บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๓. สีหสุตฺตวณฺณนา [๓๓] ตติเย สีโหติ จตฺตาโร สีหา:- ติณสีโห กาฬสีโห ปณฺฑุสีโห เกสรสีโหติ. เตสุ ติณสีโห กโปตวณฺณคาวีสทิโส ติณภกฺโข จ โหติ. กาฬสีโห กาฬคาวีสทิโส ติณภกฺโขเยว. ปณฺฑุสีโห ปณฺฑุปลาสวณฺณคาวีสทิโส มํสภกฺโข. เกสรสีโห ลาขาปริกมฺมกเตเนว มุเขน อคฺคนงฺคุฏฺเฐน จตูหิ จ ปาทปริยนฺเตหิ สมนฺนาคโต, มตฺถกโตปิสฺส ปฏฺฐาย ลาขาตูลิกาย ๒- กตา วิย ติสฺโส ราชิโย ปิฏฺฐิมชฺเฌน คนฺตฺวา อนฺตรสตฺถิมฺหิ ทกฺขิณาวฏฺฏา หุตฺวา ฐิตา, ขนฺเธ ปนสฺส สตสหสฺสคฺฆนิกรตฺตกมฺพลปริกฺเขโป ๓- วิย เกสรภาโร โหติ, อวเสลฏฺฐานํ ปริสุทฺธสาลิปิณฺฑสงฺขจุณฺณปิณฺฑวณฺณํ ๔- โหติ. อิเมสุ จตูสุ สีเหสุ อยํ เกสรสีโห อิธ อธิปฺเปโต. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. สารถํ ๒ ม. ลาขานงฺคุลกาย @๓ ฉ.ม. สตสหสฺสคฺฆนิกกมฺพล... ๔ ม. ปริสุทฺธตาลปิฏฺฐสงฺขจุณฺณปิจุวณฺณํ มิคราชาติ สพฺพมิคคณสฺส ราชา. อาสยาติ วสนฏฺฐานโต, สุวณฺณคุหโต วา รชตมณิผลิกมโนสิลาคุหโต วา นิกฺขมตีติ วุตฺตํ โหติ. นิกฺขมมาโน ปเนส จตูหิ การเณหิ นิกฺขมติ อนฺธการปีฬิโต วา อาโลกตฺถาย, อุจฺจารปสฺสาวปีฬิโต วา เตสํ วิสฺสชฺชนตฺถาย, ชิฆจฺฉาปีฬิโต วา โคจรตฺถาย, สมฺภวปีฬิโต วา อสทฺธมฺมปฏิเสวนตฺถาย. อิธ ปน โคจรตฺถาย นิกฺขมนฺโต อธิปฺเปโต. วิชมฺภตีติ สุวณฺณตเล วา รชตมณิผลิกมโนสิลาตลานํ วา อญฺญตรสฺมึ เทฺว ปจฺฉิมปาเท สมํ ปติฏฺฐาเปตฺวา ปุริมปาเท ปุรโต ปสาเรตฺวา สรีรสฺส ปจฺฉาภาคํ อากฑฺฒิตฺวา ปุริมภาคํ อภิหริตฺวา ปิฏฺฐึ โอนาเมตฺวา ๑- คีวํ อุกฺขิปิตฺวา อสนีสทฺทํ กโรนฺโต วิย นาสปุฏานิ โปเถตฺวา สรีรลคฺคํ รชํ วิธุนนฺโต วิชมฺภติ. วิชมฺภนภูมิยญฺจ ปน ตรุณวจฺฉโก วิย อปราปรํ ชวติ, ชวโต ปนสฺส สรีรํ อนฺธกาเร ปริพฺภมนฺตํ อลาตํ วิย ขายติ. อนุวิโลเกตีติ กสฺมา อนุวิโลเกติ? ปรานุทยตาย. ตสฺมึ กิร สีหนาทํ นทนฺเต ปปาตาวาเฏสุ จรนฺตา หตฺถิโคณมหึสาทโย ๒- ปาณา ปปาเตปิ อาวาเฏปิ ปตนฺติ, เตสํ อนุทยาย อนุวิโลเกติ. กึ ปนสฺส ลุทฺทสฺส ปรมํสขาทิโน อนุทยา นาม อตฺถีติ? อาม