhu subhasitassa atthavijananasammohanena mohadhammena avuto, "ma avuso kapila evam avaca, iminapi pariyayena tam ganhahi"ti evamadina nayena pesalehi bhikkhuhi akkhatampi na pajanati dhammam buddhena desitam, yo dhammo buddhena desito, tam nanappakarena attano vuccamanampi na janati. Evampissa jivitam papiyo. [280] Tada 4- so evarupo vihesaya abhiratatta vihesam bhavitattanam bhavitatte khinasavabhikakhu sodhanattherappabhutike "na tumhe vinayam janatha, na @Footnote: 1 Ma.,ka. anugamikatta nidhinam 2 Ma. bhandukasavadinam gahanamattam @3 cha.Ma.vuttattham 4 cha.Ma.,i tatha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page122.

Suttam na abhidhammam, vuddhapabbajita"tiadina nayena vihesanto. Upayogappavattiyam hi idam samivacanam. Atha va yathavuttanayena 1- "vihesam bhavitattanam karonto"ti pathaseso veditabbo. Evam nippariyayameva samivacanam sijjhati. Avijjaya purakkhatoti bhavitattavihesane adinavadassanapaticchadikaya avijjaya purakkhato pesito payojito sesapabbajitanam bhavitattanam 2- vihesabhavena pavattam dittheva dhamme cittavibadhanena 3- sankilesam, ayatim nirayasampapanena maggam nirayagaminam na janati. [281] Ajananto ca tena maggena catubbidhapayabhedam vinipatam samapanno, tattha ca vinipate gabbha gabbham tama tamam ekekanikaye satakkhattum sahassakkhattumpi matukucchito matukucchim candimasuriyehipi aviddhamsaniya asurakayatama tamanca samapanno. Sa ve tadisako bhikkhu pecca ito paralokam gantva ayam kapilamaccho viya nanappakaram dukkham nigacchati. [282] Kimkarana? guthakupo yatha assa, sampunno ganavassiko, yatha Vaccakutiguthakupo ganavassiko anekavassiko bahuni vassani mukhato guthena puriyamano sampunno assa, so udakakumbhasatehi udakakumbhasahassehi dhoviyamanopi duggandhadubbanniyanapagama dubbisodho hoti, evameva yo evarupo assa digharattam sankilitthakammanto guthakupo viya guthena papena sampunnatta sampunno puggalo, so dubbisodho hi sangano, 4- cirakalam 5- tassa anganassa vipakam paccanubhontopi na sujjhati. Tasma vassagananaya aparimanampi cirakalam 6- sa ve tadisako bhikkhu pecca dukkham nigacchatiti. Atha va ayam imissa gathaya @Footnote: 1 cha.Ma.,i. yathavutteneva nayena 2 Si.,i. payojito tam bhavitattanam @ 3 ka. cittavighatanena 4 cha.Ma. sangano 5 cha.Ma.,i. kalam @ 6 Si. sampunnatta sangano puggavoso dubbisodho hi cirakalam, @ Ma. sampannatta sampunno sabbaso dubbisodho aticirakalam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page123.

Sambandho:- yam vuttam "sa ve tadisako bhikkhu, pecca dukkham nigaccha"ti, tatra siya tumhakam "sakka panayam tatha katum, yatha pecca dukkham na nigaccheyya"ti. Na sakka. Kasma? yasma guthakupo .pe. Sanganoti. [283-4] Yato patikacceva yam evarupam janatha, bhikkhavo gehanissitam, yam evarupam pancakamagunanissitam janeyyatha abhutagunapatthanakarappavattaya papikaya icchaya samannagatatta papiccham, kamavitakkadihi samannagatatta papasankappam, kayikavitikkamadina veludanadibhedena ca papacarena samannagatatta papacaram, vesiyadipapagocarato papagocaram, sabbe samagga hutvana abhinibbajjiyatha nam. Tattha abhinibbajjiyathati 1- vivajjeyyatha ma bhajeyyatha, ma cassa abhinibbajjana- matteneva appossukkatam apajjeyyatha, apica kho pana karandamva 2- niddhamatha, kasambum 3- avakassatha 4- tam kacavarabhutam puggalam kacavaramiva anapekkha niddhamatha, kasambubhutanca 5- nam khattiyadinam majjhe pavittham pabhinnapaggharitakuttham candalam viya avakassatha, hatthe va sise va gahetva nikkaddhatha. Seyyathapi ayasma mahamoggallano tam puggalam papadhammam bahaya gahetva bahidvarakotthaka nikkhametva sucighatikam adasi, evam nam avakassathati dasseti. Kimkarana? samgharamo nama silavantanam kato, na dussilanam. [285-6] Yato etadeva tato palape vahetha, assamane samanamanine, yatha hi palapa anto tandularahitapi bahi thusehi vihi viya dissanti, evam papabhikkhu anto siladivirahitapi bahi kasavadiparikkharena bhikkhu viya dissanti. Tasma "palapa"ti vuccanti. Te palape vahetha ophunatha 6- vidhamatha @Footnote: 1 Si.,i. abhinibbijjayathati @ 2 cha.,i. karandavam 3 i. kasambunca 4 cha. apakassatha, evamuparipi @ 5 cha.Ma.,i. kasatabhutanca 6 cha.Ma.,i. opunatha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page124.

Paramatthato assamane vesamattena 1- samanamanine. Evam niddhamitvana .pe. Patissata. Tattha kappayavhoti kappetha, karothati vuttam hoti. Patissatati annamannam sagarava sappatissa. Tato samagga nipaka, dukkhassantam karissathati athevam tumhe suddha suddhehi samvasam kappenta, ditthisilasamannataya samagga, anupubbena paripakagataya pannaya nipaka, sabbassevimassa vattadukkhadino dukkhassa antam karissathati arahattanikuteneva desanam nitthapesi. Desanapariyosane te pancasata kevattaputta samvegamapajjitva dukkhassa antakiriyam patthayamana bhagavato santike pabbajitva nacirasseva dukkhassantam katva bhagavata saddhim anenjaviharasamapattidhammaparibhogena ekaparibhoga ahesum. Sa ca tesam evam bhagavata saddhim ekaparibhogata 2- udane vuttayasojasuttavaseneva veditabbati. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya kapilasuttavannana nitthita. ------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 117-124. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=2624&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=2624&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=321              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=7895              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=7879              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=7879              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]