อตฺถีติ. ๓- ตถา เหส ๔- "กึ เม พหูหิ ฆาติเตหี"ติ อตฺตโน โคจรตฺถายปิ ขุทฺทเก ปาเณ น คณฺหาติ. เอวํ อนุทยํ กโรติ, วุตฺตมฺปิ เจตํ "มาหํ ขุทฺทเก ปาเณ วิสมคเต สงฺฆาตํ อาปาเทสินฺ"ติ. ๕- สีหนาทํ นทตีติ ติกฺขตฺตุํ ตาว อภีตนาทํ นทติ. เอวญฺจ ปนสฺส วิชมฺภนภูมิยํ ฐตฺวา นทนฺตสฺส สทฺโท สมนฺตา ติโยชนปฺปเทสํ เอกนินฺนาทํ กโรติ, ตมสฺส นินฺนาทํ สุตฺวา ติโยชนพฺภนฺตรคตา ทิปทจตุปฺปทคณา ยถาฏฺฐาเน ฐาตุํ น สกฺโกนฺติ. โคจราย ปกฺกมตีติ อาหารตฺถาย คจฺฉติ. กถํ? โส หิ วิชมฺภนภูมิยํ @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. นาเมตฺวา ๒ ฉ.ม. ปปาตาวาฏาทีสุ วิสมฏฺฐาเนสุ จรนฺตา @หตฺถิโคกณฺณมหึสาทโย ๓ ฉ.ม. อตฺถิ ๔ ฉ.ม. ตถาหิ @๕ องฺ. ทสก. ๒๔/๒๑/๒๖ สีหสุตฺต ฐตฺวา ทกฺขิณโต วา วามโต วา ปจฺฉโต วา ๑- อุปฺปตนฺโต อุสภมตฺตํปิ ฐานํ ปกฺขนฺทติ, ๒- อุทฺธํ อุปฺปตนฺโต จตฺตาริปิ อฏฺฐปิ อุสภานิ ๓- อุปฺปตติ, สมฏฺฐาเน อุชุกํ ปกฺขนฺทนฺโต โสฬสอุสภมตฺตํปิ วีสติอุสภมตฺตํปิ ฐานํ ปกฺขนฺทติ, ถลา วา ปพฺพตา วา ปกฺขนฺทนฺโต สฏฺฐิอุสภมตฺตมฺปิ อสีติอุสภมตฺตมฺปิ ฐานํ ปกฺขนฺทติ, อนฺตรามคฺเค รุกฺขํ วา ปพฺพตํ วา ทิสฺวา ตํ ปริหรนฺโต วามโต วา ทกฺขิณโต วา อุทฺธํ อุสภมตฺตํ ปกฺกมติ. ตติยํ ปน สีหนาทํ นทิตฺวา เตเนว สทฺธึ ติโยชนฏฺฐาเน ปญฺญายติ, ติโยชนํ คนฺตฺวา นิวตฺติตฺวา ฐิโต อตฺตโนว นาทสฺส อนุนาทํ สุณาติ. เอวํ สีเฆน ชเวน ปกฺกมติ. เยภุยฺเยนาติ ปาเยน. ภยํ สนฺตาสํ สํเวคนฺติ สพฺพํ จิตฺตุตฺตราสสฺเสว นามํ. สีหสฺส หิ สทฺทํ สุตฺวา พหู ภายนฺติ, อปฺปกา น ภายนฺติ. เต ปน เตติ? สมสีโห หตฺถาชานีโย อสฺสาชานีโย อุสภาชานีโย ปุริสาชานีโย ขีณาสโวติ. กสฺมา ปเนเต น ภายนฺตีติ? สมสีโห ตาว "ชาติโคตฺตกุลสูรภาเวหิ สมาโนสฺมี"ติ น ภายติ, หตฺถาชานียาทโย อตฺตโน สกฺกายทิฏฺฐิพลวตาย น ภายนฺติ, ขีณาสโว สกฺกายทิฏฺฐิยา ปหีนตฺตา น ภายติ. พิลาสยาติ พิเล สยนฺตา ๔- พิลวาสิโน อหินกุลโคธาทโย. อุทกาสยาติ ๕- อุทกวาสิโน มจฺฉกจฺฉปาทโย. วนาสยาติ วนวาสิโน หตฺถิอสฺสโคณมิคาทโย. ๖- ปวิสนฺตีติ "อิทานิ อาคนฺตฺวา คณฺหิสฺสตี"ติ มคฺคํ โอโลเกตฺวา ปวิสนฺติ. ทเฬฺหหีติ ถิเรหิ. วรตฺเตหีติ จมฺมรชฺชูหิ. มหิทฺธิโกติอาทีสุ วิชมฺภนภูมิยํ ฐตฺวา ทกฺขิณปสฺสาทีหิ อุสภมตฺตํ, อุชุกํ วีสติอุสภมตฺตาทิลงฺฆนวเสน มหิทฺธิกตา, เสสมิคานํ อธิปติภาเวน มเหสกฺขตา, สมนฺตา ติโยชนฏฺฐาเน สทฺทํ สุตฺวา ปลายนฺตานํ วเสน มหานุภาวตา เวทิตพฺพา. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. ปจฺฉโต วาติ ปาโฐ น ทิสฺสติ ๒ ฉ.ม. คณฺหาติ @๓ ฉ.ม. อุสภฏฺฐานานิ ๔ ม. พิลาสยสตฺตา ๕ สี. ทกาสยาติ @๖ ฉ.ม. หตฺถิอสฺสโคกณฺณมิคาทโย เอวเมว โขติ ภควา เตสุ เตสุ สุตฺตนฺเตสุ ตถา ตถา อตฺตานํ กเถสิ. "สีโหติ โข ภิกฺขเว ตถาคตสฺเสตํ อธิวจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสา"ติ ๑- อิมสฺมึ ตาว สุตฺเต สีหสทิสํ อตฺตานํ กเถสิ. "ภิสกฺโก สลฺลกตฺโตติ โข สุนกฺขตฺต ตถาคตสฺเสตํ อธิวจนนฺ"ติ ๒- อิมสฺมึ เวชฺชสทิสํ, "พฺราหฺมโณติ โข ภิกฺขเว ตถาคตสฺเสตํ อธิวจนนฺ"ติ ๓- อิมสฺมึ พฺราหฺมณสทิสํ, "ปุริโส มคฺคกุสโลติ โข ติสฺส ตถาคตสฺเสตํ อธิวจนนฺ"ติ ๔- อิมสฺมึ มคฺคุทฺเทสกปุริสสทิสํ, "ราชาหมสฺมิ เสลา"ติ ๕- อิมสฺมึ ราชสทิสํ. อิมสฺมึ ปน สุตฺเต สีหสทิสเมว กตฺวา อตฺตานํ กเถนฺโต เอวมาห. ตตฺรายํ สทิสตา:- สีหสฺส กาญฺจนคุหาทีสุ วสนกาโล วิย หิ ตถาคตสฺส ทีปงฺกรปาทมูเล กตาภินีหารสฺส อปริมิตํ กาลํ ปารมิโย ปูเรตฺวา ปจฺฉิมภเว ปฏิสนฺธิคฺคหเณน เจว มาตุกุจฺฉิโต นิกฺขมเนน จ ทสสหสฺสีโลกธาตุํ กมฺเปตฺวา วุฑฺฒิมนฺวาย ทิพฺพสมฺปตฺติสทิสํ สมฺปตฺตึ อนุภวมานสฺส ตีสุ ปาสาเทสุ นิวาสนกาโล ๖- เวทิตพฺโพ. สีหสฺส กาญฺจนคุหาทิโต นิกฺขนฺตกาโล วิย ตถาคตสฺส เอกูนตึสสํวจฺฉเร วิวเฏน ทฺวาเรน กนฺถกํ อารุยฺห ฉนฺนสหายสฺส นิกฺขมิตฺวา ตีณิ รชฺชานิ อติกฺกมิตฺวา อโนมานทีตีเร พฺรหฺมุนา ทินฺนานิ กาสายานิ ปริทหิตฺวา ปพฺพชิตสฺส สตฺตเม ทิวเส ราชคหํ คนฺตฺวา ตตฺถ ปิณฺฑาย จริตฺวา ปณฺฑวคิริ- ปพฺภาเร กตภตฺตกิจฺจสฺส สมฺมาสมฺโพธึ ปตฺวา ปฐมเมว มคธรฏฺฐํ อาคมนตฺถาย ยาว รญฺโญ ปฏิญฺญาทานกาโล. สีหสฺส วิชมฺภนกาโล วิย ตถาคตสฺส ทินฺนปฏิญฺญสฺส อาฬารกาลาม- อุปสงฺกมนํ อาทึ กตฺวา ยาว สุชาตาย ทินฺนปายาสสฺส เอกูนปณฺณาสาย @เชิงอรรถ: ๑ องฺ. ปญฺจก. ๒๒/๙๙/๑๓๗ กกุธวคฺค (สฺยา) ๒ ม. อุ. ๑๔/๖๕/๔๘ สุนกฺขตฺตสุตฺต @๓ องฺ. อฏฺฐก. ๒๓/๑๙๒/๓๕๒ สติวคฺค (สฺยา) ๔ สํ.ข. ๑๗/๘๔/๘๗ ติสฺสสุตฺต @๕ ม.ม. ๑๓/๓๙๙/๓๘๔ เสลสุตฺต, ขุ.สุ. ๒๕/๕๖๐/๔๔๗ เสลสุตฺต @๖ ม. นิสินฺนกาโล, ฉ. นิวาสกาโล ปิณฺเฑหิ ปริภุตฺตกาโล เวทิตพฺโพ. สีหสฺส สรีรวิธุนนํ วิย สายณฺหสมเย โสตฺถิเยน ๑- ทินฺนา อฏฺฐ ติณมุฏฺฐิโย คเหตฺวา ทสสหสฺสจกฺกวาฬเทวตาหิ โถมิยมานสฺส คนฺธาทีหิ ปูชิยมานสฺส ติกฺขตฺตุํ โพธึ ปทกฺขิณํ กตฺวา โพธิมณฺฑํ อารุยฺห จุทฺทสหตฺถุพฺเพเธ ฐาเน ติณสนฺถารํ สนฺถริตฺวา ๒- จตุรงฺควิริยํ อธิฏฺฐาย นิสินฺนสฺส ๓- ตํขณํเยว มารพลํ วิธเมตฺวา ตีสุ ยาเมสุ ติสฺโส วิชฺชา วิโสเธตฺวา อนุโลมปฏิโลมํ ปฏิจฺจสมุปฺปาทมหาสมุทฺทํ ยมกญาณมนฺถเนน มนฺเถนฺตสฺส สพฺพญฺญุตญาเณ ปฏิวิทฺเธ ตทนุภาเวน ทสสหสฺสีโลกธาตุกมฺปนํ เวทิตพฺพํ. สีหสฺส จตุทฺทิสาวิโลกนํ วิย ปฏิวิทฺธสพฺพญฺญุตญาณสฺเสว สตฺตสตฺตาหํ โพธิมณฺเฑ วิหริตฺวา ปริภุตฺตมธุปิณฺฑิกาหารสฺส อชปาลนิโคฺรธมูเล มหาพฺรหฺมุโน ธมฺมเทสนายาจนํ ปฏิคฺคเหตฺวา ตตฺถ วิหรนฺตสฺส เอกาทสเม ทิวเส "เสฺว อาสาฬฺหปุณฺณมา ภวิสฺสตี"ติ ปจฺจูสสมเย "กสฺส นุ โข อหํ ปฐมํ ธมฺมํ เทเสยฺยนฺ"ติ อาฬารุทกานํ กาลกตภาวํ ญตฺวา ธมฺมเทสนตฺถาย ปญฺจวคฺคิยานํ โอโลกนํ ทฏฺฐพฺพํ. สีหสฺส โคจรตฺถาย ติโยชนคมนกาโล วิย อตฺตโน ปตฺตจีวรํ อาทาย "ปญฺจวคฺคิยานํ ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตสฺสามี"ติ ปจฺฉาภตฺเต อชปาลนิโคฺรธโต วุฏฺฐิตสฺส อฏฺฐารสโยชนมคฺคํ คมนกาโล. สีหสฺส สีหนาทกาโล วิย ตถาคตสฺส อฏฺฐารสโยชนมคฺคํ คนฺตฺวา ปญฺจวคฺคิเย สญฺญาเปตฺวา อจลปลฺลงฺเก นิสินฺนสฺส ทสหิ จกฺกวาฬสหสฺเสหิ สนฺนิปติเตน เทวคเณน ปริวุตสฺส "เทฺวเม ภิกฺขเว อนฺตา ปพฺพชิเตน น เสวิตพฺพา"ติอาทินา นเยน ธมฺมจกฺกปฺปวตฺตนกาโล เวทิตพฺโพ. อิมสฺมิญฺจ ปน ปเท เทสิยมาเน ตถาคตสีหสฺส ธมฺมโฆโส เหฏฺฐา อวีจึ อุปริ ภวคฺคํ คเหตฺวา ทสสหสฺสีโลก- ธาตุํ ปฏิจฺฉาเทสิ. สีหสฺส สทฺเทน ขุทฺทกปาณานํ สนฺตาสํ อาปชฺชนกาโล วิย ตถาคตสฺส ตีณิ ลกฺขณานิ ทีเปตฺวา จตฺตาริ สจฺจานิ โสฬสหากาเรหิ @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. โสตฺติเยน ๒ ฉ.ม. อตฺถริตฺวา @๓ สี.,ม. นิสินฺนกาลโต ปฏฺฐาย นิสินฺนสฺส สฏฺฐิยา จ นยสหสฺเสหิ วิภชิตฺวา ธมฺมํ กเถนฺตสฺส ทีฆายุกานํ เทวานํ ญาณสนฺตาสสฺส อุปฺปตฺติกาโล เวทิตพฺโพ. อปโร นโย:- สีโห วิย สพฺพญฺญุตํ ปตฺโต ตถาคโต, อาสยภูตาย กนกคุหาย นิกฺขมนํ วิย คนฺธกุฏิโต นิกฺขมนกาโล, วิชมฺภนํ วิย ธมฺมสภํ อุปสงฺกมนกาโล, ทิสาวิโลกนํ วิย ปริสาวิโลกนํ, สีหนาทนทนํ วิย ธมฺมเทสนากาโล, โคจราย ปกฺกานํ วิย ปรวาทนิมฺมถนตฺถาย ๑- คมนํ. อปโร นโย:- สีโห วิย ตถาคโต, หิมวนฺตนิสฺสิตาย กาญฺจนคุหาย นิกฺขมนํ วิย อารมฺมณวเสน นิพฺพานนิสฺสิตาย ผลสมาปตฺติยา วุฏฺฐานํ, วิชมฺภนํ วิย ปจฺจเวกฺขณญาณํ, ทิสาวิโลกนํ วิย เวเนยฺยสตฺตาวิโลกนํ, สีหนาโท วิย สมฺปตฺตาย ปริสาย ธมฺมเทสนา, โคจราย ปกฺกมนํ วิย อสมฺปตฺตานํ เวเนยฺยสตฺตานํ สนฺติกูปสงฺกมนํ เวทิตพฺพํ. ยทาติ ยสฺมึ กาเล. ตถาคโตติ เหฏฺฐา วุตฺเตหิ อฏฺฐหิ การเณหิ ตถาคโต. โลเกติ สตฺตโลเก. อุปฺปชฺชตีติ อภินีหารโต ปฏฺฐาย ยาว โพธิปลฺลงฺกา วา อรหตฺตมคฺคญาณา วา อุปฺปชฺชติ นาม, อรหตฺตผเล ปน ปตฺเต อุปฺปนฺโน นาม. อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธติอาทีนิ วิสุทฺธิมคฺเค ๒- พุทฺธานุสฺสตินิทฺเทเส วิตฺถาริตานิ. อิติ สกฺกาโยติ อยํ สกฺกาโย, เอตฺตโก สกฺกาโย, น อิโต ภิยฺโย สกฺกาโย อตฺถีติ. เอตฺตาวตา สภาวโต สรสโต ปริยนฺตโต ปริจฺเฉทโต ปริวฏุมโต สพฺเพปิ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ทสฺสิตา โหนฺติ. อิติ สกฺกายสมุทโยติ อยํ สกฺกายสมุทโย นาม. เอตฺตาวตา "อาหารสมุทยา รูปสมุทโย"ติอาทิ สพฺพํ ทสฺสิตํ โหติ. อิติ สกฺกายนิโรโธติ ๓- อยํ สกฺกายสฺส อตฺถงฺคโม. อิมินาปิ "อาหารนิโรธา รูปนิโรโธ"ติอาทิ สพฺพํ ทสฺสิตํ โหติ. @เชิงอรรถ: ๑ สี. ปรวาทินิมฺมถนตฺถาย ๒ วิสุทฺธิ. ๑/๒๕๓ ฉอนุสฺสตินิทฺเทส @๓ ฉ.ม. อิติ สกฺกายสฺส อตฺถงฺคโมติ วณฺณวนฺโตติ สรีรวณฺเณน วณฺณวนฺโต. ธมฺมเทสนํ สุตฺวาติ ปญฺจสุ ขนฺเธสุ ปณฺณาสลกฺขณปฏิมณฺฑิตํ ตถาคตสฺส ธมฺมเทสนํ สุตฺวา. เยภุยฺเยนาติ อิธ เก ฐเปติ? อริยสาวเก เทเว. เตสํ หิ ขีณาสวตฺตา จิตฺตุตฺตราสภยมตฺตมฺปิ น อุปฺปชฺชติ, สํวิคฺคสฺส โยนิโส ปธาเนน ปตฺตพฺพํ ปตฺตตาย ญาณสํเวโคปิ. อิตราสํ ปน เทวตานํ "ตาโส เหโส ภิกฺขเว อนิจฺจนฺ"ติ มนสิกโรนฺตานํ ๑- จิตฺตุตฺตราสภยมฺปิ, พลววิปสฺสนากาเล ญาณภยมฺปิ อุปฺปชฺชติ. โภติ ธมฺมาลปนมตฺตเมตํ. สกฺกายปริยาปนฺนาติ ปญฺจกฺขนฺธปริยาปนฺนา. อิติ เตสํ สมฺมาสมฺพุทฺเธ วฏฺฏโทสํ ทสฺเสตฺวา ติลกฺขณาหตํ กตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺเต ญาณภยํ นาม โอกฺกมติ. อภิญฺญายาติ ชานิตฺวา. ธมฺมจกฺกนฺติ ปฏิเวธญาณมฺปิ เทสนาญาณมฺปิ. ปฏิเวธญาณํ นาม เยน ญาเณน โพธิปลฺลงฺเก นิสินฺโน จตฺตาริ สจฺจานิ โสฬสหากาเรหิ สทฺธึ ยาว นยสหสฺเสหิ ปฏิวิชฺฌิ. เทสนาญาณํ นาม เยน ญาเณน ติปริวฏฺฏํ ทฺวาทสาการํ ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตสิ. อุภยมฺเปตํ ทสพลสฺส ปุเร ชาตญาณเมว. เตสุ ธมฺมเทสนาญาณํ คเหตพฺพํ. ตํ ปเนตํ ยาว อฏฺฐารส- พฺรหฺมโกฏีหิ สทฺธึ อญฺญาโกณฺฑญฺญตฺเถรสฺส โสตาปตฺติผลํ น อุปฺปชฺชติ, ตาว ปวตฺเตติ นาม. ตสฺมึ อุปฺปนฺเน ปวตฺติตํ นาม โหตีติ เวทิตพฺพํ. อปฺปฏิปุคฺคโลติ สทิสปุคฺคลรหิโต. ยสสฺสิโนติ ปริวารสมฺปนฺโน. ตาทิโนติ ลาภาทีหิ เอกสทิสสฺส.อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้า ๓๒๘-๓๓๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=7600&modeTY=2 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=7600&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=21&i=33 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=21&A=877 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=21&A=879 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=21&A=879 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_21
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]